Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny’s scientific contributions

STRESZCZENIE Artykuł porusza wybrane aspekty stanu planowania przestrzennego w Polsce. Wskazuje kilka wybranych problemów związanych z ustawodawstwem i praktyką dotyczących planowania miejscowego. Podstawowe zagadnienia to plany miejscowe i decyzje o warunkach zabudowy na tle praktyki i prawodawstwa. Rekonstrukcja prawa przestrzennego jest konieczna, ale musi zostać zmieniona w wyważony sposób. Słowa kluczowe: planowanie miejscowe, decyzja o warunkach zabudowy, prawo przestrzenne. ABSTRACT The article brings up selected aspects of condition of spatial planning in Poland. It points out some selected problems related to legislation and practice in local planning. The common issues are local plans and Decisions on Land Development and Management Conditions on the background of practice and legislation. Reconstruction of spatial law is necessary, but it has to be changed in some balanced way.

STRESZCZENIE Wśród przyczyn ekspansji różnorodnych form reklamy wymienia się niedoskonałe prawo oraz niską skuteczność jego egzekucji. W rzeczywistości sytuacja ta odzwierciedla grę sprzecznych interesów. Z jednej strony reklama zewnętrzna jest formą działalności go-spodarczej, z drugiej instrumentem wizualnej agresji. Stresogenność reklamy jest konse-kwencją przeciążenia sensorycznego, a także negatywnego wpływu niektórych sposo-bów jej eksponowania na ludzkie zdrowie oraz bezpieczeństwo ruchu w przestrzeni pu-blicznej miasta. Słowa kluczowe: reklama, przestrzeń publiczna, jakość życia. ABSTRAKT Imperfect legal system and inefficient law enforcement are considered to be among the many causes for expansion of various forms of advertisement. In reality, this phenome-non is a reflection of interplay of conflicting interests. On one hand external advertisement constitutes a form of business activity, while on the other it is a tool for visual aggression. The stress-generating influence of advertisement is in turn a consequence of the sensory overload, as well as the negative impact on human health and on traffic safety in munici-pal public spaces caused by some of the forms of display of advertisement.

STRESZCZENIE Patrząc z perspektywy ostatniego stulecia trudno uznać przebieg rozwoju urbanistycznego Szczecina per saldo za zjawisko prawidłowe. Wydaje się, Ŝe podstawową przyczyną zakłóceń tego procesu były zbyt optymistyczne prognozy. Wywołały one codzienne migracje ludności na ogromną skalę pociągając za sobą trudne do oszacowania skutki ekonomiczno-społeczne. Wszystko wskazuje na to, Ŝe sytuacja ta stanowi obecnie najpowaŜniejszą barierę w rozwoju aglomeracji szczecińskiej. Słowa kluczowe: Wielki Szczecin, satelitarne centra dyspozycyjne, mieszkalnictwo ABSTRACT Looking from the perspective of the last century it is difficult to find the town-planning development of Szczecin per saldo as a correct phenomenon. It seems that the basic reason for the disturbances of the process were too optimistic prognosis. This caused everyday migration of people on a large scale. All of this brought difficult to assess economical-social effects. Everything indicates that this situation is currently the greatest barrier in the development of the Szczecin agglomeration.

Streszczenie: W pracy zaprezentowano wyniki badań laboratoryjnych właściwości mechanicznych betonów podwodnych, w których część cementu zastąpiono dodatkiem popiołów lotnych uzyskanych ze spalania węgla w kotłach fluidalnych. Omówiono zależności między wytrzymałością na rozciąganie i na ściskanie badanych betonów oraz współczynnikiem efektywności badanych popiołów fluidalnych. Słowa kluczowe: betony podwodne, popioły lotne z kotłów fluidalnych, zagospodarowanie odpadów. 1. Wprowadzenie Popioły lotne jako uboczne produkty spalania (UPS) węgla są ważnym i cennym surowcem dla przemysłu materiałów budowlanych, zwłaszcza dla producentów cementu i betonu. Znalazło to swoje odzwierciedlenie w obowiązujących normach, które precyzyjnie określają wymagania dla popiołu lotnego stosowanego jako dodatek do cementu (PN-EN 197-1:2002) lub betonu (PN-EN 450-1:2009). Właściwości fizyko-chemiczne popiołów lotnych, a tym samym możliwości ich wykorzystania w betonach cementowych zależą od wielu czynników, takich jak: typ spalanego surowca, rodzaj instalacji, w tym warunki spalania i prędkość schładzania czy technologia odsiarczania gazów. Oprócz typowych popiołów lotnych powstałych ze spalania pyłu z węgla kamiennego lub brunatnego w tzw. kotłach konwencjonalnych, powstają nowe rodzaje popiołów, które są mieszaniną produktów równoczesnego spalania węgla i procesu odsiarczania gazów (popioły połączone z produktami suchych metod odsiarczania spalin i popioły z kotłów fluidalnych). Popioły lotne z kotłów fluidalnych są mieszaniną produktów z odpopielania spalin i pozostałości sorbentu, co sprawia, ze często zawierają wysokie ilości SO 3 , CaO oraz mają wysokie straty prażenia (Bulewicz, 2010; Pacewska i in., 2008; Pacewska i in., 2010). Popioły z palenisk fluidalnych nie spełniają obowiązujących norm w zakresie dodatków mineralnych do cementu i betonu (Giergiczny, 2007; Jagosz i in., 2008). Z tego powodu UPS z kotłów fluidalnych są często traktowane jako odpad nieprzydatny do wykorzystania w tradycyjnych technologiach produkcji cementów. Zgodnie z wymogami normy PN-EN 197-1 popioły fluidalne mogą być stosowane w ilości do 5% jako dodatek mineralny drugorzędny w produkcji cementu (Giergiczny i Giergiczny, 2010; Kabała i in., 2006) a jako dodatek do betonu popioły fluidalne stosowane są obecnie na podstawie aprobat technicznych. Z uwagi na rygorystyczne wymogi w zakresie emisji CO 2 , SO 2 i tlenków azotu wprowadzone przez Unię Europejską w ramach prac modernizacyjnych w polskich elektrowniach i elektrociepłowniach zakłada się coraz więcej instalacji spalania z kołami fluidalnymi (Piotrowski i Uliasz-Bocheńczyk, 2008), a tym samym spada ilość produkowanych przez polską energetykę konwencjonalnych popiołów lotnych. Zainteresowanie pozyskaniem popiołu fluidalnego do produkcji materiałów budowlanych, w tym jego wykorzystanie w kompozytach cementowych gwałtownie wzrosło. Kompleksowe badania nad przydatnością krajowych popiołów fluidalnych jako dodatku mineralnego do betonów cementowych prowadzone są w kilku ośrodkach naukowych w Polsce. Prowadzone w Katedrze Konstrukcji Żelbetowych i Technologii Betonu, Wydziału Budownictwa i Architektury ZUT w Szczecinie badania nad możliwościami wykorzystania popiołów lotnych z kotłów fluidalnych jako dodatku mineralnego do betonów podwodnych dały interesujące wyniki, rokujące możliwości ich przyszłego wykorzystania w betonach konstrukcyjnych przy wykonywaniu fundamentów budowli śródlądowych oraz elementów konstrukcji budowli podziemnych, betonowanych w środowisku wody gruntowej lub rzecznej.