Ul Akademicka’s scientific contributions

Streszczenie: Omawiany problem związany jest z projektem przebudowy nasypu modernizowanej drogi. Skarpa istniejącego nasypu wykazywała oznaki utraty stateczności, której przyczyną były występujące pod częścią nasypu ściśliwe grunty organiczne o miąższości dochodzącej do 12 m. Na pozostałym obszarze podłoże było nośne i mało ściśliwe. Bardzo zróżnicowane charakterystyki gruntów podłoża i niestateczność istniejącej skarpy skłoniły projektantów do posadowienia nowo projektowanego nasypu na płycie żelbetowej opartej na palach. Artykuł pokazuje alternatywne rozwiązanie, wykorzystujące istniejący nasyp zabezpieczony kotwioną ścianką szczelną. Skuteczność rozwiązania uzasadniają wyniki analiz stateczności. Wykonano je dwoma sposobami: tradycyjną uproszczoną metodą Bishopa i metodą elementów skończonych. Wyniki obliczeń poddano krytycznej ocenie. Słowa kluczowe: stateczność nasypu, MES, metoda Bishopa, konsolidacja. * Autor odpowiedzialny za korespondencję. E-mail: Krzysztof.Sternik@polsl.pl 1. Wprowadzenie Rozwój infrastruktury drogowej sprawia, że modernizacji i przystosowaniu do aktualnych wymogów techniczno-eksploatacyjnych podlegają istniejące obiekty inżynierskie. Obiekty projektowane i wykonane w odległej przeszłości nie tylko nie spełniają obecnych standardów, ale niejednokrotnie znajdują się w stanie granicznym użytkowania. Ten stan bywa często związany z posadowieniem w trudnych warunkach gruntowych. Przykładem modernizowanego obiektu jest projektowana na nasypie obwodnica Ostródy. Droga biegnie częściowo na istniejącym nasypie. Nasyp ten wykonano w latach siedemdziesiątych. W wyniku posadowienia na gruntach organicznych skarpy istniejącego nasypu miejscami osuwają się. Projektanci przyjęli, że posadowienie nasypu po modernizacji będzie zrealizowane na płycie żelbetowej opartej na palach prefabrykowanych. W takim przypadku podłoże nie ma wpływu na stateczność skarp nasypu, co w pełni uzasadnia ocenę stateczności za pomocą jednej z metod równowagi granicznej (zwykle uproszczonej metody Bishopa). Konstrukcyjne rozwiązanie posadowienia jest teoretycznie najprostszym wyjściem, ale nie wykorzystuje w pełni potencjału tkwiącego w znajomości mechaniki gruntów oraz nowoczesnych metodach obliczeniowych. Posadowienie przebudowywanego nasypu bezpośrednio na ściśliwym podłożu jest możliwe, ale wymaga znacznie staranniejszej (a tym samym bardziej czasochłonnej) analizy numerycznej uwzględniającej historię obciążenia i zmieniające się w czasie relacje między naprężeniami efektywnymi a ciśnieniem wody w porach. Problematyka posadawiania nasypów na ściśliwym organicznym podłożu omówiona była w literaturze polskiej na przykład przez Molisza i in. (1986) oraz Lechowicza i Szymańskiego (2002). Celem pracy jest przedstawienie możliwości wykorzystania stałych kotew gruntowych do podparcia istniejącej ścianki szczelnej w szczególnych warunkach słabego podłoża gruntowego. W artykule przedstawiono rozwiązanie alternatywne do zaproponowanego w projekcie. Autorzy założyli bezpośrednie posadowienie nasypu z ograniczeniem wypierania słabego gruntu spod jego podstawy za pomocą kotwionej ścianki szczelnej z grodzic stalowych. Skuteczność tego rozwiązania potwierdziła analiza przemieszczeń oraz ocena stateczności z zastosowaniem metody elementów skończonych i wykorzystaniem teorii dużych przemieszczeń oraz konsolidacji. Dokonano porównania wyników ocen stateczności nasypu uzyskanych metodą elementów skończonych i uproszczoną metodą Bishopa.

The aim of the study was to investigate the effect of L-alanyl-L-glutamine oral administration on the femur structure, geometric and mechanical properties and mineralization during the neonatal life of pigs. The studies were carried out on 14 piglets between the 1st and the 21 day of life. The piglets were sacrificed at the 21st days of age and bones were striped out for further analyses. Bones physical (maximum elastic force, maximum strength), geometric (cross sectional area, second moment of inertia, mean relative wall thickness) properties and mineral density were analyzed. Bone mineral density (BMD) was measured in the proximal and distal epiphysis using DEXA method. During the postnatal period it was stated that, the values of geometric, physical and BMD parameters were increased in the femora of piglets that were orally administrated Ala-Gln solution during 21 day of life, compared to the femora of control animals. Słowa kluczowe: glutamina, kość udowa, prosięta, rozwój neonatalny. WSTĘP SpoŜycie określonych ilości składników pokarmowych jest niezbędne dla prawidłowego rozwoju całości narządów i układów młodych organizmów, jak teŜ do utrzymania dobrego stanu zdrowia przez całe Ŝycie. śywienie młodych prosiąt odgrywa kluczową rolę w rozwoju młodego organiz-mu, w tym układu kostnoszkieletowego. Glutamina i jej pochodne (α-ketoglutaran, glutaminian, ornityno-α-ketoglutaran) ze względu na ich wpływ na funkcjonowanie organizmu znajdują się w ostatnich latach w centrum zaintere-sowań wielu badaczy (Pierzynowski i Sjodsin 1998; Turczynowski i in. 1998; Mates i in. 2002; Tapiero i in. 2002; Huang i in. 2003). Glutamina jest bardzo waŜnym aminokwasem, niezbęd-nym dla tkanek o wysokim metabolizmie, takich jak śluzówka jelit i komórki układu immunolo-gicznego (Turczynowski i in. 1998; Mates i in. 2002). Stanowi ona zasadnicze źródło energii dla enterocytów, kolonocytów i komórek układu chłonnego (Pierzynowski i Sjodin 1998; Tapiero i in. 2002). Ponadto glutamina jest czynnikiem stymulującym rozwój i wzrost fibroblas-tów i limfocytów (Martes i in. 2000).

The paper presents selected problems of visualizing animated sign language sentences in real time. The presented solution is a part of a system for translation of texts into the sign language. The animation and graphical techniques applied in the system are briefly presented, but the main problems discussed are: how to specify the sign language and how to interpret such a specification. A concise, easy-to-use Szczepankowski's gestographic notation has been adopted. It is widely used in the Polish deaf community. It has been originally intended to be used by humans; thus a part of information it holds is incomplete, inexact, in many cases highly intuitive. The automatic interpretation has to reconstruct all the information that lacks. Another group of problems we have encountered involves issues of kinematics: the motion is to be generated depending on the information that is very general. Techniques like reverse kinematics and collision detecting and avoiding have to be applied. In effect the system is capable to demonstrate gestures as well as whole sentences on the basis of the notation, that is easy for humans to create and to read.

S t r e s z c z e n i e . W trzyletnim doświadczeniu polowym badano wpływ stymulacji nasion zmien-nym polem magnetycznym o indukcji 30 mT przez 8 lub 15 sekund na plon ziarna i niektóre elementy jego struktury dwóch odmian pszenicy jarej (Koksa i Tybalt). Stymulacja materiału siewnego nie miała istotnego wpływu na plonowanie pszenicy jarej. Zaznaczyła się tylko tendencja zmniejszenia plonu ziarna w wyniku stymulacji. Spośród badanych elementów struktury plonu istotnie wzrastała tylko liczba i masa ziarna z kłosa ale nie miało to większego wpływu na plon ziarna. WyŜszy plon ziarna niezaleŜnie od poziomu stymulacji uzyskano w przypadku odmiany Tybalt. Przedsiewna stymulacja ziarna nie miała istotnego wpływu na zachwaszczenie łanu pszenicy jarej. S ł o wa k l u c z o w e : plonowanie, pszenica jara, pole magnetyczne, chwasty WSTĘP W celu poprawy jakości materiału siewnego powszechnie zaprawia się lub otoczkuje nasiona. Stosowane mogą być teŜ metody fizyczne poprawy jakości materiału siewnego spośród których na uwagę zasługuje poddanie nasion działa-niu promieni jonizujących laserowych, podczerwonych i ultrafioletowych oraz pola elektrycznego. Pietruszewski (1999), Rochalska (2002a) podają, Ŝe wśród tych metod oddziaływanie polem magnetycznym jest stosunkowo mało kłopotli-we, nie niesie zagroŜeń dla środowiska, a jednocześnie zwiększając wigor roślin powoduje lepsze ich plonowanie. Prowadzone dotychczas badania, najczęściej laboratoryjne ewentualnie na mikropoletkach, wskazują na wysoce pozytywny wpływ stymulacji zmiennym polem magnetycznym na kiełkowanie, rozwój i plonowanie niektórych zbóŜ, roślin strączkowych, okopowych i warzyw (Kopeć 1985, Pietruszewski 1999, Rochalska 2001, 2002a, 2002b, Cieśla i in. 2006, Wój-cik 2001, Rybiński i in. 2002, 2003).

S t r e s z c z e n i e . W pracy przedstawiono plonowanie dwóch odmian pszenicy ozimej upra-wianej na glebie płowej w zaleŜności od zróŜnicowanej częstotliwości naświetlania materiału siew-nego laserem He-Ne. Stwierdzono, Ŝe plon ziarna pszenicy ozimej istotnie zaleŜał od odmiany hodowlanej. Stymulacja materiału siewnego laserem wywoływała jedynie niewielki wzrost w plonie pszenicy ozimej. Największy wzrost plonu odnotowano w wyniku dwukrotnego naświetlania. S ł o w a k l u c z o w e : pszenica, naświetlanie laserem materiału siewnego WSTĘP W Polsce największą powierzchnię zasiewów zajmują zboŜa. Wraz ze zwięk-szeniem udziału zbóŜ w strukturze zasiewów rozszerzyła się uprawa gatunków bardziej wraŜliwych na uprawę po sobie. Natomiast ujawnienie się potencjalnej produkcyjności pszenicy ozimej jest moŜliwe tylko w najlepszych stanowiskach. Uprawa tego gatunku w niekorzystnych stanowiskach, zwłaszcza po zboŜach, powoduje znaczne obniŜki plonu ziarna [5]. Wzrost plonowania zbóŜ, w tym pszenicy ozimej, moŜna uzyskać drogą stosowania intensywnych systemów uprawy oraz wykorzystując potencjał biologiczny uprawianych genotypów [2]. W sytuacji zdegradowanych stanowisk metodą zwiększenia plonów wydają się być zabiegi ulepszające materiał siewny [1,8]. Zabiegi takie mogą mieć charakter chemiczny lub fizyczny. Ze względu na toksyczność substancji chemicznych wobec środowiska, godne uwagi są zwłaszcza metody fizyczne, a wśród nich stymulacja materiału siewnego światłem lasera He-Ne [9].