Nursel BEKTAŞ’s research while affiliated with Ankara Yıldırım Beyazıt University and other places

This longitudinal study examines the predictive role of early literacy on subsequent literacy outcomes in Turkishspeaking children from low socioeconomic backgrounds. Following 292 children from preschool to first grade, it highlights early literacy proficiency as a strong predictor of later reading ability. Regarding writing skills, phonological awareness, expressive language, listening comprehension, and letter recognition are crucial in­dicators, with variations across measures. The study underscores the importance of these factors while noting non-significant correlations between letter knowledge and reading. It reveals deficiencies in letter knowledge among low-socioeconomic status (SES) preschoolers, attributed to limitations in the national preschool program and potential disparities in life experiences. This research advances understanding of literacy development in low SES contexts, advocating for a reevaluation of national preschool education program and emphasizing the need for ongoing support and research in impoverished communities to improve literacy outcomes

Bu araştırmanın amacı erken müdahale kapsamında 2021-2022 eğitim öğretim yılı güz döneminde Ankara İli Çubuk İlçesinde Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı anasınıfları ve bağımsız anaokullarına devam eden çocukların gelişimsel tarama profillerinin belirlenmesidir. Bu amaç doğrultusunda gerçekleştirilen araştırmada nicel araştırma modellerinden tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Çubuk İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı 10 kurumda okul öncesi eğitime devam eden ve ebeveyni çalışmaya katılmasına onay veren 222’si kız, 197’si erkek olmak üzere toplam 419 çocuk oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri demografik bilgi formu ve Denver II Gelişimsel Tarama Testi kullanılarak toplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 24.00 programı kullanılarak analiz edilmiş, gelişimsel değerlendirme sonuçlarını incelemek için tanımlayıcı istatistiklerden Ki-kare Testi ve Kruskal Wallis testinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda çalışma grubunda yer alan 419 çocuktan 295’inin (%70,4) normal gelişim, 87’sinin (%20,8) şüpheli gelişim ve 36’sının (%8,6) anormal gelişim gösterdiği saptanmıştır. Çocuklarda en yüksek oranda şüpheli gelişim dil gelişimi (%8) alanında; en yüksek oranda anormal gelişim ise dil gelişimi ve kişisel-sosyal gelişim (%3) alanlarında saptanmıştır. Ayrıca kız çocukları ile annesi ve babası üniversite mezunu olan çocukların Denver II Gelişimsel Tarama Testi sonuçlarına göre normal gelişim gösterme oranlarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Buna karşın Denver II Gelişimsel Tarama Testi sonuçların çocukların kardeş sayısına ve doğum sırasına göre anlamlı düzeyde farklılaşmadığı tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda araştırmacılara ve uzmanlara öneriler sunulmuştur.

Koruyucu aile, çeşitli nedenlerle kendi ailesi tarafından bakım ve gözetimi sağlanamayan çocukların kısa veya uzun süreli bakımlarını devlet denetiminde üstlenen ve onları yetiştiren aileleri ifade etmektedir. Bu araştırmada koruyucu aile uygulamasının bilinirliği ve bu uygulamaya yönelik görüşlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, üniversite çalışanlarının konuyla ilgili görüşleri nitel araştırma desenlerinden durum çalışması ile incelenmiştir. Veri toplama aracı olarak yarı-yapılandırılmış görüşme formu uygulanmıştır. Araştırma verileri içerik analizi ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, katılımcıların bu uygulamadan pek haberdar olmadıkları, koruyucu aileliği evlat edinme veya bir çocuğu misafir etme gibi durumlarla karıştırdıkları görülmüştür. Aile odaklı hizmetlerin kuruluş bakımına göre daha verimli olduğuna dikkat çeken araştırmalar bulunmasına ve ülkemizde de aile odaklı hizmet modellerine öncelik verilmesine rağmen, bazı katılımcılar koruyucu aile yanında bakımın muhtemel dezavantaj ve riskleri bulunduğuna inanmaktadırlar ve bu nedenle devlet kontrolündeki kuruluş bakımının (çocuk evleri, çocuk evleri sitesi vb.) daha iyi bir seçenek olduğunu ifade etmişlerdir. Katılımcıların koruyucu aile ile ilgili endişelerinin başında korunmaya ihtiyaç duyan çocuklarla ilgili olumsuz düşünceleri yatmaktadır. Diğer taraftan, çocukları topluma kazandırma arzusu, onlara karşı hissedilen merhamet ve empati duyguları ve çocuk sahibi olamama/olmama gibi durumların katılımcıları koruyucu aile olmak hususunda motive edici faktörler olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, katılımcıların genel olarak sahip oldukları eksik ve yanlış bilgiler göz önünde bulundurulduğunda, koruyucu aile uygulamasına yönelik bilinçlendirme çalışmalarının yapılmasının önemli olduğu düşünülmektedir.

Bu çalışmanın amacı okul öncesi öğretmenlerinin kendilerine verilen kazanım ve göstergeler ile öğrenme süreci doğrultusunda uyarlama, aile katılımı ve değerlendirme boyutlarını planlama becerilerini incelemektir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseninde yürütülmüştür ve çalışmada doküman incelemesi yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yürütülen “Öğretmenlerimizle 2023’e Projesi” pilot uygulaması kapsamında 13 farklı ilden eğitici eğitimine katılan 53 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Dokümanları oluşturmak üzere katılımcılara etkinlik planı formatı verilmiş ve eş zamanlı olarak herhangi bir kaynağa ulaşmadan kendilerinden istenen bölümleri planlamaları beklenmiştir. Çalışmanın verileri içerik analizi yoluyla analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda öğretmenlerin uyarlama planlarken çoğunlukla fiziksel destek sağlama, basit yönergeler verme gibi yöntem ve tekniklere başvurdukları görülürken; aile katılımı planlarken daha fazla çeşitliliğe yöneldikleri belirlenmiştir. Öğretmenlerin değerlendirme planlarken ise çoğunlukla değerlendirme sorularını kullandıkları tespit edilmiştir. Sonuç olarak öğretmenlerin uyarlama ve aile katılımı planlama becerilerinin değerlendirme planlama becerilerine görece daha iyi olduğu; ancak tüm alanlarda desteklenmeye ihtiyaçlarının bulunduğu saptanmıştır.

This study aimed to analyze the home environment of young children with disabilities. Data related to overall home environment was collected from 145 mothers by using the Turkish Form of the Home Screening Questionnaire (HSQ-T), while the home learning environment including the involvement of the mothers and the learning materials available in the home was assessed through individual interviews with mothers. The finding revealed that the 50.35 percent of the children live in low-quality homes and whereas the remainders live in high-quality homes based on the cut-off points of the HSQ-T score. The HSQ-T scores were found to be significantly related to parental involvement, education level and income of the mothers, and the developmental functions of the children measured by the Abilities Index. The mothers who live in less crowded homes participated in activities with their children more than those in the other group. Additionally, a comparison of the home quality of CWDs with and without access to home-made toys revealed a significant difference in the HSQ- T scores of the two groups of children, and finally, the maternal involvement was found to be the main predictor of the home environment of children.