Can CENGİZ’s research while affiliated with Bülent Ecevit University and other places

Bu çalışmada, Gölge Oyunu ve Orta Oyununun yan karakterlerinden biri olan Arap Bacı’nın değişen mecralarda ve kitle iletişim araçları içeriğindeki değişimi konu alınmaktadır. Türk folklor yapıtlarında ve zamanla radyo ve televizyon gibi kitle iletişim araçlarında ele alınan Arap Bacı’nın analizi, Türkiye’de, genelde kültür hayatının özelde ise folklorik kaynakların gösterdiği değişim ve gelişimin analizi için verimli bir unsurdur. Medyalar ve metinler-arası bir özellik sergileyen Arap Bacı’nın temsili, bir taraftan klişelerin varlığı, diğer taraftan ise temsilin niteliğinin değişimi ile beraber var olagelmiştir. Çalışmamız, günümüze ulaşmış orta oyunu metinleri, (rastgele belirlenmiş) örneklemimizi oluşturan 13 film ve 1 TV dizisinden toplanan bulgular eşliğinde Arap Bacı’nın temsilinin nasıl yeniden üretildiği sorusunu tematik bir analizle cevaplandırmaya çalışmaktadır. Gölge ve Orta Oyunundaki yardımcı figürlerden biri olan Arap Bacı, genelde, psikolojik bir derinlik ya da eylemlerinin neden ve sonuçları bağlamında değil, kimi klişelerin baskınlığı ile tanımlanmıştır. Türkiye’nin toplumsal yapısının değişimi ve kitle iletişiminin farklı mecralarının katkısıyla Arap Bacı karakteri de dönüşüme uğramıştır. Giderek ana karakter rolüne bürünen Arap Bacı karakteri, bu değişimin sonunda, yeterince temsil imkânı bulamamış ve günümüzde işlerliğini yitirmiş gözükmektedir.

19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başında hızla gelişen görüntüleme teknolojileri ve sinemaya ilişkin özgün düşünceler ortaya koyan ilk filozoflardan biri olan Bergson, belleğin niteliği ve “zaman”a ilişkin bakış açısı ile özgün bir felsefe ortaya koymuştur. Bergson zamanı, çizgisel ve ölçülebilir bir unsur olmaktan çıkarmaya çabalamıştır. Diğer taraftan sinemanın yeni ortaya çıkmakta olduğu bir dönemde eserlerini ortaya koyan Bergson’un sinema felsefesini de etkilediği görülmektedir. Bergson’un sinematografi eleştirisi, Gilles Deleuze (1925-1995) başta olmak üzere pek çok düşünür ya da eleştirmen tarafından yeni bir sinema anlayışının çıkış noktası olarak kabul edilmiştir. Söz konusu ‘Bergsoncu sinema’ yaklaşımının en önemli unsurları ise, zaman, bellek ve benliktir. Yapay zekâ tartışmalarının eşliğinde, günümüzde benlik ve bellek ilişkisinin sıklıkla konu edildiği alanlardan biri de bilim-kurgu sinemasıdır. Distopik içeriğe sahip bir polisiye olan Blade Runner 2049 filmi ise Bergsoncu bir sinemanın mümkün olup olamayacağı sorusunun cevaplanması için elverişli bir içeriğe sahiptir. Nitekim Blade Runner 2049, özellikle başkahramanı K’nin “insan mı yoksa kopya mı” olduğu sorusunu, temelde bu sorunun anlamsızlığına işaret eden bir anlatı ile ele almaktadır. Çalışmamız, Blade Runner 2049 filmini Bergsoncu zaman, bellek ve benlik temaları eşliğinde analiz etmeyi amaçlamaktadır.

Bu çalışma hem günümüzde bir çeşit kolay para kazanma hem de blockchain teknolojisi ile “geleceğin sanatı” olarak mitselleştirilmiş NFT (takas edilemez belirteç) olgusunu tarihsel ve toplumsal bağlamlarına oturtma girişimidir. Akıllı sözleşmelere dayanan yapısı nedeniyle NFT’ler bugün dijital ortamda kopyalanabilirliğin önüne geçen bir sistem olarak anlaşılmaktadır. Dolayısıyla literatürde NFT’lerin dijital ortamda sanat için özgün ve özgür bir ortam sağlayıp sağlamayacağı tartışılmaktadır. Bu çalışmada Theodor W. Adorno ve Walter Benjamin’in sanatın mekanikleşmesi üzerine yaptıkları tartışmanın izleri NFT’ler özelinde aranmıştır. Henüz yeni bir alan olan kripto sanat ile ilgili literatür taraması gerçekleştirilmiş ve NFT’ye atfedilen özellikler tematik analiz ile irdelenmiştir. Telif/patent, fikri mülkiyet, piyasaların sanatçılar üzerindeki hegemonyası çerçevesinde NFT’lerin özgünlüğü; merkezileşme, şeffaflık, maliyetlerin düşüşü bağlamında ise NFT’lerin özgürlüğü tartışılmıştır. NFT’lerin alanda sağlayacağı yeniliklerin yanı sıra birçok yeni tartışmaya da kapı aralayacağı anlaşılmaktadır. Anahtar Kelimeler: NFT, Blockchain, Theodor W. Adorno, Walter Benjamin, kripto sanat

Son yıllarda medya teknolojilerindeki gelişmeler, özellikle yeni medyanın ortaya çıkışı kitle iletişim araştırmalarında köklü bir dönüşümü beraberinde getirmiştir. Etki çalışmaları özelinde bakıldığında gerek kitle iletişim araştırmalarının, gerekse de izleyicilerin yaşadığı dönüşümün iletişim araştırmalarında anlamlı bir karşılık bulduğu görülmektedir. Bu çalışmada amaç, internet içerikleri ve özellikle Twitter odaklı gündem belirleme yaklaşımı çalışmalarında kuramın geçirdiği dönüşümlerin incelenmesidir. Söz konusu araştırmalardaki kuramsal inşa ve araştırmaların metodolojik tasarımının ortaya konulması çalışmanın temel amacıdır. Bu kapsamda 16 çalışma üzerinde yapılan incelemede; gerek birinci düzey, gerekse ikinci düzey gündem belirleme araştırmalarında önemli araştırma alanlarından biri olan Twitter ve diğer yeni medya mecralarının üçüncü düzey gündem belirleme araştırmalarında da önemli bir yer edindikleri görülmektedir. Üçüncü düzey gündem belirleme ve ağ analizi çalışmalarının, özellikle seçim kampanyalarına anlamlı bir ilgi göstermekle birlikte, toplumsal hareketlere de önem verdikleri dikkat çekmektedir. İncelenen araştırmalarda sadece sıradan kullanıcılara değil, siyasal ve kurumsal aktörlere de odaklanılmaktadır. Ancak yeni iletişim teknolojilerine yönelik gündem belirleme çalışmalarının, keskin bir farklılaşmaya işaret ettiğini söylemek son derece zordur.

In this study, the economic fundamentals of cyber racist rhetoric against the Syrian refugees in Turkey has been examined through the #suriyelilerdefolsun hashtag on Twitter platforms via thematic analysis. According to the findings, state aid, the Syrian refugees as the cause of the economic crisis, and the reaction the “rich” Syrians themes come to forefront. The cause of economic problems in Turkey are linked to the presence of Syrian refugees. The main reasons for the reaction can be listed as: health, food, education and salary assistance of the state for refugees; aid by race characteristics, cheap labor, Syrian employer, tax evasion, unskilled labor, insufficient housing / rent increase, inflaition increase, distinction of needs, and luxury. As a result, it can be said that the young Syrian male population became the target of the reaction in cyber racist discourses.

In this study, the economic fundamentals of cyber racist rhetoric against the Syrian refugees in Turkey has been examined through the #suriyelilerdefolsun hashtag on Twitter platforms via thematic analysis. According to the findings, state aid, the Syrian refugees as the cause of the economic crisis, and the reaction the “rich” Syrians themes come to forefront. The cause of economic problems in Turkey are linked to the presence of Syrian refugees. The main reasons for the reaction can be listed as: health, food, education and salary assistance of the state for refugees; aid by race characteristics, cheap labor, Syrian employer, tax evasion, unskilled labor, insufficient housing / rent increase, inflaition increase, distinction of needs, and luxury. As a result, it can be said that the young Syrian male population became the target of the reaction in cyber racist discourses.

Bu çalışmada Twitter platformu ile ilgili akademik çalışmalar arasından dijital etnografi yöntemini uygulayanlar incelenmiştir. Yapılan araştırma ile amaçlanan, oldukça yeni uygulanmaya başlanan dijital etnografi yöntemini tanıtmak, yöntemin nasıl uygulandığını, hangi veri toplama tekniklerinden faydalanıldığını, hangi kaynaklara daha sık atıf verildiğini tespit etmektir. Hem alanı tanıtması hem de alanla ilgili yapılan çalışmalarda yöntemin nasıl uygulandığını anlatması bakımından, çalışmanın bir rehber özelliği taşıması amaçlanmaktadır. Bu amaçla araştırma nesnesi olarak Twitter içeriklerini seçen, Web of Science’da yayımlanmış 22 İngilizce makale, konuları, kuramsal çerçeveleri, sonuçları, veri toplama teknikleri bakımından analiz edilmiştir. Çalışmanın ilk bölümlerinde Twitter’a yönelik dijital etnografik çalışmaların ilgi alanları, temelleri, epistemolojik kökenleri konu edilmiş, ilerleyen bölümlerde ele alınan makalelere ilişkin bulgulara yer verilmiştir.