Available via license: CC BY-NC-ND 4.0
Content may be subject to copyright.
47
https://doi.org/10.5569/1134-7147.81.04
ABENDUA·DICIEMBRE 2023 81
Gipuzkoako Foru Aldundiko Bizitza
Independente Programaren
Ebaluazioaren emaitzak1
Mikel Malcorra Otxotorena
Elkartu - Gipuzkoako Ezgaitasun Fisiko Duten Pertsonen Federazioa
mikel@elkartu.org
Rakel Oion Encina
Euskal Herriko Unibertsitatea (UPV/EHU)
Rosa Ugalde Urbistondo
Elkartu - Gipuzkoako Ezgaitasun Fisiko Duten Pertsonen Federazioa
Euskal Herriko Unibertsitatea (UPV/EHU)
1 Edición en castellano: <https://doi.org/10.5569/1134-7147.81.04.es>.
Gipuzkoan Bizimodu Independentearen
Programa onartu zenetik ia 20 urte igaro dira,
eta desgaitasunaren arloko arauen eta politiken
bilakaera kontuan hartuta, beharrezkotzat
jo da programa ebaluatzea. Horretarako,
alderdi orokorrak (parte-hartzaileen profilaren
ezaugarriak, sarbidearekin, parte-hartzearekin eta
Programaren garapenean izandako gorabeherekin
lotutako gaiak), sozialak (gizarteratze-mailaren
azterketa), psikosozialak (ongizate emozionalean
eta desgaitasuna duten pertsonen ahalduntzean
eragiten duen modua) eta ekonomikoak (inbertsio
publikoaren errentagarritasun ekonomikoa)
jorratu dira. Ebaluazioak aukera eman du
programak hasieran planteatutako helburuak
lortzen zer neurritan lagundu duen aztertzeko
eta ondorioztatzeko, bai eta desgaitasunaren
arloko foru-politikak Desgaitasuna Duten
Pertsonen Eskubideei buruzko Konbentzioaren
eskakizunetara erabat egokitzeko hobekuntza-
neurriak zehazteko ere.
Gako-hitzak:
Bizitza independentea, desgaitasuna, ebaluazioa,
politika publikoak, gizarte-inbertsioaren itzulera
(SROI).
Transcurridos prácticamente veinte años desde la
aprobación del Programa de Vida Independiente
en Gipuzkoa y teniendo en cuenta la evolución
de las normas y las políticas en materia de
discapacidad, se ha estimado necesario llevar
a cabo una evaluación de este. Para ello, se han
abordado aspectos generales (caracterización
del perfil de las personas participantes, así
como cuestiones vinculadas con su acceso, su
participación y las incidencias en el desarrollo
del programa), sociales (análisis del grado
de inclusión social), psicosociales (manera
en que incide en el bienestar emocional y
el empoderamiento de las personas con
discapacidad) y económicos (rentabilidad
económica de la inversión pública). La evaluación
ha permitido analizar y concluir en qué medida ha
contribuido el programa a alcanzar los objetivos
inicialmente planteados, así como determinar
las medidas de mejora correspondientes para
alinear plenamente las políticas forales en materia
de discapacidad con los requerimientos de la
Convención sobre los Derechos de las Personas
con Discapacidad.
Palabras clave:
Vida independiente, discapacidad, evaluación,
políticas públicas, retorno social de la inversión
(SROI).
Mikel Malcorra Otxotorena • Rakel Oion Encina • Rosa Ugalde Urbistondo
48
ABENDUA·DICIEMBRE 2023 81
1. Sarrera
2 Elkartuk eta UPV/EHUk osatutako ikerketa-taldea hamahiru
pertsonak osatu dute: Elkar tuko bi, Mikel Malcorra eta Rosa Ugal-
de —UPV/EHUko irakasle elkar tua ere bada—, eta Euskal Herriko
Unibertsitateko hamaika, hiru fakultateri lotuta: Lan Harremanen eta
Gizarte Langintzaren Fakultatetik Rakel Oion, Amaia García, Amaia
Inza, Amaia Izaola, Ane Izaguirre, Psikologia Fakultatetik Eneko
Sansinenea, Ainize Sarrionandia, Iñaki García Fernández eta Luixa
Reizabal, eta Ekonomia eta Enpresa Fakultatetik Irati Labaien eta
Alberto Díaz de Junguitu. Akordioaren betearazpenaren jarraipena
egiteko, UPV/EHUren eta ikerketa-taldearen ordezkari gisa Soziolo-
gia eta Gizarte Lan Saileko Rakel Oion Encina aritu da, eta Elkartu-
ren ordezkari gisa Mikel Malcorra.
2. Bizitza independenterako eskubidea
Desgaitasuna Duten Pertsonen
Eskubideei buruzko Nazioarteko
Konbentzioan
Gipuzkoako Foru Aldundiko Bizitza Independente Programaren Ebaluazioaren emaitzak
49
ABENDUA·DICIEMBRE 2023 81
3. Bizitza Independenterako Programa
Gipuzkoan
4. Bizitza Independentearen
Programaren ebaluazioaren helburuak
eta esparruak
Mikel Malcorra Otxotorena • Rakel Oion Encina • Rosa Ugalde Urbistondo
50
ABENDUA·DICIEMBRE 2023 81
5. Bizitza Independente Programa
ebaluatzeko metodologia
•
•
•
et al.
et al.
•
social return on investment
6. Parte-hartzaileen profil
soziodemografikoa
Gipuzkoako Foru Aldundiko Bizitza Independente Programaren Ebaluazioaren emaitzak
51
ABENDUA·DICIEMBRE 2023 81
7. Programak gizarteratzean duen
eragina
Mikel Malcorra Otxotorena • Rakel Oion Encina • Rosa Ugalde Urbistondo
52
ABENDUA·DICIEMBRE 2023 81
Gipuzkoako desgaitasun fisikoa
duten pertsonen egoera eta beharrizanei buruzko
azterketa-diagnostikoa
Espainiako bazterketari eta gizarte-garapenari
buruzko VIII. txostena
et al.
8. Programak maila psikologikoan duen
eragina
•
σ
et
al.
•
σ
et al.
Gipuzkoako Foru Aldundiko Bizitza Independente Programaren Ebaluazioaren emaitzak
53
ABENDUA·DICIEMBRE 2023 81
•
σ
et al.
•
σ
σ
•
et al.
9. Inbertsio ekonomikoari buruzko
programaren eragina
social
return on investment
et al.
•
•
Mikel Malcorra Otxotorena • Rakel Oion Encina • Rosa Ugalde Urbistondo
54
ABENDUA·DICIEMBRE 2023 81
Inbertsio publikoa (IP):
Itzulkina (I):
10. Bizimodu Independentearen
Programaren genero-eragina
Gipuzkoako Foru Aldundiko Bizitza Independente Programaren Ebaluazioaren emaitzak
55
ABENDUA·DICIEMBRE 2023 81
11. Ebaluazioaren dimentsio
kualitatiboa: parte-hartzaileen
balorazioa
1. Koadroa. Parte-hartzaileek Gipuzkoako Foru Aldundiaren Bizitza Independenterako Programari buruz egindako balorazioa
Barne-faktoreak Kanpo-faktoreak
INDARGUNEAK (gaitasunak)
•
•
•
•
•
AUKERAK (gizarte-sistemetan)
•
•
AHULEZIAK (zailtasunak edo arazoak)
•
•
•
•
•
•
MEHATXUAK (gizarte-arazoak)
•
•
•
•
•
Iturria:
Mikel Malcorra Otxotorena • Rakel Oion Encina • Rosa Ugalde Urbistondo
56
ABENDUA·DICIEMBRE 2023 81
•
•
•
•
•
•
•
•
12. Emaitza nagusiak
2. Koadroa. Gipuzkoako Foru Aldundiaren Bizitza Independenterako Programaren ebaluazioa
Barne-faktoreak Kanpo-faktoreak
INDARGUNEAK (gaitasunak)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
AUKERAK (gizarte-sistemetan)
•
•
•
•
•
•
•
Gipuzkoako Foru Aldundiko Bizitza Independente Programaren Ebaluazioaren emaitzak
57
ABENDUA·DICIEMBRE 2023 81
13. Ondorioak eta proposamenak
Barne-faktoreak Kanpo-faktoreak
AHULEZIAK (zailtasunak edo arazoak)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
MEHATXUAK (gizarte-arazoak)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Iturria:
Mikel Malcorra Otxotorena • Rakel Oion Encina • Rosa Ugalde Urbistondo
58
ABENDUA·DICIEMBRE 2023 81
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
59
Erreferentzia bibliografikoak
ABENDUA·DICIEMBRE 2023 81
Disability and Rehabilitation: Assistive
Technology
https://
doi.org/10.1080/17483100701325035
Voluntary Sector Review
Manual
for the Beck depression inventory II. Beck
depression inventory - second edition
Journal of Personality Assessment
https://www.doi.org/10.1207/
s15327752jpa4901_13
Gipuzkoako
desgaitasun fisikoa duten pertsonen egoeraren
eta beharren azterketa,
Euskal Herriko
Agintaritzaren Aldizkaria
VIII Informe sobre
exclusión y desarrollo social en España,
Gipuzkoako
Aldizkari Ofiziala
Gipuzkoako
Aldizkari Ofiziala
A user’s guide to
the general health questionnaire
Journal of Consulting and
Clinical Psychology
Journal of
Applied Research in Intellectual Disabilities
https://doi.org/10.1111
/j.1468-3148.2007.00380.x
Health
Qual Life Outcomes
https://doi.
org/10.1186/1477-7525-1-66
Gipuzkoako Foru Aldundiko Bizitza Independente Programaren Ebaluazioaren emaitzak
Mikel Malcorra Otxotorena • Rakel Oion Encina • Rosa Ugalde Urbistondo
60
ABENDUA·DICIEMBRE 2023 81
Análisis Financiero
Economía social: valoración y medición de la
inversión social: (método SROI)
Convención sobre los
Derechos de las Personas con Discapacidad y
Protocolo Facultativo
https://www.un.org/disabilities/documents/
convention/convoptprot-s.pdf
Cuadernos de Trabajo
Social
Promoting
mental health concepts, emerging evidence
and practice
Journal of Personality and Social
Psychology
The exploration of happiness
Psicothema
Health
Psychology Report
https://www.doi.org/10.5114/hpr.2017.65206
Spanish Journal of Psychology,
https://doi.org/10.1017/sjp.2013.82
Revista de Psicología General y AplicadaRevista
de la Federación Española de Asociaciones de
Psicología
Journal of Adult Development
