Content uploaded by Merve Abanoz
Author content
All content in this area was uploaded by Merve Abanoz on Oct 16, 2023
Content may be subject to copyright.
Editör
Doç. Dr. Fatih Güler
ISBN 978-625-398-968-2
Editör: Doç. Dr. Fatih Güler
SİYASİ PARTİLER HUKUKU
ANSİKLOPEDİSİ
SİYASİ PARTİLER HUKUKU ANSİKLOPEDİSİ
Editör: Doç. Dr. Fatih Güler
Yayın No.: 1832
ISBN: 978-625-398-968-2
E-ISBN: 978-625-398-967-5
Basım Sayısı: 1. Basım, Ekim 2023
© Copyright 2023, NOBEL BİLİMSEL ESERLER SERTİFİKA NO.: 20779
Bu baskının bütün hakları Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti.ne aittir.
Yayınevinin yazılı izni olmaksızın, kitabın tümünün veya bir kısmının elektronik, mekanik
ya da fotokopi yoluyla basımı, yayımı, çoğaltımı ve dağıtımı yapılamaz.
Nobel Yayın Grubu, 1984 yılından itibaren ulusal ve 2011 yılından itibaren ise uluslararası düzeyde düzenli olarak faaliyet yürüt-
mekte ve yayınladığı kitaplar, ulusal ve uluslararası düzeydeki yükseköğretim kurumları kataloglarında yer almaktadır.
“NOBEL BİLİMSEL ESERLER” bir Nobel Akademik Yayıncılık markasıdır.
Genel Yayın Yönetmeni: Nevzat Argun -nargun@nobelyayin.com-
Genel Yayın Koordinatörü: Gülfem Dursun -gulfem@nobelyayin.com-
Sayfa Tasarım: Samet Tekin -samet@nobelyayin.com-
Redaksiyon: Mine Metin -mine@nobelyayin.com-
Kapak Tasarım: Sezai Özden-sezai@nobelyayin.com-
Görsel Tasarım Uzmanı: Mehtap Asiltürk -mehtap@nobelyayin.com-
Kütüphane Bilgi Kartı
Güler, Fatih.
Siyasi Partiler Hukuku Ansiklopedisi / Editör: Fatih Güler
1. Basım, XIV + 326 s., 16,5x24 cm. Kaynakça var, dizin yok.
ISBN: 978-625-398-968-2
E-ISBN: 978-625-398-967-5
1. Siyasi Parti 2. Anayasa Mahkemesi 3. Demokrasi
Genel Dağıtım
ATLAS AKADEMİK BASIM YAYIN DAĞITIM TİC. LTD. ŞTİ.
Adres: Bahçekapı Mh. 2465 Sk. Oto Sanayi Sitesi No:7 Bodrum Kat, Şaşmaz/ANKARA
Telefon: +90 312 278 50 77 - Faks: 0 312 278 21 65
Sipariş: siparis@nobelyayin.com- E-Satış: www.nobelkitap.com - esatis@nobelkitap.com
www.atlaskitap.com - info@atlaskitap.com
Dağıtım ve Satış Noktaları: Alfa, Kırmızı Kedi, Arkadaş, D&R, Dost, Kika, Kitapsan, Nezih, Odak, Pandora, Prex, Remzi
Baskı ve Cilt: Meteksan Matbaacılık ve Teknik Sanayi Tic. Anonim Şirketi / Sertika No.: 46519
Beytepe Köy Yolu No.: 3 06800 Bilkent-Çankaya/ANKARA
iii
YAZAR LİSTESİ
Fatih Güler, Doç. Dr., Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, fatih.guler@comu.edu.tr,
0000-0002-5365-5700.
Damla Mursül, Doç. Dr., Bağımsız Araştırmacı, d.kabakusak@gmail.com,
0000-0002-1445-5693.
Betül Aydoğan Ünal, Dr. Öğr. Üyesi, Ege Üniversitesi, betul.aydogan@ege.edu.tr, 0000-
0003-2371-0921.
Ömer Faruk Tekin, Dr., Selçuk Üniversitesi, ofaruktekin@selcuk.edu.tr,
0000-0002-9014-618X.
Hakan Gökhan Gündoğdu, Dr. Öğr. Üyesi, Anadolu Üniversitesi,
hakangokhangundogdu@anadolu.edu.tr, 0000-0002-0656-4152.
Mücahit Bektaş, Arş. Gör., Dr., Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi,
mucahitbektas@yahoo.com, 0000-0002-0404-7768.
Cem Angın, Dr. Öğr. Üyesi, Ordu Üniversitesi, angin52@gmail.com,
0000-0002-2813-5586.
Selcen Altınbaş Umut, Dr. Öğr. Üyesi, Trakya Üniversitesi,
altinbas.selcen@gmail.com, 0000-0003-0943-350X.
Barış, Kandeğer, Dr. Öğr. Üyesi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, bkandeger@yyu.edu.tr,
0000-0002-9996-3813.
Aslı Kaya, Dr. Öğr. Üyesi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, aslkaya@gelisim.edu.tr,
0000-0001-6818-3868
Kübra Öztürk, Dr. Öğr. Üyesi, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi,
kubra.ozturk@dpu.edu.tr, 0000-0001-7554-0202.
Burak Koçak, Dr. Öğr. Üyesi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi,
burak.kocak@erdogan.edu.tr, 0000-0003-0430-4397.
Halil Emre Deniş, Dr. Öğr. Üyesi, Hakkari Üniversitesi, halilemredenis@hakkari.edu.tr,
0000-0002-9830-5624.
Selçuk Aslan, Öğr. Gör., Kütahya Dumlupınar Üniversitesi,
selcuk.aslan@dpu.edu.tr, 0000-0003-3916-331X.
Tuğba Salman, Arş. Gör., Atatürk Üniversitesi, tugba.salman@atauni.edu.tr,
0000-0002-8254-1876.
Zeynep Yıldırım, Arş. Gör., Kütahya Dumlupınar Üniversitesi,
zeynep.yildirim@dpu.edu.tr, 0000-0003-4431-9374.
iv
Naile Erdem, Doktorant, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi,
erdemnaile1102@gmail.com, 0000 0003 3039 324X.
Burcu Büyükekmekci, Doktorant (YÖK 100/2000), Hitit Üniversitesi,
ekmekciburcu@gmail.com, 0000-0002-2948-7233.
Ezel Altunay, Doktorant, Bursa Uludağ Üniversitesi,
altunayezel@gmail.com, 0000-0003-3186-8278.
Merve Abanoz, Yüksek Lisans Öğrencisi, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi,
merve.abanoz0@ogr.dpu.edu.tr, 0000-0002-8630-6806.
v
İÇİNDEKİLER
YAZAR LİSTESİ ............................................................................................................... iii
ÖN SÖZ ......................................................................................................................... xi
ANA MUHALEFET PARTİSİ .............................................................................................. 1
Burak Koçak
ANAYASA MAHKEMESİ ................................................................................................... 5
Burak Koçak
BELDE TEŞKİLATI .......................................................................................................... 10
Mücahit Bektaş
BİREYSEL TEMSİL PARTİLERİ ......................................................................................... 13
Tuğba Salman
BLOK LİSTE/ÇARŞAF LİSTE ............................................................................................. 17
Hakan Gökhan Gündoğdu
BÜYÜK KONGRE ........................................................................................................... 22
Ezel Altunay
DELEGE ........................................................................................................................ 25
Zeynep Yıldırım
DEVLET YARDIMI .......................................................................................................... 30
Selçuk Aslan
DEVLET YARDIMINDAN KISMEN VEYA TAMAMEN YOKSUN BIRAKILMA ........................ 37
Cem Angın
DİSİPLİN CEZALARI ....................................................................................................... 42
Cem Angın
DİSİPLİN KURULU ......................................................................................................... 47
Mücahit Bektaş
DİVAN KURULU ............................................................................................................ 52
Hakan Gökhan Gündoğdu
vi
GENEL BAŞKAN ............................................................................................................ 57
Burcu Büyükekmekci
GENEL MERKEZ TEŞKİLATI ............................................................................................ 62
Mücahit Bektaş
GRECO (YOLSUZLUĞA KARŞI DEVLETLER GRUBU) .......................................................... 67
Zeynep YILDIRIM
HÂKİM PARTİ ............................................................................................................... 73
Zeynep Yıldırım
HEGEMONYACI PARTİ SİSTEMİ ..................................................................................... 78
Barış Kandeğer
HEPSİNİ YAKALA PARTİLERİ .......................................................................................... 83
Zeynep Yıldırım
HÜLLE PARTİ ................................................................................................................ 87
Fatih Güler
İHTAR .......................................................................................................................... 92
Kübra Öztürk
İL TEŞKİLÂTI ................................................................................................................. 9 6
Mücahit Bektaş
İL VE İLÇE KONGRELERİ ............................................................................................... 100
Ezel Altunay
İLÇE TEŞKİLATI ............................................................................................................ 103
Mücahit Bektaş
İSİM, AMBLEM VE RUMUZLARIN SİYASİ PARTİ SİCİLİNDEN TERKİN EDİLMESİ .............. 106
Barış Kandeğer
KADRO PARTİLERİ ...................................................................................................... 111
Betül Aydoğan Ünal
KAPATMA DAVALARINDA YARGILAMANIN YENİLENMESİ ........................................... 115
Kübra Öztürk
vii
KAPATMA DAVASINDA İHTİYATİ TEDBİR ..................................................................... 119
Fatih Güler
KESİN HESABIN KABUL EDİLMESİNİN MÜMKÜN OLMAMASI ....................................... 123
Kübra Öztürk
KİTLE PARTİLERİ ......................................................................................................... 127
Betül Aydoğan Ünal
KONGRE İÇ YÖNETMELİĞİ ........................................................................................... 131
Merve Abanoz
KOTA ......................................................................................................................... 136
Damla Mursül
KURUCULAR KURULU ................................................................................................. 142
Mücahit Bektaş
KÜÇÜK KONGRE ......................................................................................................... 146
Fatih Güler
LAİK CUMHURİYET İLKESİNİN İHLALİ İDDİASIYLA AÇILAN KAPATMA DAVALARI ........... 149
Selcen Altınbaş Umut
MALİ DENETİM ........................................................................................................... 154
Aslı Kaya
MERKEZ YOKLAMASI .................................................................................................. 157
Ömer Faruk Tekin
OLAĞAN VE OLAĞANÜSTÜ KONGRE ........................................................................... 162
Naile Erdem
OLİGARŞİNİN TUNÇ KANUNU ..................................................................................... 165
Tuğba Salman
ÖN SEÇİM .................................................................................................................. 169
Betül Aydoğan Ünal
PARTİ DİSİPLİNİ .......................................................................................................... 174
Ömer Faruk Tekin
viii
PARTİ İÇİ DEMOKRASİ ................................................................................................ 181
Naile Erdem
PARTİ KAPATMA DAVALARI (1982 ANAYASASI DÖNEMİ) ............................................ 188
Halil Emre Deniş
PARTİ VERGİSİ ............................................................................................................ 193
Naile Erdem
PROGRAM ................................................................................................................. 200
Burcu Büyükekmekci
SAYIŞTAY ................................................................................................................... 205
Cem Angın
SEÇİME KATILMA YETERLİLİĞİ ..................................................................................... 210
Damla Mursül
SEÇİMLERE KATILMAMA NEDENİYLE KAPATILMA ....................................................... 215
Selcen Altınbaş Umut
SİYASİ PARTİ .............................................................................................................. 219
Halil Emre Deniş
SİYASİ PARTİ DİSPOSİTİFİ ............................................................................................ 224
Merve Abanoz
SİYASİ PARTİ GRUBU .................................................................................................. 229
Selçuk Aslan
SİYASİ PARTİ KONGRESİ ............................................................................................. 234
Naile Erdem
SİYASİ PARTİ ÖZGÜRLÜĞÜ .......................................................................................... 238
Burcu Büyükekmekci
SİYASİ PARTİ SİCİLİ ..................................................................................................... 244
Naile Erdem
SİYASİ PARTİ TÜZÜĞÜ ................................................................................................ 250
Ömer Faruk Tekin
ix
SİYASİ PARTİ TÜZÜKLERİNİN YARGISAL DENETİMİ ...................................................... 255
Cem Angın
SİYASİ PARTİLER HUKUKU .......................................................................................... 258
Burak Koçak
SİYASİ PARTİLER HUKUKUNA ÖZGÜ SUÇLAR ............................................................... 262
Cem Angın
SİYASİ PARTİLERİN DAĞILMA DURUMUNUN TESPİTİ ................................................... 267
Hakan Gökhan Gündoğdu
SİYASİ PARTİLERİN HUKUKİ NİTELİĞİ ........................................................................... 271
Selcen Altınbaş Umut
SİYASİ PARTİLERİN KURULMASI .................................................................................. 276
Selçuk Aslan
SİYASİ PARTİLERLE İLGİLİ YASAKLARI İNCELEME KURULU ............................................ 281
Merve Abanoz
SİYASİ PARTİNİN GELİRLERİ ........................................................................................ 286
Cem Angın
SİYASİ PARTİNİN İŞLEVLERİ ......................................................................................... 289
Burcu Büyükekmekci
SOSYAL BÜTÜNLEŞME PARTİLERİ ................................................................................ 294
Tuğba Salman
TEDBİRLİ OLARAK DİSİPLİNE SEVK .............................................................................. 298
Fatih Güler
TEK SORUN PARTİLERİ/TEMATİK PARTİLER ................................................................. 302
Damla Mursül
ÜYELİK ....................................................................................................................... 307
Naile Erdem
YAN KURULUŞ ............................................................................................................ 312
Mücahit Bektaş
x
YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI....................................................................... 316
Barış Kandeğer
YEDEK PARTİ .............................................................................................................. 319
Halil Emre Deniş
YURT DIŞI TEMSİLCİLİK ............................................................................................... 323
Mücahit Bektaş
xi
ÖN SÖZ
1982 Anayasası'nın anlatımı içerisinde siyasi partiler, demokratik siyasi haya-
tın vazgeçilmez unsurlarıdır. Demokratik bir sistemin, siyasi partiler olmadan
devam etmesi düşünülemez. Siyasi partilerin demokrasinin lokomotifi olabil-
meleri için demokratik esaslara göre örgütlenmesi, iç işleyişlerinde demokra-
tik kuralların hâkim olması ve bizzat kendilerinin demokrasi için bir tehdit
olmaması gerekir. Bu hususların gerçekleşmesine birçok faktörün etki ettiği
yadsınamaz bir gerçek olmakla birlikte ülkemiz siyasi pratiği açısından huku-
kun bu süreçteki etkisinin diğerlerine nazaran daha fazla olduğu ifade edilme-
lidir.
Gerek kamuoyu tartışmalarında gerekse akademik çalışmalarda, parti içi de-
mokrasi, çok temel bir sorun olarak ifade edilmektedir. Delege seçiminden
başlayarak genel başkan seçimine kadar uzanan parti içi demokrasi pratikleri
ile ilgili bazı siyasi partilerde pek tercih edilemeyecek uygulamaların varlığı
bir gerçektir. Hatta bazı siyasi partilerde, parti içi demokrasi açısından yaşa-
nan sonuçlar, sıklıkla yüksek sesle ve kamuoyuna açık bir şekilde ifade edil-
mektedir. Yüksek yargı organlarının siyasete olması gerekenden fazla müda-
hale etmeye yönelik geçmiş pratiklerinin oluşturduğu travmalar sebebiyle
siyasi partiler, parti içi sorunların çözümüyle ilgili hukuki argümanların kulla-
nımı konusunda istekli olmamaktadır. Hâlbuki sınırları belirlenmiş ideal bir
siyasi partiler hukukunun parti içi demokrasiye katkısı olacağı açık olmakla
birlikte siyasi partilerin demokrasi açısından tehdit oluşturması da engellene-
bilecektir.
Akademik olarak siyasi parti kavramı, siyaset bilimi ve hukuk biliminin kesi-
şim alanında kalan multidisipliner bir niteliği ihtiva etmektedir. Son yıllarda,
seçim hukuku ve Yüksek Seçim Kurulu uygulamaları, kamuoyunda ilgi çeken
başlıklardan olmasına rağmen multidisipliner niteliği sebebiyle seçim hukuku
kavramının akademik anlamda ilgi görmediği ve seçim hukuku alanının bakir
kaldığı ifade edilebilir. Doktrinde, siyasi partiler hukuku başlıklı eser sayısının
oldukça sınırlı olması, hukuk fakültelerinde, iktisadi ve idari bilimler fakültele-
rinde siyasi partiler hukuku başlıklı ve/veya içerikli ders sayısının sembolik
düzeyde kalması, bu durumun doğal sonucudur.
Bu akademik ve toplumsal farkındalıkla çalışma alanlarından birini siyasi par-
tiler hukuku olarak tespit eden bir akademisyen olarak siyasi partiler hukuku
ile kavramlarının ele alındığı ansiklopedik bir çalışma yapma fikri, beni çok
xii
heyecanlandırdı. Eseri, ilk başta müstakil olarak ortaya koyma fikri ile editör-
yal bir perspektifle hazırlama fikirlerini birlikte değerlendirdim. Daha önceki
editöryal tecrübelerim, bir eserin ortaya konmasında, müstakil yazarlık ile
editörlük arasında emeğin miktarı anlamında bir fark olmadığının ayırdında
olmamı sağladı. Zira hakkını vererek yapılan bir editörlük; duyuru, yazar tes-
piti, konu dağılımı, yayınevi tespiti, mali konular, hakemlik, editöryal işlemler,
telif, hukuki sorumluluk gibi birçok yükümlülüğü de beraberinde getirmekte-
dir. Buna rağmen siyasi partiler hukuku ile farkındalığı arttırmak amacıyla
editöryal bir çalışma ortaya koymanın fikrinin daha baskın gelmesi, çalışma-
nın hareket noktasını oluşturdu.
Editöryal çalışmalarda, hakemlik sürecinin işletilmesinin zorunlu olmaması
sebebiyle bazen akademik niteliği düşük çalışmaların sunulabildiğini görül-
mektedir. Çalışmada gözetilen toplumsal yararın hakkıyla yerine getirilmesi
ve akademik niteliği yüksek yayınların ortaya konmasını sağlamak amacıyla
çalışmada “iç kör hakemlik” süreci işletileceği, yazar çağrısında ifade edilmiş
ve bu konuda yazarlardan en başta muvafakat alınmıştır. Bütün maddeler,
yazar isimleri gizlenerek diğer bir yazarın hakemliğine iletilmiştir. Bu tercih,
maddelerin yazımı sürecinde yazarlar arasında etkileşimi sağlamanın yanında
daha disiplinli yazarların çalışmaya dâhil olmasını sağlamıştır.
Ansiklopedi, siyasi partiler hukuku ile ilgili tüm kavramları kapsama iddiasın-
da olmamakla birlikte temel kavramları ele almaya gayret etmiştir. Siyasi parti
dispositifi, parti vergisi, tek sorun partileri gibi yabancı literatürde yaygın kul-
lanılmasına rağmen ulusal literatürde görece az ele alınmış kavramlarla birlik-
te, sıklıkla kullanılmasına rağmen akademik çalışmalara az konu olmuş; yedek
parti, hülle parti, tedbirli disipline sevk, kota, sicilden terkin, dağılma duru-
munun tespiti, blok/çarşaf liste gibi kavramlar da çalışmada incelenen başlık-
lardandır.
Bilimsel çalışmalardaki en önemli unsurlardan biri, özgünlüktür. Çalışmanın,
konusu ve metodu itibarıyla özgün olduğu yukarıda ifade edilmiştir. İçerik ve
teknik anlamda özgünlüğü sağlamak amacıyla editöryal sürecin yanında İthen-
ticate üzerinden alınacak benzerlik raporlarında, mevzuat eksenli maddeler
için azami %30, diğer maddeler için azami %20 oranından fazla olmayacağı
yazar çağrısında ilan edilmiş ve bu oranın üzerindeki eserlerin çalışmaya dâhil
edilemeyeceği yazarlara iletilmiştir. Bu çerçevede, bölümlerin ortalama ben-
zerlik oranının yaklaşık %11 olduğu ifade edilmelidir. Çalışmaya dâhil edilen
maddelerin; %50’sinin benzerlik oranı %10’un altında, %35’inin benzerlik
oranı %10-%20 arasında, %15’inin benzerlik oranı %20-%30 aralığındadır.
xiii
Eserin tamamının kaynakça hariç benzerlik oranı ise %10 olup buna ilişkin
benzerlik raporunun ilk sayfası, eserin sonuna eklenmiştir.
Çalışma sürecinde, Üniversitelerarası Kurul tarafından ilan edilen doçentlik
kriterlerinin iki kez değişikliğe uğraması ve bunların her ikisinin de bu çalış-
manın doçentlik puanına etki etmesinin, çalışma üzerinde hem olumlu hem de
olumsuz etkisi olmuştur. Bu değişiklikler sebebiyle yazarlara koşulsuz çalış-
madan çekilme hakkı tanınmış olup bu çerçevede çalışmadan çekilen yazar-
lardan boşalan maddeler, devam eden yazarların sorumluluğuna devredilmiş
ve planlanan maddelerin tamamının yazımı sağlanmıştır. Bu durum, bazı ya-
zarlarımıza çalışmanın başında taahhüt ettiğim üç maddenin üzerinde madde
atanması sonucunu doğurmuştur. Bu değişikliklerin çalışmaya olumlu etkisi
ise çalışmaya araçsal bir perspektifle veya puan odaklı değil akademik hassa-
siyet düzeyi yüksek yazarlarla devam etme imkânını sağlamış olmasıdır. Bu
çerçevede, bu eserin ortaya konmasında emek sarf eden ve ülkemizin dört bir
yanından katılım sağlayan kıymetli akademisyen ve bağımsız araştırmacı ho-
calarıma en derin şükranlarımı arz ederim. Aramızda oluşan bu etkileşimi
kıymetli gördüğümü ifade etmeliyim.
Çalışma sürecinde gelişen özel bir durumumu da ifade etmeliyim. Daha önce-
den iki kez yakalandığı kanser hastalığını atlatan eşimin hastalığının tekrar
nüksettiğini, ansiklopedinin hazırlanma sürecinde öğrendik. Bu eserlere ver-
diğim önemi bilmesi sebebiyle çalışmaya kesintisiz devam etmemi isteyen,
ameliyat olduğu süreçte dahi çalışmaya devam etme konusunda anlayış göste-
ren, güzeller güzeli canım eşim Tuba Güler’e özel olarak teşekkürü bir borç
bilirim.
Çalışmanın siyasi partiler hukuku alanını önemseyen herkese faydalı olması
temennisiyle,
Saygı ve selamlarımla…
Eylül 2023/Çanakkale
Doç. Dr. Fatih Güler
Editör
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
YÖKSİS Araştırmacı ID:333837
SİYASİ PARTİLER HUKUKU ANSİKLOPEDİSİ
228
KAYNAKLAR
AGAMBEN, Giorgio (2012), Dispositif Nedir?/ Dost, 1. Baskı, Monokl.
DEMİR, Yunus (2019), “15 Temmuz Darbe Girişiminde Geliştirilen Söylemlerin Foucaultcu Anali-
zi”, Yüksek Lisans Tezi, Onsekiz Mart Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
DUMAN, Didem. Doğanyılmaz (2020), “Popülist Söylemin Seçmen Davranışlarına Etkisi: Jair
Bolsonaro’nun Seçim Kampanyasının İncelenmesi”, Uluslararası İktisadi ve İdari İnceleme-
ler Dergisi, S. 27., ss. 193-208.
ERDOĞAN, Didem (2016), “Siyasi Partilerin Temsili Demokrasi Üzerindeki Etkileri”, İstanbul
Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 2, S. 2, ss. 59-74.
FOUCAULT, Michel (2003), Society Must Be Defended": Lectures at the Collège de France,
1975-1976, 1. Baskı, Macmillan.
FROST, Tom (2019), “The dispositif between Foucault and Agamben”, Law, Culture and the
Humanities, C. 15, S. 1., ss. 151-171.
GAMBETTİ, Zeynep (2014), “Occupy Gezi as politics of the body”, The making of a protest mo-
vement in Turkey, ss. 89-102.
GEZER, Serdar (2020), “Özneleştirme Stratejilerinden Özgürleşme Pratiği Olarak Kendilik Tekno-
lojileri ve Kendilik Kültivasyonu”, FLSF Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, C. 29, ss. 33-52.
KAHVECİ, Turgay., & TINAS, Rukiye (2021), “Temel Anayasal Hak ve Hürriyetler Açısından 1982
Anayasasına Foucauldian Bir Bakış”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari
Bilimler Dergisi, C. 16, S. 1., ss. 55-86.
KIZILKAYA, Ertuğrul (2013), “Foucault ve Agamben’de Dispozitif Kavramı ve İkti-
sat”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C. 14, S. 2., ss. 19-44.
LEHMANN, Sandra (2016), “Political Subjectivation and Metaphysical Movement”, Subjectiva-
tion in Political Theory and Contemporary Practices, Macmillan, ss. 97-107.
NAKİBOĞLU, Meryem (2019), “Almanya'da Göçmen Türklerin Dile Yansıyan Manifesto-
su”, Uluslararası Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, C. 2, S. 2., ss. 57-69.
OKTA, Bilge, Yıldırım (2016), “Production of Urban Spaces for the Creation of a'Modern Society'In
Turkey”, The Asian Conference on Arts & Humanities.
SCHWIERTZ, Helge (2021), “Political Subjectivation and the In/Visible Politics of Migrant Youth
Organizing in Germany and the United States”, International Political Sociology, C. 15, S.
15., ss. 397-414.