ArticlePDF Available

Dobrowolna prostota w optyce rezonansu Hartmuta Rosy

Authors:

Abstract

Celem artykułu jest opis i analiza idei dobrego życia w rozumieniu zwolenników dobrowolnej prostoty z wykorzystaniem koncepcji rezonansu i spowolnienia Hartmuta Rosy jako narzędzia analitycznego. W pierwszej części artykułu przedstawiam teoretyczne podstawy niezbędne dla dalszych rozważań. Obejmują one przybliżenie koncepcji dobrego życia, rezonansu i spowolnienia w ujęciu Rosy oraz syntetyczny opis głównych założeń dobrowolnej prostoty. W kolejnej części analizuję praktyki upraszczania życia w kategoriach relacji rezonansowych (kluczowych dla ustanowienia dobrego życia) oraz spowolnienia, postwzrostu i kooperacji






DOBROWOLNA PROSTOTA W OPTYCE REZONANSU
HARTMUTA ROSY
Streszczenie

    







Słowa kluczowe
WPROWADZENIE





implicite



 

       
      


  


voluntary simplicity




      





Voluntary simplicity




OSIĄGNIĘCIE DOBREGO ŻYCIA POPRZEZ REZONANS
WEDŁUG HARTMUTA ROSY


     




 

 
      
2




   
  







  







    






           
    

subjective well-being
   

 
 

welfare
well-being
 















   


    










    



     

 

 












   


  


     









    









 


       







     




    
   


DOBROWOLNA PROSTOTA – GŁÓWNE ZAŁOŻENIA

      


     
    

 





 



 

   











    
  
    




      

voluntary simplicity
      

   







 





 


zerowasteslow life. 





voluntary simplicity




    

¿
    















  

     


 






       


UPRASZCZANIE ŻYCIA JAKO FORMA REZONANSU?




     

  

      





Materialne lub diagonalne relacje rezonansowe


  

     
 



 

    

























    

    
     


      




 
Horyzontalne relacje rezonansowe

  
         





 
        
    

   


voluntary simplicity


       














     
  

 


 cooco-
ning




Wertykalne (egzystencjalne) relacje rezonansowe
      


    
       








 
    









slow life


 





 












PROJEKTY UPRASZCZANIA ŻYCIA I SPOWOLNIENIE






    
      





 
slow


 
   


 
  mindfullnes  



    


   





    
 
 
       
oldschoolowa

      
  

voluntary simplicity
degrowth. 


 


    

    
.  

 


   






















      












 



ZAKOŃCZENIE
   
 






       


      
    
        
    
    
      
voluntary simplicity
       













 
  
      



BIBLIOGRAFIA
Alexander Samuel         
The International Journal of Environmental, Cultural, Economic
and Social Sustainability 
Alexander Samuel Simon Ussher
Journal of Consumer Culture
Bauman ZygmuntKonsumowanie życia.  

Campbell Colin
 Kultura Popularna
Carver CourtneyDuchowa prostota. Jak mieć więcej, mając mniej

Cobel-Tokarska Marta Joanna Zalewska      
Polish Sociological Review 

Craig-Lees Margaret Constance Hill     Psycho-
logy & Marketing
Delhey Jan
Social Indicators Research 

Diener Ed Richard E. Lucas Shigehiro Oishi
Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach
człowieka 
De Lazari-Radek KatarzynaGodny pożądania stan świadomości. O przyjemności jako
wartości ostatecznej.
Duane Elgin Arnold Mitchell    Co-evolutionary Quarterly

Duda Aneta
Konsumpcja – teorie i badania  . 
Eid Michael Ed Diener       
Social Indicators Research
Etzioni Amitai
Journal of Economic Psychology
Hickel Jason Mniej znaczy więcej. O tym jak odejście od wzrostu gospodarczego ocali
świat. 
Horkheimer Max Theodor W. AdornoDialektyka oświecenia

 
Huneke MaryE.
Psychology and Marketing
Jacyno MałgorzataKultura indywidualizmu
Jawłowska AldonaDrogi kontrkultury
Johnson BrettQualitative
Sociology
Jordan BillWelfare and well-being. Social value in public policy
Kopytoff IgorBadanie kul-
tury. Elementy teorii antropologicznej

Kozłowski Tomasz
Anthropos

Kozłowski Tomasz
Tematy z Szewskiej
Krajewski MarekKultura Współczesna
Kramarczyk JustynaŻycie we własnym rytmie. Socjologiczne studium slow life w dobie
społecznego przyspieszenia.  
Kramarczyk Justyna
  Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Konsumpcja jako forma komunikacji społecznej. Nowe paradygmaty i konteksty badawcze

Kronenberg Jakub Natsuyo Iida.Proble-
my Ekorozwoju
Krzyżanowska AgnieszkaŻyj po swojemu. Jak zwolnić w szybkim świecie

Krzyżanowska Agnieszka Prosto i uważnie na co dzień

Loreau DominiqueSztuka prostoty
Marcuse Herbert Człowiek jednowymiarowy. Badania nad ideologią rozwiniętego społe-
czeństwa przemysłowego. 
Ostasiewicz Walenty Ocena i analiza jakości życia

Pearce Susan On collecting. An investigation into collecting in the European tradition

Pecoraro Maria Grazia Outi Uusitalo      
Journal of Consumer Culture 
Rosa HartmutPrzyspieszenie, wyobcowanie, rezonans. Projekt krytycznej teorii późnono-
woczesnej czasowości
Rosa Hartmut
Studia Socjologiczne 
Ryan Richard M. Aislinn R. Sapp
     Wellbeing
in developing countries. From theory to research 

 
Ryff Carol D. Burton Singer
.Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach czło-
wieka,  
Seligman Martin E.P.Pełnia życia
Seligman Martin E.P.. Psychologia pozytywna. Nauka o szczę-
ściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka  

Tatarkiewicz Władysław Historia lozoi

Shi DavidThe simple life: Plain living and high thinking in American culture. 

Shaw Deidre Terry Newholm        .
Psychology & Marketing 
Szlendak Tomasz   
Studia Socjologiczne
Taylor CharlesŹródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej

Walther Carol Jennifer A. Sandlin Kristi Wuensch
Humanity & Society 
Wardak Paulina Tadeusz Zalega
Studia i Materiały. Wydział Zarządzania UW
Zavestoski Stephen       
Psychology & Marketing
Zrałek Jolanta
Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowi-
cach 
Renata Dopierała
VOLUNTARY SIMPLICITY IN THE OPTICS OF HARTMUT ROSA’S RESONANCE





      


Keywords
... wstęp W ostatnich latach rozważania o dobrym życiu oscylują wokół takich kategorii, jak slow life, postwzrost (degrowth) czy dobrowolna prostota (Rosa 2020;Rosa, Henning 2018;Dopierała 2022). Odpowiedzią na postępującą alienację wywołaną życiem w nieustannym przyspieszeniu jest spowolnienie i poszukiwanie spełnienia w innych obszarach niż praca, pomnażanie kapitału czy konsumpcja. ...
... W doświadczeniach rezonansowych podmioty zostają dotknięte (poruszone) przez to, co inne, co ich dotyczy i co do nich przemawia, a jednocześnie odpowiadają na to (emocjonalnie i cieleśnie), doświadczając przy tym siebie samych jako samoskutecznych" (tamże, s. 204). Jak wskazują niektórzy badacze, rezonans jest enigmatyczną, trudno uchwytną i niezoperacjonalizowaną kategorią (Dopierała 2022;Szlendak 2021), dlatego dość trudno jest się nią posługiwać w badaniach empirycznych. W przypadku uczestników ruchu społecznego warto jednak zauważyć, że ruchy te mogą -podobnie jak rodzina, grupa przyjaciół, religia, praca, polityka -stanowić sfery rezonansowe, definiowane przez Rosę jako "zbiorowe rejony doświadczenia, w ramach których, szczególnie poprzez praktyki rytualne, określone wycinki świata (…) są ustanawiane, »naładowane« i doświadczane jako zdolne do rezonansu i odpowiedzi" (Rosa 2020: 170-171). ...
Article
Full-text available
W ostatnich latach zauważalne jest rosnące zainteresowanie tematem dobrego życia i tym, jak można je definiować i realizować. Wśród pojawiających się alternatyw znajdziemy takie postulaty, jak slow life, spowolnienie społeczne, poszukiwanie rezonansu czy powrót do wspólnot. Przyjmując założenia socjologii interpretatywnej, artykuł koncentruje się na dobrym życiu, jakie opowiadane jest przez młodych uczestników i uczestniczki ruchu nacjonalistycznego w Polsce. Na podstawie analizy wywiadów biograficzno-narracyjnych tekst skupia się na odpowiedzi na pytania o to, (a) wokół jakich głównych kategorii konstruowane są przez badanych wizje dobrego życia, (b) w jakim zakresie są one realizowalne w ich własnych biografiach, i (c) jaka jest rola wspólnot (np. ruchu nacjonalistycznego) w definiowaniu i praktykowaniu dobrego życia. W celu nakreślenia szerszej perspektywy wizje dobrego życia młodych uczestników ruchu są zaprezentowane na tle danych zebranych wśród niezaangażowanych w ruch nacjonalistyczny młodych dorosłych.
... i poradniczych -jest to konstrukt o szczególnie normatywnym i regulacyjnym charakterze. Liczne instrukcje, jak wieść dobre życie, funkcjonujące w przestrzeni publicznej i medialnej (niekiedy konkurencyjne wobec siebie), określają warunki skuteczności realizacji projektu, który poprzez swoją »ekspansję« staje się opresyjny i dyscyplinujący" (Dopierała 2022: 86, za: Jacyno 2007. ...
Article
Full-text available
Analiza autobiograficznych wywiadów narracyjnych z osobami urodzonymi po 1980 roku często pokazuje ich problematyczne uwikłania w gwałtownie przyrastające, rywalizujące i zmieniające się światy społeczne, z których duża część osadzona jest w mediach społecznościowych. Choć często obdzierają one z intymności i nakłaniają do eksponowania i pielęgnowania własnego ego, to jednocześnie proponują kuszące drogi rozwoju i wizje dobrego życia. Te, w rozumieniu wielu młodych osób, nie mogą zostać osiągnięte bez zaangażowania w proces terapeutyczny, który został zainfekowany neoliberalnym dyskursem i wtóruje mu w promowaniu samorealizacji, troski o siebie, odpowiedzialności czy byciu kreatywnym. Wydaje się, że podstawową trudnością dla współczesnego człowieka jest niemożność oddzielania tego, co rzeczywiście jest „dobrym życiem” od tego, co stanowi symulakry tegoż. Artykuł ten proponuje zastosowanie narzędzi i procedur wypracowanych w metodzie autobiograficznego wywiadu narracyjnego dla dokonania takiego rozróżnienia i pokazania paradoksów tkwiących w procesie terapii, która często „zawiesza” możliwość przepracowania dojmujących życiowych problemów.
Article
Full-text available
After a brief reference to the philosophical background of simple living and its basic ideas, we explore how simple living can aid sustainable consumption. We look at general linkages between the two concepts and sug-gest how simple living can be used to support sustainable development (what elements to promote, what policy instruments to use, what barriers may be encountered). We conclude that philosophical reflection is the most important element of simple living that might enrich the current debate on sustainable consumption and suggest how to further strengthen the popularity of simple living movement.
Article
Full-text available
In this article, we explore the connections between voluntary simplicity (VS), people who are dedicated to consuming less material goods, and Western spirituality. We investigate how voluntary simplifiers connect their practices of simplicity with their concepts and enactments of Western spirituality. First, we propose two categories of voluntary simplifiers identities based on interviews with individuals practicing VS: (1) spiritual voluntary simplifiers (N = 9) and (2) secular voluntary simplifiers (N = 6). Second, we suggest that voluntary simplifiers believe that they are happier and more content than consumers. We conclude by suggesting future research about spirituality and identities.
Article
Full-text available
The practice of voluntary simplicity is inextricably linked to consumer behavior and has attracted the attention of researchers in a number of disciplines, including psychology and marketing. Yet the daily practice of voluntary simplicity in the United States remains largely unexamined. The research presented here is the first to look at voluntary simplicity with the use of a nationwide sample of American consumers. A more refined application of Maslow's theory of human motivation to the understanding of this social phenomenon is proposed. The practices considered most important to this lifestyle are identified, as are key impediments to its consistent practice. Factor analysis is used to identify the underlying dimensions of U.S. voluntary simplicity: ecological and social responsibility; community; and maintaining a spiritual life. Findings indicate that people of moderate income are more likely to practice voluntary simplicity than was previously believed. This research also compares highly committed simplifiers to those who are less committed, finding that more committed practitioners are more likely to be consistent in practices requiring ongoing effort, such as composting. © 2005 Wiley Periodicals, Inc.
Book
Research on well-being reveals the significance of personal relationships, trust and participation to sustain quality of life, yet it is the economic model that remains the dominant basis for political and social institutions and policy. In this original book, Bill Jordan presents a new analysis of well-being in terms of social value, and outlines how it could be incorporated into public policy decisions. He argues that the grandiose attempt to maximise welfare and regulate social relations through contract, in line with the economic theory of information and incentives, is counterproductive for well-being. Instead, both the quality of personal experience and the restraints necessary for a convivial collective life would be better served by a focus on cultures and institutions. This book will be an essential text for academics and students in social theory, social welfare, public policy and governance. Bill Jordan is Professor of Social Policy at Plymouth and Huddersfield Universities. He has held visiting chairs in Germany, the Netherlands, Denmark, Slovakia and Hungary. He worked for 20 years in the UK social services, and is the author of 25 books on social policy, social theory, politics and social work.
Chapter
The concept of wellbeing concerns a person's capacity for optimal functioning, and encompasses not only the issue of physical health, but also a sense of interest in one's surroundings, a confidence in being able to formulate and act to fulfil important goals, and the motivation and energy to persist in the face of obstacles. A ‘well’ being is able to maintain its vitality and to thrive within its everyday ecological context. Accordingly, there is increasing recognition that the study of human wellbeing must consider more than merely the physical requirements of persons, but it must also address the nutriments and processes entailed in psychological and social fitness. In this chapter, we discuss the concept of wellbeing and the psychological needs of individuals within social contexts that make this larger concept of thriving possible. Specifically we employ the framework of Self-Determination Theory (SDT, Deci and Ryan 2000; Ryan and Deci 2000b), an empirically based perspective on development and wellness. The theory specifies a small number of basic psychological needs whose fulfilment is necessary for psychological wellness, and whose importance is both cross-developmental (applies to all ages) and cross-cultural (applies to all humans). SDT also specifies criteria for wellness that go beyond hedonic definitions of happiness and include eudaimonic conceptions of wellness that concern the actualisation of intrinsic potentials (Ryan and Deci 2001).
Article
This paper examines the plurality of ethical consumption and aims to illustrate how consumers cope with its complexity in the context of everyday food consumption. This study seeks to outline the tensions that consumers inevitably face when pursuing ethical choices and to shed light on the various ways in which they solve these tensions in the rhythms of everyday life. The research applies Boltanski and Thévenot's theory of orders of worth as an interpretive framework. The research data has been collected from Finnish online discussion forums in which consumers debate various aspects of ethical food consumption. The analysis indicates that the participants in the discussions recognize various understandings of ethical consumption that may be accompanied by insecurities about the 'right' ones. However, the research suggests that consumers are able to solve fundamental tensions in ethical food consumption by carrying out different types of practices. © The Author(s) 2013 Reprints and permissions: sagepub.co.uk/journalsPermissions.nav.