ChapterPDF Available

Suriyeli Mülteci Krizinde Türkiye-Almanya Arasında Politik Farklılıklar ve Müdahaleler (Political Differences and Interventions Between Turkey and Germany in the Syrian Refugee Crisis)

Authors:

Abstract

Since the Syrian civil war began in 2011, the refugee crisis has become a serious global problem. After the war, Syria quickly turned into a refugee exporting country. Turkey feels and sees itself close to Syrian refugees with various relations such as geography and language, religion, history and culture. Due to its close proximity, it is a place where they can take shelter, be protected and even be followed in humane terms in their resettlement. A significant part of the Syrian refugees leaving their country come to Turkey. Syrian refugees pass to EU countries after staying here for a certain period of time. As a neighboring country to Syria, Turkey is the preferred destination country for refugees in transit to Europe and especially Germany. According to official statements, as of August 2022, 3 million 653 thousand people took refuge in Turkey. Although it is a neighboring country to Syria, Turkey is not only the preferred destination country for Syrian refugees, but also an important country for the transit of other refugees from Asia and Africa to Europe. Considering this segment, we can say that Turkey has become the country that accepts the most refugees from Syria and other countries. Turkey, which has turned into a shelter, temporary accommodation, asylum and protection area for the refugees, has applied to different regulations and practices for the rising refugee crisis. The humanitarian policy that Turkey followed at the beginning of the crisis was replaced by a humanitarian and political policy afterwards. On the other hand, Germany, as the main destination country since the Second World War, is the country that has accepted the most refugees in Europe. Germany is the EU country that sees and responds to the refugee crisis early. In defining the refugee problem and coping with the crisis, these two countries tried to reach an agreement that they saw as an important success. The signing of the EU-Turkey Refugee Agreement (EU-Turkey Statement/Deal) in 2016 was seen as an important achievement of cooperation between the two countries to deal with the crisis. But over time, the basic dilemmas of the EU, faced with a dilemma between reject or accept, humanitarianism and national interests, have turned into those of Germany. Finally, during the implementation of the agreement for the Syrian refugee crisis and in the following process, the differences and contradictions between Turkey and Germany have gradually increased. In this study, the main reasons for the change in the tendencies of both Turkey and Germany to define, approach and produce solutions to the crisis were evaluated with the comparative analysis method. Therefore, we see that the change has evolved from an "open door" policy, which is considered humanitarian, to a "limited open door" policy, which can be defined as humanitarian and political. Germany, agreed to tighten border controls as part of a compromise. Germany also changed its refugee policy. It started to control the refugees entering the country and determine the borders, and the screening of the refugees and sending them back to their countries were discussed. The Turkish government has made new laws and three-stage regulations in order to give the Syrian refugees the right of “temporary protection” and to offer a humane life. It has tried to increase the international legitimacy of refugee protection by comprehensively strengthening refugee control with new regulations and measures. For this reason, the legal status of asylum seekers was brought to the agenda for the first time with the reform of the refugee law. In addition, Turkey has established a special supervisory body at the central level to strengthen the management of refugees. Thus, for the long-standing crisis, Turkey has adhered to the humanitarian concept, and the basic recommendation has been transformed into a clear refugee policy, with safe housing for asylum seekers. The German government, on the other hand, started to introduce political economy preferences starting from 2013. Instead of accepting the Syrians, it applied to different regulations and made plans. It has undergone a transformation towards protecting the rights and interests of Syrian refugees in education, accommodation, employment and social integration. Stating that the international community has also had a problem since 2013, we can say that various problems have emerged regarding the screening of refugees (especially since 2016), their repatriation, resettlement and strengthening of their social integration. The EU has tried to realize this problem through imposition and uppression. For this reason, Germany has updated the "safe country of origin" lists and subject the entry of incoming people to "regional restriction". As a result, a situation that has gradually deepened due to the differences in the policies of Turkey and Germany regarding the Syrian refugee crisis, especially since 2015, has emerged. Therefore, the recognition of the current situation of the international refugee problem originating from Syria, the taking of measures to solve the international refugee problem, the final recognition through policies for formulating, reviewing and improving this problem is of great practical importance.
1
Türkiye-Suriye
Ortak Kültür, Ortak Tarih ve
Göç
Editörler:
Prof.Dr. Zeynel ÖZLÜ
Prof.Dr. Yücel KARADAŞ
Arş.Gör. İbrahim ÖZHAZAR
2
Gaziantep Üniversitesi Yayınları: 12
Eser Adı
Türkiye-Suriye Ortak Kültür, Ortak Tarih ve Göç
Editör
Zeynel ÖZLÜ
Yücel KARADAŞ
İbrahim ÖZHAZAR
Grafik & Tasarım
Ayhan ÖZER
E-ISBN
978-975-7375-66-1
1.Baskı:
Gaziantep Üniversitesi Yayınları
Gaziantep Üniversitesi Yayınevi
Sertifika No: 51630
Adres : Üniversite Bulvarı 27310 Şehitkamil –
Gaziantep, Türkiye
E-Posta : yayinevi@gaziantep.edu.tr
Web : yayinevi.gantep.edu.tr
Gaziantep, 2023 © Copyright Gaziantep Üniversitesi Yayınevi
Bu baskının bütün hakları Gaziantep Üniversitesi Yayınları’na aittir.
Gaziantep Üniversitesi Yayınevi’nin yazılı izni olmaksızın kitabın
tümünün veya bir kısmının elektronik, mekanik ya da fotokopi yoluyla
basımı, yayımı, çoğaltımı ve dağıtımı yapılamaz.
Bu kitapta yer alan her türlü bilginin ve yorumun sorumluluğu
yazarlarına aittir.
3
ÖNSÖZ
Türkiye ile Suriye arasında geniş bir zamana ve mekâna yayılmış olan coğrafya
bağı; tarihsel, dinsel, sosyal, kültürel ve iktisadi ilişkilerimiz açısından pek çok ortak
bağa işaret etmektedir.
Arabistan çölü, batıda Akdeniz ve ona paralel olarak uzanan Lübnan ve anti
Lübnan dağları, güneyde Sina Yarımadası ve kuzeyde Anadolu ile çevrelenmiş olan
bölgeyi Romalılar ve çağdaş Avrupalı yazarlar “Suriye” olarak tanımlarken, Araplar ise
“Bilâdu’ş-şam” veya “Arzu’ş-Şam” olarak adlandırmışlardır. Dolayısıyla tarihte
Gaziantep ve Suriye’nin de dâhil olduğu geniş bir bölge “Şam bölgesi” (Berrüşam)
olarak isimlendirilmiştir. Doğal olarak Antep, Halep ve Şam şehirleri birbirinden ayrı
tahayyül edilmemiştir. Suriye kelimesi Avrupalılar tarafından nispeten yeni bir
adlandırmadır. Bunun yerine İslam tarihçileri tarafından “Şam” kelimesi kullanılmıştır.
Türkiye topraklarındaki Gaziantep, Antakya, Lübnan, Suriye ile Ürdün'ün büyük bir
kısmı Şam kelimesiyle ifade edilmiştir. XIX. Yüzyılın kırklı yıllarından itibaren
“Suriye” adı geniş ölçüde ve özellikle Amerikan misyoner okulları mezunları,
cemiyetler ve bilimsel eserlerde de kullanılmaya başlanmıştır. Antik çağlarda, bugün
Türkiye ve Suriye olan bölge Hititler, Asurlular ve Persler de dâhil olmak üzere bir dizi
güçlü imparatorluk ve medeniyete ev sahipliği yaptı. Bölge aynı zamanda Halep,
Antakya ve Şam gibi önemli şehirleriyle önemli bir ticaret ve kültür merkeziydi.
Yavuz Sultan Selim 1516 yılında Mercidâbık Savaşı'nda Memlukları mağlup etti
ve o yıl Suriye'nin tamamını fethetti. Suriye'nin bazı bölgeleri yerel özerkliğe sahip olsa
da, bölge bir bütün olarak 400 yıl boyunca Osmanlı Devleti’nin ayrılmaz bir parçası
olarak kaldı. Her biri, bir valinin yönetiminde olan vilayetlere bölündü. Bunlar: Şam,
Halep ve daha sonra idari merkezi Akka'ya taşınan Trablusşam ve Sayda. Bunlardan en
büyüğü olan Şam, her yıl Mekke'ye hac yolculuğunun düzenlendiği yer olarak özel bir
öneme sahipti. Dımaşk valisi şartları uygun olduğunda hac yolculuğuna öncülük eder ve
vilayetin gelirlerinin çoğu hac masraflarına ayrılırdı.
İlk Osmanlı valileri tarıma büyük önem vermiş ve mali sistemleri, tarımı teşvik
edecek şekilde tasarlanmıştır. Suriye'nin bazı bölgelerinde XVI. ve XVII. yüzyıllarda
tarım gelişti ve yerel tüketim için tahılların yanı sıra ihracat için pamuk ve ipek üretildi.
4
Halep ve Şam sadece önemli el sanatları merkezleri olmakla kalmadı, aynı zamanda çöl
ve kırsal kesim için pazar şehirleri ve Basra Körfezi ve İran'a giden çöl yolları üzerinde
duraklar olarak hizmet verdi. Halep aynı zamanda Avrupa ile yapılan ticarette de önemli
bir merkezdi; Fransız ve İngiliz tüccarların yanı sıra bölgede İtalyan tüccarlar da yer
aldı ve Mısır, İtalya ve Fransa ile bağlantılar geliştiren Suriyeli Hıristiyan ve Yahudi
tüccarlardan oluşan bir sınıf yetişti.
Şam bölgesi, coğrafi konumu itibariyle Türk İslam tarihinin önemli olaylarının
yaşandığı stratejik, mali ve dinsel açıdan önemli bir geçiş noktasında bulunmaktaydı.
Nitekim tarihte Suriye ve Mısır’ın gelir kaynakları Osmanlı tçesinin önemli bir
bölümünü oluşturmuş, buraları her yıl Mekke’ye yapılan haccın başlangıç noktalarını
teşkil etmişti. Kutsal şehirlere sahip olmak Osmanlılara hiçbir Müslüman ülkenin sahip
olmadığı bir meşruluk ve İslam dünyasının ilgi merkezi olma iddiası sağlamıştı. Bu
nedenle Şam, Halep ve Trablus gibi vilayetleri, buralardan sağlanan vergi gelirleri,
Halep’in uluslararası ticaret sistemi içindeki yeri ve Şam’ın haccın örgütlendiği
merkezlerden biri olması gibi nedenlerle doğrudan denetlemek gerekmişti.
I. Dünya Savaşı'nı takiben Osmanlı Devleti’nin yıkılmasının ardından modern
Türkiye ve Suriye ulus devletleri kuruldu. Yakın tarihte Türkiye ve Suriye arasındaki
ilişkiler, özellikle toprak anlaşmazlıkları, su kaynakları ve siyasi ittifaklar konularında
gerginlik ve çatışma dönemlerine sahne oldu. Suriye'de devam eden savaş ve
Türkiye'nin Suriye'deki askeri operasyonları ve Suriyeli çeşitli grupların desteklenmesi
de dâhil olmak üzere çatışmaya müdahil olması Türkiye-Suriye ilişkilerini farklı bir
boyuta taşıdı. Son yıllarda yaşanan, sebeplerine ve sonuçlarına hep birlikte tanık
olduğumuz Suriye’den Türkiye’ye göç, bu ortak paydaların gün yüzüne çıkmasına
olanak sağlamış ve sağlamayı sürdürmektedir. Bu durum; Türkiye ve Suriye arasındaki
tarihsel bağların bilinmesini, bugünün anlaşılmasını ve geleceğe yön verecek adımların
atılmasını sağlayacak akademik çalışmaların önemini ve gerekliliğini arttırmıştır.
Görüldüğü gibi Suriye’nin tarihsel geçmişi Türkiye ile hiçbir zaman ayrı
düşmemiş ve bu bağlar günümüze kadar devam etmiştir. Suriye'deki savaş,
milyonlarca Suriyelinin savaştan uzaklaşarak Türkiye de dâhil olmak üzere komşu
ülkelere ğınmasıyla büyük bir sığınmacı krizine yol açmıştır. Bu bağlamda Türkiye
5
3,6 milyondan fazla Suriyeli sığınmacıya ev sahipliği yaparak dünyada en fazla
sığınmacı barındıran ülke konumuna gelmiştir.
Türkiye Cumhuriyeti ve halkı kadirşinastır. Tarih boyunca mazlumun,
mağdurun, yolda kalmışın hep yanında olmuştur. Osmanlı kronikçisi Aşık Paşazade’nin
ifadesiyle “garipleri sevici” bir millet olmuştur. Bu tarihsel hamilik mirasını, Türkiye
Cumhuriyeti de devr almış, devlet-millet el ele, Suriye’deki savaş ve sonrasında
yaşanan göç hareketlerinde Suriyeli mağdur ve mazlumlara ekonomik, siyasi, lojistik
olarak maddi ve manevi her türlü fedakârlıkta bulunmaktan geri durmamıştır.
Bu bağlamda bütün bu tarihi süreç, alanında uzman akademisyenler tarafından
incelenip, analiz edilip yazınsal bir hale dönüştürülerek, Türkiye-Suriye ilişkileri ve göç
alanında bilgi edinmek isteyen her araştırmacıya birçok farklı alanda katkılar sunacak
interdisipliner bir çalışma ortaya kondu. Bu çerçevede kitabın hazırlanmasında emeği
geçen başta Sayın Rektörümüz Prof. Dr. Arif Özaydın olmak üzere tüm akademisyen
meslektaşlarıma, enstitümüz bünyesinde hizmet alan ve veren çalışanlara, gönüllü
olarak destek vermekten geri durmayan öğrencilere ve Gaziantep Üniversitesi
Yayınevi’ne teşekkürü bir borç biliriz.
GAÜN Göç Enstitüsü Müdürü
Prof. Dr. Zeynel ÖZLÜ
6
İçindekiler
19. yüz yıl Osmanlı Suriyesinde Ermeni Asıllı Arap Islahatçı: Rızkullâh Hassûn’un
Siyasi ve Edebi Faaliyetleri .................................................................................................... 10
Abdulkadir Karacadağ ....................................................................................................................... 10
Suriye’de Hellenistik-Roma ve İslamiyet Dönemlerine Ait Kültürel Eserler .................. 29
Abdurrahman Uzunaslan ................................................................................................................... 29
Nevzat Artuç ..................................................................................................................................... 29
Bir Savaş Çocuğunun Gözünden Bir Göç Hikâyesi ............................................................ 53
Ahmet İhsan Kaya ............................................................................................................................. 53
Fırat ve Akdeniz Havzasında Ortak Mutfak Kültürü ........................................................ 68
Doç. Dr. Ali Özkan............................................................................................................................ 68
İnci Aydın .......................................................................................................................................... 68
Büşra Çelik ........................................................................................................................................ 68
Fatma Taş .......................................................................................................................................... 68
Soğuk Savaş’ın Türkiye-Suriye İlişkilerine Etkisi ............................................................ 119
-Yakınlaşmadan Krize Giden Süreç 1946-1957- ............................................................... 119
Arda Baş .......................................................................................................................................... 119
1921 Ankara İtilafnamesi, Türkiye- Suriye Sınırı ve Kilis ............................................... 140
Doç. Dr. Ayşe Erkmen .................................................................................................................... 140
XIX-XX. Yüzyılda Bilad-I Şam Bölgesindeki Rus Okulları ve Mezun Misyonerlere
Dair Bir İnceleme ................................................................................................................. 172
Prof. Dr. Zeynel Özlü ...................................................................................................................... 172
Benay Semir Bakır .......................................................................................................................... 172
Geçmişten Günümüze Suriye’nin Mutfak Kültürü ile Yemekleri-Tatlıları ve
İçecekleri ............................................................................................................................... 207
Dr. Elif Ziyanak ............................................................................................................................... 207
Suriyeli Göçmenlerin Meslek Edindirme Kurslarından Kurs ve Kursiyerlik
Örüntüsünün Gaziantep/Şahinbey Ölçeğinde Değerlendirilmesi.................................... 223
Ersun Şen ......................................................................................................................................... 223
Türkiye’de Öğrenim Gören Suriyeli-Türk Öğrencilerin “Göç” Kavramına İlişkin
Metaforik Algılarının Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi ............................................. 245
Doç.Dr.Fahrettin Korkmaz .............................................................................................................. 245
Mondros Mütarekesinden Ankara Anlaşmasına Kadar Türk ve Suriyeli
Direnişçiler Arasındaki İlişkiler ......................................................................................... 266
Fatih Turgay Eldem ......................................................................................................................... 266
Suriyeli Mültecilerde Sosyal Uyum ve Ruh Sağlığı ........................................................... 304
Fatma Karasu ................................................................................................................................... 304
7
Ebru Öztürk Çopur .......................................................................................................................... 304
Göçmen Kadınların Ekonomiye Katılım Deneyimleri Üzerine Bir İnceleme:
“Suriyeli Girişimci Kadınlar Örneği” ................................................................................ 322
Uzm. Arş. Fatma Özcan .................................................................................................................. 325
Halep ve Gaziantep Geleneksel Konut Mimarisinde Mekansal ve Biçimsel
Benzerlikler ........................................................................................................................... 340
Feyza Kuyucu .................................................................................................................................. 340
Halep Vilâyetinin İdarî Taksimatı ve Nüfusu.................................................................... 356
Doç. Dr. Harun Şahin ...................................................................................................................... 356
Selçuklular Devrinde Suriye’nin Ekonomisi ve Türkiye ile Ticari İlişkilerine Genel
Bir Bakış ................................................................................................................................ 382
Hüseyin Kayhan .............................................................................................................................. 382
Osmanlı İmparatorluğu’ndan Günümüze Kadar Arap Milliyetçiliğinin Doğuşu ve
Suriye’de Arap Sosyalist Baas Partisi (1789-2023) ........................................................... 399
Doç. Dr. Hüseyin Şeyhanlıoğlu ....................................................................................................... 399
Islahat Fermanı’nın Toplumsal Yansımaları ve Devletin Savunmacı Refleksi; ............ 427
“Şam-ı şerif Eyaleti Ahalisi Üzerine Tarh Olunan Vergi ve İane-i Fevkaladenin
Kararnamesi” (H.1277/M.1860-61) .................................................................................... 427
Kerim Tiryaki .................................................................................................................................. 427
Osmanlının Son Döneminde Suriye ve Arz-ı Filistin’de Fransız Politikalarına
Karşı Bir Reddiye; Suriye’deki Hıristiyan Ruhani Liderlerin Tekzibnameleri ............ 447
(R.1332/M.1916/17) .............................................................................................................. 447
Kerim Tiryaki .................................................................................................................................. 447
Roma Devleti’nin Yakındoğu Politikası ve ........................................................................ 473
Suriye’nin Jeopolitik Önemi ............................................................................................... 473
Kevser Taşdöner .............................................................................................................................. 473
Necmettin Bilik ............................................................................................................................... 473
Yerel Yönetimler ve Göç Politikası ..................................................................................... 500
M. Salih Yıldırım ............................................................................................................................ 500
Medine’den Suriye’ye Sahabe Göçü ................................................................................... 517
Prof.Dr. Mehmet Akbaş .................................................................................................................. 517
Suriyeli Mülteci Ailesi .......................................................................................................... 556
Mehmet Fatih Güloğlu .................................................................................................................... 556
M. Ruhat Yaşar ............................................................................................................................... 556
Türk Mutfağına Uyum Sürecinde Suriyeli Göçmenler .................................................... 582
Neslihan Fulin ................................................................................................................................. 582
8
Suriye’de Hellenistik-Roma ve İslamiyet Dönemlerine Ait Kültürel Eserler ................ 602
Nevzat Artuç ................................................................................................................................... 602
Abdurrahman Uzunaslan ................................................................................................................. 602
Suriye’de Hellenistik-Roma Ve İslamiyet Dönemlerine Ait Kültürel Eserler ................ 606
Suriye Tarihi’nde Cemal Paşa Gerçeği .............................................................................. 621
Nevzat Artuç ................................................................................................................................... 621
Genetic improvement and the adopting mechanism of the certified local
agricultural varieties in Syria (Wheat case study) ............................................................ 643
Dr. Omar Atik ................................................................................................................................. 643
Dr. Khaled Al Hasan ....................................................................................................................... 643
Dr. Omar Atik ................................................................................................................................. 644
Dr. Khaled Al Hasan ....................................................................................................................... 644
Suriye ve Türkiye’de Milliyetçiliğin Gelişimi Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme .... 661
Onur Türkölmez .............................................................................................................................. 661
Dünya’da ve Türkiye’de Göç Hareketleri ve Göç Hareketlerinin Emek Piyasasına
Etkisi: Türkiye Örneği ......................................................................................................... 686
Orhan Çoban ................................................................................................................................... 686
Ayşe Çoban ..................................................................................................................................... 686
Osmanlı İktisadî Yapılanmasında Halebü’ş-şehbâ ve Tevabiinin “Rüsum-ı Kahve
Maktuası”na Ait İrad ve Masraf DefterininAnalizi (H.1199-1204/M.1785-1790) ......... 704
Rümeysa Kars ................................................................................................................................. 704
Adnan Menderes Dönemi Türkiye-Suriye İlişkileri (1950-1960) .................................... 737
Sedat Akdeniz ................................................................................................................................. 737
İsmet İnönü Dönemi Türkiye-Suriye İlişkileri (1938-1950) ............................................. 788
Sedat Akdeniz ................................................................................................................................. 788
Suriyeli Mülteci Krizinde Türkiye-Almanya Arasında Politik Farklılıklar ve
Müdahaleler .......................................................................................................................... 822
Serdar Nerse .................................................................................................................................... 822
Soğuk Savaş’ın Türkiye-Suriye İlişkilerine Etkisi: Yakınlaşmadan Krize Giden
Süreç 1946-1957 .................................................................................................................... 842
Arda Baş .......................................................................................................................................... 842
Şeyh Alâeddîn Haznevî ve Toplumsal Barışa Katkısı....................................................... 863
Şahin Şimşek ................................................................................................................................... 863
Suriye İç Savaşı’nın Unesco Dünya Miras Alanlarına Etkisi .......................................... 878
Veysel Özbey .................................................................................................................................. 878
Muhitten Merkeze Bakmak: Şamlı Alim Muhammed el-Emîn el-Muhibbî’nin ............ 898
9
Hulâsatü’l Eser’inde Osmanlı Devlet Adamları ................................................................ 898
Yahya Koç ....................................................................................................................................... 898
Türkiye’de Suriyeli Göçmenlere Sunulan Üreme Sağlığı Hizmetlerine İlişkin
Politikalar .............................................................................................................................. 958
Öğr. Gör. Yasemin Öztürk .............................................................................................................. 958
Birinci Dünya Savaşı Yıllarında Arap Milliyetçiliği: Suriye’den Anadolu’ya
Zorunlu Göçe Tabi Tutulan Arap Aileler .......................................................................... 971
İsmail Hakkı Üzüm ......................................................................................................................... 971
Zeynel Özlü ..................................................................................................................................... 971
822
Suriyeli Mülteci Krizinde Türkiye-Almanya Arasında Politik Farklılıklar ve Müdahaleler
Serdar Nerse*
Genişletilmiş Özet
             


    
         
          

             
      

2354

       ecilerin Avrupa'ya

  
2355
2356
2357
  
         


           

2358

       
      -
-
     
2359
       
*       serdarnerse@yahoo.com, ORCID: 0000-0002-
2048-9478
2354

2355

2356
           

2357
           
İş ve Hayat Dergisi
2358

2359
          
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18/2020, 78.
823
            
         


2360

       
2361
           
          
          
         



          
            
         
     

             

         
          

          

         
          
          

         
krizi          
        
2360
        
    Mültecilik ve Vatandaşlık     
-186.
2361
MOrtadoğu ve Göç,
-331.
824



Anahtar Kelimeler: -
Political Differences and Interventions Between Turkey and Germany in the Syrian Refugee
Crisis
Extended Abstract
Since the Syrian civil war began in 2011, the refugee crisis has become a serious global
problem. After the war, Syria quickly turned into a refugee exporting country. Turkey feels and sees
itself close to Syrian refugees with various relations such as geography and language, religion, history
and culture. Due to its close proximity, it is a place where they can take shelter, be protected and even
be followed in humane terms in their resettlement. A significant part of the Syrian refugees leaving
their country come to Turkey. Syrian refugees pass to EU countries after staying here for a certain
period of time. As a neighboring country to Syria, Turkey is the preferred destination country for
refugees in transit to Europe and especially Germany. According to official statements, as of August
2022, 3 million 653 thousand people took refuge in Turkey. Although it is a neighboring country to
Syria, Turkey is not only the preferred destination country for Syrian refugees, but also an important
country for the transit of other refugees from Asia and Africa to Europe. Considering this segment, we
can say that Turkey has become the country that accepts the most refugees from Syria and other
countries. Turkey, which has turned into a shelter, temporary accommodation, asylum and protection
area for the refugees, has applied to different regulations and practices for the rising refugee crisis. The
humanitarian policy that Turkey followed at the beginning of the crisis was replaced by a
humanitarian and political policy afterwards.
On the other hand, Germany, as the main destination country since the Second World War, is
the country that has accepted the most refugees in Europe. Germany is the EU country that sees and
responds to the refugee crisis early. In defining the refugee problem and coping with the crisis, these
two countries tried to reach an agreement that they saw as an important success. The signing of the
EU-Turkey Refugee Agreement (EU-Turkey Statement/Deal) in 2016 was seen as an important
achievement of cooperation between the two countries to deal with the crisis. But over time, the basic
dilemmas of the EU, faced with a dilemma between reject or accept, humanitarianism and national
interests, have turned into those of Germany. Finally, during the implementation of the agreement for
the Syrian refugee crisis and in the following process, the differences and contradictions between
Turkey and Germany have gradually increased.
825
In this study, the main reasons for the change in the tendencies of both Turkey and Germany
to define, approach and produce solutions to the crisis were evaluated with the comparative analysis
method. Therefore, we see that the change has evolved from an "open door" policy, which is
considered humanitarian, to a "limited open door" policy, which can be defined as humanitarian and
political. Germany, agreed to tighten border controls as part of a compromise. Germany also changed
its refugee policy. It started to control the refugees entering the country and determine the borders, and
the screening of the refugees and sending them back to their countries were discussed.
The Turkish government has made new laws and three-stage regulations in order to give the

the international legitimacy of refugee protection by comprehensively strengthening refugee control
with new regulations and measures. For this reason, the legal status of asylum seekers was brought to
the agenda for the first time with the reform of the refugee law. In addition, Turkey has established a
special supervisory body at the central level to strengthen the management of refugees. Thus, for the
long-standing crisis, Turkey has adhered to the humanitarian concept, and the basic recommendation
has been transformed into a clear refugee policy, with safe housing for asylum seekers. The German
government, on the other hand, started to introduce political economy preferences starting from 2013.
Instead of accepting the Syrians, it applied to different regulations and made plans. It has undergone a
transformation towards protecting the rights and interests of Syrian refugees in education,
accommodation, employment and social integration. Stating that the international community has also
had a problem since 2013, we can say that various problems have emerged regarding the screening of
refugees (especially since 2016), their repatriation, resettlement and strengthening of their social
integration. The EU has tried to realize this problem through imposition and suppression. For this
reason, Germany has updated the "safe country of origin" lists and subject the entry of incoming
people to "regional restriction".
As a result, a situation that has gradually deepened due to the differences in the policies of
Turkey and Germany regarding the Syrian refugee crisis, especially since 2015, has emerged.
Therefore, the recognition of the current situation of the international refugee problem originating
from Syria, the taking of measures to solve the international refugee problem, the final recognition
through policies for formulating, reviewing and improving this problem is of great practical
importance.
Keywords: Syrian asylum seekers, Turkey-Germany relations, refugee management.
1. Giriş

             
        
826

2362

             
              

           lik
         
             

2363


          
 soruna

 
         
          
        
       
   

         
          

          
            
             

           

   

          

2362
 -
2363

2022).
827
          

  


2364

    

2365
     

2366

             


2367
2368
2369
          

     
2370
     
             
 --
            

2371

            

         
-Almanya ve hatta
-
            


         
2364
 
2022).
2365
          

2366

2367

2368
           
Avrupa'dan Sadece Almanya 
2369
           
İş ve Hayat Dergisi
2370

2371
          
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18/2020, 78.
828


2372
2373
2374
         
          
sebeple, AB-        
           
          -

          
       - ri ve
       




           
           


2. Mülteci Krizinin Ortaya Çıkışı ve Arka Plan

2010           
            

              

             

2372
         Uluslararası İlişkiler ve
Diplomasi Dergisi, 1/1 (Haziran 2018), 107-108.
2373
 
 Uluslararası İlişkilerde Güncel Çalışmalar 2, ed. Arzu Al   
-42.
2374
-German Relations: An Analysis
        Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 13/49 (Ocak
2018), 189-190.
829
         
     
2375
2376
Suriye'deki durgun    

       
2377
2378
   
           


Avrupa           

           
          
          
 

       
           


2379
Su
            
        
-
            


2380
    

2381
de hare
 

2375
           
Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi
2376
 
Doğu Coğrafya Dergisi, 26/45 (Haziran 2021), 204
2377

2378

2379
-222.
2380

2381

830

          

          
            
           
        
         

2382


            
           
          

3. Türkiye ve Almanya’nın Suriyeli Mültecilere İlişkin Politikalarının İçeriği
      
          
 
          



          


2383

         

 

   
2384
      
          
2382

2383
       
Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
2384
Resmi Gazete 28615 (11 Nisan 2013), Kanun
No. 6458, md. 61 ve 63.
831
         

2385
       rinin
           

        
           
         
           
  
2386
       

2387

            
           

Birli -  
2388
     



    

             
           
           

           
         
          
          
           
          lik
          
         
2385

2386
    Resmi Gazete      
2014/6883, md. 11 ve 12.
2387
       Resmi
Gazete 29594 (11 Ocak 2016), Karar No. 2016/8375.
2388
        -     

832


2389
        

           

           
        
Al


      
2390
   
         

      
         
2391
2392

         

2393
         
tutarak kademeli           

          

2394
lis
           
          


2389
Ciha      
Turkish Migration 2016 Selected Papers
2016), 164-169.
2390
    
2022).
2391
          
Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 
2392
  Ak        Sosyal
Politika Çalışmaları Dergisi, 20/46 (Mart 2020), 39.
2393
          
Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi-86.
2394

833
          
2395
listesine
         
         
kabul eden tampon         
oldu.
   
        Federal

           


        
             
 
        sosyal entegrasyonla ilgili

  
             


2396
2397
2398
 
         
            
          
-

               
         baren
          

2395

2396
European Court of Human Rights (ECHR        
El 
2397
-86.
2398

2022).
834
4. Türkiye ve Almanya Arasındaki Suriyeli Mülteci Politikalarındaki Farklılıklar

 
             

2399

             


            
           
           

          
   
2400
2401
      

 al

2402
2403

          
         
belirtilmektedir.
2404

     

2405
ve

           
       

2399
       

2400
        

2401
  Suriyeli Sığınmacıların Emek Piyasasına Dâhil Oluşunun Türkiyeli Emekçilerin
Göçmen Algısına Etkisi), 18.
2402
-86.
2403

2404
     
      leyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler
Fakültesi Dergisi-1389.
2405
           
 Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 25/1 (Haziran 2019), 391-
403.
835
           
         

            
           

            

      



          

         
        
          

        


       
          
           

         


   
2406
2407
Nisan

           
            
           
2406
           

2407
         

836
konusundaki ortak      
             

           

2408
2409
        
    




    
           

2410
       
      -   
          
        

      
           
        
          
 
        
         
           
art             

2411
2412
          
    
            
2408
 -116.
2409
   -  
-
2410
         
SoAnkara Üniversitesi SBF Dergisi, 74/2 (Mart 2019), 373.
2411
 -116.
2412
         
     Journal of International Relations and Political Science Studies, 4 (Nisan
2022), 41.
837
          
           
           

2413
gibi

        
             
          
            

   
2414
         
           
gerekmekteydi.
2415
        
          

            

2416


           
      
2417
yerine getirilmeyince ve buna ra

            

2418
         
          
          
           
   
        
2413
           
.
2414

2415
        -     

2416
Uluslararası Göç ve
Mültecilik, - Mehmet Emirhan Kula, (Ankara: Siyasal Kitabevi), 165-194
2417
          

2418
M         
Uluslararası İlişkiler ve Diplomasi Dergisi, 1/1 (Haziran 2018), 65-66.
838
             

5. Sonuç
   -Almanya ve hatta -    
            
           
            

        
yerine getirilmeyince de nihayetinde AB-
-
            
           
 
           
          
           

          
   
           
         
           



 
   
          
Ancak hem AB hem de         
          
        
         
         
839
        
          
       
          


Almanya ve AB ekon       
          
          e
        
         
 
          

hem de Almanya'da idame ettirecektir.
         

 

       lteci sorununun
          

              


Kaynakça
           
https://inhak.adalet.gov.tr/Resimler/Dokuman/2312020094144bm_13.pdf
         
ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi-55.
Uluslararası
İlişkiler ve Diplomasi Dergisi, 1/1 (Haziran 2018), 48-74.

-content/uploads/2021/12/ SURIYE-
IC-SAVASI-VE-TURKIYENIN-DEGISEN-GUVENLIK-GUNDEMI-Emre-Ozan-05.10.20 17.pdf
 Uluslararası İlişkiler ve Diplomasi
Dergisi, 1/1 (Haziran 2018), 105-116.
 Sosyal Politika
Çalışmaları Dergisi, 20/46 (Mart 2020), 33-53.
840
     -     
2022. https://www.ab.gov.tr/files/AB_Iliskileri/18_mart_2016_turkiye_ab_zirvesi_bildirisi_.pdf

Uluslararası İlişkilerde Güncel Çalışmalar 2, ed. Arzu Al -52, Ankara:

           
Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi-356.
        
        -
content/uploads/2016/12/1951-Cenevre-Sozlesmesi-1.pdf
          
Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, -30.
Suriyeli Sığınmacıların Emek Piyasasına Dâhil Oluşunun Türkiyeli Emekçilerin Göçmen
Algısına Etkisi       
http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/ET001249.pdf
 

             
El 

Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi-86.

https://tr.euronews.com/2015/08/25/almanya-dublin-sozlesmesi-ni-suriyeliler-icin-askiya-aldi
      
      . https://tr.euronews.com/2020/02/28/dunyada-en-fazla-
multeciye-ev-sahipligi-yapan-ulke-turkiye-ilk-10-da-avrupa-sadece-almanya
    Resmi Gazete        
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/10/20141022-15.htm
Resmi Gazete
        -
23.pdf       -    
   -     
https://www.ikv.org.tr/images/files/multecimeselesi2017.pdf
          Ortadoğu ve Göç,
-331.
        Uluslararası Göç ve
Mültecilik-194, Ankara: Siyasal Kitabevi, 2022.
Mehmet Fatih 
   Mültecilik ve Vatandaşlık      
-186, 2022.
Handb        
https://handbookgermany.de/tr/safe-countries
           
     https://www.icmpd.org/file/download/48429/file/The%2520Migra
tion%2520Policy%2520Cycle%2520and%2520Migration%2520Crisis%2520Response%2520-%2520
A%2520comparative%2520report%2520covering%2520Germany%252C%2520Italy%252C%2520Russia%252
C%2520Sweden%2520and%2520the%2520United%2520Kingdom%2520TR.pdf
    
     Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler
Fakültesi Dergisi-1410.
              
  Turkish Migration 2016 Selected Papers     -170, London:
Transnational Press, 2016.
          
https://multeciler.org.tr/turkiyedeki-suriyeli-sayisi/

İş ve Hayat Dergisibat 2017), 217-238.

Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi-103.
ResearchGate has not been able to resolve any citations for this publication.
Article
Full-text available
Suriye’de 2011 yılında başlayan iç savaş süreci ve günümüze değin devam eden çatışmalar ülke için içinden çıkılamaz bir hal almıştır. Ancak bu durumun nedenleri sadece Suriye’nin yakın dönemde yaşadığı politik konjonktürden kaynaklanmamakta ve dahi farklı pek çok dinamiği bünyesinde barındırmaktadır. Bu makalede ise Suriye tarihindeki otokratik rejim geleneği incelenmiş ve bu rejimlerin günümüze değin süre gelen etkileri ortaya koyulmuştur. Peşi sıra yaşanan iç savaşın nedenleri ekonomik, siyasi ve sosyal boyutlarıyla irdelenmiştir. Son olarak Suriye’de yaşanan iç savaşın dış dinamikleri masaya yatırılmış ve küresel ve bölgesel güçlerin bu süreçteki rolü değerlendirilmiştir.
Article
Full-text available
Almanya 2015-2016 yıllarında “açık kapı politikası” uygulayacağını ve Dublin Düzenlemelerini askıya aldığını açıklayarak 1 milyondan fazla mülteciyi kabul etmiştir. Almanya cömert bir mülteci politikası ve “entegrasyon siyaseti” uygulamasına rağmen çoğu sığınmacıya mülteci statüsü vermemiştir. Bu politika, Almanya’nın çok fazla mülteci alıp almadığı, yük paylaşımı, mültecilerin güvenlik riski ve tehdit olup olmadığı sorularını ortaya çıkarmıştır. Almanya hızlıca politikasını değiştirmiş ve sınırlayıcı sığınma politikaları uygulamaya başlamıştır. Alman sığınma sisteminde dört tür koruma bulunmaktadır: Mülteci, sığınmacı, ek koruma ve sınır dışı etmenin yasaklanması (Tolerans-Duldung). Bu makale, 2015 yılından itibaren sığınmacı sayısını kısıtlamaya yönelik uygulamaların çerçevesini oluşturmayı, entegrasyon siyaseti ve tolerans statüsünün değişimini incelemeyi amaçlamaktadır. Başvurusu reddedilen sığınmacıların eğitim, çalışma, sağlık gibi belirli koşulları karşılamaları halinde ülkede kalmasına (tolerans) izin verilmekle birlikte tolerans statüsü hala geçici, belirsiz ve entegrasyonu engelleyen bir statüdür. Diğer taraftan, son değişiklikler tolerans statüsündeki kişilerin entegre olma potansiyellerini (hak etme) göstermeleri halinde entegrasyonuna ve Almanya’da sürekli kalma imkanına sahip olmalarına olanak sağlamaktadır.
Article
Full-text available
Arap Baharı, milyonlarca insanın Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkelerinden Avrupa’ya göç etmesine yol açmıştır. Bu çerçevede özellikle Suriyeli mültecilerin Avrupa ülkelerine göçü önemli bir gelişme olmuştur. Almanya’da ise, farklı ülkelerden gelen mülteciler ülkede birçok soruna neden olmuştur. Almanya diğer birçok krizde olduğu gibi, Suriyeli mülteci krizinde de öncü bir rol oynamak zorunda kalmıştır. Bu kriz, Almanya’yı iki açıdan etkilemiştir. İlk olarak, Suriyeli mülteci krizi Almanya’yı Avrupa Birliği’nin mülteci politikasının oluşmasında Almanya’nın etkisi açısından etkilemiştir. İkinci olarak, Angela Merkel hükümetleri ülkedeki Suriyeli mülteci sayısından dolayı iç politikada eleştirilmiştir. Çalışmada, Almanya’nın Suriyeli mülteci krizine yaklaşımı kronolojik olarak konuyla ilgili resmi söylemler ve literatürden hareketle incelenecektir. Böylece çalışmada, Avrupa ülkelerinin Suriye sorunundaki rollerine ilişkin literatüre katkı sağlamak amaçlanmıştır.
Article
Full-text available
Bu makalenin amacı Türkiye'de mültecilere yönelik yerleşim politikalarının tarihselliği temelinde uydu kent uygulamasının özgünlüğünü tartışmaktır. 1950'li yıllarda başladığı belirtilen ancak özgün ve yaygın uygulama modeli olarak 2000'li yıllarda 20 civarında kent ile başlayan uydu kentlerin sayısı 2011'de 51'e, günümüzde ise 62'ye kadar yükselmiştir. Uydu kentlerin en önemli özelliği, küçük/orta ölçekli kentler olmasıdır. Isparta, Burdur, Konya ve Denizli gibi görece muhafazakâr Anadolu kentlerindeki bu uygulama ile toplumsal kontrolün hızlı ve denetlenebilir niteliği, kamusal güvenlik kurumları aracılığıyla da işlevselleştirilmektedir. Bu bağlamda mültecilerin ontolojik güvenliği daha belirlenebilir olmakta, kentlerde kentin mekânsal sıkışmışlığı ve yerel halkın benzeşikliği, gelen mültecilerin sosyal ve kamusal-asayiş kontrolünü kolaylaştırmaktadır. Özellikle mültecilerin ırk, tensel ve inanç farklılıkları yerel toplumsal ilişkilerde daha görünür olmakta, toplumsal farklılaşmalar yeni çatışma alanlarını öne çıkarmaktadır. Bu makalede, Isparta örneğinde, uydu kent uygulaması 2014 yılında tamamlanan saha çalışmasının ve Isparta'da yapılan diğer mülteci araştırmalarının bulguları ışığında, güvenlik sorunsalı temelinde tartışılmaktadır.
Article
Almanya için Alternatif Partisi (AfD/Alternative für Deutschland), 2017 Almanya Federal Meclis seçimlerinde %12.6 oy oranıyla büyük bir başarı elde etmiştir. Parti, programında ve seçim kampanyalarında özellikle göçmen karşıtlığı, yabancı düşmanlığı ve İslam karşıtlığına vurgu yapmıştır. Angela Merkel hükümetlerinin mülteci politikasıyla ilgili sert eleştirileri, Avrupa’da güçlenen aşırı sağ popülizm ve Arap Baharı sonrası Avrupa’ya artan göçler partinin güçlenmesine neden olmuştur. AfD etkisiyle, diğer siyasi partiler de göçmenlerle ilgili söylemlerini sertleştirmişlerdir. Çalışma, AfD’nin göçmen karşıtlığını parti lider ve üyelerinin resmi söylemleri ve literatürden hareketle inceleyecektir. Partinin göçmen karşıtlığı, partinin kurulduğu 2013 yılından 2018’e kadar olan dönemde kronolojik olarak ele alınacaktır. Böylece, Avrupa’nın popülist/aşırı sağ partilerinin göç konusuna yaklaşımı ile ilgili literatüre katkı sağlamak amaçlanmıştır.
Article
Türkiye 1951 tarihli Birleşmiş Milletler Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Cenevre Sözleşmesi’nde yer alan şartlara göre mülteci statüsü kazanabilecek olup da Avrupa ülkeleri dışında meydana gelen olaylar sebebiyle Türkiye’ye sığınmış kişilere “şartlı mülteci” statüsü vermektedir. Günümüzde Avrupa’da meydana gelen olaylar sebebiyle mülteci statüsünden yararlanmak amacıyla gelen sığınmacıların sayısı azdır. Ancak bunun aksine Avrupa dışından ırkı, dini, vatandaşlığı, belli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi düşüncelerinden dolayı zulme uğrayacağından haklı sebeple korktuğu için Türkiye’ye sığınan kişilerin sayısı her geçen gün artmaktadır. Şartlı mültecilere, mültecilerden farklı olarak, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) tarafından mülteci olarak kabul edilebilecekleri üçüncü ülkeye yerleştirilinceye kadar Türkiye’de belirli bir süre ile koruma sağlanmaktadır. Çok azı BMMYK tarafından üçüncü ülkeye yerleştirilebiliyor olmaları sebebiyle; sosyal, ekonomik ve kültürel hayat açısından Türkiye’ye adapte olabilmeleri ve gelecek planı yapabilmeleri zorlaşmaktadır. Ayrıca Türk hukukunda şartlı mülteciler, mültecilere oranla, başta yerleşme ve seyahat özgürlüğü ile çalışma hakkı olmak üzere bazı haklardan yararlanma konusunda belirli kısıtlamalara tabidirler. Bu makalede şartlı mültecilerin yerleşme ve seyahat özgürlüğü ile çalışma hakları Türkiye’de mülteci statüsüne sahip kişilerin hakları ile karşılaştırılarak irdelenmekte ve böylece şartlı mültecilerin yaşadığı problemler ele alınmaktadır.
Article
Makalede Avrupa’nın son yıllarda karşılaştığı göç ve iltica sorununa yönelik yürüttüğü koruyucu politikalar Oryantalizm üzerinden tartışılmıştır. Batı’nın Doğu’yu anlamak için çok uzun süre önce geliştirdiği Oryantalizm, Bat’ının Doğu’yu ötekileştirerek kendisini tanımlamasıdır. Suriye’deki çatışma nedeniyle yaşanan göçler karşısında Avrupa Birliği ülkeleri duyarsız ve yetersiz kalmıştır. Batı dışı bir medeniyetin üyesi olan ve batıya gitmeye çalışan Suriyeli mülteciler, modern Avrupa’nın kutsal değerleri için bir tehdittir. Türkiye ile imzalanan AB anlaşmaları ile mülteciler Avrupa sınırlarından uzaklaştırılmış ve Avrupa Birliği’nin Ortadoğu’ya açılan sınırı olan Türkiye’de bekletilmişlerdir. Avrupa Birliği, Avrupa merkezli bu yaklaşımı ile mülteci sorununu yorumlamış ve Türkiye’nin konumunu şekillendirmiştir.