Αι σύγχρονοι απόψεις των Νευροεπιστημών, αι
οποίαι υπογραμμίζουν τας πολυμόρφους, απείρους λειτουρ-
γικάς δυνατότητας του ανθρωπίνου εγκεφάλου, πολλαί των
οποίων δεν εκφράζονται λόγω του περιωρισμένου χρονικού
φάσματος της ανθρωπίνης ζωής, καταδεικνύουν την αξίαν
των φιλοσοφικών θέσεων του Αναξιμάνδρου, αι οποίαι διετυ-
πώθησαν τον 6ον π.Χ αιώνα. Η προηγμένη σκέψις του Ανα-
ξιμάνδρου υπερέβη την αντίληψιν του υλικού κόσμου, ο
οποίος είναι σχηματοποιημένος, πεπερασμένος, υποκείμενος
εις την αλλοίωσιν και την φθοράν και προέβη εις ανάβασιν
εις τον κόσμον της αφθαρσίας, του απείρου, η ουσία του
οποίου παραμένει άγνωστος, ενώ το ενεργειακόν δυναμικόν
αυτού παραμένει αιώνιον, πολυδύναμον και απέραντον, δια-
φοροποιούμενον μεν αλλά μη αλλοιούμενον. Το άπειρον, κατά
τον Αναξίμανδρον, εκφράζει την δημιουργικότητα, την αναγεν-
νητικήν δυνατότητα, την εξελικτικήν δυνατότητα, παραλλήλως
προς την προσαρμοστικότητα και την επίτευξιν λειτουργικών
ισοζυγίων. Το άπειρον αποτελεί την κυρίαν αρχήν, αφ’ ενός
μεν υπό την έννοιαν της κοσμογονικής ενάρξεως, αφ’ ετέρου
δε υπό την έννοιαν της επικρατήσεως και καθοδηγήσεως του
Γίγνεσθαι εις την όλην πορείαν του διά μέσου του χρόνου. Το
άπειρον αποτελεί, κατ’ ουσίαν, την απολύτως απέραντον έν-
νοιαν, η οποία περιλαμβάνει την παντοδυναμίαν της ενεργει-
ακής υποστάσεως και εκ παραλλήλου την μοναδικήν ισχύν
του ανθρωπίνου νου, ο οποίος αφ’ ενός μεν συλλαμβάνει την
έννοιαν του απείρου, αφ’ ετέρου δε έχει απείρους δυνατότη-
τας, πολλάς μεν των οποίων δεν έχει ακόμη εξιχνιάσει και
άλλας δε δεν έχει ακόμη ενεργοποιήσει. Ο Αναξίμανδρος,
χωρίς να αναφέρεται ειδικώς εις τον εγκέφαλον ή να εξειδικεύει τας θεωρίας του επί των νοητικών και ψυχικών λειτουρ-
γιών του Ανθρώπου, κατά το μέτρον ετέρων φιλοσόφων,
διετύπωσεν απόψεις, αι οποίαι συνέβαλον ουσιωδώς εις την
διαμόρφωσιν του θεωρητικού υποβάθρου των Νευροεπιστη-
μών και της ιδίως της ΝευροφιλοσοφίαςΔιά της εννοίας του απείρου, η οποία έχει πρωταρχικήν βα-
ρύτητα, ο Αναξίμανδρος εκφράζει συγχρόνως την άπειρον
και απεριόριστον λειτουργικήν δυνατότητα, την οποίαν έχει ο
νους, μέρος μόνον της οποίας καθίσταται συνειδητή, καθ’
όλην την διάρκειαν της επιγείου ζωής. πρακτικώς απεριόρι-
στος αριθμός συνάψεων μεταξύ των νευρώνων και τα πολυά-
ριθμα νευρωνικά δίκτυα, τα οποία, δομούνται αναδομούνται,
μεταβάλλονται, φθίνουν ή ενισχύονται απεικονίζουν την δυ-
ναμικήν του απείρου, διά της αϊδίου κινήσεως, όπως αύτη έχει
διατυπωθή υπό του Αναξιμάνδρου. Εκ παραλλήλου, η απέ-
ραντος και συνεχής συναπτική πλαστικότης, διά της οποίας
μεταβάλλεται τόσον ο αριθμός των νευρωνικών συνάψεων,
όσον και ο λειτουργικός χαρακτήρ αυτών εις τον ανθρώπινον
εγκέφαλον, εναρμονίζεται προς την μεταβλητότητα, η οποία
εκφράζεται εις τα πλαίσια της δυναμικής του απείρου κατά τον
Αναξαγόραν , χωρίς εν τούτοις να μεταβάλλεται το επιδιωκό-
μενον ισοζύγιον και η υπάρχουσα εσωτερική αρμονία.
Κλείδες: