EĞİTİM ÖRGÜTLERİ / YÖNETİCİLERİ İÇİN İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ

Abstract

İnsan kaynakları yönetimi (İKY), çalışanları işe alma, yetiştirme ve geliştirme, değerlendirme ve ücretlendirmenin yanında çalışanların çalışma ilişkileri, sağlık, güvenlik ve adalet kaygılarıyla ilgilenme süreci olarak tanımlanır. Bir başka deyişle, örgütünüze çalışanları nasıl çekeceğinize, işe nasıl alacağınıza, nasıl yetiştirip geliştireceğinize, nasıl motive edeceğinize ve devamlılıklarını nasıl sağlayacağınıza odaklanan yönetim çalışmasının bir alt kümesidir.
İnsan kaynakları yönetimi (İKY), insanı bir “kaynak” olarak ele alarak, insanın değerini indirgeyen bir bakış açısına sahip olmakla eleştirilmesine rağmen, eğitim örgütlerinin kendi doğası ve dinamikleri içinde uygulanması gereken bir alan olarak düşünülmektedir. Etkili insan kaynakları uygulamaları, eğitim örgütlerinin etkililiği ve yeterliliği için kritik öneme sahiptir ve bu alandaki uygulama gerekliliği giderek daha fazla kabul görmektedir. Ancak, ne yazık ki istenen düzeyde gelişemediği, geliştirilen eğitim politikalarında İKY konusunda sistematik ve kapsamlı bir bakış açısının olmadığı görülmektedir. Uygulamada olup bitenlere paralel olarak, eğitim yönetimi alan yazınında da kapsamlı İKY uygulamalarını içeren bir sistem oluşturmaya çok az kavramsal önem verilmektedir. Bu kitap, eğitim yönetimi alanında İKY konusundaki gereksinimleri karşılamak adına hazırlanmıştır.
Bu kitapta, okuyucunun, hem insan kaynakları yönetimine ilişkin temel kavramlar ve ortaya çıkan güncel yaklaşımlar hakkında bilgi sahibi olması hem de mevcut uygulamalara ilişkin eleştirel bakış açıları geliştirmesi amaçlanmıştır. Eğitim yönetimi ve İKY bilimleri arasında köprü kurma amacının benimsendiği bu eserde, okullar için yüksek kaliteli ve kendini adamış insan kaynağını oluşturmaya yardımcı olmak için İKY’nin nasıl şekillendirilebileceği kavramsal olarak işlenmiştir.
Alana katkı sağlayacağını düşündüğüm bu çalışma için beni yalnız bırakmayan tüm meslektaşlarımı kutluyor, benzer çalışmalarda yeniden bir araya gelmeyi umut ediyorum.
Ayrıca bu çalışmayı eğitim alanındaki paydaşlarımızla paylaşabilmemiz konusunda bize destek olan Eğiten Yayıncılık yönetici ve çalışanlarına da emekleri için teşekkür ediyorum.

Haziran, 2022
Doç. Dr. Fatma ÇOBANOĞLU
Editör

Full text

Eğiten Kitap
Zübeyde Hn. Mah. Süzgün Sokak No: 7 İsktler- Altındağ • Ankara
T: 0312 433 08 93 (pbx) • F: 0312 433 07 92
www.egtenktap.com • egtenktap@gmal.com
https://www.facebook.com/Egten
ISBN
978-625-8420-91-3
© Copyright 2022, Eğiten Kitap Yayıncılık Org. Tic. Ltd. Şti.
Bu kitabın basım, yayın, satış hakları Eğiten Kitap Yayın Organizasyon Ltd. Şti.’ne aittir.
Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri fotokopi yoluyla, mekanik,
elektronik, manyetik ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz.
Bölümlerin içeriğinden ve görsellerinden yazarlar sorumludur.
Genel Yayın Koordinatörü,
Genel Yayın Yönetmeni,
Grafik Tasarım,
1. Baskı,
Ankara,
Yayınevi Sertifika No,
Matbaa Sertifika No,
Özgür DOĞAN
Aydın TEKİN
Eğten Ktap Grafk Brm
Eğten Matbaacılık
20222
47083
47083
EĞITIM ÖRGÜTLERI / YÖNETICILERI IÇIN
İNSAN KAYNAKLARI
YÖNETİMİ
Edtör
Doç. Dr. Fatma ÇOBANOĞLU

VII
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ ............................................................................................... v
İÇİNDEKİLER .................................................................................... v
1. BÖLÜM
Eğitimde İnsan Kaynakları Yönetimi .............................................. 1
Doç. Dr. Fatma ÇOBANOĞLU
2. BÖLÜM
Eğitim Örgütlerinde İş Tanımı ve Analizi ..................................... 23
Dr. Gizem HATİPOĞLU
3. BÖLÜM
Eğitim Örgütlerinde İnsan Kaynağını Planlama ......................... 53
Birgül ULUTAŞ
4. BÖLÜM
Eğitim Örgütlerinde İnsan Kaynağını Bulma ve Seçme ...............83
Doç. Dr. Aydan ORDU
5. BÖLÜM
Eğitim Örgütlerinde İnsan Kaynağının Gelişimi ....................... 107
Doç. Dr. Zeynep AYVAZ TUNCEL
6. BÖLÜM
Eğitim Örgütlerinde İnsan Kaynağının Güdülenmesi
ve Desteklenmesi................... ..................................................... 129
Dr. Öğr. Üyesi Deniz GÜLMEZ
7. BÖLÜM
Eğitim Örgütlerinde Performans Değerlendirme ..................... 159
Sevda SEVEN ŞARKAYA, Dr. Öğr. Üyesi Ümit KAHRAMAN

8. BÖLÜM
Eğitim Örgütlerinde Ücret, Sağlık ve Güvenlik ......................... 181
Dr. Tamer SARI
9. BÖLÜM
Eğitim Örgütlerinde Toplu Sözleşme ve Eğitim Sendikaları ... 203
Dr. Hüsnü ERGÜN
10. BÖLÜM
Eğitim Örgütlerinde Örgütten Ayrılma ..................................... 237
Doç. Dr. Arzu TAŞDELEN KARÇKAY
11. BÖLÜM
Eğitim Örgütlerinde Kariyer Yönetimi ....................................... 279
Arş. Gör. Deniz Baransel CİNAR
12. BÖLÜM
Eğitim Örgütlerinin
İnsan Kaynakları Yönetiminde Kadın ........................................ 303
Doç. Dr. Zeynep Meral TANRIÖĞEN

279
Arş. Gör. Denz Baransel ÇINAR (1)
1. Grş
Avrupalı ve ABD’l araştırmacılar tarafından yürütülen araştırmalar
(örneğn Balyer ve Özcan 2014; Kyracou ve Coulthard 2000; Thomson,
Turner ve Netfeld 2012; Yüce ve dğerler 2013), öğretmenlğ br kar-
yer olarak seçmek çn pek çok çsel ve dışsal güdüleyclern olduğunu
göstermektedr. Dışsal güdüler, maaş, statü ve çalışma koşulları gb
mevcut şn doğasında olmayan yönler çerrken çsel güdüler, öğre-
tmn anlamı ve öğretme tutkusu, konu blgs ve uzmanlık le lgl şn
doğal yönlern kapsar. Fedakârlık yapma güdüler se öğretmenlğn
değerl ve öneml br meslek olarak algılanmasını ve çocukların gelş-
mn destekleme ve toplumda fark yaratma steklern berabernde ge-
trr. Dışsal nedenlern daha belrgn olduğu gelşmekte olan ülkelere
göre gelşmş ülkelerde, çselleştrme ve fedakâr olma nedenler daha
sık görülmektedr (Bergmark, 2018).
Tüm bu güdüleyclere rağmen öğretmenlk, özellkle karyernn
başında olan öğretmenler çn zorlu br meslektr, çünkü öğretmenler
br yandan mesleğn beklentlern karşılamaya br yandan da kend-
lerne okul topluluğunda yer ednmeye çalışmaktadırlar. Yen öğret-
1 Pamukkale Ünverstes Eğtm Fakültes, Denzl, Türkye
baransel@pau.edu.tr
11. BÖLÜM
EĞİTİM ÖRGÜTLERİNDE
KARİYER YÖNETİMİ
AMAÇLAR
1. Karyer yönetmne lşkn kavramları tanıma.
2. Eğtm örgütlernn karyer yapısını ve önemn kavrama.
3. Türkye ve Avrupa’dak eğtm sstemlernn karyer olanak-
larını karşılaştırma.

302
YAZAR HAKKINDA
Arş. Gör. Denz Baransel CİNAR
İlk ve orta öğrenmn Ankara’da tamam-
ladıktan sonra, 2016 yılında Hacettepe
Ünverstes Edebyat Fakültes’nden me-
zun oldu. Lsansüstü eğtmne Hacettepe
Ünverstes’nde Eğtm Yönetm alanında
başlayan yazar, 2018 yılında Pamukkale
Ünverstes Eğtm Blmler bölümünde
araştırma görevls olarak göreve başladı.
Lsansüstü eğtmne Pamukkale Ünvers-
tes’nde devam etmektedr.