Öğretmenlerin 21. Yüzyılda Değişen Eğitim Anlayışına Yönelik Kişisel Vizyonları

Abstract

21. yüzyıl, teknolojik gelişmelerin hızlandığı ve bilgiye erişimin oldukça kolaylaştığı bir dönem olarak görülmektedir. Teknolojideki hızlı gelişim, öğrencilerin hazır oluşunu da etkilemekte ve mevcut öğrenci profillerinde dikkate değer değişimlere neden olmaktadır. Bu değişim günümüz öğretmenlerine, öğrenmeye giden yolda öğrencilerini çağa en uygun şekilde yönlendirebilmek için, öncelikle kendilerini eğitme ve geliştirme sorumluluğunu şart koşar hale gelmiştir. Geleneksel eğitim sisteminin değişen öğrenci profillerinin ihtiyaçlarını karşılamakta ve günümüzün ve öngörülen geleceğin şartlarına uyum sağlayabilecek nesilleri yapılandırmada yetersiz kaldığı düşünülmektedir. Bu sorunun çözümünde pay sahibi olarak, eğitimin en büyük paydaşlarından olan öğretmenlerin kişisel vizyonlarının 21. yy. becerileri doğrultusunda şekillenmesi gerektiği düşünülmektedir. Bu kapsamda öğretmenlerin kişisel vizyonunu anlayabilmek önemlidir.
Vizyon, alan yazında, bilinenden bilinmeyene giden, gerçeklerin, umutların ve hayallerin kurgulandığı, geçmişin geleceğe entegre edildiği bir yolculuk olarak tanımlanmaktadır (Hickman ve Silva, 1984). Kişisel vizyon ise vizyonun bir alt öğesi olarak görülmekte ve kişinin varolmayan bir durumu yaratıcılık ve hayal gücüyle oldurma çabasına giden yol olarak tanımlanmaktadır (Mesiti,1996). Kişisel vizyon insanları değişime yönelten tinsel bir amaçtır (Fullan,1993). Öğretmenlik mesleği açısından bakıldığında ise, bir öğretmenin sınıfında, okulunda, toplumda ve eğitim sisteminde görmeyi beklediği değişimi kapsayabilir. Öğretmenlerin kişisel vizyonu eğitim reformu için güçlü bir silah olarak vurgulanmakta (Hammerness,2001) ve öğretmenlerin bu vizyonuna odaklanmak örgütün vizyonuna odaklanmaktan daha önemli görülmektedir. (Fullan,1993). Dolayısıyla öğretmenlerin kişisel vizyonlarının, değişen eğitim anlayışına ne derece uyumlu olduğunu saptayabilmek öğretmenlerin bu değişime sağlayacakları katkı açısından önemli görülebilir.

Full text

EJERCongress 2019 Bildiri Özetleri Kitabı / EJERCongress 2019 Abstracts
2
VIth INTERNATIONAL EURASIAN
EDUCATIONAL RESEARCH CONGRESS
EJERCongress 2019
ABSTRACTS
BİLDİRİ ÖZETLERİ KİTABI
19-22 JUNE 2019 / Ankara University
19-22 HAZİRAN 2019 / Ankara Üniversitesi
ANI YAYINCILIK
ANKARA

EJERCongress 2019 Bildiri Özetleri Kitabı / EJERCongress 2019 Abstracts
3
VIth INTERNATIONAL EURASIAN EDUCATIONAL RESEARCH CONGRESS
EJERCONGRESS 2019 CONFERENCE PROCEEDINGS
EJERCONGRESS 2019 BİLDİRİ ÖZETLERİ KİTABI
Anı Yayıncılık
Kızılırmak Sokak 10/A
Bakanlıklar / Ankara
Basım tarihi : 12 Temmuz 2019
Tel : 0 312 425 81 50 pbx
Fax : 0 312 425 81 11
info @aniyayincilik.com.tr
ejercongress@gmail.com
www.http://.aniyayincilik.com.tr
ISBN: 978-605-170-282-7

EJERCongress 2019 Bildiri Özetleri Kitabı / EJERCongress 2019 Abstracts
4
Honorary Members of Congress / Kongre Onursal Başkanları
Prof. Erkan İBİŞ, Ankara University Rector
Prof. Veysel SÖNMEZ, EJER Founding Editor
Congress Presidents/ Kongre Başkanları
Prof. Fatma BIKMAZ, Ankara University Faculty of Education Dean
Assoc. Prof. Şakir ÇINKIR, EJER Editor
Heads of Organizing Committee/ Düzenleme Kurulu Başkanları
Assoc. Prof. İlhan YALÇIN, Assistant Dean of the Faculty of Education, Ankara University
Assoc. Prof. Canay Demirhan İŞCAN, Assistant Dean of the Faculty of Education, Ankara University
Congress Secretary/ Kongre Genel Sekreteri
Dilek ERTUĞRUL, EJER
Members of the Organizing Committee/ Düzenleme Kurulu Üyeleri
Prof. Ayşe Çakır İLHAN
Prof. Erten GÖKÇE
Prof. F. Çağlayan DİNÇER
Prof. Gürcan GÜRGEN
Prof. H. Hüseyin AKSOY
Prof. Hafize KESER
Prof. Hasan ÜNDER
Prof. Meral UYSAL
Prof. Ömay ÇOKLUK
Prof. Sedat SEVER
Prof. Seher SEVİM
Prof. Selahiddin ÖĞÜLMÜŞ
Assoc. Prof. Berna ASLAN
Assoc. Prof. Canay Demirhan İŞCAN
Assoc. Prof. Celal Deha DOĞAN
Assoc. Prof. Cevriye ERGÜL
Assoc. Prof. Dilek ACER
Assoc. Prof. Hayriye Tuğba ÖZTÜRK
Assoc. Prof. İlhan YALÇIN
Assoc. Prof. Mustafa SEVER
Assoc. Prof. Yasemin ESEN
Assist. Prof. Ayşegül BAYRAKTAR
Assist. Prof. Gökhan ATİK
Assist. Prof. Müge ŞEN
Assist. Prof. Pelin TAŞKIN
Res. Assist. Burcu ÇABUK
Res. Assist. Ece KOÇER
Res. Assist. Fulya SOĞUKSU
Res. Assist. Özge ERDEMLİ
International Organizing Committee /Uluslararası Düzenleme Kurulu Üyeleri
Prof. Christian Faltis,University of California, Davis, USA
Prof. Gery McNamara, Dublin City University, Dublin,
IRELAND
Prof. James Banks, University of Washington,USA
Prof. Jennifer Mahon, University of Nevada, Reno, USA
Prof. Joe O'hara, Dublin City University, Dublin,IRELAND
Prof. Lynn Burlbaw, University of Texas A&M, USA
Prof. Mokter Hossain, University of Alabama, USA

EJERCongress 2019 Bildiri Özetleri Kitabı / EJERCongress 2019 Abstracts
664
(25465) Öğretmenlerin 21. Yüzyılda Değişen Eğitim Anlayışına Yönelik Kişisel Vizyonları
DENİZ BARANSEL CİNAR DOĞA HAMAMCIOĞLU
PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
ÖZET
Problem Durumu
21. yüzyıl, teknolojik gelişmelerin hızlandığı ve bilgiye erişimin oldukça kolaylaştığı bir dönem olarak görülmektedir. Teknolojideki
hızlı gelişim, öğrencilerin hazır oluşunu da etkilemekte ve mevcut öğrenci profillerinde dikkate değer değişimlere neden olmaktadır.
Bu değişim günümüz öğretmenlerine, öğrenmeye giden yolda öğrencilerini çağa en uygun şekilde yönlendirebilmek için, öncelikle
kendilerini eğitme ve geliştirme sorumluluğunu şart koşar hale gelmiştir. Geleneksel eğitim sisteminin değişen öğrenci profillerinin
ihtiyaçlarını karşılamakta ve günümüzün ve öngörülen geleceğin şartlarına uyum sağlayabilecek nesilleri yapılandırmada yetersiz
kaldığı düşünülmektedir. Bu sorunun çözümünde pay sahibi olarak, eğitimin en büyük paydaşlarından olan öğretmenlerin kişisel
vizyonlarının 21. yy. becerileri doğrultusunda şekillenmesi gerektiği düşünülmektedir. Bu kapsamda öğretmenlerin kişisel vizyonunu
anlayabilmek önemlidir.
Vizyon, alan yazında, bilinenden bilinmeyene giden, gerçeklerin, umutların ve hayallerin kurgulandığı, geçmişin geleceğe entegre
edildiği bir yolculuk olarak tanımlanmaktadır (Hickman ve Silva, 1984). Kişisel vizyon ise vizyonun bir alt öğesi olarak görülmekte ve
kişinin varolmayan bir durumu yaratıcılık ve hayal gücüyle oldurma çabasına giden yol olarak tanımlanmaktadır (Mesiti,1996). Kişisel
vizyon insanları değişime yönelten tinsel bir amaçtır (Fullan,1993). Öğretmenlik mesleği açısından bakıldığında ise, bir öğretmenin
sınıfında, okulunda, toplumda ve eğitim sisteminde görmeyi beklediği değişimi kapsayabilir. Öğretmenlerin kişisel vizyonu eğitim
reformu için güçlü bir silah olarak vurgulanmakta (Hammerness,2001) ve öğretmenlerin bu vizyonuna odaklanmak örgütün
vizyonuna odaklanmaktan daha önemli görülmektedir. (Fullan,1993). Dolayısıyla öğretmenlerin kişisel vizyonlarının, değişen eğitim
anlayışına ne derece uyumlu olduğunu saptayabilmek öğretmenlerin bu değişime sağlayacakları katkı açısından önemli görülebilir.
Alan yazında eğitimcilerin 21. yy. becerilerini bilgi, beceri ve farkındalık düzleminde edinmeleri ve bu doğrultuda da eğitim
sistemlerinin 21. yy. becerilerine göre güncellenmesi önerilmektedir; çünkü, bu becerilerin ülkelerin geleceğine ve üretkenliğine yön
vereceği düşünülmektedir (Yalçın, 2018). MEB’in 2023 vizyonunda ise “21. yüzyıl becerileri” kavramına küresel bir norm olarak
görülen eğitim yaklaşımı olarak yer verilmiştir. 21. yy. becerileri, 2023 vizyonunda “yumuşak becerilerin kazanılması” adı altında,
insanın maddi dünyada başarabildikleri ışığında, gelişimi ve olgunlaşması anlayışı olarak tanımlanmış ve bu anlayışın artık dünyanın
her köşesine ithal edilen bir stratejik kavramsal çerçeve olduğuna değinilmiştir (MEB, 2018). Organization for Economic Co-operation
and Development (OECD), Partnership for 21st Century Skills (P21), North Central Regional Educational Laboratory (NCREL en
Gauge), Assessment and Teaching of 21 Century Skills (ATCS), National Educational Technology Standards (NETS/ISTE) ve
European Union (EU) gibi bazı uluslararası kuruluşların kendi standartları çerçevesinde belirledikleri ve sundukları 21. yy.ın
gerektirdiği insani beceriler özetle; işbirliği yapabilme, teknolojiyi ve teknolojik araçları kullanma, bilgiyi kullanma, eleştirel ve yaratıcı
düşünebilme, problem çözebilme gibi becerilerden oluşmaktadır (Kozikoğlu ve Altunova, 2018). Bu çalışmada, 21.yy.
becerileri tanımlanırken P21'in çerçevesi kullanılacaktır; çünkü P21 ülkelerin eğitimdeki gelişmelere dair farkındalık sağlamasını
hedefleyen yaygın ve kapsamlı bir projedir. Aynı zamanda Gelen (2017) P21’in “21. Yüzyıl Öğrenme Çerçevesi ve Boyutları” ile ilgili
belgeleri üzerine yaptığı doküman analizi sonrasında ulaştığı bulguların Türkiye’de 2017- 2018 eğitim-öğretim yılı itibariyle
güncellenen yeni öğretim programları ile olan ilişkisini araştırmış ve bu programlarındaki temel beceriler boyutlarının 21.yy. becerileri
ile örtüşük olmadığı sonucuna varmıştır. Bu doğrultuda öğretmenlerin mevcut kişisel vizyonlarının ne olduğunu anlamak ve 21. yy.
becerilerini ne derece kapsadığını saptamak alana katkıda bulunacaktır. Eğitimcilerin, yeni nesil eğitimin gerekliliklerinden sayılan bu
becerileri tanımaları ve uygulanabilir kılmak adına kendilerini sürekli güncel tutabilmeleri, bu doğrultuda da hayat boyu öğrenmeye
açık olmalarının vizyonlarını 21.yy. becerileri açısından değerlendirebilmelerine olanak tanıyacağı düşünülmektedir.
Bu çalışmada, lisansüstü programlara kayıtlı öğretmenlerin 21.yy.da değişen eğitim anlayışı doğrultusundaki kişisel vizyonlarının
saptanmasını ve bu vizyonlarının 21. yy. becerileri ile ilişkilendirilebilecek boyutlarını incelemeyi amaçlamaktadır.
Araştırma Yöntemi
Eğitim Bilimleri alanında lisansüstü programlara kayıtlı olan öğretmenlerin 21. yy.da eğitimin değişim ihtiyacı hakkındaki kişisel
vizyonlarını ve bu vizyonların 21. yy. becerileri ile örtüşen boyutlarını incelemeyi hedefleyen bu çalışma nitel durum çalışması
şeklinde tasarlanmıştır. Meriam(2012) durum çalışmasını sınırları belli olan analiz birimleri olarak tanımlamış ve bu sınırlı sistemleri
zaman, mekan ve bileşenler olarak sınıflandırmanın öneminden bahsetmiştir. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme
tekniği kullanılacaktır. Bu doğrultuda çalışmanın örneklemi Denizli ili sınırlarında Milli Eğitim Bakanlığına bağlı devlet okullarında
öğretmenlik yapmakta olan ve Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Bölümünde lisansüstü programlara en az iki dönemdir devam
etmekte olan ve görüşme yapmaya gönüllü 8 öğretmen, amaçlı örnekleme yöntemlerinden olan kriter örnekleme yöntemiyle

EJERCongress 2019 Bildiri Özetleri Kitabı / EJERCongress 2019 Abstracts
665
seçilecektir. Örneklemin lisansüstü programlara kayıtlı MEB öğretmenleri olarak sınırlandırılmasının sebebi hayat boyu öğrenmeye
açık eğitimciler olmaya yatkınlıklarıdır. Hayat boyu öğrenmeye açık olmanın göstergelerinden biri, lisansüstü eğitimdir çünkü
öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının lisansüstü eğitim almaya istekli olmaları ve hayat boyu öğrenmeye açık olmaları arasında
pozitif bir ilişki vardır (Yaman ve Yazar,2015; Kozikoğlu ve Altunova, 2018).
Araştırmanın verileri yüz yüze yapılacak görüşmeler ile toplanacaktır. Görüşme soruları araştırmacılar tarafından geliştirilecek olup,
üç uzmanın görüşüne sunulacaktır. Araştırma sonunda elde edilen verilerin çözümlenmesinde betimsel veri analizi yöntemi
kullanılacaktır. Betimsel analiz; verilerin önceden belirlenen temalara göre analizidir(Yıldırım ve Şimşek, 2006). Araştırmada verilerin
özetlenmesi, kodlanması, analiz edilmesi ve raporlanması aşamalarında iki veya daha fazla araştırmacı olması; analizci üçgenlemesi
yapılarak çalışmanın iç geçerliliğin yükseltilmesini sağlar (Boyd, 2000). Bu araştırma üç araştırmacı tarafından yürütüldüğünden
toplanan verilerin incelenmesi aşamasında tüm araştırmacılar kendi veri analizini yaptıktan sonra iki araştırmacı tarafından yapılan
kodlamalar üzerinden Miles ve Huberman (1994) formülü ile yüzdeler oluşturulacaktır. Betimsel analiz için 21. yy. becerilerine dair
temalar belirlenirken; P21’in kendi standartlarına göre saptamış olduğu “Öğrenme ve Yenilenme Becerileri”, “Yaşam ve Kariyer
Becerileri” ve “Bilgi, Medya ve Teknoloji Becerileri” altında listelenmiş bilgi, beceri ve yetkinlikler kullanılacaktır.
Beklenen/Geçici Sonuçlar
Bu araştırma lisansüstü programlara kayıtlı öğretmenlerin değişen eğitim anlayışı doğrultusundaki kişisel vizyonlarının anlaşılmasını
ve 21. yy. becerilerini vizyonları ile nasıl ilişkilendirdiklerini bulmayı hedeflemektedir. OECD(2018)’nin yayınladığı etkili öğretmen
politikalarında eğitim kalitesi yüksek olan okulların etkili öğretmen politikaları çerçevesindeki ortak özelliklerinden biri öğretmenlerin
sürekli gelişim içinde olduğunu kontrol eden değerlendirme mekanizmalarının iyi işlemesidir. Öğretmenlerin değişen eğitim anlayışı
doğrultusundaki vizyonlarından elde edilecek veriler sayesinde yeni nesil eğitime giden yolda etkili öğretmen politikalarını
geliştirmeye katkıda bulunacak bulgulara ulaşılabileceği düşünülmektedir; çünkü kurumlar açısından vizyon sahibi olmak bir
zorunluluktur ancak vizyonun tek başına varlığı başarıyı getirmez; ancak paydaşlar kendi kişisel vizyonlarını oluşturabildiklerinde
başarı artacaktır (Corderman, 2006).
Anahtar Kelimeler : 21.yy. becerileri,P21,kişisel vizyon
Kaynakça
Bayındır, H. A. (2007). Personal Visions Of Teachers At A Village Primary School. (Yüksek lisans tezi) . Orta Doğu Teknik
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
Boyd, C.O. (2000). Combining qualitative and quantitative approaches. In P.L. Munhall & C.O. Boyd (Eds.), Nursing research: A
qualitative perspective (2nd ed., 454-475). Boston: Jones & Bartlett.
Corderman, D. S. (2006). Visionary Leadership, FBI Law Enforcement Bulletin; 75(6); Research Library.
Fullan, M. (1993). Change forces. Probing the depths of educational reform. London: The Falmer Press.
Hammerness, K. (2001). Teachers' visions: The role of personal ideals in school reform. Journal of Educational Change, 2(2), 143-
163.
Hickman, C. R., & M. Silva. (1984) Creating Excellence: Managing Corporate Culture, Strategy, and Change In The New Age. New
York: New American Library.
Gelen, İ . (2017). P21-Program ve Öğretimde 21. Yüzyıl Beceri Çerçeveleri (ABD Uygulamaları). Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları
Dergisi, 1 (2), 15-29. http://dergipark.org.tr/jier/issue/33877/348852 adresinden alınmıştır.
Kozikoğlu İ., & Altunova N., (2018). Öğretmen adaylarının 21. yüzyıl becerilerine ilişkin öz-yeterlik algılarının yaşam boyu öğrenme
eğilimlerini yordama gücü. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi/Journal of Higher Education and Science, 8(3), 522-531.
doi:10.5961/jhes.2018.293
MEB (2018). 2023 Eğitim Vizyonu. http://2023vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_EGITIM_VIZYONU.pdf adresinden alınmıştır.
Merriam, S. B. (2002). Qualitative research in practice: Examples for discussion and analysis. San Francisco: Jossey-Bass.
Mesiti, P. (1996). Hayalleri olanlar asla uyumaz. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Miles, M. B. ,& Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis :An expanded sourcebook (2nd Edition). Calif: SAGE Publications.
OECD (2018). Effective Teacher Policies: Insights from PISA, PISA, OECD Publishing, Paris. doi:10.1787/19963777

EJERCongress 2019 Bildiri Özetleri Kitabı / EJERCongress 2019 Abstracts
666
Orhan Göksün, D. (2016). Öğretmen adaylarının 21.yy. öğrenen becerileri ve 21. yy. öğreten becerileri arasındaki ilişki (Doktora
tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir, Türkiye.
Yalçın, S. (2018). 21. yüzyıl becerileri ve bu becerilerin ölçülmesinde kullanılan araçlar ve yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi Eğitim
Bilimleri Fakültesi Dergisi, 51(1), 183-201.
Yaman,F.,&Yazar,T.(2015). Öğretmenlerin Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimlerinin İncelenmesi (Diyarbakır İli Örneği). Kastamonu
Eğitim Dergisi, 23 (4), 1553-1566. http://dergipark.gov.tr/kefdergi/issue/22597/241367 adresinden alınmıştır.
Yıldırım, A & Şimşek, H.(2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara.