ArticlePDF Available

Abstract

Kryzys wywołany pandemią COVID-19 ujawnił niedociągnięcia i słabości gospodarek regionalnych. W związku z tym powinien on być postrzegany jako impuls do zmian, mających na celu budowanie większej odporności na podobne sytuacje. Celem artykułu jest przedstawienie autorskiej koncepcji badania społeczno­‑ekonomicznych konsekwencji kryzysu wywołanego pandemią COVID-19 oraz wyzwań pojawiających się w obliczu zidentyfikowanych problemów rozwojowych. Z przeprowadzonych badań wynika, że do niezbędnych wartości, które trzeba wzmocnić, aby stworzyć nowoczesną i odporną gospodarkę regionalną, należą kompetencje, wiedza naukowa i technologiczna, kapitał finansowy oraz bezpieczeństwo publiczne i społeczne. W celu wzmocnienia wartości priorytetowych warto przyjąć określone style działań, które pozwolą na efektywne wykorzystanie endogenicznych zasobów regionu. Są nimi elastyczność, dywersyfikacja, komunikacja i współpraca. Autorzy posługują się metodą analizy naukowej i dedukcją, ponadto odwołują się do własnych obserwacji zjawisk społeczno­‑gospodarczych oraz krytycznej analizy literatury i dokumentów strategicznych.
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Studies of the Industrial Geography Commission of the Polish Geographical Society
36 (2) · 2022
ISSN 2080–1653
DOI 10.24917/20801653.362.2
Koncepcja badania społeczno ‑ekonomicznych konsekwencji
i wyzwań pandemii
Concept for research on the socio ‑economic consequences
and challenges of a pandemic
Streszczenie:      




 





Abstract: 
  





  




󰨛


󰨛
󰨛

󰨛


󰨛
󰨛
 
Słowa kluczowe:  

Keywords: 
Otrzymano:
Received:
Zaakceptowano:
Accepted:
Sugerowana cytacja / Suggested citation:
    
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
36

        
       
 
      

          
        
    
           

     
        
 








       








      


Koncepcja badania społeczno -ekonomicznych konsekwencji… 

wrażliwość regionów volnerability





 
exposure sensitivity resilience

 exposure
 


 

 

 sensitivity

 


 


 resilience




 


 



 
  
 




 



  










󰨛







  



  

 





 

 
 



  
 




Koncepcja badania społeczno -ekonomicznych konsekwencji… 




 Great Recession




  


 



 









 






  


 





 

Wyzwania i rekomendowane działania w obliczu problemów postrzeganych
z punktu widzenia gospodarstw domowych.

 



 
Etap I
Identykacja problemów rozwojowych gospodarek regionalnych
z punktu widzenia różnych interesariuszy:
1. gospodarstw domowych
2. przedsiębiorstw
3. samorządowego sektora publicznego
4. organizacji pozarządowych
Etap II
Sformułowanie wyzwań rozwojowych powstających wobec zaistniałych problemów
dla poszczególnych interesariuszy gospodarki regionalnej
Etap III
Wskazanie obszarów pądanych działań dla sprostania wyzwaniom rozwojowym
dla poszczególnych interesariuszy gospodarki regionalnej
Etap IV
Wskazanie szczegółowych działań operacyjnych w ramach pądanych obszarów dla
poszczególnych interesariuszy gospodarki regionalnej
Etap V
Sformułowanie syntetycznych wniosków dotyczących określenia głównych filarów
nowoczesnej i odpornej na zakłócenia gospodarki regionalnej
Rycina 1.        


Koncepcja badania społeczno -ekonomicznych konsekwencji… 
Rycina 2.       
gospodarstw domowych

 
 

 
  









  



 





 










Wyzwania i rekomendowane działania w obliczu problemów
postrzeganych z punktu widzenia przedsiębiorstw


  

  



Koncepcja badania społeczno -ekonomicznych konsekwencji… 
Rycina 3.       


 




 

 

  






  
















 

 








 



Koncepcja badania społeczno -ekonomicznych konsekwencji… 
 
 

Wyzwania i rekomendowane działania w obliczu problemów postrzeganych
z punktu widzenia regionalnych władz publicznych
  
















 





















 
Rycina 4.       








Koncepcja badania społeczno -ekonomicznych konsekwencji… 







 










 




i finansowe dla inicjatyw lokalnych.
 










governance i partycypacji spo



Wyzwania i rekomendowane działania w obliczu problemów postrzeganych
z punktu widzenia organizacji pozarządowych

  
  

 

















  
 





cenia gospodarki regionalnej.
Rycina 5.       


Koncepcja badania społeczno -ekonomicznych konsekwencji… 
Rycina 6. 







Kompetencje 




 



 


 











 

 



 







  



  



  






Koncepcja badania społeczno -ekonomicznych konsekwencji… 







  



         


          

       




         

       
         



  
  











rencyjnych i odpornych gospodarek.



 





Literatura
References
Economics in the Time of COVID-19

   Understanding Coronanomics: The Economic Implications of the Coronavirus
(COVID-19) Pandemic   

             
Economy. International Labor and Working -Class History99
     
Oxford Development Studies 37

Cambridge Journal of Regions, Economy and Society 9

Journal of Economic Geography 15

Emerging Patterns of Regional Resilience, Working Paper 2007–13.



Journal of Economic Geography 15
    
Economic Inquiry 54
󰨛
Evidence from the Great Recession. Papers in Regional Science 98
Economic Effects of Coronavirus Outbreak (COVID-19) on the World Economy.

    
Research in International Business and Finance56
     
Cambridge Journal of Regions, Economy and Society 3
  Exploring Regional Resilience, Working Paper 2008–04.



Cambridge Journal of Regions, Economy and Society3
Gospodarka regionalna w obliczu kryzysu wywoła-
nego pandemią COVID-19
        
   International Journal of Disaster Risk
Reduction55

Economic Geography 86
           Journal
of Economic Geography 6
 
Cambridge Journal of Regions,
Economy and Society 4
Koncepcja badania społeczno -ekonomicznych konsekwencji… 
    
Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie 51

Macroeconomic Shocks and Their Propagation
󰨛

Journal of Policy Modeling
         
Bezpieczeństwo. Teoria i Nauka2
           
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu65
The black swan. The impact of highly improbable
    
             
A Framework for Vulnerability Analysis in Sustainability Science

  Resilience Thinking. Sustaining ecosystems and people in a changing
world
󰨛
The Review of Regional Studies 45
              
Terytorialny wymiar wzrostu i rozwoju

󰨛
Joanna Kudełko

   
 

Joanna Kudełko



 
Adres/Address:
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie




Kinga Szmigiel 



Kinga Szmigiel

     
of economies and enterprises.
 
 
Adrews/Address:
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie




Karol Wałachowski
 
Międzymiastowo
Karol Wałachowski



Adres/Address:
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie




Dariusz Żmija 

  
  

Dariusz Żmija 



in national and international scientific research projects.
 
Adres/Address:
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie




Article
Full-text available
Bezpieczeństwo energetyczne kraju jest jedną ze składowych bezpieczeństwa narodowego. Obecnie z uwagi na rangę zagadnienia stało się ono źródłem szczególnego zainteresowania. Do działań przyczyniających się do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego zaliczyć należy zastosowanie odnawialnych źródeł energii (OZE). Celem artykułu jest podjęcie próby odpowiedzi na pytanie, czy na podstawie ogólnodostępnych danych GUS możemy skutecznie przewidywać kształtowanie się produkcji energii z odnawialnych nośników.Realizacji celu dokonano dwuetapowo. W pierwszym sporządzono prognozy wybranych cech charakteryzujących produkcję energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii dla okresu 2021–2023 na podstawie danych z lat 2000–2018, a w drugim dane pierwotne uzupełniono o okres 2019–2020. Jako narzędzia badawcze wykorzystano metodę wyrównywania wykładniczego Holta oraz metodę średniookresowego tempa zmian. Otrzymane wyniki porównano. W toku badania pozytywnie zweryfikowane zostały obie hipotezy: Województwa Polski charakteryzują dynamiczne zmiany w zakresie zróżnicowania produkcji energii z odnawialnych źródeł energii, co przekłada się na znaczną zmienność pozycji zajmowanych w rankingach dla wybranych cech je charakteryzujących. Dynamiczne zmiany z zakresie produkcji energii elektrycznej z odnawialnychźródeł energii powodują, że sporządzanie prognoz kształtowania się tego zjawiska należy uznać za poznawcze. Otrzymane wyniki pozwoliły ocenić jakość i skuteczność prognoz sporządzanych na podstawie dynamicznie zmieniających się informacji statystycznych. Obliczenia wykonano w programie Statistica. Źródłem pochodzenia danych był Bank Danych Lokalnych.
Article
Full-text available
Wstępnie przyjęto założenie, że oddziaływanie różnego rodzaju kryzysów jest odmienne, co uwidacznia się zarówno w zachowaniu poszczególnych elementów przestrzeni geograficznej (przyrodniczej, społecznej, gospodarczej i kulturowej), jak i w różnej skali układ w przestrzennych (od skali światowej i kontynentalnej, po skalę grupy krajów i poszczególnych państw, do układów regionalnych i lokalnych). Na tym tle zanalizowano genezę współcześnie nasilających się kryzysów: klimatycznego, pandemicznego i militarnego. Wskazano, że kryzysy te mają inne podłoże – mogą pojawiać się pod wpływem ewolucyjnych procesów przemian przyrodniczych (kryzys klimatyczny), w wyniku gwałtownych zdarzeń związanych z działaniem zjawisk przyrodniczych (ruchy tektoniczne), a także w efekcie świadomej bądź nieświadomej działalności człowieka. Stwierdzono również, że analizowane kryzysy w różnej skali układów przestrzennych nie funkcjonują samodzielnie, lecz ich przyczyny i skutki nakładają się na siebie. W końcowej części artykułu podjęto próbę modelowego określenia wzajemnych relacji zjawisk kryzysowych oraz zidentyfikowano je na przykładzie zachodzących pod ich wpływem procesów migracji ludności.
Article
Full-text available
Współczesny rozwój gospodarki opartej na wiedzy i technologii sprawia, iż niezwykle ważne stają się analizy i oceny struktur gospodarki pod względem stopnia jej nowoczesności. W okresach dekoniunktury gospodarczej, badania odnoszące się do innowacyjności podmiotów gospodarczych nabierają szczególnego znaczenia w perspektywie uwarunkowań procesu rozwoju gospodarczego. Celem przeprowadzonych badań była analiza i ocena zmian przestrzennych w rozmieszczeniu podmiotów przemysłu przetwórczego ze względu na poziom jego innowacyjności w dwóch polskich aglomeracjach (krakowskiej i wrocławskiej) w latach 2018-2021, tj. obejmujących głównie okres kryzysu pandemicznego Covid-19. Zmiany w strukturze przestrzennej przemysłu zostały zaprezentowane z wykorzystaniem klasyfikacji przetwórstwa przemysłowego według intensywności R&D w układzie techniki wysokiej, średnio-wysokiej, średnio-niskiej i niskiej zarówno w ujęciu statycznym jak i dynamicznym. Do analizy i identyfikacji stopnia koncentracji i specjalizacji przestrzennej przemysłu wykorzystano metody ilościowe. Przeprowadzone badania wykazały, że dekoniunktura gospodarcza wynikająca ze wspominanego kryzysu, miała niewielki wpływ na badane zjawisko. Zanotowane zmiany były analogiczne do zmian z lat wcześniejszych. Jedynym wyjątkiem, były odmienne trendy w rozmieszczeniu podmiotów przemysłowych niskiej techniki. Być może konsekwencje zaistniałych uwarunkowań gospodarczych będących następstwem okresu pandemicznego uwidocznią się dopiero w dłuższym horyzoncie czasowym.
Article
Full-text available
TThe research objective was to evaluate the impact of the COVID-19 pandemic on the macroeconomic situation in Poland. The research employed critical analysis of scientific literature and an analysis of statistical data. The first part of the article describes the channels through which the COVID-19 pandemic affects economy. The second part contains an analysis of changes in the mood of entrepreneurs, using monthly fluctuations of the indices measuring economic situation and consumer confidence, followed by an evaluation of Poland’s macroeconomic situation in the context of the developing COVID-19 pandemic. This evaluation was based on an analysis of quarterly data concerning changes in the GDP and its component parts, the labour market situation and changes in price indices from the first quarter of 2018 to the second quarter of 2021. The research results showed that the COVID -19 pandemic and the restrictions imposed by the Polish government caused negative consequences in the Polish economy. This is evidenced by the worse mood prevalent among entrepreneurs and consumers. Over the time period analysed, the macroeconomic situation of Poland was observed to have deteriorated as well, with the decreased rate of economic growth, higher unemployment rate and accelerated inflation processes.
Article
Full-text available
Branża turystyczna stanowi jedną z głównych gałęzi polskiej gospodarki mają-cych duży udział w wytwarzaniu wartości dodanej brutto i utrzymywaniu miejsc pracy. Pan-demia SARS-CoV-2 negatywnie oddziałuje na branżę turystyczną, obciążając ją coraz now-szymi obostrzeniami dotyczącymi m.in. zamykania obiektów hotelowych. Finalna wielkość poniesionych strat będzie zależna od scenariusza rozprzestrzeniania się wirusa w Polsce, a także od skuteczności podjętych działań zaradczych. Celem opracowania jest przeprowa-dzenie ewaluacji zmian zachodzących za sprawą wpływu pandemii koronawirusa na branżę turystyczną. Przedmiotem przeprowadzonego badania są przedsiębiorstwa funkcjonujące w sektorze turystycznym według PKD. Zakres czasowy natomiast został zdeterminowany okresem trwania pandemii. Na podstawie dostępnych danych statystycznych przeprowadzo-no krytyczną analizę danych źródłowych przedmiotu badania, przeanalizowano wielkość strat na podstawie analizy bazy noclegowej oraz poziomu zadłużenia
Article
Full-text available
This study investigates the impact of COVID-19 social distancing on the US service sector. Results from four industry indexes (hotels, entertainment, restaurants and airlines) indicate that conditional correlations among index pairs exhibited substantial increases. Iterated Cumulative Sums of Squares (ICSS) tests in dynamic conditional correlations show that while the relationship between airlines and entertainment venues is unstable, restaurants and hotels demonstrate stable co-movement. Markov regime-switching regression analysis suggests the pandemic is affecting mainly the entertainment and airline industries, with gradual deterioration in the hotel industry, led by small-market-cap companies. However, we see no evidence of a negative impact on the restaurant industry from the pandemic in our analysis period. This may be related to Maslow's hierarchy of needs. Based on our results, we recommend employment of effective working capital and supply chain management methods in the service sector to streamline the operations of affected companies. In addition, all other sectors should utilize appropriate methods of risk measurement and should take 'Black Swans' into account to incorporate a more accurate probability of unexpected events.
Article
The outbreak of the novel coronavirus (Covid-19) has led to a global public health disaster and global economic crisis and significantly impacted industries across the world. As China was the first to feel the effects of the Covid-19 outbreak, it was also the first to overcome the effects and resume economic production. To understand the impact of the Covid-19 pandemic on SMEs in China and suggest public policies to deal with the negative effects, in February 2020, this paper examined the impacts on 3194 SMEs from primary, manufacturing, wholesale and retail trade, hospitality (accommodation and catering), and new economy industries in Sichuan, China using an online survey and follow-up interviews. It was found that the effects differed by industry sector: the primary industry sector by poor logistics; the manufacturing industry sector by supply chain management problems; the wholesale and retail trade industry sector by the need to accelerate their online services; the hospitality industry sector, the most severely affected sector, by cash flow pressure; and the new economy industry sector by short-term pressures. Short-term revenue declines and an inability to resume work and production were common problems faced by all surveyed SMEs. These findings from Sichuan, China provide some valuable references for global industry recovery.
Article
This study analyzes the robustness of the link between quality of government and resilience in a sample of 264 NUTS-2 regions of 28 European countries during the Great Recession. Bayesian Model Averaging techniques are used to analyze the relevance of the quality of government together with a large set of macroeconomic, institutional, innovation, socio-demographic and labor market and sectoral specialization factors that may affect observed resilience patterns in Europe. The robustness of individual covariates is measured through posterior inclusion probabilities. The empirical analysis provides conclusive evidence on the role played by the regional quality of government as it appears to be one of the most robust drivers of resilience. In a second step, posterior jointness is investigated finding that factors related to the knowledge and innovation environment reinforce the relevance of quality of government while others such as trade openness act as substitutes.
Article
This paper examines the relationship between quality of government and regional resilience in the European Union during the Great Recession. The results show that the quality of government is an important factor when shaping the regional reaction to the crisis. Our estimates reveal that higher quality of government is associated with greater regional resilience over the Great Recession. This is partly due to the role played in this context by spatial spillovers induced by the quality of government in neighbouring regions. The observed link between governance and regional resilience is robust to the inclusion in the analysis of different explanatory variables that may affect both government quality and regional resilience. Likewise, our findings do not depend on the specific dimension of governance considered, the estimation method or the econometric specification employed to capture the nature of spatial spillovers.
Article
In recent years, economic geographers have seized on the concepts of `path dependence' and `lock-in' as key ingredients in constructing an evolutionary approach to their subject. However, they have tended to invoke these notions without proper examination of the ongoing discussion and debate devoted to them within evolutionary economics and elsewhere. Our aim in this paper, therefore, is, first, to highlight some of the unresolved issues that surround these concepts, and, second, to explore their usefulness for understanding the evolution of the economic landscape and the process of regional development. We argue that in many important aspects, path dependence and `lock-in' are place-dependent processes, and as such require geographical explanation. However, the precise meaning of regional `lock-in', we contend, is unclear, and little is known about why it is that some regional economies become locked into development paths that lose dynamism, whilst other regional economies seem able to avoid this danger and in effect are able to `reinvent' themselves through successive new paths or phases of development. The issue of regional path creation is thus equally important, but has been rarely discussed. We conclude that whilst path dependence is an important feature of the economic landscape, the concept requires further elaboration if it is to function as a core notion in an evolutionary economic geography.