PreprintPDF Available

Kỹ năng - Dạy và Học số 44

February 2022

DOI:10.13140/RG.2.2.14340.19842

License
CC BY-NC 4.0

Authors:

Tung Ngo T.T

Viet Nam National Institute for Education Sciences

Quang Nguyen Vu Duy

Ho Chi Minh University of Industry

Chi Linh Nguyen

EdLab Asia

Show all 6 authorsHide

Preprints and early-stage research may not have been peer reviewed yet.

Trong một thế giới đang vận hành ở một tốc độ chóng mặt tới mức các nghề nghiệp liên tục được tạo ra cũng như bị lãng quên, đã có nhiều ý kiến cho rằng chúng ta nên thay đổi các chương trình học từ tiếp cận dựa trên môn học sang dựa trên kỹ năng. Ý tưởng này có phần còn xa vời, song, việc dạy các kỹ năng học tập cấp cao và các kỹ năng tự quản lý cho học sinh trong trường học chắn chắn cần được chú trọng hơn. Trên tinh thần này, BBT Lộn Xộn xin gửi tới quý độc giả Dạy&Học số 44 với tựa đề “Kỹ năng”, với lời nhắn rằng hãy dạy cho lũ trẻ cách để đối mặt với một tương lai sẽ hoàn toàn khác với những gì ta kỳ vọng. “Dạy kỹ năng quản lý thời gian trong bối cảnh đại dịch” đưa ra các chiến lược rõ ràng để giáo viên có thể tích hợp kỹ năng này trong các bài học, thay vì chỉ mặc nhiên coi kỹ năng này là thứ học sinh cần tự trang bị. “Cải thiện chức năng điều hành thông qua đặt câu hỏi” sử dụng phương pháp giảng dạy cơ bản nhất để nâng cao nhóm các kỹ năng như kế hoạch, tổ chức, quản lý bản thân, học tập và ghi nhớ. “Đại dịch đã phá vỡ của một nguyên tắc cơ bản trong dạy học”, khiến cho sự khác biệt về kiến thức thu nhận được ở mỗi học sinh ngày càng lớn. Lúc này, “Các chiến lược dạy học theo nhóm hiệu quả (Phần 1)” - bài viết mở đầu chuỗi bài viết về phương pháp chia nhóm nhỏ - chắc chắn sẽ vô cùng hữu ích. Cùng với đó, “Cải thiện việc giảng dạy: Tám bài học từ việc học từ xa và kết hợp” cung cấp các lưu ý nhỏ có thể khiến cho quãng thời gian này bớt mệt mỏi hơn. Để có thể dần hiện thực hóa việc dạy học chú trọng hơn vào kỹ năng cũng như các tiếp cận dạy học mới đang được chú ý hơn sau đại dịch, chúng ta cần bàn luận tới cả việc thay đổi cơ sở vật chất trường học. “Khám phá không gian trường học” là những lời khuyên hữu ích từ một nhà giáo dục kiêm kiến trúc sư để từng bước tổ chức lại khuôn viên trường học. Cuối cùng, mục Góc nhìn mang tới hai bài viết: “Tại sao bố mẹ lại khó khăn trong việc lên tiếng về các vấn đề tâm lý của trẻ?” vừa là những chia sẻ kinh nghiệm cá nhân, vừa là tiếng nói yêu cầu cộng đồng thay đổi cách nhìn nhận về rối loạn tâm lý; và “Hãy tò mò để thêm hạnh phúc” là lời nhắn dành cho “người học” ở mọi độ tuổi. Xin chúc Quý vị có những khoảng thời gian thú vị. Trân trọng, Ban Biên tập Lộn Xộn

Content uploaded by Chi Linh Nguyen

Content may be subject to copyright.

KỸ NĂNG

Số 44 - tháng 2 | 2022

ĐẠI DỊCH ĐÃ PHÁ VỠ CỦA MỘT ĐẠI DỊCH ĐÃ PHÁ VỠ CỦA MỘT

NGUYÊN TẮC CƠ BẢN TRONG NGUYÊN TẮC CƠ BẢN TRONG

DẠY HỌCDẠY HỌC

DẠY KỸ NĂNG QUẢN LÝ THỜI GIAN DẠY KỸ NĂNG QUẢN LÝ THỜI GIAN

TRONG BỐI CẢNH ĐẠI DỊCHTRONG BỐI CẢNH ĐẠI DỊCH KHÁM PHÁ KHÔNG GIAN KHÁM PHÁ KHÔNG GIAN

TRƯỜNG HỌCTRƯỜNG HỌC

TẠI SAO BỐ MẸ LẠI KHÓ KHĂN TẠI SAO BỐ MẸ LẠI KHÓ KHĂN

TRONG VIỆC LÊN TIẾNG VỀ CÁC TRONG VIỆC LÊN TIẾNG VỀ CÁC

VẤN ĐỀ TÂM LÝ CỦA TRẺ?VẤN ĐỀ TÂM LÝ CỦA TRẺ?

Số 44: Kỹ Năng

Dạy thế nào

DẠY KỸ NĂNG QUẢN LÝ THỜI GIAN TRONG BỐI

CẢNH ĐẠI DỊCH ........................................................06

Ngô Thị Thanh Tùng dịch

CẢI THIỆN CHỨC NĂNG ĐIỀU HÀNH THÔNG QUA

ĐẶT CÂU HỎI ..........................................................09

Minh Trang dịch

CÁC CHIẾN LƯỢC DẠY HỌC THEO NHÓM HIỆU

QUẢ (PHẦN 1) ..........................................................12

Việt Anh lược dịch

CHIẾN LƯỢC GIẢNG DẠY GIÚP ĐỀ CAO TÍNH

RIÊNG BIỆT CỦA HỌC SINH ...................................18

Minh Trang dịch

CẢI THIỆN VIỆC GIẢNG DẠY: TÁM BÀI HỌC TỪ

VIỆC HỌC TỪ XA VÀ KẾT HỢP ...............................21

Duy Vũ dịch

2Nội san Dạy học | Day-hoc.org Số 44 - 2022

Quản lí giáo dục

ĐẠI DỊCH ĐÃ PHÁ VỠ MỘT NGUYÊN TẮC CƠ BẢN

TRONG DẠY HỌC ....................................................26

LISA dịch

KHÁM PHÁ KHÔNG GIAN TRƯỜNG HỌC .............29

Như Vũ dịch

Góc nhìn

TẠI SAO BỐ MẸ LẠI KHÓ KHĂN TRONG VIỆC LÊN

TIẾNG VỀ CÁC VẤN ĐỀ TÂM LÝ CỦA TRẺ? ..........32

LISA dịch

HÃY TÒ MÒ ĐỂ THÊM HẠNH PHÚC ......................35

Duy Vũ dịch

Nội san Dạy học | Day-hoc.orgSố 44 - 2022

Thể lệ gửi bài:

Quý thầy cô, anh chị có nội dung liên quan tới Dạy và

Học muốn chia sẻ tới cộng đồng, xin vui lòng gửi về Ban

Biên tập Lộn xộn qua email bientap@day-hoc.org

Cuối bài viết, tác giả xin vui lòng giới thiệu vài nét về bản

thân: Họ tên, nơi công tác, địa chỉ liên lạc, số điện thoại,

các chủ đề nghiên cứu yêu thích…

Do thời gian và nhân sự có hạn, Ban Biên tập xin phép

chỉ liên hệ với các bài viết được chọn đăng.

Tinh thần 4.0

Ban Biên tập và quý thầy cô, anh chị gửi bài cộng tác

đều chia sẻ tinh thần 4.0, tức là:

- 0 lương

- 0 văn phòng

- 0 chuyên môn cao

- 0 giới hạn không gian - thời gian

Địa chỉ gửi bài:

Bientap@day-hoc.org

Chia sẻ:

Quý thầy cô, anh chị cảm thấy nội dung Dạy và Học có

ích, xin vui lòng chia sẻ tới bất kỳ những ai quan tâm,

kèm theo trích dẫn nguyên vẹn và đầy đủ về nguồn gốc

bài viết.

Mọi người nói về Dạy & Học

“Dạy&Học giống như một nguồn dinh dưỡng

quý báu cho những ai quan tâm tới giáo dục,

bất kể trong bối cảnh gia đình, nhà trường,

hay xã hội.”

- Th.S Ngô Huy Tâm

4Nội san Dạy học | Day-hoc.org Số 44 - 2022

Lời tựa

Quý độc giả thân mến,

Trong một thế giới đang vận hành ở một tốc độ chóng mặt tới mức các nghề nghiệp liên tục được

tạo ra cũng như bị lãng quên, đã có nhiều ý kiến cho rằng chúng ta nên thay đổi các chương trình

học từ tiếp cận dựa trên môn học sang dựa trên kỹ năng. Ý tưởng này có phần còn xa vời, song,

việc dạy các kỹ năng học tập cấp cao và các kỹ năng tự quản lý cho học sinh trong trường học chắn

chắn cần được chú trọng hơn.

Trên tinh thần này, BBT Lộn Xộn xin gửi tới quý độc giả Dạy&Học số 44 với tựa đề “Kỹ năng”, với

lời nhắn rằng hãy dạy cho lũ trẻ cách để đối mặt với một tương lai sẽ hoàn toàn khác với những gì

ta kỳ vọng.

“Dạy kỹ năng quản lý thời gian trong bối cảnh đại dịch” đưa ra các chiến lược rõ ràng để giáo

viên có thể tích hợp kỹ năng này trong các bài học, thay vì chỉ mặc nhiên coi kỹ năng này là thứ học

sinh cần tự trang bị. “Cải thiện chức năng điều hành thông qua đặt câu hỏi” sử dụng phương

pháp giảng dạy cơ bản nhất để nâng cao nhóm các kỹ năng như kế hoạch, tổ chức, quản lý bản

thân, học tập và ghi nhớ.

“Đại dịch đã phá vỡ của một nguyên tắc cơ bản trong dạy học”, khiến cho sự khác biệt về kiến

thức thu nhận được ở mỗi học sinh ngày càng lớn. Lúc này, “Các chiến lược dạy học theo nhóm

hiệu quả (Phần 1)” - bài viết mở đầu chuỗi bài viết về phương pháp chia nhóm nhỏ - chắc chắn sẽ

vô cùng hữu ích. Cùng với đó, “Cải thiện việc giảng dạy: Tám bài học từ việc học từ xa và kết

hợp” cung cấp các lưu ý nhỏ có thể khiến cho quãng thời gian này bớt mệt mỏi hơn.

Để có thể dần hiện thực hóa việc dạy học chú trọng hơn vào kỹ năng cũng như các tiếp cận dạy

học mới đang được chú ý hơn sau đại dịch, chúng ta cần bàn luận tới cả việc thay đổi cơ sở vật

chất trường học. “Khám phá không gian trường học” là những lời khuyên hữu ích từ một nhà

giáo dục kiêm kiến trúc sư để từng bước tổ chức lại khuôn viên trường học.

Cuối cùng, mục Góc nhìn mang tới hai bài viết: “Tại sao bố mẹ lại khó khăn trong việc lên tiếng

về các vấn đề tâm lý của trẻ?” vừa là những chia sẻ kinh nghiệm cá nhân, vừa là tiếng nói yêu

cầu cộng đồng thay đổi cách nhìn nhận về rối loạn tâm lý; và “Hãy tò mò để thêm hạnh phúc” là

lời nhắn dành cho “người học” ở mọi độ tuổi.

Xin chúc Quý vị có những khoảng thời gian thú vị.

Trân trọng,

Ban Biên tập Lộn Xộn

Nội san Dạy học | Day-hoc.orgSố 44 - 2022

Emily Rinkema & Stan Williams1

Ngô Thị Thanh Tùng dịch

Đổ lỗi cho học sinh sử dụng thời gian không hiệu

quả cũng giống như đổ lỗi cho các em đọc kém.

Quản lý thời gian là kỹ năng quan trọng mà hầu

hết giáo viên thường cho rằng là một trong các

chìa khóa để học tập tốt trên lớp. Vậy nhưng

chúng ta thường mặc nhiên cho rằng đây là

một kỹ năng học sinh đã có sẵn, hoặc nếu chưa,

chúng cần có khả năng tự trang bị cho mình. Giả

định này là nguyên nhân dẫn đến sự thất vọng và

hiểu lầm, tệ nhất là khiến cho việc chấm điểm và

báo cáo trở nên thiếu chính xác.

1 Nguồn:https://www.edweek.org/teaching-learn-

ing/opinion-remote-learning-makes-time-management-

even-harder/2021/02

EmilyRinkemavàStanWilliamslàtácgiảcủaLớphọcdựa

trêntiêuchuẩn(TheStandards-BasedClassroom):Làmcho

việchọctrởthànhmụctiêu(Corwin2018).Họđãtừnggiảng

dạyhơn25nămvàlàmviệcvớicácgiáoviêntrongquậncủa

họởVermontcũngnhưtrênkhắpđấtnướcvàthếgiớiđểcải

thiệnhệthốngvàthựchànhhọctậpdựatrêntiêuchuẩn.

Không còn nghi ngờ gì về ảnh hưởng của kỹ năng

quản lý thời gian đến việc học. Các học sinh có

kỹ năng quản lý thời gian tốt đều hiểu mối quan

hệ giữa kỹ năng này và việc năng suất học tập.

Chúng biết cách lập kế hoạch trước và giám sát

tiến trình; phân nhỏ các nhiệm vụ, sắp xếp chúng

theo thứ tự ưu và đánh giá lại việc sử dụng thời

gian khi có công việc khác mới nảy sinh. Những

em quản lý thời gian hiệu quả thường có kết quả

học tập tốt trên trường.

Đại dịch đã bộc lộ những thách thức đáng kể mà

những học sinh đã trang bị được cho bản thân kỹ

năng quản lý thời gian phải đối mặt. Nhiều học

sinh thàn công xây dựng và ứng dụng kỹ năng

này nhờ có sự hỗ trợ của các giáo viên và trường

học. Khi những hỗ trợ đó - bao gồm chuông báo

hiệu, các bạn học làm mẫu, lời nhắc của giáo

viên, những quy trình bắt buộc như điểm danh

và những thứ tương tự - bị loại bỏ, kết hợp cùng

những phức tạp về thể chất và cảm xúc trong thời

6Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

DẠY KỸ NĂNG QUẢN LÝ THỜI

GIAN TRONG BỐI CẢNH ĐẠI DỊCH

kỳ đại dịch như bệnh tật, đau buồn, sợ hãi, đói,

lo lắng, cô đơn, trầm cảm, thời gian biểu và “ưu

điểm” quản lý thời gian của các em bắt đầu lệch

khỏi quỹ đạo. Và với những học sinh trước đây đã

gặp khó khăn trong việc quản lý thời gian thì bây

giờ khó khăn ngày càng chồng chất hơn.

Quản lý thời gian cần được nhìn nhận và dạy như

một kỹ năng học thuật

Thật dễ dàng khi đổ lỗi cho học sinh. Chúng ta

hẳn đã ít nhất 1 lần nghe được nhiều lời đánh giá

mang thái độ trách móc như vậy. “Trong thế giới

thực, chúng sẽ bị sa thải nếu không hoàn thành

công việc đúng hạn,” “Chúng phải chịu trách

nhiệm!” Hoặc, khi nói về bài tập về nhà, một giáo

viên đã nói: “Có sẵn hết ở đây rồi! Chúng chỉ cần

đọc mỗi hướng dẫn thôi! Giờ tôi cần phải chỉ cho

từng bước một nữa hả?”

Việc dạy học trong bối cảnh đại dịch đã làm nổi

bật một điều mà chúng ta đã biết từ lâu: Mong

đợi học sinh quản lý thời gian tốt sẽ chẳng giúp

ích gì trong việc cải thiện cách chúng quản lý

thời gian. Khen thưởng và trừng phạt học sinh vì

thể hiện hoặc không thể hiện những kỹ năng này

không thể cải thiện được kỹ năng nếu ngay từ

đầu chúng đã không có kỹ năng đó.

Cho dù học sinh học trực tiếp hay từ xa, trách

nhiệm của chúng ta là dạy kỹ năng quản lý thời

gian giống như chúng ta dạy một kỹ năng học

thuật. Với tư cách là điều phối viên của chương

trình học tập dựa trên trình độ trong khu vực,

trong suốt một thập kỷ qua, chúng tôi đã hỗ trợ

giáo viên thiết kế bài giảng, bài tập và các phương

thức đánh giá cho các mục tiêu học tập dựa trên

kỹ năng học tập. Hơn bao giờ hết, chúng tôi tin

rằng chúng ta cần có cách tiếp cận tương tự đối

với các kỹ năng kiểm soát bản thân, kỹ năng tư

duy mà chúng ta sử dụng hàng ngày để quản lý

cuộc sống. Mặc dù có một số khác biệt đáng kể

về cách chúng tôi có thể đánh giá và báo cáo về

những kỹ năng này một cách công bằng, nhưng

việc dạy các kỹ năng này cũng tương tự như đối

với các kỹ năng học thuật.

Thứ nhất, cũng giống như các mục tiêu học tập,

các mục tiêu đầu ra cần được trình bày rõ ràng.

Chuyên gia đánh giá Rick Stiggins nói rằng người

học có thể “đạt được bất kỳ mục tiêu nào họ có

thể thấy rõ và thực tế với bản thân và cuộc sống

của họ”. Với tư cách là những người đề xướng và

thực hành phương pháp học tập dựa trên tiêu

chuẩn, chúng tôi khuyên bạn nên phát triển các

mục tiêu và thang đo học tập thể hiện rõ chúng

ta định nói gì khi đề cập đến “quản lý thời gian”.

Điều này có thể cần đến việc chia nhỏ kỹ năng lớn

hơn thành các kỹ năng riêng biệt nhỏ hơn. Ví dụ:

phát triển mục tiêu học tập cho quản lý nhiệm

vụ, một kỹ năng con của quản lý thời gian, sẽ đòi

hỏi chúng ta xác định chính xác kỹ năng đó như

thế nào ở nhiều cấp độ khác nhau. Đây là bản

dự thảo về thang đo tiềm năng, với mục tiêu học

tập nằm ở ô được tô vàng. Lưu ý, mức độ phức

tạp của kỹ năng tăng từ trái sang phải, chuyển từ

lên kế hoạch cho nhiệm vụ cơ bản sang kỹ năng

quản lý phức tạp hơn:

Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

Quản lý công việc: Làm cách nào để quản lý công việc theo cách giúp tôi đạt được mục tiêu?

Tôi có thể chia một

nhiệm vụ thành

nhiều phần.

Tôi có thể chia

nhiệm vụ thành các

phần riêng biệt và

lập kế hoạch hoàn

thành từng phần để

kịp thời hạn.

Tôi có thể chia các

nhiệm vụ thành các

phần riêng biệt và ước

tính thời gian thực hiện

cho mỗi phần, cho

phép tôi ưu tiên hoàn

thành các phần để kịp

thời hạn.

Tôi có thể quản lý nhiều

nhiệm vụ bằng cách chia

nhỏ từng nhiệm vụ theo

cách cho phép tôi ước tính

thời gian và ưu tiên hoàn

thành để đáp ứng nhiều thời

hạn.

Thứ hai, chúng ta cần xây dựng các chiến lược và trao cho học sinh cơ hội thực hành,sau đó, dành

thời gian để để các em thực hành các chiến lược dưới sự quan sát và hướng dẫn của chúng ta. Điều

này có thể có nghĩa là giao cho học sinh các nhiệm vụ giả định và yêu cầu chúng chia các nhiệm vụ

thành nhiều phần; cũng có thể có nghĩa là cho học sinh thực hành ước lượng thời gian trong giờ học

nhằm xem đánh giá khả năng ước lượng của chúng so với thực tế chính xác ở mức độ nào; cũng có

thể có nghĩa là yêu cầu học sinh thử thực hành việc sắp xếp thứ tự ưu tiên các tác vụ bằng cách giáo

cho chúng việc quản lý giáo án.

Thứ ba, chúng ta cần thiết kế các bài đánh giá quá trình mà có thể thu thập các thông tin chính xác

và hợp lý về kỹ năng. Việc cung cấp thang đo hoặc phiếu tự đánh giá chỉ có tác dụng cho học sinh

biết chúng ta muốn gì; đó không phải là dạy kỹ năng cho lũ trẻ. Và nếu như giáo viên không biết mỗi

học sinh của chúng ta đang ở đâu so với mục tiêu đặt ra, họ sẽ không thể thiết kế bài giảng hiệu quả.

Đánh giá việc quản lý nhiệm vụ của học sinh chỉ dựa trên kết quả của bài tập trên lớp là chưa đủ;

chúng ta sẽ cần phát triển các bài đánh giá đo lường cụ thể kỹ năng này một cách riêng biệt với các

kỹ năng khác mà chúng ta đang dạy.

Cuối cùng, nếu chúng ta thực sự muốn đảm bảo việc học thực sự có diễn ra, chúng ta cần thiết kế bài

giảng dựa trên kết quả đánh giá. Điều này có nghĩa là đưa ra các phản hồi, giảng dạy phân biệt cùng

sự giúp đỡ từ từ nhưng có chủ đích cho học sinh đều nhằm phát triển các kỹ năng và thói quen giúp

các em quản lý thời gian hiệu quả hơn.

Đổ lỗi cho học sinh của chúng ta vì đã vật lộn với các kỹ năng điều hành cũng giống như đổ lỗi cho

chúng vì đã cố gắng đọc. Là những nhà giáo dục, chúng ta cần phải nhận thức được vấn đề sâu xa

hơn thế.

Trong một thế giới mà luôn có khả năng sẽ phải học tập hoặc làm việc từ xa ở một mức độ nào đó,

điều quan trọng hơn bao giờ hết là chúng ta hiểu và chấp nhận rằng vai trò của chúng ta với tư cách

là nhà giáo dục là dạy quản lý thời gian và các kỹ năng điều hành khác, chứ không chỉ mong đợi rằng

học sinh của chúng ta có các kỹ năng này và cảm thấy thất vọng khi chúng không làm được như mong

muốn. Chúng ta là những người chịu trách nhiệm với mọi phản ứng ta đưa ra đối với thói quen của

học sinh, vì vậy, chúng ta hãy đáp lại bằng lòng nhân ái và tính chuyên nghiệp và làm những gì chúng

ta đã cam kết, dù có đại dịch hay không đó là: dạy học.

8Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

Sarah Kesty1

Minh Trang dịch

Giáoviêncóthểnângcaokỹnăngquảnlýbảnthân

chohọcsinhcấptrunghọccơsởbằngcáchhỏicác

câuhỏikíchthíchhoạtđộngnãobộ.

Một người lớn lần đầu nhảy trên chiếc bạt nhún

sau khi đã lâu không sử dụng kể từ khi còn nhỏ

sẽ gặp nhiều khó khăn và thấy hơi kỳ cục. Các cơ

nhảy bạt nhún của bạn cần vài “chập khởi động”

trước khi sẵn sàng được sử dụng liên tục. Học

sinh của chúng ta cũng có trải nghiệm y hệt vậy.

Sau cả một năm rời xa trường học, nhiều em có

lẽ cần được hỗ trợ phát triển các chức năng điều

hành (executive function) cùng các kỹ năng làm-

1 Nguồn:HowtoSupportMiddleSchoolStudents’

ExecutiveFunctionSkillsbyAskingQuestions|Edutopia

học-sinh khác để thực sự hoà nhập lại với nhịp

sống trường học. Chức năng điều hành là khả

năng quản lý não bộ bao gồm vô vàn các kỹ năng

cần thiết cho tương lai như lên kế hoạch, tổ chức,

quản lý bản thân (quản lý lực chú ý và cảm xúc),

học tập và ghi nhớ.

Những kỹ năng trên cũng được trau dồi khi trẻ

làm nhiều việc khác như việc nhà. Nâng cao

chức năng điều hành tại trường cũng giúp não

bộ của các em hiểu hơn về hệ thống tín hiệu có

chức năng kích thích việc sử dụng một số kỹ

năng nhất định. Ví dụ, một học sinh cần hiểu tín

hiệu từ môi trường, từ đó, kích hoạt các công cụ

quản lý bản thân. Ở các môi trường khác nhau,

tín hiệu cũng thay đổi, tín hiệu tại nhà chắc chắn

sẽ khác ở trường.

CẢI THIỆN CHỨC NĂNG ĐIỀU HÀNH

THÔNG QUA ĐẶT CÂU HỎI

Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

Chức năng điều hành giúp cải thiện kết quả học

tập

Kỹ năng quản lý bản thân thường được coi là bí

mật đằng sau thành công của các học sinh có

kết quả học tập tốt. Thông thường, những học

sinh có thành tích nổi bật là những em đã rèn

luyện được cho mình một bộ kỹ năng điều hành

vô cùng sắc bén. Chỉ có khả năng viết tốt thôi là

chưa đủ. Điều quan trọng là các em phải có cả

các kỹ năng quản lý thời gian, chia bài tập viết

thành các phần, quản lý lực chú trải rộng khắp

toàn bài, ghi nhớ các chiến lược soát, sửa, và còn

nhiều kỹ năng khác. Giúp học sinh nâng cao các

kỹ năng trên sẽ cải thiện đáng kể kết quả học tập

của chúng, bởi điểm số và đánh giá phụ thuộc

phần lớn vào khả năng điều hành - kỹ năng thể

hiện rõ nhất học lực của từng cá nhân.

Trường học trực tuyến “ép” học sinh phải làm

quen với các chiến lược tự quản lý bản thân, như

vào lớp mà không cần tiếng chuông báo hiệu hay

giảm các yếu tố gây xao nhãng để toàn tâm toàn

ý tập trung vào bài học. Giờ đây, các em có lẽ cần

thêm thời gian để xây dựng bộ kỹ năng làm-học-

sinh cần thiết trong bối cảnh các trường học đã

mở cửa đón học sinh trở lại trường. Biết cách xác

định và khuyến khích việc xây dựng các kỹ năng

dành cho học sinh là yếu tố then chốt đưa giáo

dục trở lại với nhịp vận hành cũ trước dịch bệnh.

Thay vì “tận tay chỉ việc”, hãy đặt những câu hỏi

gợi mở

Nếu đã từng có cơ hội nghe học sinh giảng bài cho

nhau, có lẽ bạn sẽ nhận ra rằng chúng đang bắt

chước bạn. Dưới cương vị một giáo viên, chúng

ta đưa cho các em vô vàn chỉ dẫn. Thay vì đưa ra

các chỉ dẫn, hỏi học sinh các câu hỏi gợi ý ở tầm

thấp hoặc trung, truyền lại nhiệm vụ khám phá

bài học cho các em, từ đó, giúp chúng xây dựng

chức năng điều hành cần thiết cho tương lai.

Ví dụ, một câu chỉ đạo “Chúng ta lấy sách ra

nhé!” có thể được thay bằng một câu hỏi mở ở

tầm trung như “Chúng ta cần gì để học đọc nhỉ?”

hoặc “Hãy hình dung bàn học các em sẽ trông

như thế nào trong tiết học này”. Một câu hỏi ở

trình độ thấp hơn có thể dùng trong trường hợp

này là “Các em cần 45 hay 65 giây để sẵn sàng

bước vào tiết học nào?”. Bạn thậm chí có thể gõ

vào mặt bàn, ra hiệu với học sinh rằng chúng

đang cần lấy ra một thứ đó.

Không có cách thức cố định cho việc đặt câu hỏi.

Điều quan trọng là bạn cần lên kế hoạch và điều

chỉnh mọi thứ phù hợp với mức độ trợ giúp bạn

muốn dành cho học sinh để các em từ từ nhận

ra trách nhiệm của mình (tương tự với các chiến

lược xây dựng và phát triển kỹ năng học và làm

bài).

Dạy và hướng dẫn học sinh cách đặt câu hỏi

Bất cứ khi nào thiết kế bài giảng, tâm trí tôi lại

tua đi tua lại câu nói của người hướng dẫn: “Bạn

muốn học sinh nhớ điều gì sau mỗi tiết học?”

Cũng giống như những người hướng dẫn và đào

tạo giảng viên, giáo viên có thể hướng dẫn học

sinh tự đặt câu hỏi hoặc nhắc lại nhiệm vụ của

mình.

Chẳng hạn, trong quá trình thực hiện một dự án

hoặc viết một bài luận dài, giáo viên có thể hướng

dẫn học sinh cách làm các công việc sau:

- Đặt câu hỏi về các công việc cần làm hoặc

minh hoạ hay ghi chú lại từng công đoạn

thực hiện một

- Tự cân nhắc các tài liệu cần thiết

- Xác định thời gian hoàn thành từng công

đoạn

- Đề xuất một số mẹo ghi nhớ công việc cần

làm

Những học sinh cần giáo viên hướng dẫn nhiều

và sâu hơn có thể nhận được một danh sách các

câu hỏi sẵn có để kịp thời tham gia vào quá trình

xây dựng dự án. Mục tiêu của ý tưởng này là tạo

một không gian mà ở đó điều quan trọng hơn sự

hiện diện của các em là khả năng suy nghĩ và

10 Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

kiến giải vấn đề. Bằng cách này, giáo viên có thể

nâng cao chức năng điều hành của học sinh.

Sử dụng 6 câu hỏi “toàn năng” giải quyết vấn đề

Dưới đây là 6 câu hỏi “toàn năng” giúp giáo viên

trong việc cải thiện kỹ năng học tập của học sinh.

Tuy nhiên, xin hãy nhớ rằng, chúng không phải

“thuốc thần” tức khắc cải thiện kỹ năng đặt câu

hỏi của các em.

1. Bạn để ý thấy điều gì?

2. Bạn hiểu những phần nào?

3. Bạn nghĩ rằng bản thân mình đang cần

những gì?

4. Tại sao bạn biết rằng bản thân đang cần

những điều đó?

5. Bạn sẽ tìm những thông tin đó ở đâu?

6. Làm cách nào để bạn nhớ sử dụng phương

pháp đó và áp dụng chúng trong thực tế?

Việc thường xuyên hỏi những câu hỏi trên của

giáo viên giúp học sinh dần quen, sau đó dần dần

trở nên tự nhiên trong việc áp dụng chúng trong

giải quyết vấn đề hằng ngày. Giáo viên cũng có

thể đáp lại các câu hỏi của học sinh như “Bài tập

đó ở đâu vậy ạ?” hay “Em cần phải làm gì ạ?”

bằng 6 câu hỏi trên. Thử nghĩ xem những thắc

mắc của học sinh về quy trình thực hiện có nhiều

hơn những thắc mắc về nội dung hay công việc

chính chúng phải thực hiện hay không. Đó hẳn là

một món quà cho lũ trẻ khi chúng có thể tự giải

quyết những vướng mắc của chính mình.

Tin tốt dành cho giáo viên

Các phương pháp kể trên không phải là cách

thức duy nhất giúp bạn. Những kỹ năng trên của

học sinh có thể được cải thiện và mở rộng qua

các thay đổi nhỏ trong các hướng dẫn của bạn

dành cho các em. Thay vì tận tay chỉ việc, hãy

đặt những câu hỏi tăng nhận thức của học sinh

về các cách thức và thói quen, từ đó, cho chúng

thấy trách nhiệm của mình trong việc tự quản lý

bản thân. Bên cạnh đó, hướng dẫn các em chú ý

và nhận biết các yêu cầu về chức năng điều hành

trong các bài tập được giao có thể cải thiện khả

năng tìm kiếm chiến lược làm bài một cách độc

lập.

Khi tất cả các phương thức trên đều không phát

huy được hiệu quả, hãy sử dụng đến bộ câu hỏi

“toàn năng” kia để đảm bảo rằng “cơ” não của

học sinh có dịp vận động và thể hiện khả năng

của mình. Sử dụng đa dạng các công cụ nhằm

nâng cao năng lực của học sinh sẽ giảm bớt các

rào cản trong quá trình phát triển của chúng,

đồng thời, làm dịu đi những khó khăn khi quay

trở lại trường học cho không chỉ giáo viên giáo

viên mà cả của học trò.

Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

Larry Ferlazzo1

Việt Anh lượcdịch

Câuhỏiđượcđặtrachochuỗibàinàylà:

“Làm thế nào để dạy học theo nhóm hiệu quả?”

Nếutổchứctốt hình thứcdạyhọcnày,việchọccủa

họcsinhsẽ đượchỗtrợrấtnhiềuvàviệcquảnlýlớp

họccủagiáoviêncũngtrở nên dễ dàng hơn. Tuy

nhiên, triểnkhainómộtcáchthànhcônglạikhông

phảichuyệnđơngiản.Làmộtphầncủachuỗicác

bàisắptới,bàiviếtnàysẽcungcấpcácchiếnlược

đãđượcthửnghiệmvàthànhcông,giúpbạntốiđa

hóahiệuquảcủahìnhthứcgiảngdạynày.

“Dạy học sinh các thủ tục của lớp học”

- Valentina Gonzalez2 -

1 Nguồn:WhatAretheBestStrategiesforSmall-

GroupInstruction?(Opinion)(edweek.org)

2 ValentinaGonzalezlàmộtcựugiáoviênvớihơn20

Chẳng phải một sớm một chiều mà tôi có thể

áp dụng hình thức dạy học theo nhóm nhỏ một

cách hiệu quả. Trước đây, ở trường tôi, các giáo

viên trong tổ thường cùng nhau xây dựng kế

hoạch dạy học. Chúng tôi hầu như dạy cùng một

bài theo cùng một cách. Tuy nhiên, càng ngày

tôi càng nhận thấy hình thức dạy chung cả lớp

không đáp ứng được nhu cầu của từng cá nhân

học sinh. Một số em hiểu rõ những gì tôi đã dạy

bởi vì các em đã biết những điều này từ trước

rồi. Các em còn lại thì không biết chuyện gì đang

diễn ra trên lớp. Tôi cảm thấy dường như chúng

tôi đều chỉ đang làm cho có lệ mà thôi.

nămkinhnghiệmtronglĩnhvựcgiáodục,đồngthờilàmột

nhàcốvấn,ngườiđiềuphốitạihọckhu,chuyêngiatrong

lĩnhvựcpháttriểnchuyênmôn,đặcbiệtđốivớiviệcgiảng

dạyhọcsinhhọchọcAnhngữ(English-Learners-ELs).Bà

làđồngtácgiảcủacuốnsách“Read&WritingwithEnglish

Learners”vàlàngườiđồnghànhcùngcácgiáoviêncóhọc

sinhELsnhằmhỗtrợviệcgiảngdạyngônngữ.

CÁC CHIẾN LƯỢC DẠY HỌC THEO CÁC CHIẾN LƯỢC DẠY HỌC THEO

NHÓM HIỆU QUẢ (PHẦN 1)NHÓM HIỆU QUẢ (PHẦN 1)

12 Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

Vì vậy, mà việc dạy học theo nhóm sớm được

hình thành trong lớp của tôi một cách tự nhiên.

Sau một giờ học được tổ chức theo hình thức dạy

chung cả lớp, tôi đã tìm cách thu thập thông tin

qua đánh giá tức thời để chia lớp ra thành các

nhóm. Chẳng hạn, vào cuối giờ học, tôi yêu cầu

học sinh viết vào “Vé-ra-chơi” [ticket out], hay

trả lời một số câu hỏi vào một mẩu giấy nhỏ. Dựa

vào đó, tôi nhanh chóng chuẩn bị cho tiết tiếp

theo bằng cách chia lớp thành ba nhóm ở các

mức độ: ThànhThạo, CầnHướngDẫn và CầnHọc

Lại.

Trong các ngày sau đó, trong hoạt động tự đọc,

tôi gộp các em thành những nhóm như đã chia

để tiến hành một bài học mini liên quan tới chủ

đề của giờ học. Tuy giờ học của tôi chưa thực sự

hoàn hảo, nhưng tôi có thể nói rằng các em học

sinh của tôi đã bắt đầu phát triển mà không còn

lúng túng hay cảm thấy buồn chán.

Dưới đây là những kinh nghiệm tôi đúc rút từ quá

trình này:

1. Dạy các thủ tục của lớp học

Các thủ tục của giờ học là yếu tố then chốt để

quản lý lớp học, bởi vì học sinh sẽ làm việc tốt

hơn khi các em hình dung được mọi thứ nên diễn

ra thế nào. Đầu tiên, bạn hãy dành ra một tiết để

giải thích cho học sinh “học theo nhóm” là gì và

tại sao chúng ta nên học như vậy. Hãy làm mẫu

cho học sinh thấy một nhóm sẽ hoạt động thế

nào, và khi đó các HS còn lại trong lớp sẽ làm

việc như thế nào. Bằng cách này, bạn đã làm rõ

kỳ vọng của mình với học sinh và giúp các em biết

cách đạt được kỳ vọng đó. Một vài điều cần lưu

ý là: Thống nhất khung thời gian cần bỏ ra cho

việc học theo nhóm nhỏ; Thiết lập kỳ vọng; Mức

độ tiếng ồn cho phép; Cách học sinh di chuyển

trong lớp; Khi nào thì được phép làm gián đoạn

một nhóm học tập;..

2. Dạy học sinh cách làm việc độc lập

Nếu bạn đặt ra mục tiêu, kỳ vọng cụ thể về kết

quả học tập và hướng dẫn học sinh thật chi tiết

trước khi giao cho các em bất kỳ nhiệm vụ nào,

bạn sẽ không rơi vào tình huống mất khả năng

kiểm soát lớp. Dưới đây là một vài mẹo để dạy

học sinh cách làm việc độc lập:

● Viết mục tiêu ra một tấm giấy khổ lớn hay

một tờ giấy nhỏ rồi đặt nó dưới camera

của máy chiếu vật thể. Đảm bảo rằng mục

tiêu này được hiển thị xuyên suốt giờ học.

● Đưa ra các ví dụ và phản ví dụ cho sản

phẩm cuối cùng (nếu có)

● Cung cấp cho học sinh các lựa chọn

Khi bạn làm việc với một nhóm, các học sinh còn

lại trong lớp có thể thực hiện các nhiệm vụ học

tập khác nhau. Ở khối tiểu học, học sinh có thể

làm các hoạt động đơn giản, thú vị, mang tính

trải nghiệm, gắn với các kỹ năng đã học trước đó.

Với học sinh lớn hơn, các em có thể tự viết hoặc

đọc, nghiên cứu hay giải quyết các vấn đề, làm

thí nghiệm/thử nghiệm, hoặc hơn thế nữa!

3. Duy trì sự linh hoạt

Chúng ta không nên quá cứng nhắc mà hãy duy

trì sự linh hoạt. Hôm nay, bạn “Jasmin” có thể ở

trong nhóm ThànhThạo, nhưng có thể tuần sau

bạn ấy sẽ ở trong nhóm CầnHọcLại. Các nhóm

nhỏ giống như là những dòng nước chảy. Dòng

nước chuyển động và biến đổi theo thời gian,

theo các chủ đề và nhu cầu của người học.

Nhóm nhỏ thường được bắt gặp trong giờ tập

đọc, nhưng thật ra nó phù hợp đối với nhiều môn

học khác. Có rất nhiều lý do để bạn dạy học theo

nhóm như: Các bài học cách học đọc/viết/toán

học, Chia sẻ bài đọc/bài viết, Ôn luyện về ngữ

âm, Đọc theo hướng dẫn, Thảo luận đọc hiểu/

viết/toán học, Phát triển từ vựng,..

Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

“Luyện tập, luyện tập và luyện tập.”

-OliviaMonteroPetraglia3-

Các nghiên cứu đã chỉ ra tác động tích cực của

hình thức giảng dạy theo nhóm, nhưng việc thiết

lập hay quản lý nó có thể là một thử thách. Nó

đòi hỏi cả một quá trình dài, cần được đầu tư về

thời gian và cần có nỗ lực hợp tác của cả lớp. Nếu

làm tốt, nó không chỉ là một điều kiện lý tưởng

cho dạy học phân hóa mà còn là cách thức tuyệt

vời để xây dựng cộng đồng học tập, giúp học sinh

phát triển các kỹ năng như: tự quản, quản lý thời

gian hay làm việc độc lập. Việc dành ra hai hoặc

ba tuần đầu tiên của năm học để tìm hiểu về học

sinh của bạn, đồng thời luyện tập các thủ tục

lớp học sẽ đem lại nhiều lợi ích cho suốt chặng

đường còn lại của năm học.

1. Chia nhóm như thế nào?

Đầu năm học, tôi thường lên kế hoạch cho các

nhóm hỗn hợp tham gia các hoạt động đơn giản,

vui và ngắn (khoảng 8-12 phút). Sau một thời

gian, thông tin có được từ mỗi ngày như vậy cho

phép tôi thiết lập các nhóm học sinh và xác định

được mục tiêu học tập khác nhau, kết nối chúng

với chương trình học; ngoài ra, nó còn cung cấp

cơ hội để thiết lập mối quan hệ với học sinh, xây

dựng tinh thần của lớp học, đây là nền tảng bền

vững cho các nhóm học tập.

2. Mời gọi học sinh tham gia

Hãy làm thật rõ lý do “tại sao” phải làm việc

nhóm. Bạn có thể mời học sinh lại ngồi quanh

bạn, và cùng các em thảo luận về việc học theo

nhóm. Khi học sinh chia sẻ ý kiến của mình, hãy

ghi lại các câu trả lời để trong năm học, ai cũng

có thể nhìn lại nếu cần.

● Học theo nhóm nhỏ có thể đem lại lợi ích

gì cho chúng ta?

3 OliviaMonteroPetraglialàmộtnhàgiáovớihơn23

nămkinhnghiệm.Côtừngđảmnhiệmvaitròlãnhđạo,huấn

luyệnviêngiảngdạy,nhàchuyênmônvềsựtiếpthungôn

ngữ,nhàtưvấnvàgiáoviêngiảngdạyởcáctrườngquốctế

tạiColombia,TháiLan,IndonesiavàLào.

● Điều gì có thể gây hại đến công việc của

nhóm?

● Điều gì giúp chúng ta có được những cơ

hội học tập tốt nhất khi làm việc nhóm?

3. Trực quan hóa hướng dẫn

Tạo ra các bảng neo [anchor chart] hoặc những

trang trình chiếu để hiển thị các bước làm việc

cho từng hoạt động. Dần dần, học sinh sẽ có thói

quen nhìn vào bảng neo thay vì hỏi lại bạn khi

không nhớ rõ. Với những học sinh nhỏ tuổi hơn,

bạn có thể sử dụng các hình ảnh gắn với số thứ

tự. Việc làm đơn giản này có thể là một yếu tố

lớn mang lại những thay đổi tích cực không ngờ

trong giờ học.

4. Lập danh sách việc cần làm

Tạo ra một danh sách hàng tuần hoặc hàng

ngày về những điều bạn cần làm, hoặc cần chú

tâm đến để giúp cho việc ghi chép nhanh được

dễ dàng hơn hay giúp bạn tập trung vào những

thông tin quan trọng. Cách làm này cũng giúp

bạn theo dõi được tần suất bạn tương tác với học

sinh

5. Luyện tập, luyện tập và luyện tập

Hãy giới thiệu với học sinh từng bước các vấn đề

khác nhau của việc học theo nhóm như lý thuyết

“i + 1” của Vygotsky4. Chẳng hạn, ban đầu, bạn

giao cho cả lớp một nhiệm vụ đơn giản, trong khi

bạn đang hỗ trợ một hoặc hai nhóm nhỏ. Cho tới

khi học sinh hiểu rõ các kỳ vọng và các thủ tục

của lớp học, bạn có thể tăng thêm mức độ phức

tạp và mức độ sôi nổi cho các hoạt động nhóm.

● Thảo luận trước và đưa ra danh sách

“Những việc cần làm khi em hoàn thành

4 ThựcraởđâycôMonteroPetragliamuốnnói đến

thuyếtThụđắcngônngữ(haycòngọilàTheInputHypothesis)

củaStephenKrashen. Theođó, năng lựcngôn ngữthứhai

củangườihọcluônpháttriểntheomộttiếntrìnhtựnhiêncó

trậttự.Vídụ:Mộtngườiđangcónănglựcngônngữthứhai

ởgiaiđoạn“i”đượctiếpnhậnthêmmộtlượngđầuvàongôn

ngữthứhaiởmức “cóthểtiếpthuđược” [Comprehensible

Input],thìngườiđósẽtiếnbộlênmộtmứcđộmớilà“i+1”.

VìcósựtươngđồnggiữathuyếtnàycủaKrashenvớilýthuyết

VùngPhátTriểnTiệmCậncủaVygotskynênđôikhingườita

thườngchorằnghailýthuyếtnàygiốngnhau.-Ngườidịch

14 Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

công việc” như: tự đọc, viết nhật ký, hoặc

luyện tập một số kỹ năng đã học trước đó.

Học sinh không cần phải chờ đợi sau khi

các em đã hoàn thành xong một nhiệm vụ.

● Phỏng vấn nhanh cuối mỗi phiên làm việc

nhóm. Mời học sinh đưa ra các phản hồi

để cải thiện các buổi học tiếp theo. Khen

ngợi những tiến bộ và gọi tên những việc

làm mà học sinh đang làm tốt, và như vậy,

bạn sẽ được thấy những điều đó tái diễn.

● Sử dụng âm nhạc như một tín hiệu chuyển

tiếp. Bật một bài hát, một bản nhạc ngắn

để nhắc học sinh thay đổi vị trí, chuẩn bị

đồ dùng, ghép nhóm và sẵn sàng khi bài

hát vừa kết thúc. Bạn không cần đưa ra lời

nhắc nhở, hãy để âm nhạc làm thay bạn.

Hãy luyện tập cho đến khi các em biết rõ

mình cần làm gì. Trẻ em thích âm nhạc và

những bản nhạc được tuyển chọn cũng có

thể giúp chúng ta có cảm xúc tích cực.

Tôi đã từng nghĩ rằng tôi sẽ chẳng thể nào bắt

đầu dạy học theo nhóm cho tới khi tôi đã hiểu

học sinh của mình. Nhưng thật ra, cách nhanh

nhất để hiểu học sinh là tham gia cùng các em.

Những tương tác trong nhóm học tập giúp tôi có

thể ghi chép cẩn thận các hành vi học tập, những

thế mạnh hay những điều mà học sinh của tôi

còn đang thiếu hụt.

“Học tập phân hóa và linh hoạt”

-JennyVo5-

1. Dạy học theo nhóm nhỏ là gì?

Dạy học theo nhóm nhỏ là khi bạn dạy học sinh

theo các nhóm khoảng 2-6 em. Hình thức giảng

dạy này tập trung vào nhu cầu của từng học sinh,

nhằm phát triển kỹ năng học tập của các em.

Ngoài ra, nó còn tạo điều kiện cho việc học tập

5 JennyVolàCửnhânAnhngữtrườngRiceUniversity,

ThạcsĩGiáodụcngànhLãnhđạoGiáodụctừtrườngLamar

University.Côcóhơn26nămkinhnghiệmlàmviệctronglĩnh

vựcgiáodụcvớihọcsinhhọcAnhngữ.Hiệnnaycôđanglà

điềuphốiviênkhuvựcHoustontạiBanLãnhđạoQuốctếcủa

Texas.

được linh hoạt và phân hóa. Khi số lượng học

sinh nhỏ hơn, mỗi em có nhiều cơ hội để tham

gia hơn. Giáo viên có thể giám sát học sinh tốt

hơn, do đó cung cấp các phản hồi và hỗ trợ tốt

hơn, cá nhân hóa hơn. Hình thức dạy học này có

thể được sử dụng trong mọi bối cảnh lớp học và

có lợi cho học sinh ở mọi trình độ.

2. Làm cách nào để thiết lập và tổ chức các

nhóm học tập?

Có nhiều cách khác nhau để thiết lập và tổ chức

các nhóm học tập. Điều này phụ thuộc vào mục

tiêu và mục đích của bài học hay hoạt động học.

Một vài cách để bạn nhóm học sinh có thể là:

theo năng lực, theo kỹ năng, theo sở thích, các

nhiệm vụ có tính hợp tác, hay dựa trên lựa chọn

của học sinh. Ba cách tổ chức mà tôi thường sử

dụng nhiều nhất là: dựa theo năng lực, theo kỹ

năng và theo sở thích.

3. Chia nhóm theo năng lực của học sinh

Bạn có thể phân nhóm học sinh của mình theo

năng lực, chẳng hạn như: khả năng đọc hiểu,

mức độ thành thạo ngoại ngữ. Việc có một nhóm

học sinh ở cùng mức độ năng lực sẽ cho phép

giáo viên cung cấp các bài giảng, hoạt động học

tập trung hơn và hướng nhiều đến nhu cầu của

học sinh thuộc mức độ đó hơn. Học sinh chịu ít

áp lực hơn khi biết rằng các em đang ở cùng một

sân chơi với các thành viên khác trong nhóm. Đối

với những học sinh học Anh ngữ ở cùng trình độ,

các em sẽ thoải mái hơn khi có cơ hội được nói.

4. Chia nhóm theo kỹ năng/cách làm việc của

học sinh

Nhóm chia theo cách làm việc của học sinh sẽ

rất tuyệt khi bạn muốn dạy học sinh về một một

chiến lược học tập hay một kỹ năng cụ thể. Sau

một bài đánh giá, bạn xác định ra các nhóm học

sinh cần được trau dồi các kỹ năng khác nhau.

Bạn có thể thành lập các nhóm học tập đọc

làm các dạng bài như: tìm ý chính, tóm tắt câu

chuyện, rút ra bài học. Hay các nhóm học toán

Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

luyện tập các dạng bài khác nhau: giải toán có

nhiều bước, vẽ đồ thị hay phân tích số liệu… Các

nhóm kiểu này được hình thành phần nhiều dựa

trên dữ liệu đánh giá. Tuy nhiên, cần phải linh

hoạt và chỉ duy trì nhóm trong thời gian ngắn.

5. Chia nhóm theo sở trường hoặc sở thích của

học sinh

Chia nhóm theo sở trường hoặc theo sở thích

của học sinh rất phù hợp với hình thức học tập

qua dự án, đặc biệt ở môn khoa học (cả Khoa học

tự nhiên và Khoa học xã hội). Nó cho phép chúng

ta tập hợp một nhóm học sinh với mức độ năng

lực khác nhau. Khi chúng ta phân công vai trò

cụ thể, trách nhiệm của mỗi cá nhân được phân

chia công bằng. Theo đó, sẽ không có trường hợp

một vài học sinh làm hết công việc hay ngăn cản

thành viên khác tham gia. Với những học sinh

học Anh ngữ, các em có thể hưởng lợi trong loại

hình nhóm này bởi vì các em có thể chia sẻ hiểu

biết của mình khi các em có nhiều hiểu biết hơn

các em khác về lĩnh vực này. Ngoài ra, việc lắng

nghe ý kiến từ những bạn có năng lực ngôn ngữ

cao hơn cũng sẽ giúp học sinh cải thiện ngôn ngữ

của mình.

6. Những học sinh khác sẽ làm gì khi bạn đang

làm việc với một nhóm nhỏ?

Những học sinh khác cần thực hiện các nhiệm vụ

mà bạn đã lên kế hoạch từ trước, có thể làm việc

độc lập hoặc với bạn cùng bàn, hay với nhóm. Với

khối ngữ văn, học sinh có thể đọc và trả lời câu

hỏi đọc hiểu. Với môn toán, các môn khoa học,

học sinh có thể học theo trạm, hoặc làm các bài

tập luyện tập các kỹ năng khác nhau. VIệc tạo

ra các lựa chọn khác nhau cho học sinh cũng là

cách hiệu quả để cả lớp tiếp tục làm việc khi bạn

đang tập trung vào một nhóm nào đó.

Hãy thử hình thức dạy học này trong lớp của bạn.

Bạn sẽ được chứng nghiệm những lợi ích mà nó

mang lại. Chỉ cần lưu ý rằng, hãy đi từng bước

nhỏ để học sinh từ từ nắm bắt những điều mới

mẻ. Hãy thử gộp nhóm theo các cách khác nhau,

mỗi tuần kiểu và thay đổi một cách chậm rãi. Đây

là một cách tiếp cận giảng dạy tuyệt vời để bạn

đưa vào hộp công cụ của mình đấy.

“Đưa học sinh lên làm đội trưởng”

-JenniferMitchell6-

Nếu áp dụng hình thức dạy học theo nhóm nhỏ

với các nhóm cố định, có mục đích, thì việc có

một học sinh lãnh đạo có thể giúp thay đổi văn

hóa lớp học theo chiều hướng tích cực. Những

em học sinh đóng vai trò là đội trưởng sẽ lãnh

đạo một nhóm khoảng 3-5 học sinh trong một

học kỳ, một quý hay một năm. Các em sẽ là hình

mẫu cho các bạn khác, là người khởi xướng các

cuộc thảo luận nhóm, thúc đẩy nhóm tiến bộ và

đặc biệt hơn là xây dựng tinh thần đồng đội bằng

cách thể hiện sự quan tâm thực sự đến các thành

viên trong đội của mình. Công việc này đầy thách

thức đối với bản thân các em không chỉ trong

học tập, mà còn đòi hỏi các em phải bước ra khỏi

vùng an toàn của mình để trau dồi kỹ năng lãnh

đạo.

1. Lựa chọn học sinh làm đội trưởng

Điểm mấu chốt để thành công với cách làm này

nằm ở những học sinh là đội trưởng. Bạn hãy lựa

chọn ra những học sinh có sự quan tâm sâu sắc

đến người khác, mong muốn thử thách bản thân.

Trong tháng đầu tiên của năm học, tôi quan sát

rất cẩn thận học sinh của mình. Nếu tôi không

tìm đủ đội trưởng, tôi sẽ không tiếp tục triển

khai cách làm này nữa. Tôi đã từng thử cố gắng

thúc đẩy các em học sinh chưa sẵn sàng làm

đội trưởng nhưng đã thất bại. Khi đó, tôi sẽ quay

trở lại với việc tổ chức các nhóm học tập thông

thường.

6 JenniferMitchell:Mộtgiáoviêngiảngdạytại

Dublin,bangOhio.

16 Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

Khi tôi đã tìm ra các đội trưởng thích hợp, tôi chia

sẻ với cả lớp và mời tất cả học sinh quan tâm

điền vào biểu mẫu đăng ký để ai cũng cảm thấy

mình có một cơ hội. Nếu học sinh tôi nhắm đến

không điền vào đơn, tôi sẽ nói chuyện riêng với

em đó. Thật khó tin khi nhìn thấy đôi mắt các em

sáng lên khi biết tôi muốn các em trở thành đội

trưởng. Trên thực tế, chính những đội trưởng giỏi

nhất lại là người nghi ngờ khả năng lãnh đạo của

bản thân. Các em cần được khuyến khích để đảm

nhận vai trò này.

2. Cách thức triển khai

Khi đã chọn được các đội

trưởng, tôi tổ chức một cuộc

họp đặc biệt với các em để

chia sẻ chi tiết hơn về vai trò

của các em. Mỗi đội trưởng

sẽ tự chiêm nghiệm và đặt

ra mục tiêu dựa trên phản

hồi mà các em đã viết trong

lá đơn. Sau đó, điều quan

trọng là phải thảo luận về sứ

mệnh của nhóm đội trưởng

với cả lớp trước khi xếp các

em vào từng nhóm riêng. Tôi

chia sẻ với các em rằng tổ

chức này có tác động mạnh

mẽ như thế nào đối với tôi

và các bạn của tôi khi tôi là

học sinh. Nó đã giúp tôi phát

triển bản thân, giúp cả nhóm

phát triển và hỗ trợ về mặt xã

hội-cảm xúc.

Tiếp theo, tôi đưa các em về

từng nhóm riêng, tiến hành

các hoạt động xây dựng tinh

thần đồng đội và kể từ đó,

các nhóm hầu như sẽ tự làm

mọi thứ khác. Các em cùng

nhau hợp tác, chia sẻ, suy

ngẫm về công việc của mình,

tham gia vào các cuộc thảo luận và các hoạt động

xây dựng nhóm một cách gắn kết hơn. Ngoài ra,

tôi cũng tổ chức các cuộc họp đội trưởng thường

xuyên để trao đổi về những thách thức, những

vấn đề các em gặp phải. Nhờ vậy tôi đã xây dựng

được một văn hóa lớp học thông qua thiết lập

mục tiêu, tập trung hơn vào học tập, vào học tập

Cảm xúc-Xã hội. Các nhóm phát triển thành một

cộng đồng nhỏ hỗ trợ lẫn nhau, mang đến cảm

giác về mục đích và sự thân thuộc mạnh mẽ hơn

trong lớp học của chúng tôi.

Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

M.J. Fievre1

Minh Trang dịch

Khicôngnhậnsựđadạngtronglớphọc,giáoviên

cóthể giúphọcsinhtạokếtnốisâusắchơnvới

nhữngkiếnthứcchúngđãvàđangtiếpnhận.

Mỗi học sinh đều có các bối cảnh xuất thân và

nhiều kỳ vọng khác nhau, với những tri thức và

trải nghiệm khác biệt. Do vậy, phương thức giảng

dạy hiệu quả là phương thức cân nhắc và tận

dụng được sự đa dạng trong văn hoá, xuất thân,

kỹ năng và ngôn ngữ mọi học sinh. Bài viết dưới

đây chia sẻ một số chiến lược giảng dạy nhằm

1 TeachingStrategiesThatSupportMiddleandHigh

SchoolStudents’Individuality|Edutopia

thích ứng với sự đa dạng trong văn hoá và cá tính

cá nhân của các em. Những phương pháp này

hứa hẹn mang lại lợi ích cho học sinh khối trung

học cơ sở và trung học phổ thông.

Bày trí lớp học

Liệu poster trên tường có thể hiện được một cộng

đồng đa dạng người học? Học sinh có nhìn thấy

hình ảnh của mình trong những cuốn sách bạn

chọn cho chúng ở thư viện? Hãy lên kế hoạch sử

dụng những công cụ và tài nguyên thể hiện được

sự đa dạng trong xuất thân khơi gợi hình ảnh của

nhiều nền văn hoá.

Một vài em tới từ những gia đình có thế mạnh về

giao tiếp không ngần ngại tham gia, phát biểu ý

CHIẾN LƯỢC GIẢNG DẠY GIÚP ĐỀ

CAO TÍNH RIÊNG BIỆT CỦA HỌC SINH

18 Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

kiến và bày tỏ niềm yêu thích với các hoạt động

trong lớp. Vài em khác trầm hơn chỉ ngồi yên và

giữ im lặng. Có lẽ các em thoải mái với không

gian được chỉ định sẵn - nơi chúng chỉ có thể tự

di chuyển trong tiết học chỉ với duy nhất một lý

do “phục vụ việc học”. Hãy lên kế hoạch bố trí

các góc học tập phù hợp với nhiều phương pháp

học tập khác nhau, cùng lúc, luân chuyển học

sinh tham gia vào các nhiệm vụ. Một góc để xem

video, một góc khác dành cho hoạt động đọc báo

và tại một góc khác, các em có thể sáng tạo nghệ

thuật và xếp mô hình.

Hãy cứ để các em tự do và linh hoạt với thì giờ của

mình bất cứ khi nào có thể, bởi lẽ, từ đó, chúng

có thể tận dụng tốt hơn thời gian học tập trên lớp.

Bất cứ khi nào có thể, hãy cho phép các em học

tập và làm việc theo ý muốn hôm đó của chúng:

Có em muốn yên lặng làm việc độc lập, trong khi

vài em khác thích nghe sách nói hay xem video;

một số em khác có thể chọn làm việc nhóm, chơi

các trò chơi đòi hỏi tinh thần đồng đội để giành

chiến thắng hay hoàn thành nhiệm vụ.

Hiểu học sinh của mình

Hỏi học sinh về những điều các em trân trọng

và đánh giá cao ở các lớp học trước. Hỏi các câu

hỏi 1-1 về sở thích và hoạt động ngoại khoá các

em đã và đang tham gia, hoặc thực hiện khảo sát

toàn lớp học để hiểu hơn về sở thích của học sinh.

Hãy dựa trên các phản hồi này để điều chỉnh giáo

án. Ví dụ, nếu nhiều em yêu thích bóng đá, bạn

có thể lồng ghép những chi tiết liên quan đến

bóng đá vào các bài giảng hoặc đề toán.

Hãy hỏi thật nhiều câu hỏi. Tuy nhiên, phải luôn

nhớ rằng không nên để bất kỳ em nào trở thành

người đại diện hay người phát ngôn của toàn bộ

nhóm văn hoá. Điều quan trọng ở một người giáo

viên là khả năng nhìn học sinh của mình như

những cá nhân riêng biệt bởi lẽ không phải em

nào cũng được định nghĩa như một “sản phẩm”

của văn hoá địa phương.

Ghé qua Project Implicit2 của đại học Harvard là

một 1 ý tưởng không tồi để kiểm tra xem liệu

bạn có đang mang thiên kiến ngầm về các nhóm

người cụ thể, sau đó, đối đầu với họ trong lớp học

hay không.

Soạn các bài giảng khuyến khích sự tham gia

của học sinh

Chúng ta thường có sẵn khả năng lắng nghe và

truyền lại các câu chuyện. Các câu chuyện giúp

kích hoạt nhiều phần trong não bộ mà cho phép

cảm xúc của chúng ta chìm đắm sâu sắc vào bài

học. Vì vậy, bất cứ khi nào có thể, hãy biến bài

giảng của mình, đặc biệt với các môn toán và

khoa học, thành những “tiết mục” kể chuyện thú

vị và vui vẻ. Ngôn từ trong toán học có lẽ ít trừu

tượng đối với học sinh hơn những con số, do đó,

thông qua lồng ghép kể chuyện, các em sẽ cảm

thấy dễ dàng hơn trong việc dung nạp các khái

niệm tưởng chừng khó nhằn ban đầu.

Kể chuyện trong khoa học cũng hữu ích đối với

một vài em đến từ những gia đình có thể mạnh

về diễn thuyết; mà thực ra là, có lợi cho tất cả các

em. Chẳng hạn, bạn có thể giải thích các hiện

tượng thời tiết trên thế giới bằng cách lấy ví dụ

về các hiện tượng thời tiết bất thường. Không chỉ

ứng dụng được trong các môn khoa học, phương

pháp này còn có thể được áp dụng trong các lĩnh

vực khác như khoa học xã hội hay lịch sử bằng

cách kể chuyện lịch sử hoặc đưa vào bài học

thông tin về các sự kiện xã hội đương thời. Kiến

thức, từ đây, có lẽ sẽ được tiếp thu theo một cách

dễ dàng và nhẹ nhàng hơn nhiều.

Hãy thử thiết kế bài giảng dưới dạng các trò chơi,

bởi một số em thích chơi trò chơi, cảm thấy thoải

mái, đồng thời, tiếp thu tốt hơn khi bài học được

truyền tải thông qua các trò chơi. Tạo ra động

lực hoàn thành tốt các phần việc trên lớp bằng

1 số công cụ như hình dán, huy hiệu; viết hướng

dẫn bằng tay cho bài tập sử dụng rubic; kiểm tra

2 https://implicit.harvard.edu/implicit/

Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

tiến độ của cả lớp trên bảng xếp hạng cũng là

một hành động thúc đẩy tinh thần cạnh tranh tự

nhiên.

Bạn có thể sử dụng các chiến lược giải quyết

vấn đề trong hầu hết các lớp học. Ví dụ, bạn có

thể cho học sinh bàn luận về những khó khăn

đội hậu cần phải đối mặt khi tổ chức 1 lễ hội,

hoặc chia sẻ với các em một số vấn đề về nhân

chủng học hay xã hội học đang cần được giải

quyết, như tình trạng xuống cấp của môi trường

dưới tác động của gia tăng dân số. Cho phép học

sinh trình bày ý tưởng cho dự án, đặt ra mục tiêu

cho từng bài học, cùng lúc, để chúng thoả sức

sử dụng trí tưởng của mình trong quá trình xây

dựng bài học. Đó cũng là lúc các em có cơ hội để

thể hiện tài năng của mình.

Dù bạn sử dụng bất cứ chiến lược nào, điều quan

trọng hơn cả vẫn là tất cả các học sinh được tham

gia vào lớp học, kể cả những em không sử dụng

tiếng Anh như ngôn ngữ mẹ - những em có lẽ sẽ

rụt rè và ít giơ tay phát biểu hơn trong lớp. Tất cả

các học sinh đều nên cảm thấy mình là một phần

của một cộng đồng nhỏ trong lớp học.

Tạo cơ hội cộng tác

Hãy chia lớp học thành các nhóm nhỏ, khuyến

khích học sinh cùng nhau tìm cách giải quyết vấn

đề và hoàn thành nhiệm vụ được giao. Đây là cơ

hội để các em dần cải thiện sâu khả năng làm

việc nhóm, ghi nhớ kiến thức tốt hơn, đồng thời,

có góc nhìn đa dạng và đa chiều từ nhiều nhóm

dân tộc và văn hoá khác nhau.

Ngoài ra, đừng bao giờ quên rằng bạn có bạn

đồng hành bên ngoài lớp học - bố mẹ và người

giám hộ của học sinh. Vai trò của họ là không

hề nhỏ trong quá trình học tập và phát triển của

các con. Đảm bảo trao đổi thông tin về tài liệu

dùng cho mỗi tiết thông qua thư gửi về nhà cho

học sinh, giải thích chủ đề tiếp theo và nêu rõ

kỳ vọng của bạn về bài tập về nhà sau buổi học.

Đảm bảo rằng cả phụ huynh và người giám hộ

biết bạn sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc của họ.

Cũng xin lưu ý rằng, trong một vài trường hợp,

bạn sẽ gặp đôi chút khó khăn để hiểu chính xác

vấn đề phụ huynh muốn đề cập, đặc biệt là khi

tiếng Anh không phải ngôn ngữ mẹ của họ.

Kết hợp các phương pháp giảng dạy cân nhắc các

yếu tố liên quan đến văn hoá giúp bài giảng đa

dạng và phù hợp hơn với nhiều nhóm đối tượng

từ nhiều vùng văn hoá khác nhau. Từ đó, học sinh

có cơ hội hiểu hơn về văn hoá và xuất thân của

nhau. Hãy thử áp dụng một vài chiến lược giảng

dạy bên trên và xem hiệu quả của chúng tới đâu.

Bất kỳ chiến lược nào cũng có thể góp phần tăng

cảm giác thuộc về của học sinh, đồng thời, khiến

chúng nhận ra rằng chúng là là một phần tạo

nên nền giáo dục chính chúng đang tiếp nhận.

20 Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

Sarah Schwartz1

Duy Vũ dịch

Đối với giáo viên, năm vừa qua là năm của sự

bối rối khi phải sử dụng công nghệ mới và tự giải

quyết trục trặc kỹ thuật khi giảng dạy online; là

một năm của sự cố gắng - nhưng không đem đến

hiệu quả mong đợi - khi phải ép học sinh phát

biểu qua khung hình Zoom nhỏ bé. Tuy vậy, nhiều

giáo viên đồng ý rằng năm vừa qua cũng là một

năm của sự trưởng thành.

Sau một năm làm việc trực tuyến với học sinh,

các thầy cô giáo đã nhận ra vài bài học chủ chốt:

Hãy chấp nhận rằng lớp học ảo không thể giống

hoàn toàn với lớp học trực tiếp, hãy giữ cho bài

giảng đơn giản và có một lịch trình cố định, và

hãy tìm cách để thể hiện cho học sinh thấy bạn

1 Nguồn:HowtoMakeTeachingBetter:8Lessons

LearnedFromRemoteandHybridLearning(edweek.org)

đang ở đây với các em, cho dù có đang bị ngăn

cách bởi một màn hình.

Có vẻ như rất nhiều giáo viên vẫn cần những kỹ

năng này cho năm học tiếp theo dù cho các quận

đã mở cửa trường học và cho phép học trực tiếp.

Gần đây, trong một cuộc khảo sát của Trung tâm

Nghiên cứu EdWeek (EdWeek Research Center),

gần ⅓ những người đứng đầu các cơ sở giáo dục

và cơ quan hành chính quận cho rằng họ đang

lên kế hoạch bắt đầu năm học 2021-2022 với một

số hình thức giảng dạy kết hợp. (ND: giảng dạy

kết hợp là hình thức tổ chức các hoạt động lớp

học kết hợp giữa trực tuyến và trực tiếp).

Với những bài học rút ra được từ trong đại dịch,

theo các giáo viên, họ vẫn sẽ sử dụng chúng kể

cả khi trở lại với lớp học trực tiếp. Phải dạy chậm

lại, phải nghĩ cách để có thể tiếp cận với tất cả

học sinh bằng phương pháp mới một cách sáng

CẢI THIỆN VIỆC GIẢNG DẠY:

TÁM BÀI HỌC TỪ VIỆC HỌC TỪ XA

VÀ KẾT HỢP

Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

tạo, đồng thời, phải điều chỉnh cách dạy dựa trên

phản hồi của học sinh - tất cả đã xây dựng nên bộ

kỹ năng mới mà các thầy cô giáo vẫn muốn tiếp

tục sử dụng kể cả khi đại dịch kết thúc.

Sau khi phải đối mặt với những khó khăn phát

sinh khi giảng dạy dưới cả 2 hình thức trực tuyến

và kết hợp, các giáo viên cho rằng họ đã có vài

thành công nhất định. Chúng tôi đã trò chuyện

với 6 giáo viên về những bài học quan trọng họ

học được trong quãng thời gian đó, và đã chắt lọc

được 8 bài học sau đây.

1. Hãy điều chỉnh kỳ vọng của bạn về khối lượng

bài học và tốc độ giảng bài của bạn

Vào đầu năm học này, cô Jasara Hines nhận ra

rằng học trò của mình gặp vấn đề trong việc hoàn

thành các bài tập được yêu cầu thực hiện trong

nhiều ngày. Cô Hines hiện đang dạy Ngữ văn cho

một trường cấp 3 ở ngoại ô Chicago. Cô chỉ dạy

mỗi lớp 1 tuần 2 tiết, mỗi tiết kéo dài 50 phút. Vì

thế mà học sinh thường quên mất chủ đề của

những bài học kéo dài nhiều ngày hoặc quên việc

nộp bài tập. Cô đã thay đổi phương pháp dạy vào

giữa năm học: “Tôi đã cố gắng nén các bài đọc và

các hoạt động khác để phù hợp hơn với khung giờ

50 phút mỗi tiết học này.”

Cô đã bỏ qua quyển tiểu thuyết mà học sinh

thường đọc trong chủ đề về công lý - Giết con

Chim nhại - và thay vào đó các bài báo hoặc đoạn

trích ngắn hơn cùng chủ đề để các em có thể

cùng nhau phân tích trong lớp.

Cô Cheryl Manning, một giáo viên khoa học ở

trường THPT Evergreen ở Colorado, cũng đã

giảm bớt khối lượng bài tập cho học sinh trong

năm học này. Cô nói: “Tôi đã từng là người rất

thích cho điểm, tôi chấm điểm mọi thứ, nhưng

giờ tôi đã ngừng hẳn việc đó.” Thay vì lúc nào

cũng yêu cầu phải viết bài báo cáo sau khi thực

hành, cô Manning dành nhiều thời gian hơn cho

việc thảo luận nhóm - một thay đổi mà cô nghĩ

rằng có thể tăng khả năng giao tiếp khoa học

của học sinh và tạo cơ hội cho các em kết nối với

nhau qua màn hình.

Lựa chọn của cô Manning phản ánh một xu hướng

phổ biến trong việc tiếp cận với công tác đánh giá

và cho điểm giữa đại dịch. Một cuộc khảo sát của

Trung tâm Nghiên cứu EdWeek đã hỏi các giáo

viên về cách học của học sinh đã thay đổi thế nào

khi học online và kết hợp, 55% giáo viên trả lời họ

đã linh hoạt trong việc để học sinh tự chọn cách

hoàn thành bài tập và cách minh họa lại các kiến

thức đã học, trong khi đó 59% cho rằng họ đã

giảm bớt sự nghiêm khắc trong yêu cầu về đánh

giá và chấm điểm hơn trước.

Bỏ đi vài cột điểm đã chuyển sự tập trung của

học trò từ việc đơn thuần viết ra những gì các em

đã học trên giấy thành việc phản ánh sâu sắc hơn

việc các em có được câu trả lời ấy thế nào. Khi đề

cập đến sự thay đổi này, cô Manning đã thốt lên:

“Tại sao tôi không làm như thế từ 20 năm trước

nhỉ?”

2. Đừng cố tạo ra một lớp học trực tiếp qua

Zoom. Hãy thử một cách tiếp cận mới nếu bạn

cảm thấy mình đang bị mắc kẹt

Cô Manning đã biến tất cả những tiết học thực

hành trực tiếp tại phòng lab thành những thí ng-

hiệm nhỏ mà học sinh có thể làm tại nhà, cô đã

thiết kế lại bộ dụng cụ thí nghiệm mới với bak-

ing soda, dấm, bóng bay và giấy đo pH mà học

sinh có thể đến lấy tại trường. Cô Manning chia

sẻ: “Tuy đơn giản hơn, nhưng nó vẫn đảm bảo độ

chính xác về khoa học” - và, cô nói thêm, cách

này sẽ thân thiện với môi trường hơn khi có thể

không cần dùng tới một số loại hóa chất mà bình

thường các em sẽ dùng nếu được đến lớp.

Cô Sumner Bender, giáo viên sân khấu-kịch của

trường cấp 3 Spring Hill ở Chapin, bang South

Carolina, đã sử dụng một giáo án hoàn toàn mới

cho học trò của cô vào năm nay: đọc thơ. Cô chọn

22 Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

việc đọc thơ vì có rất nhiều video về các buổi biểu

diễn trên mạng, nghĩa là học sinh có thể dễ dàng

tìm được những ví dụ thực tiễn bên ngoài lớp học.

Cô Bender cũng mong rằng viết thơ sẽ giúp cho

học sinh mình, vốn đang ở độ tuổi vị thành niên,

có thể nguôi ngoai cảm giác cô đơn và chán nản

trong năm học này.

Một vài giáo viên làm việc với cô Ericka Mabi-

on, một điều phối viên chương trình STEM K-8

ở trường Công lập Thành phố Kansas bang Mis-

souri, cũng đã xây dựng một dự án mới: tất cả

học sinh K-6 sẽ bắt đầu học khoa học máy tính.

Cô Mabion cho rằng môn học này sẽ cho học sinh

cơ hội được sáng tạo, và sẽ thích hợp với những

gia đình có nhiều anh chị em cùng học online ở

một không gian chung. Việc giải quyết các vấn

đề vốn được tích hợp trong coding rất có ích cho

sự hợp tác. Cô nói: “Nếu các em có anh chị em,

các em có thể giúp đỡ và cổ vũ lẫn nhau khi cùng

nhau học môn học này.”

3. Hãy dùng không gian làm việc ảo để có thể

hiểu rõ hơn suy nghĩ của các em

Vào những năm học khác, cô Hines, một giáo

viên Ngữ Văn Anh ở Chicago, sẽ yêu cầu học sinh

vừa đọc và vừa chú thích vào các đoạn văn được

giao. Nhưng mùa thu này thì khác, cô cố gắng

số hóa quá trình đó bằng cách yêu cầu học sinh

chỉnh sửa lên le PDF của bài đọc. Nhưng phần

mềm chỉnh sửa đó quá cồng kềnh để các em sử

dụng, nên cô Hines đã chuyển sang phần mềm

Pear Deck, một phần mềm cho phép học sinh có

thể ghi chú trực tiếp lên những trang chiếu được

chia sẻ.

Cô Hines chỉ ra hai lợi ích lớn của việc này. Thứ

nhất, vì là chủ sở hữu của những trang chiếu kia,

cô có thể ghi nhận lại được toàn bộ bài làm của

học sinh vào cuối tiết học - không như những bản

PDF, học sinh cần phải nộp lại thì cô mới có thể

xem được. Thứ hai, cô có thể phản hồi các chú

thích của học sinh trong thời gian thực, vì những

trang chiếu đó luôn được update trực tiếp.

Samantha Wiley, một giáo viên toán và khoa học

lớp 4 ở Haywood County Schools’ Virtual Acad-

emy ở Brownsville, bang Tennessee, cũng đã

nhấn mạnh giá trị của những không gian làm

việc ảo, nơi giáo viên có thể thấy được toàn bộ

quá trình tìm lời giải cho các vấn đề của học sinh.

Cô Wiley nói: “Khi các em đi chệch hướng, bạn

có thể dừng học sinh lại và hướng dẫn cách làm

đúng cho các em, trước khi các em hoàn toàn

đi vào ngõ cụt, bối rối và không thấy đường ra.”

Cô cũng nói cô muốn tiếp tục dùng những phần

mềm đó kể cả khi đã trở lại với lớp học trực tiếp.

4. Hãy cho học sinh những bài giảng rõ ràng hơn

và hãy bám vào lịch trình

Năm học vừa qua, cô Tina Stevenson đã yêu cầu

học sinh đưa ra nhận xét về cách giảng dạy của

mình: về cả những điều cô đã làm tốt, chưa tốt

và cần cải thiện. Các học trò cấp 2 của cô đã nói

rằng các em muốn các hướng dẫn được đưa ra

trong bài giảng rõ ràng hơn, cụ thể hơn, từ cách

làm bài tập cho đến cách tự mình sử dụng các

công cụ kỹ thuật trong lớp học. Cô Stevenson,

giáo viên toán, đồng thời là trưởng bộ môn ở

trường cấp 2 Locust Grove thuộc bang Virginia,

đã bắt đầu dạy cho học sinh các mẹo, các bài

học nhỏ về cách sử dụng các công cụ tích hợp

sẵn trên Google Slide. Cô cũng đã tạo ra một lịch

trình cho mỗi bài học môn toán: khởi động, chữa

bài tập từ buổi học trước, sau đó giải đáp thắc

mắc của học trò.

Cô Bender, giáo viên môn diễn xuất ở bang South

Carolina, cũng đã cố thêm vào những yếu tố cố

định vào lịch học online của học sinh. Cô vừa có

những học sinh học trực tiếp, vừa có những học

sinh phải học hoàn toàn từ xa, những người mà

cô sẽ phải dạy ở một tiết học khác.

Cô cho những học sinh học từ xa bản kế hoạch

giảng dạy trước 1 tuần. Theo đó, nếu học sinh

Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

bỏ lỡ 1 ngày học - do vấn đề đường truyền, bận

lịch làm việc hay là chuyện gia đình - các em có

thể biết được chính xác mình đã bỏ lỡ những gì

và nên chuẩn bị trước những gì cho buổi học tiếp

theo.

5. Giúp các em thoải mái nói chuyện hơn bằng

cách chia nhỏ lớp hoặc tạo phòng nói chuyện

1-1

Cô Stevenson, hiện đang dạy một nhóm học sinh

trực tiếp đồng thời với những học sinh phải học

từ xa, thường nhận được sự im lặng từ các học

sinh online của mình khi cô yêu cầu cả lớp đặt

câu hỏi cho cô - còn những học sinh học trực tiếp

đều không ngần ngại phát biểu. Nhưng kể từ khi

cô sử dụng những phòng họp 1-1 với học trò, cô

nhận ra rằng các em sẽ sử dụng không gian ấy

để đặt câu hỏi và trình bày suy nghĩ cá nhân của

mình.

Cô Hines cũng đã giảm bớt số lượng học sinh ở

mỗi phòng họp nhỏ từ 5 người xuống còn 3 người

sau khi gặp phải những khó khăn khi yêu cầu học

sinh tham gia vào cuộc trò chuyện ở những nhóm

lớn. Nhóm ít người sẽ giúp các em giảm bớt đi

tâm lý bị ép phải bật mic và đóng góp vào cuộc

trò chuyện. Hơn nữa, theo như cô Hines, nhóm

nhỏ cũng sẽ giảm bớt khả năng chỉ có 1 hoặc 2

học sinh làm chủ cuộc trò chuyện và những học

sinh còn lại im lặng.

6. Không nhất thiết phải yêu cầu học sinh bật

camera trong giờ học

Một vài giáo viên không bao giờ yêu cầu học sinh

phải bật camera - như cô Hines, vì quận của cô có

chính sách bảo mật ngăn cản việc yêu cầu phải

bật camera. Thay vào đó, cô đã tìm ra một cách

khác để có thể nghe được cuộc trò chuyện của

các em và cảm nhận được cá tính của từng em.

Cô đã yêu cầu học sinh gửi lại cho cô 1 đoạn vid-

eo phản hồi nhanh thông qua app Flipgrid, cho

phép cô “gặp” học sinh của mình trong khi vẫn

cho học sinh quyền tự chọn thể hiện bản thân khi

nào và như thế nào qua video.

Cô Bender ở South Carolina đã thỏa thuận với

học sinh của mình: Cô sẽ không yêu cầu các em

phải bật camera ở những tiết học bình thường,

nhưng sẽ yêu cầu các em phải xuất hiện trước

màn hình nếu các em đọc thơ, hoặc diễn lại một

cảnh của vở kịch.

Trong trường của cô Wiley, học sinh vốn phải bật

camera khi học. Nhưng cô cho học sinh của mình

một lựa chọn khác để thể hiện sự đóng góp của

mình vào giờ học, như là ở khung chat. Cô Wiley

nói: “Nhiều học sinh rất ngại khi phát biểu, cho

nên các em thích việc gõ vào khung chat hơn.”

Cô cũng bổ sung thêm: đây có thể là cách mà cô

sẽ cân nhắc sử dụng trong những buổi thảo luận

1-1 ở lớp khi cô và học trò đã quay trở lại trường

học.

Việc đưa ra những lựa chọn tham gia lớp học mà

không cần phải lên tiếng cho học sinh, như là

dùng khung chat hoặc nhắn tin riêng cho giáo

viên, đã trở thành một chiến thuật mà 67% giáo

viên cho rằng họ sẽ tiếp tục cổ vũ học trò của

mình làm như vậy nhiều hơn vào đầu năm học

này.

7. Cho học sinh nhiều thời gian chia sẻ về cuộc

sống, cảm xúc cá nhân và tâm sự với nhau

“Đôi khi giáo viên chúng ta chỉ muốn đi thẳng vào

bài học” - cô Wiley nói. Những cô thường bỏ ra

một ít thời gian ở đầu giờ học để trò chuyện với

học trò của mình - đôi khi là hỏi xem các em có

thích học online hay có nhớ bạn bè và lớp học của

mình không.

Trong đại dịch cũng đã xảy ra nhiều biến cố lớn,

như phong trào đòi bình đẳng sắc tộc hay sự bất

ổn kinh tế, tất cả tạo nên 1 năm đầy khó khăn với

các em. Cô Bender cố gắng tạo cơ hội cho học

sinh của mình có thể bàn luận và vượt qua những

sự kiện này cùng nhau.

24 Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

Cô gợi ý cho học trò chia sẻ về những điều làm

các em phiền phức gần đây, những thứ làm các

em cảm thấy không còn có thể kiểm soát chúng

nữa. Cô nhớ có một học sinh nói với cô về việc

đi trễ các buổi tập liên tục gần đây bởi vì các lớp

học trực tuyến kết thúc ngay khi buổi tập bắt

đầu. Các huấn luyện viên đã gây khó dễ với em vì

việc đó, cô Bender chia sẻ. Hơn nữa, cô vẫn nhớ

học sinh ấy đã nói với cô rằng em ấy cảm thấy rất

tệ vì đã phàn nàn vì một chuyện nhỏ nhặt như vậy

- em ấy nói với cô khi một cơn bão tuyết lớn đang

xảy ra ở Texas - và em ấy không muốn mình trở

thành một kẻ vô ơn khi đang có rất nhiều người

không có điện và nước và sử dụng. Và cô Bender

đã an ủi rằng: “Điều đó không có nghĩa là em

phải tự cho rằng những gì mình phải trải qua là

nhỏ bé”, cô nhớ lại.

8. Dành lời khen cho học sinh khi các em học

được kỹ năng mới

Cô Manning ở Colorado hiểu rõ rằng học trò của

mình sẽ được học những tiết hóa học hay khoa

học trái đất khác so với những năm học bình

thường. Tuy nhiên, các em cũng có cho mình

những trải nghiệm và kỹ năng không thể có được

nếu học tập trực tiếp như: sử dụng các tệp tài

liệu online khi làm bài tập nhóm, phỏng vấn các

chuyên gia thông qua Zoom.

“Đề cập đến quãng thời gian khó khăn ấy làm tôi

rất khó chịu. Nhưng tôi không nên tiêu cực như

thế,” cô Manning chia sẻ, “Tôi biết học trò của

mình đã học được rất nhiều thứ trong năm học

vừa qua.”

Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Dạy thế nào

Số 44 - 2022

Abby Freireich and Brian Platzer1

LISA dịch

Năm2020làthờikỳmàhọcsinhdànhítthờigian

đểthamgialớphọcnhấttronglịchsửhiệnđại.

Lúcnày,giáoviênbuộcphảitranhgiànhthờigian

lênlớpđểlấpđầynhữngkhoảngtrốngbịbỏlạitừ

2nămtrước.

Chúng ta cứ luôn tập trung vào việc đưa học sinh

trở lại các lớp học trực tiếp, nhưng điều gì sẽ thực

sự xảy ra khi chúng ta đạt được mục tiêu này?

1 https://www.theatlantic.com/education/ar-

chive/2021/08/pandemic-broke-fundamental-princi-

ple-teaching/619922/

Trong khi đại dịch vẫn đang gây ra nhiều thiệt

hại hơn ta có thể tưởng tượng, lũ trẻ đang quay

trở lại trường, các giáo viên thì bị cuốn vào cuộc

đua để khắc phục những thiệt hại gây ra trong

suốt khoảng thời gian trước đó. Rất nhiều trong

số những giáo viên sẽ lần đầu trong sự nghiệp

phải đối mặt với sự thật rằng họ không biết học

sinh của mình đang ở trình độ kiến thức nào vào

ngày đầu tiên trường học mở cửa lại.

Hơn 340.000 trẻ em Mỹ, những đứa trẻ đáng nhẽ

phải bắt đầu đến trường mẫu giáo công lập vào

năm 2020, đã không thể có mặt bất kỳ ngày nào ở

cả trường học trực tuyến lẫn trực tiếp. Tỷ lệ vắng

mặt ở lớp mẫu giáo cao hơn các cấp lớp khác và

ĐẠI DỊCH ĐÃ ĐẠI DỊCH ĐÃ

PHÁ VỠ MỘT PHÁ VỠ MỘT

NGUYÊN TẮC NGUYÊN TẮC

CƠ BẢN TRONG CƠ BẢN TRONG

DẠY HỌCDẠY HỌC

26 Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Quản lý giáo dục

Số 44 - 2022

tỷ lệ này cao hơn ở những gia đình có thu nhập

thấp so với những gia đình có thu nhập khấm khá

hơn. Tuy nhiên ở nhiều thành phố và tiểu bang,

một số lượng đáng báo động học sinh ở các độ

tuổi và các mức thu nhập khác nhau không hề

đăng ký vào những trường học mà trước đó các

em được kỳ vọng sẽ nhập học. Và đó chỉ là những

học sinh đã bỏ lớp trong một năm học, còn hàng

triệu những học sinh khác đã lỡ nhiều ngày tháng

học tập hơn nữa vì đại dịch; có những em cũng đã

tham dự lớp học nhưng không thực sự học được

gì nhiều2.

Mặc dù đại dịch khiến sự bất bình đẳng về khoảng

cách thành tích trở nên trầm trọng hơn bao giờ

hết, nhưng chúng ta cũng không thể biết được tác

động của việc tụt hậu so với những tiêu chuẩn đã

có trước đại dịch lên thành tích lâu dài của học

sinh (về mặt tài chính và những mặt khác) sẽ lớn

đến mức nào. Theo một báo cáo của McKinsey3,

“trừ khi các hành động được thực hiện để giải

quyết quá trình học dở dang của học sinh, nếu

không học sinh ngày nay có thể sẽ có mức thu

nhập thấp hơn 49.000 đến 61.000 USD trong suốt

cuộc đời do tác động của đại dịch đối với việc học

của các em”.

Thông thường, giáo viên sẽ bước vào năm mới và

chuẩn bị sẵn sàng một chương trình giảng dạy

phù hợp giữa những gì đã được dạy trong năm

trước và những gì sẽ được dạy vào năm nay. Cụm

từ được sử dụng để miêu tả điều này là “phạm vi

và trình tự”. Phạm vi đề cập đến việc những chủ

đề nào sẽ được dạy trong năm học này, và chúng

sẽ được dạy sâu và rộng tới đâu. Trình tự là thứ

tự mà các nội dung sẽ được giảng dạy. Lớp Ba là

lớp sau lớp Hai và trước lớp Bốn, giáo viên dạy

lớp Ba thường sẽ nắm được cơ bản học sinh của

2 Xemchitiếtkhảosáttạiđây:https://www.edweek.

org/teaching-learning/survey-teachers-and-students-are-

struggling-with-online-learning/2020/11

3 Xemchitiếtbáocáotạiđây:https://www.mckinsey.

com/industries/education/our-insights/covid-19-and-edu-

cation-the-lingering-effects-of-unnished-learning

mình đang có nền kiến thức như thế nào khi bắt

đầu năm học mới, và những kiến thức chúng cần

nắm được sau khi kết thúc năm học này.

Nhưng đại dịch đã xáo trộn hệ thống này theo

những cách bất thường và không thể đoán trước.

Margaret Meyer, một giáo viên tiếng anh lớp Năm

giàu kinh nghiệm tại trường Grace Church ở New

York, luôn bắt đầu học kỳ mới với một phiên bản

rút gọn của Beowulf. Nhưng giờ đây, như cô chia

sẻ, Meyer đang phải cố gắng chuẩn bị một triệu

lựa chọn khác nhau để nghênh đón bất kỳ điều

gì đang đợi tôi vào ngày đi học đầu tiên. Tại các

trường học trên khắp đất nước, giáo viên sẽ bắt

đầu lên kế hoạch dạy Đại số II chỉ để xác định

một số học sinh chưa có kiến thức cơ bản cần

cho việc học đại số. Các kế hoạch giảng dạy mà

giáo viên đã sử dụng hàng chục năm sẽ chẳng

còn phù hợp với học sinh vào lúc này nữa.

“Thật sự rất kinh khủng. Ngoài việc phải dạy

những học sinh đã bỏ lỡ lớp học trong gần 18

tháng, một số giáo viên đã ngừng việc giảng dạy

trực tiếp một khoảng thời gian rất dài. Không ai

thực sự biết điều gì sẽ xảy ra. Lập kế hoạch là

việc không tưởng.” Hiệu trưởng một trường công

lập New Rochelle, người đề nghị được phát biểu

nhưng giấu tên vì ông không được chính quyền

địa phương cho phép trả lời báo chí, chia sẻ với

chúng tôi như vậy.

Giải pháp được đưa ra là rất phức tạp. Đối với

những người mới vào nghề, các nhà giáo dục phải

có các cách thức đánh giá toàn diện hơn nhiều so

với trước đây về những kỹ năng mà học sinh vẫn

còn nắm giữ. Chúng ta cần phải tin vào những

đánh giá cho thấy rằng một số học sinh vẫn chưa

sẵn sàng để giải quyết những bài tập mà lứa tuổi

hoặc cấp lớp thường là làm được. Sau đó, chúng

ta rất có thể sẽ phải đối mặt với một lựa chọn

rõ ràng giữa cố gắng giảng lại các nội dung mà

chúng ta đã dạy trong quá khứ hoặc tập trung

vào những kiến thức cơ bản. Chúng ta sẽ muốn

Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Quản lý giáo dục

Số 44 - 2022

phải đạt được kỳ tích: giúp những học sinh có thể

đã bỏ lỡ hai năm học bắt kịp chương trình, trong

khi vẫn giảng dạy và động viên những học sinh

đang kịp tiến độ của chương trình giảng dạy.

Nhưng như đã nói, đó là điều không tưởng, và cố

gắng quá nhiều sẽ gây phản tác dụng. Chúng ta

không có sách tham khảo cho tình trạng này và

chúng ta cũng không có đủ thời gian trong năm

học 185 ngày để nhồi nhét được tất cả kiến thức

trước đại dịch vào đầu các học sinh. Thời điểm

này đòi hỏi một phương thức linh hoạt triệt để

trong việc đánh giá lại những gì cần dạy và cách

tốt nhất để truyền tải những kiến thức đó.

Bởi vì trình tự hệ thống đã bị gián đoạn, giáo viên

phải đồng thời thay đổi thời gian giảng dạy để

đảm bảo rằng học sinh không bỏ lỡ tài liệu quan

trọng và cắt giảm phạm vi kiến thức cần học.

Phần lớn những gì chúng ta có thể dạy trẻ đều

khá mơ hồ, vì vậy chúng ta cần phải nhận thức rõ

hơn về những gì chúng ta sẽ dạy. Ví dụ: sẽ có lợi

khi một học sinh hiểu về sinh lý động vật khi kết

thúc môn sinh học trung học, nhưng sẽ chẳng có

ích gì khi để làm được việc đó, ta phải bỏ qua việc

giảng dạy về tiến hóa hay di truyền.

Những lựa chọn này sẽ phức tạp hơn ở một số

môn học: Giáo viên lớp Ba không thể giới thiệu

phép nhân cho những đứa trẻ chưa hiểu phép

cộng. Nhưng nhìn chung, chúng tôi nhận thấy

rằng học sinh được hưởng lợi nhiều hơn từ việc

học và thực hành các quy trình, mô hình, phương

pháp tiếp cận và kỹ năng hơn là dành thời gian

tìm hiểu các sự kiện và chi tiết cụ thể mà các em

rất dễ quên.

Và với bất kể môn học nào, các giáo viên đều phải

hợp tác với nhau nhiều hơn bao giờ hết. Giáo viên

cần dựa vào các nguyên tắc cơ bản mà các giáo

viên cấp dưới đã dạy học sinh. Ví dụ, một giáo

viên dạy ngữ văn lớp bảy vốn chỉ quen với việc

tập trung vào phân tích văn bản bởi không được

đào tạo để có các kỹ năng cung cấp hướng dẫn và

suy luận như các đồng nghiệp dạy lớp Bốn. Cán

bộ lãnh đạo nên dành thời gian để giáo viên cung

cấp các bài học phát triển chuyên môn nhỏ cho

đồng nghiệp của họ.

Andy Hagon, hiệu trưởng trường trung học cơ sở

St.Bernard’s ở Manhattan, nhấn mạnh nhu cầu

này là tất cả các bên phải làm việc cùng nhau.

Ông nói: “Giáo viên sẽ phải thích nghi một lần nữa

với những nhu cầu đặc biệt của những đứa trẻ đã

bị tụt lại phía sau. Tôi hy vọng rằng những người

lớn có liên quan có thể đào sâu hơn và tìm thấy

sự kiên nhẫn hơn nữa và cộng tác trong những

thay đổi có thể có trong chương trình học; những

đứa trẻ xứng đáng với mọi nỗ lực hết mình mà

chúng ta đã bỏ ra.”

Hagon nhấn mạnh rằng cha mẹ là một phần quan

trọng trong quá trình điều chỉnh này. Đôi khi giáo

viên có thể khó nhận biết liệu học sinh có đang

gặp khó khăn với tài liệu, kỹ năng học tập hay

các vấn đề xã hội hay không. Vì vậy, những lưu ý

từ phụ huynh, hoặc tốt hơn là phụ huynh khuyến

khích trẻ tự vận động và tự tiếp cận giáo viên, sẽ

vô cùng quý giá.

Ở bất kỳ thời điểm nào, luôn có một số học sinh

trong lớp cảm thấy bối rối trong khi những học

sinh khác tỏ ra chán nản trong việc học. Nhưng

thời điểm đại dịch này sẽ là cơ hội quan trọng

để nhận diện một loạt các điểm xuất phát khác

nhau luôn hiện hữu trong các lớp học của chúng

ta. Giờ đây, trường học có thể đánh giá và hiệu

chỉnh lại những kỹ năng được dạy ở các cấp lớp,

mở rộng sự khác biệt và hợp tác nếu có thể. Lãnh

đạo nhà trường có thể tạo cơ hội để giáo viên của

các cấp lớp nhỏ hơn giúp giáo viên các lớp lớn

thấm nhuần hoặc củng cố những kiến thức cơ

bản. Chúng ta không thể bù đắp cho thời gian đã

mất, nhưng cam kết của các nhà giáo dục đối với

từng học sinh đòi hỏi chúng ta phải có ý thức tự

giác để sử dụng thời gian hiện tại một cách hiệu

quả nhất có thể.

28 Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Quản lý giáo dục

Số 44 - 2022

Brigham Fay1 | Như Vũ dịch

Khi nói đến việc tạo ra môi trường học tập của

thế kỷ 21, những điều chính yếu cần cân nhắc để

tối ưu hóa việc học là gì?

1 Nguồn:https://www.gse.harvard.edu/news/

uk/15/02/space-exploration

Nhà giáo dục và kiến trúc sư David Stephen luôn

ngày ngày tìm kiếm câu trả lời cho câu hỏi đó. Với

tư cách là người sáng lập công ty tư vấn có trụ sở

tại Boston, New Vista Designs for Learning, và

đồng tác giả của “Kiến trúc để thành công: Xây

dựng mô hình cho việc học ở trường có quy mô

nhỏ”2, Stephen mang kinh nghiệm phong phú

2 ArchitectureforAchievement:BuildingPatterns

forSmallSchoolLearning

KHÁM PHÁ KHÔNG GIAN TRƯỜNG HỌC

Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Quản lý giáo dục

Số 44 - 2022

của mình đến lĩnh vực giáo dục. Bài viết dưới đây

là phỏng vấn ngắn với ông về việc thiết kế/tái tạo

không gian truyền cảm hứng cho học sinh và nhà

giáo dục ngày nay.

Ông định nghĩa một “môi trường học tập” như

thế nào? Nó không chỉ là cấu trúc vật lý của một

lớp học hay một tòa nhà phải không?

Chúng ta có xu hướng coi các trường phổ thông

như một tập hợp các lớp học và khu vực hành

chính, nhưng tôi sẽ định nghĩa môi trường học

tập là cả vật lý và không gian ảo, và bao gồm các

bối cảnh và văn hóa khác nhau nơi mà học sinh

học tập.

Nhu cầu của nền kinh tế toàn cầu và tập trung vào

công nghệ của chúng ta đang khiến các trường

học ngày càng chú trọng đến việc học sinh phải

là người tạo ra kiến thức của chính mình. Ngoài

việc cung cấp nội dung theo những cách truyền

thống hơn, nhiều trường học đang thử nghiệm

phương pháp học tập dựa trên vấn đề trong đó

trẻ em làm việc trên các dự án có bối cảnh xác

thực, thường là trong cộng đồng của chúng. Các

trường học đang ngày càng tận dụng các cơ hội

học tập mở rộng ra ngoài lớp học và các bức

tường trường học.

Ông có thể cho ví dụ về cách thiết kế trường học

đã được hình thành bởi các nghiên cứu mới nhất

và các phương pháp hay nhất trong việc giảng

dạy và học tập không?

Chúng ta biết rằng mình cần phải tạo ra nhiều

môi trường học tập đa dạng và linh hoạt hơn -

không gian nơi học sinh chủ động học tập chứ

không chỉ tiếp nhận thông tin một cách thụ động.

Đây chỉ là một vài ví dụ:

- Khái niệm về bốn chữ C - các kỹ năng của thế

kỷ 21 về tư duy phản biện, hợp tác, giao tiếp và

sáng tạo - cho thấy nhu cầu về các phương pháp

tiếp cận tích hợp hơn, dựa trên vấn đề và câu hỏi

và thực hành đối với quá trình dạy và học. Chúng

ta sẽ thấy nhiều không gian dành cho nhà sản

xuất, phòng thí nghiệm chế tạo và phòng dự án.

- Giáo viên không còn là nguồn thông tin duy

nhất hay “nhà hiền triết trên sân khấu”. Học sinh

sẽ được thử thách để trở nên chủ động và độc lập

hơn, với các giáo viên đóng vai trò là người hỗ trợ.

Sự thay đổi này, và nhu cầu về dạy học phân hóa,

đòi hỏi các địa điểm cho việc học tập độc lập,

nhóm nhỏ, nhóm lớn và dựa trên dự án.

- Các trường đang ngày càng tận dụng được các

nguồn lực từ cộng đồng và các mối quan hệ từ

đối tác. Họ đang làm cho các cơ sở trường học có

thể tiếp cận được với cộng đồng lớn hơn sau giờ

làm và mở rộng việc học vượt ra ngoài các bức

tường của trường học.

Suy nghĩ về những nhu cầu thay đổi trong thập

kỷ tới, làm thế nào các trường học có thể bắt kịp

với các công nghệ mới nổi? Và môi trường học

tập sẽ cần phải thích ứng theo những cách nào

khác?

Trường học cần hoạt động như một môi trường

làm việc “hiệu suất cao”, với không gian đa dạng,

đồ nội thất linh hoạt và cơ sở hạ tầng công nghệ

mạnh mẽ. Công nghệ có mặt ở khắp mọi nơi và

ngày càng nhiều, chúng ta sẽ thấy nội dung được

cung cấp thông qua các nền tảng trực tuyến

phong phú, với việc giáo viên tạo điều kiện cho

việc thảo luận và tổng hợp thông tin. Chúng tôi

đang muốn thay đổi quan niệm về “phòng máy

tính” - thay vào đó, mỗi đơn vị diện tích của

trường học có thể được sử dụng để cung cấp

không gian cho học sinh làm việc với công nghệ.

Một cách khác mà các trường có thể thích ứng

là tạo ra những sự bổ sung thận trọng, trong đó

các nhân sự (gồm có giáo viên, quản trị viên và

nhân viên hỗ trợ) được sắp xếp theo những cách

cẩn trọng nhằm thúc đẩy các cộng đồng học tập

nhỏ và được cá nhân hóa. Tôi thấy một số trường

đang hướng tới việc bố trí giáo viên và học sinh

30 Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Quản lý giáo dục

Số 44 - 2022

không phải theo nhóm môn học mà theo hướng

liên môn, điều này phù hợp hơn với việc học tích

hợp, dựa trên vấn đề.

Ông đã dẫn dắt việc thiết kế và xây dựng cho các

khoa đầu tiên trong mạng lưới các trường bán

công sáng tạo High Tech High. Những điều quan

trọng nhất mà mỗi trường học nên xem xét khi

tạo ra một môi trường học tập của thế kỷ 21 là

gì?

Có năm đặc điểm chính khiến các trường Trung

học Công nghệ Cao trở thành địa điểm thú vị.

Chúng là những gì tôi nghĩ là phải có:

1. Không gian đa dạng: trường học nên có

phòng học linh hoạt, phòng họp nhóm

nhỏ, không gian tập hợp nhóm lớn và

ngóc ngách để trẻ làm việc độc lập.

2. Các khu vực lân cận: tạo ra các khu vực

nơi các nhóm giáo viên và học sinh cùng

tọa lạc để khuyến khích học tập hợp tác

giữa các lớp có chuyên ngành khác nhau.

3. Cơ sở hạ tầng công nghệ mạnh mẽ, cùng

với các địa điểm để học sinh làm việc độc

lập và theo nhóm nhỏ sử dụng công nghệ.

4. Minh bạch: làm cho văn hóa học tập của

trường có thể nhìn thấy và sờ thấy được.

Hãy mở ra các góc có thể nhìn rõ đường

đến và đi từ các lớp học, phòng thí nghiệm,

văn phòng và phòng họp.

5. Không gian triển lãm để giám tuyển và

trưng bày các tác phẩm của học sinh

trong toàn bộ tòa nhà.

Đối với các trường học không có kế hoạch xây

dựng hoặc cải tạo mới, có cách nào để các nhà

quản lý có thể chủ động với ngân sách thấp mà

vẫn có thể tạo ra một không gian hỗ trợ nhiều

hơn cho việc học của học sinh ngày nay không?

Để tạo ra trải nghiệm cá nhân hóa cho học sinh,

chúng ta cần giúp chúng kết nối với khuôn viên

trường và những người bên trong đó. Một số cách

dùng ít ngân sách hoặc không cần ngân sách để

làm điều này là:

- Tạo hoặc xác định một khu vực chung là trung

tâm học thuật của trường học. Tôi thường đề

nghị các trường sử dụng nhà ăn/căng tin theo

cách này.

- Thiết kế trải nghiệm nhập học, chào đón học

sinh mà ở đó kể một câu chuyện về các giá trị

và sứ mệnh của trường học của bạn và mang

lại cảm giác về cách di chuyển trong khuôn viên

trường. Điều đó có thể bao gồm việc được chào

đón bởi một người lớn thân thiện hoặc cung cấp

bản đồ để tìm đường dễ dàng.

- Cho phép học sinh và giáo viên thay đổi môi

trường học của họ. Ý tưởng bao gồm các dự án

nghệ thuật công cộng, tranh tường hoặc triển

lãm giám tuyển.

- Khuyến khích cộng đồng sử dụng khuôn viên

trường sau giờ làm học. Các cộng đồng muốn

xem trường học là tài nguyên: chẳng hạn như

một nơi để sử dụng phòng tập thể dục, một

không gian tụ tập hoặc một địa điểm để giáo dục

người lớn.

- Thúc đẩy tính minh bạch bằng cách mở cửa sổ

khi vào lớp học và văn phòng, đồng thời cân nhắc

để cửa lớp học mở.

- Thay đồ đạc trong lớp khi có thể. Hãy thử các

loại và cấu hình đồ nội thất khác nhau để đảm

bảo tính linh hoạt và thoải mái.

Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Quản lý giáo dục

Số 44 - 2022

Lisa Lambert1

LISA dịch

1  https://childmind.org/article/why-parents-are-si-

lent-about-mental-illness/

Ngaycảkhihànhvicủatrẻtrởnênquábất

thường,sựkỳthịsẽluônlàchướngngạingăncản

phụhuynhtrởnêncởimở

LisaLambert-giámđốcđiềuhànhcủaLiênđoàn

ỦnghộPhụhuynh/Chuyêngia2-nóivềlýdotạisao

cácbậcphụhuynhcóconđangchốngchọivớirối

loạntâmthầnthườngimlặngvềchúng-ngaycả

khihọrấtlolắngvềkhảnăngbùngnổtronghành

vicủaconmình.Trướchết,Lambertbiếtsựkỳthị

vàthùđịchmànhữngbậcchamẹnàyphảiđốimặt.

“Chúngtacầncólòngtrắcẩn,sựthấuhiểuvàlời

khuyêntốtkhinóivềnhữngđứatrẻcủamình.Cho

đếnkhichúngtacóthểlàmđượcnhưvậy,hầuhết

chúngtađềuchỉimlặng”,bàviết.

Cách tốt nhất để tìm kiếm sự giúp đỡ cho vấn đề

tâm lý mà con bạn đang đối mặt là nói về những

điều đã xảy ra. Nhưng hầu hết chúng ta không

lên tiếng, đặc biệt là trong thời gian đầu. Mẹ của

Adam Lanza, Nancy, được cho là khá kín tiếng về

2 Parent/ProfessionalAdvocacyLeague:tổchứcvận

độngviệccảithiệnkhảnăngtiếpcậncácdịchvụsứckhỏe

tâmthầnchotrẻem,thanhniênvàgiađìnhcủahọ

TẠI SAO BỐ

MẸ LẠI KHÓ

KHĂN TRONG

VIỆC LÊN

TIẾNG VỀ

CÁC VẤN ĐỀ

TÂM LÝ CỦA

TRẺ?

32 Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Góc nhìn

Số 44 - 2022

các vấn đề của bé. Cô ấy vui vẻ khi nói về công việc

làm vườn, về Red Sox3 và về sở thích của mình;

nhưng cô sẽ im lặng khi chủ đề câu chuyện là về

con trai của cô ấy. Tôi cũng không khác Nancy.

Chúng tôi được nuôi dạy thành những người như

vậy.

Ngay cả đối với những bậc cha mẹ có con đang

phải đối mặt với vấn đề về sức khỏe tâm thần,

nhiều người trong số họ lo ngại việc công khai

các thông tin đó. Bài đăng tuyệt vời của Liza

Long với tựa đề “Tôi là mẹ của Adam Lanza” lại

khiến nhiều bậc cha mẹ lo lắng về khả năng đứa

con trai 13 tuổi của cô sẽ phải đối mặt với sự soi

mói của công chúng và phải gánh chịu những rủi

ro khủng khiếp khác. Trong khi đó, có những bậc

phụ huynh lại tự kể ra những câu chuyện của

chính mình, họ cảm thấy những rủi ro ấy chẳng

là gì so với nỗi đau phải một mình đối phó với

những rối nhiễu tâm lý. Còn tôi thì thuộc về cả hai

nhóm phụ huynh này - tôi là người giữ im lặng,

cũng là người kể những câu chuyện về đứa trẻ

của tôi.

“Sự bùng nổ” của một đứa trẻ

Khi con trai tôi học tiểu học, đôi khi thằng bé

rất bạo lực, quá mãnh liệt và khó đoán. Tâm trí,

sự tập trung và tâm trạng của thằng bé thường

thay đổi và dường như chẳng có gì có thể ngăn

cản được thời điểm “bùng nổ” của cậu bé. Tất cả

những gì tôi có thể làm lúc đó là đưa em trai của

nó đến “nơi an toàn” và cố gắng quản lý mọi thứ

tốt nhất có thể. Vì những lý do mà chẳng ai có thể

hiểu được, đứa em trai duy nhất của thằng bé

luôn là mục tiêu của “sự bùng nổ” này.

Trong nhiều năm liền, tôi đã rất lo lắng rằng mình

sẽ nhận được cuộc gọi từ nhà nước thông báo về

việc phải chuyển đứa con trai nhỏ của tôi đi vì

anh trai nó đã làm gãy tay hay làm tổn thương

nó. Tôi đã tìm đến những chuyên gia giỏi nhất,

3 RedSox là độibóng chàychuyênnghiệp Mỹđược

thànhlậptạiBoston,Massachusetts

những người suy đoán rằng có thể thằng bé đang

tức giận vì em trai của bé “bình thường”. Vậy thì

tại sao sau đó, tôi cũng trở thành một mục tiêu

của “sự bùng nổ” này? Và tại sao thằng bé thậm

chí còn tự làm tổn thương bản thân nữa?

Không ai thực sự chắc chắn về lý do cho tình

trạng này và chúng tôi học cách sống chung với

sự bí ẩn đó. Khi lớn hơn một chút, thằng bé đã có

thể nói với tôi rằng mỗi ngày nó đều thức dậy và

cảm thấy sự đau đớn vô cùng trong cảm xúc và

hầu như ngày nào cũng trôi qua một cách tồi tệ

như vậy. Khi cảm xúc “bùng nổ” và thằng bé tự

làm đau bản thân mình, nó giống như một quả

bóng bay bỗng dưng phát nổ, thằng bé đã nói

như thế. Nỗi đau mờ nhạt đi trong thoáng chốc.

Rồi khi thằng bé lớn lên, nó lại tự làm đau bản

thân mình nhiều hơn, và ít làm tổn thương người

khác. Thằng bé đơn giản cho rằng đó là một việc

nên làm về mặt đạo đức. Là một người mẹ, tôi đã

cảm thấy rất đau khổ.

Học cách im lặng

Khi điều này lần đầu tiên xảy ra, tôi đã chia sẻ với

các bà mẹ khác về nó. Họ là cha mẹ của những

người bạn của con trai tôi và đã biết nó từ khi

còn rất nhỏ. Một số người trong số họ sẽ cố gắng

an ủi tôi. Họ nói: “Tất cả các anh chị em đều cãi

nhau mà. Con của chị chỉ là cãi nhau hơi căng

thẳng hơn mà thôi.” Một số người khác lại nhìn

tôi với vẻ mặt kinh hoàng, hoặc tệ hơn là bảo tôi

hãy thử những thứ mà tôi vốn đã thực hiện từ lâu

và nhận thấy rằng rất vô dụng.

Rõ ràng rằng họ đang nghi ngờ kỹ năng hoặc sự

kiên trì của tôi. Tôi đã học cách để tránh những

cuộc thảo luận này và trở nên khá giỏi trong việc

đổi chủ đề các cuộc hội thoại. Tôi học cách im

lặng.

Bạn không chỉ nên thận trọng khi giao tiếp với

những người bạn như vậy, bạn cũng cần phải cẩn

thận khi nói chuyện với giáo viên của con bạn, với

Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Góc nhìn

Số 44 - 2022

bác sĩ nhi khoa và nhiều người khác nữa trong

cuộc sống của đứa trẻ. Tất cả chúng ta đang sống

trong một xã hội mà sự kỳ thị đối với rối loạn tâm

lý có thể khiến ta đi chệch hướng. Nó không chỉ

là tình trạng thiếu hiểu biết, nó nghiêm trọng

hơn rất nhiều. Mọi người cứ nói đi nói lại những

điều vô giá trị mà ai cũng biết và bạn sẽ lại học

cách để im lặng về vấn đề này. Thay vào đó, bạn

sẽ nói về Red Sox và việc làm vườn.

Sự trợ giúp từ chuyên gia

Sau đó, chúng tôi chuyển sang tìm kiếm các

chuyên gia về sức khỏe tâm thần, những người

mà chúng tôi cho rằng họ đã thấy những trường

hợp như gia đình chúng tôi. Thế nhưng một lần

nữa, quyết định này chỉ càng làm tôi chắc chắn

hơn với việc nên ở một mình. Bảo hiểm chỉ thanh

toán cho những chuyến thăm khám ngắn ngày

với nhiều yêu cầu về thủ tục giấy tờ và có sự

thiếu hụt về nhân sự đối với những chuyên gia

tâm thần có kiến thức chuyên môn về những đứa

trẻ “nghiêm trọng” nhất. Họ luôn nói với những

bậc phụ huynh như tôi rằng “Tôi đã làm tất cả

những gì có thể cho con bạn”, thế nhưng chúng

tôi chẳng cảm thấy con mình khá hơn là bao.

Chúng tôi học cách quản lý các cuộc khủng

hoảng, hạ thấp kỳ vọng sẽ tìm được sự giúp đỡ và

tiếp tục tiến về phía trước vì chúng tôi biết gánh

nặng vẫn sẽ đổ lên đầu chúng tôi theo cách mà

không căn bệnh nào khác có thể gây ra được. Tôi

đã đọc được rằng, mẹ của Adam Lanza nhận thấy

chỉ có bà mới có thể xoa dịu cơn khủng hoảng

của con bà. Tôi chắc chắn đó là những gì bà ấy

đã cố gắng làm được cho tới khi không thể làm

gì được nữa.

Tìm kiếm những bậc phụ huynh khác

Cuối cùng, nếu may mắn, chúng ta có thể tìm

thấy những bậc cha mẹ cùng cảnh ngộ. Đối với

nhiều người, mọi chuyện sẽ trở nên vừa khó

khăn nhưng cũng vừa nhẹ nhõm khi được nói

về sự mất kiểm soát, về việc tự làm tổn thương

bản thân của đứa trẻ và về những nỗ lực dường

như vô nghĩa của bản thân. Nhưng lần này, đối

phương lại nói rằng: “Vâng tôi biết, nhà tôi cũng

y như vậy.” Chúng tôi chia sẻ, chúng tôi khóc,

chúng tôi cười. Chúng tôi hoan nghênh thành

công của nhau và khen ngợi những thất bại. Hầu

hết chúng tôi đều cố gắng suy nghĩ, đưa ra cho

nhau những hướng đi đúng và cùng nhau từ từ

tiến bộ. Và chúng tôi không im lặng. Ít nhất là

cho tới khi chúng tôi tạm biệt và rời khỏi phòng.

34 Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Góc nhìn

Số 44 - 2022

Angela Duckworth1

Duy Vũdịch

Tại sao tò mò lại quan trọng?

Sự tò mò giúp bạn phân tích thông tin một cách

sâu sắc hơn và giúp bạn ghi nhớ tốt hơn những gì

mình đã học. Nó cũng tương quan đến sự hứng

thú của bạn. Sau đây là những gì tôi đã viết về

chủ đề này cho tờ Character Lab trong mục “Mẹo

nhỏ của tuần” gần đây:

“Bò không sâu bị sâu răng.”

“Thật ư?”

“Đúng vậy, chúng không bị sâu răng. Thật bất

ngờ, nhỉ? Dù chúng ăn cả ngày, và rõ ràng là

chúng không đánh răng của mình.”

Mark đã rất hứng thú khi nói với tôi điều đó.

1 Nguồn:HowtoIncreaseCuriosity—andHappiness

toBoot(Opinion)(edweek.org)

Và tôi cũng thế. Cho dù từ trước đến giờ tôi không

có sự hứng thú đến thế với những con bò hay là

sâu răng, nhưng tôi vẫn hướng về phía ông, mở

to mắt và háo hức muốn biết thêm.

“Ngựa cũng thế”, Mark tiếp tục, “Trừ khi cô cho

chúng ăn đường.”

Mark Wolff là trưởng khoa Dược Nha Penn (Penn

Dental Medicine). Từ lâu ông đã nhận ra đường

tinh luyện chính là nguyên nhân lớn gây ra sâu

răng - lớn hơn nhiều so với những gì tôi tưởng.

HÃY TÒ MÒ HÃY TÒ MÒ

ĐỂ THÊM ĐỂ THÊM

HẠNH PHÚCHẠNH PHÚC

Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Góc nhìn

Số 44 - 2022

Trong bữa tối hôm đó, tôi đã không thể chờ để

có thể chia sẻ câu chuyện thú vị này với gia đình

mình. Sau khi mọi người đã ăn xong, tôi đã dành

hàng giờ cho “cuộc đua việt dã Google”, để tìm

hiểu về cách vi khuẩn tiêu hóa đường như thế

nào, việc mà giúp chúng sinh sôi trong miệng

người. Chúng phân giải đường, và thải ra một loại

axit - axit đó là thứ ăn mòn răng chúng ta.

Cảm giác khiến đồng tử chúng ta giãn ra, thúc

đẩy ta phải đặt câu hỏi, và dành sự chú ý đặc biệt

đến những thông tin chúng ta đang săn tìm - hay

còn gọi là sự tò mò - chúng có ích gì?

Những báo cáo gần đây cho rằng sự tò mò có liên

quan mật thiết đến mức độ hạnh phúc của con

người. Trong vòng 21 ngày, những người tham gia

nghiên cứu đã phải trả lời những câu hỏi giống

nhau mỗi ngày để đo lường mức độ hạnh phúc

của họ, thêm vào đó, là hai câu hỏi kiểm tra mức

độ tò mò của họ. Họ phải tự đánh giá trên thang

từ điểm từ 0 (tôi không làm vậy) đến 10 (tôi luôn

làm vậy). Hai câu hỏi ấy như sau:

Hômnay,tôicoinhữngtìnhhuốngkhókhănchính

làcơhộiđể mình trưởngthànhvàhọchỏi.

Dẫuđặtchântớibấtcứ nơi nào, tôi đềutìmkiếm

chomìnhnhữngthứhoặctrảinghiệmmớimẻ.

Điểm số trung bình của những câu hỏi tò mò đó

là 3 - khá thấp so với kỳ vọng của tôi - nhưng xét

theo điểm số của từng người và từng ngày khác

nhau, kết quả rất khác biệt.

Có vẻ như những người có điểm số cao liên tục ở

những câu hỏi này điều là những người có chỉ số

hài lòng với cuộc sống cao, có những mối quan

hệ tốt đẹp và có sức khỏe thể chất tốt.

Dĩ nhiên, với những nghiên cứu theo dõi hằng

ngày như nghiên cứu này, thật khó có thể khẳng

định sự tò mò tạo nên sự hứng thú hay ngược lại

- hoặc có một nhân tố thứ ba nào đó cùng lúc tác

động đến cả hứng thú và tò mò. Với kinh nghiệm

sống của mình, tôi cho rằng, sự thật nằm ở đâu

đó giữa ba khả năng này.

Với tôi, ngày nào tôi hỏi thật nhiều câu hỏi đều là

những ngày tuyệt vời nhất. Và hai câu hỏi trong

nghiên cứu trên chính là một lời nhắc tuyệt vời về

cách tôi muốn sống cuộc đời của mình.

Hãythửmở đầu cuộc trò chuyện bữa tối nay của

bạn bằng câu hỏi này: “Mọi người đã học được gì

mới trong hôm nay vậy?” Hãy chuẩn bị với một

vài thứ bạn đã học được, và hãy chắc chắn rằng

mọi người trong bàn đều có lượt để chia sẻ câu

chuyện của mình. Như Albert Einstein đã từng

nói: “Điều quan trọng là đừng bao giờ ngừng đặt

câu hỏi.”

36 Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Góc nhìn

Số 44 - 2022

Ban Biên tập Lộn xộn

Hoàng Anh Đức

Nguyễn Linh Chi

Vũ Như | UberMath

Ngô Thị Thanh Tùng | VNIES

LISA | Cùng học

Nguyễn Minh Trang | EdLab Asia

Vũ Nguyễn Quang Duy | Cùng học

Dương Phú Việt Anh | Hogwarts

Logo | Hà Dũng Hiệp

Chế bản | Quách Anh

Liên hệ: bientap@day-hoc.org

Nội san Dạy học | Day-hoc.org

Ban Biên tập Lộn xộn

“Học để Dạy,

và Dạy để Học”

ResearchGate has not been able to resolve any citations for this publication.

ResearchGate has not been able to resolve any references for this publication.

Kỹ năng - Dạy và Học số 44

Abstract

Recommendations

Enhancing Vietnamese educator's capability

Educational Literacy

COVID-19 Educational Research

TÍCH HỢP TOÁN – SINH HỌC Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG: TRƯỜNG HỢP KHÁI NIỆM XÁC SUẤT

Điều khiển dự báo phi tập trung hệ phi tuyến dựa trên mô hình tuyến tính xấp xỉ từng đoạn

Phát triển bền vững ngành du lịch tỉnh Bình Thuận

Ứng dụng phương trình trạng thái trong chính xác hóa phân bố đặc tính chất lưu cho vỉa dầu có động t...

ĐÁNH GIÁ ẢNH HƯỞNG CỦA DỰ ÁN NGÂN HÀ VIÊN ĐẾN ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI DÂN TRÊN ĐỊA BÀN XÃ THỊNH ĐỨC, THÀN...