BookPDF Available

Anders lernen, arbeiten und leben: Für eine Transformation von Pädagogik und Gesellschaft

May 2021

DOI:10.1515/9783839456514

License
CC BY-NC-ND 4.0

Edition: Print-Version
Publisher: Transcript, Bielefeld
ISBN: 978-3-8376-5651-0

Authors:

Joachim Broecher

Europa-Universität Flensburg

Die Zunahme der durch die »Neue Steuerung« des Bildungssystems produzierten emotionalen und sozialen Problematiken in Schule und Gesellschaft ist evident. Die Antwort darauf liegt jedoch nicht in einer präziseren sonderpädagogischen Diagnostik, Förderung und Intervention, sondern im Umbau von Schule, Universität und Gesellschaft. Joachim Bröcher plädiert für eine selbstgestaltete Bildungspflicht, ein bedingungsloses Grundeinkommen, die Gründung von selbstbestimmten Community-Projekten (in denen gearbeitet, gelernt und gelebt wird) sowie eine handlungsorientierte, philosophische Pädagogik. Die »Kontrollgesellschaft« (Gilles Deleuze) verwandelt sich so in eine Zivilgesellschaft der Entrepreneur*innen.

Content uploaded by Joachim Broecher

Content may be subject to copyright.

Available via license: CC BY-NC-ND 4.0

Content may be subject to copyright.

A preview of the PDF is not available

Niemiecko-polskie doświadczenie, spotkanie, kontakt i dialog w europeizacyjnej pedagogice Andrzeja Jaczewskiego i Karla-Josefa Klugego

Article

Full-text available

Aug 2021

The shared pedagogy of Andrzej Jaczewski and Karl-Josef Kluge grew out of the political and social changes taking place in West Germany after 1968. Their pioneering work focused on international integration, participation, intercultural learning, educating the gifted, giving space to creativity, and building leadership skills. The international pedagogical interactions initiated at that time were primarily the result of Andrzej Jaczewski’s long life journey marked first by German aggression and World War II and later by his conciliatory response to the postwar West German peace impulse. More than half a thousand participants in German-Polish encounters experienced transformative contact and spaces for dialogue in the Europeanising integration current despite the Cold War. We are reconstructing the shape of this experience and its immediate and distant effects by analysing documents, recording oral histories and describing our own autobiographical encounter experience in the stream of humanistically oriented social sciences. Our exchange of ideas was carried out in 2019–2021 remotely and during study visits to Berlin, Kraków, and Andrzej Jaczewski’s home in Ropki. With this article we contribute to the critical debate on the superficiality of the currently proposed education based on behavioural control in a barren and alienated education system. We advocate a pedagogy that prioritises individual freedom, more vibrant communities, increased autonomy, and cosmopolitanism.

Kontextualisierende Aktenanalyse: »Berichterstattung aus zweiter Hand« neu lesen

Article

Nov 2024

Kristina Kraft

Mit Blick auf Unterstützungsnotwendigkeiten von als »komplex behindert« geltenden Menschen geht die Autorin davon aus, dass Ausdrucksformen des so benannten Personenkreises – wenn diese als »Problemverhalten« oder ähnlich defizitär markiert werden – alternativ erklärt und verstanden werden können als Isolationskompensation. Mit letzterem wird auf das Erklärungspotential der Rehistorisierenden Diagnostik abgehoben. Allerdings stellt die Rekonstruktion von Isolations-Verhältnissen und deren psychische Kompensation, als Konkretum einer individuellen Entwicklungsgeschichte, besonders dann eine Herausforderung dar, wenn der betroffene Mensch zu aktuellen und früheren Isolations-Vorkommnissen grundsätzlich nicht aussagefähig und zu den ihm zugemuteten Widerfahrnissen nicht befragbar erscheint. Zugleich ist sein Alltag, z.B. in einer stationären Wohngruppe, vielfach von wiederkehrenden Extremsituationen bestimmt, in denen – zugespitzt formuliert – auf sein mitunter extrem wirkendes und zugleich unverständlich bleibendes Ausdrucksverhalten (gleichwohl rasch interpretiert als »Autooder Fremdaggressionen«) mit extremen Unterbindungsmaßnahmen (bis hin zu »Fixierungen«) reagiert wird. Verengungen, Stereotypien und Chronifizierungen im diagnostischen Blick und im pädagogischen Handeln zeigen sich immer dann, wenn in einem auf die »Person fokussierten individualisierten Blick […] die gesellschaftlichen Kontexte außen vor« bleiben (Wesselmann, 2022, S. 69). Somit haben wir uns über die soziale Entwicklungsgeschichte einer Person zu informieren, in der es von der Qualität der jeweiligen Antwortverhältnisse abhing, ob isolierende Bedingungen zu Isolationsfolgen, d.h. zu schwerwiegenden Behinderungserfahrungen geführt haben (Steffens, 2020, S. 279). Für einen ersten Rekonstruktions-Zugang der je konkreten Isolationsverhältnisse und -auswirkungen können Akteninformationen dienen. Allerdings sind sie als Berichterstattung aus zweiter Hand anzusehen, da insbesondere im besagten Feld unterschiedliche Fremdurteile die Akteninhalte dominieren. Dadurch wird ein (unkommentiertes) Zusammenstellen von vorgefundenen »Fakten« nicht ausreichend sein. Die Frage ist, wie wir uns – wenn wir uns den in einer Akte gesammelten Fremdurteilen zuwenden – einen Übergang von entnommenem Beschreibungswissen hin zu einem kontextualisierenden Erklärungswissen erarbeiten können. Dazu wird skizzenhaft ein Informationsordnungsrahmen vorgestellt, der vorschlägt, wie Aktenfakten mit (neuen) Fragestellungen zu verbinden sind.

Leuphana Lernwerkstatt Lüneburg. Multifunktionelle Ausrichtung eines inklusiven naturwissenschaftlichen Lehr-Lern-Raums

Chapter

Full-text available

Jan 2024

Dieser Sammelband beleuchtet Entwicklungen und Herausforderungen in Hochschullernwerkstätten, sowohl im analogen als auch im digitalen Raum. Er dokumentiert die 15. Internationale Fachtagung der Hochschullernwerkstätten und bietet tiefgehende Einblicke in innovative Lehr-Lernkonzepte, die Digitalisierung und Hybridisierung von Lernumgebungen sowie die Bedeutung physischer und virtueller Räume. Die Beiträge behandeln Themen wie interaktive Lernprozesse, neue Technologien und die pädagogische Dramaturgie in unterschiedlichen Raumsettings. Dieser Band ist ein Beitrag zur Diskussion moderner Bildungspraktiken und zur Weiterentwicklung von Hochschullernwerkstätten nach der Corona-Pandemie. (DIPF/Orig.)

Tomasz lub: O nauce, pracy i życiu w przyszłości. Projekty pedagogiczne i doświadczenia w gospodarstwie rolnym w Anhalt

Book

Full-text available

Jan 2024

Joachim Broecher

W nadchodzących latach polityka i społeczeństwo powinny otworzyć dwie wcześniej zamknięte furtki: Wprowadzenie bezwarunkowego dochodu podstawowego dla wszystkich, mającego stanowić podstawę i motywację do aktywnego, przedsiębiorczego i społecznie odpowiedzialnego zachowania, oraz przekształcenie obowiązku szkolnego w samodzielnie zaprojektowaną obowiązkową edukację. Następnie ludzie mogliby się zjednoczyć, kupić puste gospodarstwa na wsi lub stworzyć projekty miejskie i przekształcić je w centra innego sposobu uczenia się, pracy i życia, międzypokoleniowego, zrównoważonego, holistycznego, ekologicznego, integracyjnego i innowacyjnego. Zinstytucjonalizowane dzieciństwo stałoby się przeszłością, rodzice mogliby wyrwać się z chomiczego koła pracy 9-5, pracować w niepełnym wymiarze godzin lub pracować niezależnie jako freelancerzy i na zmianę opiekować się swoimi dziećmi w ramach transformacyjnych projektów społecznych, również w sensie edukacyjnym. Lata młodzieńcze mogłyby być zaprojektowane jako samodzielne lata nauki i podróży, spędzone w różnych projektach. Istniejące szkoły zostałyby wtedy uwolnione od nastolatków, którzy nie radzą sobie z nauką zorientowaną na kompetencje lub którzy nie chcą tam być z innych powodów. Dzieci i młodzież dorastaliby zdrowsi emocjonalnie i społecznie. Szkoły zawodowe i uniwersytety mogłyby organizować egzaminy wstępne, do których młodzi ludzie mogliby przygotowywać się samodzielnie. W ciągu najbliższych kilku lat w Niemczech (lub w innych krajach europejskich, takich jak Polska) mogłyby powstać dziesiątki tysięcy takich projektów, o różnych profilach i z pewnością pod nadzorem państwa, aby zapewnić demokratyczne warunki w projektach. Przekształciłoby to obecne społeczeństwo kontroli (Gilles Deleuze) w społeczeństwo obywatelskie przedsiębiorców. Niniejszy tom dokumentuje pierwsze małe kroki w kierunku takiego projektu w gospodarstwie rolnym w Anhalt we wschodnich Niemczech, wykorzystując ponad 400 zdjęć i krótkich opisów. Zaczyna się od bardzo podstawowych, praktycznych rzeczy, od porządkowania, renowacji i planowania, ale także od ustanowienia wstępnych więzi edukacyjnych, społecznych i kulturowych, z wielkim uznaniem dla pracy fizycznej i z Tomaszem, pasterzem z Beskidów.

Abschlussbericht zur wissenschaftlichen Begleitung "Demokratiebildung im Grundschulalter" im Auftrag der Deutschen Kinder-und Jugendstiftung

Article

Full-text available

Jul 2022

Przemiany cywilizacyjne a współczesne zagrożenia wychowawcze okresu dojrzewania

Article

Full-text available

Jan 2015

The authors pay attention to two kinds of educational threats connected with puberty and civilization changes. Firstly, the phenomenon of divergence components of puberty associated with the acceleration of development is outlined. Secondly, it is presented the divergence in efficient using of new technology and little psychosocial maturity to participate in circulation media. In this combined problem „from biology to technology” the phenomenon of educational disaster of modern school is located. ------------------- Autorzy wskazują na dwojakiego rodzaju zagrożenia wychowawcze związane z okresem dojrzewania i przemianami cywilizacyjnymi. Po pierwsze, przywołują zjawisko rozbieżności komponentów dojrzewania związane z przyśpieszeniem rozwoju. Po drugie zaś, wskazują na rozbieżność w sprawności obsługi nowych technologii wobec niewielkiej psychospołecznej dojrzałości do uczestnictwa w obiegu medialnym. W tej połączonej perspektywie „od biologii do technologii” sytuują zjawisko klęski wychowawczej współczesnej szkoły.

Jak mądrość cyfrowa w powiązaniu z mądrością życiową umożliwia realizację archetypu mędrca w internecie: przykład bloga prof. Andrzeja Jaczewskiego

Chapter

Full-text available

Jan 2019

Piotr Toczyski

Produktami twórczej działalności prof. Andrzeja Jaczewskiego w Internecie jest ponad pół tysiąca wpisów na blogu (a następnie na Facebooku) i kilkadziesiąt nagrań (słuchowisk, sporadycznie filmików). Działalność ta jest odpowiedzią na coraz częstszy pogląd, że przestrzeń social mediów nie sprzyja budowaniu ani wiedzy, ani tym bardziej mądrości. Trwające przez ponad pięć lat przedsięwzięcie Profesora pozwoliło zrealizować internetoznawcze badanie w działaniu (action research), które pokazuje możliwość nasycania Internetu treściami mądrymi, a przy tym podanymi w zgodzie z konwencją typową dla tego medium. Jako ramę teoretyczną podobnych przedsięwzięć zaproponowano powiązanie kilku pojęć mądrości, w tym mądrości archetypicznej według Carla Junga i cyfrowej według Marca Prensky'ego. -------------------------------------------------------- The article by Piotr Toczyski analyzes professor Andrzej Jaczewski's internet works in terms of "silver digital content." The products of professor Andrzej Jaczewski's creative activity are over half a thousand entries and dozens of recordings on the internet. This activity is a response contradicting an increasingly comm on view that the space of so-called "social media" is not beneficial for knowledge and wisdom. The action research in internet studies has been going on for over five years. It shows the potential of filling the internet with content which is wise and at the same time published in accordance with the convention typical for this medium. As a theoretical framework for this and possibly som e next similar projects, Piotr Toczyski links several concepts of wisdom, including archetypal wisdom by C.G. Jung and digital wisdom by Marc Prensky.

Ökonomisch-philosophische Manuskripte

Book