ChapterPDF Available

Służba na kobiecym dworze magnackim. Przyczynek do analizy zagadnienia w świetle rejestrów dworskich Anny Katarzyny z Sanguszków Radziwiłłowej [w:] Dwór kobiecy w Rzeczypospolitej XVII i XVIII, red. B. Popiołek, A. Penkała-Jastrzębska, K. Pyzel, Kraków 2021

Authors:

Abstract

Przedmiotem artykułu jest analiza ksiąg rachunkowych dworu kanclerzyny wielkiej litewskiej Anny Katarzyny z Sanguszków Radziwiłłowej (zm. 1746). W badaniach szczególny nacisk został położony na kwestie kultury materialnej, w tym na określenie zakresu towarów traktowanych jako niezbędne dla codziennego funkcjonowania dworu. Doskonałym źródłem pozwalającym przybliżyć to zagadnienie są zachowane bardzo skrupulatne rejestry majątkowe. Ich treść stanowi świadectwo ekonomicznej kondycji dworu szlacheckiego. Ujmowano w nich różnorodne sprawy – zakupy przedmiotów codziennego użytku, wykazy rzeczy wymagających prostych napraw, kompletowanie garderoby dla służby, informacje o zaopatrzeniu w najpotrzebniejsze narzędzia czy spisy przedmiotów sprowadzanych na prywatny użytek księżnej. Odnotowywane detale, jak wykazy materiałów i elementów garderoby przeznaczonych dla określonych grup służby oraz wzmianki o przedmiotach przekazywanych rzemieślnikom różnych specjalności, pozwalają na uzupełnienie dotychczasowych badań nad dworem kanclerzyny. The article is an analysis of the accounting books of the court of the Grand Chancellor of Lithuania, Anna Katarzyna Radziwiłł née Sanguszko (died 1746). In the research, particular emphasis is placed on the issues of material culture, including the definition of the scope of goods considered necessary for the everyday functioning of the court. The very meticulous property registers are an excellent source regarding this issue. Their content is a testimony to the economic condition of such a court. They included various matters – purchases of everyday items, lists of items requiring simple repairs, clothes for the servants, information on the supply of the most necessary tools or lists of items brought for private use of the duchess. Recorded details, such as lists of materials and garments intended for specific groups of service, and mentions of items given to craftsmen of various specialties allow to supplement the previous research on the Chancellor’s court.
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
w ݱ°§®·¹¸¬ ¾§ ß«¬¸±®- ú ɧ¼¿©²·½¬©± Ô·¾®±²
⊆≡…≡±∞≡±…∂∑
°®±ºò ¼® ¸¿¾ò Ó¿®·¿² ݸ¿½¸¿¶
⊆≡≈×…∝æ
Õ¿¬¿®¦§²¿ Ù®¿¾¿®½¦§µ
°↑≡×↔∑
ß²¬±²· ɱ¶¬¿
æ
Ô·¾®±²
·³ò Õ±³·-¶· Û¼«µ¿½¶· Ò¿®±¼±©»¶ © Õ®¿µ±©·»
©©©ò´·¾®±²ò°´
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Ú«²µ½¶±²±©¿²·» µ±¾·»½§½¸ ¼©±®-© -¦´¿½¸»½µ·½¸ ³±“» ¾§š ®±¦°¿¬®§©¿²»
·²²§½¸ ó
ˆ ó
⊂↑″…× ≈″〉 ⇑↑↑ ⊂±÷♠←∞∫
ô
ò
↓°≥←×°∫≠↑±…♠←×∂…• ←↔°←♠±×,♦ ±♠×°♦ƒ…•
ô É¿®-¦¿©¿
⇔♦,↑ ×↑,≥°♦≡∝ ò ô Õ®¿ µ-©
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
ó
ó
ó
ß²²§ Õ¿¬¿®¦§²§ ò
ó
ó
ó
ó
ó
…≡±↔ ó
µ±©¿ô
Å©æÃ ô
∨≈♠×…∝ ↑∫
∩⊃√√√ ♦〉 Å©æÃ ô ®»¼ò
~
б®ò Óò Æ¿¾±®±©-µ¿ô ∨≈♠×…∝ ↑↔ƒ←↔ƒ…∞±
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
ó
ó
ó
°·»®©±¬²» ¦¿-¬±-±©¿²·»ò
ó
ó
ó
±¾-¦»®²» -¬«¼·«³ò Ю»¦»²¬±©¿²» ¾¿¼¿²·¿ ²¿¼ ©§¾®¿²§³ º®¿¹³»²¬»³
²¿¼ ¬§³ ¦¿¹¿¼²·»²·»³ò
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
Ò¿ °±¼-¬¿©·» ¦¿½¸±©¿²§½¸ ®»¶»-¬®-© ©§¼¿¬µ-© ©§¼¦·»´·š ³±“²¿ ®-“²±®±¼²»
ó
z ó
y
x
ˆv
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
ó
´»®¦§²§ ó
³·²·-¬®¿¬±® ¸®¿¾-¬©¿ ¾·¿´-µ·»¹± ò Æ¿¬®«¼²·¿²± ¬¿µ“»
ò Ô·½¦¾¿ ±--¾
ò
ó
ó
ò Ü´¿ °¿¦·-© ¦¿³¿©·¿²± ®-©²·»“ ¾«¬§
ò Ò¿ °±¼-¬¿©·» -°·-« ¬±©¿®-© ©§ó
³±“²¿ °®¦§¾´·“±²§ ¦¿µ®»- ¬±©¿®-© µ±²·»½¦²§½¸ ¼± ©§°±-¿“¿²·¿ ¶»¼²»¹±
ó
ô
ˆˆ
ˆ‡
ˆ„ Ì¿³“»ò
ˆ‚
ˆ•
ˆ•
ˆz Ʊ¾ò Óò Æ¿¾±®±©-µ¿ô ∨≈♠×…∝ ↑↔ƒ←↔ƒ…∞±
ˆy
ˆx
‡v
‡ˆ
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
ò
ó
ò ݱ ½¸¿®¿µ¬»®§-¬§½¦²»ô
ó
®-©²·»“ °± µ ·´µ¿ ¼«“§½¸ ¹«¦· µ-© ´±µ¿¶-µ· ½¸ô °± ¶»¼²§³ µ ¿°»´«-¦ « ´±µ¿¶·³
ó
ò б²¿¼¬±
ó
¼-©
³±“²¿ ¾±©·»³ ¶»¼§²·»ô “» ²¿ ·½¸ °±¬®¦»¾§ ¦¿³¿©·¿²± ¹±¬±©» ›µ«´¾¿µ·
²·»³·»½µ·»Œ ò Ò¿ ¼©±®¦» ß²²§ Õ¿¬¿®¦§²§ «¬®¦§³§©¿²± ¬»“ ¸¿¶¼«µ-© ò Ò¿
±¾«©·»
‡‡
‡„
‡‚
‡•
‡•
‡z
‡y
‡x
„v
„ˆ
„‡
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
ó
ó
ò
ó
ó
ô ±¼°±©·»¼¦·¿´²§½¸
¦¿ «¬®¦§³¿²·» µ¿½¦¿®²· ²¿ -¬¿©·»
ó
²·µ-©
ò
³ò·²ò ¼± Ü®»¦²¿
ò Ñ-±¾²± ©§-¦½¦»¹-´²·¿²±
ò
„„
„‚
„•
„•
„z
„y
„x
‚v
‚ˆ
‚‡
‚„
‚‚
‚•
‚•
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
±¼°®«©¿²± ¶»¼²¿µ ²¿¶½»²²·»¶-¦» ¼»¬¿´»ô ¶¿µ ½¸±½·¿“¾§ -¬®±¶²» ¹¿´±²§ò Ì»¹±
®»°®»¦»²¬¿½§¶²§½¸ò Û´»³»²¬§ ¼»µ±®¿½§¶²» ±¼°®«¬» ±¼ ±¼¦·»“§ °¿®¿¼²»¶ ©§ó
ó
ó
ò
ó
¼±-¬¿®½¦¿²·¿ °®¦»¦ ²·»¹± °±¼-¬¿©±©§½¸ °®±¼«µ¬-© -°±“§©½¦§½¸ô ¬¿µ·½¸ ¶¿µ
ó
ó
²·¿ ¼®¦»©Œ
ò αµ
ó
½¸±©¿²§½¸ ¶¿µ± °®¦»¼³·±¬§ ²±©»ò
‚z
‚y
‚x Ì¿³“»ò
•v
•ˆ
•‡
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
ó
√…°±≡← ≠″∂≥∂≡ ≈♠…≥∂← ⊆≈∂♥∂≥∂±≡
Ò¿®±¼±©» © É¿®-¦¿©·»
ó
ó
ô ¦¿°¿-§ ³¿µ¿®±²«ô ®§“« ó
•„
•‚
••
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
ò бó
ó
½¦»µ
ò
ò
ò
ó
ô -¬±´¿®¦§ ô ¬¿°·½»®-© ô ®§³¿®¦§ ô
¹¿®²½¿®¦§ ô ³«®¿®¦§
ó
ò ײ²§³ ®¿¦»³ô ²¿ ¦¿³-©·»²·»
ó
ò Ó«®¿®¦» ³·»´· °®¦»¿®¿²“±©¿š °±µ±¶»
••
•z
•y
•x
•v
•ˆ
•‡
•„ ó
•‚
••
••
•z
•y
•x Ì¿³“»ò
zv
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
ò ˬ®¦§³§©¿²± ¬»“ µ·´ó
±®¿¦ ¶¿µ± °±³±½ ¼´¿ ³¿´¿®¦§ô ®§-±©²·µ-© ½¦§ -«µ·»²²·µ-©
ò Æ¿¬®«¼²·»ó
ô -°±¼²·»
ó
ò Ò¿ ¼©±®¦» ¦¿¬®«¼²·¿²± µ·´µ« ³¿´¿®¦§ ô ®§-±©ó
²·µ-© ó
²§
«°±-¿“¿²·« ²·»©·»´» ¶»¼²¿µ ©·¿¼±³± °±²¿¼ ¬±ô “» ®»¹«´¿®²·» ±¬®¦§³§©¿´·
z‡
z„
z‚
z•
z•
zz
zy
ó
ó
zx
yv
ô
ô
y‡
y„
y‚
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
ô
¶»´»²·»
©®¿¦ ¦» -©±·³ °±³±½²·µ·»³ ò б³·³± ¬¿µ ±¾-¦»®²»¶ ´·½¦¾§ ±-¦¿¬®«¼ó
ó
½¶¿´·-¬-© ¹±¬±©§½¸ ¦®»¿´·¦±©¿š ¦¿³-©·»²·¿ ²¿ ®¦»½¦ ß²²§ Õ¿¬¿®¦§²§ò Ì¿µ
ó
²¿´²» °®¿½» ó
ô °±¼±¾²·»
ó
ó
±®¿¦ ›“»´¿¦±
¼± ²¿°®¿©·»²·¿ ©±¦« ³«¦§µ¿²½µ·»¹±Œ ò
y•
y•
¦¿³µ«ò
yz
yy
yx
xv
x‡
x„
x‚
x•
x•
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
ó
ó
²±©·š ®±¼¦¿¶ ¿¬®¿µ½¶· ¼´¿ ²¿¶¾´·“-¦»¹± ±¬±½¦»²·¿ ³¿¹²¿¬µ· ò Ò¿ ¼©±®¦» ß²²§
ò Æ¿½¸±©¿²» ®»¶»-¬®§
ó
ó
ô
±¾«©·¿
¾«¬§ ¬§°« ›²·»³·»½µ·»¹±Œ
µ·®«
-°±¼²·»ô ¦¿°·²¿²» ¼®»©²·¿²§³· ¹«¦·½¦µ¿³· ò Ò¿ ½±¼¦·»²²» °±¬®¦»¾§ ¦¿°»©ó
ò × ²²» «-¦ §¬» ¼´¿
xz
xy
Å©æÃ ∉←ƒ
ó
¾·¿²·ô
xx
ˆvv
ˆvˆ
ˆv‡
ˆv„
ˆv‚
ˆv•
ˆv•
ˆvz
ˆvy
ˆvx
Õò ͬ±°µ¿ô
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
ò Ü´¿ Û´·¿-¦µ¿
°»®«µ·Œ
¦¿³-©·±²± ¦¿°¿- ›°·»®¦¿ ¼¿®¬»¹± ²¿ °·»®¦§²µ·Œ
ó
ò
ó
ƒƒ…∝ ≠°↑″ °↑÷±…↓↑°×…≡♠°
°≈ ∩√√√ ≈° ∩⊃√√√ ♦∂≡×♠ô ›Õ©¿®¬¿´²·µ Ø·-¬±®··
ˆˆv
ˆˆˆ
ˆˆ‡
ˆˆ„
ˆˆ‚
ˆˆ•
ˆˆ•
ˆˆz
ˆˆy
ˆˆx
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
ò
ó
ó
ó
ò
ɧ¼¿©¿²± ¶»¶ ²·» ¬§´µ± ²¿¶°±¬®¦»¾²·»¶-¦» ¬±©¿®§ ¼± ½±¼¦·»²²»¹± «¬®¦§³¿²·¿
ò
Ѱ®-½¦ ¬»¹± °±©·»®¦¿²± ¶»¶ ¬¿µ“» -«µ²± ¹®¿²¿¬±©» ›¼± ¦¿µ®§©¿²·¿ µ´¿¬»µ ²¿
ò
ó
ó
ó
ˆ‡v Ì¿³“»ò
ˆ‡ˆ
ˆ‡‡
ˆ‡„
ˆ‡‚
ˆ‡•
ˆ‡•
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
ò
ò Ѱ®-½¦
ó
ó
›²¿ ©-® ¼± -§°·¿²·¿ ¼´¿ ¼¦·»©½¦§²§ô µ¬-®¿ «³·» °± º®¿²½«-µ«Œ ò Ò¿ ¼©±®¦»
¼± °®¿²·¿ ½¸«-¬Œ
ò Ì» ±-¬¿¬²·» ±µ¿¦§¶²·» ¼»´»¹±©¿²± ¼± ©§ó
ò
ó
ó
ˆ‡z Ì¿³“»ò
ˆ‡y
ˆ‡x
ˆ„v
ˆ„ˆ
ˆ„‡
ˆ„„
ˆ„‚
ˆ„•
ˆ„•
ˆ„z
ˆ„y
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
ô
³¿´¿®¦ ±¼°±©·»¼¦·¿´²§ ¦¿ «¬®¦§³¿²·» ›¹¿´»®·· ¹¼¦·» ±¾®¿¦§Œ ò Ö»¹± °®¿½¿ ±¾»¶ó
ó
°±©·»¼²·³ -¬¿²·»
±¼°±©·»¼¦·¿´²§½¸ ¦¿ ¼®±¾²» °®¿½» ¼´¿ ¼©±®«
ò
-°®¿©·»²·» ›½¦§¦³-©Œ ò Ý«¼¦±¦·»³½¿³· ¾§´· ¦¿¬®«¼²·»²· ²¿ ¼©±®¦» ³¿´¿ó
ó
ò λ¿´·¦±©¿´· ±²· ²¿ ®¦»½¦ ¼©±®« ®-“²±®¿µ·» ¦´»½»²·¿ò
ˆ„x
ˆ‚v
ˆ‚ˆ
ˆ‚‡
ˆ‚„
ˆ‚‚
ˆ‚•
ˆ‚•
ˆ‚z
Óò Æ¿¾±®±©-µ¿ô ∨≈♠×…∝ ↑↔ƒ←↔ƒ…∞±
ˆ‚y
ˆ‚x
ˆ•v
ˆ•ˆ
ˆ•‡
ˆ•„
ˆ•‚
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
ó
¶¿µ± ¾¿“¿²¬²·½§
ô ¬±µ¿®¦¿
ó
½§½¸ ¼± µ¿²½´»®¦§²§ °»®·±¼§½¦²·» ¦´»½¿²± ³ò·²ò ›¼´¿ q§¼¿ ·²¬®±´·¹¿¬±®¿Œ ò
ó
-°±¼²·÷ ó
ò Ͱ±®¿¼§½¦²·» µ«°±©¿²± ¬»“ ¹±¬±©»ô ²±©» »´»³»²ó
ó
ò ײ²§³ ®¿¦»³ ¬»² -¿³
ˆ••
ˆ••
ˆ•z
ˆ•y
ˆ•x
ˆ•v
ˆ•ˆ
ˆ•‡
ˆ•„
ˆ•‚
ˆ••
ˆ••
ˆ•z
ˆ•y
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
ò
ó
ó
¹±Œ ó
±¾·¶¿²·¿ ¬®«³²§ ²·»¾±-¦½¦§µ¿ Ø¿²»°»¬®¿ ¾¿“¿²¬²·µ¿Œ ò
ó
ó
ó
ó
ˆ•x
ˆzv
ˆzˆ
ˆz‡
ˆz„
ˆz‚
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
ó
²¿ ¹®«²¬±©²» ±°®¿½±©¿²·»ò
√…°±≡← ≠″∂≥∂≈♠…≥∂← ⊆≈∂♥∂≥∂±≡
© É¿®-¦¿©·»
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
¤
⊂≡↑♥∂…≡ ↔ ♦°″≡±Ž← ↑∂←↔°…↑↔∂… …°♠↑↔〉 ⇐°±↔↑∂♠↔∂°± ↔° ↔•≡ ±≥ƒ←∂← °≠ ↔•≡ ∂←←♠≡ ∂± ↔•≡
†» ¿®¬·½´ » ·- ¿² ¿²¿´§ -·- ±º ¬¸» ¿½½ ±«²¬·²¹ ¾ ±±µ- ± º ¬¸» ½±«®¬ ±º ¬ ¸» Ù®¿²¼ ݸ¿²½»´ ´±®
±º ¬¸» -½±°» ±º ¹±±¼- ½±²-·¼»®»¼ ²»½»--¿®§ º±® ¬¸» »ª»®§¼¿§ º«²½¬·±²·²¹ ±º ¬¸» ½±«®¬ò
†» ª»®§ ³»¬·½«´±«- °®±°»®¬§ ®»¹·-¬»®- ¿®» ¿² »¨½»´´»²¬ -±«®½» ®»¹¿®¼·²¹ ¬¸·- ·--«»ò
†»·® ½±²¬»²¬ ·- ¿ ¬»-¬·³±²§ ¬± ¬¸» »½±²±³·½ ½±²¼·¬·±² ±º -«½¸ ¿ ½±«®¬ò †»§ ·²½´«¼»¼
ª¿®·±«- ³¿¬¬»®- Š °«®½¸¿-»- ±º »ª»®§¼¿§ ·¬»³-ô ´·-¬- ±º ·¬»³- ®»¯«·®·²¹ -·³°´» ®»°¿·®-ô
½´±¬¸»- º±® ¬¸» -»®ª¿²¬-ô ·²º±®³¿¬·±² ±² ¬¸» -«°°´§ ±º ¬¸» ³±-¬ ²»½»--¿®§ ¬±±´- ±®
´·-¬- ±º ·¬»³- ¾®±«¹¸¬ º±® °®·ª¿¬» «-» ±º ¬¸» ¼«½¸»--ò λ½±®¼»¼ ¼»¬¿·´-ô -«½¸ ¿- ´·-¬- ±º
¹·ª»² ¬± ½®¿o-³»² ±º ª¿®·±«- -°»½·¿´¬·»- ¿´´±© ¬± -«°°´»³»²¬ ¬¸» °®»ª·±«- ®»-»¿®½¸
±² ¬¸» ݸ¿²½»´´±®Ž- ½±«®¬ò
≡ƒ♦°↑≈←∑
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Click here to buy
A
B
B
Y
Y
F
i
n
e
R
e
a
d
e
r
1
5
w
w
w
.
A
B
B
Y
Y
.
c
o
m
Article
Full-text available
W dawnej Polsce dwór wraz z jego zapleczem uważany był za dobrze prosperujące gospodarstwo i jedną z najważniejszych form organizacyjnych szlacheckiego społeczeństwa. Do grona zatrudnionych na nim ludzi należeli oficjaliści dworscy i administratorzy dóbr, których obowiązkami były m.in.: nadzór nad gospodarką w poszczególnych majątkach, kontrola działań niższych urzędników folwarcznych, rozliczanie się z finansów z podstarościmi i arendarzami oraz pobieranie podatków i wpłacanie ich do kasy generalnej swej chlebodawczyni. Poza tym, co stało się głównym elementem niniejszych rozważań, ich powinnością był nadzór nad odbywającymi się dość często w poszczególnych folwarkach pracami budowalnymi i remontowymi. To właśnie w gestii zarządcy znajdowało się pozyskanie materiałów budowlanych, sprowadzenie specjalistów oraz nadzorowanie pracy. W tym kontekście za ciekawe uznano prześledzenie udziału administratorów we wspomnianych zadaniach i ukazanie, czym charakteryzowała się, jeśli w ogóle występowała, ich własna inicjatywa w tym zakresie.
Article
Full-text available
W niniejszym artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, jakie wiadomości o profesji budowlanej oraz jej przedstawicielach, działających w mieście stołecznym W. Ks. Litewskiego w pierwszej połowie XVIII stulecia, przekazują księgi magistratu wileńskiego. Prezentowane rozważania mają więc na celu z jednej strony charakterystykę wileńskiego „rynku” usług budowlanych, z drugiej zaś grup zawodowych działających na terenie jurydyki magdeburskiej i oferujących swoje usługi w zakresie prac budowlanych. Podstawę źródłową niniejszych rozważań stanowi 21 ksiąg taksy składanki gromnicznej pochodzących z lat 1722-1748 i przechowywanych w Lietuvos Valstybės Istorijos Archyvas.
Article
Full-text available
Maria z Kątskich Potocka (1722-1768), starościna lwowska, to postać nietuzinkowa. Uznawana jest za prekursorkę polskiego oświecenia, bibliofilkę oraz mecenaskę sztuki. Dziedziczka ogromnej fortuny po Kątskich, Denhoffach i Szczukach, która stała się podstawą późniejszej potęgi ekonomicznej rodu Potockich. Była żoną Eustachego Potockiego (1720-1768), wraz z którym prowadziła rozległą działalność gospodarczą i patronacką. Wciąż jednak niewiele wiadomo na temat życia codziennego na dworze Potockiej. Stąd w artykule uwaga skupiona została na zaprezentowaniu jej aktywności, głównie w sferze zarządu nad rozległymi dobrami, wychowania i wykształcenia dzieci, czy też działalności fundatorskiej. Czynniki te kreowały jej codzienność.
ResearchGate has not been able to resolve any references for this publication.