Genç Futbolcularda Yüksek Şiddetli İnterval Antrenmanın Çeviklik Sürat ve Aerobik Performans Üzerine Etkisinin İncelenmesi

Abstract

Investigation of the Effect of High Intensity Interval Training on Agility, Speed and Aerobic Performance in Young Football Players
Abstract
The aim of this study is to investigate whether high intensity interval training has an effect on agility, speed and aerobic performance in young footballers. 20 football players, including experimental group (n: 10, age mean: 19.65 ± 0.51) and control group (n: 10, age mean: 18.88 ± 0.62), participated in the study.In the study, in addition to normal football training, the experimental group made a high intensity interval training program 3 times a week for 7 weeks. The control group continued only normal football training. In the study, pro-agility agility test, 30 meter speed test and Yo-Yo interval running test were used as pre-test and post-test. Statistical calculations were made with the SPSS-20 package program and the confidence interval was accepted as p<0.05. In this study, it was observed that the speed and Yo-Yo interval running test features of the experimental group were statistically better in the pre test-post test comparisons (p <0.05). In this study, it was observed that the speed and Yo-Yo interval running test features of the experimental group were statistically better in the pre test-post test comparisons (p<0.05). No difference was observed in the agility pre test-post test values of the experimental group (p>0.05). As a result, it has been observed that high intensity interval training programs increase running distance, which is an indicator of speed and aerobic endurance in young footballers.
Keywords— Agility,

Full text

Araştırma Makalesi
1Sorumlu Yazar: Şırnak Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Şırnak-Türkiye,bereket.kose@hotmail.com,
https://orcid.org/0000-0001-5315-9195
2 Iğdır Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Iğdır-Türkiye,atliahmett@gmail.com, https://orcid.org/0000-
0002-7516-2675
___________________________________________________________________________________________________
Geliş Tarihi:30.04.2020
Kabul Tarihi:26.06.2020 Türkiye Spor Bilimleri Dergisi
ISSN: 2618 – 5911
Türkiye Spor Bilimleri Dergisi
2020; 4(1);61-68
DOI: 10.32706/tusbid.730085
Genç Futbolcularda Yüksek Şiddetli İnterval Antrenmanın Çeviklik Sürat
ve Aerobik Performans Üzerine Etkisinin İncelenmesi
Bereket KÖSE1 Ahmet ATLI2
Özet
Bu çalışmanın amacı yüksek şiddetli interval antrenmanın genç futbolcularda çeviklik, sürat ve aerobik
performans üzerine etkisini incelemektir. Çalışmaya deney grubu (n:10, yaş ort:19,65±0,51) ve kontrol grubu
(n:10, yaş ort:18,88±0,62) olmak üzere 20 genç futbolcu katılmıştır. Çalışmada deney grubu normal futbol
antrenmanlarına ek olarak haftada 3 kez yüksek şiddetli interval antrenman programını 7 hafta yapmıştır.
Kontrol grubu ise sadece normal futbol antrenmanlarına devam etmiştir. Çalışmada ön test son test olarak pro-
agility çeviklik testi, 30 metre sürat testi ve Yo-Yo aralıklı koşu testi uygulanmıştır. İstatistiksel hesaplamalar
SPSS-20 paket programıyla yapılmış ve güven aralığı p<0,05 olarak kabul edilmiştir. Yapılan bu çalışmada
deney grubunun sürat ve Yo-Yo aralıklı koşu testi özelliklerinin ön test son test karşılaştırmalarında son test
değerlerinin istatistiksel anlamda daha iyi olduğu görülmektedir (p<0,05). Deney grubunun çeviklik ön test son
test değerlerinde ise bir faklılık gözlenmemiştir (p>0,05). Kontrol grubunun ön test son test sürat ve çeviklik
özelliklerinde bir farklılık bulunmazken (p>0,05) Yo-Yo aralıklı koşu testinde ise son test verileri anlamlı bir
şekilde artış göstermiştir (p<0,05). Sonuç olarak yüksek şiddetli interval antrenman programlarının genç
futbolcularda sürat ve aerobik dayanıklılığın bir göstergesi olan koşu mesafesini artırdığı görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Çeviklik, Futbol, İnterval, Sürat
Investigation of the Effect of High Intensity Interval Training on Agility,
Speed and Aerobic Performance in Young Football Players
Abstract
The aim of this study is to investigate whether high intensity interval training has an effect on agility, speed
and aerobic performance in young footballers. 20 football players, including experimental group (n: 10, age
mean: 19.65 ± 0.51) and control group (n: 10, age mean: 1 8.88 ± 0.62), participated in the study.In the study,
in addition to normal football training, the experimental group made a high intensity interval training program
3 times a week for 7 weeks. The control group continued only normal football training. In the study, pro-agility
agility test, 30 meter speed test and Yo-Yo interval running test were used as pre-test and post-test. Statistical
calculations were made with the SPSS-20 package program and the confidence interval was accepted as
p<0.05. In this study, it was observed that the speed and Yo-Yo interval running test features of the
experimental group were statistically better in the pre test-post test comparisons (p <0.05). In this study, it was
observed that the speed and Yo-Yo interval running test features of the experimental group were statistically
better in the pre test-post test comparisons (p<0.05). No difference was observed in the agility pre test-post test
values of the experimental group (p>0.05). As a result, it has been observed that high intensity interval training
programs increase running distance, which is an indicator of speed and aerobic endurance in young footballers.
Keywords— Agility, Football, Interval, Speed.

Köse, B., Atlı, A. / Genç futbolcularda yüksek şiddetli interval antrenmanın çeviklik sürat ve aerobik performans
üzerine etkisinin incelenmesi
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________
Türkiye Spor Bilimleri Dergisi
2020; 4(1);61-68
62
GİRİŞ
Futbol içerisinde rol oynayan önemli
faktörlere bakıldığında psikolojik (karar
verme, stress, öz güven vs) ve fiziksel (teknik-
taktik süreç, aerobik, anaerobik enerji vs)
durumlar ciddi etken olarak görülmektedir
(Gülle, Çetin, Şeker ve İhsan, 2017). Nitekim
futbol, oyuncuların teknik, taktik ve fiziksel
becerilere ihtiyaç duyduğu en yaygın spor
türlerinden biri olarak kabul edilmektedir.
Futbol performansının geliştirilmesi üzerine
yapılan araştırmalar temel olarak teknik ve
taktik özelliklerin dışında güç, hız ve
dayanıklılık gibi fiziksel özelliklere de
odaklanmaktadır (Helgerud, Engen, Wisloff
ve Hoff, 2001). Futbol, tekrarlanan sprintlerin
bulunduğu ve anaerobik enerji yolunun kabul
edildiği aerobik tabanlı bir spor olarak
bilinmektedir (Tomas, Chamari, Castagna ve
Wisloff, 2005). Tekrarlı yapısı ile karakterize
edilen futbolda, her 3-5 saniyelik periyotta
farklı yapıda aktif değişiklikler meydana
gelmektedir. Oyun esnasında ortalama 30-40
adet sprint, 30-40 adet sıçrama, 15 km'den
daha hızlı 2-3 m sprint ve 20 km'den daha
hızlı 600m sprint performansının uygulandığı
belirtilmektedir. Yeterli aerobik kapasite,
tekrarlanan yüksek yoğunluklu aktiviteler ve
toparlanma becerileri, futbolda başarılı olmak
için gerekli fizyolojik gereksinimler olarak
kabul edilmektedir (Bangsbo, Mohr ve
Krustrup 2006; Tomas ve diğerleri, 2005).
Yapılan çalışmalar, oyuncuların bir futbol
maçında %3–7 aralığında yüksek yoğunluklu
aktiviteler de dahil olmak üzere ortalama 10
ila 12 km arasında bir mesafeyi koştuklarını
bildirmektedir (Bradley, Sheldon, Wooster,
Olsen, Boanas ve Krustrup, 2009; Dellal ve
diğerleri, 2011). Bunun da maksimum kalp
atış hızının (HRmax) ortalama %80-90'ına ve
VO2max'ın %75-80'ine karşılık geldiği
belirtilmektedir (Tomas ve diğerleri, 2005).
Tüm maç boyunca koşu performansını
etkileme potansiyeli olan fiziksel kapasiteler
arasında; sürat, patlayıcı güç, tekrarlı sprint
hızı ve çevikliğin muhtemelen en belirleyici
parametreler olduğu bildirilmektedir
(Buchheit, Villanueva, Simpson ve Bourdon,
2010). Bu nedenle, bu spesifik fiziksel
kapasitelerin geliştirilmesi ve iyileştirilmesi
antrenörler ve kondisyonerler için büyük ilgi
çekmektedir. Teknik ve taktik yönler,
oyuncuların kondüsyon düzeyi ile
belirlenebilmekte ve bu nedenle son derece
önemli olmaktadır. Modern futbol,
oyuncuların başarı için büyük oranda önemli
olan yüksek yoğunluklu aktiviteleri
tekrarlayabilmeleri için enerji gerektiren bir
spor olarak tanımlanmaktadır.
Araştırmalar, aerobik sistemin futboldaki ana
enerji kaynağı olduğunu, yüklenme ve
dinlenme süresi arasındaki ilişkinin önemini
bildirmektedir. Daha yüksek aerobik kapasite
seviyesi, bununla birlikte gecikmiş
yorgunluğun oluşması ve oyun esnasında daha
hızlı toparlanmanın koşu mesafelerindeki
değişimin temel nedeni olarak
gösterilmektedir (Helgerud ve diğerleri,
2001). Bu doğrultuda futbol antrenmanları
hem aerobik kondisyon düzeyini hem de
tekrarlanan sprint becerilerini artırmaya
dayanmalıdır. Yüksek şiddetli interval
antrenmanların (HIIT), güç ve sprint
performansları üzerinde olumsuz bir etkisi
olmadan oyuncuların genel aerobik kondisyon
seviyelerini geliştirmek için etkili bir yöntem
olduğu kabul edilmektedir (Bravo ve
diğerleri, 2008). Yüksek şiddetli interval
antrenmanların (HIIT) futbolculara önemli
avantajlar sağladığı; VO2max, toparlanma
süresi, koşu mesafesi ve tekrarlanan sprint
kapasitesinde artış sağladığı kabul
edilmektedir (Iaia, Rampinini ve Bangsbo,
2009). Krustrup ve ark. (2005), yüksek
aerobik kapasiteye sahip futbolcuların maç
sırasında en fazla koşu mesafesine sahip
olduklarını bildirmektedir. Helgerud ve
diğerleri (2001) ise, yüksek şiddetli interval
antrenmanların (HIIT) VO2max seviyeleri
başta olmak üzere futbolla ilişkili önemli
performans parametrelerini geliştirdiğini
belirtmektedir. Müsabaka sezonunda normal
takım programına ek olarak, 10 haftalık
yüksek şiddetli interval antrenman (HITT)
programının oyuncuların aerobik kapasitesini
arttırdığı ve bunun da genel takım
performansında önemli gelişmeler sağladığı

Köse, B., Atlı, A. / Genç futbolcularda yüksek şiddetli interval antrenmanın çeviklik sürat ve aerobik performans
üzerine etkisinin incelenmesi
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________
Türkiye Spor Bilimleri Dergisi
2020; 4(1);61-68
63
bildirilmektedir (Dupont, Akakpo ve
Berthoin, 2004). Aerobik metabolizmanın
performansa katkısının, tekrarlanan yüksek
şiddetli interval antrenmanlar (HITT) ile
olumlu derecede arttığı bildirilmektedir.
Futbolda uygulanan anaerobik antrenmanın
yanı sıra yüksek şiddetli interval
antrenmanların dayanıklılık performansını ve
dolayısıyla koşu mesafelerini geliştirdiği
kabul edilmektedir (Howard ve Stavrianes,
2017). Ayrıca, HITT antrenmanların kısa
dinlenme aralıkları nedeniyle koşu
yorgunluğu direnci ile birlikte oyuncuların
futboldaki sprint performansını da arttırdığı
bildirilmiştir (Hoff ve diğerleri, 2002).
Yüksek şiddetli interval antrenman, güç ve
sprint performansı üzerinde yan etkileri
olmayan aerobik kondisyonu iyileştirmek için
iyi bir antrenman metodu olduğu kabul
edilmektedir. Yüksek şiddetli interval
antrenman, aerobik kondisyon ve futbola özgü
dayanıklılığı arttırırken; futbolda başarıyı
etkileyen önemli parametrelerden güç, sürat
ve tekrarlı sprint performanslarında da etkili
olmaktadır (Belegišanin, 2017). Sonuç olarak,
yüksek şiddetli interval antrenmanın (HIIT),
en önemli amaçlarından biri maksimum ve
yüksek yoğunluklu egzersiz yapma yeteneğini
geliştirmektir. HIIT’in farklı seviyelerdeki
futbolcuların daha az zamanda bazı
performans parametrelerinin gelişimi için
uygulanabilir bir yöntem olduğu
düşünülmektedir.
Araştırmanın Amacı: Genç futbolcularda
yüksek şiddetli interval antrenmanın çeviklik,
sürat ve aerobik performans üzerine etkisinin
incelenmesidir.
YÖNTEM
Araştırma için Şırnak Üniversitesi
Rektörlüğü Etik kurul başkanlığından yayın
etiği izni alınmıştır. Araştırmada Helsinki
bildirgesi etik kurallarında uyulmuştur.
Yapılan bu çalışmaya, yaşları ortalaması
19,65±0,51 yıl, boyları ortalaması 1,78±0,068
m ve vücut ağırlıkları ortalaması 69,80±4,26
kg olan 10 erkek futbolcu deney grubu olarak;
yaşları ortalaması 18,88±0,62 yıl, boyları
ortalaması 1,77±0,050 m ve vücut ağırlıkları
ortalaması 68,66±5,56 kg olan 10 genç erkek
futbolcu da kontrol grubu olarak katılmıştır.
Çalışmaya katılan futbolcular randomize bir
şekilde deney ve kontrol grubu olarak 2 gruba
ayrılmıştır. Deney grubu dayanıklılık
antrenmanları hariç kendi rutin
antrenmanlarına ek olarak, 7 hafta süreyle,
haftada 3 gün yüksek şiddetli interval
antrenman programına katılmışlardır. Kontrol
grubu ise normal antrenmanlarına devam
etmişlerdir. Çalışma grubu oluşturulurken
katılımcıların son iki ayda herhangi bir ciddi
yaralanma sürecinde olmamalarına ve
antrenmanlarını aksatmama esaslarına dikkat
edilmiştir. İlk olarak katılımcıların boy
uzunlukları 0.01mm hassasiyetinde boy ölçer
kullanılarak belirlenmiştir. Daha sonra vücut
ağırlıkları Tanita Bc 730 marka 0.01 gr
hassasiyetinde dijital tartı ile tespit edilmiştir.
Futbolcuların maksimal kalp atım hızlarını
tespit etmek için ön Yo-Yo birinci seviye
aralıklı koşu testi yapılmış olup testi
bıraktıkları an Polar Team sistemi ile
maksimal kalp atım hızları tespit edilmiştir.
Antrenman Programi ve Kullanilan Testler
Kontrol grubu rutin futbol antrenmanı
gerçekleştirmiştir. Deney grubu ise
dayanıklılık antrenmanları hariç normal rutin
futbol antrenmanına ek olarak haftanın 3 günü
de yüksek şiddetli interval antrenmanı
yapmıştır. Literatür incelendiği zaman yüksek
şiddetli interval antrenman programları genel
olarak maksimal kalp atım hızının %90 ve
üstü değerlere denk geldiği görülmüştür
(Gibala ve Mc Gee, 2008; Gibala ve Mc Gee,
2012). Bu sebeple bu çalışmanın protokolü
oluşturulurken Arazi ve arkadaşlarının
uyguladıkları yöntem kullanılmıştır. Bu
antrenman yönteminde yüksek şiddetli
interval antrenmanı maksimal kalp atım
hızının yaklaşık %90’ı ile 90 saniye koşu ve
90 saniye yürüyüş şeklinde 7,5 dakika
boyunca yapılmış ve bu seri 1 set olarak kabul
edilmiştir. Çalışma 3 set üzerinden yapılmış
olup setler arasında 2 dakika dinlenme aralığı
verilmiştir (Arazi ve diğerleri, 2017). Yüksek
şiddetli interval antrenmanlarına başlamadan
önce her iki gruba 30 m sürat testi, pro-agility
çeviklik testi ve bir gün sonra Yo-Yo 1 testi
ön test olarak uygulanmıştır. 7 haftalık yüksek

Köse, B., Atlı, A. / Genç futbolcularda yüksek şiddetli interval antrenmanın çeviklik sürat ve aerobik performans
üzerine etkisinin incelenmesi
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________
Türkiye Spor Bilimleri Dergisi
2020; 4(1);61-68
64
şiddetli interval antrenmanları sona erdikten
sonra her iki gruba da 30 m. sürat testi, pro-
agility çeviklik ve Yo- Yo 1 testi ölçümü son
test olarak tekrar yapılmıştır.
Test protokolü
İlk gün katılımcıların yaşları, vücut ağırlıkları
ve boy uzunlukları tespit edildikten sonra 30
metre sürat ve çeviklik testleri yapılmıştır.
Ertesi gün ise Yo-Yo seviye 1 aralıklı koşu
testi uygulanıp katılımcıların hem koştukları
mesafe hem polar team sistemi ile de
maksimal kalp atım hızları belirlenmiştir. 7
hafta sonra ise katılımcıların son testleri aynı
şekilde yapılmıştır.
30 metre sürat testi
Katılımcıların süratlerini belirlemek için 30
metre sprint testleri uygulanmıştır. Fotoseller
0 ve 30 metrelik mesafelere yerleştirilmiştir.
Katılımcılar teste başlamadan önce 10 dakika
ısınma koşusu sonrası 7 dakika dinamik
germe ve kısa sprint hareketlerinin bulunduğu
bir ısınma protokolü gerçekleştirmiştir.
Katılımcılar testi 5 dakika dinlenme aralığı
sonrası iki kez yapmıştır. İki denemenin en iyi
zamanı kaydedilmiştir. Katılımcı hazır
olduğunda başlangıç fotoselinin bir metre
gerisinden başlayarak çıkış yaptı ve
ulaşabildiği en yüksek hızla 30 m mesafedeki
bitiş fotoseline vardıktan sonra koşu süresi
otomatik olarak kaydedilmiştir.
Pro-agility çeviklik testi
Pro-agility çeviklik test alanı, başlangıç
çizgisinin 4,57 m soluna ve sağına işaretlerin
yerleştirilmesi şeklinde belirlenmiştir.
Başlangıç çizgisine fotosel kapısı
yerleştirilmiştir. Tekrarlı geçiş zamanları bu
sayede alınabilmiştir. Teste başlamadan önce
katılımcı başlangıç çizgisinde hazır hale gelir.
Teste başladığında önce sağdaki işarete, sonra
da soldaki işarete dokunarak başlangıç
çizgisinden geçerek testi sonlandırır
(Bayraktar, 2013; Özbay ve diğerleri, 2018).
Yo-Yo aralıklı toparlanma testi (seviye 1)
Yo-yo Aralıklı Toparlanma Testi, her gidiş
gelişin sonunda 10 saniyelik dinlenmeyi
içeren toplamda 40 metrelik bir testtir. Koşu
“A” noktasından “B” noktasına doğru yapılır
ve bu noktalara varınca sinyal sesi beklenir
sinyal sesi gelince tekrar diğer noktaya
koşulur. Koşu hızı test protokolüne göre artış
gösterip, sporcu A noktasına geldiğinde ilk
defa sinyali yakalayamazsa hata alır ve ikinci
sinyal sesi duyulduğunda “A” noktasında
olamazsa test sonlandırılır. Sporcu başlangıç
noktası olan “A” noktasına her gelişinde test
mesafesi kâğıdına işaretlenerek kaydedilir
(Castanga ve ark., 2006; Krustup ve ark.,
2003; Svensson ve Drust, 2004). Yo-Yo
Aralıklı Toparlanma-1 Testinin koşu hızı 10
km/s hızla başlayıp her 40 m sonunda test
protokolü koşu hızını 0,5 km/s ya da 1 km/s
arttırmaktadır (Bangsbo ve ark., 2008).
İstatistiksel analiz
Verilerin değerlendirilmesinde, SPSS 20
istatistik programı kullanıldı. Verilerin normal
dağılım gösterip göstermediğini belirlemek
için Shapiro–Wilk testi yapılmıştır. Veriler
normal dağılım gösterdiğinden ön test ve son
test değerlerinin karşılaştırılmasında bağımlı t
testi kullanılmıştır. İstatistik işlemler için
güven aralığı p<0,05 kullanılmıştır.
BULGULAR
Tablo 1’de deney grubunun sürat ön test son
test değerlerinde istatistiksel anlamda bir fark
ortaya çıkmıştır. Buna göre son test değerleri
ön test değerlerinden daha iyi çıkmıştır
(p<0,05). Kontrol grubunda ise ön test son
test değerlerinde istatistiksel bir fark yoktur
(p>0,05).

Köse, B., Atlı, A. / Genç futbolcularda yüksek şiddetli interval antrenmanın çeviklik sürat ve aerobik performans
üzerine etkisinin incelenmesi
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________
Türkiye Spor Bilimleri Dergisi
2020; 4(1);61-68
65
Tablo 1. Futbolcuların Sürat Ön ve Son Test Değerlerinin Grup İçi Karşılaştırılması
Değişkenler
Ortalama ±Ss
t
P
Sürat ön test (s)
4,08 ± 0,09
Deney
Sürat son test (s)
4,04 ± 0,08
2,764
0,02*
Kontrol
Sürat ön test (s)
4,09 ± 0,05
1,000
0,34
Sürat son test (s)
4,08 ± 0,05
*p<0,05; s: saniye
Tablo 2. Futbolcularin Çeviklik Ön ve Son Test Değerlerinin Grup Içi Karşılaştırılması
Değişkenler
Ortalama ±Ss
t
p
Çeviklik ön test (s)
4,90±0,68
1,367
0,20
Deney
Çeviklik son test (s)
4,88±0,57
Kontrol
Çeviklik ön test (s)
4,89±0,04
-2,228
0,53
Çeviklik son test (s)
4,90±0,05
s:Saniye
Tablo 2’de hem denek hem de kontrol
grubunun çeviklik ön test son test
değerlerinde istatistiksel anlamda bir fark
bulunamamıştır (p>0,05).
Tablo 3. Futbolcuların Yo- Yo Koşu Testi Ön ve Son Test Değerlerinin Grup İçi Karşılaştırılması
Değişkenler
Ortalama ±Ss
t
p
Yo-yo ön test (m)
1517,1±120,77
Deney
Yo-yo son test (m)
1823,6±97,98
-15,91
0,001*
Yo-yo ön test (m)
1476,8±49,12
Kontrol
Yo-yo son test (m)
1607,6±54,38
-15,76
0,001*
*p<0,05; m: metre
Tablo 3’de hem kontrol hem de deney
grubunun Yo-yo koşu testi değerlerinde
istatistiksel anlamda son test lehine bir
farklılık bulunmuştur. Buna göre her iki
grubun 7 haftalık antrenman sonucu koşu
mesafeleri istatistiksel anlamda artmıştır
(p<0,05).

Köse, B., Atlı, A. / Genç futbolcularda yüksek şiddetli interval antrenmanın çeviklik sürat ve aerobik performans
üzerine etkisinin incelenmesi
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________
Türkiye Spor Bilimleri Dergisi
2020; 4(1);61-68
66
TARTIŞMA ve SONUÇ
Bu çalışma futbol antrenmanlarına ek olarak 7
haftalık yüksek şiddetli interval antrenman
(HIIT) programlarının genç erkek
futbolcuların 30 metre süratlerine,
çevikliklerine ve aerobik performanslarına
etki edip etmediği araştırılmıştır. Çalışmanın
sonuçlarına bakıldığında deney grubunda olan
futbolcuların sürat özelliklerinin 7 hafta
sonunda (ön test: 4,08 ± 0,68 saniye ; son test:
4,04 ± 0,08s ; p<0,02) % 1 gelişim gösterdiği
görülmüştür. Yo-yo aralıklı koşu testinde ise
hem deney grubu (ön test: 1517,1 ± 120,77;
son test: 1823,6 ± 97,98; p<0,01) hem de
kontrol grubunun (ön test: 1476,8 ± 49,12;
son test: 1607,6 ± 54,38; p<0,01) son testleri
sırasıyla yaklaşık % 20 ve % 9 artmıştır. Bu
çalışmada 7 haftalık HIIT antrenmanın
çeviklik performansında etkisi olmadığı
görülmüştür.
Futbolda ağırlıklı olarak aerobik enerji sistemi
kullanılmasına rağmen oyunun akışında sürat,
çeviklik gibi anaerobik sistem bileşenlerini de
kapsar (Hazır ve diğerleri, 2009). Futbolcular
üzerinde yapılan çalışmalar incelendiği zaman
yüksek şiddetli interval antrenmanların sürat
performansını arttırdığı gözlenmiştir
(Akılveren, 2018; Gökkurt, 2019; Howard ve
Stavrianeas, 2017; Sperlich ve diğerleri, 2011;
Wong ve diğerleri, 2010). Nitekim yüksek
şiddetli interval antrenmanların takım sporları
için oldukça etkili bir yöntem olduğu çeşitli
formlarıyla, kardiyovasküler sistemi,
metabolik fonksiyonları ve sporcuların
fiziksel performansını da geliştiren etkili
antrenman yöntemlerinden biri olduğu
vurgulanmaktadır (Gibala ve Mcgee, 2012).
Sporcunun hareketler serisi boyunca hızlı bir
şekilde yön değiştirirken, hızlanırken, kısa
sürede vücut pozisyonunu kontrol etme ve
devam ettirebilmesi çevikliğine bağlıdır
(Asadi 2012; Günay ve Şıktar 2017). Daha
önce yapılan çalışmalar incelendiğinde
şiddetli interval antrenmanlarının çevikliği
arttırdığı görülürken (Akılveren, 2018;
Gökkurt, 2019; Iacono ve diğerleri, 2015)
bizim çalışmamızda diğer çalışmaların aksine
yüksek şiddetli interval antrenmanların
çeviklik üzerinde anlamlı derecede olumlu bir
etkisinin olmadığı sonucuna varılmıştır.
Howard ve Stavrianeas yaptıkları çalışma
bizim çalışmanın sonuçlarını desteklemektedir
(Howard ve Stavrianeas, 2017). Akılveren ise
şiddetli interval antrenmanlarının çevikliği
olumlu yönde etkilediğini vurgulamasına
rağmen bu durumu muhtemelen
antrenmanlara oluşan adaptasyon nedeniyle
olduğunu yorumlamıştır (Akılveren, 2018).
Hem yüksek şiddetli interval antrenman
programı hem de rutin futbol antrenmanının
Yo-yo aralıklı koşu testinde hem deney hem
de kontrol gruplarının aerobik dayanıklılık
performansını (koşu mesafesi) sırasıyla %20
ve %9 artırdığı görülmüştür. HIIT
antrenmanları sonucu daha fazla kas lifi, kalp
damar ve solunum sistemini uyardığı için hem
aerobik kapasitede hem de anaerobik
kapasitenin gelişmesinde etkilidir (Karp,
2000; Gillen ve diğerleri, 2010; Gharah ve
diğerleri, 2014). Örneğin Sperlich ve
arkadaşları ile Helgerud ve arkadaşlarının
yaptıkları çalışmada 5-8 haftalık HIIT
antrenmanından sonra futbolcuların
VO2max’ını %7 ile %11 arasında artırdığını
rapor etmişlerdir (Sperlich ve diğerleri, 2011;
Helgerud ve diğerleri, 2001). Aynı şekilde
Impellizzeri ve arkadaşlarının yaptığı
çalışmada da benzer VO2max artışı
görülmüştür (Impellizzeri ve diğerleri, 2005).
Yapılan bir başka çalışmada yüksek şiddetli
interval antrenmanlarının koşu mesafesini
%25 artırdığı bildirilmiştir (Akılveren, 2018).
Nitekim bizim çalışmamıza benzer yapılan bu
çalışmanın sonuçları birbirine paraleldir.
Çeşitli yazarlar tarafından yüksek şiddetli
interval antrenman programının futbolda
aerobik gücü artırmak için geleneksel
dayanıklılık yüklemelerine uygun bir
alternatif olduğu hipotezini destekledikleri
kimi yazarlar ise hem aerobik hem de
anaerobik kapasiteleri geliştirmede etkili bir
yöntem olduğu vurgulanmaktadır (Arazi ve
diğerleri, 2017; Howard ve Stavrianeas,
2017).
Sonuç olarak yüksek şiddetli interval
antrenmanlarının genç futbolcularda hem
koşu mesafesini hem de sürat özelliğini

Köse, B., Atlı, A. / Genç futbolcularda yüksek şiddetli interval antrenmanın çeviklik sürat ve aerobik performans
üzerine etkisinin incelenmesi
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________
Türkiye Spor Bilimleri Dergisi
2020; 4(1);61-68
67
geliştirdiği görülmüştür. Bunun yanı sıra
zaman bakımından ekonomik olmasından bu
antrenman metodunun futbolcuların
antrenman programında yer alması gerektiği
düşünülmektedir.
KAYNAKÇA
Akılveren, E. (2018). Futbolda Yüksek Şiddetli
İnterval Antrenman ve Tekrarlı Sprint
Antrenmanlarının Aerobik Performans
Üzerine Etkisinin İncelenmesi. Akdeniz
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Yüksek Lisans Tezi.
Arazi, H., Keihaniyan, A., Eatemadyboroujeni, A.,
Oftade, A., Takhsha, S., Asadi, A., &
Ramirez-Campillo, R. (2017). Effects of
Heart Rate Vs. Speed-Based High
İntensity İnterval Training on Aerobic
and Anaerobic Capacity of Female Soccer
Players. Sports, 5(3), 57.
Asadi, A.(2012). Effects of Six Weeks Depth
Jump and Counter Movement Jump
Training on Agility Performance.
Roudbar Branch Islamic Azad University,
Roudbar, Iran. Sport Science, 5, 67-70.
Bangsbo, J., Mohr, M., Krustrup, P. (2006).
Physical and Metabolic Demands of
Training and Match-Play in The Elite
Football Player. Journal of Sports
Sciences, 24(7): 665-74.
Bayraktar, I. (2013). Elit Boksörlerin Çeviklik,
Sürat, Reaksiyon ve Dikey Sıçrama
Yetileri Arasındaki İlişkiler. Akademik
Bakış Dergisi, 35, 1-8.
Belegišanin, B. (2017). Effectsof High-Intensity
Interval Training on Aerobic Fitness in
Elite Serbian Soccer Players. Exercise
and Quality of Life Journal. 9(2): 13-17.
Bradley, PS, Sheldon, W., Wooster, B., Olsen, P.,
Boanas, P., and Krustrup, P. (2009). High
Intensity Running in English FA Premier
League Soccer Matches. J Sports Sci,
27:159-168.
Bravo, DF., Impellizzeri, FM., Rampinini, E.,
Castagna, C., Bishop, D., Wisloff, U.
(2008). Sprint vs. Interval Training in
Football. Int J Sports Med., 29 (8): 668-
674.
Buchheit, M., Mendez-Villanueva, A., Simpson,
BM., Bourdon, PC. (2010). Match
Running Performance and Fitness in
Youth Soccer. Int J Sports Med 31: 818-
825.
Castagna, C., Impellizzeri, F.M., Chamari, K.,
Carlomagno, D., Rampinini, E. (2006).
Aerobic Fitness and Yo-Yo Contionus
And Intermittent Tests Performances in
Soccer Players: A Correlation Study.
Journal Of Strength And Conditioning
Research, 20(2): 320-325.
Dellal, A., Chamari, C., Wong, DP., Ahmaidi, S.,
Keller, D., Barros, MLR., Bisciotti, GN.,
and Carling, C. (2011). Comparison
of Physical and Technical Performance in
European Professional Soccer Match-
Play: The FA Premier League and La
LIGA. Eur J Sport Sc 11: 51-59, 2011.
Dupont, G., Akakpo, K., Berthoin, S. (2004). The
Effect of In-Season, High-Intensity
Interval Training in Soccer Players.
Journal of Strength and Conditioning
Research, 18(3),584-589.
Gharah, D.N., Kordi, M.R., & Gaeini, A.A.
(2014). The effect of 4-week high
intensity interval aerobic training
VO2max, TMAX, VO2max of Iranian
club soccer players. Biol. Exerc. Sci, 17,
47-57.
Gibala, M.J, Mcgee, S.L. (2008). Metabolic
Adaptations to Short Term High İntensity
İnterval Training: A Little Pain for A Lot
of Gain?. Exercise and Sport Sciences
Reviews, 36(2), 58 – 63.
Gibala, M.J., McGee, S.L. (2012). Physiological
Adaptations to Low-Volume, High-
İntensity İnterval Training in Health and
Disease. J Physiol, 59:1077-1084.
Gillen, J. B., Percival, M. E., Skelly, L. E., Martin,
B. J., Tan, R. B., Tarnopolsky, M. A., &
Gibala, M. J. (2014). Three minutes of
all-out intermittent exercise per week
increases skeletal muscle oxidative
capacity and improves cardiometabolic
health. PloS one, 9(11).

Köse, B., Atlı, A. / Genç futbolcularda yüksek şiddetli interval antrenmanın çeviklik sürat ve aerobik performans
üzerine etkisinin incelenmesi
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________
Türkiye Spor Bilimleri Dergisi
2020; 4(1);61-68
68
Gökkurt, K. (2019). U19 Futbolcularda 8 Haftalık
Yüksek Yoğunluklu İnterval
Antrenmanın Sürat, Çeviklik ve
İvmelenme Üzerine Etkisi. Selçuk
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Yüksek Lisans Tezi.
Gülle, M., Çetin, M. Ç., Şeker, R., & İhsan,
S.(2017). Assessment of the Correlation
Between Self-Esteem İn Decision-
Making and Decision-Making Styles of
Football Referees in Terms of Their
Refereeing Experience and Violence
Perceptions. International Journal of
Sport Culture and Science, 5(3), 112-123.
Günay, M., Şıktar, E.(2017). Antrenman Bilimi,
Ankara. Gazi Kitapevi Tic. Ltd. Şti,.
Hazır, T., Mahir, Öf., Açıkada, C. (2009). Genç
Futbolcularla Çeviklik ile Vücut
Kompozisyonu ve Aerobik Güç
Arasındaki İlişki. Hacettepe Üniversitesi,
Spor Bilimler Dergisi, Issn, 21, 146-53.
Helgerud, J., Engen, L.C., Wisløff, U., & Hoff, J.
(2001). Aerobic endurance training
improves soccer performance. Medicine
& Science in Sports & Exercise, 33(11),
1925-1931.
Hoff, J., Wisloff, U., Engen, L., Kemi, O.,
Helgerud, J. (2002). Soccer Specific
Aerobic Endurance Training. British
Journal of Sports Medicine, 36, 218-221.
Howard, N., Stavrianeas, S.(2017). In-Season
High-İntensity İnterval Training İmproves
Conditioning in High School Soccer
Players. International Journal of Exercise
Science, 10, 713.
Iacono, A.D., Eliakim, A., Meckel, Y.(2015).
Improving Fitness of Elite Handball
Players: Small-Sided Games Vs. High-
İntensity İntermittent Training. The
Journal of Strength & Conditioning
Research, 29, 835 43.
Iaia, FM., Rampinini, E., Bangsbo, J. (2009).
High-Intensity Training in Football. Int J
Sports Physiol Perform 4(3): 291-306.
Impellizzeri, F.M., Marcora, S.M., Castagna, C.,
Reilly, T., Sassi, A., Iaia, F.M., &
Rampinini, E. (2006). Physiological and
performance effects of generic versus
specific aerobic training in soccer
players. International journal of sports
medicine, 27(06), 483-492.
Karp, J. R. (2000). Interval training for the fitness
professional. Strength & Conditioning
Journal, 22(4), 64.
Krustrup, P., Mohr, M., Amstrup, T., Rysgaard, T.,
Johansen, J., Steensberg, A., Pedersen,
P.K., Bangsbo, J. (2003). The Yo-Yo
İntermittent Recovery Test: Physiological
Response, Reliability, And Validity.
Medicine And Science İn Sports and
Exercise, 35(4): 697-705.
Krustrup, P., Mohr, M., Ellingsgaard, H., Bangsbo,
J. (2005). Physical Demands During an
Elite Female Soccer Game: Importance of
Training Status. Med Sci Sports Exerc.,
37(7):1242-1248.
Özbay, S., Ulupınar, S., & Özkara, A.B. (2018).
Sporda Çeviklik Performansı. Ulusal
Spor Bilimleri Dergisi, 2(2), 97-112.
Sperlich, B., De Marées, M., Koehler, K., Linville,
J., Holmberg, H.C., Mester, J.(2011).
Effects of 5 Weeks of High-İntensity
İnterval Training Vs. Volume Training in
14-Year-Old Soccer Players. The Journal
of Strength Conditioning Research, 25,
1271-8.
Svensson, M., Drust, B. (2004). Testing Soccer
Players. Journal of Sports Sciences. 23
(6):601–618
Tomas, S., Chamari, K., Castagna, C., Wisloff, U.
(2005). Physiology of Soccer. Sports
Med., 35(6): 501-36.
Wong, P.L., Chaouachi, A., Chamari, K., Dellal,
A., Wisloff, U. (2010). Effect of
Preseason Concurrent Muscular Strength
and High-İntensity İnterval Training in
Professional Soccer Players. The Journal
of Strength Conditioning Research, 24,
653-60.