ArticlePDF Available

Eskişehir’de Kolera Salgını: Etkileri ve Alınan Geniş Önlemler (1893)

Authors:

Abstract

Salgın hastalıklar, tarih boyunca insanlığın en çok etkilendiği felaketlerden biri olmuştur. Nitekim bu hastalıklardan biri tanesi de koleradır. XIX. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren ticari münasebetler, göçler, savaşlar ve hac yoluyla yayılma imkânı bulan kolera, kısa sürede küresel bir tehdit halini almıştır. Osmanlı topraklarında ilk kez 1822’de görülen salgın, gündelik hayatı uzun süre olumsuz yönde etkilemiştir. Anadolu’nun birçok yöresinde olduğu gibi Eskişehir ve çevresini de etkisini altına almıştır. 1893 yılı Ekim ayı ortasından itibaren Eskişehir’de görülmeye başlamış ve aynı yılın Kasım ayı ortasına kadar da devam etmiştir. Salgına maruz kalanlardan önemli bir kısmı hayatını kaybetmiştir. Osmanlı Hükümeti, hastalığın yayılmasını engellemek için öncelikle birtakım karantina önlemleri almıştır. Daha sonra uzman doktorlar görevlendirilmiş ve gündelik hayatla ilgili birtakım tedbirler alınmasına çalışılmıştır. İlgili çalışmada, 1893 yılında Eskişehir’de kolera salgının ortaya çıkışı, salgının boyutu, meydana gelen ölümler ve devletin salgına karşı aldığı önlemler üzerinde durulmuştur. Bunu yaparken de Osmanlı Arşivi’nde muhtelif tasniflerde bulanan belgelerin yanı sıra dönemin basınından ve salgın üzerine yapılmış çeşitli çalışmalardan istifade edilmiştir.
https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
52
 
Screened by

(1893)

(1893)
 



Eser Geçmişi / Article Past: 18/03/2020 22/03/2020
DOI:

ORCID: 
ATIFTarih ve Gelecek
Dergisi
CITEJournal of
History and Future
Başvuruda bulundu. Kabul edildi.
Applied Accepted
History&Future
Journal of
Tarih&Gelecek
Dergisi
e-ISSN 2458-7672
Öz
  
-
       
      -
    



-


-

Anahtar kelimeler:
Abstract
              
-



-




       

Keywords: 
https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf 53
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
Giriş

1

      
3
             





    

8


1       

  

3 
 


          

  


               

              
               
            

 


        


    






8 

https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
54

9




11


13        



      

9 
 

11 
                


13 
 


                





           
, 
      


, 



     



https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf 55
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
Harita 1:

  1819
      




1. 1893 Yılı Kolera Salgını ve Eskişehir
1.1. 1893 Yılı Kolera Salgını


        ,        
    

18

19 


 

 
 
https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
56




 
            

  
      

       








1.2. 1893 Yılında Eskişehir’de Kolera Salgını


    
       
  




 

 
       
,





 

 
 
 
 



https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf 57
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
31

33



         





31    
        
   



-

  
         

     
         
  

 
             

       
   


33             

         


 
 


           



 

    

-




https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
58
        



Harita 2:38


39




              

38
39        
                


 
https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf 59
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1




    






           



   

        



        

          

 

    






 


             
            

 



     


 
 



https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
60










1.2.1. Kolera Hadisenin Ortaya Çıkışı ve Şehirdeki İlk Uygulamalar


      






 
 







                



       


     


   
           
  




 


https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf 61
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1




 









       




        
          
      


















         

  

  
  



https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
62




-

-
-



-





-


-

-








 











https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf 63
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
       


      

    

       
          
 







        





 







 
     


     
     
                    
    
     

   
    




      





https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
64
    




          
          
   





     












81

      

    





 
 
         
 





 
81
https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf 65
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1





83




      



Resim 1:
88

83


 





 

    




88 
https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
66

Resim 2:89Resim 3: 
        




91
 
       

      


   


93
89    

   





      

91

93  

            




   
               

https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf 67
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
     
    
          
 
          

 











         

98
   









99
         








 
98
99

https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
68











       






          


        
    


          
















 

 
https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf 69
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1






111
 


    
      

113











118



          
     



           
 
111 

113 





118
https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
70
   119       





1.2.2. Kolera Salgınına Karşı Eskişehir Çevresinde Alınan Önlemler




 






       


119
-
-
 





-

             
   


   


, 
     , 


 
          

https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf 71
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1











131






       


133


      
    









   

       





           

   
 


131

133
https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
72
  

   

     


      
   

         


     



        
             
         
          


        

 

138

139


    


           







138
139 

https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf 73
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
          




        



   


          




      










         
    







              






https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
74





             
          

       











       


        






 
 
 


 



  


           
            

                  

 
https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf 75
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1


















       




     



  


   
    


          

 


  




 

 

https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
76


























        

 
 
 

 
 
-
  









 
https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf 77
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1





      


      


      

      

       
  








       
         


         








 

 
 
https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
78
Sonuç
     


  

       






 

   


     












Kaynakça
1. Arşiv Belgeleri
         







https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf 79
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1








































https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
80


















 


















https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf 81
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1








        

















         






https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
82
2. Kaynak Eserler
, 


         

          






3. Resmi ve Süreli Yayınlar





















https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf 83
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1







4. Araştırma Eserler






         








 






     

      
          



         
https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1
84

       





         
 



         
,




         
          






          







       




https://dergipark.org.tr/tr/pub/jhf 85
Tarih ve Gelecek Dergisi, Mart 2020, Cilt 6, Sayı 1
Journal of History and Future, March 2020, Volume 6, Issue 1

 ,

,
        
, 



, 


         

     







         

   



        



