Content uploaded by Anna Przekoracka-Krawczyk
Author content
All content in this area was uploaded by Anna Przekoracka-Krawczyk on May 06, 2021
Content may be subject to copyright.
252
Copyright © Medical Education
NAJWAŻNIEJSZE
Miękkie multifokalne soczewki
kontaktowe nawet zwysokimi
addycjami nie osłabiają
znacząco koordynacji oko–ręka
ani nie spowalniają latencji
ruchów oczu.
HIGHLIGHTS
Soft multifocal contact lenses,
even with high additions,
do not significantly reduce
eye–hand coordination or eye
movements latency.
Wpływ miękkich multifokalnych soczewek kontaktowych
zwysokimi addycjami na koordynację
wzrokowo-ruchową
Katarzyna Przekoracka1, 2, Krzysztof Michalak1, 3,
Andrzej Michalski4, Jan Olszewski2, Joanna Paluch3,
Anna Przekoracka-Krawczyk1, 3
1 Laboratorium Fizyki Widzenia iNeuronauki, Centrum NanoBioMedyczne, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza wPoznaniu
Kierownik: prof. dr hab. Stefan Jurga
2 Pracownia Bioniki iEksperymentalnej Biologii Medycznej, Zakład Bioniki iBioimpedancji,
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego wPoznaniu
Kierownik: dr hab. n. ozdr. Jan Olszewski
3 Pracownia Fizyki Widzenia iOptometrii, Wydział Fizyki, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza wPoznaniu
Kierownik: prof. dr hab. Ryszard Naskręcki
4 Katedra Chorób Oczu iOptometrii, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego wPoznaniu
Kierownik: dr hab. n. med. Marcin Stopa
The influence of soft multifocal contact lenses with high additions on the eye–hand coordination
STRESZCZENIE
Celem zaprezentowanych badań było sprawdzenie, czy miękkie multifokal-
ne soczewki kontaktowe zwysokimi addycjami okonstrukcji przeznaczonej
do kontroli krótkowzroczności mogą wpływać na ruchy oczu ikoordynację
oko–ręka. Wbadaniu wzięło udział 24 młodych dorosłych, którym zaapli-
kowano miękkie multifokalne soczewki kontaktowe (Relax, SwissLens)
zaddycją +2D (Add2) i+4D (Add4) oraz kontrolne soczewki jednoogni-
skowe (Add0, Orbis, SwissLens). Zadaniem uczestników było sięganie
wkierunku kółka wyświetlanego na ekranie dotykowym. Mierzono cza-
sy reakcji, dokładność dotknięcia celu oraz latencje ruchów oczu. Wyni-
ki wykazały, że miękkie multifokalne soczewki kontaktowe nie wpłynęły
na latencje ruchów oczu (135, 136 i139 ms odpowiednio dla Add0, Add2
iAdd4, p = 0,171), czasy reakcji (732, 730, 727 ms dla Add0, Add2 iAdd4,
p = 0,932) ani na procent błędów (17%, 13%, 18% dla Add0, Add2 iAdd4,
p = 0,386).
Słowa kluczowe: miękkie multifokalne soczewki kontaktowe, krótkowzroczność,
kontrola progresji krótkowzroczności, koordynacja oko–ręka
Vol. 6/Nr 4(24)/2019 (s. 252-258)
DOI: 10.24292/01.OT.311219.07
253
Copyright © Medical Education
ABSTRACT
e aim of the present research was to assess whether soft multifocal con-
tact lens (SMFCLs) with high addition powers designed for myopia control,
may have an impact on eye movements and eye–hand coordination. 24 young
adults used SMFCLs (Relax, SwissLens) with high additions: +2D (Add2) and
+4D (Add4). Single vision (Add0) contact lenses were used as controls (Orbis,
SwissLens). In the eye–hand coordination task, the subjects were asked to point
out the small circle displayed on atouch screen. Reaction time and accuracy of
pointing, as well as latency of eye movements were measured. Results showed
that SMFCLs had no significant impact on the latency of eye movements (135,
136, 139 ms, for Add0, Add2 and Add4, p = 0.171), reaction time (732, 730, 727
ms for Add0, Add2 and Add4, p = 0.932) or percent error (17%, 13%, 18% for
Add0, Add2 and Add4, p = 0.386).
Key words: soft multifocal contact lenses, myopia, myopia control, eye–hand co-
ordination
WSTĘP
Krótkowzroczność jest jedną znajczęściej występujących
wad refrakcji idotyka aktualnie ok. 2 mld ludzi na świe-
cie, aich liczba ciągle rośnie. Szacuje się, że przy obecnym
tempie progresji krótkowzroczności wroku 2050 wada ta
będzie występowała uponad połowy światowej ludzkiej
populacji (5 mld osób) [1]. Tylko we wschodniej ipołu-
dniowo-wschodniej Azji na krótkowzroczność cierpi 80–
90% młodzieży ze szkół średnich i10–20% dzieci wwieku
szkolnym [2]. Najistotniejszym problemem związanym
zkrótkowzrocznością jest jej negatywny wpływ na fizjo-
logię narządu wzroku. Uosób zdużą krótkowzrocznością
istnieje większe ryzyko pojawienia się chorób oczu, takich
jak zaćma, jaskra oraz patologie siatkówki, które wskraj-
nych przypadkach mogą prowadzić nawet do ślepoty [3].
Od wielu lat trwają poszukiwania przyczyny gwałtownego
wzrostu częstości występowania tej wady na całym świe-
cie. Badania naukowe potwierdziły, że oko krótkowidza jest
bardziej wydłużone niż oko emmetropowe [3–5], ajego
tylna część ulega wypłaszczeniu. Taka zmiana budowy pro-
wadzi do peryferyjnego nadwzrocznego rozogniskowania
powstającego wnim obrazu. Rozogniskowanie to uważa
się obecnie za główną przyczynę przyrostu osiowego gałki
ocznej inarastania krótkowzroczności [6]. Ztego powodu
wbadaniach eksperymentalnych poszukuje się skutecz-
nych metod korekcji peryferyjnego rozogniskowania, które
mogłyby spowolnić proces wzrostu gałki ocznej ihamować
postępującą krótkowzroczność.
Do znanych metod optycznych niwelujących rozognisko-
wanie peryferyjne należy stosowanie soczewek ortoke-
ratologicznych podczas snu [7]. Wostatnich latach coraz
bardziej popularne stają się bi- lub multifokalne miękkie
soczewki kontaktowe (MMSK). Są one tak skonstruowa-
ne, że ich centralna część odpowiada wadzie refrakcji do
dali, awczęści peryferyjnej znajduje się dodatkowa moc
dodatnia (addycja), zwykle owartości między +1,5 a+2,5 D.
Ta unikalna konstrukcja powoduje, że obraz, który powsta-
je przez centralną część soczewki, jest ostro odwzorowany
na siatkówce, natomiast addycja niweluje peryferyjne nad-
wzroczne rozogniskowanie. Badania wykazały, że MMSK
regularnie stosowane mogą zmniejszyć progresję krótko-
wzroczności średnio o50% [8, 9]. Jest to zatem obiecują-
ca, mało inwazyjna metoda spowalniająca progresję krót-
kowzroczności. Nie do pominięcia jest jednak fakt, że ta
peryferyjnie zlokalizowana addycja może znacząco wpły-
nąć na przetwarzanie informacji zobwodowych części
pola widzenia itym samym wpłynąć na działania zależne
od peryferyjnego widzenia. Jak już wiadomo, peryferyjne
widzenie związane jest ze szlakiem wielkokomórkowym
oraz powiązaną znim przbietową drogą wzrokową [10],
która odpowiada za lokalizację obiektów wpolu widze-
nia, percepcję ruchu oraz działanie, czyli przetwarzanie
informacji wzrokowej na potrzeby podjęcia akcji ruchowej
[11]. Ingerencja MMSK wjakość obrazu siatkówkowego
peryferyjnego jest uzasadniona. Może to wpływać na prze-
twarzanie obrazu iszybkość reakcji. Przykładem działania
będącego pod kontrolą widzenia peryferyjnego jest proces
sięgania ichwytania. Wjego trakcie najpierw konieczne
jest zlokalizowanie obiektu wprzestrzeni na podstawie po-
łożenia obrazu na peryferiach siatkówki względem dołka,
po czym skierowanie wzroku wstronę bodźca (wykonanie
odpowiedniej sakkady). Następnie przygotowywane są od-
powiednie kody motoryczne wysyłane do ręki, aby sięgnąć
obiekt zainteresowania. Proces ten wdużej mierze zależy
od widzenia peryferyjnego. Można zatem się spodziewać,
że MMSK, zwłaszcza zwysokimi addycjami, które zaburza-
ją widzenie peryferyjne, mogą osłabić koordynację wzro-
kowo-ruchową, wtym proces sięgania. MMSK są przezna-
Wpływ miękkich multifokalnych soczewek kontaktowych zwysokimi addycjami na koordynację wzrokowo-ruchową
K. Przekoracka, K. Michalak, A. Michalski, J. Olszewski, J. Paluch, A. Przekoracka-Krawczyk
Vol. 6/Nr 4(24)/2019 (s. 252-258)
254
Copyright © Medical Education
czone głównie dla dzieci, dlatego szczególnie ważne jest
zrozumienie ich wpływu nie tylko na funkcje wzrokowe, ale
także na rozwój wzrokowo-motoryczny.
CEL PRACY
Celem zaprezentowanych badań było sprawdzenie wpływu
stosowania wysokich addycji wMMSK na funkcje wzroko-
wo-motoryczne, takie jak koordynacja oko–ręka.
METODY
Grupa badana
Wrozszerzonym badaniu kwalifikacyjnym (okulistyczno-
-optometrycznym) do udziału weksperymencie spośród
32 ochotników dopuszczono 24, wtym 20 kobiet i4 męż-
czyzn. Średni wiek osób, które zostały zakwalifikowane,
wynosił 24 lata (SD = 3,8). Uczestnicy byli studentami lub
pracownikami Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza wPo-
znaniu. Badanie przeprowadzono wLaboratorium Fizyki
Widzenia iNeuronauki wCentrum NanoBioMedycznym
Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza wPoznaniu. Zostało
ono zatwierdzone przez lokalny komitet etyki Uniwersyte-
tu Medycznego wPoznaniu. Projekt badania opracowano
zgodnie zzasadami Deklaracji Helsińskiej, a od badanych
uzyskano pisemną świadomą zgodę na uczestnictwo.
Kryteriami włączenia do badania były: sferyczna wada re-
frakcji nie większa niż 6D, astygmatyzm regularny nie więk-
szy niż 3D, ostrość wzroku każdego oka do dali wkorekcji
wzakresie normy (Vis min. 1,0, co odpowiada 0,00 log-
MAR), prawidłowe funkcje akomodacji oraz brak zmian
patologicznych wnarządzie wzroku. Kryteriami wyłącze-
nia były: zaburzenia widzenia obuocznego oraz pozytywny
wywiad dotyczący występowania zeza wprzeszłości.
Soczewki kontaktowe
Wbadaniu zastosowano soczewki kontaktowe RELAX
firmy SwissLens (1008 Prilly, Szwajcaria) okonstrukcji
multifokalnej przeznaczone do kontroli progresji krótko-
wzroczności. Zastosowane zostały dwie średnice centralnej
strefy soczewki (CZ, central zone): CZ3 ośrednicy 3 mm
iCZ4.5 ośrednicy 4,5 mm zmocą zerową przeznaczoną do
widzenia wdal oraz peryferyjnie zlokalizowane dwie moce
addycji: +2D (Add2) i+4D (Add4). Trzecia soczewka tej
samej firmy miała addycję zerową (Add0) izostała zastoso-
wana jako kontrolna. Każdy uczestnik stosował wszystkie
3 typy soczewek: Add0, Add2, Add4. Osoby badane loso-
wo podzielono na dwie grupy. Pierwsza grupa stosowała
soczewki CZ3, adruga CZ4.5. Wady refrakcji zostały sko-
rygowane za pomocą korekcji okularowej. Badanie odbyło
się po godzinnej adaptacji do soczewek, po czym oceniono
położenie istabilność soczewek za pomocą lampy szczeli-
nowej oraz topografu (Keratograph4, Oculus), aby jakość
dopasowania istabilność soczewek były właściwe ukażde-
gouczestnika.
Procedura iaparatura
Na początku badań uochotników wykonano pomiar obu-
ocznej ostrości wzroku na odległość 40 cm, używając testu
zsymbolami Lea (NearVisionCardLea). Następnie prze-
prowadzono badanie koordynacji oko–ręka. Ochotnicy byli
badani wpozycji siedzącej wodległości 40 cm od ekranu
dotykowego (22’’ monitor, NEC Multisync LCD 225WXM
BK Wide, NEC Corp., rozdzielczość ekranu: 1280 × 1024),
na którym odczytywano moment (wmilisekundach) oraz
dokładność (wpikselach) dotknięcia palcem celu na ekra-
nie. Głowa osoby badanej była stabilizowana przez specjal-
ną podpórkę zoparciem na brodę, ajej dłonie były doci-
śnięte do klatki piersiowej izłożone wpięści zwysuniętymi
palcami wskazującymi oraz gotowe do reakcji wskazania
celu. Na białym tle ekranu wyświetlone było zielone kół-
ko (bodziec-CEL) o średnicy 2 stopni kątowych zszarą
kropką na środku ośrednicy 0,3 stopnia kątowego. Całość
była sterowana oprogramowaniem Presentation19 (Neu-
robehavioral Systems). Podczas badań kółko na ekranie
zmieniało położenie zcentralnego na jedną zsześciu bocz-
nych pozycji. Uzyskiwana decentracja dla bocznych kółek
wynosiła horyzontalnie 14 stopni kątowych, awertykalnie
8,5 stopnia kątowego. Każde z40 powtórzeń zaczynało
się od dotknięcia kółka centralnego, które gasło zrówno-
czesnym zaświeceniem się jednego zkółek bocznych, tzw.
CELÓW, po lewej lub prawej stronie ekranu. Zadaniem
osoby badanej było spojrzenie na cel ijak najszybsze oraz
najdokładniejsze dotknięcie palcem wskazującym lewej lub
prawej ręki środka pojawiającego się kółka. Peryferyjny bo-
dziec-CEL gasł po jego dotknięciu. Następny CEL pojawiał
się po 300 ms wlosowym peryferyjnym ułożeniu. Testy
obuoczne zostały przeprowadzone dla trzech typów socze-
wek kontaktowych: Add0, Add2, Add4, wkolejności loso-
wej, wczasie dwóch sesji trwających dwa kolejne dni. Poło-
wa osób badanych dwa testy wykonała wpierwszym dniu,
atrzeci wdrugim, natomiast druga połowa badanych od-
wrotnie. Wbadaniu ponadto rejestrowano szybkość wyko-
nywania ruchów oczu metodą elektrookulograficzną (EOG,
electrooculography), stosując wzmacniacz QuickAmp
(Brain Products) zdwoma kanałami bipolarnymi: vEOG
ihEOG. Wpierwszym przypadku rejestrowano mrugnię-
cia iruchy oczu wpłaszczyźnie wertykalnej, wdrugim –
wpłaszczyźnie horyzontalnej. Wczasie badań elektrodę
hEOG umieszczono przy krawędziach zewnętrznych oboj-
ga oczu, natomiast vEOG – nad ipod prawym okiem. Elek-
trodę uziemiającą umieszczono na szczycie głowy (pozycja
vertex). Sygnały EOG były próbkowane zczęstotliwością
100 Hz ifiltrowane dolnoprzepustowo zczęstotliwością
odcięcia 20 Hz oraz górnoprzepustowo zczęstotliwością
Wpływ miękkich multifokalnych soczewek kontaktowych zwysokimi addycjami na koordynację wzrokowo-ruchową
K. Przekoracka, K. Michalak, A. Michalski, J. Olszewski, J. Paluch, A. Przekoracka-Krawczyk
Vol. 6/Nr 4(24)/2019 (s. 252-258)
255
Copyright © Medical Education
odcięcia 0,01 Hz, tak aby precyzyjnie wskazać amplitudę
ruchu gałek ocznych.
Analiza statystyczna
Do obliczeń danych zastosowano program MS Excel (Mi-
crosoft Corporation), ado analizy statystycznej oprogra-
mowanie Statistica 13.1 (Statsoft). Analizowano ostrość
wzroku (Vis) wjednostkach logMAR, latencje ruchów oczu
(czas między pojawianiem się bodźca amomentem rozpo-
częcia ruchu gałek ocznych), czasy reakcji (czas między po-
jawianiem się peryferyjnego bodźca-CELU adotknięciem
go palcem; przedwczesne ruchy, czyli krótsze niż 200 ms,
izbyt późne, czyli dłuższe niż 1000 ms, były usuwane zana-
lizy), niedokładność trafień (odległość wpikselach miejsca
dotknięcia monitora palcem od środka bodźca-CELU)
oraz procent błędów (dotknięcie monitora winną stronę,
niż wskazuje CEL lub brak reakcji). Dla danych z rozkła-
dem normalnym zastosowano analizę wariancji (Anova)
dla układu zpowtarzanymi pomiarami przy dwóch czyn-
nikach: 1) grupa (CZ3 iCZ4.5) i2) addycja (Add0, Add2,
Add4). Wanalizie post hoc zastosowano test Tukeya. Róż-
nice uznano za istotne gdy p ≤ 0,05.
WYNIKI
Ostrość wzroku
Wyniki średniej wartości Vis (logMAR) uzyskane dla dwóch
grup badanych itrzech mocy addycji przedstawiono wta-
beli 1. Średnie Vis dla grupy CZ3 igrupy CZ4.5 nie różniły
się znacząco od siebie: -0,06 vs -0,08 (efekt główny grupy:
F[2,44] = 2,55, p = 0,124, η2 = 0,10). Odnotowano jednak
istotną statystycznie, chociaż niewielką, różnicę wVis mię-
dzy addycjami (efekt główny addycji F[2,44] = 3,81, p = 0,031,
η2 = 0,15). Test post hoc wykazał, że soczewki zAdd2 istotnie
statystycznie osłabiły Vis wstosunku do Add0 (-0,05 logMAR
i-0,08 logMAR, kolejno dla Add2 iAdd0, p = 0,030). Po-
między Add0 aAdd4 oraz pomiędzy Add2 iAdd4 nie było
istotnych różnic: p > 0,123. Nie odnotowano istotnej inter-
akcji między czynnikami addycja agrupa (F[2,44] = 0,74,
p = 0,476, η2 = 0,03).
Add0 Add2 Add4
CZ3 -0,08 (+/-0,01) -0,04 (+/-0,02) -0,06 (+/-0,01)
CZ4.5
-0,09 (+/-0,01) -0,07 (+/-0,02) -0,09 (+/-0,01)
Latencje ruchów oczu
Wyniki latencji ruchów oczu przedstawiono na ryci-
nie 1 (góra). Średnie latencje dla soczewek CZ3 iCZ4.5
były podobne iwynosiły 135 ms dla CZ3 i138 ms dla
CZ4.5 (efekt główny grupy: F[1,22] = 0,39; p = 0,536;
η2 = 0,02). Wraz ze wzrostem addycji latencja nieco się
zwiększała (135 ms, 136 ms, 139 ms, odpowiednio dla
Add0, Add2, Add4), jednakże różnice te nie były zna-
czące statystycznie (efekt główny addycji: F[2,44] = 1,84;
p = 0,171; η2= 0,02). Nie odnotowano również istotnej sta-
tystycznie interakcji między daną grupą aaddycją (F[2,44]
= 0,78; p = 0,464; η2 = 0,03).
TABELA 1
Obuoczna średnia ostrość wzroku (w logMAR, SD).
RYCINA 1
Latencje ruchów oczu zpodziałem na grupy (górny) oraz czas
reakcji zpodziałem na grupy (dolny). CZ3 – grupa zsoczewkami
ośrednicy strefy centralnej 3 mm; CZ4.5 – grupa zsoczewkami
ośrednicy strefy centralnej 4,5 mm (wartości są wyrażone jako
średnia ± błąd standardowy).
Czasy reakcji
Wyniki uzyskanych czasów reakcji zaprezentowano na ry-
cinie 1 (dół). Średnie czasy reakcji wgrupie CZ3 były nie-
znacznie dłuższe niż wgrupie CZ4.5 (746 vs 713 ms), jednak
różnica ta nie była znacząca statystycznie (F[1,22] = 1,33;
Wpływ miękkich multifokalnych soczewek kontaktowych zwysokimi addycjami na koordynację wzrokowo-ruchową
K. Przekoracka, K. Michalak, A. Michalski, J. Olszewski, J. Paluch, A. Przekoracka-Krawczyk
Obuoczna średnia ostrość wzroku (logMAR) do bliży wraz z odchyleniem stan-
dardowym (SD). CZ3 – grupa z soczewkami o średnicy strefy centralnej 3 mm;
CZ4.5 – grupa z soczewkami o średnicy strefy centralnej 4,5 mm.
Vol. 6/Nr 4(24)/2019 (s. 252-258)
256
Copyright © Medical Education
RYCINA 2
Niedokładność trafień zpodziałem na grupy (góra) oraz procent
błędów zpodziałem na grupy (dół). CZ3 – grupa zsoczewkami
ośrednicy strefy centralnej 3 mm; CZ4.5 – grupa zsoczewkami
ośrednicy strefy centralnej 4,5 mm (wartości są wyrażone jako
średnia ± błąd standardowy).
p = 0,262; η2 = 0,06). Podobnie nie odnotowano istotnego
wpływu wielkości addycji na średnie czasy reakcji: 732, 730,
727 ms, odpowiednio dla Add0, Add2, Add4 (F[2,44] = 0,07;
p = 0,932; η2 < 0,01). Interakcja między czynnikami grupa
aaddycja również nie była istotna statystycznie (F[2,44] =
0,31; p = 0,737; η2 = 0,01).
Niedokładność traeń
Wyniki przedstawiono na rycinie 2 (góra). Średnia war-
tość niedokładności trafień była większa wgrupie CZ3
niż wgrupie CZ4.5 (19 vs 17 pikseli). Różnica ta nie osią-
gnęła jednak istotności statystycznej (F[1,22] = 3,63;
p = 0,070; η2 = 0,14). Badani trafiali wcel nieco mniej do-
kładnie przy Add4 niż przy pozostałych soczewkach:
18 pikseli przy Add0 iAdd2, a19 pikseli przy Add4. Efekt
ten był bliski istotności statystycznej, ale jednak jej nie osią-
gnął (F[2,44] = 3,13; p = 0,063; η2 = 0,12). Nie odnotowano
również istotnej statystycznie interakcji pomiędzy daną
grupą aaddycją (F[2,44] = 1,35; p = 0,268; η2 = 0,06).
Procent błędów
Wyniki przedstawiono na rycinie 2 (dół). Średni procent
popełnionych przez uczestników błędów był podobny
wgrupach CZ3 iCZ4.5: 18% vs 15% (efekt główny grupy:
F[1,22] = 0,15; p = 0,701; η2 = 0,01). Również wielkość addy-
cji nie wpłynęła istotnie na średnie wartości procentu błę-
dów: 17%, 13%, 18%, kolejno dla Add0, Add2, Add4 (efekt
główny addycji: F[2,44] = 0,935; p = 0,386; η2= 0,04). Jak
widać na rycinie 2, przedstawiony procent popełnionych
błędów wgrupie CZ3 zAdd4 wydaje się nieznacznie więk-
szy niż wpozostałych soczewkach, jednak nieistotna staty-
stycznie interakcja między czynnikami nie potwierdza tego
efektu (F[2,44] = 1,74; p = 0,194; η2= 0,07).
Omówienie
Dotychczasowe badania prowadzone wlaboratoriach
na świecie skupiały się na określeniu wpływu MMSK na
funkcje wzrokowe, takie jak: ostrość wzroku, wrażliwość
na kontrast, odpowiedź akomodacji czy widzenie obuocz-
ne [12–14]. Wykazano, że MMSK zcentrum do dali mają
istotny, chociaż nieduży, wpływ na ostrość wzroku [12–14],
ale znacząco osłabiają wrażliwość na kontrast [13–15]
iosłabiają odpowiedź akomodacji oczu, zczym łączy się
zwiększenie egzoforii do bliży [12, 14]. Brakuje jednak ba-
dań nad tym, czy te niewielkie dotychczas obserwowane
zmiany wfunkcjach wzrokowych wpływają znacząco na
aktywność osób, które stosują soczewki MMSK, ina wyko-
nywane przez nie codzienne czynności. Dlatego wpracy tej
podjęto się zbadania wpływu MMSK zwysokimi addycja-
mi, które mają większy potencjał wspowalnianiu progresji
wady niż soczewki zniskimi addycjami [16] na koordynację
oko–ręka wprostym zadaniu, jakim jest sięganie wkierun-
ku widocznego celu.
Wykazano, że ostrość wzroku wbliży przy Add2 spadła
znacząco statystycznie wstosunku do Add0, ale nie zaob-
serwowano istotnego wpływu na ten parametr wprzypadku
soczewki Add4. Należy jednak zwrócić uwagę na to, że war-
tość -0,05 logMAR jest nadal bardzo dobrą ostrością wzro-
ku (lepsza niż 0,00 logMAR uznana za normę wzrokową),
aróżnica 0,03 logMAR odpowiada nieprzeczytanemu za-
ledwie 1,5 optotypowi, czyli nie ma znaczenia klinicznego.
Wyniki badań potwierdzają, że soczewki MMSK nawet
zbardzo wysoką addycją (Add4) nie wpłynęły istotnie na
koordynację oko–ręka. Czasy reakcji sięgania wbodziec-
-CEL oraz liczba popełnianych błędów były bardzo podob-
ne bez względu na zastosowaną wielkość addycji, atakże na
rozmiar strefy centralnej.
Pewne efekty zaobserwowano przy największej addycji
(Add4) oraz przy mniejszej strefie centralnej (CZ3), gdzie
Wpływ miękkich multifokalnych soczewek kontaktowych zwysokimi addycjami na koordynację wzrokowo-ruchową
K. Przekoracka, K. Michalak, A. Michalski, J. Olszewski, J. Paluch, A. Przekoracka-Krawczyk
Vol. 6/Nr 4(24)/2019 (s. 252-258)
257
Copyright © Medical Education
dokładność udzielanych odpowiedzi była nieznacznie słab-
sza niż przy Add0 (ryc. 2). Jednak wyniki te nie osiągnęły
istotności statystycznej.
Badane soczewki nie wpłynęły znacząco również na la-
tencję ruchów oczu. Jednakże zaobserwowano tendencję
do wydłużenia czasu latencji wraz ze wzrostem addycji
(ryc. 1). Nie można zatem wykluczyć, że badane wtej pra-
cy MMSK mogły wpewnym stopniu wpłynąć na jakość
ruchów oczu, ale zastosowana metoda pomiaru EOG nie
dała możliwości wykrycia zmian we wszystkich aspektach
okoruchowych. Dlatego wprzyszłych eksperymentach
wskazane byłoby zbadanie wpływu MMSK na ruchy oczu
za pomocą czulszej metody eyetrackingu.
PODSUMOWANIE
Wpiśmiennictwie światowym znajdujemy wyniki badań
jakości obrazu siatkówkowego przy stosowaniu MMSK wy-
kazujące, że addycje wperyferyjnych częściach soczewek
znacząco zwiększają aberrację sferyczną, komę iastygma-
tyzm [17, 18], co sugeruje, że podczas użytkowania tego
typu soczewek mogą się pojawić problemy wprzetwarza-
niu informacji zperyferii pola widzenia. Dlatego wnaszym
badaniu można było się spodziewać spowolnienia reakcji
na bodźce prezentowane obwodowo, albowiem widzenie
peryferyjne odpowiedzialne jest za lokalizację obiektów
wprzestrzeni wzrokowej oraz detekcję ruchu [11, 19–21].
Badania przeprowadzone wtej pracy nie potwierdziły, że
MMSK zwysokimi addycjami działają zaburzająco na szyb-
kość wykonywania ruchów oczu ina jakość oraz szybkość
reakcji ręki podczas sięgania po widoczny cel. Uzyska-
ne wyniki wydają się bardzo istotne, ponieważ soczewki
multifokalne projektowane wcelu hamowania progresji
krótkowzroczności przeznaczone są specjalnie dla dzieci
wokresie rozwoju wzrokowo-ruchowego. Konieczne jest
zatem badanie korzyści wpostaci spowolnienia progresji
krótkowzroczności, wynikających ze stosowania MMSK,
wstosunku do deficytów, jakie mogłyby one wywołać
umałoletnich użytkowników. Na podstawie zaprezento-
wanych wyników można stwierdzić, że MMSK zwysokimi
addycjami nie ingerują znacząco wwykonywanie prostego
zadania, jakim jest sięganie do celu wobrębie przestrzeni
wzrokowej bliskiej. Konieczne są jednak dalsze badania nad
wpływem MMSK na inne funkcje wzrokowo-ruchowe, ta-
kie jak: chwytanie, utrzymywanie balansu ciała, chodzenie,
czy bardziej złożone zadania mentalne.
Piśmiennictwo
1. Holden BA, Jong M, Davis S, et al. Nearly 1 billion myopes at risk of myopia-related sight-threatening conditions by 2050-Time to act
now. Clin Exp Optom. 2015; 98: 491-3. doi: 10.1111/cxo.12339.
2. Lin LL, Shih YF, Hsiao CK, et al. Prevalence of myopia in Taiwanese schoolchildren: 1983 to 2000. Ann Acad Med Singapore. 2004; 33:
27-33.
3. Flitcroft DI. The complex interactions of retinal, optical and environmental factors in myopia aetiology. Prog Retin Eye Res. 2012; 31:
622-60. doi:10.1016/j.preteyeres.2012.06.004.
4. Lipson MJ, Brooks MM, Koer BH. The Role of Orthokeratology in Myopia Control: AReview. Eye Contact Lens 2018; 44: 224-30. doi:
10.1097/ICL.0000000000000520.
5. Atchison DA, Jones CE, Schmid KL, et al. Eye shape in emmetropia and myopia. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2004; 45: 3380-6. doi:
10.1167/iovs.04-0292.
6. Atchison DA, Pritchard N, Schmid KL. Peripheral refraction along the horizontal and vertical visual elds in myopia. Vision Res. 2006;
46: 1450-8. doi: 10.1016/j.visres.2005.10.023.
7. Lee YC, Wang JH, Chiu CJ. Eect of Orthokeratology on myopia progression: twelve-year results of aretrospective cohort study. BMC
Ophthalmol. 2017; 17: 243. doi: 10.1186/s12886-017-0639-4.
8. Walline JJ. Myopia Control: AReview. Eye Contact Lens. 2016; 42: 3-8. doi: 10.1097/ICL.0000000000000207.
9. Wildsoet CF, Chia A, Cho P, et al. MI – Interventions Myopia Institute: Interventions for Controlling Myopia Onset and Progression
Report. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2019; 60: M106-M131.
ADRES DO KORESPONDENCJI
mgr Katarzyna Przekoracka
Laboratorium Fizyki Widzenia iNeuronauki,
Centrum NanoBioMedyczne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza wPoznaniu
61-614 Poznań, ul. Uniwersytetu Poznańskiego 2
e-mail: katoptical@gmail.com
ORCID:
Katarzyna Przekoracka – ID – orcid.org/0000-0002-5386-3083
Anna Przekoracka Krawczyk – ID –orcid.org/0000-0003-2401-4135
Krzysztof Michalak – ID –orcid.org/0000-0002-0267-5605
Jan Olszewski – ID– orcid.org/0000-0002-6032-3077
Wpływ miękkich multifokalnych soczewek kontaktowych zwysokimi addycjami na koordynację wzrokowo-ruchową
K. Przekoracka, K. Michalak, A. Michalski, J. Olszewski, J. Paluch, A. Przekoracka-Krawczyk
Vol. 6/Nr 4(24)/2019 (s. 252-258)
258
Copyright © Medical Education
10. Milner AD, Goodale MA. Visual pathways to perception and action. Prog Brain Res. 1993; 95: 317-37. doi: 10.1016/s0079-
6123(08)60379-9.
11. Goodale MA, Milner AD. Separate visual pathways for perception and action. Trends Neurosci. 1992; 15: 20-5. doi:10.1016/0166-
2236(92)90344-8.
12. Kang P, Wildsoet CF. Acute and short-term changes in visual function with multifocal soft contact lens wear in young adults. Cont Lens
Anterior Eye. 2016; 39: 133-40. doi:10.1016/j.clae.2015.09.004.
13. Sanchez I, Ortiz-Toquero S, Blanco M, et al. Anew method to analyse the eect of multifocal contact lenses on visual function. Cont
Lens Anterior Eye. 2018; 41: 169-74. doi:10.1016/j.clae.2017.11.005.
14. Gong CR, Troilo D, Richdale K. Accommodation and Phoria in Children Wearing Multifocal Contact Lenses. Optom Vis Sci. 2017; 94:
353-60.
15. Wahl S, Forno L, Ochakovski GA, et al. Disability glare in soft multifocal contact lenses. Cont Lens Anterior Eye. 2018; 41: 175-9.
doi:10.1016/j.clae.2017.10.002.
16. Michaud L, Simard P, Marcotte-Collard R. Dening aStrategy for Myopia Control. Asystematic approach can help practitioners more
eectively implement myopia control into practice. Contact Lens Spectrum. 2016; 31: 36-42.
17. Peyre C, Fumery L, Gatinel D. Comparison of high-order optical aberrations induced by dierent multifocal contact lens geometries.
J Fr Ophtalmol. 2005; 28: 599-604.
18. Fedtke C, Sha J, Thomas V, et al. Impact of Spherical Aberration Terms on Multifocal Contact Lens Performance. Optom Vis Sci. 2017;
94: 197-207. doi: 10.1097/OPX.0000000000001017.
19. Crawford JD, Henriques DYP, Medendorp WP, et al. Ocular kinematics and eye-hand coordination. Strabismus. 2002; 10: 1-15.
20. Milner AD, Goodale MA. Two visual systems re-viewed. Neuropsychologia 2008; 46: 774-85. doi: 10.1016/j.neuropsycholo-
gia.2007.10.005.
21. Vater C. How selective attention aects the detection of motion changes with peripheral vision in MOT. Heliyon. 2019; 2: e02282. doi:
10.1016/j.heliyon.2019.e02282.
Wpływ miękkich multifokalnych soczewek kontaktowych zwysokimi addycjami na koordynację wzrokowo-ruchową
K. Przekoracka, K. Michalak, A. Michalski, J. Olszewski, J. Paluch, A. Przekoracka-Krawczyk
Wkład autorów/Authors’ contributions:
Katarzyna Przekoracka: udział wopracowaniu metodologii, kwalifikacji uczestników badań (kwalifikacja optometryczna), udział
wwykonywaniu badań, analiza wyników, pisanie publikacji.
Krzysztof Michalak: oprogramowanie programu koordynacja oko–ręka, konsultacja uzyskanych wyników, konsultacja ostatecznej wersji
publikacji.
Andrzej Michalski: wykonanie badań kwalifikacyjnych (okulistycznych), konsultacja uzyskanych wyników, konsultacja ostatecznej wersji
publikacji.
Jan Olszewski: konsultacja zastosowanej metodologii badań, udział wpisaniu publikacji.
Joanna Paluch: udział worganizacji grupy badawczej, badaniach kwalifikacyjnych, wykonywaniu badań koordynacji oko–ręka.
Anna Przekoracka-Krawczyk: stworzenie koncepcji badań, udział wopracowaniu metodologii, analiza wyników, udział wpisaniu publikacji.
Konflikt interesów/Conflict of interests:
Nie występuje.
Finansowanie/Financial support:
Nie występuje.
Etyka/Ethics:
Tre ści przedstawione wartykule są zgodne zzasadami Deklaracji Helsińskiej, dyrektywami EU
oraz ujednoliconymi wymaganiami dla czasopism biomedycznych.
Vol. 6/Nr 4(24)/2019 (s. 252-258)