Teknoloji Tabanlı Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi

Full text

YABANCI
DİL OLARAK
TÜRKÇE
ÖĞRETİMİ
Politika, Program, Yöntem ve
Öğretim
Editörler:
Dr. Emrah BOYLU-Dr. Latif İLTAR

Editörler: Dr. Emrah BOYLU - Dr. Latif İLTAR
YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİ
Politika, Program, Yöntem ve Öğretim
ISBN 978-605-241-809-3
DOI 10.14527/9786052418093
Kitap içeriğinin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.
© 2019, PEGEM AKADEMİ
Bu kitabın basım, yayım ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. AŞ'ye aittir.
Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik,
fotokopi, manyetik kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan
kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz.
Pegem Akademi Yayıncılık, 1998 yılından bugüne uluslararası düzeyde düzenli faaliyet yürüten
uluslararası akademik bir yayınevidir. Yayımladığı kitaplar; Yükseköğretim Kurulunca ta-
nınan yükseköğretim kurumlarının kataloglarında yer almaktadır. Dünyadaki en büyük çevri-
miçi kamu erişim kataloğu olan WorldCat ve ayrıca Türkiye’de kurulan Turcademy.com ve
Pegemindeks.net tarafından yayınları taranmaktadır, indekslenmektedir. Aynı alanda farklı yazar-
lara ait 1000’in üzerinde yayını bulunmaktadır. Pegem Akademi Yayınları ile ilgili detaylı bilgilere
http://pegem.net adresinden ulaşılabilmektedir.
1. Baskı: Kasım 2019, Ankara
Yayın-Proje: Şehriban Türlüdür
Dizgi-Grafik Tasarım: Ayşe Nur Yıldırım
Kapak Tasarım: Pegem Akademi
Baskı: Vadi Grup Basım A.Ş.
İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 2284 Sokak No:105
Yenimahalle/ANKARA
(0312 394 55 91)
Yayıncı Sertifika No: 36306
Matbaa Sertifika No: 26687
İletişim
Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA
Yayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51
Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08
Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60
İnternet: www.pegem.net
E-ileti: pegem@pegem.net
WhatsApp Hattı: 0538 594 92 40

ÖN SÖZ
Bir kavram olarak “Bilim” birbirine benzeyen varlıkların veya kavramların
birbirinden ayrılan özellikleri bakımından sınıandırılması ile başlar. Bilimin
konusu olan ve bir sınıandırmaya dâhil olan her şey, birbiriyle alakalı benzer
ve farklı özellikler göz önünde bulundurularak ele alınır. Bilim dalı olarak dil ve
edebiyat ele alındığında benzer şekilde alanda yaşanan gelişmeler doğrultusun-
da Türk dilinin ve Türk edebiyatının kendi içinde farklı bilim dallarına ayrıldığı
görülmektedir. Bu bağlamda son yıllarda Türkçe eğitimi alanında yaşanan geliş-
melerle birlikte yabancı dil olarak Türkçe öğretimi bilim dalı ortaya çıkmıştır. Bi-
limsel çalışmaların sınıandırılması ve konuları bakımından konumlandırılması
ilkeleri bağlamında yabancı dil olarak Türkçe öğretimi sorunsalı alanyazında ciddi
bir şekilde gündem oluşturmaktadır.
Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin sayısının her geçen gün daha da art-
tığı günümüzde ilgili alanda çalışan akademisyenler olarak görevimiz yabancı dil
olarak Türkçe öğretimi alanındaki teori, uygulama ve öğretici yetiştirme açığını
kapatmaktır. Bu düşünce doğrultusunda YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞ-
RETİMİ Politika, Program, Yöntem ve Öğretim adlı eser Türkçeye gönül verenle-
rin hizmetine sunulmuştur. Kitap, alan yazında yer alması gerektiği tespit edilen
konular ele alınarak on başlık hâlinde sıralanmıştır.
Eserin Türklük Bilimi çalışmalarında ve bilhassa Yabancı Dil Olarak Türkçe
Öğretimi çalışmalarında kullanılacak faydalı bir kaynak olması dileğiyle…
Editörler
Kasım, 2019

Bölümler ve Yazarları
1. Bölüm: Dil Edinimi, Dil Öğrenimi/Öğretimi ve Dil Eğitimi Üzerine
Tartışmalar
Dr. Latif İLTAR
2. Bölüm: Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Politikası Nasıl Olmalıdır?
Dr. Umut BAŞAR
3. Bölüm: Öğrenen İhtiyaçlarının Belirlenmesi ve Yabancı Dil Olarak
Türkçe Öğretiminde Program Geliştirme
Doç. Dr. Nurşat BİÇER
4. Bölüm: Dil Öğretim Yöntemlerinin Yabancı Dil Olarak Türkçe
Öğretiminde Kullanımı
Dr. Emrah BOYLU
5. Bölüm: Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretiminde Metin Uyarlama
Dr. Cihat Burak KORKMAZ
6. Bölüm: Türkçe Kalıplaşmış Sözlerin (Atasözü, Deyim, İkileme, Kalıp
Söz) Öğretimi
Dr. Mehmet Emre ÇELİK
7. Bölüm: Teknoloji Tabanlı Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi
Öğr. Gör. Önder ÇANGAL
8. Bölüm: Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Açısından Sözlükler
Dr. Burak TÜFEKÇİOĞLU
9. Bölüm: Geçici Koruma Altındaki Yabancılara Türkçe Öğretimi
Öğr. Gör. Bünyamin OĞUZ
10. Bölüm: Çocuklara Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi
Öğr. Gör. Semih Alper DÜNDAR

TEKNOLOJİ TABANLI YABANCI DİL
OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİ
Öğr. Gör. Önder ÇANGAL
Gazantep Ünverstes
Giriş
Blg paylaşımını genş ktlelere kolay ve hızlı br şeklde ulaştırmaya yarayan
ktle letşm araçları, geçmşten günümüze her dönemde ktleler üzernde büyük
br etk yaratmıştır. Yazı cat edlmeden önce sözlü olarak letlen blg, yazının
cadı ve sonrasında matbaanın bulunmasıyla yazılı letlmeye ve daha çok breye
aktarılmaya başlamıştır. Teknolojnn gelşm blgnn görsel olarak aktarımını
mümkün kılmış ve blgy daha ulaşılablr hâle getrmştr. İnternet teknoloj-
lernn gelşmesyle brlkte se blgnn tek yönlü aktarımının ntelğ değşerek
breylern de blgnn çerğne müdahale edebleceğ ve çerk paylaşableceğ et-
kleşml nternet ortamları doğmuştur (Kuyumcu, 2017: 46-47).
Blg çağı le brlkte öğretm stratej, yöntem ve teknkler de değşmş, mo-
dern dl öğretm stratejler doğmuştur. “Geleneksel stratejler öğretmen merkezl,
öğrencye pasf dnleyc rolü veren stratejler ken, günümüzde öğretmen ve öğ-
renclern beğensn kazanmış olup öğrenclere ölçüleblr kazanımlar sağlayab-
len modern stratejler öğrenc merkezl olmanın yanında teknoloj kullanımı le de
ön plana çıkmaktadır” (Bakla, 2012: 88).
Bugün blgsayar ve nternet araçlarındak gelşmeler sayesnde yüz yüze eğ-
tmn yanına uzaktan eğtm, blgsayar destekl öğretm, nternet destekl öğretm,
nternette eğtm gb yen kavramlar eklenmştr (Sancar Özyavuz, 2012: 65). Tek-
nolojk gelşmelerle brlkte eğtm süreçlerne yön vermeye başlayan bu kavramlar
yabancı dl olarak Türkçe öğretm alanına da grmş, konuyla lgl akademk ça-
lışmalar yapılmaya başlanmıştır. (Kanğ, 2015; Plancı vd., 2015; Türker vd., 2015;
Özkan, 2016; Şen, 2016; Kanburoğlu ve Aycan, 2016; Akın, 2016; Türker, 2018).
Çalışmanın bu bölümünde “Teknoloji Tabanlı Yabancı Dil Olarak Türkçe
Öğretimi” başlığından hareketle nternet destekl öğretm, nteraktf öğrenme ve
web 2.0 araçlarının dl öğretmndek yer üzernde durulacak, dl öğretmnde
kullanılablecek teknoloj tabanlı uygulama ve platformlar hakkında blg verle-
cektr.
7. BÖLÜM