ArticlePDF Available

كاریگەری بەكارهێنانی سۆشیاڵ میدیا لەسەر زمانی كوردی

Authors:

Abstract

پێشكە‌وتنە‌ بە‌ردە‌وامە‌كانی تە‌كنە‌لۆژیا و گە‌یاندن، لە زۆر بواردا، گۆڕانكاری بە‌رچاوی هێنایە‌ ئاراوە‌ و چە‌ندین زاراوە‌ و چە‌مكی نوێی تایبەت بەخۆی داڕشت و یە‌ك لە‌و چە‌مكە‌ نوێیانەش‌ سوشیاڵ میدیا( Social Media).كە لە كۆتایی ساڵەكانی سەدەی بیست پەیدابوو. بەشێوەیەكی گشتی مەبەست لە سوشیاڵ میدیا( Social Media)‌: (ڕێگایەكی نوێی گەیاندنە، كە مرۆڤەكان لەسەرانسەری دونیادا و لەهەموو بارودۆخە جیاوازەكاندا بە ئاسانی بەیەكەوە دەبەستێتەوە و ئامانجی ئاسانكارییە لە پەیوەندیكردن و زیادكردنی كارلێككردن )"Interactivity")، كە دەكاتە ئەوەی، سوشیاڵ میدیا پرۆسەیەكی پەیوەندی و گەیاندنە لە ئەنجامی ئاوێتەبوونی سێ‌ ڕەگەزی سەرەكییەوە دروست دەبێت، كە ئەوانیش بریتیین: لە (كۆمپیوتەر) و (تۆڕەكان) و (مەڵتیمیدیا). ئەم توێژینەوەیە جەخت لەسەر زمانی بەكارهێنراوی فەیسبوك دەكاتەوە و بایەخ بە ڕێنووس و لایەنی زمانەوانی نووسینەكان لەلای بەكارهێنەران دەدات. هەوڵدەدات بزانیت تا چ ڕادەیەك بەكارهێنەرانی تۆرەكۆمەڵایەتییەكان پابەندن بەڕەچاوكردنی ڕێنووسی كوردی و ڕێزمان لە بڵاوكردنەوەی پۆست و بابەتەكان.
@@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
RYY
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ ز ر (
@@
ﯾﯿ ڵﯿﯚ هرآ رﯾرآ
)
Social Media
،درآ ز ر (
و كو!"ﯾ#
تد آ     ا و آو
ناودره .م   ن . .م آآ دو
 نا
- آ  د ت-  ازدد - وه
آ
رز زاو آ ن و    
،هم ااو  ا  زا كو ، ر
(وا و وا ،واو)  ه
د و
 واو را اهرآ
 زاو آ وه
وراو رژه : ن را و و "وآ"
ندآ و دآ و نو و" آ" و
نآ ر زاو  و و د و م م ،
رو آ وژر هر ، جر ه
،
زا   ،ر وژر هر و رآ 
ار آداا .ود
آزا  ودآوو و اد كو ن ،
و آ ره :و اژر ،  رد ر و
اه ك رد ر و ر ن و و
  ندرا .اه  آو  و 
آد ، آ رآ و آ ز   ر
 ،رآ م د .  رآ" 
@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SPP
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ 
"آ ردد م و :كو و  آزا اآ و
ندآرآ وارزاد وا و  و پ هر و
آ  و و و ناو .ه نو و
 .ر  ن وآد نو 
 آ و
ند   رآ  ازر و ر، ا 
 آ دوه و اد ن آر ون 
 ن  ،  ر ادرار  
ه وآ از و رآ ،زاو وه 
و
ود ،ه  و آ ره ن  زو ،راآ
  نوه .د اد را نه م ،نرا
و رآ ،ا هر اد آه
رآ ر ت و ر  وو و
سوژر د و  ،آر آازر رو و
  ن ه  ،و ره ك ،ن  و
او وه ،وودورد رو آازو  
 آ  و   ، ناز ناز و و
سوژر و  ر اآ ،ت و رو و
ور وه آ ر آ او رز
 .و نار او ش ازد كو ر
ز وهرآ  اد  ن ر ررآ و و
آر ز وهرآ وو .م و  
ش و و  آ  آو  
و ، موود     نز آآا
 وو  و رآ و وهرآ ور
  .ودرآ ز ر نآآم آ اود 
 ا آو و و وو  و
آ . اآ م و درار وا وو.
@@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SPQ
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ ز ر (
:مآ را آو:
و  :مآ:
١
١١
١ -
- -
-١
١١
١
آ
آآ
آ


و
وو
و:
::
:  ادو و م آ
ارهرآ كدا چ  ود ن نآآ 
 ودآو  ن و درآ و دآو 
.اآآ و و ت و
١
١١
١ -
- -
-٢
٢٢
٢





و
وو
و:
::
: م
و



د
او
١- 
 :آو
د
آور


ناررآ
آو
راد

 
 و

و
ز ا
هرآوا كو ر نارهرآ .
٢- از
د
آور


نار
و
نارآ
آو
آ
از
هرآ ز ررآوا 
ن
  اد  و  كو 
وود و  كر   آد ، 
ز  درآ ز آ و آ رر  
 .اآآ
١
١١
١ -
- -
-٣
٣٣
٣
:و آ
:و آ:و آ
:و آ   م آر 
:ود ا 
١.   وهرآ ز زا  نو
 وو  اآآ .وهرآ و  و
٢.  دد ررآ آزاو و ه 
.ودرآ ز ر
١
١١
١ -
- -
-٤
٤٤
٤
 آر
 آر آر
 آرو
وو
و:
::
:
١- ،درآ ز  ر و وآ و و
ز او ر واو و درو آاد آ ،و رآه 
@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SPR
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ 
  ودرآ  در اآآ؟
٢ .ه آزاو و ررآ  ر 
هرآنار ررد ز ودرآ ؟
نآ  :موود:
١ . نآآ-
 
آ  آواراز :
ر   وو م ،درآ رد 
و او  و آ ن نا  راز
و  آ آ ،د نآآ  اورا
د ووزر و   خ  ر آ ،د)
٢٠١٥.(
٢ سوژ ووه .-
 
و  آواراز :
  آ ،درآ آ سوژ وه ادآ
و راز و اوه ودآو و ودآآ  ارآ 
 ،ند اآ دآ ن اد آ م و
آرآ رار وا آوارزاد  رآ ن نرو
رآ وز و ازر د ن ه ن
)نار ،٢٠٠٠(.
٣  نز .  :اد و آ ،و ز 
و زا و ن ا وو  ودرآ رهرآ ن
  خ  م .ردد رآ و و سو
 س  ، رد  و ن و وا
  هرآ زا آد اآآ.
٤) زا درآ و .

( م  :
   درآ و   و 
 دو او  ،(درآ ) ار  هرآ
و ر )

وارو () ،٢٠١٤(.
@@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SPS
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ ز ر (
موود  : نز ررآ و اآآ  
وز ر نآآ:
و  وو  اآآ   نز :مآ
وهرآ و :
 ،درآ ز  ر و وآ و و
واو و درو آاد آ ،و رآه ز او ر
  ودرآ  ، در اآآ
 ارهرآ نآر رز وو نآآ
م وارهرآ وهرآ ز  ر وز
 درآ ز ماودر ادار م  .ردد آر
 م .آد رژه  ن ر ز 
آد نار و ند د    
زا و  وو درآ ز او تر
  وهرآ :اآآ
١ آ .ور هرآ  وو نزدرآ ر
)

 ( ،) :كو د ز نآآ
.هدرآ (د ز ن ر
٢و  ،(درآ ) ار   تآوه .ا
و ر و  آز  و   دو»


« شدرو ،و ك  و د و
.و رز نارهرآ  ند
٣ ز ز ،درآ اآد و  ز و .
  .و وار ز ك ، و د
ووه د رد وا نآآ
ژ وآ )

(.
@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SPT
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ 
٤  و ر و  . وهرآ ز ،اآ
وآدرد  و ز و نوه زا  ز ر آ ،
.رد  ه و
ودرآ ز ر نآآ  ررآ :موود:
وه ا راز ژآ و از ود
 تآد آ ،نآ   ،ا ژ
 و د  و ر و  و ن 
ر نژ نآآز  هاد م اود ،و 
آ و آ ڤ زا ،وآزد ،و
و اوژر از ت و نآراز  نوآه
ود ا و زا وراز و اوه آو و
رو ،و اد ك ،وه ادر ر ا
 م ،ت نآراز ندراز ر و آ
  ندو  و آو و ر  آو
و   ،ه رز ر در م د
آره آ    ه و مر ه تآوه و
  نآآ  ا .و و
 و تآ راز آو آو نآآ
و ،ادورد وو و واآ ر، رو آ
 نآ و ن آ اد نآآ 
 ا  و  ت و  واور  
د ررز  ،اد و   ت و
آ هو  آراز كو نآآ را
ر ، آد آر ررآ س كو و
آ  را شو ه ،آد 
 اد آ نآد و ژ ودو 
آ كو نآآ ز آ ا
@@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SPU
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ ز ر (
ر هرآ پا  شز م ،واه 
د واورا ن نآآ ر و
نآآااد آ او ،وودورد
آز  ار نآآ را آ
 آ ا ا نآآ ر ررآ
و و ل نا آ  و و ت ورد و
روآ زاو  وآا  و تد  و
ر   آ وورد  ور
رز و نا نو و گد آز و داد.
ه   و ،وا و نار د 
ند ا و وا ررآ  نو
آد آ ،وودآ ز ر : ن ا  
١ ،او آ  و نر و سو  ناد خ .
ادد ن ررآ از ن رو ت ه آ ،
آد ش ،  ك از  تآ رز
و ن و سو و اوز وو  نآد ررز
  وزاو رز اد نوآدرد )

(.
٢  و   و  هرآ رو   .
  ادرآ و .(درآ ) ار  و 
٣ .  نآآرو ار  
ه و د  ،و   وو و
.و
٤رد و و  رآ  نا .ا  ش ،
آ ،ور ر و ررآ  زا
. ار و در  نو
٥ . ،رد  ررآ زا و نآآ
 و كرو  ردو نو او .ره و اوز 
@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SPV
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ 
و ندراز آ و ز ز هرآ
ا

.
٦رآه و  .ا سآ وه آ ،  
نآرهرآ  كاز  او رد  ا
ه و ا ا سآ وه آ ر» هو
رو
٧وود ن  . راز ادوهاد ، نآآ
  آ ،رردو و زا  نررو
زا م  د و وا آرا وه  را 
.او
م ا  :آو :
آو  و و ر :مآ:
٣
٣٣
٣ -
- -
-١
١١
١-
--
-١
١١
١
ر
رر
ر


آو
آوآو
آو:
::
: آو و
د
ا
آ) ،آ  وود ر ا آ ه (
او :ا آ  ،ا آ 
رو و م وو ا او آ ر
ا و رو رآ .


و
ووا.
٣
٣٣
٣ -
- -
-١
١١
١-
--
-٢
٢٢
٢
آ
آآ
آ


و
وو
و





:آو
:آو:آو
:آو آآو
ر وه و  آو  د از
آ تد نار ،و آره ن
 و ر دد  و وروشو
 ر آ و وااز  ،آ ر ر
آ  مر تد ،وارو ن ر آ و
آ ك  ،وواآ   هره  آ
@@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SPW
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ ز ر (
آ د از اد د   ز 
و  ز  .وارو
٣
٣٣
٣ -
- -
-١
١١
١-
--
-٣
٣٣
٣
 آرا
 آرا آرا
 آراو
وو
و:
::
:  ره آو ،از
آرا و   ا ترآ ،ود آ آ
 ،و او :
أ  را :  را  و آا
آ  آوا از) واآ د - آ (تد
وارو .
ب- آ ،د از  : را تد
وودره ز آ ه ره  .وارو آ
آ د از د د  ،وارو 
ز  و  ز .وااد مر ه .
ج- آا رآ آ ز و و  :تآ را
ا ،وار رآ آا  مو  ٢٠١٨ اد
.نوارد م
٣
٣٣
٣ -
- -
-١
١١
١-
--
-٤
٤٤
٤
 زا
 زا زا
 زا:و
:و:و
:و
١-
آ ور:
٢- نار :ا ر و راز ودآآ زا
نوه  داد ر ا  ود
راز آ آر زا  ودآآ راز  از
 و آ،اآ اد آ ر ت 
آو ن وار ،وووا وردو
    ،آو و 
آر ر ا آو نار نوه 
ا  هو آر شاو و و
واو ور از   و و
ووا آو ،و ندآر  آ
@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SPX
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ 
ازر م را و ن نارنوه  دآد
ر آو آ  نوود و :مآ  :
 روورآ و  موود :آر  
آو نار ادر م .دز آد رن آ
وااد نرن  ر ،نواآ آر
و ود و راز ودآآ  شآر
ن و .ادآو  آر وا .وو
٣- ور رآ  :نآر رآ
و وا  ،و را و
،و از نآآ ندو ورو 
آ و راز ودآ  ن ،ادن و
ه رآ ر رآ    ار و
 نآ و اد ،نآرژ و  و ر
ر ا  ر ر  اد .
آ ود ر نآر و ر د
رآوه
و  مر  م نآر ورا .
ر د نآر رژ / وو روود = ×١٠٠
ند ر و نآ و  وو :موود:
و   وآ، نار 
وو  آ مر /باد آ
د از؛ ددآ ر ا آ )١٩ (ر
،و ش ادد رنآ ر  ادوار و
آدآو نآاد و آدآو ،نآاد نار م
 :
@@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SPY
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ ز ر (
آم /نآ روو:
) 
) ) 
) ١
١١
١(
((
(
باد آ آ  و و واد
باد آ آ  و و وادباد آ آ  و و واد
باد آ آ  و و واد
ش
ووروود

د
%

وو
١٠
١٢.٥
%
ا
١٠
١٢.٥
%
آ

١٠
١٢.٥
%
آ رآ

١٠
١٢.٥
%

١٠
١٢.٥
%
اوورد
١٠
١٢.٥
%
نار
١٠
١٢.٥
%

راو
١٠
١٢.٥
%
 آ
٨٠
١٠٠
%
) 
) ) 
) ٢
٢٢
٢(
((
(
ز  و و واد
ز  و و وادز  و و واد
ز  و و واد
ز
زز
ز
ووروود
ووروودووروود
ووروود



د
دد
د
%
%%
%

٤٠
٥٠
%

٤٠
٥٠
%
 آ
٨٠
١٠٠
%
) 
) ) 
) ٣
٣٣
٣ (
( (
(
ن  و و واد
ن  و و وادن  و و واد
ن  و و واد
ن
نن
ن
ووروود
ووروودووروود
ووروود



د
دد
د
%
%%
%



١٨
-
٢٢
٥١
٦٣.٧
%
مآ
٢٣
-
٢٧
٢٤
٣٠
%
موود
٢٨
رووژور و
٥
٦.٢
%
م
 آ
٨٠
١٠٠
%
@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SQP
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ 
) 
) ) 
) ٤
٤٤
٤(
((
(
 و و واد
 و و واد و و واد
 و و واد
كو آار دا
كو آار دا كو آار دا
كو آار دا
دا
دا دا
دا
آار
آارآار
آار
ن
نن
ن
ووروود
ووروودووروود
ووروود



د
دد
د
%
%%
%




ر
رز
١٢
١٥
%
م
رز
٢٨
٣٥
%
مآ
از
٢٧
٣٣.٧
%
موود
مآ
٩
١١.٢
%
مرا

ر
مآ
٤
٥
%
م
 آ
٨٠
١٠٠
%
) 
) ) 
) ٥
٥٥
٥(
((
(
رژ  و و واد
رژ  و و وادرژ  و و واد
رژ  و و واد
كو هرآ آآ
كو هرآ آآكو هرآ آآ
كو هرآ آآ
آ
آآ
آ


هرآ
هرآهرآ
هرآ
كو
كوكو
كو
ووروود
ووروودووروود
ووروود



د
دد
د%
%%
%



١
-
٣
٢٠
٢٥
%
موود
٤
-
٦
٤٨
٦٠
%
مآ
 ز
٦
آ
١٢
١٥
%
م
 آ
٨٠
١٠٠
%
) 
) ) 
) ٦
٦٦
٦(
((
(
ررآ
ررآ ررآ
ررآ

و
وو
و ك
ك ك
كآ
آآ
آ
وه
وهوه
وه
سآ
سآسآ
سآ
ا
اا
ا
 
  
 ا
اا
ا



رد
ردرد
رد
و
وو
و
ر
رر
ر
ر
رر
ر
ا
اا
ا
او
اواو
او
؟تا
؟تا؟تا
؟تا
رد 
رد  رد 
رد 
و
وو
و
نآا
نآانآا
نآا
ووروود
ووروودووروود
ووروود



د
دد
د%
%%
%




ر
رز
٣٦
٤٥
%
مآ
رز
١٢
١٥
%
م
از
٤
٥
%
مرا
مآ
٢٥
٣١.٢
%
موود

ر
مآ
٣
٣.٧
%
م
 آ
٨٠
١٠٠
%
@@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SQQ
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ ز ر (
) 
) ) 
) ٧
٧٧
٧(
((
(
ار
ارار
ار
آ
آآ
آ
وا
واوا
وا
رد
ردرد
رد
د
دد
د
ووه
ووهووه
ووه
رد 
رد  رد 
رد 
وه د
وه دوه د
وه د



ووروود
ووروودووروود
ووروود



د
دد
د%
%%
%




ر
رز
٣٩
٤٨.٧
%
مآ
رز
٣٠
٣٧.٥
%
موود
از
٣
٣.٧
%
مرا
مآ
٧
٨.٧
%
م

ر
مآ
١
١.٢
%
م
 آ
٨٠
١٠٠
%
:وآ   آر /موود
) 
) ) 
) ٨
٨٨
٨(
((
(
ىررآ
ىررآىررآ
ىررآ
ار
ارار
ار
آ
آآ
آ
ر
رر
ر
ز
زز
ز
ودرآ
ودرآودرآ
ودرآ
ررآ 
ررآ  ررآ 
ررآ 
درآ ز ر
درآ ز ردرآ ز ر
درآ ز ر
ووروود
ووروودووروود
ووروود



د
دد
د
%
%%
%




ر
رز
١٢
١٥
%
م
رز
٢٨
٣٥
%
موود
از
٣٢
٤٠
%
مآ
مآ
٦
٧.٥
%
مرا

ر
مآ
٢
٢.٥
%
م
 آ
٨٠
١٠٠
%
) 
) ) 
) ٩
٩٩
٩(
((
(
هرآ
هرآهرآ
هرآ


ز
زز
ز
درآ
درآدرآ
درآ
ن
نن
ن
ه
هه
ه
رهرآ
رهرآرهرآ
رهرآ
ودرآ
ودرآودرآ
ودرآ






كو
كوكو
كو



اآ 
اآ اآ 
اآ 
و
وو
و
اآ
اآاآ
اآ
ز
زز
ز
درآ
درآدرآ
درآ
هرآ 
هرآ هرآ 
هرآ 


ز
زز
ز
درآ
درآدرآ
درآ
و
وو
و
وار
واروار
وار
ر
رر
ر
ووروود
ووروودووروود
ووروود



د
دد
د%
%%
%




ر
رز
١٨
٢٢.٥
%
وود
م
رز
١٢
١٥
%
مرا
@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SQR
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ 
از
١٧
٢١.٢
%
م
مآ
٣٠
٣٧.٥
%
مآ

ر
مآ
٣
٣.٧
%
م
 آ
٨٠
١٠٠
%
) 
) ) 
) ١٠
١٠١٠
١٠(
((
(


زا
زازا
زا
ز
زز
ز
وهرآ
وهرآوهرآ
وهرآ









اآ
اآاآ
اآ
وور 
وور وور 
وور 



و
وو
و



و
وو
و
وهرآ
وهرآوهرآ
وهرآ
نو 
نو  نو 
نو 
وهرآ ز
وهرآ زوهرآ ز
وهرآ ز
ووروود
ووروودووروود
ووروود



د
دد
د
%
%%
%




ر
رز
٢٧
٣٣.٧
%
موود
رز
٣٩
٤٨.٧
%
مآ
از
١
١.٢
%
م
مآ
٣
٣.٧
%
مرا

ر
مآ
١٠
١٢.٥
%
م
 آ
٨٠
١٠٠
%
) 
) ) 
) ١١
١١١١
١١(
((
(
) وو
) وو) وو
) وو
Interface
آ  (
آ  (آ  (
آ  ( ن 
ن  ن 
ن هرآ
هرآهرآ
هرآر
رر
ر
نزدرآ
نزدرآنزدرآ
نزدرآ
) وو
) وو) وو
) ووInterface (
( (
(
آ 
آ آ 
آ 



ووروود
ووروودووروود
ووروود



د
دد
د
%
%%
%



 ز

٢٤
٣٠
%
موود
ز
ر
٢٩
٣٦.٢
%
مآ
()آر ز
١٥
١٨.٧
%
م
د ز
٥
٦
.
٢
%
م
درآ ز
او
٧ ٨.٧% مرا
 آ
٨٠
١٠٠
%
@@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SQS
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ ز ر (
) 
) ) 
) ١٢
١٢١٢
١٢(
((
(

 
هرآ
هرآهرآ
هرآ



و
وو
و



ار
ارار
ار
و  .(درآ )
و  .(درآ )و  .(درآ )
و  .(درآ )ا
اا
ا
دو
دودو
دو

 

 و 
 و  و 
 و 
آز
آزآز
آز
ر
رر
ر
و
و و
و»
»»
»
Franco-Arabic
«
« «
«رو
رورو
رو
ا
اا
او
وو
و
 نودو 
 نودو   نودو 
 نودو 
 و 
 و  و 
 و 
آز
آزآز
آز
ر
رر
ر
ووروود
ووروودووروود
ووروود



د
دد
د%
%%
%




ر
رز
٣٥
٤٣.٧
%
مآ
رز
٢٧
٣٣.٧
%
موود
از
١
١.٢
%
م
مآ
١٢
١٥
%
م

ر
مآ
٥
٦.٢
%
مرا
 آ
٨٠
١٠٠
%
) 
) ) 
) ١٣
١٣١٣
١٣(
((
(

 
هرآ
هرآهرآ
هرآ



و
وو
و



ار
ارار
ار
.(درآ )
.(درآ ).(درآ )
.(درآ )
و 
و و 
و ا
اا
ا
  دو
  دو  دو
  دو
رو 
رو رو 
رو 
ا
اا
او
وو
و
 نودو 
 نودو   نودو 
 نودو 






ووروود
ووروودووروود
ووروود



د
دد
د
%
%%
%




ر
رز
٤١
٥١.٢
%
مآ
رز
٢٥
٣١.٢
%
موود
از
٢
٢.٥
%
مرا
مآ
١١
١٣.٧
%
م

ر
مآ
١
١.٢
%
م
 آ
٨٠
١٠٠
%
@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SQT
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ 
) 
) ) 
) ١٤
١٤١٤
١٤(
((
(



واهرآ
واهرآواهرآ
واهرآ
آ و  و آ
آ و  و آآ و  و آ
آ و  و آ


هرآ ر
هرآ رهرآ ر
هرآ ر





ووروود
ووروودووروود
ووروود



د
دد
د%
%%
%



 درآ
ار
١٩ ٢٣.٧% م


ر
٢١
٢٦.٢
%
موود
)ا-
(ر
٣٧ ٤٦.٢% مآ
د ه
٣
٣.٧
%
مرا
 آ
٨٠
١٠٠
%
) 
) ) 
) ١٥
١٥١٥
١٥(
((
(
د
دد
د
و
وو
و



ك
كك
ك
و
وو
و
و
وو
و
اارهرآ
اارهرآاارهرآ
اارهرآ
دا
دادا
دا
هرآ
هرآهرآ
هرآ


و
وو
و
و و 
و و و و 
و و 
ووروود
ووروودووروود
ووروود



د
دد
د%
%%
%




ر
رز
٣١
٣٨.٧
%
مآ
رز
٢٧
٣٣.٧
%
موود
از
٧.٥
%
مرا
مآ
٣.٧
%
م

ر
مآ
١٣
١٦.٢
%
م
 آ
٨٠
١٠٠
%
) 
) ) 
) ١٦
١٦١٦
١٦(
((
(
ز
زز
ز
و
وو
و
،نآد
،نآد ،نآد
،نآدز
زز
ز


د
دد
د
و
وو
و

 

نز د 
نز د نز د 
نز د 
ووروود
ووروودووروود
ووروود



د
دد
د
%
%%
%




ر
رز
٢٠
٢٥
%
م
رز
٢٤
٣٠
%
مآ
از
٥
٦.٢
%
م
مآ
٢٢
٢٧.٥
%
موود

ر
مآ
٩
١١.٢
%
مرا
 آ
٨٠
١٠٠
%
@@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SQU
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ ز ر (
) 
) ) 
) ١٧
١٧١٧
١٧(
((
(
ز
زز
ز
و
وو
و
،نآد
،نآد،نآد
،نآد
ز كو
ز كوز كو
ز كو




وار
واروار
وار
و
و و
و
وار 
وار  وار 
وار 
و
وو
و
ووروود
ووروودووروود
ووروود



د
دد
د%
%%
%




ر
رز
٩
١١.٢
%
مرا
رز
٢٠
٢٥
%
موود
از
٧
٨.٧
%
م
مآ
٣
٣
٤١.٢
%
مآ

ر
مآ
١١
١٣.٧
%
م
 آ
٨٠
١٠٠
%
) 
) ) 
) ١٨
١٨١٨
١٨(
((
(
سو  نا
سو  نا سو  نا
سو  ناو
وو
و
ن
نن
ن
 و
 و و
 و


آ
آآ
آ
،او
،او،او
،او



ره
رهره
ره
ن
نن
ن
از
ازاز
از
رهرآ
رهرآرهرآ
رهرآ
تاد
تادتاد
تاد
رآ ره 
رآ ره رآ ره 
رآ ره  ره
ره ره
ره



سو نا
سو ناسو نا
سو نا
ووروود
ووروودووروود
ووروود



د
دد
د
%
%%
%




ر
رز
٨
١٠
%
م
رز
١٠
١٢.٥
%
مرا
از
٢٠
٢٥
%
موود
مآ
٢٧
٣٣.٧
%
مآ

ر
مآ
١٥
١٨.٧
%
م
 آ
٨٠
١٠٠
%
@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SQV
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ 
) 
) ) 
) ١٩
١٩١٩
١٩(
((
(
آ ار  
آ ار  آ ار  
آ ار  


زا و
زا وزا و
زا و


ررآ
ررآررآ
ررآ



،رد
،رد،رد
،رد
رد
ردرد
رد



كرو
كروكرو
كرو
و
وو
و
و
وو
و
اوز
اوزاوز
اوز
و
وو
و
؟ره
؟ره؟ره
؟ره
ررآ 
آ ار

ووروود

د
%


ر
رز
٤٨
٦٠
%
مآ
رز
٢٧
٣٣.٧
%
موود
از
٠
٠
%
م
مآ
١
١.٢
%
مرا

ر
مآ
٤
٥
%
م
 آ
٨٠
١٠٠
%
@@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SQW
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ ز ر (
م
 آآو نار م  ورا :
١-
آ ور هرآر نزدرآ وو )

(
 نآآ ز د وك) :، ر
ن ز د (درآه.
٢-
آ ور هرآر نزدرآ تآوه 
 ار ) درآ(، وا دو  و
 زآ  و ر و »

«ش
ودر و د و  ك و، دن
هرآنار زر و.
٣-
و ز و داآ درآ، ز ز
د و ، ك ز وار و .
 نآآ او در د ووه
ژو آ.
٤-
و ر و  ،اآ ز وهرآ
ز زا هنو و ز و  ددرآو، آ
ر و ه در.
٥-
 رز ره ناوار ) آ تد (٤-٦
آ كو درآ.
٦-
  ن ن رز ره زا ز وهرآ
 كو.
:نآدرا
١-
نار  ازد نآآ  ارهرآ
ز خ ز درآ و و درآ ر . ش
ه ا  ارهرآ  ودآره
نآآ .
@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SQX
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ 
٢-
آو .ر ه داد آآ ر راه
ه  آ ن ر نآر
وا .وآد آآو نزدرآ آورا
و درآ ز آوو.
٣-
 او د اوار  ز  نو
 وهرآ ز زااآآ  وو 
 .وهرآ و  و
٤-
و  (گ شه) وه اوار ه ا
رآ درآ  آآ  ارهرآ
.اآ و  و آ
çbØòìbšŠó
çbØòìbšŠóçbØòìbšŠó
çbØòìbšŠó
١ .  هرودو ا اا و :يا  ل  :ا تا
آ ،ا تا  هرودو ا اا و كا إ ا
،اا ثاو تار تارا٢٠١٣ ص ،١٦.@@
)٢ ( ناودره  وا آواآو ،آررآ و   :دو
،٢٠١٥.@@
@The Arabic chat alphabet (alternatively the Franco-Arabic alphabet, or
‘Arabizi' @ñïi‹È) https://www.iwillteachyoualanguage.com/blog/arabic-
chat-alphabet
(Q)
@آز  و  ا ا او ر :نو   اا نا
.درا ا .لا او ا٢٠١٤ .
@@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SQY
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ ز ر (
:نآور
درآ ز :مآ
درآ ز :مآدرآ ز :مآ
درآ ز :مآ
١.
 ناودرهدو: آررآ و  ، آواآو وا
 ، ٢٠١٥ .
ر ز :موود
ر ز :موودر ز :موود
ر ز :موود
٢.
نر سآ: ا داو،  أ :،ض اما :
ر ا ا .نا ناو، ا،  اا م، ع٢٦٣،
ن١٤٢١ه - ا /، ٢٠٠٠.
٣.
آز  و نو: ا او ر ا  اا نا
 ا ،لا او ا ارد ،٢٠١٤ .
 ز :م
 ز :م ز :م
 ز :م
         

 
         

@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SRP
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ 

ا ر
ZŽîŠ@ì@ìþ@•bq@@
I@ôäb“ïäìbäói@çò‡i@ãb−ó÷@Ûóîòìóåîím@çŒbïä@ói@çaŠò‰Žîím@LŽîŠói@ðibmíÔ ررآ
 هرآ  ) ،درآ ز ر (
 كوو@õŠaíiói@ó䆋Ùmóà‚@õóîbà@çbØòŠbï‹q@ôn슆@õòìóäa‡àýòì@H NônäaŒ@@
çbØónîíŽïq@óïîŠbÙäììŠ@OãóØóî@@@@@@@@ Q@M@@@@@@@@ôbåÜóàüØ@@@@H@@@@I@bïÐa‹íu@@@H@@@@@I@ì쉎ïà@Z•ói@@@@@pbïiò†ó÷@@@@@Z‰ŽïÜüØ
@@@ŠaìóåŽîí’H@@@@@@@I@@@@@@@@@H@@@@@I@@óÐóÜóÐ@@H@@@@I@@ômóîýóàüØ@õŠbØ@@@@H@@@@@I
@@@@@@@@@H@@@@@@I@@ç‡äbîóaŠ@@@@@@@@@@H@@@@@@I@ôäaäììŠò†@@ R@M@@@H@@@@@I@Žôà@H@@@@I@‹Žïä@@@@ZŒóòŠ@@ SM@@@ZçóàómQXMRR@@@@@@H@@@@@@IRSMRW@@@@@@H@@@@@@@IRUM@ìòŠói
@@H@@@@@I@@Šììˆ@@ T@M@m@‡äóš@bmüŠô“ŽïØò†aŠ@o−Šó@HÛìíjîóÐI@pójîbmói@@L@ômóîýóàüØ@ôä‡äbîó@õ@@ @ŠbvŽï÷H@@@@@@@@@I@aŒbä@@@@@@@@H@@@@@@I@ŠûŒ@@@@@@H@@@@@@I@ŠûŒ

ãóØ@@@@@H@@@@@@@I@ãóØ@ŠbvŽï÷@@@@@@@@@@H@@@@@@@I@@ UM@_ôåŽïèò†ŠbØói@ÛìíjîóÐ@‹Žïà‰mbØ@‡äóš@a‡ÙŽîˆûŠ@ì@ìó’@óÜ@@ QMS
@@@I@‹Žïà‰mbØ@@@@@@@@@@@@@HTMV@H@@@@I@‹Žïà‰mbØ@•ó’óÜ@‹mbîŒ@@@@@@@@@@H@@@@@@@I@‹Žïà‰mbØ@@@ VM@ôäaíni@‘óØ@ìíàóè@óØ@LÚŽîŠbØüè@ómüi@ômóîýóàüØ@ôä‡äbîóaŠ@óîaínŽïq@@õaŠ@ôäbb÷ói _pa‡i@ïäaìó÷@õđaŠ@ŠóóÜ@wäŠó@ì@oŽîiŠò†@õü‚@@ @ŠbvŽï÷@@@@@@H@@@@@@@@I@ŠûŒ@@@@@@H@@@@@@I@ŠûŒ@@H@@@@@@@@@I@aŒbä

ãóØ@@@@@H@@@@@@@I@ãóØ@ŠbvŽï÷@@@@@@@@@@H@@@@@@@@I@@ W@M@ômóîýóàüØ@ôä‡äbîóaŠ@@óîaínŽïq@‡äóš@bm@_óïïmýìbè@õ†í‚@ôåî‹iŠò†@õòìóäa‡äòŠ@@ @@@@ŠbvŽï÷H@@@@@@@@I@aŒbä@@@@@@@@H@@@@@@@@I@ŠûŒ@@@@@@H@@@@@@I@ŠûŒ

ãóØ@Žï÷@@@@@@@@@@H@@@@@@@I@@@@H@@@@@@@I@ãóØ@Šbv
@@ @@
ZòìóØómóibi@ói@oòíîóq@ôäbØòŠbï‹q@Oãòìì†@@
Q@M@_òìóïíØ@ôäbàŒ@Šóói@òìíióè@õŠóîŠbØ@@ômóîýóàüØ@ôä‡äbîóaŠ@óîaínŽïq@@ @@@ŠbvŽï÷H@@@@@@@@I@aŒbä@@@@@@@@H@@@@@@@@I@ŠûŒ@@@@@@H@@@@@@I@ŠûŒ

ãóØ@@@@@H@@@@@@I@ãóØ@ŠbvŽï÷@@@@@@@@@@H@@@@@@@@I@@ R@M@@óÜ@òìò†ŠíØ@õŠóåŽïèŠbØói@Žõ‡äóè@çóîýóÜ@õ†ŠíØ@ôäbàŒ@ôäbåŽïèóäŠbØói@óîaínŽïq@bîb÷
_óïíØ@ôäbàŒ@ôåïäaàóØói@ì@óåïäaàóØói@ü‚@õóäb“ïä@ÛìíjîóÐ@@ @@@@ŠbvŽï÷@@@@@@@@I@aŒbä@@@@@@@@H@@@@@@@@I@ŠûŒ@@@@@@H@@@@@I@ŠûŒH

ãóØ@@@@@H@@@@@@@I@ãóØ@ŠbvŽï÷@@@@@@@@@@H@@@@@@@I@@ SM@@õììŠ@óÜ@@a‡ïmóîýóàüØ@õbî‡ïà@íŽïä@óÜ@ìímbèŠbØói@ôäbàŒ@õŒaíŽï’@ói@õbå’b÷@‡äóš@bm
_òìóïïäbåŽïèŠbØói@@ì@ómbéÙŽïq@ì@bàóåi@@ @@@@ŠbvŽï÷H@@@@@@@@I@aŒbä@@@@@@@@H@@@@@@@I@ŠûŒ@@@@@@H@@@@@I@ŠûŒ

ãóØ@@@@@@I@@@@@@@H@@@@@@I@ãóØ@ŠbvŽï÷@@@@@@@@@@H@@
@@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SRQ
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ ز ر (
T@M@õŠóåŽïèŠbØói@Ûòì@üm@†ŠíØ@@çbàŒڕŠbØììی@I

@HLômóîýóàüØ@õbî‡ïà@@ôÙŽïäbàŒói @õóÙî†@ìەÛI@ZõïÝåï÷H@@_ôåŽïèò†ŠbØói@@ @@@@ŠbvŽï÷H@@@@@@@@@I@aŒbä@@@@@@@@H@@@@@@@I@ŠûŒ@@@@@@H@@@@@I@ŠûŒ

ãóØ@@@@@H@@@@@@I@ãóØ@ŠbvŽï÷@@@@@@@@@@H@@@@@@@I@@ UM@õŠóåŽïèŠbØói@Ûòì@üm@†ŠíØ@@çbàŒڕŠbØììی@I

@HLômóîýóàüØ@õbî‡ïà@ @HôiòŠóÈI@Ûòì@õóÙî†@ôÙŽïäbàŒói@@@_ôåŽïèò†ŠbØói@@ @@@@ŠbvŽï÷H@@@@@@@@I@aŒbä@@@@@@@@H@@@@@@@I@ŠûŒ@@@@@@H@@@@@@I@ŠûŒ

ãóØ@@@@@H@@@@@I@ãóØ@ŠbvŽï÷@@@@@@@@@@H@@@@@@@@I@@ VM@õŠóåŽïèŠbØói@Ûòì@üm@†ŠíØ@@çbàŒ@ŠŠbØììی@I

@HômóîýóàüØ@õbî‡ïà@@ôÙŽïäbàŒói @óÙî†@@òìòŠó@ôäbØóÜb‚@óÜ@óÙäíš@_õïÝåï÷@ì@ôiòŠóÈ@óÜ@Žôi@bmaì@@_ôåŽïèò†ŠbØói
@óÙî†@ôÙïäbàŒ@çbî@ôŠbÐ@LôØŠím@óäìí¹@üi@òìa‹Ø@õïÝåï÷@ì@ðiòŠóÈ@ôbi
@_ôåŽïèò†ŠbØói@@ @@@@ŠbvŽï÷H@@@@@@@@@I@aŒbä@@@@@@H@@@@@@@@I@ŠûŒ@@@@@@H@@@@@@I@ŠûŒ

ãóØ@vŽï÷@@@@@@@@@@H@@@@@@@@I@@@@H@@@@@@@I@ãóØ@Šb@@ W@M
ôàaŠb÷@ôŽïi@ì@ÒÜó÷@ôäbåŽïèŠbØói@ŽßóóÜ@Iõ†ŠíØ@õóäbàü‚@LHµìíä@óÜ@†ìí@óÜ@p ôiòŠóÈ@ôäbØóäbàŒ@ôŽïi@ì@ÒÜó÷@D

C@_òìím‹Šòì@@ @@@@ŠbvŽï÷H@@@@@@@@@I@aŒbä@@@@@@@@H@@@@@@@I@ŠûŒ@@@@@@H@@@@@I@ŠûŒ

ãóØ@ŠbvŽï÷@@@@@@@@@@H@@@@@@@@I@@@@H@@@@@@@I@ãóØ@@ X@M@ôàaŠb÷@ôŽïi@ì@ÒÜó÷@ôäbåŽïèŠbØói@ŽßóóÜ@Iõ†ŠíØ@õóäbàü‚@LHµìíä@óÜ@†ìí@ÒÜó÷@óÜ@p ôŽïi@_òìím‹Šòì@@ôåïmý@@ @@@@ŠbvŽï÷H@@@@@@@@I@aŒbä@@@@@@@@H@@@@@@I@ŠûŒ@@@@@@H@@@@@@I@ŠûŒ

ãóØ@@@@@H@@@@@@@I@ãóØ@ŠbvŽï÷@@@@@@@@@@H@@@@@@@@I@@ YM@ômbØóÜ@_ôåŽî†ŠbØói@bnŽïibÑÜó÷@ãbØ@oåŽïàüØ@ì@oüq@ôåïìíä@@ @@@NH@@@@I@óÙî†@ðè@@H@@@@@I@üÙäaŒ@õbnŽïibÑÜó÷@@@H@@@@I@ôiòŠóÈ@õbnŽïibÑÜó÷@H@@@@I@ôàaŠb÷@õ†ŠíØ@õbnŽïibÑÜó÷@@ QPM@_òìbi@a‡äaŠóåŽïèŠbØói@ìbäóÜ@µìíä@ÛóîóÜ@ôäbïi@õó’ì@ô䆋ÙÜóÙŽïm@óîaínŽïq@@ @@@@ŠbvŽï÷@@@@@I@ŠûŒ@H@@@@@@@@I@aŒbä@@@@@@@@H@@@@@@@I@ŠûŒ@@@@@@H

ãóØ@@@@@H@@@@@@I@ãóØ@ŠbvŽï÷@@@@@@@@@@H@@@@@@@I@@ QQM@@LoŽî‹iò†ŠbØói@a‡äbØóÔò†@ôåïìíä@óÜ@õóäbàŒ@ìó÷@óîaínŽïq@‡äóš@bm@@õò†b@ôÙŽïäbàŒ @_óïïn“@ôåmìb‚b÷@@ @@@@@ŠbvŽï÷aŒbä@@@@@@@@H@@@@@@@I@ŠûŒ@@@@@@H@@@@@@I@ŠûŒ@H@@@@@@@I

ãóØ@@@@@H@@@@@@I@ãóØ@ŠbvŽï÷@@@@@@@@@@H@@@@@@@I@@ QRM@@LoŽî‹iò†ŠbØói@a‡äbØóÔò†@ôåïíä@óÜ@õóäbàŒ@ìó÷@óîaínŽïq@‡äóš@bm@@õìaŠbq@ôÙŽïäbàŒ _óåïìíä@@ @@@@@ŠbvŽï÷H@@@@@@@@I@aŒbä@@@@@@@@H@@@@@@@I@ŠûŒ@@@@@@H@@@@@I@ŠûŒ

ãóØ@@ŠbvŽï÷@@@@@@@@@@H@@@@@@@I@@@@H@@@@@@I@ãóØ@@ QS@M@@‡äóš@bm@çbàŽîŠ@ì@‘ìíåŽîŠ@ói@ça‡‚óîbi@@ônb÷@La‡åïìíä@ômbØóÜ@õ‡äójÜb‚
_pa†ò‡äb“ïq@ŠóiŠbØói@ôåïäaäbàŒ@çbî@õŠbï’üè@@@ @@@@@ŠbvŽï÷H@@@@@@@@I@aŒbä@@@@@@@@H@@@@@@I@ŠûŒ@@@@@@H@@@@@I@ŠûŒ

ãóØ@@@H@@@@@@I@ãóØ@ŠbvŽï÷@@@@@@@@@@H@@@@@@@@I@@@@ QT@N@‡äóš@bm@ôä‡äbîóaŠômóîýóàüØ@@óÜ@Šò†ói@Læî‹iŠò†@üi@ŠóîŠbØ@ôÙŽîŒa‹àb÷@ómòìíi
_õŠè@ì@ôäaìóäbàŒ@ôïÜìíÔ@ì@ÛûŠòìbä@@ @@@@@ŠbvŽï÷H@@@@@@@@I@aŒbä@@@@@@@@H@@@@@@@I@ŠûŒ@@@@@@H@@@@@@I@ŠûŒ

ãóØ@@H@@@@@@@I@ãóØ@ŠbvŽï÷@@@@@@@@H@@@@@@@@I
@ñŠbÄüﺆbØó÷ñ†ŠíØ@ñb@I@òŠbàˆTSH
SRR
)   هرآ ررآ
Social Media
درآ 
ا 
درا ا  ( ل) لا paŠínÜa@óÝ–aín¾a@ÜbïuíÜíåÙnÝ@pýb—mýaì@À@Êï»@pýba@oq‡ya@paÍm@ ízÝàÄó@sïy@@óÌbï–@‡î‡ÉÜa@æà@pbvéÝÜa@ãíéÑàì@‡î‡u@ó–b‚@Àì@õ‡ya@ë‰è@@âïèbѾa@ ò‡î‡§a@ßbï’íÜ@bî‡ïà@Üa@p‹éÄ@æà@‹‚aìa@ç‹Ô@@æî‹“ÉÜa@N@òŠí—iì@@óàbÈ@@‹ÍÜa@@æà@ ßbï’í@bî‡ïà@Z@Öî‹@@‡î‡u@@ßb—mþÜ@@ÂiaÜ@@óî‹“jÜa@À@@öb®a@@bÉÜa@@óÐbÙÜ@@pýba@ óÑÝnƒ¾a@@òŠí—i@@óÝé@@Ó‡aì@@béåà@@óÜíéÜa@À@@pýb—mýa@@ò†bîŒì@@ÞáÉÜa@@Lbéi@@ò†bîŒì@ óïÝÈbÑnÜa@Nßbï’í@@bî‡ïàZ@@ðè@@óïÝáÈ@@ßb—mýa@@Þ–aínÜaì@@óvïnä@@ÞÈbÑm@@tþq@@‹–båÈ@ óïba@Üaì@ðè@‹míïjáÙÜa@pbÙj’ì@Þ–aínÜa@Þ÷bì@ãþÈýa@a‰è@@szjÜa@@‡Ødî@@ôÝÈ@@óÍÜ@ ãa‡ƒna@ïÑÜa@Ûíi@ãbánèýaì@ßbbi@íÍÝÜañ@@öþàýaì@À@@óibnÙÜa@@æà@@ÞjÔ@@à‡ƒnàï@N ôÉm@Ћɾó@¶a@cñ@óuŠ†@à‡ƒnàð@pbÙj’@Þ–aínÜa@ðÈbánuýa@çíànÝî@òbÈa‹à@öþàýa@ ‡ÈaíÕÜaì@b©aó@óÍÝÜbi@óíÙÜaN@@
Abstract
The Impact of Using Social Media
on Kurdish Language Facebook as sample
A Descriptive Quantitative Study to a Sample of Students in College of
Arts at Salahaddin University\ Erbil
       
          




         

          
  


           
 @@
ResearchGate has not been able to resolve any citations for this publication.
Percentage of Internet Content for users by Language
  • Fathi Arfaoui
Fathi Arfaoui. Percentage of Internet Content for users by Language.
Purists alarmed at increasing popularity of Franco-Arabic
  • Nadia Al-Fawaz
NADIA AL-FAWAZ. Purists alarmed at increasing popularity of Franco-Arabic. Published -Friday 26 December 2014.