Content uploaded by Sema Yazıcı
Author content
All content in this area was uploaded by Sema Yazıcı on Nov 28, 2019
Content may be subject to copyright.
Kastamonu Eğitim Dergisi
Kastamonu Education Journal
Temmuz 2019 Cilt:27 Sayı:4
kefdergi.kastamonu.edu.tr
⌠ Araşrma Makalesi / Research Arcle⌡
1
Sema YAZICI2, Mustafa ŞAHİN3
Bu araşrmada üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım alma ve romank ilişki durumunun yanı sıra cinsiyetle-
rinin ve ebeveyn tutumlarının Gestalt temas biçimleri açısından incelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışma grubu çeşitli
üniversitelerde eğim almakta olan 794 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak “Gestalt
Temas Biçimleri Yeniden Düzenlenmiş Formu” ve araşrmacı tarandan hazırlanan “kişisel bilgi formu” kullanılmış-
r. Veriler SPSS 18.0 paket programı ile analiz edilmişr. Verilerin analizinde “t-tes” ve “tek yönlü varyans analizi”
teknikleri kullanmışr. Araşrma sonuçları üniversite öğrencilerinin Gestalt temas biçimleri ile cinsiyet, algılanan
anne-baba tutumu, romank ilişki durumu ve psikolojik yardım alma durumu arasında anlamlı ilişkiler olduğunu
göstermektedir. Bu doğrultuda elde edilen bulgular ilgili literatür çerçevesinde tarşılmış ve bazı önerilerde bulu-
nulmuştur.
Anahtar Kelimeler: anne-baba tutumu, cinsiyet, gestalt temas biçimi, psikolojik yardım alma, romank ilişki
In this research, it is aimed to invesgate university students’ the state of receiving psychological help and
romanc relaonship status as well as gender and parental atudes in terms of Gestalt contact styles. The study
group consists of 794 university students studying at various universies. “Personal informaon form” and “Gestalt
Contact Styles Revised Form” prepared by the researcher were used as data collecon tools. The data were anal-
yzed with the SPSS 18.0 package program. In the analysis of the data, “t-test” and “one way analysis of variance”
techniques were used. The results of the research show that there is a signicant relaonship between Gestalt
contact styles of university students and gender, perceived parental atude, romanc relaonship status and the
state of receiving psychological help. The ndings obtained in this direcon are discussed in the related literature
and some suggesons are presented.
Keywords: gender, gestalt contact style, parental atude, romanc relaonship, the state of receiving psycho-
logical help
1. Bu çalışma, birinci yazarın ikinci yazar danışmanlığında hazırlamış olduğu yüksek lisans tezinden ürelmişr.
2. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Eğim Fakültesi, Eğim Bilimleri Bölümü, Rize, Türkiye, hps://orcid.org/0000-0002-5221-6829.
3. Trabzon Üniversitesi, Eğim Fakültesi, Eğim Bilimleri Bölümü, Trabzon, Türkiye, hps://orcid.org/0000-0002-5721-6211.
Af / Citaon: Yazıcı, S., & Şahin, M. (2019). Üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım alma ve romank ilişki durumunun gestalt temas biçimleri açısından
incelenmesi. Kastamonu Educaon Journal, 27(4), 1649-1658. doi:10.24106/kefdergi.
Başvuru Tarihi/Received: 6.07.2018
Kabul Tarihi/Accepted: 24.09.2018
DOI: 10.24106/kefdergi.3214
1650
|Kastamonu Eğim Dergisi, 27(4), 2019|
Purpose and Signicance: A person who comes to the world as a social enty reveals himself through relaons-
hips and maintains his/her life. The concept of contact, one of the most important concepts that the Gestalt Therapy
approach, which is set in moon with an idea in this direcon, focuses on the way in which individuals communicate
with the environment and the funconality of these styles. It is thought that the quality of contacts that are realized to
be eecve and funconal in every area of life is extremely important for the individual. Understanding the styles of
contact that are shaped by the various smuli, life events, physical and emoonal experiences and diverse learnings
they meet from the moment individuals are born are crucial to making it easier to nd inferences about individuals’
behavioral paerns. In order to understand the styles of contact that are shaped and manifested by many factors, it is
necessary to examine them in terms of various variables. When the literature is considered, it is seen that the number
of researches on this concept, which has an important place in terms of social behaviors and lives of the individuals,
is very few in the naonal and internaonal eld. Taking all these facts into consideraon, it was aimed to invesgate
the university students’ the state of receiving psychological help and romanc relaonship status as well as gender
and parental atudes in terms of Gestalt contact styles.
Method: The study group of the study is university students who are studying in Artvin, Rize, Trabzon, Ankara,
Istanbul, Kocaeli, Karabük in 2016-2017 academic year. In the scope of the study, 910 students were reached and 100
scale forms which were found to be incomplete and incorrectly lled were taken out and 810 scale forms were made.
Skewness and Kurtosiss values were examined and 16 scale forms containing extreme values were obtained.The study
group consisted 469 women and 325 male. The Gestalt Contact Styles Scale-YDF and the personal informaon form
developed by the researcher were used to collect the data. It took approximately 15-20 minutes to complete the ques-
onnaires administered to volunteer students during a one month period during the 2016-2017 academic year. SPSS
18 package program was used for the analysis of the obtained data. Relaonships between gestalt contact styles and
various variables were tested using “t-test” and “One-way ANOVA”.
Results: When gender contact paerns were examined in terms of gender variaon, only a signicant dierence
was found in the emoonal desensizaon sub-dimension. Men’s emoonal desensizaon contact form scores were
higher than women. When gestalt contacts were perceived in terms of perceived parental atude change, it was seen
that individuals with democrac parental atude in deecon and retroreecon subscales had lower average scores
than the other groups. In the case of contact, the opposite is true. ie individuals with democrac parental atudes in
this sub-dimension have a higher average than the other groups. In the form of intercontact contact, the scores of the
indierent parents were lower than those of the democrac and protecve parents. Finally, emoonal desensizaon
was found to be low in relaon to the average of individuals with a democrac parental atude in contact with indivi-
duals with a high but unrelated parental atude according to the averages of the individuals with protecve parental
atudes. In terms of romanc relaonship variables, the average of individuals with no romanc relaonship in the
retroreecon sub-dimension was higher whereas the average of individuals with romanc relaonship was found
higher in contact dimension. Finally, when gestalt contact styles were examined in terms of the state of receiving psy-
chological help variable, it was determined that only the average of individuals who received psychological help in the
deecon and retroreecon sub dimensions were signicantly higher than those who did not.
Discussion and Conclusions: When the related literature is examined, it is seen that the researches related to
the subject are very limited. It can be said, however, that the ndings obtained from the present study overlap with
those obtained from this study. Previous styles of contact have been reached in the context of gender change in the
way in which emoonal desensizaon contacts men more than women. This result obtained in this research can be
considered within the framework of the meaning aributed to the characteriscs of male and female personality in
the structure of Turkish society and the way of culvaon in this direcon. İt has been observed that individuals with
democrac parental atudes as well as those who use funconal forms of contact more frequently. This nding, sup-
ported by previous research, also shows that the modes of upbringing are highly eecve in communicang with the
environment. As well as being exposed to family atudes that do not allow the individual to develop social, personal
and psychological, may cause them to reect these deciencies into their relaonships when communicang with
the environment. Can be explained by the fact that non-romanc individuals use more of their retroreecon contact
form and try to come from above because they can not fulll their needs that they have to sasfy through close re-
laonships. Except that romanc associaons have a higher average in the contact sub-dimension, overlapping with
the denion of the concept of contact. because the contact refers to the ability to establish and maintain interrela-
onships. The fact that clients are using more of the styles of contact and diversion are associated with the emergence
of these styles of contact as negave percepons of the world. So it is thought that those who have such atudes
and thoughts are likely to be more likely to have psychological problems and eventually to receive psychological help.
Communicaon is a very important element at every stage of human life. People can only survive by communica-
ng. Thus increasing the amount of research to be done on this area is important for beer understanding of the forms
of communicaon and human behavior that are crucial for the individual. As well as the fact that contact modalies
are handled in terms of dierent variables and in dierent ways, the literature will provide signicant contribuons.
1651
|Kastamonu Eğim Dergisi, 27(4), 2019|
Gestalt tabanlı düşünceden ortaya çıkan uygulamaları bir ça alnda toplayan Gestalt Terapisi insanla ilgili kapsamlı
ve derinlemesine çabaları daha yenilikçi bir bakış açısıyla bütünleşren bir kuramdır. Tarihsel sürece bakıldığında bir
psikoterapi yaklaşımı olarak adlandırılan Gestalt Terapi, felse temelleri olması, çeşitli radikal kirleri birleşrmesi gibi
özellikleri açısından psikoterapi alanından çok daha geniş etkilere sahipr (Levin, Bar, & Levine, 2012: 1). Fritz Perls
tarandan ortaya konulan Gestalt kuramının gelişmesinde Laura Perls, Ralp Heerline ve Paul Goodman gibi araşrma-
cılar da önemli rol oynamışr (Özkara, 2015).
Gestalt terapinin epistemolojik temelleri alan teorisini, fenomenolojik yaklaşımı ve bütüncüllüğü esas alır (Evans,
2007). “Şimdi ve Burada” yı vurgulayan Gestalt terapi yaklaşımı bu özelliğinden dolayı varoluşçu, bireyin algıları üzerin-
de odaklandığı için ise fenomenolojik olarak değerlendirilebilir. Bunun yanı sıra bireyin yaşadıklarını ve düşündüklerini
deneyimlemesine dayanan Gestalt terapisi bütüncül bir kuram olarak da ele alınabilir. Bu temeller üzerinde oluşturulan
Gestalt Terapi süreci üç evreye ayırılabilir. Bu evreler; farkında olma, özümseme ve bütünleşmedir (Acar, 2016).
Gestalt Terapisinin temel kavramlarından biri olan “temas” kavramı, var olma güdüsü taşıyan insanın varlığını an-
lamlandırabilmesi, sosyal bir varlık olarak yaşamını sürdürebilmesi ve ihyaçlarını karşılayabilmesi için ileşim kanalla-
rına yönelerek çevreyle ileşim halinde olmasını ifade eder (Kuyumcu, 2011; Tagay, & Acar, 2012). Gestalt terapinin en
önemli kavramlarından olan temas kavramı, bireyin çevresi ile ileşim kurarken kullandığı yöntemler olarak da tanım-
lanabilir (Gürdil, 2009).
Temasın varoluşsal anlamda değerli bir unsur olduğunu dile geren Perls, üç temas alanından bahsetmişr. Bunlar;
bireyin kendisi ile yaşadığı, bulunduğu dünya ile yaşadığı ve fantezileri yoluyla yaşadığı temas alanlarıdır. Bireylerin bü-
yümesi ve gelişmesi, bu temas alanlarına ilişkin farkındalıkların artmasıyla mümkündür (Sakarya, 2003). Temasta nes-
nel gerçekliği pasif olarak almak yerine akf bir araşrma süreciyle seçmek, yorumlamak ve düzenlemekten bahsedilir
(Wheeler, & Axelsson, 2015: 20). Temas kurarken beş duyu organımızı kullanmamız gerekir. Temas kurmak için bakmak,
dinlemek, görmek, duymak, konuşmak, dokunmak, hareket etmek, koklamak, tatmak gibi yöntemleri kullanabiliriz. Bu
yollarla farkındalık kazanmaya temas işlevleri denir (Acar, 2015, 52). İnsanların yaşan ve tecrübeleri sonucunda olu-
şan temas biçimleri diğer insanlarla nasıl ileşim kurduğumuzu belirleyen bir unsurdur. Temas biçimleri kişinin hayanı
kolaylaşrabileceği gibi aşırı kullanımı kişiye zarar vererek temas bozukluklarına sebebiyet de verebilir (Vardal, 2015).
Temas biçimleri, kişinin yaşamına olumlu katkılar sağlayabileceği gibi, durumu uygun olmayan sürekli kullanımlarda
bazı sorunlara yol açabilirler. Bu şekilde bir davranım temas döngüsünü kesinye uğratarak problemlere yol açabilir
(Bozkurt, 2006).
Gestalt terapi kuramında yedi temas biçiminden söz edilmektedir. Bu temas biçimleri içe alma, iç içe geçme, geri
döndürme, duyarsızlaşma, yansıtma, saprma ve kendini seyretme olarak adlandırılmaktadır. Geri döndürme temas
biçimi kişinin ihyaçlarını karşılamak için harcaması gereken enerjiyi çevreye yöneltmesinden ziyade kendine yönelt-
mesi durumunu ifade eder ve bu temas biçiminde benlik, ihyacı karşılanan kimse ve ihyacı karşılayan kimse olarak iki
kısma ayrılır (Perls, Heerline, & Goodman, 1951, 1966). Saprma temas biçimi, doğrudan temas kurmaktan kaçınarak
dolaylı yolları kullanmak olarak ifade edilir (Gürsoy, 2009). Duyarsızlaşma temas biçimi, bireylerin çevresel uyaranlara
ilişkin ziksel ve duygusal uyaranları hissedebilecek mekanizmaya sahip olmasına rağmen kendilerini rahatsız eden
durumlardan kaçınmak için bilinçli olarak duyumlarını dikkate almamaları durumunu ifade eder (Özkara, 2015). Ken-
dini seyretme temas biçimi, bireylerin çevreyle temas kurmaktan çok çevreyle temas kurma aşamasında nasıl görün-
düklerine odaklanması durumunu ifade eder (Gürsoy, 2009). Yansıtma temas biçimi, benliğin bileşenlerini oluşturan
duyguları, kirleri ve değerleri başkaları ile ilişkilendirerek onlara aitmiş gibi davranmayı ifade eder (Myers, 1996). İç
içe geçme temas biçimi, kişilerin sınırlarının yok olarak bir başkasıyla bütünleşmesi durumudur ve bu temas biçiminde
bireyin benliğine ilişkin algılarının öteki kişilerden ayrışamaması söz konusudur (Mann, 2010). İçe alma temas biçimi ise
kişilerin çevreden gelen mesajları, öğrenmesi ve özümsemesi yoluyla benliğine dâhil etmesi şeklinde tanımlanır (Tagay,
& Acar, 2012).
Sosyal bir varlık olarak dünyaya gelen insan kendini ilişkileri yoluyla ortaya koyar ve yaşamını bu şekilde sürdürür. Ya-
şamın her alanında etkin ve işlevsel olabilmek için gerçekleşrilen temasların niteliğinin, bireyler açısından son derece
önemli olduğu düşünülmektedir. Fakat Gestalt terapi yaklaşımına göre temas, sadece bireyin kendisi ya da çevresi ile
ilişkili bir süreç olarak görülmemekte, aksine bu iki unsurun karşılıklı etkileşimi sonucunda ortaya çıkan bir olgu olarak
değerlendirilmektedir (Daş, 2015) Birçok faktörden etkilenerek şekillenen ve birey tarandan ortaya konulan temas
biçimlerinin anlaşılabilmesi için çeşitli değişkenler açısından incelenmesi ise son derece önemli görülmektedir. Litera-
tür ele alındığında, bireylerin sosyal davranışları ve yaşamları açısından önemli bir yere sahip olan bu kavrama ilişkin
1652
|Kastamonu Eğim Dergisi, 27(4), 2019|
araşrmaların sayısının ulusal ve uluslararası alanda oldukça az olduğu dikkat çekmektedir. Temas kavramının daha
iyi anlaşılması, doğasının ortaya konulması ve kişi-çevre etkileşimi ile ilgili boyutunun daha iyi değerlendirilebilmesi
için kavramın çeşitli değişkenlerle ilişkisinin ortaya konulmasının önemli olduğu düşünülmektedir. Bu doğrultuda, bu
araşrmada üniversite öğrencilerinin Gestalt temas biçimlerinin cinsiyet, algılanan anne-baba tutumu, romank ilişki
durumu ve psikolojik yardım alma durumu açısından incelenmesi amaçlanmışr.
Araşrma Modeli
Bu araşrma tarama modeline uygun olarak ortaya konulmuştur. Tarama modelinde var olan bir durumun nesnel
gerçekliği içerisinde olduğu gibi ortaya koymak esasr. Bu araşrma modelinde bağımlı değişken kendi koşulları içinde
gözlenerek, olduğu gibi ortaya konulmaya çalışılmışr (Karasar, 2013).
Çalışma Grubu
Araşrmanın çalışma grubunu 2016-2017 yılı eğim-öğrem yılında Artvin, Rize, Trabzon, Ankara, İstanbul, Kocaeli,
Karabük illerinde eğim görmekte olan üniversite öğrencileri oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında 910 öğrenciye ula-
şılmış olup eksik ve yanlış doldurulduğu tespit edilen 100 adet ölçek formu çıkarılarak 810 adet ölçek formu analizlere
dahil edilmişr. Daha sonra Çarpıklık-Basıklık değerleri doğrultusunda uç değerleri içeren 16 ölçek formu çıkarılarak
794 kişi ile veri analizleri gerçekleşrilmişr. Araşrmanın kalımcılarına ilişkin bemsel istask dağılımları Tablo 1’de
özetlenmişr.
Tablo 1. Kalımcılara ilişkin tanımlayıcı istaskler
Değişken Faktör n %
Cinsiyet
Kız
Erkek
469
325
59,1
40,9
Algılanan Anne-Baba Tutumu
Demokrak
Koruyucu
Otoriter
İlgisiz
327
384
53
30
41,2
48,4
6,7
3,8
Romank İlişki
Var
Yok
129
563
29,1
70,9
Psikolojik Yardım
Aldım
Almadım
129
665
16,2
83,8
Toplam 794 100
Veri Toplama Araçları
Demograk Bilgi Formu
Kişisel bilgi formu kalımcıların Gestalt Temas Biçimleri ile ilişkili olabileceği düşünülen bilgileri elde etmek amacıyla
araşrmacı tarandan hazırlanmışr. 4 sorudan oluşan Kişisel Bilgi Forumu’nda öğrencilerin cinsiyetleri, algıladıkları
anne baba tutumları, romank ilişkileri olup olmadığı ve psikolojik yardım alıp almadıkları ile ilgili bilgiler elde edilmeye
çalışılmışr.
Gestalt Temas Biçimleri Ölçeği Yeniden Düzenlenmiş Formu
Woldt ve Kepner tarandan 1986 yılında gelişrilen GTBÖ, al alt boyutu içeren 100 maddeden oluşmaktadır. Aktaş
ve Daş (2002) tarandan Türkçe’ye uyarlanan GTBÖ için yapılan geçerlik ve güvenirlik çalışmaları sonucunda ölçek beş
alt boyuan oluşan 61 maddeye indirgenmişr. Ölçeğin faktör yapısını ortaya koymaya yönelik olarak yapılan analizler
sonucunda ölçeğin, geri döndürme, saprma, temas, iç içe geçme ve duygusal duyarsızlaşma şeklinde adlandırılan 5
faktörden oluştuğu görülmüştür. Beşli likert pi şeklinde hazırlanan ölçeğin gruplara uygulanması uygundur ve uygu-
lama esnasında süre sınırlaması yoktur. Cevap seçenekleri “bana oldukça uygun”, “bana uygun”, “kararsızım”, “bana
1653
|Kastamonu Eğim Dergisi, 27(4), 2019|
uygun değil” ve “bana hiç uygun değil” şeklindedir. Ölçeğin güvenirliği belirlenirken madde alt boyut toplam korelas-
yonları hesaplanmışr. Bu hesaplamanın sonucunda madde faktör toplam korelasyonları geri döndürme için .31 ile .56
arasında; saprma için .20 ile .53 arasında; temas için .17 ile .45 arasında; iç içe geçme içi .19 ile .45 arasında; duygusal
duyarsızlaşma için ise .19 ile .35 arasında bulunmuştur. Ölçeğin bu hali ile geçerli ve güvenilir olduğu düşünülmektedir
(Gökdemir, 2002). Ölçeğin bu çalışma için hesaplanan Cronbach Alpha (α) değerlerinin alt boyutlarda .63 ile .78 arasın-
da değişği bulunmuştur.
Veri Toplama Süreci ve Veri Analizi
Veriler 2016-2017 akademik yılı güz döneminde gerekli izinlerin alınmasıyla çeşitli üniversitelerde öğrenim gören
öğrencilere uygulanmışr. Uygulama öncesinde öğrencilere kalımın gönüllülük esasına dayalı olduğu hakkında bilgi
verilmiş ve araşrmanın amacı kısaca anlalmışr. Kalım için gönüllü olan öğrencilere veri se dağılmış olup, ortala-
ma 15-20 dakikalık bir süre içinde tüm sorulara yanıt vermişlerdir. Ölçekler yaklaşık bir aylık bir süre içerisinde uygula-
narak tamamlanmışr. Verilerin analizi araşrmacı tarandan SPSS 18 paket programı ile gerçekleşrilmişr. Gestalt te-
mas biçimleri ile çeşitli değişkenler arasındaki ilişkiler “t-tes” ve “tek yönlü varyans analizi” kullanılarak test edilmişr.
Üniversite Öğrencilerinin Gestalt Temas Biçimlerinin Cinsiyet Değişkeni Açısından İncelenmesi
Gestalt Temas Biçimlerinin cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir şekilde farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmek için
bağımsız t tes kullanılmışr ve yapılan analize ilişkin bulgular Tablo 2’ de verilmişr.
Tablo 2. Gestalt temas biçimlerinin cinsiyet değişkenine göre incelenmesi
Değişken Cinsiyet Ortalama Standart Sapma tp
Geri Döndürme Erkek 54.05 10.33 -.155 .87
Kız 53.94 9.98
Saprma Erkek 35.10 9.00 -.709 .47
Kız 34.66 8.05
Temas Erkek 38.82 5.83 .325 .74
Kız 38.95 5.57
İç İçe Geçme Erkek 43.88 5.59 1.482 .13
Kız 44.49 5.76
Duygusal Duyarsızlaşma Erkek 18.13 3.71 -12.160 .00*
Kız 14.86 3.72
*p < .05
Analizler sonucunda kalımcıların Gestalt temas biçimlerinden geri döndürme, saprma, temas ve iç içe geçme
alt boyutlarında cinsiyet değişkeni açısından anlamlı bir farklılık olmadığı; fakat duygusal duyarsızlaşma alt boyutunda
anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür. Erkek öğrencilerin duygusal duyarsızlaşma temas biçimi puan ortalamaları, kız
öğrencilerin puan ortalamalarından anlamlı düzeyde yüksekr (t=-12.160, p<.05).
Üniversite Öğrencilerinin Gestalt Temas Biçimlerinin Algılanan Anne-Baba Tutumu Değişkeni Açısından İncelen-
mesi
Üniversite öğrencilerinin Gestalt temas biçimlerinin algılanan anne-baba tutumuna göre anlamlı bir şekilde farklı-
laşıp farklılaşmadığını test etmek amacıyla yapılan tek yönlü varyans analizi (ANOVA) sonuçları Tablo 3’ de verilmişr.
1654
|Kastamonu Eğim Dergisi, 27(4), 2019|
Tablo 3. Anne baba tutumuna göre temas biçimlerine ilişkin farklılıklar
Değişken Faktör Kareler Toplamı Serbestlik Derecesi Kareler Ortalaması F p
Geri Döndürme
Gruplar içi 2608.926 3869.642
8.732 .000*Gruplar arası 78680.827 790 99.596
Toplam 81289.753 793
Saprma
Gruplar içi 1676.718 3558.906
8.035 .000*Gruplar arası 54949.968 790 69.557
Toplam 56626.686 793
Temas
Gruplar içi 259.866 386.622
2.704 .044*Gruplar arası 25305.247 790 32.032
Toplam 25565.113 793
İç İçe Geçme
Gruplar içi 260.760 386.920
2.693 .045*Gruplar arası 25496.726 790 32.274
Toplam 25757.486 793
Duygusal Duyarsızlaşma
Gruplar içi 214.832 371.611
4.429 .004*Gruplar arası 12773.727 790 16.169
Toplam 12988.559 793
*p < .05
Yapılan ANOVA tes sonuçlarına göre Gestalt temas biçimlerinden Geri Döndürme, Saprma, Temas, İç İçe Geçme ve
Duygusal Duyarsızlaşma alt boyutlarının algılanan anne-baba tutumuna göre anlamlı bir farklılık gösterdiği tespit edilmişr
(F(3,790)=8.732, p<.05). Farkın kaynağını araşrma için yapılan LSD Post-Hoc tes sonuçlarına göre demokrak anne-baba
tutumuna sahip olan bireylerin geri döndürme puanlarının (ort=52.04); koruyucu (ort=54.86), otoriter (ort=57.85) ilgisiz
(ort=57.07) anne-baba tutumuna sahip olanlardan anlamlı düzeyde düşük olduğu belirlenmişr. Saprma alt boyutunda
demokrak anne-baba tutumuna sahip olan bireylerin puanlarının (ort=33.27); koruyucu (ort=35.57), otoriter (ort=37.75)
ve ilgisiz (ort=37.53) anne-baba tutumuna sahip olanlardan anlamlı düzeyde düşük olduğu belirlenmişr. Temas alt bo-
yutunda demokrak anne-baba tutumuna sahip olan bireylerin puanlarının (ort=39.50); koruyucu (ort=38.64), otoriter
(ort=37.60) ve ilgisiz (ort=37.93) anne-baba tutumuna sahip olanlardan anlamlı düzeyde yüksek olduğu belirlenmişr. İç
içe geçme alt boyutunda ilgisiz anne-baba tutumuna sahip olan bireylerin puanlarının (ort=41.37); demokrak (ort=44.29)
ve koruyucu (ort=44.42) anne-baba tutumuna sahip olanlardan anlamlı düzeyde düşük olduğu belirlenmişr. Duygusal
Duyarsızlaşma alt boyutunda ise demokrak anne-baba tutumuna sahip olan bireylerin puanlarının (ort=16.59); koruyucu
(ort=15.73) anne-baba tutumuna sahip olan bireylerden anlamlı düzeyde yüksek, ilgisiz (ort=17.83) anne-baba tutumuna
sahip olan bireylerden anlamlı derecede düşük olduğu belirlenmişr.
Üniversite Öğrencilerinin Gestalt Temas Biçimlerinin Romank İlişki Durumu Değişkeni Açısından İncelenmesi
Gestalt Temas Biçimlerinin romank ilişki durumuna göre anlamlı düzeyde farklılaşıp farklılaşmadığı bağımsız t tes ile
incelenmişr. Analizlere ilişkin bulgular Tablo 4’te özetlenmişr.
Tablo 4. Gestalt temas biçimlerinin romank ilişki durumu değişkeni açısından incelenmesi
Değişken Romank İlişki N Ortalama Standart Sapma t p
Geri Döndürme Var 231 51.95 10.22 -3.655 .00*
Yok 563 54.82 9.97
Saprma Var 231 34.00 8.77 -1.788 .07
Yok 563 35.18 8.29
Temas Var 231 40.51 5.48 5.224 .00*
Yok 563 38.23 5.62
İç İçe Geçme Var 231 44.36 5.49 .388 .69
Yok 563 44.19 5.78
Duygusal Duyarsızlaşma Var 231 15.97 4.11 -1.003 .31
Yok 563 16.29 4.02
*p < .05
Tablo 4 incelendiğinde görülmektedir ki romank ilişkisi olan öğrencilerin Geri Döndürme temas biçimi puan orta-
lamaları romank ilişkisi olmayan öğrencilere göre anlamlı düzeyde düşüktür (t=-3.655, p<.05). Öte yandan romank
ilişkisi olan öğrencilerin “Temas” temas biçimi puan ortalamaları, romank ilişkisi olmayan öğrencilerin puan ortalama-
1655
|Kastamonu Eğim Dergisi, 27(4), 2019|
larından anlamlı düzeyde yüksekr (t=5.224, p<.05). Bunun yanı sıra romank ilişki durumu değişkeni açısından Gestalt
temas biçimlerinden saprma, iç içe geçme ve duygusal duyarsızlaşma temas biçimlerinde anlamlı farklılıklar ortaya
çıkmamışr.
Üniversite Öğrencilerinin Gestalt Temas Biçimlerinin Psikolojik Yardım Alma Değişkeni Açısından İncelenmesi
Üniversite öğrencilerinin Gestalt temas biçimlerinin ile psikolojik yardım alma değişkenine göre anlamlı bir farklılık
gösterip göstermediği t tes ile incelenmiş ve sonuçlar Tablo 5’ de gösterilmişr.
Tablo 5. Gestalt temas biçimlerinin psikolojik yardım alma değişkeni açısından incelenmesi
Değişken Psikolojik Yardım Alma N Ortalama Standart
Sapma tp
Geri Döndürme
Aldım 129 57.65 11.17
4.553 .00*
Almadım 665 53.27 9.75
Saprma
Aldım 129 36.49 8.85
2.428 .01*
Almadım 665 34.52 8.33
Temas
Aldım 129 39.01 5.64
.248 .80
Almadım 665 38.87 5.68
İç İçe Geçme
Aldım 129 43.78 5.89
-1.005 .31
Almadım 665 44.33 5.66
Duygusal Duyarsızlaşma
Aldım 129 15.94 4.36
.800 .42
Almadım 665 16.25 3.98
*p < .05
Kalımcılardan daha önce psikolojik yardım alan öğrencilerin Geri Döndürme temas biçimi puan ortalamalarının,
daha önce psikolojik yardım almayan öğrencilerin puan ortalamalarından anlamlı düzeyde yüksek olduğu görülmüştür
(t=4.553, p<.05). Bunun yanı sıra daha önce psikolojik yardım alan öğrencilerin Saprma temas biçimi puan ortalamala-
rı, daha önce psikolojik yardım almayan öğrencilerin puan ortalamalarından anlamlı düzeyde yüksekr (t=2.428, p<.05).
Psikolojik yardım alma durumu açısından Gestalt temas biçimlerinden temas, iç içe geçme ve duygusal duyarsızlaşma
temas biçimlerinde anlamlı farklılıklar olmadığı görülmüştür.
Üniversite öğrencileriyle yürütülen bu araşrmada Gestalt temas biçimleri cinsiyet, psikolojik yardım alma, algılanan an-
ne-baba tutumu ve romank ilişki durumu değişkenleri açısından incelenmişr. Araşrma bulguları göstermektedir ki Gestalt
Temas Biçimleri Ölçeği Yeniden Düzenlenmiş Formunda ölçülen temas biçimlerinde ilgili değişkenler açısından anlamlı fark-
lılıklar vardır.
Heiden (2006) temas kavramını bireylerin iç ve dış uyarımını yönlendiren belirli davranış biçimleri olarak açıklamaktadır.
Bireyin kendisi, bulunduğu dünya ve fantezileri ile yaşadığı üç temas alanı olduğunu ifade eden Perls; temas yoluyla bireyin
nesnel gerçekliği akf bir şekilde seçği ve yorumlayarak düzenlediğini ifade etmektedir (Wheeler, & Axelsson, 2015, 20).
Vardal (2015) temas biçimlerinin insanların yaşan ve tecrübeleri sonucunda oluştuğunu ifade ederek; temas biçimlerinin
çeşitli değişkenler tarandan etkilenebileceğini ileri sürmektedir.
Cinsiyet değişkeni bireylere yönelik toplumsal algıları şekillendiren, bireye belirli davranış kalıplarını ifade eden toplumsal
rolleri veren ve bireye ilişkin beklenleri ortaya çıkaran bir olgudur. Bireylerin çevreyle temasları sürecinde kullandıkları tarz-
ları ortaya koymalarında önemli bir faktör olan cinsiyet kavramı, temas biçimleri açısından incelendiğinde kişinin duygularına
yönelik hassasiyeni kaybetmesi olarak ifade edilebilecek olan duygusal duyarsızlaşma temas biçimini, erkeklerin kadınlara
göre daha fazla kullandığı görülmektedir. Benzer şekilde Sakarya (2008) üniversite öğrencileriyle yapmış olduğu araşrma-
sında çalışma grubuna dâhil edilen tüm erkeklerin duygusal duyarsızlaşma temas biçiminde kadınlardan anlamlı düzeyde
farklılaşklarını ifade etmişr. Bunun yanı sıra Gürsoy’un (2009) kız ve erkek öğrencilerle, Kuyumcu’nun (2011) evli bireylerle
yapmış olduğu çalışmalarda ve Vardal’ın (2015) çalışmasında da benzer bulgular elde edilmişr. Bu araşrmanın bulguları da
erkeklerin kadınlara göre duygusal duyarsızlaşma temas biçimini daha fazla kullandığını gösteren araşrma sonuçlarıyla ben-
zerlik içerisindedir. İlgili literatür incelendiğinde ve Türk toplumunun aile yapısı göz önüne alındığında kadın ve erkek bireyler
arasında duygu ile ilgili farklılıkların olduğu görülmektedir. Toplumsal beklenler ve kadınların yeşrilme tarzları, kadınların
daha duygusal, ilişkilere önem veren özgeci bireyler olmaları yönündedir. Erkek bireylerde ise toplumsal beklenler duygusal
hassasiyen yerini manksal çıkarımların alması yönündedir. Bu doğrultuda daha önce yapılan çalışmalarla da örtüşen bul-
gular, Türk toplum yapısı ve psikolojik şemalar dikkate alındığında erkeklerin duygusal duyarsızlaşma temas biçimini daha çok
kullanmasını açıklar niteliktedir.
1656
|Kastamonu Eğim Dergisi, 27(4), 2019|
Romank ilişki kavramı ise bir başkasına karşı yoğun duyguları ifade eden kişisel bir ilişki olarak tanımlanmakta ve yakınlık,
bağlanma, güven, saygı ve sevgi gibi duyguları barındırmaktadır. Yakınlık ihyacı içerisinde olan bireyler daima başkalarına
ihyaç duymaktadır (Atak, & Taştan, 2012). Bireylerin çevreyle nasıl ileşim kurduğuna ilişkin bir gösterge olarak ele alınabi-
lecek olan romank ilişki durumu değişkeni, Geştalt temas biçimleri açısından incelendiğinde geri döndürme temas biçimini
romank ilişki olmayan bireylerin daha fazla, iç içe geçme temas biçimini ise romank ilişkisi olan bireylerin daha fazla kul-
landığı görülmüştür. İlgili literatürde doğrudan bu değişkenler ile yapılan bir çalışmaya rastlanmamaktadır fakat Büyükşahin
(2001) yapğı çalışmasında ailesiyle yaşayan ve yaşamayan üniversite öğrencilerinden romank ilişkisi olanların olmayanlara
göre kaygılı bağlanma slinde farklılık gösterdiğini bulmuştur ve romank ilişkisi olmayan öğrencilerin duygusal yalnızlığı daha
fazla hisseğini saptamışr. Geri döndürme temas biçimi bireyin ihyaçlarını giderecek davranışlarla ilgili taleplerinin sonuç-
ları hakkında endişe duyduğu zamanlarda söz konusu davranışı kendilerine yaparak, davranışlarının hede olarak kendilerini
belirlemesi şeklinde ifade edilmişr (Daş, 2015, 173). Bu bağlamda kaygılı bağlanma sliyle olumsuz duygulara odaklanma
eğilimi ve endişe saplanları, olumsuz duygulanımlar ve kişisel ilişki anlamında benzerlik gösteren bu iki kavrama ilişkin elde
edilen bulguların benzeşği görülmektedir. Romank ilişkinin çeşitli ihyaçları gidermeye yönelik kişilerarası teması gerek-
ren bir faktör olması geri döndürme temas biçimini sıklıkla kullanan bireylerin korku, kaygı gibi sebeplerden dolayı romank
ilişki yaşamasını engelleyen bir neden olabilir. Bunun yanı sıra geri döndürme temas biçimini kullanan bireylerin ilişkilerindeki
ihyaçlarını bir öteki olmadan karşılama eğiliminde olmaları ilişkisel anlamda yalnızlık hissetmelerine sebep olabilecek bir
faktördür. Bu iki sonuç birbiriyle paralellik göstermekte ve örtüşmektedir. Aynı zamanda temas alt boyutunda romank ilişkisi
olan bireylerin puanlarının anlamlı düzeyde yüksek olması da bireylerin duygusal ve sosyal ihyaçlarını romank ilişkiler içe-
risinde gidermeye yönelmesi ile açıklanabilir. Bireyler bu ihyaçları gidermek için temas kurma eğiliminde oldukları takdirde
yakın ilişkiler kurmak için daha güçlü movasyon kaynaklarına sahip olurlar.
Ruh sağlığını sağlama ve sürdürmede önemli bir yere sahip olan psikolojik yardım hizmetleri, bireyin yaşamında baş ede-
mediği durumlar ortaya çıkğında başvurduğu bir kaynakr (Leong, 2008). Bireylerin ruhsal durumlarının çevre ile kurdukları
ileşim üzerinde etkili olabileceği düşünülmektedir. Bu durumu ele almak için Gestalt temas biçimleri, psikolojik yardım alma
durumu açısından incelendiğinde geri döndürme ve saprma temas biçimlerinde psikolojik yardım alanların ortalamalarının,
almayanlara göre daha yüksek olduğu tespit edilmişr. Benzer sonuçlara ulaşan Bozkurt (2006) yapmış olduğu araşrmada
psikolojik yardım almayan kalımcıların temas ve duygusal duyarsızlaşma temas biçimlerini psikolojik yardım alan kalımcı-
lara göre anlamlı düzeyde daha fazla kullandıklarını belirtmişr. Aynı çalışmada psikolojik yardım alan grubun almayan gruba
oranla geri döndürme ve saprma temas biçimlerini anlamlı olarak daha fazla kullandıklarını bulan Bozkurt (2006), iki grubun
farklılaşmadığı tek temas biçiminin iç içe geçme olduğunu ifade etmişr. Gökdemir-Aktaş ve Daş (2002) ise yapkları çalış-
mada psikolojik yardım alanların saprma temas biçimini almayanlara göre anlamlı düzeyde daha fazla kullandığını gösteren
bulgulara ulaşırken, Balkaya (2006) da benzer şekilde psikolojik yardım alan kişilerin almayanlara oranla geri döndürme temas
biçimini daha fazla kullandığını saptamışr. Geri döndürme temas biçiminin bireyin çevreyle ileşim kurmaktan kaçınarak,
enerjisini kendisine yönlendirmesi olduğu daha öncede ifade edilmişr. Saprma temas biçimi de bireylerin doğrudan temas
kurması yerine dolaylı yolları tercih etmesi şeklinde tanımlanabilir. Söz konusu temas biçimlerinin ihyaçların ortaya çıkması
ve temasın kurulması aşamasında kullanılması, bireylerin çevreyle etkileşim kurmasını ve ihyaçlarını gidermesini engelleye-
rek psikolojik sorunların oluşmasına neden olan bir zemini hazırladığı düşünülebilir. Dolayısıyla bulgular, bu temas biçimleri-
ni kullanan bireylerin çeşitli psikolojik problemler yaşadığı ve bunun necesinde psikolojik yardım arayışına girdiği şeklinde
yorumlanabilir. İlgili literatür de bu bulguları destekler niteliktedir. Burley ve Freier (2004) birey ve dünya arasındaki ilişkinin
niteliğinin nasıl olacağını belirleyen ilk öğrenmelerin kaynağı olan ebeveynlerin, temas kavramı için çok önemli bir yere sahip
olduğunu ifade etmişr. Bu ilişki bireylerin dünya görüşünü ve dünyayla ileşime geçme yöntemlerini etkileyen önemli bir
faktördür. Bu araşrmanın da ortaya çıkardığı sonuçlar göstermişr ki anne-baba tutumları bireylerin temas biçimleri üzerin-
de önemli etkilere sahipr. Bu doğrultuda bireylerin çevre ile etkileşiminde etkili olabilecek bir unsur olan geri döndürme ve
saprma temas biçiminde demokrak anne baba tutumuna sahip bireylerin ortalamaları; ilgisiz, koruyucu ve otoriter anne
baba tutumuna sahip olan bireylere göre daha düşük çıkmışr. Anne baba tutumları arasında en sağlıklı olarak nitelendirile-
bilecek demokrak anne baba tutumuna sahip ebeveynlerin çocuklara sağladığı yeşme ortamının hoşgörülü, destekleyici ve
güven verici olması beklenir. Böyle bir ortamda yeşen bireylerin sosyal ve duygusal anlamda yeterli, ileşim kurma becerileri
yüksek, kendine ve insanlara güvenebilen, bağımsız ve sorumluluk sahibi bireyler olmaları beklenir. Burada bahsedilen sosyal
ve kişisel yeterliliklerin aksine geri döndürme ve saprma temas biçiminde bireyler sosyal ileşim kurma, davranışlarının so-
rumluluklarını üstlenebilme, kendine güvenme gibi noktalarda sorun yaşamaktadırlar. Bu doğrultuda demokrak anne baba
tutumuna sahip ebeveynlerin yeşrdiği bireylerin bu temas biçimlerini daha az kullanması sonucu gözükmektedir.
Araşrma sonuçları göstermişr ki temas temas biçiminde demokrak anne-baba tutumuna sahip bireylerin ortalamaları
diğer gruplara göre daha yüksekr. Gestalt terapi kuramının en önemli kavramlarından biri olan temas biçimleri bireylerin
dünyayı anlaması ve onu şekillendirmesini sağlayan bir araç olarak ele alınır. Temas alt boyutu da bireylerin temas kurma dü-
zeylerini ifade eden bir alt boyuur. Bu doğrultuda demokrak anne-baba tutumuna sahip ebeveynler tarandan yeşrilen
bireyler; güven verici, ileşim düzeyinin yüksek olduğu ve kendilerini ifade edebildikleri bir ortamda yeşklerinden (Baum-
rind, 1996) çevreyle temas kurma ve sağlıklı ilişkiler gelişrme becerilerinin daha yüksek olması beklenir. Bunun aksine ilgisiz
1657
|Kastamonu Eğim Dergisi, 27(4), 2019|
anne baba tutumuna sahip ebeveynler çocuklarına karşı kayıtsız davranır ve onları önemsemezler. Bu tür ortamlarda yeşen
çocukların saldırgan olması, ileşim sorunları yaşaması ya da özgüveni düşük bireyler olması söz konusudur. Dolayısıyla ilgisiz
anne-baba tutumuna sahip olan bir kişi çevreye karşı tereddütlü ve güvensiz bir yaklaşım sergileyeceğinden (Kaya, 1997) te-
mas kurmaktan kaçınacak ve ihyaçlarını gidermek için asgari düzeyde temas kurmayı tercih edecekr. Koruyucu anne baba
tutumunda ise ebeveynler çocuklarını aşırı derecede korur ve kontrol ederler. Her şeyi çocukları yerine kendileri yaparak onla-
rın öğrenme yaşanlarını engellerler. Bu şekilde yeşen bireyler karar verme becerileri ve öz-yeterliliği düşük kimseler olabilir.
Koruyucu anne-baba tutumuna sahip bir bireyin çoğu zaman çevreyle temas kurması engellenmiş olacağından öz-yeterliliği
düşük bir birey olacakr (Yavuzer, 1990) ve ihyaçlarını karşılamayı ya da ileşim kurmayı başka kanallar üzerinden halletme-
ye çalışacakr. Otoriter anne-baba tutumuna sahip ebeveynler tarandan yeşrilen bireyler ise ürkek, çekingen, özgüveni
düşük ve tek başına iş yapabilme becerileri düşük kişilik özelliklerine sahip olurlar (Maccoby ve Marn, 1983). Dolayısıyla bu
bireylerde özerk bir şekilde temas kurma becerileri zayıf ve temas kurma düzeyleri düşük olabilir.
Araşrma sonucunda iç içe geçme temas biçimini, ilgisiz anne baba tutumuna sahip bireylerin demokrak ve koruyucu
anne baba tutumuna sahip bireylere göre daha az kullandıkları görülmüştür. İç içe geçme temas biçiminde bireyin sevdiği
biriyle arasındaki sınırların yok olması durumu söz konusudur; fakat ilgisiz anne baba tutumuna sahip bireylerde özdeşleşilen
ve yakınlık hissedilen bir ebeveyn gürü olmadığı için bu temas biçiminin diğerlerine göre düşük kullanımı mümkün gözük-
mektedir.
Araşrma sonuçlarına göre duygusal duyarsızlaşma temas biçiminin koruyucu anne baba tutumuna sahip bireylerde, de-
mokraklere göre daha düşük çıkmışr. Bu durumun koruyucu anne baba tutumuna sahip olan bireylerin, yaşam olaylarıyla
yüzleşme rsa bulamaması sonucunda dayanıklılıklarının düşük olması ve durumlar karşısında ortaya koydukları duygusal
tepkilerinin daha yoğun olmasıyla ilişkili olabileceği düşünülmektedir. Buna karşın demokrak anne baba tutumuna sahip
olan bireylerin daha öncede baş etmek durumunda kaldıkları yaşam olaylarının olmasının, tepki eşiklerinin yüksek olmasına
neden olacağı ve bunun da bazı durumlara karşı duygusal olarak duyarsız kalabilmelerini sağlayabileceği düşünülmektedir.
Benzer şekilde ilgisiz anne baba tutumuna sahip bireylerde duygusal duyarsızlaşmanın daha çok kullanılmasının nedeni bu
şekilde yeşen bireylerin birçok yaşam olayını yalnız başına tecrübe etmek durumunda kalmaları sonucu dayanıklılık ve tepki
düzeylerinin daha yüksek olması olabilir. Bunun yanı sıra, bu ileşim örüntüsünün bir başa çıkma yöntemi olarak kullanıyor
olmaları olabilir.
Araşrmadan elde edilen bulgulara dayalı olarak temas biçimlerinin anne-baba tutumu ile yakından ilişkili bir kavram
olduğu sonucu ortaya çıkmışr. Şüphesiz çocukların doğduğu andan ibaren içinde bulunduğu ortam ve bu ortamın onlara
sağladığı öğrenme yaşanları çevreleriyle kurdukları ileşimi, kişiliklerini, neler hissedeceklerini etkileyen önemli bir faktör-
dür. Bu doğrultuda temas ve duygusal farkındalık konularıyla ilgili velilere yönelik yapılacak çalışmalar daha sağlıklı bireyler
yeşrmemizi sağlayacak önemli bir unsurdur. Bunun yanı sıra cinsiyet değişkeni açısından ortaya çıkan farklılıklar göster-
mektedir ki ileşim biçimleri birtakım kültürel kodlardan etkilenmektedir. Bu durumun ele alınması bireylerin davranışlarını
açıklamakta faydalı sonuçlar doğurabilir.
Bu çalışma sonuçları göstermektedir ki temas biçimleri ile anne-baba tutumları arasında anlamlı bir ilişki vardır. Bireylerin
içinde yeşkleri çevrenin mimarları olan ve onların ilk öğrenmelerinin kaynağı olan anne babalarıyla olan ilişkilerinin onların
çevreyle kurdukları temas üzerinde etkili bir faktör olması son derece önemli bir bulgudur. Bu bulgu doğrultusunda temas
biçimleri ve anne-baba tutumlarıyla ilgili olarak ebeveynlere yönelik gelişrilecek olan psiko-eğim programlarının gelişril-
mesinin daha sağlıklı temas örüntüleri ortaya koyabilen bireyler yeşrilmesi açısından faydalı olabileceği düşünülmektedir.
Romank ilişki durumuna göre geri döndürme ve temas alt boyutlarında ortaya çıkan anlamlı farklılık, yakın kişiler arası
ilişkiler bağlamında temas biçimlerinin önemini göstermektedir. Olumlu yakın ilişkiler kurup, gelişrmek, bireylerin varolu-
şuna katkı sağladığı gibi bir ihyaç olarak da ele alınabilir. Aynı zamanda bir gelişim görevi olan yakın ilişkiler açısından temas
biçimlerinin önemli olduğu düşünülmektedir. Bu kapsamda ortaya çıkan uyum problemleri ve bunların sağalmı noktasında
temas biçimlerini göz önünde bulundurarak yapılacak olan müdahalelerin gelişrilmesi ve etkililiğinin sınanmasının alana
önemli katkılar sağlayabileceği düşünülmektedir.
Psikolojik yardım alma durumuna göre temas biçimleri ele alındığında ise daha çok aşırı kullanımının olumsuz olarak nite-
lendirildiği temas biçimlerine sahip bireylerin psikolojik yardım aldığı görülmektedir. Bu durumun bireylerin temas biçimleri-
nin olumsuz ve uyumsuz bir örüntüye sahip olmasının çeşitli psikolojik problemlere yol açğını gösterdiği düşünülmektedir.
Bu anlamda sosyal ilişkiler ve psikolojik problemlerle temas biçimleri arasındaki ilişkinin farklı çalışmalarla ortaya konulması-
nın psikolojik problemlere neden olan değişkenlere ilişkin literatürü genişleterek yeni bakış açıları sağlamaya yardımcı kirler
ortaya konulmasına katkı sağlayabileceği düşünülmektedir.
Yapılan bu araşrma çalışma grubuyla sınırlıdır. Gestalt temas biçimleri ise yaş, sosyo-ekonomik düzey, yaşam dönemi vb.
psikolojik, sosyolojik ve kültürel değişkenler açısından incelenmesi gereken önemli bir psikoloji alanı konusudur. Bu nedenle
1658
|Kastamonu Eğim Dergisi, 27(4), 2019|
bu tarz çalışmaların farklı örneklemler üzerinde ve farklı değişkenlerle ele alınması temas biçimlerini anlamayı ve uygulama
alanında etkin olarak kullanmaya katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Acar, N. V. (2015). Gestalt terapi: Ne kadar farkındayım? (6.Basım). Ankara: Nobel Yayıncılık.
Atak, H., & Taştan, N. (2012). Romank ilişkiler ve aşk. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(4), 520-546.
Bacanli, H., İlhan, T., & Aslan, S. (2009). Beş faktör kuramına dayalı bir kişilik ölçeğinin gelişrilmesi: sıfatlara dayalı kişilik tes (SDKT).
Journal of Turkish Educaonal Sciences, 7(2), 261-279.
Balkaya, F. (2006). Üniversite öğrencilerinde temas biçimlerinin öe ve anksiyete ile ilişkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara
Üniversitesi, Ankara.
Baumrind, D. (1966). Eects of authoritave parental control on child behavior. Child development, 37 (4), 887-907.
Bozkurt, S. (2006). Temas biçimleriyle bağlanma slleri ve kişilerarası şemalar arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gestalt Terapi Dergisi, 4(2).
Burley, T., & Freier, M. C. K. (2004). Character structure: a gestalt-cognive theory. Psychotherapy: Theory, Research, Pracce, Trai-
ning, 41(3), 321-331.
Büyükşahin, A. (2001). Yakın ilişki kuran ve kuramayan üniversite öğrencilerinin çeşitli sosyal psikolojik etkenler yönünden karşılaş-
rılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Daş, C. (2015). Geştalt Terapi (6. Basım). Ankara: HYB Yayıncılık.
Evans, K. (2007). Living in the 21st Century: A Gestalt therapist’s search for a new paradigm (Abstract). Gestalt Review, 11(3), 190-203.
Gökdemir-Aktaş, C. (2002). Gestalt temas biçimleri ölçeği yeniden düzenlenmiş formun Türk örnekleminde faktör yapısı, geçerliği ve
güvenirliği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Gökdemir-Aktaş, C., & Daş, C. (2002). Gestalt Temas Biçimleri Yeniden Düzenlenmiş Form’un Türk örnekleminde Faktör yapısı geçer-
liği ve güvenirliği. Temas: Gestalt Terapi Dergisi, 1(1), 81-108.
Gürdil, G. (2014). Üstlenilmiş travma ve ikincil travmak stresin travmak yaşanlara müdahale eden bir grup üzerinde Geştalt temas
biçimleri çerçevesinde değerlendirilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Gürsoy, Ü. (2009). Üniversite öğrencilerinin Gestalt temas biçimleri ile yaşam doyumları arasındaki ilişkinin İncelenmesi. Yayınlanma-
mış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Heiden, M. E. F. (2006). Gestalt Contact Styles/Resistances and the Masculine Experience of Inmacy. Disseraon Abstracts Interna-
onal. (UMI Number: 3230489).
Karasar, N. (2009). Bilimsel araşrma yöntemi; kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Kaya, M . (1997). Ailede anne-baba tutumlarının çocuğun kişilik ve benlik gelişimindeki rolü. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat
Fakültesi Dergisi, 9 (9), 193-204.
Kuyumcu, B. (2011). Evli Kişilerde Gestalt temas biçimleri ve bağlanma slleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstüsü Dergisi, 3(5), 57-70.
Levine, T. B. Y. (Ed.). (2012). Gestalt therapy: advances in dheory and pracce. New York: Routledge.
Leong, F. T. (Ed.). (2008). Encyclopedia of counseling. Chicago: SAGE Publicaons.
Maccoby, E.E. & Marn, J. A. (1983). Socializaon in the Context of Family: Parent Child Interacon. İn Mussen, P.H. and Hetherin-
gton, E.M. (Ed.) (pp. 1-101), Handbook of Child Psyhology: Socialion, Personality and Social Development. New York: Willey.
Mann, D. (2010). Gestalt therapy: 100 key points and techniques. New York: Routledge.
Murdock, N. L. (2012). Psikolojik danışma ve psikoterapi kuramları olgu sunumu yaklaşımıyla (F. Akkoyun, Çeviri Editörü). Ankara:
Nobel Akademik Yayıncılık.
Myers, M. E. (1996). Police stress and Gestalt contact style. Unpublished Doctoral Dissertaon, Kent State University, Ohio.
Özkara, P. (2015). Ufuk üniversitesi lisans öğrencilerinin temas engellerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Ufuk Üniversitesi, Ankara.
Perls, F., Heerline, R. F., & Goodman, P. (1951/1996). Gestalt therapy: excitement and growth in the human personality. Great Bri-
tain: The Guernsey Press Co.
Sakarya, S. (2008). Alkolik babaların yeşkin çocukları: psikolojik sağlıkları, kendi ve annelerinin stresle başa çıkma ve yakın ilişki kur-
ma tarzları. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Tagay, Ö., & Acar, N. V. (2012). Gestalt temas engelleri ölçeğinin gelişrilmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(37), 61-72.
Wheeler, G., & Axelsson, L. (2015). Gestalt therapy. Washington: American Psychological Associaon.
Vardal, E. (2015). Yeme tutumu: bağlanma slleri ve Geştalt temas biçimleri açısından bir değerlendirme. Yayımlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Yavuzer, H. (1990). Yaygın anne-baba tutumları. Ana baba okulu. İstanbul: Remzi Kitabevi.