Available via license: CC BY-NC-ND
Content may be subject to copyright.
1
Başvuru Tarh: 17.01.2019 Kabul Tarh: 03.04.2019
Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi • Yıl/Year: 2019 • Sayı/Issue: 33 ss/pp. 1-23 • ISSN: 2630-6220
DOI: 10.17829/turcom.514362
Halkla İlşkler m Kurumsal İletşm m? Akademden Uygulamaya
Kavram Tartışmaları1
*
Public Relations or Corporate Communication? Concept Discussions of Academics and
Professionals
Burcu ÖKSÜZ**
2
Serra GÖRPE3
***
Öz
Bu çalımanın amacı, ülkemzde halkla lkler ve kurumsal letm arasındak kavram tartımalarını
akademsyen ve uygulayıcı bakı açısıyla ortaya koyarak, lgl mevcut lteratür ve uygulamaya katkı
sağlamaktır. Bu kapsamda İstanbul ve İzmr ehrlernde çalıan ve çetl sektörler temsl eden halkla
lkler-kurumsal letm uygulayıcılarıyla ve ünverstelerde görev yapan akademsyenlerle yarı
yapılandırılmı görümeler yapılmıtır. Çalımada halkla lkler ve kurumsal letm kavramlarının nasıl
değerlendrldğ, farklılıkların ve benzerlklern ne olduğu, söz konusu kavramların nasıl tanımlandığı,
hang kavramın terch edldğ, baarının nasıl tanımlandığı ve baarıyı etkleyen faktörler açısından
verler elde edlmtr. Aratırmaya katılan uygulayıcıların tamamı kurumsal letm kavramını terch
etmektedrler. Bu terchn nedenler arasında kurumsal letm daha kapsayıcı olarak görmeler, letme
levne daha yakın olması ve üst yönetmden daha fazla destek görmes yer almaktadır. Bunların yanı
sıra halkla lklern tarhnden gelen olumsuzluklar da kurumsal letmn terch edlmesne neden
olmaktadır. Ancak akademsyenler, kurumsal letm uygulayıcılar kadar terch etmemektedr. Halkla
lkler kavramını terch eden akademsyenler, bu terchn nedenlern halkla lkler kavramının “kamu”yu
çermes ve paydalarını ekonomk brm olarak görmemes olarak açıklamaktadır. Çoğu katılımcı,
uygulamalara bakıldığında k kavram arasında belrgn br farktan söz edememektedr. Genel olarak
kurumsal letm ve halkla lklerde baarı benzer eklde açıklanmıtır. Uygulayıcıların benzer ntelklere
* Bu çalıma, Prof. Dr. Alâeddn Asna anısına düzenlenen ‘Yen Zamanlar ve Halkla İlkler’ adlı konferansta (19-20 Nsan
2018-Ankara) sözlü olarak sunulan bldrnn geltrlm haldr.
** Doç. Dr., İzmr Kâtp Çeleb Ünverstes, Medya ve İletm Bölümü, İzmr, Türkye, burcu.oksuz@kc.edu.tr. Orcd ID:
0000-0003-4195-9261.
*** Prof. Dr., Unversty of Sharjah, College of Communcaton, Sharjah, Brlek Arap Emrlkler, tgorpe@sharjah.ac.ae.
Orcd ID: 0000-0002-9634-2827.
Burcu ÖKSÜZ
•
Serra GÖRPE
2
sahp olması gerektğnden söz edlm ancak bazı katılımcılar, kurumsal letm uygulayıcılarının letme
nosyonuna daha fazla hâkm olması gerektğn vurgulamılardır. Çalıma halkla lkler eğtm açısından
da değerlendrlmtr.
Anahtar Sözcükler: Kurumsal İletm, Halkla İlkler, İletm Uygulamaları, İletm Eğtm
Abstract
The goal of ths study s to explore the conceptualzaton of publc relatons and corporate communcaton
concepts by academcans and professonals and to contrbute to the academc lterature and ts practce. To
nvestgate perceptons, sem-structured ntervews were conducted wth practtoners as well as academcs
n Istanbul and Izmr. Data on how the concepts of publc relatons and corporate communcaton are
understood and defned, how success s defned, and whch factors affect success are gathered. Our fndngs
reveal that all practtoners prefer corporate communcaton over publc relatons. They vew corporate
communcaton as more comprehensve, closer to the busness functon, and havng more support from
top management. The negatve past of publc relatons s stated as another reason. Academcs seemed
to favor publc relaton over corporate communcaton. Academcs who preferred the former explaned
that publc relatons ncludes the publc, and t does not see ts stakeholders as an economc unt only.
Most ntervewees dd not emphasze a promnent dfference between corporate communcaton and
publc relatons. In general, the success factors nvolved n corporate communcaton and publc relatons
were reported as beng smlar. It was mentoned that practtoners have smlar qualfcatons, but some
partcpants stress that corporate communcaton practtoners need to be knowledgeable about busness
practces. We also dscuss the mplcatons of our fndngs n terms of publc relatons educaton.
Keywords: Corporate Communcaton, Publc Relatons, Communcaton Practces, Communcaton
Educaton
Grş
Halkla lkler genelde doğru anlaılmamakta, halkla lkler uygulayıcılarının tam olarak
ne yaptığı blnmemektedr. Bunu sadece toplumdak br algı olarak görmenn ötesnde kurum
dünyasında halkla lkler uygulayıcılarının sıkça karılatığı br durum olarak da söylemek
mümkündür. Halkla lkler dğer oturmu meslek alanlarla karılatırıldığında değern topluma,
hedef ktlelerne ve müterlerne spatlamaya çalımaktadır. Ayrıca, ülkeden ülkeye gelme düzey
farklı olduğu çn uygulamasında farklılıklar ve değk algılanılar da olmaktadır. Coombs ve
Holladay (2007) halkla lklere getrlen eletrler altı maddede özetlemektedr. Bu maddeler
halkla lklern gerçeğ yansıtmadığı ve tam anlamıyla yalan olmasa ble gerçeğ dönütürdüğü;
halkla lklern köklernn manpulasyon ve knaya dayandığı ve özellkle halkla lkler alanındak
lk çalımaların etk olmayan kna ve propaganda eksenl olduğu; halkla lklern zaten güçlü olan
kurumların ve dğer grupların gücüne güç kattığı; halkla lklern yalnızca güçlü kurumlara hzmet
götürerek onların çıkarlarına hzmet ettğ ve böylelkle demokratk sürec zayıflattığı; toplumun
ancak halkla lklern ne olduğunu tam anlamıyla blmesyle kendsn halkla lklern etksnden
kurtarableceğ ve halkla lklern yalnızca duyurum ve medyada görünürlük çalımalarıyla sınırlı
olduğudur (s. 14-16).
Halkla İlişkiler mi Kurumsal İletişim mi? Akademiden Uygulamaya Kavram Tartışmaları
3
Kurumsal letm her geçen gün daha da yaygınlaarak kullanılmakta ve halkla lkler dye
adlandırılan br yönetm levn çermektedr. Steyn ve Puth (2010) kurumsal letm kavramının
günümüz çağda örgütlernn gereksnm olan daha “doğru (sah) ve geçerl” br tanımlamayı
çerdğn ve kurumsal letm kavramı kullanımının 1992 gb esk tarhlerden ber halkla lkler
yerne terch edldğn belrtmektedrler (s. 2-3). Halkla lkler smnn boaltılmasını gerekçe
göstererek halkla lkler yalnızca kurumsal letmle özdeletrmek doğru olmayacaktır.
Günümüzde Türkye’de ve dünyada halkla lkler adıyla lsans ve lsansüstü bölümler bulunmakta,
akademk aratırmalar yapılmakta, hakeml blmsel dergler ve ktaplar yayınlanmaktadır. Dğer br
deyle halkla lkler akademk lteratürde yerlem durumdadır (Tuncel, 2009, s. 121-122).
Halkla lkler medya tarafından yanlı kullanılmakta ve dolayısıyla toplum tarafından da
doğru algılanmamaktadır. Manpülasyon, propaganda, kurumların çıkarlarına hzmet etmek çn
yalan söylemek ve maj oluturmak halkla lkler le özdeletrlen sıfatlar ve tanımlamalardır.
Halkla lklern medyada görünürlüğüyle lgl çetl ülkelerde yapılan çalımalar bu algılanıı da
serglemektedr (Woo, Gorpe ve Kalupa, 2013). Kısaca günlük dlde halkla lkler, halkla lklern
doğasını ve uygulamasını doğru br eklde aktaramamaktadır. Oysa halkla lklern akademk
kavramsallatırılması demokratk unsurları çerr, dyalogdan bahseder, örgütler ve paydaların
lklernde karılıklılık ve bağımlılığı vurgular (Coombs ve Holladay, 2007, s. 12).
Kurumsal letm alanına yönetm ve örgütsel teor, halkla lkler ve ktle letm dsplnler
tarafından düzenl ve artan br lg bulunmaktadır. Bunun br sonucu olarak, kurumsal letmle
lgl gerek kuramsal gerekse amprk br çok çalıma ortaya konulmutur. Bunlar arasında kurumun
paydalarına kendsn sunma süreçler ve bçmler, kurumsal sosyal sorumluluk, sürdüreblrllk,
kurumsal vatandalık gb kavramların paydalarla letmde etks ve stratejk olarak kurumsal
letmclern varlığı le oluturdukları süreçler ve sstemler yer almaktadır (Chrstensen ve
Cornelssen, 2011 s. 384). “Kurumsal letmcler, bir iletişim disiplini ve yönetim işlevi olan halkla
ilişkileri kurumsal yapılarda kullanan profesyoneller olarak kabul edleblr. Halkla lkler sadece
kurumsal letmde değl, ürünlern pazarlanmasında yan pazarlama letmnde, ayrıca syasette,
dplomasde, devlet yönetmnde de kullanılmaktadır” (Tuncel, 2009, s. 122). Halkla lkler
departmanlarının Amerka’da kurum dünyasındak gelmne baktığımızda, balangıçta lk levnn
tanıtım ve duyurum amaçlı olduğu belrtlmektedr (Wlcox ve Cameron, 2012). Daha sonra bu
levler evrlm; bütünlek pazarlama letm, bütünlek letm ya da bütünsel letm gb
adlarla fade edlen bütünsel bakı çnde halkla lklern hedeflernn öneml br parçası olduğu
vurgulanmıtır.
Tosun (2003), kurumsal letmn halkla lkler le eanlamlı olarak değerlendrlmesnn doğru
olmadığını, kurumsal letmn bleenler arasında gösterlen ‘yönetm letm’, ‘organzasyonel
letm’ ve ‘bütünlek pazarlama letm’ çalımalarından yönetm letm ve bütünlek
pazarlama letmnn her zaman halkla lkler ağırlıklı çalımayableceğn vurgulamaktadır (s.
176). Halkla lklern pazarlama letmne katkı sağlayan yönü olan pazarlama yönelml halkla
lklern halkla lklern tarhnden geldğ vurgulanmaktadır. Pazarlama yönelml halkla lklere
verleblecek örneklerden br, Edward Bernays’n kadınları sgara çmeye özendren 1929 tarhl
sgara kampanyasıdır. Pazarlama yönelml halkla lklern savuncularından olan Thomas Harrs
Burcu ÖKSÜZ
•
Serra GÖRPE
4
se halkla lklern tüketc hedef ktley çok y anladığını ve günümüzdek baarılı uygulamalara
bakarak, halkla lklern tbara yönelk katkılarının pazarlama üzernde de görüldüğünü
söylemektedr (Akt. Smth, 2009, s. 5-8).
Bu çalıma, halkla lkler ve kurumsal letmn gelm ve kavramlarına yönelk br
değerlendrme sonrası Türk halkla lkler akademsyenler le halkla lkler kurumsal letm
yönetclernn bu k kavramı algılayıına yönelk br aratırmayı çermektedr. Aratırma, kavram
olarak değerlendrme ve tanımlanmanın yanı sıra k kavram arasında benzerlkler ve farklılıklar
bağlamında br analz de çermektedr. Ayrıca kurumsal letmde baarıyı etkleyen etmenler ve
baarılı br halkla lkler ve kurumsal letmcnn ntelkler de çalımanın çnde yer almaktadır.
Halkla İlşkler
Çağda anlamıyla halkla lkler uygulamaları, Türkye’de lk kez 1960’ lı yıllarda devlet sektöründe
balamı, muhtemelen devletn vatandalarıyla kurduğu lky anlatması çn İnglzcedek publc
relatons term Türkçeye önce amme münasebetler, sonra halkla münasebetler ardından se halkla
lkler olarak çevrlmtr (Tuncel, 2009, s. 110). Publc relatons kavramının Türkçe’ye halkla
lkler olarak çevrlmes le halkla lklern anlamlandırma sorunu balamıtır. Halk sözcüğünün
genelllkle kamu/toplum olarak algılanmasından dolayı halkla lkler kavramı uzun zaman
toplumla/kamuyla lkler olarak açıklanmıtır. İlk sözcüğünün de halkla lkler mesleğnn dğer
klerle lk kurması eklnde algılanmasına yol açmasından ötürü, kavrama büyük br sınırlama
gelm ve bu durum halkla lklern dar kapsamlı görülmesne neden olmutur (Temel Eğnl, 2014,
s. 67). Halkla lklern kavramsal olarak publc relatons termnn anlamını tam karılamadığına,
çevrnn zorlama olduğuna lkn eletrler, uygulamada ve akademk lteratürde yıllarca devam
etmtr. İnglzcedek publc, yalnızca vatandalar anlamındak halkı değl “br kurumun, grubun
veya knn blerek veya blmeyerek etklemde bulunduğu bütün hedef ktlelern” anlatmaktadır
(Tuncel, 2009, s. 110).
Hutton (1999) halkla lklern genellkle kends tarafından yaratılan br kmlk krznden
mustarp olduğunu ler sürer. Halkla lkler, hem teorde hem de uygulamada temel amacı, egemen
metaforu, faalyet alanı ve temeller açısından genel kabul görmü br tanıma ulamakta baarısız
olmutur (s. 199). ABD’de public relations kavramına lkn sorunun temelne lkn lteratürde
ve uygulamacılar tarafından yapılan tartımalarda, kavramın alanın yen çerğn ve sınırlarını
karılamıyor olduğu konuulmaktadır. Halkla lkler artık kurumdan daha çok lgl kamular ve
müter odaklıdır (Yıldız, 2010, s. 25). Tuncel (2009) ABD’de ve İngltere’de public relations kavramının
özellkle uygulamada kullanılmasından duyulan çeknceler nedenyle halkla lkler yerne alternatf
açılımlar önerldğn, bu durumun 1990’lı yılların ortalarında Türkye’ye de yansıdığını ve geleneksel
halkla lkler yaklaımının brçok dealst meslek mensubunu, gazetecler ve büyük kurumları
rahatsız ettğn vurgular (s. 119).
Halkla lkler ne olduğuyla değl, ne yaptığıyla karakterze edlen br alan olmutur. Br
uygulayıcıdan halkla lkler tanımlaması stendğnde, duyurum elde etmek, basın ajanslığı,
(kurumsal) reklamcılık, olay yönetm ve medya lkler gb yaptığı lern br lstesn sıralaması
Halkla İlişkiler mi Kurumsal İletişim mi? Akademiden Uygulamaya Kavram Tartışmaları
5
olasıdır (Köseoğlu, 2014, s. 11). Halkla lkler tanımlarına yönelk temel br eletr, temel amacından
zyade halkla lklern etklerne ve/veya uygulayıcıların belrl görevlerne odaklanmasıdır. Dğer
yaygın br eletr, akademk tanımların tcaret ve poltkada halkla lklern gerçek fonksyonuna
lkn tanımlamadan zyade normatf veya buyurucudur (Hutton, 1999, s. 201). Tekvar (2017)
se yakın zamana kadar halkla lklern, “letm çalımalarına bağlı olarak örgütün amaçlarına
ulamasında kullanılan planlı letm çalımaları” olarak anlamlandırıldığını, gerek halkla lklern
gerekse letm çalımalarının uzun süre tek yönlü ve tek yanlı, poztvst, mekanksel, monoloğa
dayalı yorumlandığının altını çzmektedr (s. 83).
Kalender (2013) halkla lklern yönetm fonksyonu ya da letm yönetm olarak
tanımlandığını ancak son zamanlarda halkla lkler lk yönetm olarak gören tanımların da
olduğunu vurgulamaktadır (s. 4). Benzer eklde Yıldız (2010), “halkla lkler alanına ‘örgüt ve lgl
kamuları arasında anlayı geltrme’ gb çok klask, çok genellemec br tanımla bakmak yerne,
lgl kamuları değtrerek toplumu ve dünyayı değtren ya da bu ayrıcalığı elnde tutan br alan
olarak bakmak göz ardı edlemez br durum” olduğunu belrtmektedr (s. 25). Halkla lklern temel
lkes, halka-kamuoyuna doğru blgler sunmak, meruluktan ayrılmadan kurum ya da k hakkında
olumlu maj oluturmaya çalımak ve karılıklı anlayı sağlamaktır (Canöz, 2008, s. 141). Halkla
lklern amacı, kurumun hedef gruplara faalyetlernn benmsetlmes yerne onay ve kabülün
karılıklı anlayı, y nyet ve hogörüyle olumasıdır. Bu amacın gerçekletrlmes, kamularının
stek, beklent ve htyaçlarından haberdar olunması, kurumun beklent, amaç ve steklernden de
hedef ktlelern haberdar edlmesne bağlıdır (Ertürk, 2016, s. 211). Karılıklı anlayı ve y nyetn
geltrlmes temelne dayalı olan halkla lklern tanımlarındak ortak vurgu, “kurumlar ve lgl
çevreler arasında karılıklı anlayı ve y nyet oluturmak ve sürdürmektr” (Kalender, 2013, s. 6).
Halkla lkler üç farklı anlamda değerlendrlmektedr. Brncs knaya yönelk olup örgütün
hedef ktleleryle kna amaçlı letmn çerr. Bu anlamın çnde halkla lkler modellernde
yer alan basın ajansı-duyurum, kamouyunu blglendrme ve k yönlü asmetrk halkla lkler
modeller yer alır. Halkla lklern knc anlamı, lk yönetmyle lgldr. Bu durum sstem teors
le lkl olup, halkla lkler örgütü çevre sstemne bağlayan br alt sstem olarak tanımlar. Üçüncü
anlam, halkla lkler levsel perspektften kaydırarak, brlkte anlam oluturmaya yönelk br
perspektfe dayandırır. Bu durumda halkla lkler örgütün konumlandırılmasında ve tbarında br
araçtır. Bunu baarablmektek klt nokta se halkla lklern teknsyen rolünden çıkıp, yönetsel rolü
üstleneblmesdr (Mazze, 2014, s. 221). van Ruler ve Vercc (2002) Avrupa’da halkla lklern dört
karakterstğn öyle açıklamaktadır:
Yansıtıcı: Toplumdak değen standartları, değerler ve görüler analz etmek, bunları örgüt
üyeleryle tartımak, örgütün standartlara, değerlere ve görülere uyumunu sağlamak. Bu
rol örgütsel standartlar, değerler ve görülerle lgldr ve örgütsel msyonun ve stratejlern
geltrlmesn amaçlamaktadır.
Yönetsel: Güven ve/veya anlayı kazanmak amacıyla payda gruplarla letm kurma
ve lkler sürdürme planlarının geltrlmes. Bu rol tcar ve dğer (çsel ve dısal)
payda grupları ve kamuoyuyla lgldr ve örgütsel msyon ve stratejlern uygulanmasını
amaçlamaktadır.
Burcu ÖKSÜZ
•
Serra GÖRPE
6
Operasyonel: Bu rol letm planlarının uygulanmasıyla lgldr.
Eğtmsel: Sosyal taleplere cevap verleblmes amacıyla örgütün tüm üyelernn yetkn
eklde letm kurmasına destek olunması. Bu rol örgüt üyelernn zhnler ve davranılarıyla
lgldr ve çsel payda gruplarını amaçlar. (s. 14)
Grung (2009) se halkla lklern temel lkelern öyle özetlemektedr:
Halkla lşklern güçlendrlmes: İletm yönetcnn örgütle lgl kararların alındığı üst
yönetmn parçası olması veya üst yönetme ulaablmes.
Entegre letşm fonksyonu: Tüm halkla lkler fonksyonlarının entegre edlmes veya
farklı letm faalyetlernden sorumlu bölümler koordne eden br mekanzmanın varlığı.
Ayrı yönetm fonksyonu: Bazı örgütler halkla lkler fonksyonunu pazarlama, nsan
kaynakları, hukuk, fnans gb dğer departmanları destekleyen br araç gb bölmektedr.
İletşm teknsyen veya dar yönetcden çok stratejk yönetcler tarafından
yönetlmeldr: İletm teknsyenler günlük letm faalyetlernn yerne getrlmesnde
temeldr. Ancak muhteem halkla lkler brmler halkla lkler programlarını yöneten en
az br üst yönetcye sahp olmalıdır.
Stratejk yönetmde yer almalıdır: Halkla lkler örgütsel kararların ve davranıların
sonuçlarını etkleyen hem ç hem de dı stratejk paydalarla letm kurmaya yönelk
programlar geltrmektedr.
İk yönlü ve smetrk letşm: Hem ç hem de stratejk paydalarla çatımaların yönetlmes
ve lklern geltrlmesnde aratırmada, dnlemede ve dyalogda k yönlü smetrk halkla
lklern kullanılması.
Farklılık: Etkl örgütler çevrelernde farklılık arttığı zaman halkla lkler fonksyonlarında
farklılığı arttırma grmnde bulunurlar.
Etk: Halkla lkler departmanları uygulamalarını etk eklde yürütmel ve etk ve sosyal
açıdan sorumlu örgütsel kararları ve davranıları desteklemeldr. (s. 2)
Kurumsal İletşm
Kurumsal letm lteratürü 1970’l yıllara kadar gtse de, bu dönemde kurumsal letm,
kurumsal halkla lkler olarak blnyordu ve kurumlardak halkla lkler departmanlarının
sorumluluğundaydı (Mohamad ve Bakar, 2018, s. 240). Podnar (2015) kurumsal letm br
kurumun letmnn farklı yönlernn senkronzasyonu ve bu kurum tarafından gönderlen
mesajların entegrasyonu olarak tanımlamaktadır (s. 4-5). van Rel (1995) se kurumsal letm
paydalara yönelk ç ve dı tüm letm ekllernn harmonze edldğ yönetsel br enstrüman olarak
açıklamaktadır (s. 1). Dğer br tanımda kurumsal letm, “[g]enel olarak letmelern amaçlarına
ulamak ve amaçlarını gerçekletrmeye yönelk stratejlern uygulamak çn planladıkları tüm
letm çalımalarının br entegrasyonudur.” (Tosun, 2003, s. 175). Podnar (2015) kurumsal
letmn kurumların letmnde dsplnlerarası br bakıa odaklandığını ve letm kurumun
Halkla İlişkiler mi Kurumsal İletişim mi? Akademiden Uygulamaya Kavram Tartışmaları
7
mevcudyetn, motvasyonunu ve gelmn sağlayan br kaynak olarak gördüğünü belrtmektr.
Mha (2017) se kurumsal letm yönetmnn halkla lkler, çsel letm, yatırımcı etklem ve
kurumsal reklamcılığın yönetmn çerdğn vurgulamaktadır (s. 104).
Kurumsal letme yönelk tanımlar brçok ders ktabında krz letm, medya lkler,
yatırımcılarla lkler, çalıanlarla lkler ya da yakın çevre lkler gb farklı aktvteler
sıralandırarak geleneksel olarak halkla lklern gen alanı çnde bulunan alanları sıralar. Bunlar
arasındak farkın ne olduğundan bahsedlmez ve kurumsal letm halkla lklern daha sofstke ve
çağda hal olarak sunulur. Kurumsal temele daha fazla dayanan çalımalarda se kurumsal letm,
dğer letm çalımaları olarak sınıflandırılır. (Chrstensen ve Cornelssen, 2011, s. 384). Örneğn,
van Rel ve Fombrun (2007) kurumsal letm yönetm letm, örgütsel letm ve pazarlama
letm olmak üzere üç boyuta ayırmaktadır:
Yönetm letşm: Örgütün yönetm le ç ve dı ktleler arasındak letm fade eder.
Pazarlama letşm: Temel olarak markayı, ürün ve hzmet satılarını desteleyen letmden
olumaktadır.
Örgütsel letşm: Halkla lkler, kamu lkler, yatırımcı lkler, kurumsal reklamcılık,
çevresel letm ve çsel letmden olumaktadır. (s. 15-16)
van Rel’n (1995) kurumsal letmle lgl esk tanımlarından br, kurumsal letm “bütünsel
mesajını” vermek çn tasarlanan ve her ey kapsayan br çerçeveye sokar. Bu anlayıta mesajların
orkestrasyonu, yan uyumlu br bçmde düzenlenmes önem taır. van Rel ve Fombrun’un (2007)
daha güncel tanımları se kurumsal letm “frmanın dayandığı paydalar nezdnde olumlu
balangıç noktaları oluturmak adına br dz aktvterle hem ç hem de dı letmn yönetlmes ve
orkestrasyonu” olarak fade edlr (s. 25). Çağda kurumsal letmn anlamı farklı departmanların
farklı kmlkler çnde yürütmes değl, tek br balık altında tüm letm yönetmektr. Br baka
deyle kurumsal letmn farklı letm dsplnlern çeryor olmasından daha öneml olan, onun
çağda yönetm anlayıına br vzyon sağlıyor olmasıdır (Illa ve Balmer, 2012, s. 417).
Kurumsal letmle lgl tanımlar, Amerka’da stratejk yönetmle lgl olup Avrupa’da se
daha çok kuram temelldr. Yapılan tanımlardak ortak noktalar üç noktada özetleneblr. Brncs,
kurumsal letmn stratejk br yönetm lev olarak letm aktvtelerne stratejk olarak yaklaması
ve kurumun genel stratejsne bağlı olma durumudur. İknc nokta, ç ve dı letm etknlklern
brletrerek olumlu maj ve tbar oluturma, koruma veya değtrmeye çalıılmasıdır. Son olarak,
tüm söz konusu aktvtelerde kurumun ç ve dı paydalarının dkkate alınarak planlanması yer alır
(Mazze, 2014, s. 222-223).
Kurumsal letmcnn rolü kurumların günlük faalyetlernde ve değer yaratılmasında gderek
daha hayat olmaktadır (Jan ve Ban, 2017, s. 4). Zerfass’a (2008) göre kurumsal letm, lk aamada
blglendrmey ve anlam yaratmayı amaçlamaktadır. Buna dayanarak paydaları etklemey
hedeflemektedr. Kurumsal letm bundan dolayı hem ürün ve hzmetlern sağlanmasına (baarı)
hem de kurumlarda soyut değerlern yaratılmasına (gelecektek potansyel baarı) hzmet etmektedr
(s. 60). Kurumsal letm çevrenn dnlenmes ve çevreden öğrenlmes çn değerl br kaynaktır.
Burcu ÖKSÜZ
•
Serra GÖRPE
8
Aynı zamanda kurumun yenden konumlandırılması ve uyum stratejlerne destek olmaktadır ve
kurumsal faalyetler destekleyen gen kapsamlı br çerçeve yaratılmasının klt br faktörüdür
(Zerfass ve Vertmann, 2017, s. 72).
Kurumsal letm; halkla lkler, bütünlek pazarlama letm, bütünsel kurumsal letm
ve kurumsal letm bolukları olmak üzere farklı yaklaımlarla açıklanablr. Brnc grup klt
payda gruplarının beklentlerndek bolukları anlamaya çalıır ve öneml grupları analz ederek
letm davranılarını ve bolukları anlamaya çalıır. Bütünlek pazarlama letmnn de nha
amacı, kurumsal stratejye destek sağlamaktır ve dolayısıyla kends çn klt hedef ktle olan tüketc
ve tedarkçlern algılarını ve naçlarını analz eder. Bütünsel kurumsal letm se üç boyuttan
oluur. Brncl letm; ürünün, hzmetn, yönetmn, çalıanların ve kurumsal davranıın letme
etklerdr. İkncl letm, kontrol edlm letmn etklern kapsar. Üçüncül letm se rakpler,
medya, çıkar grupları gb üçüncü partlern yarattığı letm etklern çerr. Son olarak kurumsal
letm bolukları, paydaların beklentlern anlama ve paydalarla kurumların lklern sağlıklı
yürütmey kapsar, ancak bu durumda analz örgütün çne, örgütün sstemne, leyne bakılarak
yapılır ve kötü yönetm nedenyle olan boluklara odaklanır (Illa ve Balmer, 2012, s. 422).
Cornelssen (2008) kurumsal letmn çok genel anlamda kurumlardan, özellkle büyük
kurumlardan mesaj akıı olarak anlaıldığını belrtse de, günümüzde bu anlayıın brçok farklı
örgüte uygulanableceğnn altını çzmektedr. Kurumsal letm le dğer letm türler arasında
fark vardır. Örneğn, reklam ve çalıanlarla lkler gb dğer letm türlernn çok belrgn hedef
ktleler bulunmaktadır, ancak kurumsal letm çn bu söz konusu değldr. Kurumsal letm,
farklı paydalarda olumlu ve brbrleryle uyumlu kurumsal tbar oluturmak ve korumak çn vardır
(s. 23). Kurumsal letmn gen alanı çnde tek ya da ortak br zhnyet bulunmaktadır: ‘örgütün
letmne tamlık ve bütünlükle yaklamak’. Köklerne baktığımızda Latnce’den gelen “corpus”
(corporate) kolektf (toplu) br varlığın br vücutta brlemes anlamına gelmektedr k, bu da mecaz
olarak brlk ve bütünlüğü çağrıtırmaktadır (Chrstensen ve Cornelssen, 2011, s. 387).
Kurumsal letm, çetl aratırmacılar ve akademsyenler tarafından ön plana çıkartılan üç
temel hedef olan br yönetm levdr. Hedeflerden br, kurumun bağlı olduğu gruplar le y lkler
kurmaktır. Br dğer, sosyal eğlmler değerlendrerek ve kurumsal poltkalar sunarak kurumun
kendsn yenlemesne ve proaktf br eklde toplumdak değklklere ayak uydurmasına yardımcı
olmaktır. Kurumsal letmn dğer br lev, tüm letm tek br stratej altına yerletrerek,
pazarlama etknlklern desteklemektr (Illa ve Balmer, 2012, s. 418).
Amaç ve Yöntem
Halkla lkler ve kurumsal letmn kapsamı ve uygulamaları açısından gerek akademde
gerekse uygulamada görü farklılıkları bulunmaktadır. Bu kapsamda çalımanın amacı, halkla
lkler ve kurumsal letm arasındak kavram tartımalarını akademsyen ve uygulayıcı bakı
açısıyla ortaya koymak ve bu konuyla lgl lteratür ve uygulamaya katkı sağlamaktır. Çalıma
kapsamında İstanbul ve İzmr ehrlernde çalıan halkla lkler/kurumsal letm uygulayıcılarıyla
ve ünverstelerde görev yapan akademsyenlerle yarı-yapılandırılmı dernlemesne görümeler
Halkla İlişkiler mi Kurumsal İletişim mi? Akademiden Uygulamaya Kavram Tartışmaları
9
yapılmıtır. 28 Mart-14 Nsan 2018 tarhler arasında yüz yüze yapılan görümeler, 30-90 dakka
arası sürmütür.
Katılımcılarla lgl blgler öyledr:
• 8Uygulayıcı(Sektörler:sağlık,enerji,otomotiv,gıda,eğitim,kamu,beyazeşya)
• 6 Akademisyen (4 Profesör-2 Doçent)
Bulgular
Çalıma kapsamında halkla lkler ve kurumsal letm kavramlarının nasıl değerlendrldğ,
farklılıkların ve benzerlklern ne olduğu, kavramların nasıl tanımlandıkları, hang kavramın daha
çok terch edldğ, baarının nasıl görüldüğü açısından detaylı verler elde edlmtr.
Halkla İlşkler ve Kurumsal İletşm Aynı Mı?
Katılımcıların halkla lklerle kurumsal letmn aynı olup olmadığına dar farklı görüler
bulunmaktadır. Bazı katılımcılar, kurumsal letm bazıları se halkla lkler daha kapsamlı
görmektedr. Bunun yanında uygulama açısından farklılıklar olmasa da sm değklğ yapıldığını,
kurumsal letmn son zamanda daha popüler olduğunu ve farklı kavramlar terch edlmesnn
yalnızca halkla lkler kavramının eskmesnden/olumsuz majından kaynaklandığını vurgulayanlar
olmutur. Bu görülerden bazıları öyledr:
…Halkla lkler ve kurumsal letm brbrnden ayrı. Ama pyasaya grdğnzde böyle
br ayrım yok. Sektörde kullanılan anlamıyla fark yok. Orada halkla lkler pazarlama
letm de yapıyor marka yönetm de. Teork olarak k kavram farklı. Uygulamada aynı.
Kurumsal letm deynce halkla lklern üzerndek olumsuzluklardan kurtuluyorsun.
Ama uygulamaya baktığında aynı eyler yapıyorsun. (Akademsyen 3)
…Yaptığımız aynı. Sadece sektörde sm değklğ yönelm olduğu çn rketler
departman smlern değtryor. Hem kurumsal letm, hem de halkla lkler çn aynı
uygulamaları sayarım. Medya lkler, sosyal medya, payda lkler, organzasyon, krz
letm vs. (Uygulayıcı 4)
Halkla lkler oturmamıken kurumsal letm geld. Esk çalıtığım holdng halkla
lkler müdürlüğü bölümünün adını kurumsal letm olarak değtrd. Aynı uygulamalar.
Sadece adı değt. İley değmed. Her yerde de böyle. (Uygulayıcı 1)
Mesleğn en öneml problem sm. Kurumsal letm se eksk bırakıyor. Kurumsal
letm çok pazarlama, çok reklam. (Akademsyen 4)
…Kurumsal letmn pratkte halkla lkler uygulamalarından çok fazla ayrıtığını
düünmüyorum. (Akademsyen 6)
…Moda oldu. Herkes departman adını kurumsal letm olarak değtryor. Departmanda
hç brey değmyor (Akademsyen 3)
Burcu ÖKSÜZ
•
Serra GÖRPE
10
Hang Kavram Terch Edlyor?
Uygulayıcılardan yed tanes kurumsal letm, br tanes se kurumsal letm veya letm
kavramını terch etmektedr. Akademsyenlerden üçü halkla lkler, br kurumsal letm veya
halkla lkler, ks se kurumsal letm kavramını kullanmayı terch etmektedr. Dolayısıyla
sektörde daha çok kurumsal letm kavramının terch edldğn söylemek yanlı olmayacaktır.
Neden Halkla İlşkler Kavramı Terch Edlyor?
Halkla lkler kavramını kullanmayı terch eden akademsyenler, terchlernn nedenlern
aağıdak eklde açıklamaktadır:
…İdeal anlamda halkla lkler tbar kazandırır. Kurumsal letm balığı, k düzeyndek
letm dıarıda bırakıyor. Halkla lkler, ben pazarlama ve pazarlama letmnden
ayırıyorum. Halkla lkler paydalar/kamularla letm kurar. Paydalarını ekonomk
brm olarak göremez. Ekonomk brm olarak görürsenz, çft yönlü lkler kuramazsınız.
Halkla lkler yansıtıcı paradgmaya yaklamalı. Halkla lklern bagajı, geçmnden gelen
sorunlar, geçmnden getrdkler nedenyle çok da y algılanmayan majı – tbarı. Bernays,
propaganda çok savala lklyd, bundan dolayı halkla lkler dedm dyor. Kurumsal
letm kavramının kullanılması, geçmtek bağı koparmak çn. (Akademsyen 3)
…Halkla lklerc, kamuların kurumdak temslcs. Kamuların kurumu daha y anlamasını,
daha y blg ednmesn sağlıyor (Akademsyen 4)
…Temel olduğu çn halkla lkler terch edyorum. Halkla lklern tarhsel evrmnde
reklam ve pazarlama bakı açısı var. Halkla lkler kamu beklentlernden zyade kurum
beklentler. (Akademsyen 5)
Neden Kurumsal İletşm Kavramı Terch Edlyor?
Kurumsal letm kavramını terch eden katılımcılar, terchlernn nedenlern ve neden bu
kavramın halkla lklern yerne kullanıldığını farklı ekllerde açıklamaktadır. Görülerden bazıları
öyledr:
…Ben baından ber rahatsız eden nokta, halkla lklern kurum üzernden yapılan
letm olması. Kurumsal letmn temel dayanakları var, payda teors ve kültür ve kmlk.
(Akademsyen 5)
…Kurumsal letm terch edyorum. İnglzce anlamına baktığında halkla lkler
çok durumu kapsayıcı. İ dünyasında yanlı anlaılmamak çn, halkla lklern yanlı
anlamından dolayı kurumsal letm dyoruz. Altı kurumda çalıtım. Altısında da kurumsal
letm adı altında. (Uygulayıcı 2)
…Kurumsal letm olunca çok havalı gelyor nsanlara. Ama sm halkla lkler olunca
ne yapıyorsunuz k k tane organzasyon yapıyorsunuz, fotoğraf çekyorsunuz denlyor.
(Uygulayıcı 3)
Halkla İlişkiler mi Kurumsal İletişim mi? Akademiden Uygulamaya Kavram Tartışmaları
11
…Halkla lkler bugünün hayatını karılamıyor. İy br eym. Kurumsal letm 101 gb
görüyorsunuz. (Uygulayıcı 6)
…Halkla lkler kurumsal letme hzmet eden destek brm. Asıl çatının letm
departmanı olması gerekr...Halkla lkler görünümde daha bast kalmı gb oluyor.
(Uygulayıcı 8)
…Halkla lkler tek paydaa yönelk. Halk var. Mecralarla letm. Kurumsal letm bunun
kapsamını değtrd. Gene belrl br mecra kullanılıyor ama varyansları var. Kurumsal
letmde yapılması gereken konu balıkları çetlend. Kurumsal letm gen düünülen
br . Esk zamanlarda ürün letm yapılıyor ve bu halkla lkler. (Uygulayıcı 7)
…Halkla lklern ç boaltıldı. Bernays, halkla lklern propagandanın nsanları rahatsız
etmeyen bçm olduğunu söylem. İnsanların zhnnde olumsuz zlenm oluturduğu çn
kurumsal letm daha uygun gelyor. Halkla lkler deynce manpülasyon, spn gelyor.
Bernays progagandayı keskn bulduğum çn halkla lklere çevrdm dyor…Kurumsal
letm kulağa daha ho br kelme gelyor. İmajı onarmak çok zordur. Halkla lkler
deynce akla gelen kırmızı mn etek, fle çorap. Oysa mesleğn cnsyet yok k. Erkekler de
çok baarılı. Halkla lklern yönetm fonksyonu olduğu anlaılmıyor. (Akademsyen 2)
Halkla İlşkler ve Kurumsal İletşm Nasıl Tanımlanıyor?
Katılımcıların halkla lkler ve kurumsal letm tanımlarına bakıldığında brbrne çok benzer
tanımlar yapıldığı göze çarpmaktadır. Bu açıklamalar u ekldedr:
…Kurumsal letm, bu n kurumla lgl olduğunu gösteryor. Halkla lklerdek karılıklı
sempat yaratmak kurum tarafından, kurumun çıkarına, daha pragmatk br letm sürec.
Halkla lklerde karılıklı çıkar, anlayı var. (Akademsyen 1)
…Kurumsal letm, br kurumun bütünsel letm yaklaımını stratejk br plana dâhl
eden ve bunu yayan br yönetm dalı. Bütünsel ve stratejk. Halkla lkler se tanım olarak
kamuoyuyla olan letmn yönetm. (Uygulayıcı 2)
…İskandnav ülkelerndek uygulamaları sevyorum. Halkla lkler aracı br merc gb.
Hedef ktlenn ne stedğn blyor. Dyor k kuruma da bu nsanları mutlu etmek unu unu
yapmalısın, kendn düzenlemelsn dyor. Halkla lklern msyonu bu olmalı. Arayıcı br
düzenleyc olmalı. (Akademsyen 2)
…Departman sm kurumsal letm olunca bz her eyn çnde çndeyz. Medya lklern,
kurum ç letm faalyetlern yönettk, yazılı çzl her eyn çndeyz, kurumsal, sosyal
sorumluluğu yürütüyoruz. Halkla lkler olunca bunların hçbrn yapmıyorduk. Basın
bülten hazırlıyorduk, nternet sayfasına grecek duyuruları yazıyorduk, yapıyorduk,.
Yönetm faalyetlernn çnde bz yoktuk. md yönetmn çndeyz. Bz yönlendryoruz.
Eskden bze verlen yapardık. md hayır bu böyle olmalı dyoruz. (Uygulayıcı 3)
Halkla lklerde rketn görülern kamuya değl de kamunun görülern rkete
yansıtmalısın. (Akademsyen 3).
Burcu ÖKSÜZ
•
Serra GÖRPE
12
…Halkla lkler 3. part brlkler....Etknlklerle ve medya lkler. (Uygulayıcı 6)
…Kurumsal letm stratejlern hayata geçrme ve letm stratejsn entegre bçmde
yönetme bçm. (Uygulayıcı 7)
…Kurumsal letm tbar yönetm. İtbarı destekleyenler tüm paydalar. Halkla lkler
alanı çnde sadece basın var. (Uygulayıcı 8)
…Kurumsal letm. Daha açıklayıcı. Kurum var kurumsal letm k kelme br arada
net. Halkla lkler nedr? Sancılı anlaılmadı gtt. Meslek anlamda mesleğn saygınlığı
anlaılırlığı açısından uzun vadede çözecektr. (Uygulayıcı 1)
…Stratejk letm yönetm. İletmn de esas br yönetm olduğunu göstermek. İ
süreçlern etkledğn anlatmak. Yönetmde yer almak. (Uygulayıcı 2)
Kurumsal İletşm ve Halkla İlşklerde Başarı
Katılımcılar genel olarak halkla lklern baarısı le kurumsal letmn baarısını benzer
sonuçlarla açıklamılardır. Paydalarla y lkler kurablmek, kurum hakkında olumlu algılar
yaratmak ve tutarlı br letmle uyumlu mesajlar vermek özellkle üzernde durulan konular
olmutur. Katılımcıların görülernden bazıları u ekldedr:
…Hang smle anılırsa anılsın, baarı çn benzer sonuçlar elde edlyor (Uygulayıcı 4)
…Amaçlara ve hedeflere ulaablyorsanız ve bunu ölçümleyeblyorsanız…Krz
dönemlernde paydaların desteğn alablyorsanız baarılısınız. (Akademsyen 1).
…Blnrlk, hedef ktlenn sempat duyması, olumlu marka majı, basın yansımaları. Marka
sadakat. Kendnden bahsettyorsa kurumsal letm baarılı. Hem kurumsal anlamda hem
de sosyal medya kanallarının bütününde güzel br görsellk tutarlı br görünüm baarıdır.
(Uygulayıcı 1)
…Tek br alanda değl, rketn tüm faalyetlernde yapılan çalımaların kamuoyuna
yansıtılması. Tüm çarkların doğru dönmes gerekyor. Operasyonel süreçten müter temas
noktasına, nsan kaynakları letmne kadar. rketn tüm çarklarının hep beraber hareket
ederek dönüp br mesajla dıarı çıkablmes. (Uygulayıcı 2)
…Her ks çnde etk uygulamalar, dürüstlük. Kurum çnde nsanları mutlu etmek, dıarı
da baarıyı getryor. İçn mutlu edersen dıarı da oluyor. (Akademsyen 2)
…Halkla lklerde baarı sosyal sorumluluk projes ve ödül…Kurumsal letmde baarıdan
bahsedeceksek soyut br kavram. Raporlar ve yaptığımızın raporları ve ölçüm araçlarını
kullanma. (Uygulayıcı 5)
…Değerlendrme yaptığınız konuyu baarıya bağlamakta zorlanıyorsunuz. Kurumsal
letmde baarı ölçümlemenn baarı krterne bağlı. (Uygulayıcı 7)
…Kurumsal letmde baarı tüm departmanların brbrlern anlaması ve ortak akla sahp
olması. Ortak mesaj ve kamuların y dare edlmes. (Akademsyen 5)
Halkla İlişkiler mi Kurumsal İletişim mi? Akademiden Uygulamaya Kavram Tartışmaları
13
…Kurumsal letmde her br paydaın kuruma lkn algısının nasıl evrldğ-zlenm.
(Akademsyen 6)
…Halkla lklerde baarı, kurum ç stratejlerle uyumlu halkla lkler yönetm. Kurumsal
letmde baarı br tbar yönetm, vzyon yönetm, dıarıya en y eklde yansıtmak.
(Uygulayıcı 6)
…Halkla lklerde baarı doğru ve y br letm kanalı yaratmak...sürdürüleblr ve tutarlı
br lk yaratmak. (Uygulayıcı 8 )
…Eğer gerçekten halkla lkler yapılıyorsa, halkın da kurumun nezdnde temsl edlebldğ,
halkın onayının aldığı yerde baarı olur… Gerçek temslle brlkte ortak karar vereblme,
alınan kararlardan karılıklı memnunyet, gerçek br kazan kazan lks olursa, hatta halkın
kazanabldğ br lk söz konusu olablrse. (Akademsyen 1).
Akademsyenlerden br se halkla lklern baarısı le kurumsal letmn baarısını çok net
eklde u sözlerle ayırmıtır:
…Kurumsal letmn baarısı, kurumun letmnn baarısı demek. Halkla lklern
baarısı, paydaların/kamuların görülern kuruma aktarablmek, onlarla anlamak, onların
htyaçlarını ve gereksnmlern karılamak…Halkla lklercler duyarlılığa sahp olmalı.
Kamuların görüler masaya taınmalı. Dyalog, uzlama kültürü çok öneml. Bu becerler
elde etmel. İlk yönetm becers olacak. Kahveye gdp köylülerle konuacak. Halkla
lkler kamuya gder. Kurumsal letm kuruma çağırır herhalde. (Gülüyor). (Akademsyen
3)
Başarıyı Etkleyen Faktörler
Katılımcılar halkla lkler ve kurumsal letmn baarısını etkleyen faktörler çnde yönetmn
bakıı, farklı dsplnlerde blgye sahp olmak, temel letm becerlerne sahp olmak, y br
kadronun olması ve bütçe gb gerekllklerden söz etmtr. Bazı katılımcıların görüler öyledr:
…İçerden yönetmn bakı açısı. Br holdngse ahıs rketyse de vzyonu, bakı açısı öneml,
n profesyonellğne saygı duyup, uzmanlara bırakması çok öneml. Brm yönetsnn
vzyonu çok öneml. Bütçe. Ajans seçm, yaratıcı veya organzyon ajans seçm. Blg becer.
(Uygulayıcı 1).
…Tolerans, ne olursa olsun etk uygulamalar, bedel ne olursa olsun ödemek, dürüstçe
yönetmek, pskoloj, sosyoloj, antropoloj, pazarlama blmek, genel kültür, her türü nsanla
letm kurma becers geltrmek, egolarını br kenara bırakablmek, sstematze br çalıma
ortaya çıkarmak. (Akademsyen 2).
…Ne zaman, ney, ne eklde konuacağız. Kurumsal lern yavalamasını sağlayan etk
kadro ve bütçelerden kadronun kısıtlı olması. (Uygulayıcı 5)
…Doğru nsanla çalımak, ayrı profesyonellk. (Uygulayıcı 6)
Burcu ÖKSÜZ
•
Serra GÖRPE
14
Uygulayıcıların Ntelkler
Katılımcılar halkla lkler ve kurumsal letm uygulayıcılarının benzer ntelklere sahp olması
gerektğnden söz etmlerdr. Bunun yanında bazı katılımcılar kurumsal letm uygulayıcılarının
letme fonksyonlarına daha fazla hâkm olması beklentsnn altını çzerken; halkla lkler
uygulayıcılarının sosyal br hassasyete sahp olması gerektğne vurgu yapmıtır:
…Kurumda yapmak stedklern anlatablme yeteneğ olmalı, sayılar vereblme, ölçümler
vereblme. Kurumsal letm elemanı daha letmeye yakın, letme fonksyonlarına
hâkm, planlayablr, örgütleyeblr, braz muhasebeden ble anlaması gerekeblr, yatırımın
ger dönüümü hesaplayablmeel, daha kar amaçlı. Yatırım malyetn ve kazandırdığını
söyleyeblr br olmalı. (Akademsyen 1)
…Bütün süreçlerne hakm olmalı. İn teknk boyutunu blmel. İnsan kaynaklarını
blmel. Özgüvenl, stkrarlı, akılcıl, rakamsal ve duygusal değerlere hâkm…Daha
kamuoyuna dönük ler yapması, daha kendn fade etmes, fzksel olarak br yerde
bulunması, kampanya sürecn yürütmekte brebr lkler yönetmes gerekmekte. Daha
fazla ksel lk yönetm. Halkla lklerc daha duygusal değerlere sahp. (Uygulayıcı 2)
…Kurumsal letm ve halkla lkler aynı. Entellektüel zeka sevyes yüksek olmalı.
Kesnlkle aykırı ve yaratıcı olmalı. Kend dlne çok hâkm olmalı. Çok okuyup çok
aratırmalı, sekz gözü olmalı. Hereye meraklı, hereyden az braz anlamalı. Çok sosyal,
kesnlkle letm fakültes mezunu olmalı. Dı görünüten çok beynnn çne bakarım.
Genel letm, pazarlama, organzasyon yönetm. Dl blgs, yazarlık, yaratıcı yazarlık.
Detaycılık ve kontrol. Pskoloj, sosyoloj, sosyal pskoloj… Her br alanda eğtm sosyal
pskoloj, pazarlama, reklam, braz grafk renk matbaa blgs. Reklam, uygulama ağırlıklı
olmalı. Yernde uygulama gb dersler. Okulda atölye gb etknlkler. Okuldan ktapların
arasından çıktığında blyor olmalısın. (Uygulayıcı 1)
…İlla letm fakültesnden çıkması gerekmyor. Yazı br anda olmuyor. Zaten yatkın
olursun. Yazmak da yazarlık da gelr. (Uygulayıcı 8)
…İ letmcler yürütmel. Ekonom mezunu olsun kurumsal duruu olsun bana yeter
dyor. Bence böyle değl. (Uygulayıcı 3)
…Kurumsal letmc kurum çn çalıtığının blncnde olmalı, dıarıdan çerye çok ver
alablmel. İnsanları nasıl yönlendreceğn blmen gerekyor, pskoloj, sosyoloj konularında
ehl, meraklı. Düzenl sstematk çalıablen. Kalemn y olmalı. (Akademsyen 1)
…Kurumsal letmc çn...Iy organze etme becers, yeteneğ, planlı programlı dsplnl,
detaycı, kontrolcü, y letm blgs, güçlü letm olan, kendn y fade edeblen, sözlü ve
yazılı eklde. İy yazma yeteneğ öneml. (Uygulayıcı 1)
…Halkla lkler uygulayıcısı…Daha halkın çnde, halkın sosyal yapısını daha y blen, farklı
gruplarla konuablen çok corporate havası olması gerekmyor, tamamen rketn çıkarına
değl, kurumu dıarıda savunablen, dıarıyı kurumda savunablen. (Akademsyen 1)
…Yazı. Eskden halkla lklerde usta çıraklık lks vardı. (Uygulayıcı 7)
Halkla İlişkiler mi Kurumsal İletişim mi? Akademiden Uygulamaya Kavram Tartışmaları
15
…Halkla lklerclern sosyal hassasyet olmalı. (Akademsyen 4)
Tartışma ve Sonuç
Bu çalımada özellkle son yıllarda gerek akademnn gerekse uygulamanın tartıma konularından
br olan halkla lkler ve kurumsal letm arasındak kavram kargaasını akademsyen ve
uygulayıcı gözüyle ortaya koymak amacıyla hareket edlmtr. Böylece ülkemzdek duruma lkn
br durum tespt yapılmaya çalıılmıtır. Yüzyüze görümelern yapıldığı aratırmada, konuya
lkn dernlemesne verler elde edlmtr. Öncelkle kurumsal letm kavramı aratırmaya katılan
sektörde çalıan uygulayıcıların tamamı tarafından halkla lkler yerne terch edlmektedr. Son
zamanlarda kurumların departman smlern kurumsal letm olarak değtrdklerne sıklıkla tanık
oluyoruz. İletmclern de çalıtıkları departmanın smnn kurumsal letm olmasından dolayı
memnun olduklarını aratırma verlere dayanarak söylemek olasıdır. Uygulayıcıların görülerne
göre, kurumsal letm daha kapsayıcıdır, letme fonksyonlarına daha yakındır, daha fazla görev
çermektedr ve dolayısıyla üst yönetmden daha fazla destek görmektedr. Örneğn, katılımcılardan
br çalıtığı departman smnn halkla lklerden kurumsal letme çevrldğnde, yönetmn
bakı açısının değtğn ve baka departmanlarda çalıan klern kendsne farklı davranmaya
baladığını vurgulamıtır. Bunun gb faktörler nedenyle kurumsal letmn gün geçtkçe daha fazla
departman tarafından terch edlen br sm olacağını öngörmek mümkündür.
Katılımcılara kurumsal letm le halkla lklern aynı olup olmadığı sorulduğunda bazıları aynı,
bazıları se aynı olmadığını cevabını vermektedr. Bazı katılımcılar payda, sürdüreblrlk gb temel
kavramlar üzernden kurumsal letm farklılatırarak daha uygun br sm olarak değerlendrse
de; çoğu katılımcı uygulamalardan söz ederken kurumsal letm ve halkla lkler arasındak
br farktan söz etmemtr. Bazı katılımcılar kurumsal letm sm kullanıldığında departmanın
letme fonksyonlarına daha yakın görüldüğünü vurgulasa da, uygulamaya döküldüğünde hang
uygulamalar nedenyle farklılatığı sorusunun cevabını vermek çok güçtür. Dolayısıyla u uygulamalar
halkla lklern, u uygulamalar kurumsal letmn demek mümkün olmadığı gb; aralarındak
(varsa) çzgy netletrmek de oldukça zordur. öyle k katılımcılar tarafından sözü edlen tbar,
maj, sosyal sorumluluk, krz, sorun yönetm, sürdürüleblrlk gb kavramların hçbr ne yalnızca
halkla lklern ne de yalnızca kurumsal letmdr. Bu durumda halkla lklerle kurumsal letm
arasındak farkın (eğer varsa) ne olduğunu ortaya koymak oldukça zor olacaktır.
Katılımcılar kurumsal letmn terch edlme nedenler arasında daha kapsayıcı olması,
daha stratejk olması, kurumda daha üst br konumda yer alablmes gb faktörler saymaktadır.
Bunların yanı sıra halkla lklern geçmnden gelen olumsuzluklar ve günümüzdek etkler
belk de kurumsal letm kavramının popülertesn arttıran en öneml husus olmaktadır. öyle k
katılımcılardan brnn de vurguladığı gb Edward Bernays’n “Propaganda çok savaı anımsatıyordu,
bu yüzden halkla lkler terch ettm” demes de mesleğn babalarından br olarak sayılan knn
ağzından halkla lklern nasıl görüldüğüne lkn öneml br mesajdır. Bu durumda kurumsal
letm terch, kurumsal letmn sahp olduklarından değl de halkla lklern sahp olduğu
olumsuzluklardan mı kaynaklanıyor sorusunu ortaya çıkarmaktadır. Dolayısıyla halkla lklern
Burcu ÖKSÜZ
•
Serra GÖRPE
16
geçmnden kurtulmak çn kurumların letmn yürüten departmana farklı br sm verlmes
br çıkı noktası olarak görüleblmektedr. İlerde kurumsal letm sm de olumsuz algılanırsa,
letmcler yen br kavram arayıına mı grecektr sorusunun üzernde önemle durulmalıdır.
Teork kökenlerne bakıldığında kurumsal letm, daha çok letme-yönetm akademsyenler
tarafından kullanılan br kavram olarak karımıza çıkmaktadır. Halkla lkler yerne kurumsal
letm terch etmek, kamuların yeter kadar temsl edlememes anlamına mı gelecektr sorusu
letm uygulayacılarının cevaplaması gereken hususlardan brdr. öyle k ülkemzde eğtm veren
ünverstelerde oldukça yüksek sayıda halkla lkler bölümü bulunmaktadır. Halkla lklern
mesleklemes açısından bu bölümlerden mezun klern sthdam edlmesn talep ederken;
kurumsal letm smn kullanmak alanı baka bölümlerden mezun klere bırakmak anlamına da
geleblr. Halhazırda halkla lklerde baka bölümlerden mezun kler de çokça sthdam edlrken;
kurumsal letm denldğnde letme fonskyonlarına lkn daha fazla eğtm almı klern
sthdamı da kaçınılmaz olacaktır. Oysa k halkla lkler yalnızca kurumların temsl değldr.
Katılımcılardan brnn de fade ettğ gb halkla lklern baarısı, yalnızca kurumların baarısı
olamaz. Halkla lklern baarısı, kamuların ne kadar temsl edldğne de bağlıdır. Bu noktada
halkla lkler uygulayıcılarının yalnızca letme perspektfnden değl, kamuların gözünden de
konuları değerlendrmes gerekldr.
Çalıma kapsamında elde edlen verlere dayalı olarak kurumsal letmn uygulama dünyasında
terch edlrlğnn hızla artacağı öngörülüyor olsa da, k uygulama alanı arasındak farkın net olarak
ortaya konulması en azından mdlk mümkün görünmemektedr. Benzer eğtmler almı ve
benzer ntelklere sahp olması beklenen klerce yerne getrlen, aynı uygulamalara sahp k alanı
brbrnden ayırmak üzernde çokça düünülmes gereken br husustur.
Bu çalıma kapsamında ntel br yöntem kullanıldığından, ncel yöntemlere kıyasla daha küçük
br gruba ulaılmı, ancak dernlemesne verler elde edlmtr. Gelecek çalımalarda daha büyük
katılımcı sayılarına ulaıldığında, daha genelleneblr verler elde etmek mümkün olablecektr.
Kaynakça
Canöz, K. (2008). Kamuda halkla lkern yen yüzü: Blg ednme yasası. Selçuk Iletişim Dergisi, 5(3), 141-152.
Chrstensen, L. T. ve Cornelssen, J. (2011). Brdgng corporate and organzatonal communcaton: Revew,
development and a look to the future. Management Communication Quarterly, 25(3) 383-414.
Coombs, T. W. ve Holladay, S. J. (2007). It’s not just PR: Public relations in society. MA: Blackwell Publshng.
Cornelssen, J. P. (2008) Corporate communication: A guide to theory and practice. London: Sage.
Temel Eğnl, A. (2014). Halkla lkler sadece y klerarası lkler kurmak değldr?. A. Temel Eğnl (Haz.),
Halkla ilişkiler ne değildir? çnde (s. 67-94). Istanbul: Say Yayınları.
Ertürk, K. Ö. (2016). Dönüen letm paradgmasının halkla lklerdek letm poltkasına etkler (Tarhsel
br analz). Journal of World of Turks,8(1), 205-220.
Grung, J. E. (2009). Paradgms of global publc relatons n an age of dgtalsaton. PRism, 6(2), 1-19.
Hutton, J. G. (1999). The defnton, dmensons, and doman of publc relatons. Public Relations Review, 25(2),
199-214.
Halkla İlişkiler mi Kurumsal İletişim mi? Akademiden Uygulamaya Kavram Tartışmaları
17
Illa, L. ve Balmer, J. M. T. (2012). Corporate communcaton and corporate marketng: Ther nature, hstores,
dfferences and smlartes. Corporate Communications: An International Journal, 17(4), 415-433.
Jan, R. ve Ban, M. (2017). Delverng hgher value through hgher performance: Insghts on performance
evaluaton and talent management n corporate communcaton. Public Relations Journal, 11(1), 1-18.
Kalender, A. (2013). Kavram olarak halkla lkler, Dünyada ve Türkye’de halkla lklern tarhsel gelm. A.
Z. Özgür (Haz.), Halkla İlişkiler çnde (s. 2-29). Eskehr: Anadolu Ünverstes Açıköğretm Fakültes
Yayını No: 1676.
Köseoğlu, Ö. (2014). Halkla lkler: Duyurumdan yansıtıcı role. A. Temel Eğnl (Haz.), Halkla ilişkiler ne
değildir? çnde (s. 9-66). Istanbul: Say Yayınları.
Mazze, A. (2014). A multdscplnary approach for a new understandng of corporate communcaton.
Corporate Communications: An International Journal, 19(2), 216-230.
Mha, R. (2017). Corporate communcaton management: A management approach. Valahian Journal of
Economic Studies,8(2), 103-110.
Mohamad, B. ve Bakar, H. A. (2018). Corporate communcaton and strategc management: hstory, operatonal
concept and ntegraton. Proceedings of the Advances in Social Science, Education and Humanities
Research (ASSEHR), 186, 15th Internatonal Symposum on Management (INSYMA 2018), 240.244.
Podnar, K. (2015). Corporate communication: A marketing viewpoint. New York: Routledge.
Steyn, P. ve Puth, G. (2010). Corporate communication strategy. Cape Town: Henemann.
Smth, R. D. (2009). Strategic planning for public relations. New York: Routledge.
Tekvar, S. O. (2017). Habermas ve Bourdeu’nün temel kavramları üzernden halkla lkler yenden düünmek.
Erciyes Iletişim Dergisi “Akademia”, 5(1), 82-94.
Tosun, N. Babür (2003). Kurumsal letm sürecnde reklamn ve maj yönetmnn bütünlek konumu.
Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 18(1), 173-191.
Tuncel, H. (2009). Halkla lklern adlandırma sorunsalı üzerne br değerlendrme. Marmara İletişim Dergisi,
(14), 109-123.
van Rel, C. B. M. (1995). Principles of corporate communication. Essex: Pearson.
van Rel, C. B. M. ve Fombrun, C. J.(2007). Essentials of corporate communication. New York: Routledge.
van Ruler, B. ve Vercc, D. (2002). The bled manfesto on publc relatons. 12.03.2018 tarhnde www.bledcom.
com adresnden ednlmtr.
Wlcox, D. ve Cameron, G. (2012). Public relations strategies and tactics. Boston, MA: Allyn and Bacon.
Woo, C. W., Gorpe, S. ve Kalupa, F. (2013). Professonal perspectves: An nternatonal study of professonalsm,
ethcs and socal value of publc relatons. Proceedngs of 11th Internatonal Communcaton n the
Mllennum Symposum, Mnnesota, USA. 20 – 24 Mayıs 2013.
Yıldız, N. (2010). Halkla lklerde kavramlar, sınırlar, sorunlar. Selçuk İletişim Dergisi, 6(2), 24-32.
Zerfass, A. (2008). Corporate Communcaton revsted: Integratng busness strategy and strategc
communcaton. A. Zerfass, B. van Ruler ve K. Srramesh (Haz.), Public Relations Research çnde (s. 65-
96). VS Verlag für Sozalwssenschaften.
Zerfass, A. ve Vertmann, C. (2017). Creatng busness value through corporate communcaton: A theory-
based framework and ts practcal applcaton. Journal of Communication Management, 21(1), 68-81.
18
Extended Abstract
Publc Relatons or Corporate Communcaton? Concept
Dscussons of Academcs and Professonals
Burcu ÖKSÜZ4
**
Serra GÖRPE5
***
Publc relatons s usually msunderstood, and the nature of what t s that publc relatons
professonals do s not qute known. Beyond only beng a socetal percepton, t s possble to state
that ths s a stuaton whch publc relatons professonals fnd themselves facng qute frequently.
When compared wth other more-establshed professonal felds; we see publc relatons tryng to
prove ts worth to ts target groups, customers and to socety as a whole. Snce every country’s level of
development s dfferent from one another; there tends to be varatons and contrasts n ts practce.
Coombs and Holladay (2007) have summarzed the crtcsms brought aganst publc relatons n sx
key ponts. These ponts are: publc relatons does not represent the truth and tends to twst t, albet
whle not blatantly lyng. The orgns of publc relatons lean upon manpulaton and persuason, and
that the ntatory practces n ts feld were nclned toward unethcal persuason and propaganda.
Publc relatons empowers already powerful corporatons and other nsttutons. It serves only the
nterests of powerful corporatons, thus weakenng the democratc process. The thought that the only
way socety can escape the nfluence of publc relatons s by understandng t n ts fullest sense. And
lastly; the practce of publc relatons s lmted to publcty and vsblty n the meda (pp. 14-16).
Corporate communcaton s becomng more wdespread wth each passng day, and accordng
to some, t mples a management functon called publc relatons. Steyn and Puth (2010) specfy that
the term “corporate communcaton” mples a more “accurate and vald” descrpton that modern
organzatons need, and that snce earler years such as 1992, the usage of the term “corporate
communcaton” has been preferred to “publc relatons” (pp. 2-3). Justfyng the renderng of the
name of publc relatons vod by synonymzng publc relatons wth corporate communcaton
would not be accurate. Currently, there are both graduate and postgraduate courses beng offered
at unverstes; academc research beng conducted, and refereed scentfc journals and books beng
** Assoc. Prof. Dr., İzmr Kâtp Çeleb Ünverstes, Medya ve İletm Bölümü, İzmr, Türkye, burcu.oksuz@kc.edu.tr.
Orcd ID: 0000-0003-4195-9261.
*** Prof. Dr., Unversty of Sharjah, College of Communcaton, Sharjah, Brlek Arap Emrlkler, tgorpe@sharjah.ac.ae.
Orcd ID: 0000-0002-9634-2827.
Receved Date: 17.01.2019 Accepted Date: 03.04.2019
Halkla İlişkiler mi Kurumsal İletişim mi? Akademiden Uygulamaya Kavram Tartışmaları
19
publshed n the name of publc relatons. In other terms, publc relatons has establshed ts place n
academc lterature (Tuncel, 2009, pp. 121-122).
The result of publc relatons beng used erroneously by the meda s a collectve msconcepton of
t by socety. Manpulaton, propaganda, prevarcatng and mage – makng n the servce of corporate
nterest are all descrptons used to descrbe publc relatons. The studes conducted by pertnent
academcs from dfferent countres about the representaton of publc relatons n the meda portrays
ths percepton (Woo et al., 2013). When we look at the development of publc relatons departments
n the corporate world of The Unted States, we see that the ntal functons were promoton and
advertsng (Wlcox, 2012). Later these functons evolved beng expressed through terms such as:
ntegrated marketng communcatons, ntegrated communcatons or holstc communcatons; a
holstc approach has become a promnent consttuent of publc relatons’ busness objectves.
Tosun (2003) emphaszes that dubbng publc relatons as synonymous wth corporate
communcaton would be naccurate; as ‘management communcaton’, ‘organzatonal
communcaton’ and ‘ntegrated marketng communcatons’ whch are shown as components of
corporate communcatons, may not always operate wthn publc relatons (p. 176). It s emphaszed
that the roots marketng publc relatons, whch contrbute to marketng communcatons s n
the hstory of publc relatons. For example, Edward Bernays’ 1929 campagn – whch encouraged
women to smoke cgarettes – s an example of a marketng publc relatons campagn. Marketng
publc relatons advocate Thomas Harrs states that publc relatons understands very well the target
consumer group, and that based on successful applcatons mplemented n our modern day, publc
relatons’ reputatonal contrbutons can be seen n marketng as well (Smth, 2009, pp. 5-8).
Publc Relatons
In Turkey, publc relatons practces n the modern sense frst started durng the 1960s n the
state (governmental) sector. In order to explan the relaton between the state (government) and ts
ctzens, the Englsh term “publc relatons” was frst translated nto Turksh as “amme münasebetler”,
then “halkla münasebetler,” then fnally as “halkla lkler” (Tuncel, 2009, p. 110). The translaton
of “publc relatons” nto Turksh as “halkla lkler” commenced an nterpretaton quandary snce
the word “halk” s generally perceved to mean “publc/socety”; t, for a long tme, was descrbed as
relatons wth the publc/socety. Both the word “relatons” and the publc relatons professon are
perceved as formng connectons wth others, thus restrctng the noton of publc relatons and
causng t to be perceved as narrow-scoped (Temel Eğnl, 2014, p. 67).
Publc relatons has been characterzed not by what t s, but by what t does. When askng a
professonal to defne what publc relatons s, recevng a lst comprsed of to publcze, press agentry,
(corporate) advertsng, ssue management and meda relatons, s most probable (Köseoğlu, 2014,
p. 11). The prmary crtcsm brought aganst the publc relatons defntons s that they focus on
the effects of publc relatons and specfc tasks of professonals nstead of ts fundamental purpose.
Another wdespread crtcsm s that the academc defntons are normatve and peremptory as
opposed to the more authentc descrpton brought forth by commercal and poltcal defntons
Burcu ÖKSÜZ
•
Serra GÖRPE
20
(Hutton, 1999, p. 201). Tekvar (2017) ponts out that untl recently publc relatons was nterpreted as
“planned-out communcaton operatons (practces) carred out so that the organzaton can reach
ts goal,” and that both publc relatons and communcatons operatons are unlateral, sngle-sded,
postvst, automated, and lean upon monologues (p. 83).
Kalender (2013, p. 4) emphaszes that publc relatons can be defned as a management functon,
or communcaton management, but n recent tmes there have been defntons defnng t as
relatonshp management. Smlarly, Yıldız (2010) states “nstead of lookng wth a trte generalzaton
of the defnton such as ‘buldng brdges between organzatons and the pertanng publc’, we should
come to see t as the ungnorable feld whch yelds the capacty to change the world and socety
through the pertanng publc” (p. 25). The fundamental prncple of publc relatons s provdng the
publc wth accurate nformaton, to strve to create a postve mage about an nsttuton or person,
and to create recprocal understandng all wthn the realm of legtmacy (Canöz, 2008, p 141). The
objectve of publc relatons s carred out not through the embracement of ts works by target groups,
but by the affrmance (embracement) of these functons n recprocal understandng, auspcous
ntentons and tolerance. The fulfllment of ths objectve s lnked to both beng aware of the publc’s
wshes, expectatons and needs; and to nformng the target audence of ts objectves and ambtons
(Ertürk, 2016, p. 211).
van Ruler and Vercc (2002) descrbe the four characterstcs of publc relatons n Europe as so:
Reflectve: Ths role s related to organzatonal standards, values, vews, and strves for the
development of organzatonal mssons and strateges.
Managemental: Ths role pertans to commercal and other (nternal and external) stakeholder
groups; the publc opnon, and the executon of organzatonal mssons and strateges.
Operatonal: Ths role pertans to the executon of communcaton plans.
Educatonal: Ths role pertans to the organzaton members’ mnds and actons and targets the
nternal stakeholder groups. (p. 14)
Grung (2009) summarzes the essental prncples of publc relatons as the followng:
• Strengtheningpublicrelations
• Integratedcommunicationfunction
• Separatemanagementfunction
• Managementcarried outbystrategic managers as opposedto communication technicians or
admnstratve drectors
• Partakinginstrategicmanagement
• Two-wayandsymmetricalcommunications
• Diversity
• Ethical(p.2)
Halkla İlişkiler mi Kurumsal İletişim mi? Akademiden Uygulamaya Kavram Tartışmaları
21
Corporate Communcaton
Although lterature of corporate communcaton goes as far back as the 1970s; durng ths tme,
corporate communcaton was known as publc relatons and was under the jursdcton of the
publc relatons department (Mohamad ve Bakar, 2018, p. 240). Podnar (2015) defnes corporate
communcaton as the synchronzaton of one nsttuton’s dfferent communcatve aspects and
the ntegraton of the messages whch they dspatch. Van Rel (1995) on the other hand states that
corporate communcaton s a supervsory nstrument whch harmonzes all forms of nner and
outer communcatons ntended for the stakeholders. Another defnton states: “The ntegraton
of all predsposed communcatons operatons beng carred out so that the organzaton may
reach and execute ts goals” (Tosun, 2003, p. 175). Mha (2017, p. 104) emphaszes that corporate
communcaton management also ncorporates publc relatons, nternal communcaton, nvestor
relatons and corporate advertsng. van Rel and Fombrun (2007) state that corporate communcaton
can be separated nto these three dmensons: management communcaton, organzatonal
communcaton, and marketng communcatons.
The role of the corporate communcator n the daly functons of the organzatons and ts value-
added contrbuton s becomng more and more vtal. (Jan ve Ban, 2017, p. 4). Accordng to Zerfass
(2008) corporate communcaton prmarly ams to nform and create meanng, and as a result of ths,
nfluence stakeholders. Because of ths, corporate communcaton serves to provde both servces and
products (success), and also to create abstract values (potental success n future) n the organzatons
(2008). Corporate communcaton s a valuable resource for both lstenng to, and learnng from the
envronment. At the same tme, t s a key factor for creatng a wde frame of support for corporate actvtes,
repostonng the company, and supportng concordant strateges (Zerfass and Vertmann, 2017, p. 72).
Although Cornelssen (2008) ponts out that corporate communcaton, n broad terms, conveys
the meanng of message (ntellgence) flow especally from bg corporatons, n our modern day
corporate communcaton underlnes the fact that t s possble to apply ths meanng to many
dfferent organzatons. There s a dfference between corporate and other types of organzatonal
communcaton. For example, there are clear-cut target audences for organzatonal communcaton
functons such as advertsng and employee relatons, but that s not the case for corporate
communcaton. Corporate communcaton exst to create and conserve amable corporate reputaton
amongst stakeholders (2008). There s a collectve mndset wthn the wde scope of corporate
communcaton: ‘approachng organzatonal communcaton wth ntegrty and collectvty.’ When
lookng at ts roots n Latn; the word “corpus” means a mergng of a collectve entty nto one body,
whch metaphorcally nvokes unty and collectvty (Chrstensen and Cornelssen, 2011, p. 387).
Corporate communcatons s a managemental functon wth three fundamental ams brought
forth by varous researchers and academcs. One of them s the company establshng auspcous
relatons wth afflated (dependent) groups. Another beng: evaluatng socal nclnatons and by
means of offerng corporate polces, helpng the company to renew tself and proactvely keep
up wth changes n socety. Another functon s supportng marketng campagns by keepng all
communcaton under one strategy (Illa and Balmer, 2012, p. 418).
Burcu ÖKSÜZ
•
Serra GÖRPE
22
Research
The purpose of the paper s to look at the terrtores, the nature, and the dfferences and
smlartes between publc relatons and corporate communcaton. The paper analyzes these
terrtores through lterature revew n terms of ther defntons and scope. In addton to the
theoretcal pont of vew, the paper also ams to nvestgate the current understandng of these terms
by conductng sem-structured ntervews wth Turksh academcs and professonals n the ctes
of Istanbul and Izmr. Publc relatons s a usually msunderstood concept bascally for two man
reasons: one s related wth the negatve portrayal of publc relatons n the meda, and the other
one s that t stlls suffers from ts roots whch were ntally related to persuason and propaganda.
When t comes to corporate communcaton, we can say that dfferent dscplnes have produced
dfferent conceptualzatons of corporate communcaton. At one pont, dscussng termnologes
of publc relatons and corporate communcaton can be nterpreted as an unnecessary attempt, but
defntons/concepts should be studed, dscussed, agreed upon and developed as well. Otherwse,
ndvdual nterpretatons of publc relatons and corporate communcaton lmt or prevent the
objectve understandng of the theoretcal and practcal framework. The goal of ths study s to
explore the conceptualzaton of publc relatons and corporate communcaton deas by academcs
and professonals, and to contrbute to the academc lterature and ts practce. In ths respect, a
qualtatve study has been conducted. Sem-structured, face-to-face ntervews took place n Istanbul
and Izmr wth practtoners as well as academcs at the rank of assocate professor or professor. A
total of 14 people were ntervewed. The practtoners represented dfferent sectors such as health,
energy, automotve, food, educaton, publc and whte goods sectors, and all were n hgh rank
corporate communcatons posts. When compared to the quanttatve method, although a small
group was reached, ntervews that lasted 30 to 90 mnutes each generated more n-depth data about
the ssues addressed. Data on how the concepts of publc relatons and corporate communcaton are
understood and defned, how success s defned, and whch factors affect success were gathered. The
ntervews took place between 28 March and 14 Aprl 2018. Our fndngs reveal that all practtoners
prefer corporate communcaton over publc relatons. They vew corporate communcaton as more
comprehensve, closer to the busness functon, and as havng more support from top management.
The negatve past of publc relatons s stated as another reason. Academcs seemed to favor publc
relatons over corporate communcaton. Academcs who preferred the former explaned that
publc relatons ncludes the publc, and t does not see ts stakeholders as an economc unt only.
Most ntervewees dd not emphasze a promnent dfference between corporate communcaton
and publc relatons. In general, the success factors nvolved n corporate communcaton and
publc relatons were reported as beng smlar. It was mentoned that practtoners have smlar
qualfcatons, but some partcpants stress that corporate communcaton practtoners need to be
knowledgeable about busness practces. The factors affectng the success of both publc relatons and
corporate communcaton functons are mentoned as follows: management’s approach (support),
knowledge of dfferent dscplnes, possesson of basc communcaton sklls, and a good workng
team and budget. The study leaves us wth further questons to elaborate upon and delberate: as
stated, the preference for corporate communcaton over publc relatons can be attrbuted to some
Halkla İlişkiler mi Kurumsal İletişim mi? Akademiden Uygulamaya Kavram Tartışmaları
23
extent to the negatve connotatons of publc relatons, but what wll happen f one day corporate
communcaton also carres negatve perceptons? Wll other alternatve names be generated?
Moreover, choosng corporate communcaton over publc relatons can endanger the representaton
of the people n socety. We also dscuss the mplcatons of our fndngs n terms of educaton and
professonalsm n the feld of publc relatons.basc communcaton sklls, and a good workng team
and budget. The study leaves us wth further questons to elaborate upon and delberate: as stated, the
preference for corporate communcaton over publc relatons can be attrbuted to some extent to the
negatve connotatons of publc relatons, but what wll happen f one day corporate communcaton
also carres negatve perceptons? Wll other alternatve names be generated? Moreover, choosng
corporate communcaton over publc relatons can endanger the representaton of the people n
socety. We also dscuss the mplcatons of our fndngs n terms of educaton and professonalsm
n the feld of publc relatons.