CUMHURİYETİN İLK YILLARINDA BOLVADİN KAZASINA DAİR BULGULAR

Full text

2
Bolvadin
Araştırmaları
2018©

3
BOLVADİN ARAŞTIRMALARI
Bolvadin’de Mimari Yapı, Eğitim, Karabağlar, Halk Kültürü, Dil ve Edebiyat, Tarım, Odalar ve
Vakıflar, Çocuk Eğitimi, Pazarlama ve Halkla İlişkiler, Kalkınma ve Analiz, Hayvancılık, Nüfus
Hareketleri, Dini Hayat, Yetişkin Eğitimi, Toplumsal Hayat ve Din İlişkisi, Enerji, Bolvadin’in
Sosyo-Ekonomik Analizi, Bolvadin Tarihi, Cumhuriyet Dönemi Bolvadin, Bolvadinli Din Adamları,
Antik Dönemde Bolvadin, Eber Gölü, İpek Yolu, 1700-1800 arası Bolvadin, Cumhuriyet Dönemi İlk
Yıllarında Bolvadin, Bolvadin ve Yer altı Zenginliği, Selçuklu Dönemi Bolvadin
Editörler: Prof. Dr. Mustafa GÜLER – Prof. Dr. Cantürk KAYAHAN
Genel Yayın Yönetmeni: Yusuf Ziya AYDOĞAN
Genel Yayın Koordinatörü: Yusuf YAVUZ
Sayfa ve Kapak Tasarımı: Yusuf PEKTAŞ
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı
Yayıncı Sertifika No: 14824
E-ISBN: 978-605-7557-54-4
Kütüphane Kimlik Kartı
BOLVADİN ARAŞTIRMALARI
Bolvadin’de Mimari Yapı, Eğitim, Karabağlar, Halk Kültürü, Dil ve Edebiyat, Tarım, Odalar ve
Vakıflar, Çocuk Eğitimi, Pazarlama ve Halkla İlişkiler, Kalkınma ve Analiz, Hayvancılık, Nüfus
Hareketleri, Dini Hayat, Yetişkin Eğitimi, Toplumsal Hayat ve Din İlişkisi, Enerji, Bolvadin’in
Sosyo-Ekonomik Analizi, Bolvadin Tarihi, Cumhuriyet Dönemi Bolvadin, Bolvadinli Din Adamları,
Antik Dönemde Bolvadin, Eber Gölü, İpek Yolu, 1700-1800 arası Bolvadin, Cumhuriyet Dönemi İlk
Yıllarında Bolvadin, Bolvadin ve Yer altı Zenginliği, Selçuklu Dönemi Bolvadin
Kaynakça var, dizin yok.
E-ISBN: 978-605-7557-54-4
BOLVADİN BELEDİYESİ ve BOLVADİN KENT KONSEYİ
ULUSLARARASI BOLVADİN SEMPOZYUMU
Web sayfası. bolvadinsempozyumu.com
Copyright © Bu kitabın Türkiye’deki her türlü yayın hakkı Eğitim Yayınevi’ne aittir. Bütün
hakları saklıdır. Kitabın tamamı veya bir kısmı 5846 sayılı yasanın hükümlerine göre
kitabı yayımlayan firmanın ve yazarlarının önceden izni olmadan elektronik/mekanik
yolla, fotokopi yoluyla ya da herhangi bir kayıt sistemi ile çoğaltılamaz, yayımlanamaz.
Rampalı İş Merkezi Kat: 1 No: 121
Tel: 351 92 85 • Meram/KONYA
E-mail: bilgi@egitimyayinevi.com

4
İçindekiler
BOLVADİN MENZİLİ’NİN OSMANLI HABERLEŞME SİSTEMİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ (1708-1728)
............................................................................................................................................................. 10
KIRIM SAVAŞI SONRASINDA ANADOLU’YA GÖÇ EDEN SİLİSTRELİ MUHACİRLERİN İSKÂNI ... 38
IPSOS SAVAŞI (MÖ 301) VE BOLVADİN ........................................................................................... 65
KÖY ODALARI VE BENZER BİR TAKIM MÜESSESELER (ODALARLA AHİLİK ARASINDA SİYASİ,
İKTİSADİ VE KÜLTÜREL ÖRTÜŞMELER) ......................................................................................... 81
BOLVADİN BELEDİYE TABİPLİĞİNE YAPILAN ATAMALAR VE KARŞILAŞILAN SORUNLAR (1899-
1910) .................................................................................................................................................. 100
19. YÜZYIL ORTALARINDA BOLVADİN KAZASININ NÜFUSU VE NÜFUS ÖZELLİKLERİ............ 122
BOLVADİNLİLERİN'İN ANILARINDA MİLLİ MÜCADELE ................................................................. 174
ANONİM BİR MENÂZİL-İ HÂCC’A GÖRE KUTSAL YOLCULUĞUN KARAHİSAR-I SAHİB’DE Kİ
DURAK NOKTALARI: MENÂZİL-İ HÜSREV PAŞA, MENÂZİL-İ BOLVADİN VE MENÂZİL-İ İSHAKLI
........................................................................................................................................................... 215
PAZARLANABİLİR ÜRÜNLERİ AÇISINDAN BOLVADİN SWOT ANALİZİ ....................................... 243
BOLVADİN’DE MUKİM KARABAĞ AŞİRETİNİN İSKANI, İKTİSADİ VE SOSYAL TARİHİ .............. 258
YÖRÜKZADE’NİN BELGELERİNDE ‘BOLVADİN MEDARİS-İ İLMİYESİ ......................................... 289
SELÇUKLU HARP SANATININ İNCELENMESİ; 1116 BOLVADİN MUHAREBESİ ÖRNEĞİ .......... 329
BOLVADİN VE YÖRESİNİN İKLİMİ ................................................................................................... 357
BOLVADİN VE ÇEVRESİNİN JEOMORFOLOJİSİ ........................................................................... 390
TELEVİZYONDA YAYINLANAN GEZİ VE KÜLTÜR PROGRAMLARINDA FOLKLORUN SUNUMU
VE TEMSİLİ: BOLVADİN ÖRNEĞİ .................................................................................................... 416
EVLİYÂ ÇELEBÎ SEYAHATNÂMESİ’NE GÖRE KARAHİSÂR-I SÂHİB COĞRAFYASI VE BOLVADİN
........................................................................................................................................................... 432
ÇOCUK VE GENÇLERİ MADDE BAĞIMLILIĞINDAN KORUMAK ................................................... 476
BOLVADİN ASKERLİK ŞUBESİNE AİT BAZI YAZIŞMALAR (1920) ............................................... 491
BOLVADİN BÜYÜKKARABAĞ’DA ÖLÜMLE İLGİLİ UYGULAMA VE İNANIŞLAR .......................... 508
BOLVADİN’DETOPLUMSAL DEĞİŞME VE DİN .............................................................................. 523
13. YÜZYIL BOLVADİNLİ FİLOZOF ESİRÜDDİN EBHERÎ’NİN HİDAYETÜ’L-HİKME’SİNDE ZAMAN
VE MEKÂN ........................................................................................................................................ 536
ÇOCUK VE GENÇLER ARASINDA ŞİDDETİN YENİ YÜZÜ: SİBER ZORBALIK VE SİBER
MAĞDURİYET ................................................................................................................................... 553
İSLAM’IN İLK ÜÇ ASRINDA BOLVADİN ........................................................................................... 565

5
OSMANLI DÖNEMİNDEN CUMHURİYETE BOLVADİN’İN DEMOGRAFİK VE İDARİ YAPISI (1876-
1922) .................................................................................................................................................. 583
MİLLİ MÜCADELE’DE BOLVADİNLİ DİN ADAMLARI OSMANLI ..................................................... 624
1739'DA BOLVADİN'E ÇEKİLEN BİR EŞKIYANIN İSYANINA KARŞI ALINAN TEDBİRLERİN AMİD
MAHKEMESİ’NE YANSIMALARI ...................................................................................................... 665
MALAZGİRT ZAFERİ, BOLVADİN DEMOGRAFİK YAPISINA ETKİSİ VE KÜLTÜREL YANSIMALARI
........................................................................................................................................................... 688
BOLVADİNLİ KADINLARIN MİLLÎ VE DİNÎ KÜLTÜRÜN AKTARILMASINDAKİ ROLLERİ .............. 706
CUMHURİYET DÖNEMİ TESCİLLİ BOLVADİN CAMİLERİ .............................................................. 744
ÖĞRENCİLERİN YAŞAM BOYU ÖĞRENME EĞİLİMLERİ VE DERSE KATILIMLARININ
İNCELENMESİ: BOLVADİN MYO ÖRNEĞİ ...................................................................................... 766
BOLVADİN KENTİNDEKİ KÜLTÜREL KİMLİĞE SAHİP SİVİL MİMARİ ÖRNEĞİ OLAN KONAK
YAPILARININ PLAN BAKIMINDAN ANALİZİ .................................................................................... 794
BOLVADİNLİ BİR MÜDERRİSİN PORTRESİ: YUNUSZADE AHMED VEHBİ EFENDİ’NİN (1870-
1938) HAYATI VE MUHTELİF DERGİLERDE YAYINLANAN YAZI VE ŞİİRLERİNİN TANITIMI ..... 829
CHP TEFTİŞ RAPORLARINA GÖRE BOLVADİN ............................................................................ 869
ANATOLİKON THEMASI BAĞLAMINDA POLYBOTOS (BOLVADİN) VE ÇEVRESİ (VII.-XI.
YÜZYILLAR) ...................................................................................................................................... 906
ÜSKÜPLÜ HÂFIZ FERİD VE BOLVADİNLİ YUNUSZÂDE AHMED VEHBİ’NİN “SÜKKÂN-I SEM”
KONUSUNDAKİ GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME .................................................. 963
AFYONKARAHİSAR İLİ İÇİN FARKLI İÇ ORTAM SICAKLIĞINA GÖRE ISITMA AMAÇLI ENERJİ
DEĞİŞİMİNİN ARAŞTIRILMASI ........................................................................................................ 987
RESMİ BELGELERE GÖRE AFYON/BOLVADİN ŞEHİTLERİ ÜZERİNE İSTATİSTİKÎ BİR
İNCELEME(ÇANAKKALE ŞEHİTLERİ ÖRNEĞİNDE) .................................................................... 1006
SON KALE BOLVADİN’DE DAĞLIÇLAR ........................................................................................ 1020
PROF. DR. ŞEHABETTİN YİĞİTBAŞI’NIN HAYATI VE FAALİYETLERİ ........................................ 1033
GENÇ YETİŞKİNLERİN KÜLTÜRLERARASI DUYARLILIKLARININ BAZI DEĞİŞKENLER
AÇISINDAN İNCELENMESİ: AFYON İLİ BOLVADİN İLÇESİ ÖRNEĞİ .......................................... 1052
CİMRİ OLAYI VE BOLVADİN ÇEVRESİNE ETKİLERİ ................................................................... 1072
BOLVADİN (AFYONKARAHİSAR) ÇEVRESİNİN HALOFİTİK VEJETASYONU VE TOPRAK İLİŞKİSİ
......................................................................................................................................................... 1088
ARŞİV BELGELERİNE GÖREHİLAL-İ AHMER CEMİYETİ'NİN BOLVADİNLE İLGİLİ FAALİYETLERİ
(1912-1922) ..................................................................................................................................... 1104
2023 VİZYONUNDA BOLVADİN TAVUKÇULUĞU ......................................................................... 1129
BOLVADİNLİ YUNUSZÂDE AHMED VEHBİ’NİN BİLGİ VE VARLIK ANLAYIŞI ............................. 1147

6
AFYON’DA KURULAN HALKODALARI VE OKUMA-YAZMA FAALİYETLERİ ............................... 1174
HAÇLI SEFERLERİ SIRASINDA BOLVADİN’İN ÖNEMİ ................................................................ 1198
ATATÜRK DÖNEMİ İÇ İSKÂN SİYASETİ, BOLVADİN’DE İÇ İSKÂN FAALİYETLERİ (1923-1938)
......................................................................................................................................................... 1214
EN ERKEN DÖNEMLERDEN İLK TUNÇ ÇAĞIN SONUNA KADAR BOLVADİN VE ÇEVRESİ .... 1252
AFYONKARAHİSAR İLÇELERİ REKABET ANALİZİ ...................................................................... 1271
ESKİÇAĞ’DA BOLVADİN ................................................................................................................ 1303
ESİRÜDDİN EBHERÎ’YE GÖRE TANRI’NIN SIFATLARI ............................................................... 1323
DEMOKRAT PARTİ AFYONKARAHİSAR MİLLETVEKİLİ GAZİ YİĞİTBAŞI ‘NIN TÜRKİYE BÜYÜK
MİLLET MECLİSİNDEKİ FAALİYETLERİ (1950-1960) ................................................................... 1339
BOLVADİN ŞEHİR GELİŞİMİNİN HAVA FOTOĞRAFLARI İLE İNCELENMESİ ............................ 1401
MESLEK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN MESLEK ETİĞİ DERSİNE İLİŞKİN METAFORİK
ALGILARI: BOLVADİN ÖRNEĞİ ..................................................................................................... 1416
BOLVADİN’ DE KIRSAL KALKINMA PROGRAMI (IPARD-I) YATIRIM UYGULAMALARI VE IPARD II
FIRSATLARI .................................................................................................................................... 1451
1930’LU VE 1940’LI YILLAR BOYUNCA BOLVADİN’DE HALKEVİ FAALİYETLERİ ..................... 1469
YÜCEL ÇAKMAKLI SİNEMASINDA DİNSEL UNSURLARIN KULLANIMI ..................................... 1489
KIRKGÖZ KÖPRÜSÜNÜN 3B MODELLENMESİ ........................................................................... 1523
TÜRKİYE’DE İPEKYOLU TURİZMİ ................................................................................................. 1536
DEMİR ÇAĞI’NDA BOLVADİN’DE YERLEŞİM MODELLERİ VE SERAMİK KÜLTÜRÜ ................ 1553
EBER GÖLÜNÜN UZAKTAN ALGILAMA İLE DEĞİŞİMİNİN BELİRLENMESİ .............................. 1589
AFYON’UN BOLVADİN İLÇESİNDE YETİŞTİRİLEN TARLA BİTKİLERİ VE ÇOCUK GELİŞİMİ
ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ .................................................................................................................. 1598
YUSUF TAKTAK VE SİMGESEL ANLATIM .................................................................................... 1605
BOLVADİN’DE ÇÖMLEKÇİLİĞİN DÜNÜ VE BUGÜN NE YAPILABİLİR? ...................................... 1630
BOLVADİN İLÇESİ KARABAĞ KÖYLERİ FOLKLORUNDA ESKİ TÜRK İNANÇLARININ İZLERİ . 1651
BOLVADİN YÖRESİ ATASÖZLERİNDE PEDAGOJİK ÖZELLİKLER ............................................. 1682
BOLVADİN’İN SOSYO-EKONOMİK GELİŞMİŞLİK DÜZEYİNİN İNCELENMESİ VE YENİ BİR
KENTSEL FONKSİYON ÖNERİSİ .................................................................................................. 1729
BOLVADİN’İN GELENEKSEL EVLERİ VE SÜSLEMELERİ ............................................................ 1746
KIRSAL KALKINMA PERSPEKTİFİNDEN BOLVADİN VE ÇEVRESİ GELENEKSEL EL SANATLARI
ÜRÜNLERİNİN EKONOMİK POTANSİYELİNİN ARAŞTIRILMASINA YÖNELİK BİR ÇALIŞMA ... 1793
HÜDAVENDİGAR VİLAYET SALNAMELERİNE GÖRE BOLVADİN (1906-1907) ......................... 1812

7
BOLVADİN BELEDİYESİ’NİN BİR İŞTİRAKİ OLARAK HEYBELİ KAPLICASININ KURUMSAL
İLETİŞİM UYGULAMALARI VE SORUNLARI ................................................................................. 1838
BOLVADİNLİ MÜDERRİS YÖRÜKZÂDE AHMET FEVZİ EFENDİ’NİN MEKTUPLARININ
DEĞERLENDİRMESİ ...................................................................................................................... 1858
BOLVADİN’DE CUMHURİYET DÖNEMİNDE TARIM ALANINDAKİ GELİŞMELER ...................... 1881
CUMHURİYET DÖNEMİNDE BOLVADİN’DE EĞİTİMİN TARİHİ GELİŞİMİ .................................. 1909
BOLVADİN VE ÇAY İLÇESİ ARASINDA YANKILANAN BİR EFSANE VE ANADOLU’NUN GİZLİ
KALMIŞ CENNETLERİNDEN GELİNCİK ANA ............................................................................... 1918
II. İNÖNÜ ZAFERİNİN İLK YILDÖNÜMÜNDE ÇAY NAHİYESİNDE ASKERÎ KUTLAMA TÖRENİ 1926
BOLVADİN VE ÇEVRESİNİN YERALTI KAYNAKLARININ ARAŞTIRILMASI ................................ 1933
SULTAN II. MAHMUD DÖNEMİ NÜFUS KAYITLARINA GÖRE BOLVADİN CİVARINDA MESKÛN
AŞİRETLER ÜZERİNE BAZI DEĞERLENDİRMELER .................................................................... 1949
BOLVADİN YÖRESİ GELENEKSEL KIYAFETLER ve HALK İNANIŞLARI ÜZERİNE BİR
DEĞERLENDİRME ......................................................................................................................... 1963
KENTSEL GELİŞMEYE KATKISI BAĞLAMINDA BOLVADİN MESLEK YÜKSEKOKULU VE
BOLVADİN UYGULAMALI BİLİMLER YÜKSEKOKULU ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME ......... 1982
AFYONKARAHİSAR YÖRESİ HAŞHAŞ TOHUMLARININ YAĞ ve ALKALOİD İÇERİKLERİ ile
ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ ................................................................................................. 2005
BOLVADİN ÇARŞI CAMİSİNİN MİMARİ KİMLİĞİ, KORUNMASI VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ ...... 2021
ORGANİZE HAYVANCILIK BÖLGESİ: BOLVADİN’E İLİŞKİN BİR DEĞERLENDİRME ................ 2044
KÜLTÜR TURLARI KAPSAMINDA BOLVADİN İNANÇ TURİZMİ DEĞERLERİ ............................. 2070
BOLVADİN İLÇESİNDEKİ BİR İŞLETMEDE TRANSPORT SONRASI ORTAYA ÇIKAN PNÖMONİ,
PNÖMOENTERİTLİ VE ENTERİTLİ BUZAĞILARDAKİ BAZI HEMATOLOJİK PARAMETRELERİN
KARŞILAŞTIRILMASI ...................................................................................................................... 2095
AFYONKARAHİSAR MASALLARINDAKİ KÜLTÜREL SİMGELER ................................................ 2106
BOLVADİNDE OSMANLIDAN GÜNÜMÜZE YAŞAYAN MİMARİ YAPILAR ................................... 2124
TARİHSEL SÜREÇ İÇİNDE BOLVADİN’İN KENTSEL NİTELİĞİNDEKİ DEĞİŞİMLER .................. 2138
YEREL KALKINMA MODELİ OLARAK CİTTASLOW AĞI VE BOLVADİN’İN ÜYELİK POTANSİYELİ
......................................................................................................................................................... 2159
BOLVADİN TEMALI TEZLERİN BİBLİYOMETRİK ANALİZİ ........................................................... 2179
XIX. YÜZYILIN İKİNCİ YARISINDA BOLVADİN ŞÂZİ MAHALLESİNİN SOSYAL VE DEMOGRAFİK
YAPISI ............................................................................................................................................. 2194
KADİM KENT BOLVADİN’İN SOSYO-EKONOMİK ANALİZİ .......................................................... 2249

8
SU KAMIŞI (Phragmites australis) VE HASIR OTU (Typha angustifolia) ‘NUN BOLVADİN
(AFYONKARAHİSAR) ‘DA HALK TARAFINDAN KULLANIMLARI ................................................. 2277
BOLVADİN'DE BİYOKÜTLE KULLANIMININ BÖLGESEL KALKINMAYA OLAN ETKİLERİNİN
İNCELENMESİ ................................................................................................................................ 2293
E-BELEDİYECİLİK, HALKLA İLİŞKİLER, BİLGİ EDİNME, ŞEFFAFLIK, VB. UNSURLAR AÇISINDAN
BELEDİYE WEB SAYFALARININ KULLANILMASI VE ETKİNLİK ANALİZİ: BOLVADİN BELEDİYESİ
ÖRNEĞİ ........................................................................................................................................... 2307
SELÇUKLUDAN OSMANLIYA XVI. ASIRDA BOLVADİN VAKIFLARI ........................................... 2351
BOLVADİN’İ BİZANS HÂKİMİYETİNE ALAN IOANNES DOUKAS’IN HAYATI VE FAALİYETLERİ
......................................................................................................................................................... 2372
BOLVADİN HALK İNANÇLARINDA RASTLANAN CİN, ŞEYTAN, PERİ GİBİ VARLIKLARIN DİĞER
TÜRK HALKLARININ İNANÇLARINDAKI TABİATÜSTÜ VARLIKLARLA KARŞILAŞTIRILMASI... 2401
BOLVADİN’DE HALK EDEBİYATI VE ONDA ESKİ TÜRK MİTOLOJİSİNİN İZLERİ ...................... 2412
“ACISAK BİR DERT, ACIMASAK BİR DERT” BOLVADİN’LİNİN SURİYELİYLE İMTİHANI ........... 2424
OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E BİR EĞİTİM KURUMU: BOLVADİN RÜŞDİYESİ ...................... 2450
CUMHURİYETİN İLK YILLARINDA BOLVADİN KAZASINA DAİR BULGULAR ............................. 2470
BOLVADİN’DEKİ OKUL ÖNCESİ KURUMLAR VE DEĞERLENDİRİLMESİ .................................. 2499
1806-1812 OSMANLI-RUS SAVAŞI'NIN BOLVADİN KAZASINA OLAN ETKİSİ ............................ 2534
BOLVADİN BÖLGESİ TÜRK HALK OYUNLARI MÜZİKLERİ VE REPERTUVARI ......................... 2563
OSMANLI ARŞİV BELGELERİNE GÖRE BOLVADİN’DE EŞKIYALIK HAREKETLERİ (1775-1825)
......................................................................................................................................................... 2585
BOLVADİN’DEN YERGİLER VE YARGILAR’DA ............................................................................ 2598
DİL ÖZELLİKLERİ VE KÜLTÜREL ÖGELER .................................................................................. 2598
BOLVADİN YÖRESİ HALK KÜLTÜRÜNDE GELENEKSEL GİYİM KUŞAM .................................. 2609
GEÇMİŞ ZAMAN OLUR Kİ HAYALİ CİHANA DEĞER ................................................................... 2624
BOLVADİN YÖRESİNDE YAŞAYAN KARABAĞ AŞİRETİ TÜRKMENLERİNİN KONUŞTUKLARI
YAZI DİLİNDE KULLANILMAYAN KELİME, DEYİM, TERİM VE KAVRAMLARINI DERLEME
ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA ................................................................................................................. 2643
BOLVADİN’De ROMA DÖNEMİ’NDE KENT VE KIRSAL ............................................................... 2680
ANALYSIS OF DRIVING DATA IN AFYONKARAHİSAR CENTER AND BOLVADİN DISTRICTS AND
AN INVESTIGATION OF ROAD CONDITIONS .............................................................................. 2684
ANALYSIS OF DRIVING DATA IN AFYONKARAHİSAR CENTER AND BOLVADİN DISTRICTS AND
AN INVESTIGATION OF ROAD CONDITIONS .............................................................................. 2699
A STUDY ON SOLAR AND WIND ENERGY POTENTIAL OF BOLVADIN REGION ..................... 2711

9
SİVİL TOPLUM KURULUŞLARININ- AHİLİK VE VAKIFLAR- TOPLUMSAL BİRLİĞİ SAĞLAMADA
BAŞARILI OLABİLMESİNE İLİŞKİN TAHLİL / ANALİZ ................................................................... 2726
DETERMINATION OF SYNTHETIC HOURLY SOLAR RADIATION DATA FOR BOLVADIN........ 2777
EBHERİ’NİN HİDAYETÜ’L-HİKME KİTABININ EL-MEYBUDÎ ŞERHİ VE DİL FENOMENLERİ ..... 2790
YETİŞKİNLERDE TEMEL PSİKOLOJİK İHTİYAÇLAR İLE YAŞAM DOYUMU ARASINDAKİ
İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: AFYON İLİ BOLVADİN İLÇESİ ÖRNEĞİ ............................................ 2804
YÛNUS-ZÂDE AHMED VEHBÎ EFENDİ’NİN FIKHÎ GÖRÜŞLERİ .................................................. 2821

2470
CUMHURİYETİN İLK YILLARINDA BOLVADİN
KAZASINA DAİR BULGULAR
Zeynel ÖZLÜ1
ÖZET
Bolvadin (Bolîvâdîn) kazası, Afyonkarahisar’a bağlı bir kaza
merkezidir. Kaynaklarda 1920’li yılların başında kasabanın nüfusu
(sekene)10 bin civarında olarak gösterilmişken birkaç yıl içinde nüfusun
40 bin civarına yükseldiği görülmektedir. Kasabada genelde afyon,
zahire, mevâşî (küçük ve büyük baş hayvan) ve yapağı ticareti gelişmiş,
çömlek ve hasır imali yapılmıştır. Çay Şimendifer İstasyonu’ndan 1,5
saat uzaklıkta maden suları bulunmaktadır. Çay ve Bolvadin arasında
güzel bir araba yolu mevcuttur. Bölgedeki ticari ve parasal işlemler,
kasabada açılan Osmanlı Bankası ve Ziraat Bankası’nın şubeleri ile
yürütülmüştür. Gerek İttihat ve Terakki Partisi’nin politikaları gerekse
de cumhuriyetin kurucu erkinin hedefleri doğrultusunda kasabanın
ticari potansiyeli genelde Müslüman-Türk ailelerin uhdesinde olup
(milli tüccar modeli) ticari alanda öne çıkan ailelerin bir kısmı
kaynaklara şu şekilde yansımıştır: Tekeli oğlu ve mahdumları, Cebelek
(Çıplak) oğlu Hacı Süleyman ve Hacı Mustafa, Hacı Ahmet, Hacı Battal,
Hacı Ata, Hacı Mahmut ve Eşref, Hacı Mahmut oğlu ve Kalîcek
(Kılıçek) İbrahim Yakupzade.
Anahtar Kelimeler: Afyonkarahisar, ticaret tarihi, tarım ürünleri,
hayvancılık, milli tüccar.
1 Prof. Dr., Gaziantep Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi
GAZİANTEP/.0546 221 75 52. zeynelozlu@hotmail.com, zozlu@gantep.edu.tr

2471
IN THE FIRST YEARS OF THE REPUBLIC
FINDINGS ABOUT BOLVADIN TOWN
ABSTRACT
At the beginning of the 1920s, the population of the town is
shown as around 10 thousand, but it is seen that the population has
increased to around 40 thousand within a few years. Generally, in the
town, opium, rations, mevâşî (sheep and cattle etc.) and woolen trade
are developed, pot and wicker are made. Mineral waters are located 1.5
hours from the Çay Train Station. There is a nice car ride between the
Çay and Bolvadin. Trade and monetary transactions in the region were
carried out with branches of the Ottoman Bank and the Ziraat Bank,
which were opened in the town. The town's commercial potential are
under control the Muslim-Turkish families (national merchant model).
This situation is in line with the policies of the Party of Ittihat and
Terakki, as well as with the aims of the founder of the republic. Some of
the prominent families on the commercial arena reflect on the resources
as follows: Tekeli sons, Cebelek’s (Çıplak) son Hajji Süleyman and Hajji
Mustafa, Hajji Ahmet, Hajji Battal, Hajji Ata, Hajji Mahmut and Eşref,
Hajji Mahmut’s son and Kalîcek (Kılıçek) Ibrahim Yakupzade.
Keywords: Bolvadin town is an town center connected to
Afyonkarahisar.Afyonkarahisar, trade history, agricultural products, farming,
national trader.

2472
GİRİŞ
Düz bir ova üzerinde bulunan Bolvadin (Bolîvâdîn) kazası2,
tarihi İpek yolu üzerinde kurulu, doğuyu batıya bağlayan
Anadolu’nun en eski yerleşim yerlerinden olan antik bir
Selçuklu-Osmanlı kenti olup bugün Afyonkarahisar’a bağlı bir
kaza merkezidir.
Gerek araştırma konumuz olan Bolvadin’in gerekse de
diğer kent ve kasabaların sosyal, ekonomik, demografik,
kültürel, mülki tarihlerinin yazılmasında toplu veriler içermesi
bakımından son derece önemli kaynaklar olan salname kayıtları,
19. Yüzyılda Osmanlı devlet erki tarafından hazırlanmaya
başlamış ve bu gelenek, Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan
sonra da devam etmiştir.
Bu bağlamda bu araştırmada Bolvadin kent tarihinin
cumhuriyetin ilk yıllarıyla ilgili döneminin ortaya konmasında
son derece önemli tarihi veriler içeren devlet salnameleri analiz
edilerek Bolvadin’in gerek kendi içindeki durumu gerekse civar
kazalarla olan karşılaştırması yapılmaya çalışılmış ve Bolvadin’in
cumhuriyetin ilk yıllarındaki sosyal, ekonomik, demografik ve
mülki tarihine bir katkı yapılması hedeflenmiştir.
Çalışmada 1340-41 Tarihli Türk Ticaret Salnamesi, 1925-26
tarihli Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi, 1926-27 tarihli
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi ve 1928 tarihli Büyük
Ticaret Salnamesi içerisinde bulunan Bolvadin ve havalisine dair
kayıtlar esas alınarak ilgili yıllarda Bolvadin kent tarihinin bir
panoraması çizilmeye çalışılmıştır.
2 1340-41 Tarihli Türk Ticaret Salnamesi, İktisadi Tedkîkât, Neşriyât ve Muâmelât Türk Anonim Şirketi,
Ebu’z-Ziyâ Matbaası, 1340-41, s. 454-455.

2473
İDARİ TAKSİMAT
Köy ve Nahiyeler
1925-26 yıllarında Bolvadin, Afyonkarahisar (Karahisar-ı
Sahib) Vilayeti’ne bağlı beş kazadan birisidir. Diğer kazalar;
Afyon merkez kazası, Aziziye, Sandıklı ve Dinar’dır. Vilayetin
merkez kazasında Siyahlı ve Şuhud, Bolvadin sınırlarında Çay ve
İshaklı, Aziziye’de Bayat ile Dinar’a bağlı Polatlı nahiyeleri
bulunmaktadır. Bolvadin 1925-26 yılında Afyon vilayetine bağlı 5
kazanın en küçüğü durumundadır. Bölgeye bağlı 2 nahiyede
toplam 40 köy tespit edilmiştir3.
1926-274 1927-28 yıllarında da Afyonkarahisar vilayeti
kazalarının nahiye ve köy sayılarında herhangi bir değişiklik
olmamıştır.
Tablo 1. Bolvadin Kazası Köylerinin Afyon’a Bağlı Diğer
Kazalarla
Sayısal Olarak Karşılaştırılması (1925-26 5 /1926-276/1927-287)
Kazanın Adı
Köy Sayısı
Merkez Kaza-Afyon
170
Aziziye
97
Bolvadin
40
Sandıklı
80
Dinar
96
Toplam
483
3 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1925-26), Matbaa-i Amire, İstanbul, 1926, s. 728.
4 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1926-27), Matbaa-i Amire Müdüriyeti, 1926-27, s. 490.
5 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1925-26), s. 728.
6 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1926-27), s. 490.
7 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), Matbaa-i Amire Müdüriyeti, 1927-28, s. 406.

2474
KAZA YÖNETİMİ
1925-26 tarihli salnamede Bolvadin kazası yönetim erki
olarak kaymakam, mal müdürü, müftü, asliye mahkemesi reisi,
müdde-i umumi, 2 adet mahkeme azası, mustantık (mahkemede
ilk ifadeyi alan kişi) ve eytam müdürünün adı geçmektedir. 1926-
27 tarihli salname kaydında bu görevlere ek olarak Bolvadin’de
posta ve telgraf müdürlüğü ve asliye mahkemesi aza
mülazımlığı da ihdas edilmiştir. 1927-28 tarihli Ticaret
Salnamesi’nde ise diğer görevlere ek olarak, bölgede Bahri Bey
adında bir hükümet tabibinin istihdam edildiği tespit edilmiştir.
1928 yılına ait Büyük Ticaret Salnamesi’nde de kasabada
hükümet tabibi olarak “Mefahir Bahri Bey”in adı belirtilmiştir8.
Tablo 2. Bolvadin Kazası Yönetimi (1925-26) 9
Kaymakam
Rıf'at Bey
Mal Müdürü
Esad Bey
Müftü
Hacı Ali Efendi
Mahkeme-i Asliye Reisi
Salih Bey
Mahkeme Müdde-i Umûmisi
Asım Bey
Mahkeme Azası
Salahadin Bey
Mahkeme Azası
Remzi Bey
Mustantık
Şükrü Bey
Eytam Müdürü
Bekir Bey
8 Büyük Ticaret Salnamesi (1928) , s. 1002.
9 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1925-26), s. 731.

2475
Tablo 3. Bolvadin Kazası Yönetimi (1926-27)10
Kaymakam
Rıf'at Bey
Mal Müdürü
Esad Bey
Müftü
Hacı Ali Efendi
Mahkeme-i Asliye Reisi
Ziya Bey
Müdde-i Umûmi
yok
Mahkeme Azası
Salahadin Bey
Mahkeme Azası
Remzi Bey
Mahkeme-i Asliye Aza mülazımı
yok
Mustantık
yok
Eytam Müdürü
Bekir Bey
Posta ve Telgraf Müdürü
Abdullah Bey
Tablo 4. Bolvadin Kazası Yönetimi (1927-28)11
Kaymakam
Midhat Rıf'at Bey
Mal Müdürü
Esad Bey
Müftü
Hacı Ali Efendi
Mahkeme-i Asliye Reisi
Hikmet Bey
Mahkeme-i Asliye Müdde-i Umûmisi
Celal Bey
Mahkeme-i Asliye Azası
yok
Mahkeme-i Asliye Azası
yok
Mustantık
Sabri Bey
Eytam Müdürü
yok
Posta ve Telgraf Müdürü
Abdi Bey
Hükümet Tabibi
Bahri Bey
NÜFUS
EVLİLİK-BOŞANMA-DOĞUM VE ÖLÜMLER
1920’li yılların başlarında Bolvadin’in nüfusu (sekene)10
bin civarında12 olarak tespit edilmiştir. Bu tespitten birkaç yıl
sonra yapılan sayımda Bolvadin’in nüfusunun olağanüstü bir
şekilde arttığı görülmektedir. Nitekim 1925-26 tarihli salnamede
10 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1926-27), s. 494.
11 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 417.
12 1340-41 Tarihli Türk Ticaret Salnamesi, s. 454-455.

2476
Afyonkarahisar Vilayeti’nin genel olarak nüfusu verildiğinden
ilgili yıllarda Bolvadin’in nüfusu konusunda net bir bilgi elde
edilememekle beraber, 1926-27 yıllarına ait salnameye göre
Bolvadin, 38.900 kişilik nüfusuyla vilayetin 4. sırasında nüfus
yoğunluğuna sahiptir.
1926-27 yıllarına ait salnameye göre Bolvadin’in nüfusu
38900 kişi iken, yaklaşık 1 yıl sonra yapılan sayımda nüfus
38342’ye düşmüş fakat Bolvadin’in nüfusu bölge geneli
düşünüldüğünde 3. sıraya yükselmiştir.
Nüfus Müslüman olup, gerek Bolvadin gerekse de
Afyonkarahisar’a bağlı diğer kazalarda ilgili yıllarda gayri
Müslim nüfus bulunmadığı anlaşılmaktadır13.
Afyon ve kazalarında yapılan boşanma vakaları
incelendiğinde bölgede en düşük boşanma olayının Bolvadin’de
gerçekleştiği görülmektedir. Yaptığımız analize göre Afyon
bölgesinde meydana gelen 535 boşanma vakasından sadece 40’ı
(%7) Bolvadin’de gerçekleşmiştir. Bu veri Bolvadin bölgesinde
boşanma vakalarının son derece düşük seyrettiğini
göstermektedir. İlgili yıllarda bölgedeki evlilik miktarının sadece
241’i (%3), doğum miktarının sadece 287’si (%4), ölüm miktarının
da 426’sının (% 13) Bolvadin’de gerçekleşmiş olduğunu ortaya
koymakta olup bu oran da Bolvadin açısından son derece en
düşük bir orandır.
Bolvadin evlenme, boşanma, ölüm ve doğum oranları
açısından kendi içerisinde değerlendirildiğinde ise 1927-28’li
yıllarda boşanma açısından % 0,001 oranına, diğer kategoriler
açısından ise % 1 oranına sahiptir.
13 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1925-26), s. 728.

2477
Tablo 5. Bolvadin Kazası Nüfusunun Civar Kazalarla
Karşılaştırılması(1926-27)14
Kazanın Adı
Nüfus
(köylerle Birlikte)
(1926-27)
Yüzdelik
Dilim
Merkez Kaza-Afyon
94637
37%
Aziziye
43000
17%
Bolvadin
38900
15%
Sandıklı
36480
14%
Dinar
40576
16%
Toplam
253593
100%
Tablo 6. Bolvadin Kazası Nüfusunun Civar Kazalarla
Karşılaştırılması (1927-28) 15
Kazaların İsimleri
Kadın
%
Erkek
%
Toplam
%
Afyon Merkez kazası
53508
39%
48979
41%
102487
40%
Sandıklı
20651
15%
16768
14%
37419
14%
Bolvadin
20474
15%
17868
15%
38342
15%
Aziziye
23536
17%
20840
17%
44376
17%
Dinar
19761
14%
16356
14%
36117
14%
Toplam
137930
100%
120811
100%
258741
100%
14 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1926-27), s. 490.
15 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 413.

2478
Tablo 7. Bolvadin Kazası Evlilik-Boşanma Oranlarının
Civar Kazalarla Karşılaştırılması (1927-28) 16
Kazaların İsimleri
Boşanma (Talak)
Evlilik
Adet
%
Kadın
Erkek
Toplam
%
Afyon Merkez kazası
126
24%
-
-
768
11%
Sandıklı
115
21%
308
304
612
9%
Bolvadin
40
7%
120
121
241
3%
Aziziye
127
24%
-
-
3764
53%
Dinar
127
24%
370
1359
1729
24%
Toplam
535
100%
798
1784
7114
100%
Tablo 8. Bolvadin Kazası Doğum-Ölüm Oranlarının
Civar Kazalarla Karşılaştırılması (1927-28) 17
Kazaların İsimleri
Doğum
Ölüm
Kadın
Erkek
Toplam
%
Kadın
Erkek
Toplam
%
Afyon Merkez kazası
100
92
192
2%
300
335
635
19%
Sandıklı
504
690
1194
15%
293
249
542
16%
Bolvadin
156
131
287
4%
177
249
426
13%
Aziziye
1691
1462
3153
40%
289
577
866
26%
Dinar
1574
1573
3147
39%
352
514
866
26%
Toplam
4025
3948
7973
100%
1411
1924
3335
100%
Tablo 9. Bolvadin Kazası Nüfusundaki Bazı Vakaların
Bolvadin Nüfusuna Oranı (1927-28) 18
Olay
Miktarı/Adet
% (Genel Nüfusa
Oranı)
Boşanma
40
0,001 %
Evlenme
241
1%
Doğum
287
1%
Ölüm
426
1%
16 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 413.
17 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 413.
18 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 413.

2479
EKONOMİK DURUM
SANAYİ
1925-26 tarihli salnameye göre Afyonkarahisar vilayetinde
toplam 2 adet un fabrikası olup bunların birisi Afyon merkez
kazada diğeri ise Bolvadin kazasında bulunmaktadır19.
1926-27 tarihli salnamede ise vilayet genelinde 3 adet un
fabrikası olduğu bunlardan birisinin Afyon merkezde diğer
ikisinin ise Dinar’da bulunduğu belirtilmiştir. Dolayısıyla bu
tarihlerde Bolvadin’deki un fabrikasının kapandığı veya sehven
kayda alınmadığı anlaşılmaktadır20.
1927-28 tarihli salnamede de Afyon bölgesi genelinde
toplam 7 fabrika bulunduğu bunlardan 4’ünün Afyon’da, 2’sinin
Dinar’da bir diğerinin ise Bolvadin kazasında bulunduğu
belirtilmiştir. Bolvadin kazasında bulunan fabrika, bir değirmen
işletmesi olup, sahibi Türkiye cumhuriyeti tabiiyetine mensup
Çakırzade Mustafa Bey’dir. 1325 tarihinde kurulmuş olan bu
değirmen, 42 beygir gücünde olup yılda 85000 kg üretim
yapmıştır. Bu değirmen Afyon bölgesinde bulunan 3
değirmenden birisidir. Diğer 2 değirmen de Afyon’da
bulunmaktadır 21.
BANKALAR
1920’li yılların başında Bolvadin’deki ticari ve parasal
işlemler, kasabada açılan Osmanlı Bankası ve Ziraat Bankası’nın
şubeleri ile yürütülmüştür22.1925-26 tarihli salnameye göre
Afyonkarahisar vilayetinin her bir kazasında birer ticaret odası
ve ziraat bankası olup bunlar aracılığıyla bölgenin ticari
faaliyetlerinin yürütülmüştür23.1927-28 tarihli salnamede de
19 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1925-26), s. 729-730.
20 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1926-27), s. 490.
21 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 410-411.
22 1340-41 Tarihli Türk Ticaret Salnamesi, s. 454-455.
23 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1925-26), s. 730.

2480
merkezi Ankara’da bulunan bir ziraat bankası şubesinin
bulunduğu ve bu şubenin Bolvadin’de 1308 tarihinde kurulduğu
belirtilmiştir24.
1925-26 ve 1927-28 tarihli salnamelerde Bolvadin’deki
Osmanlı Bankası’ndan bahsedilmemesi bu bankanın şubesinin
ilgili yıllarda hizmet vermediği veya salname kayıtlarına sehven
yazılmadığını akla getirmektedir.
TİCARETTE ÖNE ÇIKAN AİLELER
Bolvadin’de genelde afyon, zahire, mevâşî (küçük ve
büyük baş hayvan) ve yapağı ticareti gelişmiş, çömlek ve hasır
imali yapılmıştır. İttihat ve Terakki Partisi’nin politikaları daha
sonra da cumhuriyetin kurucu erkinin hedefleri doğrultusunda
kasabanın ticari potansiyeli genelde Müslüman-Türk ailelerin
uhdesine geçmiş olup (milli tüccar modeli) cumhuriyetin ilk
yıllarında ticari alanda öne çıkan ailelerin bir kısmı kaynaklara
şu şekilde yansımıştır: Tekeli oğlu ve mahdumları, Cebelek
(Çıplak) oğlu Hacı Süleyman ve Hacı Mustafa, Hacı Ahmet, Hacı
Battal, Hacı Ata, Hacı Mahmut ve Eşref, Hacı Mahmut oğlu ve
Kalîcek (Kılıçek) İbrahim Yakupzade25.
SOSYAL KURULUŞLAR
Afyon bölgesinde Bolvadin dâhil vilayetin her kazasında
bulunan en önemli sosyal kuruluşlar şunlardır: Halk Fırkası,
Türk Ocağı, Hilal-i Ahmer, Tayyare ve Muallimler Birliği
cemiyetleri26. Bölgede ayrıca bir hayır sahibi tarafından yapıldığı
anlaşılan bir adet “tedavievi” bulunmaktadır. 27 1927-28 tarihli
salnamede bu “muayene ve tedavi evi” nin 5 yataklı bir hastane
olduğu belirtilmiştir28.
24 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 410.
25 1340-41 Tarihli Türk Ticaret Salnamesi, s. 454-455.
26 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1925-26), s. 730./ Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi
(1927-28), s. 411.
27 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1926-27), s. 492.
28 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 413.

2481
ÇAY-BOLVADİN-AZİZİYE ŞOSE YOLU
Bolvadin’de üretilen veya ticarete konu olan emtia’nın
bölgede mevcut Çay-Bolvadin-Aziziye şose yolu 29 kullanılarak
civar kaza ve köylere ulaştırıldığı anlaşılmaktadır. İlgili tarihte
Çay-Aziziye yolunun uzunluğu 50 kilometre olarak tespit
edilmiştir30.1927-28 tarihli salnamede bu yolun 50 km olduğu
yinelenmiş ancak yolun 20 km. sinin sağlam olduğu, 10 km. sinin
yapılmakta olduğu geri kalan 20 km ye ise halihazırda daha
tamire bile başlanmadığı belirtilmiştir31.
BOLVADİN BELEDİYESİ’NİN GELİRLERİ
1926 yılında Afyon vilayetinin toplam geliri 141.000 lira
olarak tespit edilmiş olup, vilayet genelinde elde edilen gelirin
20.000 Lirası Bolvadin Belediyesi’ne aittir. Bu gelir miktarı ile
Bolvadin Belediyesi; Afyon Merkez belediyesi ve Sandıklı’dan
sonra 3. sırada yer almıştır32.
1927-28 yılına ait salnamede ise Afyon belediyesi varidatı
tespit edilememekle beraber Afyon’a bağlı kaza belediyeleri
gelirlerinin olağanüstü bir şekilde artırıldığı görülmektedir. Bu
durum cumhuriyet yönetiminin belediyecilik hizmetlerine
verdiği önemi göstermesi açısından önemlidir.
29 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1926-27), s. 490.
30 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1926-27), s. 490.
31 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 412.
32 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1926-27), s. 490.

2482
Tablo 10. Bolvadin Belediyesinin Varidatının Civar Kaza
Belediyeleri Gelirleri İle Karşılaştırılması
Belediyenin Adı
Belediyenin
Geliri/192633
%
Belediyenin
Geliri/1927-2834
%
Merkez Belediye Varidatı
67000
48%
Belirtilmemiş
0%
Bolvadin
20000
14%
31407
27%
Aziziye
15000
11%
31195
27%
Dinar
4000
3%
33533
29%
Sandıklı
35000
25%
21370
18%
Toplam
141000
100%
117505
100%
TARIMSAL FAALİYETLER (1927-28)35
Afyon bölgesinde tarımsal ekim alanlarının bulunduğu
kazalar kendi içinde kategorize edildiğinde Bolvadin 259476,4407
dönüm tarım arazisi ile % 13’lük bir orana sahiptir. Bu yönü ile
ekim alanı açısından Aziziye, Afyon merkez ve Dinar’dan sonra
gelmektedir.
Tablo 11. Bolvadin’deki Ekim Alanlarının
Afyon’daki Diğer Kazalarla Karşılaştırılması (1927-28)36
Kazaların İsimleri
Toplam Ekili Alan/dnm
%
Afyon Merkez kazası
515380,6262
26%
Sandıklı
249925,7021
12%
Dinar
304652,7785
15%
Aziziye
671003,5168
34%
Bolvadin
259476,4407
13%
Toplam
2000440
100%
33 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1926-27), s. 490.
34 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 410-411.
35 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 408-409.
36 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 408-409.

2483
EKİLEN TARIM ÜRÜNLERİ (1927-28)37
Afyonkarahisar vilayeti muhtelif tarımsal faaliyetlerin
yapıldığı önemli bir vilayettir. Vilayette; buğday, arpa, yulaf,
çavdar, burçak, mısır, darı, patates, susam, afyon, üzüm bağı,
nohut ve mercimek yetiştiriciliği yapılmıştır. Bolvadin kazası, bu
ürünlerin bir kısmında ancak kendine yeter bir hal sergilerken
bazıların da vilayetin diğer kazalarına da destek olmuş
gözükmektedir.
Vilayetteki buğday ekiminin %11’i Bolvadin kazasında
yapılmış olup bu oranla Dinar kazasıyla aynı seviyededir. Ancak
topraktan elde edilen buğday miktarı incelendiğinde Dinar
Kazası %11 iken, Bolvadin’den elde edilen miktar % 3 gibi çok
düşük bir verim oranına sahiptir.
Bolvadin, vilayet genelinde ekimi yapılan arpanın % 26’sını
kendi uhdesine almış olup bu oran vilayetteki arpa ekiminin
zirve noktasıdır. Bolvadin arpanın en büyük ekim alanına sahip
olmasına rağmen elde edilen arpa miktarının % 50’si Dinar’da
gerçekleşmiş, Bolvadin ise % 12 oranı ile Afyon kazaları arasında
4. sırada yer alabilmiştir.
Vilayet genelinde yulaf ekimi sadece Aziziye ve
Bolvadin’de gerçekleşmiş olup, Aziziye kazası yulaf ekiminin %
58’ini, Bolvadin ise % 42’sini yapmıştır. Bununla beraber elde
edilen yulaf miktarı incelendiğinde Dinar ekim alanı olarak
gösterilmemesine rağmen elde edilen yulafın %76’sı Dinar’dan
geri kalan %24’ü ise Aziziye’den sağlanmıştır. Bolvadin’den elde
edilen yulaf miktarı ise % 0 olarak tespit edilmiştir. Bu durum
bize salname kayıtlarında tutarsızlık olduğunu göstermektedir.
Bu tutarsızlıkla ilgili olarak bizim olası düşüncemiz ise
Bolvadin’de gösterilen yulaf ekim alanının sehven yazılmış
olabileceğidir.
37 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 408-409.

2484
Vilayet genelindeki burçak ekiminin % 1’i, mısır ekiminin
ise %2’si Bolvadin’de yapılmış olup bu oran vilayetin en düşük
oranıdır. Bolvadin burçak ve mısır ekiminde kendisine bile yeter
bir durumda değildir. Zaten Bolvadin’den elde edilen çavdar
miktarı % 0 olarak gerçekleşmiş, burçak miktarı ise 85000 kğ
olarak tespit edilmiştir. Bolvadin, Sandıklı ile beraber bölgedeki
en düşük mısır ekim alanına sahip olmasına rağmen, elde edilen
ürün bakımından Dinar % 68 ile birinci sırada, Afyon merkez %
16 ile 2. sırada Bolvadin ise % 13 ile 3. sırada yer almıştır.
Vilayet genelinde darı ekimi sadece Aziziye ve Bolvadin’de
yapılmakta olup, darı ekiminin % 94’ü Aziziye’de yapılmıştır.
Darıdan ürünsel bazda ise sadece Bolvadin’den 5.000 kğ rekolte
elde edilmiştir.
Bugün de patatesiyle meşhur olan Afyon vilayetinde
patates ekiminin % 80’i merkez kazadan karşılanmış olup, geri
kalan % 20’i ise vilayetin diğer kazaları arasında paylaşılmıştır.
Bolvadin’in patates ekimindeki oranı ise % 4’e tekabül
etmektedir. Dolayısıyla patates ekiminden elde edilen ürün de de
Bolvadin % 7 ile 4. sırada yer almıştır.
Vilayet genelinde susam ekimi ise sadece 18 dönümlük bir
oranla Bolvadin’de yapılmış ve bu ekim sonucunda 250 kğ ürün
elde edilmiştir.
Bölgede yapılan afyon ekiminin % 9’u Bolvadin’de
yapılmakta olup, Bolvadin bu oranla vilayette 4. sırada yer
almıştır. Elde edilen afyon sakızı incelendiğinde ise ürünün %
86’sının Aziziye’den % 7’sinin ise Bolvadin’den elde edildiği
görülmüştür. Böylelikle Bolvadin afyon sakızı üretiminde
sıralamada ikinci olarak yer almıştır.
Vilayette nohut ve mercimek ekimi ise sadece 3 kazada
yapılmıştır. Bunlar ekim alanının fazlalığına göre Afyon merkez
kazası, Dinar ve Bolvadin’dir. Bolvadin’deki nohut ekimi (% 4)

2485
mercimek ekimi ise (%2) gibi çok düşük düzeyde olup sadece
bölgenin kendi ihtiyaçlarını karşılamış gözükmektedir. Elde
edilen ürünlere bakıldığında ise Bolvadin, Afyon genelindeki
nohut üretiminin % 4’ünü gerçekleştirerek üçüncü sırada yer
almış, mercimek üretiminde ise % 10’luk dilimle ikinci sırada yer
almıştır.
Bölgede üzüm ise Afyon merkez kaza dışındaki 4 kazada
yapılmıştır. %70’i Dinar’da yapılan üzüm ekiminin ancak %10’u
Bolvadin’de gerçekleşmiştir. Bolvadin bu haliyle en fazla ekim
alanı bakımından 3. sırada yer almıştır. Elde edilen ürün
bakımından ise ilgili yıllarda Bolvadin’den hiç rekolte elde
edilemediği görülmektedir. Bunun nedeni ile ilgili olarak elde
ettiğimiz kaynaklara herhangi bir veri yansımamıştır.
Tablo 12. Bolvadin’deki Tarımsal Alanların Vilayetteki
Diğer Kazalarla Karşılaştırılması (1927-28)38
Kazaların
İsimleri
Buğday/
dnm
%
Arpa/
dnm
%
Yulaf/
dnm
%
Çavdar/
dnm
%
Burçak/
dnm
%
Afyon
Merkez
kazası
319949
27%
110456
25%
0%
587
100%
26751
15%
Sandıklı
158895
13%
52230
12%
0%
0%
24000
14%
Dinar
135000
11%
90000
20%
0%
0%
5000
3%
Aziziye
450000
38%
80000
18%
1000
58%
0%
120000
68%
Bolvadin
129100
11%
114596
26%
720
42%
0%
1432
1%
Toplam
119294
4
100%
447282
100%
1720
100%
587
100%
177183
100%
38 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 408-409.

2486
Tablo 13. Bolvadin’deki Tarımsal Alanlardan Elde Edilen
Ürünün Vilayetteki Diğer Kazalarla Karşılaştırılması (1927-28)39
Kazaların
İsimleri
Buğday/
Kilo
%
Arpa/
Kilo
%
Yulaf/
Kilo
%
Çavdar/
Kilo
%
Burçak/
Kilo
%
Afyon Merkez
kazası
19930300
17%
5326280
21%
0%
29350
100
%
326285
2%
Sandıklı
11060440
10%
3773400
15%
0%
0%
144000
1%
Dinar
13000000
11%
12500000
50%
114000
76%
0%
50000
0%
Aziziye
67500000
59%
576000
2%
35500
24%
0%
20160000
97%
Bolvadin
3303000
3%
2913157
12%
0%
0%
85000
0%
Toplam
114793740
100
%
25088837
100
%
149500
100
%
29350
100
%
20765285
100
%
Tablo 14. Bolvadin’deki Tarımsal Alanların Vilayetteki
Diğer Kazalarla Karşılaştırılması (1927-28)40
Kazaların İsimleri
Mısır/dnm
%
Darı/
dnm
%
Patates/
dnm
%
Sisam
(susam)
/dnm
%
Afyon Merkez kazası
11826
35%
0%
5876
80%
0%
Sandıklı
1000
3%
0%
400
5%
0%
Dinar
15000
45%
0%
150
2%
0%
Aziziye
5000
15%
4000
94%
600
8%
0%
Bolvadin
785
2%
264
6%
275
4%
18
100%
Toplam
33611
100%
4264
100%
7301
100%
18
100%
39 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 408-409.
40 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 408-409.

2487
Tablo 15. Bolvadin’deki Tarımsal Alanlardan Elde Edilen
Ürünün Vilayetteki Diğer Kazalarla Karşılaştırılması (1927-28)41
Kazaların
İsimleri
Mısır/
Kilo
%
Darı/
Kilo
%
Patates/
Kilo
%
Sisam (susam)/
Kilo
%
Afyon Merkez
kazası
591300
16%
0%
587600
48%
0%
Sandıklı
80000
2%
0%
400000
32%
0%
Dinar
2550000
68%
0%
150000
12%
0%
Aziziye
5503
0%
0%
12000
1%
0%
Bolvadin
500000
13%
5000
100
%
85500
7%
250
100
%
Toplam
3726803
100
%
5000
100
%
1235100
100
%
250
100
%
Tablo 16. Bolvadin’deki Tarımsal Alanların Vilayetteki
Diğer Kazalarla Karşılaştırılması (1927-28)42
Kazaların
İsimleri
afyon/dnm
%
Üzüm bağı
asma/dnm
%
Nohut/dnm
%
Mercimek/
dnm
%
Afyon Merkez
kazası
26410
28%
0%
2938
52%
10584
94%
Sandıklı
12000
13%
1200
6%
0%
0%
Dinar
40000
43%
15000
70%
2500
44%
500
4%
Aziziye
6000
6%
3000
14%
0%
0%
Bolvadin
8464
9%
2205
10%
222
4%
228
2%
Toplam
92874
100
%
21405
100%
5660
100
%
11312
100%
41 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 408-409.
42 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 408-409.

2488
Tablo 17. Bolvadin’deki Tarımsal Alanlardan Elde Edilen
Ürünün Vilayetteki Diğer Kazalarla Karşılaştırılması (1927-28)43
Kazaların
İsimleri
Afyon sakızı/
kğ
%
Üzüm bağı/
kğ
%
Nohut/
kğ
%
Mercimek/
kğ
%
Afyon Merkez
kazası
880
0%
480000
20%
49070
21%
591300
83%
Sandıklı
6000
3%
1500000
61%
0%
0%
Dinar
6000
3%
7000
0%
175000
75%
50000
7%
Aziziye
180000
86%
465000
19%
0%
0%
Bolvadin
15500
7%
0%
10000
4%
75000
10%
Toplam
208380
100
%
2452000
100
%
234070
100
%
716300
100
%
HAYVANCILIK
BÜYÜKBAŞ HAYVANCILIK
Ulaşım ve Taşıma Sektöründe Kullanılan Hayvanlar
Afyon bölgesinde ulaşım ve taşıma sektöründe bargir
(beygir), kısrak, merkeb, katır ve deve kullanılmıştır. En fazla
istihdam edilen hayvan merkep, en az istihdam edilen ise katır
olup, katırın akabinde deve gelmektedir. Bolvadin bargir
istihdamında Aziziye ile beraber bölgenin en yüksek oranı olan
% 23 oranına sahiptir.
Bölgedeki kısrak adedi incelendiğinde Bolvadin bölgede 4.
sırada yer almakla beraber oran olarak ilk dört kaza arasında çok
büyük bir fark söz konusu değildir.
Merkeb istihdamı açısından ise Bolvadin % 15’lik oranla
bölgede 4. sırada yer almakla beraber Sandıklı ve Aziziye
kazaları ile arasında çok bir fark bulunmamaktadır.
43 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 408-409.

2489
Tablo 18. Bolvadin’de Ulaşım ve Taşıma Sektöründe
Kullanılan Hayvanların Vilayetteki Diğer Kazalarla Adet
Olarak Karşılaştırılması (1927-28)44
Kazaların İsimleri
Bargir
%
Kısrak
%
Merkeb
%
Katır
%
Deve
%
Afyon Merkez kazası
783
20%
1563
22%
10446
29%
23
22%
14
1%
Sandıklı
475
12%
855
12%
5953
16%
19
18%
5
0%
Bolvadin
897
23%
1476
20%
5653
15%
16
16%
88
9%
Aziziye
899
23%
1650
23%
5432
15%
25
24%
250
24%
Dinar
845
22%
1687
23%
9138
25%
20
19%
675
65%
Toplam
3899
100%
7231
100%
36622
100%
103
100%
1032
100%
Diğer Büyükbaş Hayvanlar (Öküz-İnek ve Mandalar)
Bolvadin inek, öküz ve manda yetiştiriciliği açısından da
dikkat çekmektedir. Afyon bölgesindeki inekler en fazla Dinar’da
(%40) bulunmakta iken ikinci sırada % 17 oranı ile Bolvadin yer
almıştır. 259476,4407 dönüm tarım arazisi ile Afyon bölgesinde
4. sırada yer alan Bolvadin’in toprak işlemeciliğinin vazgeçilmez
hayvanlarından olan öküz bakımından 3. sırada yer alması,
Bolvadin’in öküzlerin istihdamı bakımından kendine yeter bir
durumda olduğunu düşündürmektedir. Bolvadin’in manda
yetiştiriciliği bakımından da bölgede 2. sırada yer alması bunu
teyit eder bir özelliktir.
44 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 408.

2490
Tablo 19. Bolvadin’de Bazı Büyükbaş Hayvanların
Vilayetteki Diğer Kazalarla Adet Olarak Karşılaştırılması
(1927-28)45
Kazaların İsimleri
İnek
%
Öküz
%
Manda
%
Afyon Merkez kazası
7406
13%
24647
38%
7035
46%
Sandıklı
9547
16%
13298
20%
1183
8%
Bolvadin
9681
17%
9537
15%
3660
24%
Aziziye
8592
15%
8786
13%
1435
9%
Dinar
23028
40%
9258
14%
1912
13%
Toplam
58254
100%
65526
100%
15225
100%
KÜÇÜKBAŞ HAYVANCILIK
Bolvadin, Afyon kazaları içerisinde küçükbaş hayvancılığın
en gelişmiş olduğu yerlerden birisidir. Nitekim 1927-28 yılına ait
salnamede koyun yetiştiriciliği açısından Afyon merkezi % 32’lik
oranla 1. sırada yer alırken, Bolvadin % 25’lik oranla 2. sırada yer
almıştır. Keçi yetiştiriciliği bakımından ise % 27 ile Aziziye
birinci sırada iken, % 26’lık oran ile Bolvadin ikinci sırada yer
almıştır.
Tablo 20. Bolvadin’deki Küçükbaş Hayvanların
Vilayetteki Diğer Kazalarla Adet Olarak Karşılaştırılması
(1927-28)46
Kazaların İsimleri
Koyun
%
Keçi
%
Afyon Merkez kazası
150804
32%
52778
24%
Sandıklı
59785
13%
15509
7%
Bolvadin
119228
25%
57633
26%
Aziziye
68519
14%
59317
27%
Dinar
75000
16%
37500
17%
Toplam
473336
100%
222737
100%
45 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 408.
46 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 409.

2491
HAYVAN ÜRÜNLERİ
Afyon süt ve süt ürünleri üretimi bakımından gelişmiş bir
bölgedir. Buna paralel olarak Bolvadin’de gelişme göstermiş, süt
üretimi bakımından civar kazalar arasında en sonda yer almakla
beraber diğer kazalardan çok da geri kalmamıştır.
Bolvadin, bölgedeki koyun yetiştiriciliğine paralel olarak
yün ve yapağı üretiminde de Afyon bölgesinde % 19’luk dilimle
2. sırada, keçi kılı üretiminde ise % 26’lık dilimle 3. sırada yer
almıştır. Ancak keçi kılı üretiminde Bolvadin’den daha ön plana
çıkan Afyon ve Aziziye kazalarının da sadece matematiksel oran
olarak önde oldukları unutulmamalıdır.
Tablo 21. Bolvadin’deki Hayvanlardan Elde Edilen Ürünlerin
Vilayetteki Diğer Kazalarla Karşılaştırılması (1927-28)47
Kazaların İsimleri
Süt/kğ
%
Yün ve
Yapağı/kğ
%
Keçi Kılı
%
Afyon Merkez kazası
3980000
21%
159000
30%
95928
30%
Sandıklı
4550000
24%
90000
17%
8000
2%
Bolvadin
3493660
18%
100200
19%
84819
26%
Aziziye
3672000
19%
98000
19%
91408
29%
Dinar
3500000
18%
75000
14%
40000
12%
Toplam
19195660
100%
522200
100%
320155
100%
ARICILIK
Cumhuriyetin ilk yıllarında Afyon vilayeti merkez kazası
hariç vilayete bağlı 4 kazada arıcılık yapılmıştır. Bölgede
arıcılığın en gelişmiş olduğu yerler Dinar (%35) ve Aziziye (%33)
kazaları olup Bolvadin % 27’lik oranla (1165 adet arı kovanı) 3.
Sırada yer almıştır. Bununla beraber elde edilen bal miktarı
incelendiğinde Bolvadin % 52’lik oranla bal üretiminde vilayetin
birinci sırasında, % 35’lik oranla Aziziye ikinci sırada, Dinar ise
% 13’lük oranla üçüncü sırada yer almıştır.
47 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 409.

2492
Tablo 22. Bolvadin’deki Arı Kovanı Miktarının
Vilayetteki Diğer Kazalarla Karşılaştırılması (1927-28)48
Kazaların İsimleri
Arıkovanı/adet
%
Afyon Merkez kazası
0%
Sandıklı
200
5%
Dinar
1500
35%
Aziziye
1400
33%
Bolvadin
1165
27%
Toplam
4265
100%
Tablo 23. Bolvadin’den Elde Edilen Bal Miktarının
Vilayetteki Diğer Kazalarla Karşılaştırılması (1927-28)49
Kazaların İsimleri
bal/kğ
%
Afyon Merkez kazası
-
0%
Sandıklı
-
0%
Dinar
3000
13%
Aziziye
8400
35%
Bolvadin
12300
52%
Toplam
23700
100%
ORMANCILIK
Cumhuriyetin ilk yıllarında Bolvadin’deki ormanlık
alanların toplam 4825 hektar olduğu tespit edilmiştir. Bu miktar
Afyon’un diğer kazaları ile karşılaştırıldığında; Bolvadin’in %
4’lük bir orana sahip olduğu dolayısıyla Bolvadin’de ormanların
ekim alanının çok az olduğu anlaşılacaktır.
İlgili yıllarda Bolvadin’deki ormanların ne tür ağaçlar
içerdiği incelendiğinde ise bölgede sadece meşe ve çeşitlerinin
48 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 408-409.
49 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 408-409.

2493
bulunduğu, karaçam ve muhtelif çalılık alanların bulunmadığı
anlaşılmaktadır.
Bölgedeki ormanlık alanların az olması orman ürünleri
olan kereste, odun ve kömürün bölgeden temin edilmemesine
neden olmuştur. Bu nedenle Bolvadin muhtemelen bu tür
ihtiyaçlarını yoğun bir üretim potansiyeline sahip olan Afyon
merkez veya Afyon’un diğer kazalarından temin etmiş
gözükmektedir.
Tablo 24. Bolvadin’deki Ormanlık Alanların Civar
Kazalarla Genel Olarak Karşılaştırılması (1927-28)50
Kazaların İsimleri
Ormanlık
Alan/hektar
%
Afyon Merkez kazası
34400
32%
Sandıklı
28500
26%
Bolvadin
4825
4%
Aziziye
19820
18%
Dinar
21100
19%
Toplam
108645
100%
Tablo 25. Bolvadin’deki Ormanlık Alanların Civar
Kazalarla Karşılaştırılması (1927-28)51
Kazaların İsimleri
Karaçam/
Hektar
%
Meşe Çeşitleri/
Hektar
%
Çeşitli
çalılıklar/
Hektar
%
Afyon Merkez kazası
20280
33%
13520
30%
600
42%
Sandıklı
17100
28%
11000
24%
400
28%
Bolvadin
0%
4825
11%
0%
Aziziye
11760
19%
7860
17%
200
14%
Dinar
12660
20%
8200
18%
240
17%
Toplam
61800
100%
45405
100%
1440
100%
50 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 408-409.
51 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 408-409.

2494
Tablo 26. Bolvadin ve Civar Kazalardaki Ormanlardan
Bir Yılda Kesilen
Kereste ve Mahrukat Miktarı(1927-28)52
Kazaların İsimleri
Kereste/
metromikab
%
Odun/kantar
%
Kömür/kantar
%
Afyon Merkez kazası
4347
36%
33737
65%
606
39%
Sandıklı
3251
27%
14217
27%
618
40%
Bolvadin
0%
0%
0%
Aziziye
2215
19%
2513
5%
112
7%
Dinar
2112
18%
1690
3%
217
14%
Toplam
11925
100%
52157
100%
1553
100%
SONUÇ
Araştırma kapsamına aldığımız dönemde Bolvadin, 2
nahiye, 40 köyden meydana gelmiştir. Bolvadin,
Afyonkarahisar’a bağlı diğer kazalara göre en az köye sahiptir.
1920’li yılların başlarında Bolvadin’in nüfusu (sekene)10
bin civarında olarak tespit edilmişken, birkaç yıl sonra yapılan
sayımda Bolvadin’in nüfusunun olağanüstü bir şekilde arttığı
görülmektedir. Nitekim 1926-27’li yıllarda 38.900 kişiye
yükselmiş, 1927-28’li yıllarda ise küçük bir düşüş yaşayarak
38.342’ye düşmüştür. Bölge nüfusu içerisinde evlenme, doğum,
ölüm ( % 1) ve boşanma oranlarının son derece düşük (0,001 %)
olduğu görülmektedir. Bunun nedeni tam olarak
anlaşılamamakla beraber bu tür vakaların resmi kayıtlara çok az
yansıtılmasının nedeni, toplumsal kabullerin daha çok ön plana
çıkması ile ilgili olabilir. Bununla beraber Bolvadin’in boşanma
oranlarının Afyon’un diğer kazaları ile karşılaştırıldığında son
derece düşük olması da Bolvadin’de aile bağlarının güçlü olması
ile ilgili bir done olarak gözükmektedir.
52 Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), s. 408-409.

2495
Bölgede sanayi olarak sadece bir adet değirmen-fabrika
faaliyettedir. Bu değirmen Afyon bölgesindeki 3 değirmenden
birisidir. Değirmenin sahibi Çakırzade ailesinden Mustafa adlı
bir kişi olup, yılda 85.000 kğ üretim yapılmıştır.
Bölgede banka olarak Osmanlı ve ziraat bankalarının
şubeleri faaliyette iken daha sonra sadece Ziraatbank’ın şubesi
hizmet vermiştir.
Bolvadin’de afyon, zahire, mevâşî (küçük ve büyük baş
hayvan) ve yapağı ticareti gelişmiş, çömlek ve hasır imali
yapılmıştır. Kasabanın ticari potansiyeli genelde Müslüman-Türk
ailelerin uhdesinde olup bu durum Cumhuriyet yönetiminin tüm
Türkiye’de olduğu gibi Bolvadin’de de milli tüccar modelini
gerçekleştirdiğini ortaya koymaktadır. Nitekim cumhuriyetin ilk
yıllarında bölgede ticari alanda öne çıkan aileler Müslüman-Türk
aileler olarak gözükmektedir. Bunlar; Tekeli oğlu ve
mahdumları, Cebelek (Çıplak) oğlu Hacı Süleyman ve Hacı
Mustafa, Hacı Ahmet, Hacı Battal, Hacı Ata, Hacı Mahmut ve
Eşref, Hacı Mahmut oğlu ve Kalîcek (Kılıçek) İbrahim
Yakupzade.
Bölgede küçükbaş ve büyükbaş hayvan yetiştiriciliği, tarım
işletmesi olarak buğday, arpa, yulaf, burçak, mısır, darı, patates,
susam, afyon, üzüm bağı, nohut ve mercimek ekimi yapılmıştır.

2496
Kaynakça
1340-41 Tarihli Türk Ticaret Salnamesi, İktisadi Tedkîkât, Neşriyât
ve Muâmelât Türk Anonim Şirketi, Ebu’z-Ziyâ Matbaası, 1340-41.
Atatürk Kitaplığı, Foto.: Tevfik (Yalvaş Tabiiyye Muallimi),
Bel_Mtf_001708, 31. 12. 1928.
--------------------Bel_Mtf_003592
Büyük Ticaret Salnamesi (1928).
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1925-26), Matbaa-i Amire,
İstanbul, 1926.
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1926-27), Matbaa-i Amire
Müdüriyeti, 1926-27.
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (1927-28), Matbaa-i Amire
Müdüriyeti, 1927-28.

2497
Ekler
Resim 1. Maarif Emini Nevzad Beyefendi’ye-Birinci maarif
memurluğu içtimasından sonra fotoğrafları alınan Bolvadin’deki
muallimlerin fotoğrafları (1928)
Kaynak: Atatürk Kitaplığı, Bel_Mtf_001708, 31. 12. 1928.

2498
Resim 2. Bolvadin’de İnşa olunan Zabıtan Dairesi
Kaynak: Atatürk Kitaplığı, Bel_Mtf_003592.