Content uploaded by Mustafa Emre Gürlek
Author content
All content in this area was uploaded by Mustafa Emre Gürlek on Nov 13, 2017
Content may be subject to copyright.
MAKÜ FEBED
ISSN Online: 1309-2243
http://dergipark.gov.tr/makufebed
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 8(Ek Sayı 1): 228-230 (2017)
The Journal of Graduate School of Natural and Applied Sciences of Mehmet Akif Ersoy University 8(Supplementary Issue 1): 228-230 (2017)
Araştırma Makalesi / Research Paper
Türkiye Karasal Gastropod Faunası için Yeni Kayıt: Arion vulgaris Moquin-
Tandon 1855 (Gastropoda: Pulmonata: Arionidae)
Mehmet Zeki YILDIRIM1, Mustafa Emre GÜRLEK2*
1 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Bucak Sağlık Yüksekokulu, Burdur
2 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Burdur
Geliş Tarihi (Received): 20.09.2017, Kabul Tarihi (Accepted): 05.11.2017
Sorumlu Yazar (Corresponding author*): malacoturk@mehmetakif.edu.tr
+90 248 2132605 +90 248 2132611
ÖZ
Bu çalışmada, özel bir bahçede bulunan ve İspanyol salyangozu, katil salyangoz gibi isimlerle bilinen ve zirai alanlar
ile biyoçeşitlilik üzerinde olumsuz etkileri bulunan Arion vulgaris Türkiye de ilk kayıt olarak verilmektedir. Bununla
birlikte türün invaziv özellikleri de tartışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Arion vulgaris, invaziv salyangoz, Gastropoda, Türkiye
First Record for the Turkish Terrestrial Gastropod Fauna: Arion vulgaris Mo-
quin-Tandon 1855 (Gastropoda: Pulmonata: Arionidae)
ABSTRACT
In this study, Arion vulgaris which was found in a private garden and known as Spanish snail, killer snail and has
adverse effects on agricultural areas and biodiversity is recorded for the first time in Turkey. Also ınvasive features
of the species is discussed.
Keywords: Arion vulgaris, invasive snail, Gastropoda, Turkey
GİRİŞ
Küreselleşme ve dolaşımın artması, yabancı türlerin
yeni alanlara taşınımını artırmıştır. Bu gelişim biyolojik
çeşitlilik, tarım ve ekosistemler üzerinde için yıkıcı etki-
lere yol açmaktadır. Olumsuz etki oluşturan ve hızlı bir
şekilde taşınmaya örnek türlerden biri Arion vulga-
ris Moquin-Tandon 1855’tir. Tür Gastropoda sınıfı,
Arionidae familyasına dahildir (Fechter ve Falkner,
1990). Tür Avrupa’da en tehlikeli istilacı 100 canlıdan
biri kabul edilmektedir (Pfenninger ve ark., 2014).
Türün yayılış merkezi kesin olarak bilinmemekle birlikte
bazı araştırıcılar İspanya’nın kuzey bölgeleri, Fran-
sa’nın batı ve İngiltere’nin güney bölgelerini doğal mer-
kezler olarak kabul etmektedirler (DAISIE, 2009). Gü-
nümüzde türün büyük bir hızla yayılış gösterdiği, ülke-
lerdeki ilk kayıtlarıyla açıkça görülmektedir. Türün
Fransa’da 1855, İngiltere’de 1954, İtalya’da 1965, Bul-
garistan’da 1966, Almanya’da 1969, Avusturya’da
1971, Belçika’da 1973, İsveç’te 1975, Polonya’da
1985, Norveç’te 1988, Finlandiya’da 1990, Çek Cumhu-
riyeti’nde 1991, Danimarka’da 1991, Slovakya’da 1992,
Faroe Adaları’nda 1996, Macaristan’da 2000, Hırvatis-
tan’da 1996, Sırbistan’da 2002, Ukrayna’da 2007, Ro-
manya’da 2012 yılından buyana yayılış gösterdiği belir-
tilmektedir (Păpureanu ve ark., 2014). Yine türün 1998
yılından beridir ABD‘de yayılış göstermekte olduğu
Yıldırım ve Gürlek MAKÜ FEBED 8(Ek Sayı 1): 228-230 (2017)
229
bildirilmektedir (DAISIE, 2009). Yapılan bu çalışma ile
Arion vulgaris Moquin-Tandon 1855’ in Türkiye’den
kaydı ilk defa verilmektedir.
MATERYAL VE YÖNTEM
Arion vulgaris örneğine, 20.08.2017 tarihinde Isparta
ilinde çiçek ürünleri satan bir kuruluştan alınan gülfidanı
saksısında rastlanmıştır. Örnek ilgili literatüre dayanıla-
rak tanımlanmıştır (Kerney ve Cameron, 1979; Falkner
ve ark., 2002). Tanımlanan birey daha sonra plastik
kaba alınarak %80 etanol içerisinde M. Zeki YILDI-
RIM’ın şahsi koleksiyonunda saklanmaktadır.
BULGULAR VE TARTIŞMA
Arion vulgaris bahçe ortamında iken açık portakal ren-
ginde olduğu, daha sonra incelemek ve tanımlamak için
karanlık bir alanda ve kavanoz içinde tutulma sonrası
rengin hafifçe koyulaştığı ve kahverengiye doğru değiş-
tiği gözlenmiştir (Şekil 1 a ve b). Örneğin uzunluğu 120
mm olarak ölçülmüştür. İncelenen örnek daha sonra
incelenmek üzere şahsi koleksiyona bırakılmıştır.
Örnek üzerinde gerekli çalışmalar yapılıp teşhis edildik-
ten sonra, örneğin alındığı bahçeye gidilmiş ve bahçe
sahibi ile araştırma yapılmış ancak farklı bir bireye rast-
lanılmamıştır. Satıcı ile yapılan görüşmelerde, güllerin
İzmir civarı bahçelerden getirildiği fakat kaynağının net
olarak bilinmediği söylenmiştir.
Şekil 1. a,b. Arion vulgaris Moquin-Tandon 1855
Şüphesiz A. vulgaris’ in bu denli geniş alanlarda yayılış
gösterebilmesi ekolojik faktörlere karşı geniş hoşgörüsü
ve yüksek üreme potansiyeline sahip olmasıyla ilişki-
lendirilebilir. Türün genel olarak kentsel alanlar, süs
bitkileri içeren bahçeler, ekilebilir tarımsal alanlarda,
koşulların uygun olması durumunda kısa sürede büyük
bir popülasyona dönüşebildiği gözlenmiştir. Geniş eko-
lojik hoşgörüleri yanında çok çeşitli bitkisel ürünlerden
ve hayvan leşlerine kadar bir geniş bir beslenme plat-
formu bulunmaktadır (Slugwatch, 2017). Yapılan çalış-
malarda türe ait bireylerin 50 ile 550 yumurta bıraktıkla-
rı gözlenmiştir (Pfenninger ve ark., 2014). Polanya da
bu konuda yapılan detaylı çalışmalarda bireylerin doğal
alan koşullarında 243-382; laboratuvar koşullarında
122-382 yumurta bıraktıkları bilinmektedir (Kozlowski,
2014).
Sümüklüböcekler, kabuksuz gastropodlardır ve omnivor
veya herbivor beslenebilirler. Ülkemizde bugüne kadar
yapılan çalışmalarda 5 familyaya ait 47 sümüklüböcek
türüne rastlanmıştır (Yıldırım ve Kebapçı, 2004). Bu
çalışma ile tür sayısı 48’e yükselmiştir. Biyolojik invaz-
yonların ülkeler için birçok ekolojik ve ekonomik zarar-
larının olduğu bilinmektedir. Taşınımların; gemi balast
suları, kuşlar, balıklar, bitkiler vb. birçok yolla olduğu
bilinmektedir (Alonso ve Castro-Diez, 2008; 2012).
Bununla birlikte A. Vulgaris türünün yayılış hızının çok
yüksek bir düzeyde gerçekleştiğine dair bulgular vardır.
Örneğin Norveç’te ilk olarak 1988 yılında tespit edilen
Arion vulgaris şimdilerde ülkenin büyük bir kısmında,
429 yerleşim biriminin 192 sinde rastlanmaktadır. Ayrı-
ca türün bu ülkede Alpin ve Subalpin zonlar hariç bütün
vejetasyon zonlarında yayılış gösterdiği bildirilmektedir
(Hatteland ve ark., 2013; Pfenninger ve ark., 2014). A.
Türkiye Karasal Gastropod Faunası için Yeni Kayıt: Arion vulgaris Moquin-Tandon 1855 (Gastropoda: Pulmonata: Arionidae)
230
Vulgaris’in ise ülkemize bitki ticareti ile gelmiş olabile-
ceği düşünülmektedir. Saha çalışmalarının arttırılarak
türün ülkemizde yayılma durumunun kesinleştirilmesi
ve olası zararları hakkında önlemler alınması gerek-
mektedir.
KAYNAKLAR
Alonso, A., Castro-Diez, P. (2008). What explains the inva-
ding success of the aquatic mud snail Potamopyrgus an-
tipodarum (Hydrobiidae, Mollusca)? Hydrobiologia, 614:
107–116.
Alonso, A., Castro-Diez, P. (2012). The exotic aquatic mud
snail Potamopyrgus antipodarum (Hydrobiidae, Mollusca):
state of the art of a worldwide invasion. Aquatic Sciences,
74: 375–383.
Falkner G., Ripkin T.E.J., Falkner M., (2002). Mollusques
Continentaux de France: Liste de Référence Annotée et
Bibliographie. Patrimoines Naturels, 52: 350 pp.
Fechter R., Falkner G. (1990). Weichtiere – Europäische
Meeres- und Binnenmollusken. Mosaik Verl. München.
Hatteland, B.A., Roth, S., Andersen, A., Kaasa, K., Støa, B.,
Solhøy, T. (2013). Distribution and spread of the invasive
slug Arion vulgaris MoquinTandon in Norway Fauna nor-
vegica, 32: 13-26.
Kerney M. P., Cameron R. A. D., (1979). A field guide of the
land snails of Britain and North-west Europe. Wm. Col-
lings & Sons, Glasgow, 288 p.
Kozłowski, J., Jaskulska M. (2014). The Effect of Grazing by
the Slug Arion Vulgaris, Arion Rufus and Deroceras Reti-
culatum (Gastropoda: Pulmonata: Stylommatophora) on
Leguminous Plants and other Small-Area Crops. Journal
of Plant Protection Research. 54(3): 258-266.
Păpureanu A.M., Reise, H., Varga, A. (2014). First records of
the invasive slug Arion lusitanicus auct. non Mabille
(Gastropoda: Pulmonata: Arionidae) in Romania Malaco-
logica Bohemoslovaca, 13: 6–11.
Pfenninger, M., Weigand, A., Bálint, M., Klussmann-Kolb, A.
(2014). Misperceived invasion: the Lusitanian slug (Arion
lusitanicus auct. non-Mabille or Arion vulgaris Moquin-
Tandon 1855) is native to Central Europe. Evolutionary
Applications, 7(6): 702–713.
URL1: http://www.slugwatch.co.uk/?portfolio=spanish-slug.
Son erişim tarihi: 10.09.2017.
URL2: DAISIE European Invasive Alien Species Gateway.
Arion vulgaris. Son erişim tarihi: 12.09.2017.
Yıldırım M.Z., Kebapçı Ü. (2004). Slugs (Gastropoda: Pulmo-
nata) of the Lakes Region(Göller Bölgesi) in Turkey. Tur-
kish Journal of Zoology. 28: 155-160.