Content uploaded by Małgorzata Anna Gębka-Wolak
Author content
All content in this area was uploaded by Małgorzata Anna Gębka-Wolak on Apr 01, 2020
Content may be subject to copyright.
Kolokacje w tekstach prawnych – problemy proceduralne
Abstract
Artykuł wpisuje się w krąg badań, których celem jest przedstawienie ograniczeń w budowaniu konstrukcji składniowych w tekstach prawnych. Za jeden z przejawów tych ograniczeń uznaje się swoistą łączliwość leksykalną, opisywaną za pomocą pojęcia kolokacji. Kolokacją nazywa się wyrażenie składające się z komponentów, których współwystępowanie jest motywowane leksykalnymi ograniczeniami ich łączliwości. Celem poniższego opracowania jest objaśnienie wstępnej, częś- ciowo zautomatyzowanej procedury rozpoznawania kolokacji w podkorpusie tekstów prawnych z dziedziny prawa karnego.
... Z tego też powodu prowadzone tu rozważania wpisują się w dotychczasowe analizy, obejmujące -z jednej strony -własności składniowej płaszczyzny takich wypowiedzi widziane z perspektywy normatywnej, z drugiej zaś problemy konstruowania złożonych leksykalnie ciągów -kolokacji specjalistycznych (zob. Gębka-Wolak, Moroz 2016aMoroz , 2016bGębka-Wolak 2014, 2015Moroz 2014aMoroz , 2014bMoroz , 2015aMoroz , 2015bMoroz , 2016. Obserwacje te przekonują, że zbiór minimalnych jednostek komunikacyjnych budujących teksty prawne obejmuje byty o zróżnicowanym statusie gramatycznym i w rozmaity sposób nawiązujące do zasobu leksykalnego polszczyzny niespecjalistycznej. ...
The paper describes the process of adapting general Polish lexicon for the purpose of creating legal texts in contemporary Polish. The aim of the article was to completethe existing descriptions of formal mechanisms observed while modifying the original vocabulary. We distinguished and described two basic transformation types: 1) changes in the possible collocations, 2) formal transformations not resulting from a semantic change or being the result of a meaning shift.Compared to the existing analyses, the paper has the advantage of having described transformations not related to meaning changes, which involve 1) replacing an elementof the original expression with a different lexical unit, 2) eliminating parts of the original expression, and 3) completing the original unit with a new lexical element, not existing in dictionaries of general Polish.The paper shows that formal and semantic modifications of general Polish lexicon are an important factor allowing for the enrichment of legal vocabulary. They may also be an obstacle, making it difficult for non-specialists to decode legal texts.
Synthetism and Analytism of Linguistic Units in Croatian-Polish Comparative Approach on the Example of Croatian Sudjelovati and Polish Take Part, Participate (Brać/Wziąć Udział, Uczestniczyć) The main aim of this paper is Croatian-Polish comparative analysis of analytical and syncretic units of language, which are semantic, inter-linguistic equivalents, on the example of Croatian verb sudjelovati and its Polish counterpart in the form of collocation brać/wziąć udział and the synonymous verb uczestniczyć. The semantic analysis was carried out in accordance with dictionary definitions for aforementioned linguistic units, and then they were compared with linguistic uses in the form of sentences excerpted from national Croatian and Polish corps. The analysis was supplemented with analytical and synthetic research of linguistic units and their inter-linguistic semantic and structural equivalence in administrative style on the basis of parallel Croatian-Polish textual corps of legal acts obtained from the base EurLex. The analysis showed that a meaning, however, is more important than a formal structure of linguistic unit, because, regardless of whether for example in Polish language, there was collocation or synthetic verb in a sentence, transferred content was convergent, in reference to inter-linguistic equivalence, with Croatian language. Discrepancies in translation, seen on the basis of parallel corps, resulted from syntax changes which were introduced in analysed texts by translators of EU law in Croatia and Poland. This analysis may be useful from the point of view of glottodidactics and translation. Syntetyzm i analityzm jednostek języka w ujęciu porównawczym chorwacko-polskim na przykładzie chorw. sudjelovati i pol. brać/wziąć udział, uczestniczyć Celem niniejszego artykułu jest analiza porównawcza chorwacko-polska analitycznych i syntetycznych jednostek języka będących semantycznymi ekwiwalentami międzyjęzykowymi na przykładzie chorwackiego czasownika sudjelovati i jego polskiego odpowiednika w postaci kolokacji brać/wziąć udział i synonimicznego czasownika uczestniczyć. Analiza semantyczna została przeprowadzona w oparciu o definicje słownikowe dla wskazanych jednostek języka, a następnie jej wyniki porównane z uzusem językowym w postaci zdań wyekscerpowanych z korpusów narodowych chorwackiego i polskiego. Analiza została uzupełniona o badanie analityczności i syntetyczności jednostek językowych oraz ich międzyjęzykowej ekwiwalencji semantycznej i strukturalnej w stylu administracyjnym na podstawie korpusu równoległego chorwacko-polskiego tekstów aktów prawnych pozyskanych z bazy Eur-Lex. Zostało wykazane, że od struktury formalnej jednostki języka ważniejsze jest znaczenie, gdyż niezależnie od tego, czy np. dla języka polskiego w zdaniu występowała kolokacja, czy czasownik syntetyczny, przekazana treść była zbieżna, również w odniesieniu do ekwiwalencji międzyjęzykowej z językiem chorwackim. Rozbieżności w przekładzie uwidocznione na podstawie korpusu równoległego wynikały ze zmian składniowych wprowadzanych do analizowanych tekstów przez tłumaczy prawa unijnego w Chorwacji i w Polsce.
The interest of linguists in research findings from various fields of humanities and natural sciences is not waning. It has increased in recent years, inter alia, as a result of new ministerial regulations providing opportunities for more flexible evaluation of researchers and academic units. However, this interest stems primarily from the subject of linguistics itself. Linguists, having as their subject the linguistic and communicative properties of humans, cannot do without systematically following the results and research methods applied by the representatives of even those disciplines that only marginally take into account human beings, their genesis, nature, goals, or social functions. The interdisciplinary research involved here is simply natural for contemporary linguists. It is not easy to comprehensively present the initiatives resulting from such research in a single publication. The content of this work deals primarily with research that enjoys full acceptance in contemporary linguistic discourse. It is also full of innovative reflections on a number of relationships conceivable between linguistics and other sciences. These relationships are dealt with by the authors in the subject areas they have outlined.
ResearchGate has not been able to resolve any references for this publication.