Content uploaded by Selami ERYILMAZ
Author content
All content in this area was uploaded by Selami ERYILMAZ on Apr 22, 2017
Content may be subject to copyright.
GEFAD / GUJGEF 35(2): 209-229 (2015)
21. Yüzyıl Becerileri Işığında FATİH Projesi
Değerlendirmesi
Evaluation of FATIH Project in the Consideration of 21st
Century Skills
Selami ERYILMAZ1, Çelebi ULUYOL2
1 Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, selamieryilmaz@gazi.edu.tr
2 Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Bölümü,
celebi@gazi.edu.tr
ÖZ
Günümüz bireylerinin eğitim yaşamlarında başarıya ulaşabilmeleri ve günümüz istihdamında pay
sahibi olabilmeleri için temel bilgi ve becerilerinin ötesinde 21. yüzyıl becerileri olarak
adlandırılan bir dizi beceriye sahip olmaları gerekmektedir. Bu çalışmada ilk olarak 21. yüzyıl
becerilerini tanıtmak ve bu becerilerin önemini vurgulamak amaçlanmıştır. Çalışmanın bir diğer
boyutunu, bilişim teknolojilerinin öğrenme-öğretme sürecine etkin bir şekilde entegrasyonunu
hedefleyen FATİH projesi oluşturmaktadır. 21. yüzyıl becerilerinin içeriğine ve FATİH projesinin
kapsamına bakıldığında aralarında gerek doğrudan gerekse dolaylı bir takım ilişkilerin olduğu
görülmektedir. Bu kapsamda bir teknoloji entegrasyonu projesi olan FATİH projesinin 21. yüzyıl
becerileri ile olan ilişkisini ortaya koymak amacıyla ilgili değerlendirmeler yapılmış ve
önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Sözcükler: 21. yüzyıl becerileri, FATİH projesi, Teknoloji entegrasyonu
ABSTRACT
It is necessary for today’s people to get an achievement and have a part in employment of the 21st
century, they have some basic knowledge called as 21st century skills besides some basic
knowledge and skills. In this study, first of all, it is tried to emphasize that the importance of the
21st century skills. Another aspect of the study is related with the FATİH Project which targets to
integrate information technologies to learning and teaching processes. When we look at the
contents of 21st century skills and FATİH Project, there are some relations between them which
are direct or indirect. Within this framework, in order to present the relations between FATİH
Project and 21st century skills, assessment and some suggestions will be made.
Keywords: 21st century skills, FATİH Project, Technology integration
FATİH Projesi Değerlendirmesi …
210
GİRİŞ
Okuma, yazma, matematik ve fen dersleri günümüz eğitim programlarının temelini
oluşturmaktadır. Ancak mevcut eğitim programları, öğrencileri yaşama hazırlamada
yetersiz kalmakta ve 21. yüzyıl iş dünyasının beklentileri doğrultusunda çalışanlar
yetiştirilmesinde arzulanan başarıyı sağlayamamaktadır (Baskan, 2001). 1991 yılında
ABD Çalışma Bakanlığı tarafından yayımlanan SCANS (The Secretary’s Commission
on Achieving Necessary Skills) raporuyla işletmelerin ihtiyaçları ve burada çalışacak iş
gücü için gerekli nitelikler ortaya konmuştur. Bu rapor işverenlere ve eğitimcilere belli
bir iş kolundaki bireyin başarılı olabilmesi için neler yapabilmesi gerektiğini
açıklamaktadır. Bu rapor neticesinde iş yaşamında gerekli olarak görülen becerilerin
sunulması sonucunda, gençlerin yarısının bu becerilerden yoksun olarak okulu
tamamladıkları ortaya çıkmıştır (SCANS, 1991). Bireylerin 21. yüzyıl istihdamında pay
sahibi olabilmeleri için temel bilgi ve temel beceriler ile edindikleri okul diplomaları
yeterli olmamakta, sahip oldukları temel becerilerinin ötesinde, 21. yüzyıl becerileri
olarak adlandırabileceğimiz bir dizi beceriye sahip olmaları gerekmektedir. Geçmiş
yüzyıllarda salt bilgi değerli ve geçerli iken günümüzde tek başına bilgi ve bilgi sahibi
olunması yeterli olmamaktadır. 21. yüzyıl bireyinin gerek eğitim yaşamında gerekse iş
yaşamında başarılı olabilmesi için; yaratıcı ve eleştirel düşünebilen, başkaları ile
işbirliği yapabilen, problem çözücü ve yüksek iletişim becerilerine sahip, gerekli bilgiye
nasıl ulaşabileceğini bilen, bilgiye ulaşırken teknoloji kullanabilen, yeni fikirlere açık,
esnek ve uyumlu, sorumluluklarını bilen, öz-yönetimli ve inisiyatif sahibi, sosyal ve
kültürel becerileri gelişmiş, üretken ve liderlik becerilerine sahip bir birey olması
gerekmektedir. Ülkemizde de bu kapsamda Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği
tarafından 26 Haziran 2012 tarihinde “21. Yüzyıl Becerileri ve Eğitimin Niteliği
Toplantı Dizisi” başlatılmıştır (TÜSİAD, 2012). Elbette ki bu becerilerin bireylere
kazandırılmasına yönelik olarak eğitim programlarının tekrar ele alınarak yenilenmesi
ve eğiticilerin 21. yüzyıl becerilerinden haberdar olarak bilinçli bir şekilde ders
programlarına bu becerileri entegre etmeleri beklenmektedir.
Eryılmaz & Uluyol
211
Bu çalışmanın iki temel amacı bulunmaktadır. Bunlardan ilki, 21. yüzyıl becerilerini
tanıtmak ve bu becerilerin önemi vurgulamaktır. Çalışmanın diğer amacı ise, bir
teknoloji entegrasyonu projesi olan FATİH projesinin 21. yüzyıl becerileri ile olan
ilişkisini tartışarak ortaya koymaktır.
21. YÜZYIL BECERİLERİ
21. yüzyıl becerilerinin neler olduğu üzerinde evrensel bir görüş bulunmamaktadır.
Ancak bazı büyük şirket CEO’larının, bazı kuruluşların ve bilim insanlarının söz
konusu becerilerin neler olduğu ve nasıl sınıflandırıldıklarına dair bir takım çalışmaları
mevcuttur (TÜSİAD, 2013). Bu araştırmada 21. yüzyıl becerileri üç ana başlık altında
13 beceri olarak ele alınmıştır (Partnership For 21st Century Skills, 2013):
1. Öğrenme ve Yenilikçilik Becerileri
Yaratıcı Düşünme
Eleştirel Düşünme
Problem Çözme
İletişim
İşbirliği
2. Bilgi, Medya ve Teknoloji Becerileri
Bilgi Okuryazarlığı
Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT) Okuryazarlığı
Medya Okuryazarlığı
3. Yaşam ve Kariyer Becerileri
Esneklik ve Uyum
Kendini Yönetme
Sosyal Beceriler
Üretkenlik ve Hesap Verebilirlik
Liderlik
Yaratıcı Düşünme: Yaratıcılık hayatın her alanında mevcuttur ve karşımıza bilimsel bir
buluş, eşsiz bir sanat eseri, müthiş bir bina ya da oyuncak tasarımı olarak çıkabilir.
Yaratıcılık, sanatta ve bilimde ne kadar geçerliyse değişik yaşam durumları veya insan
ilişkileri için de o kadar geçerlidir (Öztürk, 2004). Ancak yaratıcı düşünme çoğu zaman
FATİH Projesi Değerlendirmesi …
212
yoktan var etmek değil, birbirinden bağımsız gibi görünen mevcut durumlar arasındaki
ilişkiyi görebilme ve yeni bir bağıntı kurma sürecidir (Goodman, 1995). İş dünyasında
hızla değişen eğilimler, yıkıcı rekabet ve daha önce karşılaşılmayan müşteri talepleri,
işletmeleri ve orada çalışan en alttan en üste her kademedeki insanı başarılı olmak ya da
elde edilen başarıyı sürdürebilmek için ‘yenilikçi’ ve ‘yaratıcı’ olmaya zorlamaktadır
(Biçer & Düztepe, 2003).
Eleştirel Düşünme: Eleştirel düşünme Sokrates’ten beri insan hayatının bir parçası olsa
bile bu düşüncenin tanımı 20. yüzyılın başına kadar tam olarak yapılamamıştır. Eleştirel
düşünme, birçok zihinsel etkinliği içeren çok yönlü bir süreçtir bu yüzden de
tanımlamak basit değildir (Dağkıran, 2010). 1990 yılında Amerikan Psikoloji
Derneğinin (APA) öncülüğünde Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'dan 46
kuramcının katılımıyla yapılan çalışmalar sonunda eleştirel düşünme, "bireyin ne
yapacağına ve neye inanacağına karar vermesi için çözümleyici, değerlendirmeye
yönelik bilinçli yargılarda bulunması ve bu yargıları ifade etmesi" biçiminde
tanımlanmıştır (Seferoğlu & Akbıyık, 2006). Günümüzde eğitimin en önemli amacı,
değişik koşullara uyum sağlayabilecek, sorgulayabilecek, eleştirel ve çok yönlü
düşünebilen, insanlara saygılı ve düşüncelere hoşgörü ile bakabilen becerilere sahip
sorumlu vatandaşlar yetiştirmektir (Kutlu & Schreglmann, 2011). Bilgi çağının
bireylerinin kendileriyle ilgili gelişmeler ve tartışmaların dışında kalmaması ve
katılımcı vatandaşlar olabilmesi için sahip olması gereken en önemli özelliklerden birisi
eleştirel düşünme becerisini kazanmış olmalarıdır (Tümkaya & Aybek, 2008).
Problem Çözme: Günlük yaşantımızda aşmamız gereken bir takım engel ve zorluklarla
karşılaşırız. Zamanımızın ve enerjimizin büyük bir kısmını ise söz konusu bu engel ve
zorlukların üstesinden gelebilmek için harcarız (Korkut, 2002). Karşılaştığımız engeller
ve güçlükler genel anlamda “problem” olarak nitelenmekle birlikte alanyazında
problemin çeşitli tanımları bulunmaktadır. Göğebakan’a (2012) göre problem karmaşık,
sıkıntılı ve istenmeyen durumları ifade etmektedir. Saygılı (2010) ise problemi, bireye
ait bilgi ve deneyimler ile çözülebilecek bireyin karşılaştığı durumlar olarak
tanımlamıştır. Güner de (2007) problemi, kişiyi rahatsız eden, çevreden veya kişinin
Eryılmaz & Uluyol
213
kendisinden kaynaklanan yaşam durumları olarak tanımlamaktadır. Anlık çözüm
tepkilerimizin olmadığı durumlar karşılaştığımız problemleri oluştururken, problemlere
karşı farklı düşünce ya da olası çözümler arasından yaptığımız seçimler ise çözüm
eylemini meydana getirir (Korkut, 2002). Bir başka deyişle problem çözme, karşılaşılan
probleme bağlı olarak neyin yapılacağının bilinmediği durumlarda yapılacak olanı
bilmektir (Göğebakan, 2012). Kısacası problem çözme, karşılaşılan engel ve zorlukların
üstesinden gelmenin en iyi yolunu bulmaktır. Korkut (2002) bir adım ileriye giderek
problem çözmeyi, çözüm için önceki deneyimlerimizden yararlanılması ve buna
ilaveten yeni çözüm yollarının bulunması olarak nitelemiştir.
İletişim: İletişimin alanyazında birçok benzer tanımı bulunmaktadır. İletişim, duygu,
düşünce ve bilgilerin mümkün olan her yolla başkalarına aktarılma işidir (Sarkın, 2012).
Bozkurt (2004) iletişimi, bilgiyi aktarma ve anlamlandırma süreci olarak tanımlamıştır.
Tuncel (2009) ise iletişimin, bireyler ve topluluklar arasında söz, yazı, görüntü, simge,
el, kol hareketleri ve benzeri araçlarla duygu ve düşüncelerin iletimini sağlayan bir
etkileşim süreci olduğunu belirtmiştir. İnsanlar farkında olmadan yaşadıkları sosyal
çevre içerisinde birbirleriyle iletişim kurarlar. Karşılaştıkları sorunları çözebilmek için
birbirleriyle fikir alışverişinde bulunurlar. İletişimde başarılı olan insanlar genellikle
özgüveni yüksek, saygılı, işbirliği ve paylaşıma açık, sorunlara karşı duyarlı ve çözüm
arayıcı kişilerdir. Başkalarının düşüncelerine saygı göstermeyen ve sadece kendi
düşüncelerini mutlak doğru kabul eden kişiler toplum içerisinde sağlıklı iletişim
kuramazlar (Tuncel, 2009). İletişim becerilerinin çalışma hayatındaki önemine dair
araştırmalara son yıllarda daha fazla rastlanılmaktadır. Etkili iletişim becerileri insan
ilişkilerinde ve özellikle insanlarla daha çok bir arada bulunulması gereken meslek
gruplarında ilişkileri kolaylaştırmaktadır. Bu meslek gruplarına örnek vermek istersek,
doktor, hemşire, öğretmen, polis, asker, bankacı, avukat, satış elemanı, sosyal hizmet
danışmanı, psikolog ve psikiyatrist olarak sıralayabiliriz.
İşbirliği: İşbirliği, aynı amaç ve çıkarlara sahip kişilerin oluşturdukları çalışma ortaklığı
veya ortak bir amaç doğrultusunda bireylerin veya kümelerin birlikte davranması olarak
tanımlanabilir (Tuncel, 2009). Literatürde ortak bir amaç doğrultusunda öğrencilerin
FATİH Projesi Değerlendirmesi …
214
birlikte çalışmasına pek çok isim verilmiştir. İşbirlikli öğrenme, toplu öğrenme, kubaşık
öğrenme, takım çalışması, grup çalışması gibi adlandırmalar içerisinden “işbirlikli
öğrenme” yaygın olarak kullanılmaktadır. 21. Yüzyıl toplumunun insan nitelikleri,
geleneksel insan niteliklerinden farklılıklar göstermeye başlamıştır. Günümüz insanı
yaratıcı, girişimci, bilgiye ulaşma yollarını bilen, bilgi teknolojilerini kullanabilen,
üretken, sorumluluklarının farkında ve takım ruhuyla çalışabilen bireyler olarak pek çok
niteliğe sahip olmak zorundadır. Bu nitelikler çerçevesinde başarıya ulaşabilmek için
bireylerin bir araya gelerek ortak bir çalışma oluşturmalarını, işbirliği becerisi
kapsamında düşünebiliriz.
Bilgi Okuryazarlığı: Teknolojinin hızlı gelişimi ve bilgi teknolojilerinin günlük
yaşantımıza girmesiyle birlikte dünya toplumları, bilgi toplumu olma yolunda hızlı bir
değişim içine girmiştir. Bireylerin yaşamlarını kolaylaştıran ve zenginleştiren bilgi ve
bilgi kaynaklarına erişim yolları artmıştır. Bilgiye erişimin kolaylaşmasıyla doğru
orantılı olarak elde edilebilecek bilgi miktarının artmış olması, aşırı bilgi yükü
problemine neden olmaktadır. Yapılan araştırmalar aşırı bilgi yükünün karar verme
becerilerimizi yarı yarıya azalttığını göstermektedir. Bilgi miktarındaki bu artış
nedeniyle bilgi kaynaklarına erişim becerilerimizin gelişmesi gerekmekte ve artan bilgi
üretimi nedeniyle de eski bilgilerimizin geçerliliğini yitirmesinden dolayı yaşam boyu
öğrenme bir zorunluluk haline gelmektedir (Saatçioğlu, Özmen & Özer, 2003). Gerek
elektronik bilgi kaynaklarının artması gerekse yaşam boyu öğrenmenin mecbur
kılınmasından dolayı bilgi okuryazarlığı kavramı yaşantımıza girmiş ve bilgi
okuryazarlığı becerisine sahip bireylerin yetiştirilmesi önem kazanmıştır.
Günümüz toplumunda bireyler araştırmalarında, çalışmalarında, iş yerlerinde ve
yaşamlarında farklı bilgi seçimleriyle karşı karşıyadırlar. Günümüzde bilgi, kamu
kaynakları, özel kuruluşlar, üreticiler, servis sağlayıcıları, medya, kütüphaneler ve
internet üzerinden kullanılabilmekte ve giderek bilgiye filtresiz ulaşılabilmektedir. Bu
da doğruluk, geçerlik ve güvenirlik bakımından soru işaretleri doğurmaktadır. Buna ek
olarak bilgi görsel, işitsel ve metinsel olmak üzere birden fazla medya aracılığı ile
kullanılmaktadır. Söz konusu bu durumlar bilginin değerlendirilmesi, anlaşılması ve
Eryılmaz & Uluyol
215
bilginin etik ve yasal olarak kullanılmasında sorunlara neden olmaktadır. Ayrıca
bilginin niteliğinin belirsizliği ve artan miktarı da toplum için büyük bir sorun
olmaktadır.
Bilgi okuryazarlığı kavramı ilk olarak 1974 yılında Amerikan Bilgi Endüstrisi (SIIA)
başkanı Paul G. Zurkowski tarafından kullanılmıştır. Zurkowski, Kütüphane ve Bilgi
Bilimi Ulusal Komisyonu (NCLIS) için hazırlanan bir raporda bilgi okuryazar kişileri,
bilgi kaynaklarını kullanmayı bilen, birincil kaynakların yanı sıra çeşitli bilgi araçlarını
kullanma becerisine sahip kişiler olarak tanımlamıştır. Amerikan halkının klasik tabirle
hemen hemen tamamının okuryazar olduğunu, buna karşın nüfusun altıda biri gibi çok
az bir kısmının bilgi okuryazarı olduğunu belirtmiştir (Polat ve Odabaş, 2008).
Amerikan Kütüphane Derneğinin (ALA) bir alt bölümü olan Kolej ve Araştırma
Kütüphaneleri Derneği (ACRL) tarafından bilgi okuryazarlığı; bilgiye gereksinim
duyulduğunun bilinmesi, bilginin elde edilmesi, değerlendirilmesi ve etkin olarak
kullanılması şeklinde bireyin gereksinim duyduğu bir dizi yetenekler olarak
tanımlanmıştır (ACRL, 2013).
Bilgi ve İletişim Teknolojileri Okuryazarlığı: Teknoloji insanların günlük yaşamında
büyük bir önem taşımaktadır ve bu önem önümüzdeki yıllarda giderek daha da
artacaktır. Artık bilgi ve iletişim teknolojileri evde, okulda, işyerinde ve toplumun her
alanında daha yaygın hale gelmiştir. Bir kitap okumak için bilgisayar ile kütüphanelerin
veri tabanlarını taramak, bankaların otomatik vezne makinelerinden para çekmek veya
telefonumuza gelen mesajlar günlük olağan faaliyetler haline gelmiştir. Bu nedenle
okuryazarlık kavramının, teknolojik tabanlı becerileri ve vatandaşların teknolojik bir
dünyada çalışmalarını sağlayacak yetenekleri içerecek şekilde genişletilmesi
gerekmektedir (Panel, 2002).
Bilgisayar okuryazarlığı terimi uzun yıllar boyunca bilgisayar ve bilgi teknolojileri
kullanımına yatkınlığı ifade eden bir insan becerisi olarak kullanılmıştır. Son yıllarda
popülerliğini yitirmesine rağmen bilgisayar okuryazarlığı hâlâ eğitim alanyazında
yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak, son yıllarda bilgisayar yetkinliğinin ötesinde
daha geniş ve daha kapsayıcı bir tanıma ihtiyaç duyulmuştur. İletişim ağları ve internet
FATİH Projesi Değerlendirmesi …
216
gibi teknolojik gelişmeler bilgi ve iletişim teknolojileri okuryazarlığı (BİT) teriminin
yaygın kullanımına neden olmuştur. Video konferans, e-posta ve internet sunucu ağlar
gibi iletişim araçlarının kullanımı ve bu kullanım ile bilginin hızlı ve geniş kesimlere
yayılması bilgisayar okuryazarlığı kavramı yerine BİT okuryazarlığı kavramının
kullanılmasını gerektirmiştir (Oliver & Towers, 2000).
BİT okuryazarlığı, bir bilgi toplumunda işlevsel olabilmek (hizmet etmek, görev
yapmak, çalışmak) amacıyla bilgiye erişmek, bilgiyi yönetmek, bilgiyi bütünleştirmek,
bilgiyi değerlendirmek ve yeni bilgi oluşturmak için dijital teknolojiyi, iletişim
araçlarını ve/veya iletişim ağlarını kullanmak olarak tanımlanabilir (Panel, 2002).
Geçmiş yüzyıllarda okuma ve yazma ne kadar önemli ise 21. yüzyılda da BİT
okuryazarlığı büyük önem taşımaktadır. 21. yy okuryazarlığının bir biçimi olan BİT
okuryazarlığı, dijital ortamlarda bilginin araştırılması ve bilginin iletimi gibi becerileri
içermektedir. BİT okuryazar öğrenciler daha iyi problem çözen ve daha çok öz
yönetimli bireyler olurlar. Okul yaşamının ötesinde bilgi toplumunda üretken bir
vatandaş olabilmek ve işverenlerin arzuladığı söz konusu bu becerilere sahip çalışanlar
olabilmek için BİT okuryazarlığı önem arz etmektedir (Katz & Macklin, 2007).
Medya Okuryazarlığı: Medyanın insan hayatında büyük bir güçtür çünkü haber ve bilgi
verme, toplumsallaştırma, eğitim, eğlendirme, kültürel değerleri koruma,
denetim/eleştiri ve kamuoyu oluşturma gibi birçok önemli işlevi vardır. Medya
okuryazarlığı ise büyük çeşitlilik gösteren formlardaki mesajlara ulaşma, bunları
çözümleme, değerlendirme ve iletme yeteneği olarak tanımlanmaktadır (Aufderheide,
1993). Medya okuryazarlığı merkezi kurucusu Thoman (2003), medya okuryazarlığını,
her gün televizyon, radyo, bilgisayar, gazete, dergi ve reklamlar aracılığıyla alınan
yüzlerce ve hatta binlerce sözlü ve görsel sembolleri yorumlama ve bunlardan kişisel
anlamlar çıkarabilme becerisi olarak tanımlar. Medya okuryazarlığının en öne çıkan
yönü çeşitli medya kaynaklarında gelen mesajları doğru çözümleyebilmek sadece yüzey
değil derin mesajları da farkına varabilmektir.
Televizyon, internet ve diğer medya kaynakları karşısında en savunmasız grup,
izlediklerinin “gerçek” mi yoksa “kurgu” mu olduğunu ayırt etme becerisine sahip
Eryılmaz & Uluyol
217
olmayan çocuklardır. Daha bilinçli çocuklar ve yetişkinler yetiştirmek için bireylere
ilkokul çağından itibaren medya okuryazarlığı dersleri verilerek medyaya eleştirel
bakabilen nesiller yetiştirme ihtiyacı ortaya çıkmıştır (Kalan, 2010). Medya
okuryazarlığı sadece eğitim almakta olan öğrenciler için değil iş dünyasında çalışmakta
olan yetişkinler için de önem taşır. İş yaşamının her kolunda var olan gerçeklik ve
medya tarafından sunulan kurgu arasındaki farkı algılayıp doğru tespitler yapabilmek
büyük önem taşır. İşverenler medyanın gönderdiği mesajları doğru analiz edip
okuyabilen ve benzer biçimde mesajlar yaratmayı bilen çalışanlara ihtiyaç duymaktadır.
Esneklik ve Uyum: Uyum, işler değiştiği zaman esnek olmaktır. Uyumlu bir kişi,
bağımsız olarak veya bir takımın parçası olarak çalışan, yeni fikirler ve kavramlara açık
ve birden fazla görevi veya projeyi yürüten kişidir. Eğer bir kişi birden çok görevi ve
öncelikleri yönetebiliyor ve değişen koşullara ve/veya çalışmalara uyabiliyorsa, uyumlu
birisi olarak kabul edilir (Uma, 2013). Esneklik ve uyum, durumsal ihtiyaçlara göre yeni
düzenlemeler ve yanıtlar içermektedir ve değişim için bireyin temel inançları ve
tepkileri arasındaki dengeyi sağlar (IOWA, 2013). Dünya büyük bir değişim sürecinden
geçmektedir. Bu büyük değişim içerisinde esneklik ve uyum, 21. yüzyılda eğitim, iş ve
vatandaşlık için gerekli temel beceriler haline gelmiştir. Teknolojik değişimin hızlı
temposu hepimizi öğrenmek, çalışmak ve yaşamak için yeni iletişim yöntemlerine
uyuma zorlamaktadır. Ayrıca gerek okul yaşantımızda, gerek iş yaşantımızda gerekse
ev yaşantımızda her an beklenmedik durumlarla karşılaşabilmekte ve planlarımızı
değiştirmek zorunda kalabilmekteyiz. Yeni koşullara göre yapacaklarımızı ayarlamak
ve uyarlamak zorundayız. Söz konusu bu nedenlerden dolayı esneklik ve uyum becerisi,
herkesin sahip olması ve geliştirmesi gereken, vazgeçilmez bir beceridir (Trilling &
Fadel, 2009).
Kendini Yönetme: Kendini yönetme mantıklı bir değer yargısı sistemine dayanan doğru
hedeflere ulaşmak için zamanımızı ve yeteneklerimizi en doğru şekilde kullanma
sürecidir (Timm, 1993). Kendini yönetme birçok beceriyi kapsamaktadır ancak
günümüz ihtiyaçları doğrultusunda zamanı, hedefleri iyi yönetmek ve yaşam boyu
öğrenme en öne çıkan becerilerdir. 21. yüzyılda insanlar iş, eğitim, ev ve özel
FATİH Projesi Değerlendirmesi …
218
hayatlarında yapılması geren işler, görevler ya da ödevler tarafından dört bir yandan
kuşatılmıştır. Bütün bu başarılması gereken görevleri zamanında ve yeterli şekilde
tamamlayabilmek için şirket yöneticisinden öğrenciye ve hatta ev hanımlarına kadar her
bireyin kendini yönetme becerisine sahip olması gerekmektedir.
Sosyal Beceriler: Sosyal becerilerin alanyazında çok farklı tanımları olsa da en basit
şekliyle bir görevi tamamlayabilmek için gerekli özel beceriler olarak tanımlanabilirler
(McFall, 1982). Yüksel (1998) ise sosyal becerileri “kişiler arası ilişkilerde sosyal
bilgiyi alma, çözümleme, uygun tepkide bulunma, hedefe yönelik ve sosyal bağlama
göre değişen; hem gözlenebilen hem de gözlenemeyen bilişsel ve duyuşsal öğeleri
içeren ve öğrenilebilir davranışlar” olarak tanımlamaktadır. İnsanlar doğaları gereği
sosyal canlılardır ve eski çağlardan beri bir arada yaşama eğilimindedirler. Birlikte
yaşama, eğitim alma ve çalışma gibi hayatın temel gereksinimlerini karşılayabilmek için
kişiler arası etkili bir iletişim gereklidir. Bu iletişimi sürdürmek ve sosyal olarak kabul
edilmek için bireylerin bir takım sosyal becerilere küçük yaştan itibaren gereksinimi
vardır. Bu sosyal beceriler sayesinde insanlar içinde bulundukları topluma uyum sağlar
(Kurt, 2010). Artık her yaş grubundaki insandan beklenen diğerleriyle uyumlu ve
üretken biçimde çalışmasıdır. Bu diğerleri kimi zaman sınıf arkadaşları kimi zamanda
aynı kurumda çalıştıkları meslektaşları ya da müşterileri olabilmektedir. İşte bu beraber
çalışmayı en verimli biçimde gerçekleştirmek için kişinin ihtiyacı olan şey sosyal
becerilerdir. Bireylerin yaşamındaki başarının sadece %20’sinin zeka tarafından
belirlendiğini, geriye kalan %80’nin duygusal zeka ve sosyal beceriler tarafından
belirlendiğini öne sürer (Goleman, 1995).
Üretkenlik ve Hesap Verebilirlik: Üretkenlik grup ve takım hedefleri doğrultusunda,
öncelikli ihtiyaçları belirleyerek, zaman yönetimi, etik çalışma ve işbirliği becerilerini
kullanarak bir ürün yaratma becerisidir. Üretkenlik ve hesap verebilirlik birbiri ile
bağlantılıdır. Hesap verebilirlik; bir ürünün yaratılmasında rol alarak ürünün
performansından sorumlu olmaktır (21st Century Skills, 2013). Yüzyıllar boyunca iş
dünyasında üretken işçiler ve eğitim dünyasında da üretken öğrenciler talep edilmiştir
ve bu talep son yıllarda ivmelenerek artmaktadır. Artık projeler tanımlamak, planlamak,
Eryılmaz & Uluyol
219
yürütmek ve değerlendirmek, 21. yüzyıl işçiliğinin para birimi haline gelmiştir ve bu
nedenle 21. yüzyıl öğrenme yapılanmasında proje öğrenimi daha çok önem kazanmıştır.
Günümüz 21. yüzyıl insanından projeler yönetmesi ve yönettiği projelerden sonuçlar
çıkarması beklenmektedir. Bu nedenle üretkenlik ve hesap verebilirlik becerisi 21.
yüzyılda tüm öğretmen ve öğrencilerin okulda, iş yerinde ve yaşamlarında başarılı
olabilmeleri için gerekli olan bir beceri olmuştur (Trilling & Fadel, 2009).
Liderlik: lider; bir grup insanı belli amaçlar çevresinde toplayarak, bu amaçları
gerçekleştirmek için onları eyleme geçirme yeteneğine sahip bireydir (Eren, 2003). Eski
çağlarda en iyi savaşan ya da en güçlü olan birey grubun lideri olurdu çünkü atalarımız
için en önemli unsur, hayvan ya da düşman saldırıları karşında hayatta kalabilmekti.
Modern hayatta ise liderden beklenen özellikler tamamen değişmiştir. Artık artan
rekabet, talep kâr işgücü, hızlı değişim ve artan stresle başa çıkabilmek liderliğin
vazgeçilemez özellikleri haline gelmiştir. Önceden bir şirketin başarılı olması için
istikrarı ve kaliteyi koruması yeterliyken, günümüzün değişken ve karmaşık
koşullarında başarılı olmak isteyen kurumlar ve bu kurumlarda çalışan yöneticiler
liderlik becerilerini geliştirmek durumunda kalmışlardır (Leblebici, 2008). İş hayatında
liderliğin aranan bir beceriye dönüşmesinin asıl sebebi iyi bir liderin düşünceleri
eylemlere, öngörüleri gerçeklere, engelleri yeniliklere, fikir ayrılıklarını uzlaşmaya,
alınan riski olumlu sonuca dönüştürebilmesi; kısaca, elindeki tüm imkânları, en doğru
biçimde kullanarak başarıya ulaşmasıdır (Kouzes & Posner, 1995).
FIRSATLARI ARTIRMA VE TEKNOLOJİYİ İYİLEŞTİRME
(FATİH) PROJESİ
Kısaca “FATİH” olarak adlandırılan Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme
Hareketi Projesi, Kasım 2010 tarihinde Milli Eğitim Bakanlığı ile Ulaştırma Bakanlığı
arasında imzalanan bir protokol ile hayat bulmuştur ve 5 yılda tamamlanması
öngörülmüştür. FATİH projesi, eğitim ve öğretimde fırsat eşitliğini sağlamayı ve
okullardaki teknolojiyi iyileştirmeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda bilişim teknolojileri
araçlarının derslerde etkin kullanımını içermektedir. Okulöncesi, ilköğretim ve
FATİH Projesi Değerlendirmesi …
220
ortaöğretim düzeyinde olmak üzere tüm okullarımızda, yaklaşık 570 bin derslikte,
etkileşimli tahta ve internet kullanımının sağlanması, her öğretmen ve öğrenciye tablet
bilgisayar verilmesi, bilişim teknolojileri (BT) tabanlı öğretime uyumlu e-içeriklerin
oluşturulması hedeflenmiştir. Ayrıca tüm bunların öğrenme ve öğretme sürecinde etkin
kullanımını sağlamak maksadıyla öğretmenlere hizmet içi eğitimlerin verilmesi
planlanmıştır (MEB, 2014).
FATİH projesine baktığımızda, projenin 5 ana bileşenin olduğunu görmekteyiz. Bu
bileşenler; (i) donanım ve yazılım altyapısının sağlanması, (ii) eğitsel e-içeriğin
sağlanması ve yönetilmesi, (iii) öğretim programlarında etkin BT kullanımı, (iv)
öğretmenlerin hizmet içi eğitimi, (v) bilinçli, güvenli, yönetilebilir ve ölçülebilir BT
kullanımının sağlanması olarak sıralanabilir. Yine projenin bütününe bakıldığında
FATİH projesinin 4 alt projeyi kapsadığı ve bu alt projelerin de sırasıyla; (i) altyapı, (ii)
donanım, (iii) Eğitim Bilişim Ağı (EBA) ve (iv) öğretmen eğitimi olduğu görülmektedir
(MEB, 2014).
21. YÜZYIL BECERİLERİ VE FATİH PROJESİ İLİŞKİSİ
21. yüzyıl becerilerinin içeriğine ve FATİH projesinin kapsamına bakıldığında
aralarında gerek doğrudan gerekse dolaylı bir takım ilişkilerin olduğu görülmektedir.
Bilişim teknolojilerinin öğrenme-öğretme sürecine etkin bir şekilde entegrasyonunu
hedefleyen FATİH projesinin 21. yüzyıl becerilerinden bilgi, medya ve teknoloji
becerileri ile doğrudan ilişkili olduğunu söyleyebiliriz. Tablet bilgisayarların, etkileşimli
tahtaların ve internetin etkin kullanımı elbette ki, bilgi ve iletişim teknolojileri
okuryazarlığı kapsamında düşünülmelidir. Ayrıca internet ağı ile birlikte tablet
bilgisayarlar aracılığıyla bilgiye erişim kolaylaşacağından, aşırı bilgi yükü ve bilgiye
filtresiz ulaşımdan dolayı da doğruluk, geçerlik ve güvenirlik sorunlarının yaşanması
kaçınılmazdır. Söz konusu bu olumsuzlukların giderilmesi de bilgi okuryazarlığı
kapsamında ele alınmalıdır. Yine FATİH projesi kapsamında internet erişiminin
yaygınlaşması, öğrencileri bir medya kaynağı olan internet karşısında savunmasız
bırakabilir. Gerek öğrencilere internet ağı üzerinden ulaştıkları bilgilerin gerçek mi
Eryılmaz & Uluyol
221
yoksa kurgu mu olduğunu ayırt etme becerisinin kazandırılması gerekse medyaya
eleştirel bakabilmelerinin sağlanması, 21. yüzyıl bilgi, medya ve teknoloji
becerilerinden olan medya okuryazarlığı amaç ve kapsamında yer almaktadır.
FATİH projesinin 4 alt projeden oluştuğunu ve bu alt projelerden birinin de öğretmen
eğitimi projesi olduğunu daha önce belirtmiştik. Bu kapsamda, Milli Eğitim Bakanlığı
ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu arasında imzalanan 21 Mayıs 2012 tarihli
Protokol gereği resmi okullarda görev yapan tüm öğretmenlere “FATİH Projesi Bilişim
Teknolojilerinin ve İnternetin Bilinçli, Güvenli Kullanımı” konulu seminer
planlanmıştır (MEB, 2013). Seminerin içeriğine bakıldığında; bilişim teknolojileri
sistemlerinin etkin kullanımı, bilişim teknolojilerinin bilinçli kullanımı, bilişim
teknolojilerinin güvenli kullanımı, bilişim teknolojilerinin etik kullanımı ve benzeri
konularının yer aldığı görülmektedir. Söz konusu konuların 21. yüzyıl bilgi, medya ve
teknoloji becerileri ile alakadar olduğu aşikârdır.
Dinçer ve arkadaşları (2012), velilerin, öğrencilerin eğitiminde önemli rol oynadığını
ancak velilerin bilgisayar okuryazarlık seviyelerinin düşük olması sebebiyle bu
durumun FATİH projesinin bir sınırlılığı olduğunu belirtmiştir. Ayrıca öğretmen
adaylarının ve öğretmenlerin bilgisayar okuryazarı oldukları inancının aksine, bilgisayar
okuryazarlık seviyelerinin düşük oluşu FATİH projesinin bir diğer sınırlılığıdır. Söz
konusu olumsuzluklara bakıldığında FATİH projesinin başarısı, projenin aktörleri olan
öğrenci, öğretmen ve öğrenci velilerine bilgi, medya ve teknoloji becerilerinin
kazandırılmasına bağlıdır. Özellikle teknolojinin hızlı değişimi ve gelişimi göz önüne
alındığında, bilgi okuryazarlığı kapsamında yer alan yaşam boyu öğrenmenin nedenli
önemli olduğu görülmektedir.
FATİH projesinin bir diğer alt projesi olan Eğitim Bilişim Ağı (EBA) projesi, belki de
FATİH projesinin en önemli ve hayati basamağıdır. EBA, eğitim-öğretim sürecinde
bilişim teknolojileri aracılığıyla etkin materyallerin kullanımını amaçlayan ve Yenilik
ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü tarafından tasarlanan sosyal bir platformdur.
EBA’nın içeriğinde sınıf seviyelerine uygun, güvenilir ve incelemeden geçmiş doğru e-
içerikler yer almaktadır (EBA, 2014). Ancak, FATİH projesinin hayata geçirildiği
FATİH Projesi Değerlendirmesi …
222
okullarda öğretmenlerin özellikle içerik konusunda sıkıntı yaşadıkları ve mevcut
içeriklerin ihtiyaçları karşılamadığı görülmektedir (Kurt ve arkadaşları, 2013). Bu da
projede belirlenen en büyük sınırlılığın içerik olduğunu göstermektedir (Dinçer ve
diğerleri, 2012). Bu olumsuz durumun giderilmesi elbette e-içeriğin nitelik ve sayıca
geliştirilmesi ile mümkün olabilir. 21. yüzyıl becerileri açısından bakıldığında bu
olumsuz durum bir fırsata dönüştürülebilir. E-içeriklerin hazırlanmasında öğrencilerin,
öğrenme ve yenilikçilik becerileri ile yaşam ve kariyer becerilerini kazanmalarına ve
geliştirmelerine dikkat edilebilir. Bu kapsamda e-içeriklerin, yaratıcı düşünme, eleştirel
düşünme, problem çözme, iletişim, işbirliği, esneklik, uyum, kendini yönetme, sosyal
beceriler, üretkenlik, hesap verebilirlik ve liderlik becerilerini kazandıracak ve
geliştirecek şekilde tasarlanmaları gerekmektedir.
SONUÇ VE ÖNERİLER
Günümüzün çağdaş toplumları, teknolojinin hızlı gelişimi ve artan bilgi ihtiyacı
nedeniyle 20. yüzyılın sanayi toplumlarından 21. yüzyılın bilgi toplumlarına
dönüşmüşlerdir. Bireylerin bilgi toplumuna uyum sağlamaları ve 21. yüzyıl iş
dünyasının artan taleplerini yerine getirebilmeleri için 20. yüzyılın salt bilgiyi bilen ve
diplomalı bireylerinden farklı olarak bir takım becerilere sahip olmaları gerekmektedir.
İş dünyası sadece işini iyi yapan çalışanlar değil aynı zamanda yaratıcı, problem çözen,
üretken, sorumluluk sahibi, kendini yönetebilen, iletişimi güçlü ve sosyal beceriler ile
donatılmış bireyler aramaktadır. Elbette ki teknolojiyi kullanamayan, yeni teknolojilere
ve fikirlere uyum sağlayamayan bireylerin günümüzde ve gelecekte toplum içerisinde
başarılı olmayacakları da aşikârdır. Bu nedenlerden dolayı 21. yüzyıl becerileri olarak
adlandırılan becerilerin bireyler tarafından kazanılması ve bu amaç doğrultusunda da
eğitim programlarına uygun bir şekilde entegre edilmesi önem arz etmektedir. Şüphesiz
ki bir beceriden bahsediyorsak o beceriyi ölçebilmemiz gerekmektedir. Bu maksatla 21.
yüzyıl becerileri ile bireylere kazandırılacak standartlar belirlenmeli ve bu standartlara
göre de uygun ölçekler geliştirilmelidir.
Eryılmaz & Uluyol
223
Kısaca, bilişim teknolojilerinin öğretme-öğrenme sürecine entegrasyonu olarak
tanımlayabileceğimiz FATİH projesi, gerek bileşenleri gerekse alt projeleri bakımından
incelendiğinde projenin hedeflerinin, 21. yüzyıl bireylerinin öğrenim yıllarında ve
müteakiben iş yaşamlarında başarılı olabilmelerinin anahtarı olan ve 21. yüzyıl
becerileri olarak adlandırılan becerilerin bireylere kazandırılma amaçlarıyla örtüştüğü
görülmektedir. Bir teknoloji hamlesi ve bir teknoloji politikası olan FATİH projesinin
özellikle 21. yüzyıl becerilerinden bilgi, medya ve teknoloji becerileri ile ilişkili olduğu
söylenebilir. FATİH projesi kapsamında projenin paydaşlarında oluşması arzulanan
kalıcı davranış değişikliklerinin, 21. yüzyıl bilgi, medya ve teknoloji becerilerini
oluşturan bilgi okuryazarlığı, bilgi ve iletişim teknolojileri okuryazarlığı ve medya
okuryazarlığı çerçevesinde düşünülmesinin proje standartları açısından daha sağlıklı
olacağı değerlendirilmektedir.
FATİH projesi her ne kadar teknoloji ağırlıklı bir proje olsa da teknolojiyi bir amaç
olarak değil bir araç olarak kullanmayı amaçlamıştır (EBA, 2014). Bu kapsamda,
Eğitim Bilişim Ağı (EBA) bünyesinde yer alan ve bilişim teknolojilerinin ders
ortamlarında etkin kullanımını sağlayacak olan e-içeriklerin önemi ortaya çıkmaktadır.
Hiç şüphesiz FATİH projesinin başarısının, nitelikli ve zengin e-içeriklere bağlı olduğu
aşikârdır. Mevcut e-içeriklerin geliştirilmesinde ve yeni e-içeriklerin hazırlanmasında
21. yüzyıl becerilerinin gözetilmesi, bir yandan FATİH projesini hedefine ulaştırırken
bir yandan da 21. yüzyıl becerilerinin bireylere kazandırılmasını sağlayabilir. Bu
doğrultuda e-içeriklerin tasarımında, öğrenme ve yenilikçilik becerileri ile yaşam ve
kariyer becerilerinin dikkate alınması gerekmektedir.
KAYNAKLAR
Association of College and Research Libraries, (ACRL). (2013). 08 Kasım 2013
tarihinde http://www.ala.org/acrl/standards/informationliteracycompetency
adresinden erişilmiştir.
FATİH Projesi Değerlendirmesi …
224
Aufderheide, P. (1993). National leadership conference on media literacy. Conference
report. Washington, DC: Aspen Institute.
Baskan, G. A. (2001). Öğretmenlik mesleği ve öğretmen yetiştirmede yeniden
yapılanma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 16-25.
Biçer, G. & Düztepe Ş. (2003). Yetkinlikler ve yetkinliklerin işletme açısından önemi.
Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 2, 13-20.
Bozkurt, N. (2004). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin iletişim becerilerine ilişkin
algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri
Dergisi, 2(4), 443-454.
Dağkıran, D. (2010). The impact on critical thinking of the use of L1and L2 in peer
feedback. Doktora Tezi, Bilkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Dinçer, S., Şenkal, O. & Sezgin, M. E. (2012). Fatih projesi kapsamında öğretmen,
öğrenci ve veli koordinasyonu ve bilgisayar okuryazarlık düzeyleri. Akademik
Bilişim 2013 Konferansı, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
Eğitim Bilişim Ağı, (EBA). (2014). EBA (Eğitim Bilişim Ağı) Projesi. 09 Haziran 2014
tarihinde http://fatihprojesi.meb.gov.tr/tr/icerikincele.php?id=4 adresinden
erişilmiştir.
Eren, E. (2003). Yönetim ve organizasyon. İstanbul: Beta Yayıncılık.
Goleman, D. (1995). Emotional intelligence. New York: Bantam.
Goodman, M. (1995). Creative Managment. Cronwall: Prentice Hall International, T.J.
Press.
Göğebakan, D. (2012). Kubaşık öğrenme ve anlaşmazlık çözümü eğitimi ile
bütünleştirilmiş Türkçe ve sosyal bilgiler programının öğrencilerin akademik
başarı, iletişim ve sosyal problem çözme becerilerine etkisi. Doktora Tezi, Ege
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Eryılmaz & Uluyol
225
Güner, İ. (2007). Çatışma çözme becerilerini geliştirmeye yönelik grup rehberliğinin
lise öğrencilerinin saldırganlık ve problem çözme becerileri üzerine etkisi.
Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
IOWA, (2013). Department of Education. Essential for 21st Century Success. 06 Aralık
2013 tarihinde www.educateiowa.gov/pk-12/iowa-core/universal-constructs-
essential-21st-century-success sayfasından erişilmiştir.
Kalan, G. Ö. (2010). Medya okuryazarlığı ve okul öncesi çocuk: ebeveynlerin medya
okuryazarlığı bilinci üzerine bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İletişim
Fakültesi Dergisi, 39, 59-73.
Katz, R. I. & Macklin, S. A. (2007). Information and communication technology (ICT)
literacy: integration and assessment in higher education. Systemics, Cybernetics
and Informatics, 5(4), 50-55.
Korkut, F. (2002). Lise öğrencilerinin problem çözme becerileri. Hacettepe Üniversitesi
Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 177-184.
Kozunes, J. & Posner, B. (1995). The leadership challenge: how to keep getting
extraordinary things done in organisations. San Francisco: JosseyBass.
Kurt, A. A., Kuzu, A., Dursun, Ö. Ö., Güllüpınar, F. & Gültekin, M. (2013). FATİH
projesinin pilot uygulama sürecinin değerlendirilmesi: öğretmen görüşleri.
Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 1-23.
Kurt, Ş. (2010). Üniversite öğrencilerinin sosyal becerileri geliştirmelerinde dağcılık
eğitimimin etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri
Enstitüsü, Kocaeli.
Kutlu, O. & Schreglmann, S. (2011). Üniversitelerde görev yapan akademisyenlerin
eleştirel düşünme eğilimlerinin fakülte ve ünvanlarına göre incelenmesi.
Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(40), 116-121.
Leblebici, D. N. (2008). 21. yüzyılın liderlik anlayışına bakış. Cumhuriyet Üniversitesi
Sosyal Bilimler Dergisi, 32, 61-72.
FATİH Projesi Değerlendirmesi …
226
Mcfall, R. M. (1982). A review and reformulation of the concept of social skills.
Behavioral Assessment, 4, 1–33.
Milli Eğitim Bakanlığı, (MEB). (2013). FATİH Projesi Bilişim Teknolojilerinin ve
İnternetin Bilinçli, Güvenli Kullanımı. 09 Haziran 2014 tarihinde
http://fatihprojesi.meb.gov.tr/icerikeklenti/e041013125639.pdf sayfasından
erişilmiştir.
Milli Eğitim Bakanlığı, (MEB). (2014). FATİH Projesi Hakkında. 09 Haziran 2014
tarihinde http://fatihprojesi.meb.gov.tr/tr/icerikincele.php?id=6 sayfasından
erişilmiştir.
Oliver, R. & Towers, S. (2000). Benchmarking ICT literacy in tertiary learning settings.
In learning to choose: choosing to learn. Proceedings of the 17th Annual
ASCILITE Conference.
Öztürk, Ş. (2004). Eğitimde yaratıcı düşünme. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim
Fakültesi Dergisi, 8, 77-84.
Panel, I. L. (2002). Digital transformation: a framework for ICT literacy. Educational
Testing Service.
Partnership For 21st Century Skills, (P21). (2013). Framework For 21st Century
Learning. 06 Aralık 2013 tarihinde http://www.p21.org/about-us/p21-framework
sayfasından erişilmiştir.
Polat, C. & Odabaş, H. (2008). Bilgi toplumunda yaşam boyu öğrenmenin anahtarı:
bilgi okuryazarlığı. Küreselleşme, Demokratikleşme ve Türkiye Uluslararası
Sempozyumu, Antalya.
Saatçioğlu, Ö., Özmen, Ö. & Özer, P. S. (2003). Bilgi okuryazarlığı becerilerinin
geliştirilmesinde kütüphanelerin rolü ve dokuz eylül üniversitesi
uygulaması. Bilgi Dünyası Dergisi, 4(1), 45-63.
Sarkın, Y. S. (2012). Çocuğa yönelik aile içi şiddetin ilköğretim 6. 7. ve 8. sınıf
düzeyindeki öğrencilerin iletişim becerileri ve özgüven düzeylerine etkisi.
Eryılmaz & Uluyol
227
Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü,
Konya.
Saygılı, G. (2010). Öğretim teknolojilerinin fen ve teknoloji dersinde kullanımının
ilköğretim öğrencilerinin problem çözme becerilerine öğrenme ve ders çalışma
stratejilerine üst düzey düşünme becerilerine fen ve teknoloji dersine yönelik
tutumlarına ve ders başarısına etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi, Dokuz Eylül
Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Seferoğlu, S. & Akbıyık, C. (2006). Eleştirel düşünme öğretimi. Hacettepe Üniversitesi
Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 193-200.
The Secretary's Commission on Achieving Necessary Skills, (SCANS). (1991). What
work requires of schools: A SCANS report for America 2000. Washington DC:
U.S. Department of Labor.
Thoman, E. (2003). Media literacy: a guided tour of the best resources for teaching. The
Clearing House, 6(76), 278-283.
Timm, P. R. (1993) Successful self management. California: Crisp Publishing.
Trilling, B. & Fadel, C. (2009). 21st century skills: learning for life in our times. John
Wiley & Sons.
Tuncel, A. Z. (2009). Bütünleştirilmiş program uygulamasının ilköğretim 4. sınıf
öğrencilerinin sosyal gelişim becerilerine etkisi. Doktora Tezi, Hacettepe
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Tümkaya S. & Aybek B. (2008). Üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme
eğilimlerinin sosyo-demografik özellikler açısından incelenmesi. Çukurova
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2(17), 13-24.
Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği, (TÜSİAD). (2012). 09 Haziran 2014 tarihinde
http:// www.tusiad.org.tr/bilgi-merkezi/basin-odasi/basin-bultenleri/ sayfasından
erişilmiştir.
FATİH Projesi Değerlendirmesi …
228
Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği, (TÜSİAD). (2013). Türkiye’de Öğretmen
Eğitimini Yeniden Yapılandırmak İçin Bir Model Önerisi. (Yayın No: TÜSİAD-
T/2013-12/543). http://www.tusiad.org.tr/__rsc/shared/file/TUSIAD-Rapor-
egitim-Aralik2013.pdf sayfasından erişilmiştir.
Usemyability, (Uma). (2013). Flexibility and Adaptability. 06 Aralık 2013 tarihinde
http://www.usemyability.org.uk/resources/skills_abilities/flexibility-and-
adaptability. html sayfasından erişilmiştir.
Yüksel, G. (1998). Sosyal beceri envanteri’nin Türkçe’ye uyarlanması: geçerlik ve
güvenirlik çalışmaları. Türk (PDR) Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 9,
39-48.
Zibres, L. (1956). Creative teaching for creative thinking and living. Educational
Leadership, (27), 19-25.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (5.
Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
21st Century Skills. (2013). Productivity and Accountability. 21 Aralık 2013 tarihinde
https://sites.google.com/site/twentyfirststcenturyskills/analysis sayfasından
erişilmiştir.
SUMMARY
Reading, writing, math and science is the basis of today's educational program.
However, the existing training program are, inadequate in preparing students for life
and work; in line with the expectations of the business world in the 21st century the
program cannot provide the desired success upbringing. In 1991, a report published by
the US Department of Labor Scans (Secretary's Commission on Achieving Necessary
Skills) demonstrated the necessary qualifications for the workforce. This report
illustrates the need to make a specific business sector. This report presents life as a
result of business and the skills deemed necessary, it is revealed that half of the young
people complete school as lacking these skills (SCANS, 1991). Information is valuable
and valid only in the past century, while today it is not enough to have knowledge and
information. People in the 21st century need to be successful in business life; creative
Eryılmaz & Uluyol
229
and critical thinkers, problem solvers, and have high communication skills. Moreover
they should know how to achieve the necessary knowledge, be able to use technology to
reach the information, open to new ideas, be flexible and adaptive, know their
responsibilities, be self-managed and proactive owner, have social and cultural skills,
must be an individual with leadership skills and productive ideas. In our country, in this
context, the Turkish Industrialists' and Businessmen's Association on June 26, 2012 by
"21. Century Skills and Qualifications of the Conference of Education "was launched
(TUSIAD, 2012). In order to gain these skills to individuals by considering the renewal
and re-training programs as trainers consciously aware of 21st century skills courses
are expected to integrate these skills.
This study has two main objectives. First one is to introduce the 21st century skills and
emphasize the importance of these skills. The other purpose of the study is to determine
the relationship of FATİH project - a technology integration project- with the 21st
century skills.
There is no universal opinion on 21st century skills. However, a number of studies are
available on some CEOs of major companies, some institutions and scientists in search
of these skills and how they are classified in (TUSIAD, 2013). We will place three major
skills within the scope of our study as 21st century skills, and these skills can be
grouped under three main headings, as follows (P21, 2013): Learning and Innovation
Skills; Information, Media and Technology Skills, and Life and Career Skills.
FATİH Project ensures equal opportunities in education and education technology in
schools. In this context involves the effective use of information technology in the
course. FATİH Project ensures equal opportunities in education and education
technology in schools. In this context the project involves the effective use of
information technology in the courses. In addition, it is planned to equip with tablet
computers and interactive whiteboard in all 570 thousand classrooms. In the process, e-
content will be created and used in learning environments (MoNE, 2014). All students
will be associated with the media and technology skills. FATİH project aims the desired
behavioral changes of the 21st century.
