Conference PaperPDF Available

Türkiye'de Gaz Motorlu Kojenerasyon ve Trijenerasyon Santralleri ile Elektrik Enerjisi Üretimi

Authors:
TÜRKİYE’DE GAZ MOTORLU KOJENERASYON VE
TRİJENERASYON SANTRALLERİ İLE
ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ
Kasım ZOR1, Ahmet TEKE1, Özgür ÇELİK2, Mohammad BARGHI LATRAN1
1Çukurova Üniversitesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü
kzor@adanabtu.edu.tr, ahmetteke@cu.edu.tr, m.b.latran@gmail.com
2Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü
ozgurcelik@adanabtu.edu.tr
ÖZET
Tek bir yakıt girdisi ile birden fazla enerji
türünün eş zamanlı olarak birlikte üretildiği gaz
motorlu kojenerasyon ve trijenerasyon
santrallerinin endüstriyel ve sosyal tesislerde
sayılarının gün geçtikçe artması, bu santrallerin
Türkiye enerji piyasasındaki rolünü
güçlendirmektedir. Ayrıca, %80 verimlilik
koşulunu yerine getiren ve sadece kendi
ihtiyaçları doğrultusunda doğal gazdan elektrik
üretmek isteyen tesislere lisans muafiyeti
getirilmesi, biyogaz motorlu kojenerasyon ve
trijenerasyon santrallerinde üretilen elektrik
enerjisinin şebekeye satışında yenilenebilir enerji
kaynaklarını destekleme mekanizması
(YEKDEM) tarafından sağlanan kilovatsaat
başına 13,3 ABD Dolar sent fiyatlı alım
garantisi teşviki, içten yanmalı gaz motoru
tahrikli santrallerin karbon salınımının az
olması, devreye girme sürelerinin hızlı olması ve
geri ödeme sürelerinin kısalığı, kojenerasyon ve
trijenerasyon santrallerinin son dönemlerde ilgi
odağı haline gelmesini sağlamıştır. Bu
çalışmada, Türkiye’de gaz motorlu kojenerasyon
ve trijenerasyon santrallerinin mevcut durumu ve
güncel mevzuatı araştırılmıştır.
Anahtar kelimeler: Kojenerasyon,
Trijenerasyon, Doğal Gaz, Biyogaz,
Yenilenebilir Enerji.
1. GİRİŞ
Son yıllarda, endüstriyel ve sosyal
tesisler hem enerji verimliliği yüksek
hem de çevre dostu sistemler kurarak
enerji giderlerinin azaltılmasında
alternatif yollar aramaktadır [1].
Kojenerasyon, tek bir yakıt girdisinden
elektrik enerjisi ve kullanılabilir ısının eş
zamanlı olarak üretilmesidir [2]. Gaz
motorlu bir kojenerasyon santralinin
elektrik ve ısı çıktıları Şekil 1’de
gösterilmiştir [1].
Şekil 1. Gaz motorlu kojenerasyon
santrali gösterimi [1]
Trijenerasyon kavramı elektrik, ısı ve
soğutmanın aynı anda üretimi anlamına
gelmektedir. Trijenerasyon gelişmiş
kojenerasyon kavramı olarak görülebilir
[3]. Gaz motorlu bir trijenerasyon
santralinin elektrik, ısı ve soğutma
çıktıları Şekil 2’de gösterilmiştir [1].
Şekil 2. Gaz motorlu trijenerasyon santrali
gösterimi [1]
Şekil 3’te, elektriksel verimliliği %38
olan kömür yakıtlı bir termik santral ve
ısıl verimliliği %90 olan doğal gaz
yakıtlı buhar kazanına sahip bir
konvansiyonel sistem ile elektriksel
verimliliği %43 ve ısıl verimliliği %48
olan bir kojenerasyon santrali
karşılaştırılmaktadır [4]. Konvansiyonel
ve kojenerasyon santrallerin ikisinde de
üretilen elektrik ve ısıl çıktılar aynıdır.
Şekil 3’ten de anlaşılacağı üzere, ayrı
üretim yapan konvansiyonel santraller
birlikte üretim yapılan kojenerasyon
santrallerinden daha fazla enerji
tüketmektedir [5].
Şekil 3. Konvansiyonel üretim ve
kojenerasyon santralinin verimlilik
karşılaştırması [6]
Bu çalışmada, gaz motorlu kojenerasyon
ve trijenerasyon santrallerinin
Türkiye’deki mevcut durumu ve güncel
mevzuatı araştırılmıştır. Bu giriş
bölümünden sonra Bölüm 2’de doğal gaz
motorlu kojenerasyon ve trijenerasyon
santralleri ile ilgili mevzuat, Bölüm 3’te
ise biyogaz motorlu kojenerasyon ve
trijenerasyon santralleri ile ilgili mevzuat
sunulmuştur. Çalışmanın önemli
sonuçları ve önerileri sonuçlar
bölümünde vurgulanmıştır.
2. DOĞAL GAZ MOTORLU
KOJENERASYON VE
TRİJENERASYON SANTRALLERİ
31 Mart 2015 tarihi itibariyle
Türkiye’nin toplam kurulu gücü
70.557,7 MW olup, bu santrallerin
%31’lik bir bölümü doğal gaz tabanlı
yakıtlarla çalışmaktadır [7]. Türkiye’de
gaz motorlu kojenerasyon ve
trijenerasyon santralleri kurulumu yapan
MTU, Borusan Güç Sistemleri, Topkapı
Grubu ve İltekno firmalarından Ocak
2015 itibariyle alınan verilere göre doğal
gaz tabanlı yakıtlarla çalışan gaz motorlu
kojenerasyon ve trijenerasyon
santrallerinin kurulu gücü 822,020
MW’tır [1]. Doğal gaz tabanlı yakıtlarla
çalışan gaz motorlu kojenerasyon ve
trijenerasyon santrallerinin sektörlere
göre dağılımı Şekil 4’te gösterilmiştir.
Şekil 4. Doğal gaz tabanlı yakıtlarla
çalışan gaz motorlu kojenerasyon ve
trijenerasyon santrallerinin sektörlere göre
yüzdesel dağılımı [1]
Ayrıca, doğal gaz tabanlı yakıtlarla
çalışan gaz motorlu kojenerasyon ve
trijenerasyon bölgelere göre kurulu
kapasite değerleri Tablo 1’de verilmiştir.
Tablo 1. Doğal gaz tabanlı yakıtlarla
çalışan gaz motorlu kojenerasyon ve
trijenerasyon santrallerinin bölgelere göre
kurulu kapasite değerleri [1]
Bölgeler
Toplam
Kapasite
(MW)
Marmara
374,629
Akdeniz
163,160
İç Anadolu
90,965
Güneydoğu Anadolu
79,819
Ege
75,379
Karadeniz
34,630
Doğu Anadolu
3,438
Elektrik piyasasında lisanssız elektrik
üretimi yapacak kojenerasyon ve
trijenerasyon santralleri için %80’nin
üzerinde toplam verimlilik şartının
sağlanması koşuluyla, üretim tesislerinin
iletim ve dağıtım sistemine
ηElektrik(38%)
ηIsı(90%) ηIsı(48%)
ηElektrik(43%)
İki sistemde de çıktılar aynı,
ancak yakıt girdileri farklı
100166
Konvansiyonel Üretim Kojenerasyon Santrali
Toplam Verimlilik = 55% Toplam Verimlilik = 91%
bağlanılmasına ilişkin düzenlemelerin
getirdiği sınırlamalar şında kurulu güç
kısıtlaması yoktur. Lisanssız kurulacak
kojenerasyon ve trijenerasyon
tesislerinden üretilen ve ihtiyaç fazlası
olarak sisteme verilen elektrik enerjisi
satılamaz. Bu tesisler, sadece üretim
tesisini kuran kişinin elektrik ihtiyacını
karşılamak için kurulabilir. Bu tesislerde
üretilen elektrik enerjisinin ihtiyaç
fazlası kısmı sisteme verilemez, gün
öncesi ve dengeleme güç piyasalarında
satılamaz ve bir başka kişiye ikili
anlaşmayla satılamaz. Buna rağmen, bu
tesislerde üretilen elektrik enerjisinin
ihtiyaç fazlası kısmının sisteme
verilmesi halinde, ilgili kişiye sisteme
verilen ihtiyaç fazlası enerji için
herhangi bir bedel ödenmez, ihtiyaç
fazlası enerji YEKDEM’e katkı olarak
değerlendirilir. Alçak gerilim (AG)
seviyesinden bağlanacak üretim
tesislerinin toplam kapasitesi, bu üretim
tesislerinin bağ olduğu dağıtım
trafosunun ilgili şebeke işletmecisine ait
bir trafo olması halinde trafo gücünün
%30’u geçemez. Trafonun başvuru
sahibine ait olması durumunda, söz
konusu kapasite trafo gücü kadar olur
[8]. Orta gerilim (OG) seviyesinden
bağlanacak ve lisanssız üretim yapacak
kojenerasyon ve trijenerasyon santralleri,
trafo kapasite tahsisinde her bir trafo
merkezi için kurulu güçlerine göre 500
kW’a kadar ilgili dağıtım şirketlerinin,
500 kW üzerindeki güçler için ise
Türkiye Elektrik İletim A. Ş.’ın (TEİAŞ)
iznine gereksinim duyarlar. Bunun
sebebi ise trafo merkezlerinin arıza akım
limitlerinin kontrol altında tutularak,
limit aşımının engellenmesidir [9].
Şekil 5’te Akdeniz Bölgesi’ndeki bir
hastanede, doğal gazdan lisanssız olarak
elektrik üreten, şebekeye AG
seviyesinden bağlanmış, nominal gücü
849 kW olan gaz motorlu kojenerasyon
santralinin gün içerisindeki elektrik güç
üretim grafiği gösterilmiştir [5].
Şekil 5. 849 kW elektrik gücündeki
kojenerasyon santralinin gün içerisindeki
elektrik güç üretim grafiği [5]
Kojenerasyon ve trijenerasyon santralleri
ile lisanslı üretim yapmak isteyen
tesislerde, lisanssız elektrik üretimi
kriteri olan %80 verimlilik koşulu
aranmamaktadır. Lisanslı üretim
yapacak tesisler, ürettikleri elektrik
enerjisini Piyasa Mali Uzlaştırma
Merkezi (PMUM) aracılığıyla enerji
borsası olarak nitelendirilebilecek
sisteme satarlar. Yüksek güçteki gaz
türbini tahrikli kojenerasyon santralleri
ve kombine çevrimli güç santralleri,
üretim lisanslı küçük ölçekli gaz motoru
tahrikli kojenerasyon ve trijenerasyon
santralleri aynı piyasada eşit koşullarda
satış yaptığından, küçük ölçekli
santrallerin kendilerine yetecek kadar
enerjiyi lisanssız olarak üretmesi ve
gereksiz yere iletim ve dağıtım hatlarını
meşgul etmemesi tavsiye edilmektedir
[5].
3. BİYOGAZ MOTORLU
KOJENERASYON VE
TRİJENERASYON SANTRALLERİ
Biyogaz, organik maddelerin oksijensiz
ortamda biyolojik yıkımı sonucunda
üretilen yanıcı bir gazdır [10]. Biyogaz
üretim sürecinde sıklıkla hayvansal
atıklar veya insan atıkları, bitki artıkları,
biyokütle gibi organik maddeler,
kanalizasyon ve atık suları veya çöp
olarak nitelendirdiğimiz katı atıklar
kullanılırlar. Biyogazın temel bileşenleri
%35 oranındaki karbondioksit (CO2) ve
%60 oranındaki karbondioksitten 20 kat
daha küresel ısınma potansiyeli
barındıran bir sera gazı olan metandır
(CH4) [11]. Biyogaz içeriğinde bulunan
diğer gazlardan genellikle hidrojen (H2)
%1-2’nin altında, karbonmonoksit (CO)
10-100 ppm arasında, azot (N2) %4’ün
altında ve hidrojensülfür (H2S)
kullanılan materyale bağ olarak 100-
5000 ppm aralığındadır [12].
Biyogaz motorlu kojenerasyon ve
trijenerasyon santralleri ile 7.200 süt
ineğinin atığı, 1.400.000 yumurta
tavuğunun atığı, 5.000 dekarlık alanda
ekili mısır, 500.000 nüfuslu şehrin atık
suyu veya 125.000 kişilik bir şehrin katı
atıklarından saatte yaklaşık olarak 1 MW
elektrik gücü üretilebilmektedir [13].
Türkiye’de gaz motorlu kojenerasyon ve
trijenerasyon santralleri kurulumu yapan
MTU, Borusan Güç Sistemleri, Topkapı
Grubu ve İltekno firmalarından Ocak
2015 itibariyle alınan verilere göre
biyogaz motorlu kojenerasyon ve
trijenerasyon santrallerinin kurulu gücü
199,665 MW’tır [1]. Biyogaz motorlu
kojenerasyon ve trijenerasyon
santrallerinin uygulama çeşitlerine göre
dağılımı Şekil 6’da gösterilmiştir.
Şekil 6. Biyogaz motorlu kojenerasyon ve
trijenerasyon santrallerinin uygulama
çeşitlerine göre yüzdesel dağılımı [1]
Yenilenebilir enerji kaynaklarının
elektrik enerjisi üretimi amaçlı
kullanımına ilişkin kanunda belirtildiği
üzere biyokütleden ve çöpten elde edilen
gazlardan üretilen enerji yenilenebilir
enerji olarak değerlendirilmektedir.
Buna göre, yenilenebilir enerji
kaynakları (YEK) destekleme
mekanizmasına tabi olan biyogaz
motorlu kojenerasyon santrali sahipleri,
31 Aralık 2015 tarihine kadar şebekeye
yapacakları elektrik enerjisi satışları için
kilovatsaat (kWh) başına 13,3 ABD
Dolar sent fiyatlı alım garantisi teşvikine
sahiplerdir. Biyogaz motorlu
kojenerasyon ve trijenerasyon
santrallerinin bölgelere göre kurulu
kapasite değerleri ise Tablo 2’de
verilmiştir.
Tablo 2. Biyogaz motorlu kojenerasyon
ve trijenerasyon santrallerinin bölgelere
göre kurulu kapasite değerleri [1]
Bölgeler
Toplam
Kapasite
(MW)
Marmara
83,305
İç Anadolu
64,948
Akdeniz
23,593
Güneydoğu Anadolu
8,966
Karadeniz
7,731
Ege
6,701
Doğu Anadolu
4,421
31 Aralık 2015’ten sonraki teşvik fiyatı
Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek
olup, 13,3 ABD Dolar sent/kWh’ten
fazla olamaz. Bunlara ek olarak,
kurulum ve işletmesinde yerli
ekipmanların kullanıldığı biyogaz
kojenerasyon ve trijenerasyon
santralleri, 13,3 ABD Dolar sent/kWh
fiyatının üzerine katkı olarak bir sonraki
sayfadaki Tablo 3’te verilen avantajlara
sahiplerdir [14].
Tablo 3. Yerli ekipman kullanan
biyogaz kojenerasyon ve trijenerasyon
santrallerinde elektrik enerjisi
satışındaki ek teşvik [14]
Ekipmanlar
Yerli Katkı
İlavesi (Dolar
sent/kWh)
Akışkan yataklı
buhar kazanı
0,8
Sıvı veya gaz yakıtlı
buhar kazanı
0,4
Gazlaştırma ve gaz
temizleme grubu
0,6
Buhar veya gaz
türbini
2,0
İçten yanmalı motor
veya stirling motoru
0,9
Jeneratör ve güç
elektroniği
0,5
Kojenerasyon
sistemi
0,4
3.1. Hayvansal Atıklar ve Bitki Artığı
Uygulamaları
Biyogaz organik maddelerin çürütülmesi
veya fermantasyonu ile elde edilir.
Temel madde yaygın olarak çamur veya
katı haldeki atıktır. Yenilenebilir
işlenmemiş maddeler veya gıda
endüstrisi atıkları genellikle
kofermantasyon amaçlı kullanılır. Bu
yollarla üretilen gazın %50-70’i
arasındaki bölümü yüksek kaliteli bir
yakıt olan metandır. Biyogaz
santrallerinde çeşitli uygulamalar
mevcuttur. Bazı sistemler tamamen
çamur veya katı haldeki atıkla çalışırken,
diğerleri sadece yenilenebilir işlenmemiş
maddeleri kullanabilirler. Ancak sıklıkla,
sözü geçen organik maddelerin
karışımları kullanılır [15].
Biyogaz motorlu kojenerasyon
santrallerinin çalışma prensibi basit
olduğu kadar yüksek proses
mühendisliği içermektedir. Organik
maddenin fermantasyonu ile biyogaz
üretilir ve toplanır. Biyolojik veya
kimyasal desülfürizasyon sisteminde
hidrojensülfür elendikten sonra, motorda
yanmaya elverişli gaz kojenerasyon
santralinde yakılarak elektrik ile ısı
enerjisi ekonomik olarak üretilir.
Üretilen elektrik enerjisi tesis içinde
tüketilebileceği gibi şebekeye de
satılabilir. Isı enerjisi ise fermantasyon
prosesinin sabit bir sıcaklıkta tutulması
için kullanılabilir. Kullanılamayan fazla
ısı enerjisi, aynı tesis içinde veya komşu
tesislerde ısıtma amacıyla
değerlendirilebilir. Biyogaz reaktörü
çıkışındaki ayırıcı ile sıvısı alınan
kompost ise, oksijenli çürütücü ve
kurutma gibi işlemler sonrasında yüksek
kaliteli gübre olarak kullanılabilir [16].
Hayvansal atıklar ve bitki artığından elde
edilen biyogazın kojenerasyon
uygulaması Şekil 7’de gösterilmiştir.
Şekil 7. Hayvansal atıklar ve bitki artığı
uygulamaları [15]
3.2. Kanalizasyon Gazı Uygulaması
Kanalizasyon gazından elektrik ve ısı
enerjisi üretilebilen biyogaz motorlu
kojenerasyon santralleri, kanalizasyon
sularının ve atık suların bedelsiz ve
yerinde değerlendirilmesinde en
ekonomik yöntemlerden birisidir. 6 m3
kanalizasyon atığından mevcut sistemler
ortalama olarak 1 kWh elektrik enerjisi
ve 1,2 kWh ısı enerjisi üretebilmektedir.
Verimli ve çevreci olarak üretilen
elektrik enerjisi, santralde
kullanılabileceği gibi şebekeye de
satılabilir [16]. Kanalizasyon
atıklarından elde edilen biyogazın
kojenerasyon uygulaması Şekil 8’de
gösterilmiştir.
Şekil 8. Kanalizasyon gazı uygulaması
[15]
Motorda yanma işlemi sırasında elde
edilen ısı enerjisi, çürütücüdeki
kanalizasyon çamurunun veya tüm
tesisin ısıtmasında kullanılabilir. Büyük
ölçekli santrallerdeki egzoz ısısından
elde edilen aşırı yüksek sıcaklık,
kanalizasyon çamurunun pastörizasyonu
veya kurutulması için
kullanılabilmektedir.
3.3. Çöp Gazı Uygulaması
Depolama gövdesinde biriktirilen
atıklardan çoğunluğu metan ve
karbondioksit olan gaz üretilir. Üretilen
gaz, bağlantı boruları ve gaz kuyuları
aracılığıyla depolama gövdesinden
çekilerek gaz kompresör istasyonunda
gerekli birincil basıncı üretmek için
hazırlanır. Eğer gazın metan içeriği
%40’ın altındaysa, 1200ºC’deki yüksek
sıcaklıklı yanma bacasında yakılır ve
metanın doğrudan doğaya salınımı
engellenir. Gazın metan içeriği %40
veya üzerinde ise, içerikteki
hidrojensülfür desülfürizasyon
sisteminde elimine edildikten sonra, gaz
motora gönderilerek kojenerasyon
santralinde elektrik ve ısı enerjisi elde
edilir. Katı atık bertaraf tesislerindeki
kojenerasyon santrallerinde üretilen
elektrik enerjisi, alım teşviki nedeniyle
genellikle şebekeye satılır. Katı
atıklardan elde edilen çöp gazının
kojenerasyon uygulaması Şekil 9’de
gösterilmiştir.
Şekil 9. Çöp gazı uygulaması [15]
Gaz hacminin 10 yıllık bir çalışma süresi
sonunda kullanılarak bitmesi yüzünden,
gazın pratik ve ekonomik kullanımı
sınırlıdır [16]. Ayrıca toplanan çöplerde
organik artıkların fazla (kalitesinin
yüksek) olması verimlilik açısından
öneme sahiptir.
Çöp gazı kojenerasyon santralleri
çöplerin depolandığı alanlardaki kötü
kokuların verdiğin rahatsızlığı azaltır,
yangın ve patlama tehlikelerini önler,
gaz sızıntısının önüne geçilmesini sağlar.
4. SONUÇLAR
Kojenerasyon ve trijenerasyon santralleri
ayrı üretim yapan konvansiyonel
santraller ile karşılaştırıldığında
verimlilikleri daha yüksek olup, tek bir
yakıt girdisiyle birden fazla enerji tipini
eş zamanlı olarak üretirler. Kojenerasyon
ve trijenerasyon santrallerinde kullanılan
içten yanmalı gaz motorları hızlı
senkronizasyona, kısmi yük altında
çalışma esnekliğine, iyi yük takip
kabiliyetine ve kısa geri ödeme
sürelerine sahiptirler. Ocak 2015
itibariyle, Türkiye’deki gaz motoru
tahrikli kojenerasyon ve trijenerasyon
santral kurulu elektrik gücü 1 GW’ı
aşştır.
Enerjinin yerinde üretildiği kojenerasyon
ve trijenerasyon santrallerine lisans
muafiyeti getirilmesi ile Türkiye’de
önceden “Üret, kullan, kullanamadığını
sat” şeklinde tarif edilebilecek
kojenerasyon ve trijenerasyon santral
mantığı, Avrupa’daki gibi
“Tüketebileceğin kadar üret ve ürettiğin
kadarını yerinde kullan” mantığına
dönüşme yolunda adım adım
ilerlemektedir. Kojenerasyon temel
mantığındaki bu değişim, kapasite seçim
kriterlerini de etkileyerek, öncelikle
elektrik tüketiminin esas alındığı ve
toplam verimliliği %80 veya üzerinde
olacak kojenerasyon sistemleri kurmayı
zorunlu hale getirmiştir. Satış yapmak
isteyenler için ise üretici lisansı alma
zorunluluğu doğmuştur.
31 Mart 2015 günü tüm Türkiye
genelinde elektriğin kesintiye uğraması,
kojenerasyon ve trijenerasyon santralleri
gibi dağınık üretim yapan santrallerin
önemini ve gerekliliğini bizlere bir kez
daha hatırlatmıştır.
TEŞEKKÜR
Maddi destekleri nedeniyle, TÜBİTAK
(EEEAG-113E769 nolu proje) ve
Çukurova Üniversitesi Bilimsel
Araştırma Proje Birimi’ne (FYL-2014-
2351 nolu proje) teşekkür ederiz.
KAYNAKLAR
[1] Zor, K., Developing a software
program to determine the optimal
capacity rating of cogeneration and
trigeneration plants driven by gas
engines for unlicensed generation of
electricity, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova
Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Elektrik Elektronik Mühendisliği
Anabilim Dalı, 87 Sayfa, 2015.
[2] Cakir, U., Comakli, K., Yuksel,
F., The role of cogeneration systems in
sustainability of energy, Energy
Conversion and Management, Sayı 63,
Sayfa 196-202, 2012.
[3] Chicco, G., Mancarella, P., From
cogeneration to trigeneration: profitable
alternatives in a competitive market,
IEEE Transactions on Energy
Conversion, Sayı 21, Sayfa 265-272,
2006.
[4] Salata, F., Vollaro, A. D. L.,
Lietovollaro, R. D., Mancieri, L.,
Method for energy optimization with
reliability analysis of a trigeneration and
teleheating system on urban scale: A
case study, Energy and Buildings, Sayı
86, Sayfa 118-136, 2015.
[5] Zor, K., Teke, A., Onsite energy
production with cogeneration plants
driven by reciprocating gas engines.
Proceedings of the 1st South East Europe
Conference on Sustainable Development
of Energy, Water and Environment
Systems, Ohrid, Makedonya, Haziran 29
- Temmuz 3, 2014, SEESDEWES
2014.0237, Sayfa 1-9.
[6] Zor, K., Teke, A., Current status
and operation modes of cogeneration and
trigeneration plants driven by gas
engines. Proceedings of 21th
International Energy and Environment
Fair and Conference (ICCI), İstanbul,
Türkiye, 6-8 Mayıs, 2015. (Baskıda)
[7] Türkiye Elektrik Enerjisi Kuruluş
ve Yakıt Cinslerine Göre Kurulu Güç,
TEİAŞ.
Erişim Adresi (2015):
http://www.teias.gov.tr/yukdagitim/kurul
uguc.xls
[8] EPDK, Elektrik Piyasası
Lisanssız Üretim Sıkça Sorulan Sorular
– 8, 9 ve 37.
Erişim Adresi (2015):
http://www.epdk.org.tr/index.php/epdk-
sss-menu?id=816
[9] Lisanssız Üretim Tesisleri İçin
Trafo Merkezi Kapasiteleri, TEİAŞ.
Erişim Adresi (2015):
http://www.epdk.org.tr/documents/elektr
ik/lisanssiz_uretim/teiasTrafoKapasiteTa
hsisi.pdf
[10] Toma, I., Dorus, M. ve Fosalau,
C., Implementation of a Biogas Plant at
Apavital Iasi, Proceedings of IEEE
International Conference and Exposition
on Electrical and Power Engineering,
Iasi, Romanya, Ekim 25-27, 2012, Sayfa
867-870.
[11] Garcilasso, V. P., Velazquez, S.
M. S. G., Coelho, S. T. ve Silva, L. S.,
Electric Energy Generation from
Landfill Biogas Case Study and
Barriers, Proceedings of IEEE
International Conference on Electrical
and Control Engineering, Yichang, Çin,
Eylül 16-18, 2011, Sayfa 5250-5253.
[12] Koçar, G., Eryaşar, A., Ersöz, Ö.,
Arıcı, Ş. ve Durmuş, A., Biyogaz
Teknolojileri, Ege Üniversitesi
Basımevi, İzmir, 2010.
ISBN: 978-605-61108-0-1
[13] GE Jenbacher Company
Overview Sunumu, Economic
Utilization of Biomass and Municipal
Waste for Power Generation, 13 Haziran
2007.
Erişim Adresi (2015):
http://cambodia.usembassy.gov/media2/
pdf/economic_utilization_of_biomass_a
nd_municipal_waste_for_power_generat
ion.pdf
[14] Yenilenebilir Enerji
Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi
Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun.
Erişim Adresi (2015):
http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMeti
n/1.5.5346.pdf
[15] Zor, K., Teke, A., Biyogaz
Motorlu Kojenerasyon Santralleri ile
Yenilenebilir Enerji Üretimi, ST
Elektrik-Enerji Dergisi, Mayıs 2015
(Baskıda).
[16] MTU Onsite Energy, Combined
Heat and Power from Biogas Broşürü.
Erişim Adresi (2015):
www.mtuonsiteenergy.com/fileadmin/f
m-dam/mtu_onsite_energy/media-all-
site/pdf/en/brochure/3061531_OE_Biog
as_GB_ES.pdf
Conference Paper
Full-text available
Fosil yakıtların çevreye verdiği zararlar ve yakıtta dışa bağımlı oluşumuz enerji verimliliği ve tasarrufu kavramlarına daha fazla önem gösterilmesine neden olmuştur. Bu çalışma, verimli enerji üretimi sağlayan kojenerasyon sistemlerinin araştırıldığı bir derlemedir. Çalışmada kojenerasyon sistemlerinin çeşitleri ve avantajlarından bahsedilmiştir. Çalışmada hem daha çevreci hem de yerli imkanlarla üretilebilecek bir yakıt olan biyogazın özelliklerinden bahsedilmiş ve kojenerasyon sistemlerinde kullanılmasının doğalgaza oranla daha ucuz bir yol olduğu belirtilmiştir. Biyogaz motorlu kojenerasyon sistemlerinde kullanılacak motor çeşidinin sistem verimi üzerindeki etkileri tablolar yardımıyla karşılaştırılmıştır. Sistem seçimi yaparken nelere dikkat etmemiz gerektiği ve fizibilite analizinde önemli olan noktalar belirtilmiştir.
Conference Paper
Full-text available
Internal combustion engine based cogeneration and trigeneration plants are capable of producing several energy types from a single fuel input simultaneously, and an increase in the number of cogeneration and trigeneration plants especially in social and industrial facilities day by day has reinforced the role of these plants in the study of energy efficiency and distributed generation. Additionally, realization of license exemption for facilities want to produce electricity just for their energy demands by ensuring the condition of 80% total efficiency, low carbon emission of systems contain gas engines, rapid operation for synchronization and shortness of payback periods make cogeneration and trigeneration plants popular in recent years. In this paper, a software program has been developed with proposing a methodology in order to determine the selection of the optimal capacity rating fulfilling unlicensed generation of electricity criteria of EMRA (Republic of Turkey Energy Market Regulatory Authority) by providing maximum efficiency.
ResearchGate has not been able to resolve any references for this publication.