Bản quyền © ĐHQG Tp.HCM. Đây là bài báo công bố mở được phát hành theo các điều khoản của the Creative Commons Attribution 4.0 International license. Ảnh hưởng của marketing mối quan hệ đến hiệu quả kinh doanh với vai trò trung gian của lòng trung thành và vị thế thị trường-Trường hợp thị trường công nghiệp Trong thị trường công nghiệp, quan hệ đối tác dựa trên lợi tích tương hỗ giữa bên bán và bên mua. Trong thị trường này, việc thu hút một khách hàng để họ trở thành đối tác kinh doanh đã rất khó, việc duy trì và phát triển mối quan hệ khách hàng lại càng khó khăn và đòi hỏi vô vàn nhiều nỗ lực từ phía người bán, kể cả sự ủng hộ, hợp tác của phía bên mua. Các nguyên lý marketing mối quan hệ được xây dựng trên nền tảng này. Nghiên cứu này được thực hiện với mục tiêu khẳng định ảnh hưởng của marketing mối quan hệ lên hiệu quả kinh doanh (business performance) của các doanh nghiệp thông qua vai trò trung gian của lòng trung thành và vị thế thị trường của doanh nghiệp. Theo đó, một mô hình cấu trúc đã được hình thành để kiểm định tác động của các thành phần marketing mối quan hệ (sự tin tưởng, chia sẻ giá trị, và sự gắn kết) đến hiệu quả kinh doanh, trong khi lòng trung thành và vị thế thị trường đóng vai trò trung gian của mối quan hệ này. Một chương trình nghiên cứu thực nghiệm đã được triển khai với đối tượng điều tra là các doanh nghiệp có thực hiện chương trình marketing mối quan hệ với các đối tác kinh doanh và số phiếu điều tra hợp lệ là 385 phiếu. Dữ liệu điều tra được phân tích bằng các phần mềm thống kê SPSS và AMOS. Kết quả nghiên cứu cho thấy: (1) Các yếu tố thành phần của marketing mối quan hệ (sự tin tưởng, chia sẻ giá trị, và sự gắn kết) có tác động dương và trực tiếp đến lòng trung thành và vị thế thị trường; (2) lòng trung thành và vị thế thị trường có ảnh hưởng dương và trực tiếp đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Trong đó, chia sẻ giá tri có tác động mạnh nhất đến vị thế thị trường của doanh nghiệp và sự tin tưởng có tác động mạnh nhất đến lòng trung thành của khách hàng đối với doanh nghiệp. Tiếp đến lòng trung thành có tác động mạnh nhất đến hiệu quả kinh doanh. Cuối cùng, nghiên cứu đã đưa ra các hàm ý hữu ích giúp các doanh nghiệp phát triển các hoạt động tiếp thị mối quan hệ một cách đúng hướng hiệu quả nhằm nâng cao vị thế thị trường của họ và hiệu quả kinh doanh. Từ khoá: Marketing mối quan hệ, lòng trung thành, vị thế thị trường, hiệu quả kinh doanh GIỚI THIỆU Trong bối cảnh phát triển của kinh tế đất nước, Việt Nam không đứng ngoài làn sóng toàn cầu hoá, tham gia ngày càng sâu rộng vào chuỗi cung ứng toàn cầu, vì thế mà tính cạnh tranh trong các ngành công nghiệp ngày càng khốc liệt. Lúc này, để đứng vững và phát triển, các doanh nghiệp càng cần quan tâm đến thu hút, duy trì và phát triển các mối quan hệ đối tác lâu dài với khách hàng của mình. Điều này không nằm ngoài nhận định của Kurtz 1 , trong thị trường giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp, quan hệ đối tác là cơ sở của lợi ích tương hỗ giữa bên bán và bên mua và là nền tảng của marketing mối quan hệ (relationship marketing). Mối quan hệ cung cầu và quan hệ đối tác giữa người mua và người bán là các công ty/tổ chức được vận hành và tương tác trong thị trường được gọi là thị trường các yếu tố sản xuất, mối quan hệ được gọi là quan hệ doanh nghiệp với doanh nghiệp hay quan hệ đối tác-từ đây gọi tắt là thị trường công nghiệp (B2B). Anderson & đtg. đã lưu ý, việc tạo ra giá trị và chia sẻ giá trị có thể được coi là xu hướng chung của các mối quan hệ hợp tác 2. Mục tiêu của sự tương tác giữa nhà cung cấp và khách hàng là tạo ra và chia sẻ giá trị. Một số tác giả cho rằng giá trị chỉ có thể đạt được nếu khách hàng sẵn sàng tham gia vào các mối quan hệ lâu dài và coi chúng là có giá trị. Do đó, họ nghiên cứu các mối quan hệ từ quan điểm của khách hàng và phân tích cách marketing mối quan hệ giúp tạo ra giá trị cho những người mua. Tuy nhiên, những lợi ích tích cực của marketing mối quan hệ đối với các công ty thường ít được bàn đến 3. Theo Kurtz quan hệ đối tác là sự gắn kết của hai hoặc nhiều công ty giúp nhau đạt được các mục tiêu chung 1. Quan hệ đối tác bao gồm một loạt các mối quan hệ từ các thỏa thuận hợp tác phi chính thức đến Trích dẫn bài báo này: Dũng H T, Chi H L. Ảnh hưởng của marketing mối quan hệ đến hiệu quả kinh doanh với vai trò trung gian của lòng trung thành và vị thế thị trường-Trường hợp thị trường công nghiệp. Sci. Tech. Dev. J.-Eco. Law Manag. 2024; 8(3):5372-5383. 5372