Content uploaded by فاطمة محمد عبد الوهاب
Author content
All content in this area was uploaded by فاطمة محمد عبد الوهاب on Feb 04, 2016
Content may be subject to copyright.
1
آ
ق ا ما
ا تارا
)
) )
)
(
((
(
/
/ /
/
"
""
"
:
: :
:
"
""
"
13 -
- -
-14
2010
1431
/
/ /
/2010
ا :
2
ذو راو اا ا رود او ا ا ل
ارا أو ؛ ن ها ا ن و ،
اا ةدإو دراا لاو ناو ا ا تاا ن
ءااو او ءا ثو تا او.... إ.
و رو ، ا م ن او او ا ا نأ
اتا أ وأ ، ة أ لا
ا و تا وأ تااو تا ، وأ ، ه
تاا ر وأ، تاو ا و د و هو تا وأ
جالاو... إ) ، ا ما ، هو 2003 ،96 ( م ا ما عا اهو
ا آإ إ ناو نا نا ا ر.
در اه نآو ، ا نا تا اوأ ا را م و
ورذ و ا نا ا ا ل أ ا ا ةرا آاو
ا إ لاز و او يدا نا ا ما.
و را آ اLiteracy او ، ةءااو، عا داا ةر
ءا داا ة إ ق را م ، او ا ا ما
ا ياو ا تارا بآاو ااو ا ا اا داإو د
ا او او ماو ا ماا ل رو را أ نا أ ؛
ا او ا ماو ا تاراوا او.
يو(Barudt , 2000, 2) نأفاا ا دا تاا ل وأ
نأ ا ا ف ا را دااو سا
و ، آانأ هو داو و ا تا إ يد ف تاا ه
ا داأ ةرو آو ض ا تاو ا
ا تاراا ذاو ا ا هوو ا.
آأ آ )Naisbitt,1999( نأ ا آا إ ا آا لا
؛ ا إ ارز ا قا )100 ( ا
ث ذإ؛ ا إ ا ا ةدإ قا
أ ر ا و ، ا ذ و در ي و
و و ت ة ةا ا نأ ن ع
تا ةآ وو تاا او ا آإو داا
ا.
او ا ا أ ا او ا تا هأ أ
و ، ا ا تار ا كا ةد ذو ا اا
و ا ا تار رو كاو ، كاو ، و
نو ا عا ءاو ا ا لو تها.
فاو ا ا ت ا ارد ل ا ه و
ا ااو ا ااو ا اا ا تاو ا
ا او او اS.T.S دو نإ ا اه ا و ،
واو تاراو فر او ا ا ل ناو نرا
و ا تا او و ، .
3
ا ن و ذ ا او تا كا ن ر
، ا ا اردو ، داا ة او ا هأ و
اردو ا تاووو ا تار آاو ا ا رو
ه ا تآا رو .) ، 2002 ،87 -88 (.
ا را م اوTechnological Literacy ا را Scientific
Literacy ا اوTechnological Culture ا او Education
Technological قر نأ ؛ فدا او
ا را أو وأ ا ا تاا م ي ؛
دا و ف ا ا ا ا أ ؛ ا راو تا
) تها ، تار ، فر ( دا دو ا ا أ يأ ، و زا )
ا ( با تار و تا او ا تاو ت
ا ةرا ا را أ ، ا هو ا و و ةرادإو ما
ا يهاو او ما فا ). هإ ، اا و2000 ،16-
ه ، ب، إ2005 ،25-33(.
و ت ا تهاو تاراو فرا ر ا را أ ا
و ح و ا د زا ا هااو .)
، بها1996 ( .
ا ر دا ا ا ا را م نأ و
يدا تاو ةا لدإ ) ، 2007 ( ذ إ إو
أو و و داو ا ه اردو تاو ةا و ا ارا
ا ا تاا و ح ا داا ا داإو. و
أ ي ي)
Darien& Kerry 1999
( ه ا ر ا ا نأ:
)1 ( ا را
تار او يدا نا او ا نا و
لا تا آ ، او يراو او او او يدا
و ذو را ة دا ا تو ت و
ةدا ردا را آ ي ا تاذ ، ارا او،
تاو ، تا و نا و او ،يراا ساو ، واو ا
ا ا ا ذ ا يأ داو ا نأ
وو و ا ا.
تارا
ها
ثاا
4
ا ا ما تآ آ اذإولدإ ة و ه ت ةرادإ
هو تا و او لا تا ه و ارد نأ
او او ا ا و هو إ را ا ه ن
تا ر.
ت ا داإ ف ت ا ما آ ن
ا تا ه ب و أ و او دا
ا تاراو ثا ترأ و ضا دو إ ا ر
و ا ا ا با ر ا تارا ي اه
با ءه .) ، ا أ ا 2009 – ، ةد أ و ، ل 2007 – ه
إ ، حا أ ،2004 – ، نا لد1996( ب ي ا را ا ارد ا ا دو و
ؤاإ ا ارا لو اهو ن ق ا ما آ.
ارا :ا تؤا ا ارا تد : 1-را ت ا ا انأ ب آ ا ما ق؟
2-آ ب ي ا ما ق؟ تا
3-ه آ ب فا ا ما ق إ تا
ا؟
4- آ ب ر ا ا ر ا تآاو ترا ي ما
ا ق ؟
5- هآ ب تر فا ا ما ق تراو تآ
؟ا إ ا ر ا
ا دو ار : ا دوا ا ارا تا : 1- ا ا را ت را هأ80 %آ ب و
ا ما ق.
2- هو ساو را ق ا ما آ ب ارا را )
هدو ر دا تا15 ا و20 هدو يا و20 (
) هدو ءأ و ا تاو30 ء ا او22) ( ا تاو
هدو ا ا وا لا ةرادإ و30 .(
ارا هأ : ارا ه هأ : 1- ا ا تاراو ما ةروو ةاا ته
.
2- ا ما تآ ب ا را ي فا ةرو
تا ه ت ا ا ذ و.
3- ا را ت ه و ا ما ت ب ا
ا تا با ا و داإ .
ارا ت : ارا ت ا اا إ ع:) Moye, 2008-
،اا و ، إ ه2000 –Brandon& Case & Linder ,2009 ( ا را : ادا فرا ما ا ا تهاو تاراو
ا ت ا ا أ إ او او ا
5
ةدا ا راو تا ما او ا دوا و و
دوا زو و د ا.
ا را ت : ا تا 80 % ي ق
ا ها ا ما با و ق ه تا هو
تا ، تا ، يراا سا ، ةدا رداو ا
نا و ا ،ا و وا تا ، او وا
او تراا ر ا تآ " ر ا ا تآا
يراا سا ، ةدا رداو او ا ما ت ا
ا و وا تاو ، او وا تا ، تا ، ،
نا و ا.
يا را 1- ا را : ت ةرا ه ا را نأ إ
ا دا ة اا تا هرودو او ما .
ي ) Daniels ,2000 ( و ةرادإو ماا ةرا ا را نأ
ا و.
و Devore ,1985 ) ( مااو ا فو او ا كو
و تاو تا ا ا ا ا ه ك إ ا ا
ا او و، او اوه ا ا ةا فرا
دا ا ر.
يو )، ا و، إ ه2000 ،15 ( ا را نأ
و يأ ا دا أدا ا ا تهاو تاراو فرا
أ إ او او ا تا ت و و
ا ما او ا دوا و د ا ا راو ت
دوا زو.
ل ا إ ا را نأ ا رادا فرا
ا را نأ آ ؛ ا ا تا ا تاراو
ا ما تآ و ا د . نأ يأ و
ا ر ةا ا تا .
2- ا ما تآ ب ا را هأ: ا اا دا إ ة ا ةراو ا تا لدإو
ا ه و ، ا اد او او او او ا ا
أ راو اا رد ر داأ داإ تا
آ إو أ ن و ، ا ت د ي ةرو ا را
او ا تاا رو آاو ا ة ، ا .
ص تا و م ب ا را هأ ا د و :
)Turner
,&
Katic
,
2009
– إ ه ،2005 ،42 (
1- ا تاراو ا تآا ها عرا.
2- ا إ ا ا ما نأ تارا تأ ؛ ا ا
و ، ا وأ ارا ل آ ءا، وا د و لا إ ا نأ
10 % ا ا تارا يوذ نو لا ع .
6
3- او ا إ ةاا ا.
4- او ةا ا.
5 - او ا تآ ا ا ا تار .
3- اا او ا را:ا نا ةا دا ت ن –
آرا ا – و او عرا راو ، جا ي ا ر
تا ا ا ماا إ ا ةا ماو عر
تاا ا تاو ا تاو ما وو ةا ا
هو او او.
ا ةا ا ا ت و ا ، ت
ا ردو ةدا دراا راو ، ا قو،هرا و ضااو، راو
، ارا او، ه هاو ؛ هو ةدا ا تاو تاو
رو وذ اد تاا آ ف تا ه
اا ا اهو ، وو إ او او
و ةا ةد و تاا اا ا فو
آا ا تا د .(Davis , 1998 )
يو آ )Lowe, 1998, 95 ( و دا ا
و داو ا تارا ل ا ا .
مهاو ا ةا تاا ا تآأ و ا هأو ةرو ضر
اا ا ا و ا راوزاإو داا تها هرود
ا ا ا ا ا او ا او ؛أ آ ثو ا
ا رو ا ةا ا ا هو دا
و، نا و يداو او ا ا ةا ةرووا
جا ةدا ا رد راو.Summit on Sustainable
Development ,2002) (World.
نآ اذإو اا ) نا ة ةد ( ا ه أ نآرأ وأ دأ ثا
او يداو )، يأ ا 2008( ا تاو ا ا ن
ا هد اا ا ثو ا او ا كا.
آ اذإو ارود ا ا را ا ا
آ اا ا أ فاهأ ازر تاو داا و
آ؛ ماا او او تاو راو تار ا ا ةادا أ
ا اه تا ثاإ ) ، يأ ا 2006( و ا را ن ؛
ا هااو ا او تاو راو تاراو ا وأ دا
أ ةرو هو با لو و ؛ آا با ا
اا ا ثاإ نه ا را إ ا
و.
يأ وتد ا را فاهأ: ) ، إ ه2005 ،52-54(
-ا ا ا ا رو او ا تا داا ةر
ا تا ا او و تاراا ذاو.
- مااو، ا أو ا ا داا ةر ا ا
ا ا ا ت ا او ا دوا و، .
7
- داا فر دآا داا لا و ه آ و ا ت
دآا
- و ا ا ص فا ا داأ ة ا را ا ت
او ا وأو داا ي ا تارا و.
ا فاهأ و و أ فاها ه ل اا ا أ
ا ف اودااو ىؤا و ماا ف ا
أ د هو رو ا وأو او تار داا وو ، او
). ، يأ ا 2008(
اا ا و أ ا ا را و ، ا اد
ةد رد ر داأ داإ نود ا اد اا ا
آرو ، إو وو ا و اا ت
آا تا .
4- ا را أ با ي : آ ا ا ت نآ ا يا ا ا را
را دأو ت ا مهاا دا داإ ه اهأ هأ أ ؛
را ا ا ردا و ا او ا تاا آ .
تاا دو او اا ا و با ي ا را
:) ، إ ه2005 ،116 –
Darien& Kerry 1999- Crossfield,et.al, 2004 (
1- ا إاودا إ ل ةداو او ا ت.
2- حاو ةدا رد ي ا او.
3- با تاا ماا ا تا ا ا
اا او، تا ، اا را هو ءاو .
4- ءاإ و با ي ا ا خو خ
ا اه ة ا ث.
5- اا تارا ا ب و ا ا تا نوا
راو ا تاراوا و ا ارا اا وأ
ا تارا :
1 -
اردYoruk et.al 2009 : إ او ا
ر و ا ا ب ا ا او او ا را .
2- اردHowarth Wilmes, 2009 : ةا تاا ارا ه
سوو توا را ص و اوH1N1 لا
با ي ا و ا ا خا و ارا توا ةر
أو ا .
3- ، ا أ ا ارد2009 : ب را ا نأ إ
ي ا با ةدز رود اا ما م ما ما
ا را با يا با.
4- ، د ةو ارد2008 : ح ماا إ
ذو ، داا ا ب ي ا را ا تاو اا
ا ا را ل .
8
5- ارد، ةد أ ، ل 2007 :ا ه ا ا يا ار
نأ و و، ا را دأ ا ا ب را ا ا ج
لو ا ا )34 (أ ر ا )38 ( ا ا ا د
ا )91.4( .
6- ، هاإ ارد2005 : را ا لدا إ
ا اا ا ب ي ا.
7- ، آ ل ارد2004 : ا ا دأ ح ر ارا ه تأ
ا ا نود ن ا ا ت داإ.
8- رد ا ، حا أ ، إ ه2004 : را ت ا ي ا
ه دأو ا"ا و ا " ا ب ةراو
داا ت ا مها إ و ، دأو ا را ت ء
ا ىا تا هأ ؛ ا ا ت.
9- اردCrossfield, et.al, ،2004 : ا تها إ ارا ه
آاردإو ءادأ ب ه و ا ا تا نأ و ا
او ، ح تارا أ ه ه را ما ، ه با
با ه تا أ نأ آ ، ا او.
10- اا ه ، إ ه،2000 : را جذ إ ارا ه
او ا ا ا اا ذا ةراو ، او
ق ت ا ءاو ءا ت ي راا.
11- ارد ل ،1999 : ا ا ما ي ر إ
يا ا ر با يا يأ ، ا تاا ا
او
12- ، نا لد ارد1996 : ا با ي ا را ت
ا ت نأ إ ا ترأو ت ا ا ر
ا تارا ما ا:ل ا تارا ض:
• تاو تا و م داا ا را هأ و
تا با ي ا را ي .
• ا ا ب ا تاراو ها تارا ه ا
ا ح ر داإ ارد ا ، ا را ت ء
يأ ارد او، ا ا ت داإ ا ا ا دأ
ا ي ا را تااو اا ماا ب
ا ااو تاا إ تارا ه و فر
با ي تاراو.
ار اا تاا: وأ :ارا أ لوا لاا هو" ا ا را ت ا
؟ ا ما تآ ب نأ ب ا ا را ت
ل ا ه با نأ او ا ما ت:
1- ا تاذ ا تاراو ثا.
2- ا تدا.
9
3- نا ءأو، ءآو ،ءو ،يا ق ا ما ب ح
رو ، او ، لأ ةرادإو،. ا را ت او ا
هدو ا را ت تد و، آا )12 (إ و ارد
هدو ب يأر عا)45 ( و ت و ؛
جر س مأ ا را ت) ها دو ، ، ا ( با و
تا ه هأ ي
)
1
(
ا تا و، )80 (%
ا ها ي
2
. ا را را ء ا ه تا هو آ
ء س ترا ر ا تآاو ما تآ ب ي ةا ا
ا أ لوا لاا ا وارا .
: ارا أ ا لاا هو " ما تآ ب ي
ا ؟ تا و وأ ه ا ت ا را را داإ
داإ ا تا و را:
2- فا را : ي س را فاآ ب ي ا را ما
ا ق .
3- را تاد داإ: را تاد ا د را ع طو ة
را و، ا عا اه ا ا ر ا
ا تاا لو و را داإ و ا:
لو) 1 ( ا را را تا
ا را ت را تاد دا ا
او ارد اةد
6 ،12 ،18 ،23 ،28 ،38 ،39 ،40 ،41 ،43 ،
45 ،46
12 25.54
يراا سا 1،7 ،13 ،19 ،24 ،29 6 12.77
تا 5،11 ،17 ،27 ،33 ،34 6 12.77
او وا تا 2 ،8 ،14 ،20 ،25 ،30 6 12.77
تاو وا ا
3 ،9 ،15 ،21 ،26 ،31 ،35 ،42 8 17
نا و ا 4 ،10 ،16 ،22 ،32 ،36 ،37 ،44 ،47 9 19.15
عا 47 47 100%
3- ا حو ا روو را ت :
ا رو ا آو فا را ت ا ا و ءإ
ا ت ا إ رو/ ح آ، اراو ا دو ا
ا ا رو
.
4-را ق ب
:
ض ي ف ا د ر وا ةرا
ب ا ما ت، ا ا د يو، ، ف يو
نا إ رأ ا ا تا أ و، حو يو.
4- بت را
:
ةدإ را ت ب ، را
ا هدو ب21 ة را ةدإ و ءأ ا ا و
1
)1 ( ا را ت هأ ل با يأر عا ه و ا.
2
)2 (ا را ت هأ ل با يأر عا ه و ا .
10
رو يأ)15 ( و تا ب و )0.85 ( ي اد هو)0,1
( و ا ر را أ و، ت لو
.)3(
5-را ز ب
:
هو را ءاإ ز ب )30(د
.
6-
تو ب را ) هدو ر دا تا15 و
ا20 هدو يا و20) ( هدو ءأ و ا تاو30 او
ا ء 22) ( هدو ا ا وا لا ةرادإ و ا تاو30 (
عو ا دا )137( ، ا را ت ي ذو و
و ا لاا ا او ارا أ .
: ارا أ ا لاا ا تاا عإ : داإ را ت ا تآاو ترا س ه ا ا
)وأ( ل ا تاا:
1- فا سا : سا فاآا ترا تآ ب ةا
ا ر طرا تاذ ا ما.
2- تاد سا : تاد سا ه ا تا ء و
جر س مأ تادا ه و) اوأ ، اوأ ، ة اوأ. ( لو و )2 (
تا ا ر ا تآاو ترا س ه ا:
لو )2 ( ا ر ا تآاو ترا س تا
ا را ت تار تار دا
ا
او ا رد
1 ،39 7 ،13 ،19
5 12.2
يراا سا
6
،
12
،
24
،
33
18
،
29
6 14.63
تا
5
،
17
،
23
،
28
11
،
40
6 14.63
او وا تا
8 ،14 ،25 ،34 ،36 2 ،20 ،30
8 19.51
ا و وا تا
15 ،26 ،31 ،41 3 ،9 ،21
7 17.07
نا و ا
16 ،32 ،35 4 ،10 ،22 ،27 ،37 ،38
9 21.95
عا 22 19 41 100%
3- سا ق :ف ا د س وا ةرا ض ي
ب ا ما قا ا د يو، ف يو ،
و،نا إ رأ ا ا تا أ و، حو ي.
4- سا ت ب: ةدإ سا ت ب ا ،
هدو با )21 ( ةدإ و ءأ ا ا و سا ة
رو يأ)15 ( و تا ب و )0.89 ( ي اد هو)0,1
( و ا ر سا أ و، ت لو
.)4(
5-ا ز ب س: هو سا ز ب )20( د.
6- سا ت داإ : و، ا آو فا سا ت ا
ا او ا آ ل ءإ/ ا دو ا.
6- سا تو ب )ا هدو ر دا ت15 و
ا20 هدو يا و20) ( هدو ءأ و ا تاو30 او
ء ا22) (ا لا ةرادإ و ا تاو هدو ا ا و30 (
3
- )3 (ا تآ ب ا را ر ا ةرا ق ا م.
4
- )4 ( ق ا ما تآ ب ا ر ا تآاو ترا س ا ةرا.
11
ا دا نآ و ب)137( ي ذو و ا تآ ر
ر ، او لاا ا او اا ارا أ .
ارا وأ :ا ا ا لوا لا:هو ارا أ لوا لاا "
ا ا ا را تآ ب نأ ا ما ق؟"
و يأا عا ا ا را ت ل ها رد ب
ه و ا ا تا باو تا )80 (% ق
ها ي) ا ( ، با و ا لوا و
تا ه:
لو )3 ( با و هأ آا ا را ت
ا تا ر
ها ي
ا
ها دو
ك % ك % ك %
1- ةدا رداو ا . ردا و
ةدا ) راو ا ، حا، ءا، ا(- هأ
ةدا ردا را وأ،ر آ تاو
او ا ةدا ردا ماا ، .
35 87.5 3 7.5 2 5
2-يراا سا . ، يراا سا م و
ا ا ، ا ق ، و ، أ
اا او ما او.
33 82.5 3 7.5 4 10
3-تا . ، تا م و
تاو ، تا ا تا هأ
و و و داو ا ا تا.
34 85 3 7.5 3 7.5
4-او وا تا . واأو تا م
تا عاأ ع آ ، ع آ ا أ،
ع آ ا ا ،.
35 87.5 3 7.5 2 5
5-ا و وا تا. تا و
وا تا تااو ، ةرا ا عاأو وا
ا و ا و او دا او،.
32 80 6 15 2 5
6-نا و ا . ا ه و
و ، ا وا ، نا و
و ، ودا ا تو، ا
ارو ا تا ، ءاا آ ، ارو لا ءاا ،
نا ذ ا ا قاو،
ا
.
34 85 4 10 2 5
و )2 ( ا ه ل و يأا عا .
ا ل ا ا را ت ه هو سو ا را ر
آاو تراا ر ا ت .
: ا را را :ارا أ ا لاا "
آ ب ي ا ما ق ؟ تا ه " ا ب ت
12
را تااوت ا ا ا را ت ل آ
و آ را رد و را لو )4 (و )2 ( و )3 ( ا ه:
لو)4 (ا ب ا را را ترد ت ر او دا ت
ء او70 %
ا را ت را 70 %
را)ا (
ا تا با ترد
دا ا ا
ةدا رداو ا
12 8.4 5.69 7.96 6.53
ا سا يرا 6 4.2 2.91 3.94 3
تا 6 4.2 3.05 4.4 3.56
او وا تا 6 4.2 2.9 4.02 3.13
ا و وا تا 8 5.6 3.71 5.4 5.4
نا و ا 9 6.3 5.25 4.61 5.3
آ را رد 47 32.9 23.52 30.34 27.13
لو ل )4 ( لو م ا وأ ا وأ دا تا يأ
هو ا70 % رد و ا ا را ت ل آ رد
با ترد ت ب ل ذ و، آ را ا تا
ا تا بأ آو آ را رد و ل آ
او ا تا ه ا )30.34 ( آ را رد
و ا تا )27.13 ( دا تا )23.52 (آو
او ا ت ا و وا تا ل تا أ.
و)2 ( ا تا با ترد ت ا ا ا
ل او دا ت ر ا تا ق او و ل آ
سدا لا ء ) نا و ا(.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
ترا
1 2 3 4 5 6
را ا ا را ت
ا ا را ت و ا تا ب ترد ت ر
را
دا
ا
ا
)2 (ا ا ما آ ب ا را را
و )3 (ا تا با ترد ت ر ا ا و
ا تا ق و ا را ر ا
ه يأ نإو ؛ آ را رد ذو دا تا ا تا
هو ا إ تا )70 (% را .
13
و ا تا ب ترد ت ر
ا را ر ا
٢٣.٥٢ ؛دا
٣٠.٣٤ ؛ا
٢٧.١٣ ؛ا
دا ا ا
)3 ( ا ا ا را را
: ارا أ ا لاا هو "هآ ب فا
ا ما ق ؟ا إ تا " او ا ب فا
و يرا"ت " ا ما آ ت آ رو ا را ت )
او ا تاو دا تا ا ت ( لو و)5 ( د ي
او دا تا ، لوو)6 ( د يا تا او
ب ل ذو "ت "ت.
لو )5 ( و تااو تا"ت " "را او دا تا ب
ا را ت دا تا ا تا
"ت"
ي
ا م1 ح1 م2 ح2
ا ةدا رداو
5.69 1.92 7.96 1.42 6.9 إ اد
يراا سا 2.91 1.00 3.94 1.27 4.63 إ اد
تا 3.05 1.08 4.4 1.3 5.85 إ اد
او وا تا 2.9 0.88 4.02 1.24 5.33 إ اد
ا و وا تا
3.71 0.83 5.4 1.01 9.47 إ اد
نا و ا 5.25 1.29 4.61 1.48 2.38 اد
آ را رد 23.52 3.96 30.34 4.09 8.75 إ اد
لو ل )5 (ا ترد إ قو دو دا تا ب
ا تا با ترد و ا را ت) رداو ا
او وا تا ،تا و ، يراا ساو ، ةدا
ا و وا تا، ( ورد ا آ ر ؛ ا تا ذو
دا تا إ اد قو نا و ا ل نأ
ا تاو.
لو )6 ( و تااو تا"ت " "را او ا تا ب
ت ا را ا تا
ا تا
"ت"
ا ي
م2 ح2 م3 ح3
ةدا رداو ا
7.96 1.43 6.53 2.46 3.33 إ اد
يراا سا 3.94 1.27 3 0.69 3.73 إ اد
تا 4.4 1.3 3.56 1.38 2.74 إ اد
14
او وا تا 4.01 1.24 3.13 0.73 3.55 إ اد
ا و وا تا
5.4 1.01 5.4 1.01 0.83 اد إ
نا و ا 4.61 1.48 5.3 1.29 2.11 اد
آ را رد 30.34 4.09 27.13 3.64 3.56 إ اد
لو ل )6 ( تا با ترد إ قو دو ا
تا با ترد و ا ا را ت ) ا
و ، يراا ساو ، ةدا رداو وا تا ،تا
، او نا و ا ( ورد ؛ ا تا ذو آ را
نأ ) لا و وا تا ( تا إ اد قو
او اا ت .
ار :ر ا تآاو ترا س ا: لاا ارا أ اا هو "ا ر ا تآاو ترا ي ا
آ ب ر ا ما قا تااو تا ب ؟ ر
رد و سا ا ا را ت ل آ ا تا
و آ سا لو)7 (و )4 ( و)5 ( ا ه.
لو)7( ا ر ا تآاو ترا س ترد ت ر ب
ء او او دا تا70%
ا را ت را 70 %
را)ا (
ا تا با ترد
دا ا ا
ةدا رداو ا
5-15 10.5 8.14 9.19 8.1
ا يراا س 6-18 12.6 10.65 11.54 11.6
تا 6-18 12.6 12.6 11.38 11.7
او وا تا 8-24 16.8 11.74 13.9 14.67
ا و وا تا 7-21 14.7 11.74 12.81 11.63
نا و ا 9-27 18.9 17.53 18.27 18.06
ردسا آ
41-123
86.1 71.33 77.27 75.23
لو ل )7 ( ا ا وأ ا وأ دا تا يأ لو م
هو)70 (% و سا ا ا را ت ل آ را
و آ سا رد ب ل ذ ا تا با ترد ت
تا ا با ترو تآ ر ا و ؛ ل آ ا
ا تا ه ا ا تا بأ آو،
)77.27 (ا رد ا تا آ ر )75.23 ( تا
دا )71.33 ( و او ، يراا سا ل تا أ آو
ا تاو ا ت ذو نا.
آ)4 ( ر ا ا ا تا با ترد ت
م و سا ا ا را ت ا تآ و ا
تا ه ا تا يأ ت ا تا ؛.
15
0
5
10
15
20
ترا
1 2 3 4 5 6
ا را ت
سا ا ا را ت و ا تا ب ت ر
دا
ا
ا
)4 (سا ا ا را ت و ا تا ر
آ)5( س ا و ا تا ب ترد ت ر
ا تا م و ؛ دا تا ا تا نإو
هو ا إ تا ه يأ )70 ( % س ا را .
و ا تا ب ترد ت ر
ا ر ا تآاو ترا س ا
٧١.٣٣ ؛دا
٧٧.٢٧ ؛ا
٧٥.٢٣ ؛ا
دا ا ا
)5 ( ر و ا تا ا س
:ارا أ ا لاا هو " ه ب تر فا
آ ا ما ق إ ا ر ا تراو تآ
؟ا
و يرا فااو ا ب "ت " ا را تسو آ
ا ما آ ت )ا ا تاو ا تاو دا ت (
لو و) 8 ( او دا تا (
لو)8 ( و تااو تا"ت " "سا او دا تا ب
ا را ت دا تا ا تا
"ت"
ي
ا م1 ح1 م2 ح2
ةدا رداو ا8.14 1.96 9.19 2.41 2.46 إ اد
16
يراا سا 10.65 2.14 11.54 2.25 2.08 اد إ
تا 12.6 3.66 11.38 2.02 2.11 ادإ
وا تا او 11.74 3.16 13.9 3.71 3.24 إ اد
ا و وا تا
11.74 3.16 12.98 2.76 2.15 اد إ
نا و ا 17.53 2.82 18.27 3.03 1.31 اد
ردسا آ 71.33 6.26 77.27 6.69 4.43 إ اد
قو دو اد ترد و دا تا با ترد إ
ا را ت ا تا با) ةدا رداو ا
، ،يراا سا ، تا و، او وا تا وا تا
ا و ( و رد ؛ ا تا ذو آ سا
ا تاو دا تا إ اد قو نا و ا ل
.
لو)9( و تااو تا"ت "ا ب سا او ا ت
ا را ت ا تا ا تا
"ت"
ا ي
م2 ح2 م3 ح3
ةدا رداو ا 9.19 2.41 8.1 1.67 2.19 اد إ
يراا سا 11.54 2.25 11.6 2.17 0.12 اد
تا 11.38 2.02 11.17 1.76 0.49 اد
او وا تا 13.9 3.71 14.67 2.91 0.96 اد
ا و وا تا 12.98 2.76 11.63 2.35 2.23 اد إ
نا و ا 18.27 3.03 18.06 3.59 0.27 اد
رد سا آ 77.27 6.69 75.23 5.58 1.4 اد إ
لو ل )9 ( دو تا با ترد إ قو ا
ا تاو ا را ت ) ةدا رداو ا ،
،او ا و وا ت ( ورد آ سا با ذو
ا تا تا با ترد إ اد قو ؛
ت او ا)ا تا ، تا و ، يراا سا او و
نا و او ،.(
هو ا
وأ: ا را را : ي ر إ ارا ترأ
ق ا ما با ) تاا او او د ( إ
يأ ؛ ا را را او ا ا را ت
ي إ ارا ) 70 ( %را ترد )ا ( وعرإ ا ه
إ :
• ا ر ر دو م ارا ءأ وأ هداإ ءأ ب سر
ا .
• ا را ت ا تا ةر تار ةدا ا ارا
ا تا با سر ؛ با ر ) ءآو ءو ءأ (
ا ا ا تا و ما ر ق ر ا ار
او او ا تو يو فاهأ إ اS. T.
17
S. ا ا إ إ، تا ه ن و با ءإ
ا را ت ا ت با ترد ةدز اهو
آ را رو ا را ت ةدا ه آ نإو إ
70 % آ ر ا رو ا را ت ل را
با ارد إ إ؛ لو ا ءاو ءاو ءا ت
نا و ا.
• ا تا ب ق ا تأ ) ءاو ءا ( تا
ا) لا ةرادإ ( دا تا )ا او ااو را ( وو
ا ه ا تاذ تا سر ا ما با ن ا
تا و ، يراا ساو، ا رد ا را ت
تا ه ن و ؛هو را ت ل آا و ا
نإو ا ي إ )70 (%را .
• ا ما با ك وأ م ا ا ا ي ضا
ةدا وأو ا ا ةدا ردا ارد ق اردو،
ا ا تا ا و ، و و و داو
ءاا ا تو، وا ةدإ توو ، تا تاو
تارا ار با لا إ إ ؛ نا ذ و ارو ا
ا ا ءاإو ا ا تارا .
• تا با ترد إ اد قو دو إ أ ا ترأ
ا ا را ت ل آ ا تا او دا
و ا ل ء آ را رد و را نا
قو ؛ با ترد إ اد قو تو آ
ل آ ا تا ا تاو ا تا
،نا و ا ل ء آ را رد و ا را ت
و با مها ا ه ءا و مه
ءا تأ ا تااو، او ا را أو ارو ا او
تا لو هرودو ما و إ إ ؛ او ااو او نا
اءااو ااو ناو ا تو با ض و
.
: را ت ا تآاو ترا س
ا ما با ي ر دو إ ارا ترأ ا
ق ) او او دا تا ( ا تراو تآا
ارا يأ ؛ سا ا ا ا را ت
ي إ )70 (% ت ترا ت آ نإو سا ترد
ا ه ا ذو ل"نا و ا" ه و
إ ا:
• ل ا آ ا را ت با ي دو م
را ا تآاو تر ما با و
ا ت.
18
• ل ا تراو تآ با مها" و ا
نا " ءاا لوو ءاو را ا رو ا ر ا
نا و.
• او ةءواو ا ما و مها و ا ت
و ودا و د ا او ا ظا قو ا
ا و ذ و تاو .
• با ترد إ اد قو دو إ أ ارا ترأ
او دا تا ت) ساو ، ةدا رداو ا
وا تاو ، او وا تا ، تا و، يراا
ا و ( ؛ ا تا ذو آ سا رد و
إ اد قو ا ه و ، نا و ا ل
إ ةرا وأ و مو تا ه با ي دو م
ا ه ل آذ ء با ر ا تارا.
• إ اد قو دو إ ارا ترأ تا با ترد
ت او ا) ةدا رداو ا وا تا ،
ا و ( ؛ ا تا ذو آ سا رد و
إ اد قو ت )ا تا ، تا و ، يراا س
نا و ا ، او وا( با لا إ ا ه و،
ا ا تا ا ا دو مو ار
لو ا ا آ؛ تا تا ه .
دأ ةدرااو ا تاذ ا تارا ارا ه و .
تاو تا
وأ : تا :ا تا أ ا ارا ء :
• با داإ ا ا ر ا ما ت
و تااو م نأ ا را ت آ وأ .
• ا او داا أ ا ما تآ
ا د آأ كو و ةد فاهأ و ت ب
.
• ا را ل ا ا اد تاو داإ
ا آو ا را ا تا رود ف
ا ا او .
• اا ر إ ثا آا ا ا ت
ا ب و هو ا ا م ا عراا و ا و
راودا او ةرو ا ةداو تااو تا لد ذو
ا تا .
• با ا تا ا ا ث داإ
ا ا ا را ت)ا ( تاا ، ارو ا تا ،
ا يراا سا تا ، ت ا وا ، تا
ا اذ و ا.
19
• م ا ت ي وأ م با
ه ءأو با كر او او ا م ةد أ داإ
رو ا اد را.
• تو با ا ر– جا تو
– ضر داإوا دا و ارد م آ .
:تا:
ح ارا ء ثا ءاإ ا:
• ا ا ر ر و ا ما ا داإ
آا ا را دأ ب.
• ءأ وأ هداإ ءأ ق ا ما آ ب ر ا داإ
داا .
• ا تآ ب ا را ي ر ارد ا م.
• ا ر ا تا داإ داا تار
با ر ا.
اا
ا اا وأ: 1. هاإ)2005 :( تارا ا ا د أو
تا ا م ا ا ب ي ا راو ا تاءا. ا ا
ب ، ا آ ، ا ت ا ةدا ء ا ، ا
، يداا13-14 ، ا413-429 .
2. ل د )1999 :( ما ي ا را ي) ءآ– ء– ءأ (
ا ءأ ا ا . ا ا ا ا ا . ه
، ا ا، ؤر ،او يدا ن ما ، ن أ25-28،765-794.
3. آ ر ل)2004 :( ا ت داإ ا ا ا دأ ح ر
ن ا . ، س نا ا وا ا.
4. ن نوهآ )1991 :( او ا را . : بقدا ه ،
إ . : ب 2000.
5. نا لد)1996 : (ا آ ا ي ا را هأ يا
با . ءا ، او ا ا ا ا اا يا ا ا
ا .
20
6. يأ ا )2006( : ا دا ، اا ا راو ا رود
او داو. ، او ا راو ا تارد سدا دا .
7. يأ ا )2008 :( أ ا تو ه د اا ا
ا ها . رو ه دأ دا ا ا رو إ رو
تو ، ا ا اا ا ا : ا لوا ا ا
.
8. حا أ ا ا )2009 :( ي ا را ا رود
ا ما ما ب. زا ، ا آ، ر .
9. بها )1996 : ( ا داا ي ا را .
زا ، ا آ ، ر.
10. إ ه)2005 : (ا نا ا ا ا . ضا : ا
ا لو ا .
11. حا أ ، إ ه )2004 :(ا ا و ا ه دا
دأو ا را ت ء . ، ا ا ا ا ا
ا ما ه ا دا ، ، ا ا ،.
12. اا ه ، إ ه )2000 : (ا جذ ماا اا ر
ت ي راا ذا ةراو ، او او ا ا ا
ق ت ا ا ا أ تاوذ ءاو ءا ) ن . (
، ا ا د.
13. اا و ي إ ه)2000 :(و ، ا را .ا م
، او ا ، لوا ءا)14 ( دا ، )55.(
14. ةد أ دا ، ل حا )2007 : ( ا ا ج ا يا
ا ا راا را دأ ء . ا ا ) تارا
ا ( ،، ا دا ، ا ا845-873.
15. د ةو)2008 : ( ا ا تاو اا ماا
ا ي ا را داا . ، ا آ، ر
.
16. داو ا ةد ن ا ا )2008 : ( ا ا را تا
. ا ر ، او ا ةرازو.
: ا اا:
17. Annette ,M., R., (2007): Perception of Technological Literacy Among Science ,
Education , 19 , (1) , 1-14.
18. Brandt,R.,S., ( 2000): Education in A new Era , USA .Association for
Supervision and Curriculum Development .
19. Brandon, C., R., & Case , J., M., and Linder .C.,( 2009 ) The experience of
interacting with Technology artifacts. European Journal of Engineering
Education .34,( 3) ,237-254.
20. Crossfield, P., J.,& Daugherty, M., K., & Merril, C., (2004) : Teacher Attitudes
Toward and Perceptions of Student Performance on the Design Component of the
Caribbean CXC Examination. Journal of Industrial Teacher Education, 41( 3)
21
21. Daniels, P., (2000): Standards for Technological Literacy . Content for the
Study Technology . School wires , Inc.
22. Darien R., and Kerry B., (1999) : Embedding the Acquisition of Technological
Literacy: A Case Study . Educational Technology & Society 2(4) .
23. Davis, B., (1998): Sustainability and Governance of the Global Commons :
Lessons of Experience and educational Needs for the Future .Education and the
Environment ,Graves ,N.,(ed) ,London :University of London Press ,105-117.
24. Devore , P.,W., (1985 ) : Differentiating Between Science and Technology
.Paper Presented at the International Technology Education Association Annual
Conference .San Diego . California (Eric Document Reproduction Service ,( No
Ed 265407).
25. Gatting America’s Students Ready for the 21
st
Century : Meeting the
Technology Literacy Challenge (US. Department of Education , 1996.
26. http://www.iugaza.edu.ps\ara\research.
27. Lowe , I., (1998): Environmental Education : A Kay to A Sustainable
Development . .Education and the Environment ,Graves ,N.,(ed) ,London
:University of London Press ,95-104.
28. Moye, J., J., (2008): Starting a New Technology Course ? An Opportunity to
Develop Student Technological Literacy .Technology Teacher . 68,(2),27-31.
29. Panarella,s , Daniels, E., (2002): Standards for Technological Literacy:
:Content for the Study of Technology . London County Public schools.
30. Turner , K., & Katic , E., (2009): The Influence of Technological Literacy on
Students’ Writing. Journal of Educational Computing Research . 41, (3) ,253-
270.
31. Wilmes, S., Howarth, J., ( 2009 ) : Using Issues-Based Science in the
Classroom .
Science Teacher, 76.(7)24-29 .
32. World Summit on Sustainable Development (2002): Plan of Implementation ,
Johan nesburg , Par, 19.
33. Yoruk , N., & Morgil ,I., and Secken , N ( 2009): The Effects of science ,
Technology , Society , and Environment (STSE) Education on Students’ Career
Planning .Online Submission , Us- China Education Review .6,( 8) ,68-74.
22
ا
)1 (
ا ا را ت ل ق ا ما تآ ب يأر عا
و او و ه
ا را ت ها ي
ا دو
ها
1-
ةدا رداو ا
. ةدا ردا و
) راو ا ، حا، ءا، ا(- آ تاو هأ
ا وأ،ر ، او ا ةدا ردا ر
ةدا ردا ماا.
2-
يراا سا
. ، أ ، يراا سا م و
ما او ا ا ، ا ق ، و
اا او.
3-
تا
. هأ ، تا م و
تا تاو ، تا ا تا
و و و داو ا ا.
4
-
ضاو او ا
.
و ، أو ، آ ه و
آا قو ، ا آاو آاو ا آا
آا اا ا.
5-
او وا تا
. و أ، اأو تا م
ا ا ، تا عاأ ع آ ، ع آ ا
آ ع.
6
-
ا را
و
ارد هأ ، ا را ه
را اردو ا تاا ر هرود ، باو ا و ا
و داو ا ا راو ااو .
7
-
ا ث
.
رد، ا ث ه و ا درا ث) ءا
هو او ءااو ( ا ا، ا ث ،
ا ثا ا ا، ثا ا
8-
ا و وا تا
. عاأو وا تا و
او ، ةرا ا باو ا وا تا تا
ا و.
9
-
نوزوا
.
، دز ا ااو نوزوا ه و
نوزوا ا آو ا آو ، .
10-
ارا ا
.و ، ارا ا ه و يا خا
ذ و ا ما ، مرا ، ا ا ، يا ما ،
داو ا اا .
11-
نا و ا
. و ا ه و
23
، ا و ، ا وا ، نا تو
، ارو ا تا ، ءاا و ، ودا ا
نا ذ آ ، ارو لا ءاا ا قاو،
ا ا.
12
-
و نا
اأ وا ضاا و ،
ا ، زا و ، ا ضاا ، هو ا ضااو ز
لا ، يوا نا ا أ ، يوا
و ب يواا ، تاو.
24
)2 (
ا ما با ءار عا ا ا را ت ل ق
او و ه و
ا را ت
ها ي
ا
ها دو
ك % ك % ك %
1-
ةدا رداو ا
. ردا و
ةدا )ا راو ا ، حا، ءا، (- هأ
ةدا ردا را وأ،ر آ تاو
ةدا ردا ماا ، او ا
35
87.5
3 7,5
2 5
2-
يراا سا
. ، يراا سا م و
ا ق ، و ، أ ا ا ،
اا او ما او.
33
82.5
3 7,5
4 10
3-
تا
. تا م و
تاو ، تا ا تا هأ ،
داو ا ا تا و
و و.
34
85 3 7,5
3 7,5
4
-
ضاو او ا
.
أو ، آ ه و
آاو آاو ا آا آا و ،
آا اا ا قو ، ا.
28
70 10 25
2 5
5-
او وا تا
. و تا م
ع آ ، ع آ ا أ، اأو
ع آ ا ا ، تا عاأ.
35
87.5
3 7,5
2 5
6
-
ا را
و
هأ ، ا را ه
ر هرود ، باو ا و ا ارد
ا راو ااو را اردو ا تاا
و داو ا .
29
72.5
6 15
5 12.5
7
-
ا ث
.
ث رد، ا ث ه و
ا درا) هو او ءااو ءا ( ث ،
ا ا، ا ثا ا
ا ثا ا ا،
26
65 8 20
6 15
8-
ا و وا تا
. تا و
تا تااو ، ةرا ا عاأو وا
ا و باو ا وا.
32
80 6 15
2 5
9
-
ا
نوزو
.
ا ااو نوزوا ه و
ا آو ا آو ، ، دز
28
70 8 20
4 10
25
نوزوا .
10-
ارا ا
. ، ارا ا ه و
، ا ا ، يا ما ، يا خاو
اا ذ و ا ما ، مرا
داو ا.
27
67.5
8 20
5 12.5
11-
نا و ا
. ا ه و
و ، ا وا ، نا و
، ودا ا تو، ا
و ارو لا ءاا ، ارو ا تا ، ءاا
نا ذ آ ، ا قاو،
ا ا.
34
85 4 10
2 5
12
-
و نا
وا ضاا و ،
، هو ا ضااو زا ، زا اأ
ا ا أ ، يوا و ، ا ضا
يواا ، تاو لا ، يوا نا
و ب.
27
67.5
8 20
5 12.5
26
ق ا ما ت ا ا
ق ا ما آ
ا تارا
)3 (
ا ما تآ ب ي ا را را
داإ / ةرآد / بها
كر ذأ
27
را ت :
ا ي / ا :
- ا ف ياو ا را را أ او ا
ا تا :
1- ةدا رداو ا.
2 -
يراا سا.
3 -
تا .
4 -
او وا تا.
5 -
ا و وا تاو.
6 -
نا و ا.
ا اه ن ر )47 ( آ ؛ د را ع را ةد
لاا ةءا لو ا ، او را باو هاإ ا ث لا
ن ، ر ا ا رو و ، ا ا او ، دو
را ترد اه م و ، ا ارا تار
ا ا ضا إ را.
28
1-إو ا راا ا ن ةراا رد عرا ةه :
أ- يراا سا .ب -اا ت .ـ- ا تازا.
2- وا ت :
أ- او نااو ا ةأ .
ب - لاو باو تا ةأ.
ـ- تاو او ا ةأ.
3- ا را أ ا :
أ- ا .ب - را . ا ـ.
4- إ ةا وا ضاا را يدأ :
أ- ا ا كا .ب - ا ضاا را .ـ - ا داا ةءآ.
5- تا ا قا :
أ- ثا .ب - ا ق ا .ـ- ا ا.
6- اا ا ا تا يأ:
أ- ا تا ةدا .ب- نأ و ةدا ا .ـ - نأ و ةدا ا
.
7- يراا سا ةه بأ :
أ- ا ا ماا طاا .ب - توا ماا طاا .ـ - رد ةدز ا ةرا.
8- ا ل وا تا نأ ا تارا تأ :
أ- نزاا ا ةدز .ب - ا ما لا .ـ- ما صا ةدز .
9- ا ا ماا ا تاا :
أ- ه ارو تا ثو .ب- و تو جإ .ـ - و ةرا جإ .
10- ا ا ا ل ا ا نأ : أ- ا اا .ب - وا ا .ـ- ا اا .
11- أ ا ز ماا ب :
أ- ؤا ى .ب - ا ا ا .ـ- ةد ةأ تا لد
او ن
12- ا ةدا ا رد ا ي اا آ :
أ- ا ا .ب - ا ا . ـ- حا .
13- يراا سا ةه ا تاا :
أ- أ ك ةدز ا ءا ةد تا م2 .
ب - أ ك ةدز ا ا ا نوذ 2 .
ـ- أ ك ةدز رأ له2 .
29
14- ذ و و ا ةأ ا كا عا او ا داا م:
أ- دأو تاز .ب - آ كأ .ـ- زا ا .
15- ا ا ا را أ :
أ- ةد ز ة ضرا ةد .
ب - تا او او .
ـ- ا ا ل .
16- ا ب ا اا ا :
أ- إ و ا و .
ب - ا ا و و إ.
ـ- إو هرا .
17- ثا تا :
أ- ا و .
ب - ه ةاد دو رإ ي100.
ـ- ا ةا ثا تارإ ا.
18- را نأ راو ا ماا طو :
أ- 5 رأ .ب - 10 رأ .ـ- 15 ا.
19- يراا سا ةه ا تاا:
أ- را ا ي عرا1-3 ءا ا ةدزو رأ.
ب - ةد آأ أ دوو ضرا ةرا رد عرا.
ـ- ارا ارا ةدزو ضرا ةرا رد ضا .
20- تا اا اا ه يا:
أ- آأ .ب - ا ءاا .ـ- ـ ، ب .
21- وا ا ما ةا را : أ- ا ةوا .ب - ن ا ةا .ـ- ا اوا را .
22- ه نا ارو ا ا ا:
أ- ا ا او ت .
ب - ا ا و ا ت .
ـ- ا ا ةدز ا ا و ارو.
23- راو ا ا ا " " ا اه ر ا با يأ:
أ- ا ةوا جإ .ب- ت .ـ- تاز يأ .
24- ا تازا أ يراا سا ةه ثو سا :
أ- ا آأ .ب - وا آأ . نا آأ ـ.
25- او وا تا ا قا ه ىإ:
30
أ- هو ةدإ .ب - ا يرا إ .ـ- مااو .
26- آ ا تازا يأ:
أ- وا زو با ز .ب - با زو را ز .ـ- باو لدا ز.
27- ا ا تا تWibree و ا اا ا ا مو:
أ- تاو ا ةأ .ب- تاو ا ةأ .ـ -تاو ا اا.
28- راو ا ارا آا ا لوا يأ .
أ- داو نآو إ .ب- و إ بو .ـ - او أو ور.
29- يراا سا ا ا هاا أ:
أ- لزا .ب - آاا . ـ- ا .
30- آ ا لوا وا تا ةر داد :
أ- .ب - ا لوا تد .ـ - طو هو د .
31-او آ ماا ةداو ا تو . ا عا اه :
أ- ا .ب - ا .ـ- ا .
32-ا ه يأ و عاأ ت ا اا وأ ا تا تا ةر:
أ- واو ا .ب- ةا .ـ- ارو ا .
33- او ا ا تا Wibree :
أ- رإ ل .ب - أو ا أ .ـ- آأو ا أ.
34- او او ا او ةاو تاو تا ا ا مااو . ا اه
:
أ- ا .ب - ا . ـ- ا .
35- وا تا ماا :
أ- ءا .ب - ا .ـ - ا .
36- ارو ا تا ج م ا اا ىإ:
أ- ارو ا تا يا ا ماا.
ب - ةا تا ا وأ توآ ت ماا.
ـ- ةا تا او وا قا ماا.
37- أو ا تا ل ا ةرا ا :
أ- تا و ا كا .ب- ا اا ةدز .ـ- ن ا ت ظا.
31
38- ا ةرا :أ- تاا لا قأ .ب- ا قا .ـ - ت .
39- ارا ل ا ا را :
أ- ءا تآ ةرادإ .ب- ا دا .ـ- آا ءإ.
40-ا يأ ا ب ا ه ا ت:
أ- ةرا إ ا ء ل ا ارز.
ب - ء إ ا ةرا ل تاوا ارز.
ـ- ا أ لا ل آا ارز.
41- يأ ا دا آا ا ا ماا ت:
أ- ا .ب - ا .ـ- ءا .
42- آا ا ا :
أ- او ةاو ا ا .ب - باو ا تاز .ـ- او ا ا
داو.
43- ما ءآ إ ا ا ء :
أ- ت .ب - ورا ا ت .ـ- ا ا ت.
44- هأ ا تا ارو ا ت:
أ- ا نزاا لا .ب- وا ا .ـ- تا آ ةا
.
45- لزا ا ا را م نإ :
أ- ما حا ا لا رد .
ب - ةراا و ءا ع رد .
ـ- ا إ ف ا اا .
46- ةدا آا ا ا ه د ةرا :
أ- ا ا . ب - ا .ــ - را .
32
47- جإ ارا ا تاا :
أ- ا ة تاواو آاا.
ب - يأ تآ ء تا.
ـ- آ ودا.
33
ق ا ما آ
ا تارا
)4 (
ا ر ا تآاو ترا س
ا ي / ا :
-
- -
- س أ ر ا تآاو ترا ف
ا : ا تا ل روو:
- ةدا رداو ا.
-
- -
-
يراا سا.
-
- -
-
تا .
-
- -
-
او وا تا.
-
- -
-
ا و وا تاو.
-
- -
-
ا نا و .
سا اه ن )41 ( ةر– ةرإ و ، دو ةر آ ةءا لو
يأو ةر كه و ، رو ةرا ه ا رد ل
و ك و اا ت ث ةر آ و
ا ا ضا إ سا اه م و ، ا ارا تار.
ا ) را ( ارا ا :ا :
سا تار
اا ي
اوأ
ة
اوأ
اوأ
1- تاا أيراا سا ةه ةا او وا.
2
-
را لا لأ
.
3-عاا آأ بوا واو را ا ماا أ.
4-ا آ لا نا ماا أ.
5-ا رو فأداا تا ت.
6
-
ا لا سا ن ةءإ صأ
.
7-ةاو ا ار مأ.
8
-
ىا تا سآأ ا تا أ
.
9-ا تازاو با تاز ماا اوأ تا ع
ا
.
10
-
ا ا تا آ أ ا ماا نأ يرأ
34
را و ا ءا با.
11- ا تا ا اا ازأ تا نأ يرأ.
12-ا مأ ياو ر ارا ت.
13
-
راو لا ا ا تا قأ
.
14- ا تا سآأ ا ترا أ.
15-يا ا ةدإ رو ا با ةر أ.
16- لا ا مأ ا تا .
17- يأ ت ا ءز اا ا مأ.
18- ة وا تا ماا أ.
19
-
يراا سا ةه تاراو ا ند نأ يرأ
.
20- او ا تر أ ا تا ت ا ل.
21- لوا ا ق أ.
22-ا را را نا هأ.
23-دا ماا تا رو ةدز أ.
24-ا ا را آ أةا ت .
25
-
ا يرا ا ت ح أ
.
26- وا تاا ا ا أ.
28- تا ا و أ.
29- او راو ا ماا نأ يرأ.
30
-
أ
را ا ت ح او
.
31-وا تاو ا ل ا را أ.
32
-
نا تا ا ا ةا نأ يرأ
.
33-ءا ا ا ماا أ.
34-وأا يرا ا ت ا.
35- ةا ةراا توأ ا تا أ.
36
-
واو ا تا ا ا ةر ا
37
-
و زإ ووا ناأ مأ
ا ا آ
.
38- أو ا ضاأ ر ا ماا نأ يرأ .
39- ضرا ةرا رد عرا ه را نأ أ.
40- تا ا اذإ ا تا أ.
41- أ ا ا إ ا ق ا ا لاا .
35
)5 ( ا را را ح
ر
لاا
تارا ر
لاا
تارا
أ ب ـ أ ب ـ
1 √ 25 √
2 √ 26 √
3
√
27
√
4 √ 28 √
5 √ 29 √
6 √ 30 √
7 √ 31 √
8
√
32
√
9
√
33
√
10 √ 34 √
11 √ 35 √
12 √ 36 √
13
√
37
√
14
√
38
√
15
√
39
√
16 √ 40 √
17 √ 41 √
18 √ 42 √
19
√
43
√
20
√
44
√
21 √ 45 √
22 √ 46 √
23 √ 47 √
24 √
36
ا را را إ رو
ا ): يرا ( ارا ا : ا
ر
لاا
تارا ر
لاا
تارا
أ
ب
ـ
أ
ب
ـ
1 25
2 26
3 27
4 28
5 29
6
30
7
31
8 32
9 33
10 34
11
35
12
3
6
13
37
14 38
15 39
16 40
17
41
18
42
19 43
20 44
21 45
22 46
23
47
24
37
ا
ق ا ما آ ب ي ا را " ارد"
آد داإ ةر/
ا تارا كر ذأ بها
ا:
فرا دا و يأ ا دا أ ا را
و ا ا ت ا ا تهاو تاراو تآاو ا
او ا دوا و و ةدا أ ا او
دوا زو و د ا ا راو تا ما.
ا ا ا راو يدا ا ؛ ءا وأ
ا را نو رأ ت ةا آر داإ .
ق ا ما آ ب ي ا را ي ا ارا فو
. ا تؤا ا ل ذو:
1-؟ ق ا ما آ ب نأ ا ا ا را ت
2-؟ تا ق ا ما آ ب ي
3- إ تا ق ا ما آ ب فا ه
ا؟
4- ما آ ب ر ا ا ر ا تآاو ترا ي
؟ ق ا
5- تراو تآ ق ا ما آ ب تر فا ه
؟ا إ ا ر ا