Geschonden wortels: Verbeeldingen van bodem en identiteit in transnationaal adoptief ouderschap

Abstract

In dit artikel presenteer ik een kritisch-antropologische analyse van het dominante discours van transnationale adoptie in Vlaanderen. Ik plaats de sociale en ideologische context centraal en probeer aan te tonen dat de vanzelfsprekende assumpties in de transnationale adoptiepraktijk, ondanks het aura van wetenschappelijke universaliteit, sociaal geconstrueerd zijn en deel van een particulier moreel betekeniskader. Mijn analyse toont hoe de huidige psychopathologische modellen worden ondersteund en gelegitimeerd door complexe koppelingen tussen vertogen van bodem en identiteit, waarbij het beeld overheerst dat de geadopteerde geworteld is in de (familiale en nationale) bodem waarop ze geboren is. Het problematiseren en pathologiseren an sich legitimeert een sterk gemonitord ouderschap, waarbij geadopteerden moeten leren zich in te passen in het kernfamiliemodel. Ik betoog dat deze psychopathologische focus deel is van de heersende individualiserende neoliberale ethiek die sociale ongelijkheden uitlegt in termen van individuele verantwoordelijkheid terwijl de globale socio-politieke context veronachtzaamd wordt.