Türkiye’deki ceza infaz sistemi her zaman kendi gündemini yaratmış ve hem
sosyal bilimlerin hem de politikanın ilgi alanında kalmıştır. Sosyal hizmet, bizzat
ilgili kurumlarda çalışan meslek elemanlarının da bulunmasına rağmen, suçluluk ile
ilgili görece az çalışmaya sahip bir alandır. Bu tez sayesinde, literatürde eksik
kaldığını düşündüğümüz, suçluluk alanının aslında başat aktörlerinden olmalarına
rağmen kendileri ile yeteri kadar çalışılmamış ceza infaz koruma memurlarıyla
çalışılarak, alana yeni bir bakış açısı sunulması hedeflenmiştir.
Çalışmada infaz koruma memurlarının görüşleri üzerinden Türkiye’deki ceza
infaz sisteminin suça ve suçluya yaklaşımının ufak bir göstergesi ortaya konmaya
çalışılmıştır. Bahsedilen gösterge, suçluluk alanındaki politikaların yapısal
sorunlarını ve ihtiyaçlarını tanımlamada yararlı olacaktır. Tezin amaçlarından birisi
de ceza infaz koruma memurlarının suça ve suçluya dair düşüncelerine, sahip
oldukları ‘erk’in, kullandıkları ‘otorite’nin ve hiyerarşik sistemde altında
bulundukları ‘otorite’ ile olan ilişkilerinin etkisini incelemektir.
Araştırma kapsamında Türkiye’nin üç büyük kentinden (Ankara, İstanbul,
Bursa) 12 infaz koruma memuru ile derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiş ve
görüşülenlerin meslek algıları, iş yaşamları, mahpuslarla iletişimleri hakkındaki ve
mahpus şartları/denetimli serbestlik/mahpusların çalışması gibi infaz sistemiyle ilgili
konulardaki düşünceleri alınmıştır.
Araştırma sonunda görüşülenlerin çoğunun mesleklerini zorunlu olarak icra
ettikleri, aldıkları eğitimleri yetersiz buldukları, mahpuslarla iletişimde otorite
dengesi kurmaya çalıştıkları, hapishanelerin ‘ıslah edici’ görevine inanmadıkları,
infaz sisteminde yapısal sorunlar gördükleri vb. bulgulara ulaşılmıştır. Hapishaneler
gerek çalışanlar gerekse mahpuslar için olumsuz bir ortam oluşturmakta, yapılan
reformlar yapısal sorunları giderememektedir. Ceza infaz sistemini değerlendirirken
geleneksel kalıplardan çıkılmalı ve alternatifler üzerinde durulmalıdır.
The penal system in Turkey has always created it’s own agenda and stayed in
concern both social sciences and policy. Although social work has members of
profession who work in relevant institutions, it is still a field which has relatively few
researches about criminality. With this thesis, giving a new point of view to the field
–which we think there is a lack of data in literature- is aimed by working with
correction officers who are main characters in the field of criminality but not studied
enough.
In this study a small sample case of an approach to the crime and the criminal
penal system in Turkey by the views of the correction officers, has been studied.
Such a sample case will help to identify the structural problems and needs of the
policies in criminality field. Another goal of the thesis is to examine the effect of ‘the
power’ they have, ‘the authority’ they used and their relations with ‘the authority’
they depend on in the hierarchical system, to their opinions about the crime and the
criminal.
Depth interviews with 12 correction officers were conducted within the scope
of research in three big cities in Turkey (Ankara, İstanbul Bursa). Opinions of the
interviewers about perceptions of their profession, their professional lives, their
communications with inmates, penal system features such as conditions of
inmates/probation/working of inmates have been taken.
At the end of the research we have reached this findings: Most of the
interviewers have been working in their jobs compulsorily, they find their trainings
insufficient, they try to built balance of authority in communication with inmates,
they don’t believe in the ‘rehabilitative’ role of the prisons, they attribute some
structural problems in penal system. Prisons create a negative setting for both
workers and inmates and improved reforms can not be a solution to the structural
problems. While considering the penal system traditional ideas should be abandoned
and alternatives should be discoursed.