Content uploaded by Rafał Skowronek
Author content
All content in this area was uploaded by Rafał Skowronek on Oct 25, 2014
Content may be subject to copyright.
IVZjazd
Polskiego Towarzystwa
Neuroendokrynologii
10-11 października 2014 r.
Centrum Kongresowe - Hotel Andel's
Łódź, ul. Ogrodowa 17
Główne tematy Zjazdu
I Sesja: NEUROENDOKRYNOLOGIA STARZENIA
II Sesja: NEUROENDOKRYNOLOGIA A METABOLIZM
III Sesja: "III ŁÓDZKIE SPOTKANIA PRZYSADKOWE"
1. Immunohistochemia guzów przysadki
2. Diagnostyka i leczenie guzów przysadki
3. Postępy w leczeniu farmakologicznym i operacyjnym
4. Radioterapia guzów przysadki - dyskusja Okrągłego Stołu
IV Sesja: NEUROENDOKRYNOLOGIA ROZRODU
V Sesja: SESJA POSTEROWA
Uroczyste Otwarcie Zjazdu - połączone
z Jubileuszem SO-LeciaUrodzin Profesora Marka Pawlikowskiego,
10.10.2014r od godz. 19:00, Pałac Poznańskich, Łódź, ul. Ogrodowa 15
Walne Zgromadzenie Członków PTNE
Centrum Kongresowe, Hotel Andel's - 10.10.2014r, godz. 16.45 (I), 17.00 (II)
Przewodniczący:
Kierownicy Sesji Zjazdowych:
Komitet Naukowy
pro! Marek Pawlikowski
(I)pro! Bogusława Baranowska
(II)
pro! Krystyna
Pierzchała-Koziec
(III)
pro! Jolanta Kunert-Radek
(IV)
pro! Alina Gajewska
Komitet Organizacyjny
Przewodnicząca: pro! Jolanta Kunert-Radek
Vice Przewodnicząca: pro! Katarzyna Winczyk
Członkowie: dr Karolina
Beda-Maluqa,
dr Julita Fuss-Chmielewska, dr hab. Anna
Gruszka, mgr Maria Jaranowska, pro! Marlena Juszczak, dr hab. Hanna Ławnicka,
mgr Jacek Świętosławski
Abstracts
among which 5 cases of atypical adenomas were found. Among
thern, 2 sparsely granulated somatotroph adenomas, 1 densely
granulated corticotroph adenoma, 1sparsely granulated lactotroph
adenoma and 1 gonadotroph adenoma were diagnosed.
Conclusion: On the basis of the evaluated material we cannotcon-
firm the assessment of the proliferative index MIB1as a prognostic
factor in invasive pituitary adenomas.
Resistin as marker of endothelial cells (HAEC)
dysfunction under hyperglycemic stres s
Ewa Ocłoń, Joanna Zubei-Łojek; Anna Latacz,
KLaudiaPalka, Krystyna Pierzchala-Koziec
Depariment oj A/lima/ Physi%gy and E/ldocri/l%gy,
Facultij
oj A/lima/ Sciences,
U/liversity oj Agricuiture in Krakow
Introduction: Hyperglycemia is a risk factor for cardiovascular
diseases. Resistin, a newly discovered adipocyte-derived cytokine,
may play an important role in insulin resistance, diabetes, and
cardiovascular disease.
The aim of this study was to determine the effect of resistin on
endothelial cell function in response to hyperglycemic stress.
Furthermore, the adipokine was estimated as an indicator of en-
dothelium dysfunction.
Materials and rnethods: Human aortic endothelial cells (HAEC)
were cultured in a standard medium (M 199).The experiment was
performed two times on the forth passage of HAEC culture. The
cultures were incubated for 48 hours in four treatment groups:
control (5.5 rnmol/L glucose), hyperglycemia (22.2 rnrnol/L glucose),
resistin (500 nM) and resistin +hyperglycemia (500 nM resistin
+22.2 mmoVL glucose). The activity of HAEC was evaluated by
measurement endothelin secretion 1 and proliferation rate.
Results: The secretion of resistin was increased by 42.1% during
hyperglycemia (p
<
0.05). Resistin caused the increase in endothelin
l secretion by 43.5% (p
<
0.05)and the decrease of celi proliferation
rate by 44.2% (p
<
0.05).
Conclusions:
l. The activity of aortic endothelial cell negatively changed in
response to hyperglycemic stress,
2. Hyperglycemia increases resistin secretion which induces en-
dothelial dysfunction by reducing proliferation and increasing the
secretion of ET-l.
3. Resistin seems to be a potential prognostic marker for endothe-
lium dysfunction under hyperglycemic stress.
Supported by OS 3243/KEiEZ/
The role of opioid peptides in the modulation
of gonadotropin and prolactin secretion from
the anterior pituitary of cyclic gilts - the in vitro studies
Stanisław Okrasa', Bartosz WyLot
l,
2,
Kinga 'Iuiorus',
Mariusz Dziekonski'
'Depariment oj Animat Physi%gtj, Facultu oj Bi%gy and Biotecllll%gtj, Uniuer-
sity oj Warmia and Mazury, O/sztY/l, Poland
'De/Jartmellt oj Celi Bi%gtj, Nencki
Instiiute
oj Experintental Bi%gtj, WarsalO,
Poland
Endogenous opioid peptides (EOP) derive from high-molecular
opioid precursors: proopiomelanocortin (POMC), proenkephalin
(PENK), prodynorphin (POYN), and act through three major types
of opioid receptors:
mu, delta
and
kappa.
They are involved in the
regulation of reproductive processes in females, participating in
the control of gonadotropin and prolactin secretion. These effects
might be irnplemented through their action at the hypothalamic and
430
pituitary levels, Genes cording for opioid precursors and receptors
are expressed in the anterior pituitary. This presentation involves
data on: 1) the effects of potential gonadotropin (GnRH, estradiol,
progesterone, inhibin and activin) and prolactin (TRH, doparnine,
oxytocin, kisspeptin and PGF2a or PGE2) secretagogues on the
gene expression of opioid precursors and receptors
in vitro
in the
anterior pituitary cells of gilts in the luteal and follicular phase
of the estrous cycle as well as 2) the influence of opioid receptor
agonists
(mu, delta
and
kappa)
on the basal and GnRH-stimulated
gonadotropin secretion (LH and FSH), and also the basal and in
the presence of dopamine or TRH prolactin secretion by these
cells. The presented data have confirmed the variable pituitary
expression of genes coding for opioid precursors and receptors in
response to tested factors. Moreover, the inhibitory effects of
kappa
and
delta
opioid receptor activation on the LH and FSH secretion
in
vitro
by porcine pituitary cells were noted. In tum, the influ-
ence of opioid receptor agonists on prolactin secretion was more
variable and dependent on the stage of the estrous cycle. Ouring
the luteal phase, its secretion was reduced after activation of
/ilU,
delta
and
kappa
opioid receptors under all tested conditions. In the
early follicular phase, the activation of
mu, delta
and
kappa
opioid
receptors increased prolactin secretion under basal conditions, and
delta
receptor - in the presence of TRH, whereas the stimulation
of
mu
and
kappa
receptors inhibited its secretion in the presence
of dopamine. In the late follicular phase,
kappa
receptor agonist
stimulated prolactin secretion under all tested conditions. In tum,
the activation of
mu
and
delta
receptors increased its secretion under
basal conditions and in the presence of dopamine, but decreased
- in the presence of TRH.
The presented data indicate the participation of endogenousopioid
peptides in the modulation of gonadotropin (mainly dynorphins
and enkephalins) and prolactin (ali families of EOP) secretion at
the pituitary level in giIts during the estrous cycle.
Phoenixin - a new player in the gonadal axis
Artur Pałaszl, Ewa Rojczuk-Gołebieuiska',
Rafał Skouironek?
'Department oj Hist%gy, Chair oj Hist%gtj and Embry%gtj, Medica/ Unioersi-
ty oj Silesio i/l Katowice
'DepartmelIt oj Forensic Medici/le a/ld Forensic Toxic%gtj, Medica/ U/liversity oj
Silesio i/l Katowice
Introduction: The dynarnic development of biotechnology results
in the discovery and description of new neuropeptides, localized in
different areas of the brain which have a brought, multidirectional
spectrum of activities performed at the level of different neuronal
pathways.
Aim of the study: 1) The review of literature concerning with
newly-discovered neuropeptide- phoenixin (PNX) and 2) the as-
sessment of its distribution in hypothalamic structures of adult rats.
Material and rnethods: 1) The search of available databases for
articles about PNX; 2) evaluation of the distribution of PNX in
hypothalamic structures of adult Sprague-Oawley
(50)
rats with
immunohistochemistry (IHC) and immunofluorescence (IFC), using
the original antibody from Phoenix Pharmaceuticals.
Results: 1) We found only 2 original papers and one proceeding;
2) we confirmed the presence of PNX in various structures of the
hypothalamus of
50
rats, both by [HC and IFe.
Conclusions: PNX is a newly-discovered and still extremely poorly
known neuropeptide, representinga unique class of hypothalamic
regulatory factors. 50 far we know only that it regulates the secre-
tion of pituitary gonadotropins by modulating the expression of
the receptor for gonadotropin-releasing hormone (GnRH-R). An
s
I,
e
e
e
d
n
e
y
n
a
n
e
g
LI,
e
d
d
n
e
st
n,
er
d
id
at
'i-
oj
Its
in
al
al
th
5-
ts.
or
in
ith
ng
ic
re-
of
An
Abstracts
initial study suggests that PNX sensitizes the pituitary to the action
of releasing factors, rather than directly stimulates the exocytosis of
secretoryvesicles to pituitary endocrine ceUs. Immunohistochemical
studies revealed PNX immunoreactivity in the rat hypotha!amus,
superficial dorsal horn, spinal trigemina! tract, nucleus of the
solitary tract; and in the population of dorsal root, trigemina! and
nodose ganglion ceUs.lt was also observed that exogenous!y ad min-
istered PNX may preferentially suppress visceral pain as opposed to
thermal pain. Recent reports suggest that the mechanism of signal
transduction activated by PNX is MAPK/ERK pathway.
"Clinically" non-functioning pituitary adenomas
(CNFPA)-heterogeneous group of pituitary tumors.
Is their hormon al phenotype c1inically relevant?
Marek Pawlikowski
Department oj immunoendocrinotogg,
Chair
oj Endocrinologu, Medical
Uniuer-
sity oj
Lćdż
Introduction: Pituitary adenomas, recognized before surgery as
hormonally non-functioning, in great majority reveal the expres-
sion of pitnitary hormones or their subunits in the post-operative
immunohistochemical examination. A question arises, whether
the horrnonal phenotype recognized by immunohistochemistry is
connected with their c1inical outcome.
Material and methods: One hundred seventy six surgically re-
moved pituitary adenomas were examined.
Eighty
nine of them
did not exhibit detectab!e hormonal activity before surgery (,.c1ini-
cally" non-functioning pituitary adenomas, CNFPA).ln all sampies
immunohistochemical examination of pituitary hormones or their
subunits was performed. A part of tu mors were also cxamined with
antibodies against Ki67 and prothymosin alpha (PTalfa).
Results: Majorityof C FPA (67.4%) expressed gonadotropins or their
free subunits. Other hormones were detected as foUows: GH -45.9%;
ACTH - 31.7%; PRL - 22.5%. Only two
lu
mors expressed TSH. The
horrnonal phenotype of C FPA seerns to be connected with their
recurrence rate. The recurrence rate is the highest in
"pure" "
gon-
adotropinomas (33.3%) and "silent" corticotropinomas (3l.5%). The
medium frequency concerns the
.sitcnt"
prolactinomas (20%), and
the lowest the
.silent"
somatotropinomas (4.8%). Almost all CNFPA
are invasive tumors and have high Ki67 index (6.4
±
2.3%). Ki67 index
does not differ in
silent"
somatotropinomas in comparison with active
acromegaly, but issignificantly
higher
in "silent" corticotropinomas
os.
Cushing's disease (4.8
±
2.1 vS. 1.9
±
0.65 %). ProTa index is higher
in CNFPA in comparison to any type of functioning adenomas. The
ProTa-positive nuclei are more abundant in
"silent"
corticotropinomas
than in corticotropinomas manifesting with Cushing's disease (19.4
± 6.6% us. 2.2 ± 0.6%). Sirnilarly, "silent somatotropinomas" reveal
a higher ProTa index as compared with acromega!y (32.8
±
9.9%
zzs,
16.7
±
7.7% respectively).
Conclusions: The data presented above indicate that the hormonal
phenotype is important for the outcome of the non-functioning
pituitary turnor.
Central and peripheral responses of sympathetic
nervous system to hand grip maneuver stress
(HGME)
KrystynaPierzchała-Koziec1,Michał Labus',
Michał Purdali. Lesław Szydłowskż3, Sebastian Stec', Ewa
Dcłon', Joanna Zubel', Anna Latacz'
'DepartmentoJ Animai Physiology and Endocrinology, University oj Agriculture,
Krakaw
"Tne Regiol1al Specialist Hospital in Wroc1aw,R&D Cenire, Wroclaw
'Clinic oj Children Cardiology, Silesian Medical Ulliversihj, Katowice, 'Clin«: oj
Cardiology, Centre oj Postgraduate Medical Educaiion, Warsaw
Introduction: The sympathetic nervous system responds to stress
by releasing catecholamines, mainly adrenaline and noradrena-
line, from the central and peripheral nervous systems. Hand grip
maneuver (HGME) test is used for the diagnosis of arrhythmia and
the localization of ablation place. The activity of the sympathetic
nervous system may affect the electrophysio!ogica! properties of
the atrioventricular nodus and cause problems for the ablation
procedure.
The aim of the study was to estimate the response of the sympathetic
nervous system to HGME measured by cerebral and periphera!
circulation catecho!amines.
Material and methods: Hand grip maneuver (30-50% max) was
applied to patients prepared to the ablation procedure. Blood
was taken simultaneously from the interna I jugular vein (I), the
coronary sinus (Il), the femoral vein (III) and the femoral artery
(IV) at 5 and 10 min of calm Iying, one min of stress and 2 and 3
min after HGME had been finished. Plasma catecholamines levels
were estimated by RIA method.
Results: HGME increased adrenaline levels in the blood taken
from internal the jugular vein and the coronary sinus (by 38 and
34% respectively). Unexpectedly, adrenaline levels in the blood
from the femoral vein and the artery were decreased (by 36 and
40%, respectively). Stress HGME increased noradrenaline levels
in the blood taken from the internal jugular vein (by 49%) and the
coronary sinus (by 28%). Simultaneously, noradrenaline levels were
decreased in the coronary sinus blood (by 15%, delayed response)
and the quick fali (after 1min of stress) of noradrenaline level was
observed in the blood from the femoral artery. It must be pointed
out that noradrenaline levels in the blood taken from all intakes
were high er at
10
min of calm Iying.
Conc1usion: The stress responses of the sympathetic nervous
system measured by adrenaline and noradrenaline levels depend
on a blood drawing place.
Supported by: DS 3243/KFiEZ
Stress and pain coping strategies versus the intensity
of premenstrual syndrome symptoms
Leszek
Putipiski',
Mariusz Paciorek'
'Zaklad
Psycl/Opatologii
i
Psychologii Kliniczne], IlIstytllt PsycllOlogii UL, Lódź
'Pomdnio "K" SPZOZ, Szczerców
Introduction: Premenstrual Syndrome (PMS) is a condition char-
acterised by a variety of psychical and somatic symptoms which
occur before the menstrual period and cease after the arrival of the
period. Hormonal disturbances are often given as the major cause of
PMS. The role of psychological influences in the aetiology, process
and treatment of PMS is often forgotten or ignored.
The aim of the present study was the analysis of the influence of
stress and pa in coping strategies on the intensity of emotional and
somatic symptoms in PMS period.
Material and methods: The research was conducted in a group of
50
womenaged 20-35 years. The self developed inventory(IONP) was
used to evaluate the intensity of PMS symptoms. The mini-COPE
questionnaire was applied to detect stress coping strategies. Pain
coping strategies were assessed using CSQ questionnaire.
Results: The results revealed the significant correlations between
the level of PMS symptomatology and stressand pain copingstrate-
gies. The women with the
higher level
of emotional PMS symptoms
such as dysphoria and depression manifest more maladaptive stress
431
", ..
I
,.
IV Zjazd
Polskiego Towarzystwa
Neuroendokrynologii
Pod Honorowym Patronatem
J.M. Rektora Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Profesora Pawia Górskiego
•
10-11 października 2014 r.
Centrum Kongresowe
Hotel Andel's
Łódź, ul. Ogrodowa
un
l
UN IWERSYTET
MEDYCZNY
W
ŁODZI
17
P-41 Lidia Martyńska1,Ewa Wolińska-Witort1,Ma~dalena cnmietowsxe',
Małgorzata Kelisz', Anna Litwiniuk', Wojciech Bik , Bogusława Baranowska2
Wpływ Oreksyny B na wydzielanie LH z komórek przysadki dojrzałych samic szczura
w warunkach hodowli pierwotnej
:Zakład Neuroen~okrynolo~iiKlinicznejCentrum MedyczneKsztalceniaPodyplomowego,Warszawa
Klinika NeurologII,II Wydział Lekarski,Warszawski UniwersytetMedyczny
Wnioski: PNX to nowo odkryty i wciąż skrajnie słabo poznany neuropeptyd,
reprezentujący unikalną klasę podwzgórzowych czynników regulatorowych. Dotychczas
wiadomo jedynie, iż reguluje on przysadkową sekrecję gonadotropin poprzez modulację
ekspresji receptora dla gonadoliberyny (GnRH-R). Wstępne badania sugerują, że ów
neuropeptyd raczej uwrażliwia przysadkę na działanie innych czynników uwalniających, niż
bezpośrednio stymuluje egzocytozę pęcherzyków wydzielniczych w przysadkowych
komórkach endokrynnych. Dzięki badaniom immunohistochemicznym wykazano obecność
PNX w ograniczonych przestrzennie populacjach neuronów podwzgórza, rogu
grzbietowego rdzenia kręgowego, pasma rdzeniowego nerwu trójdzielnego, jądra pasma
samotnego, oraz w komórkach zwojów czuciowych. Zaobserwowano również, że feniksyna
podana z zewnątrz może preferencyjnie hamować ból trzewny w porównaniu do bólu
termicznego. Najnowsze doniesienia sugerują, że mechanizmem transdukcji sygnału
uruchamianym przez PNX jest szlak MAPKlERK.
Wstęp: Oreksyny A i B, (OxA i OxB), peptydy syntetyzowane głównie w obszarze
bocznego podwzgórza, wykazują szerokie działanie zarówno w centralnym układzie
nerwowym jak i w tkankach obwodowych. Regulują łaknienie, aktywność motoryczną,
metabolizm, uczestniczą również w regulacji wydzielania hormonów tropowych. OxB działa
głównie poprzez receptory typu 2, OX2R, których obecność wykazano także w przysadce.
Cel: Celem pracy było zbadanie bezpośredniego wpływu OxB na wydzielanie LH
z komórek przysadki dojrzałych płciowo samic szczura.
Materiał i metody: Przysadki do badań in vitro pobrano od 3-miesięcznych, dojrzałych
płciowo samic, tydzień po operacyjnym usunięciu jajników (OVX), a także od samic OVX
po podskórnej suplementacji estradiolem (OVX+E2). Komórki przysadki w hodowli
pierwotnej (5x10
5
komórek/dołek) zostały poddane 1 i 4-godzinnemu działaniu OxB
w różnych dawkach (0,1 nM, 1 nM, 1
°
nM i 100 nM). Komórki hodowane bez OxB
stanowiły grupy kontrolne. W zebranych po inkubacji mediach hodowlanych oznaczono
stężenie LH metodą RIA.
Wyniki: Stwierdzono, że OxB po 1 godz. inkubacji nie zmieniała wydzielania LH w grupie
OVX+,E2 oraz zwiększała wydzielanie LH o 18% (0,1 nM OxB; p<0,05) w grupie OVX
w porownaruu do grup kontrolnych. Po 4 godz. OxB zmniejszała wydzielanie LH o 31%
zarówno w grupie OVX+E2 (10 nM; p<0,05) jak i w grupie OVX (100 nM; p<0,05)
w porównaniu do grup kontrolnych.
Wnioski: Uzyskane wyniki wskazują, że OxB może nieznacznie modyfikować wydzielanie
LH, a jej wpływ zależy od czasu działania i dawki.
Praca finansowana w ramach projektów CMKP nr 501-1-31-22-13 i 501-1-31-22-14.
P-43 Leszek Putyński
1,
Mariusz Paciore~
Style radzenia sobie ze stresem i bólem a natężenie objawów napięcia
r-rzedmiesiączkowego
Zaklad Psychopatologiii PsychologiiKlinicznej,InstytutPsychologiiUŁ, Łódź
2Poradnia"K"SPZOZ, Szczerców
Wstęp: Napięcie przedmiesiączkowe (PMS) jest zespołem psychicznych i somatycznych
objawów pojawiających się przed menstruacją i ustępujących z chwilą wystąpienia
krwawienia. Jako podstawową przyczynę PMS wymienia się najczęściej fluktuacje
w poziomie hormonów. Rola czynników psychologicznych w etiologii, przebiegu i terapii
PMS jest często zapominana lub niedoceniana.
Cel: Celem podjętych badań była analiza wpływu stylów radzenia sobie ze stresem i bólem
na natężenie psychicznych i somatycznych objawów PMS.
Materiał i metody: Badania przeprowadzono na grupie 50 kobiet w wieku 20 - 35 lat. Do
oceny intensywności objawów PMS zastosowano własnej konstrukcji inwentarz (lONP).
Kwestionariusz mini-COPE został zastosowany do zbadania stylów radzenia sobie ze
stresem. Strategie radzenie sobie z bólem oceniono kwestionariuszem CSQ.
Wyniki: Uzyskane rezultaty wskazują na istotne zależności między poziomem objawów
PMS a strategiami radzenia sobie ze stresem i bólem. Kobiety charakteryzujące się
większym nasileniem objawów emocjonalnych takich jak dysforia i depresja przejawiają
bardziej nieadaptacyjne style radzenia sobie ze stresem w stosunku do kobiet
manifestujących wyższe natężenie objawów somatycznych o charakterze bólowym
i wazomotorycznym. Kobiety reprezentujące wysokie natężenie objawów PMS są skłonne
stosować niekorzystne strategie radzenia sobie z bólem.
Wnioski: Wyniki badań wskazują, że style radzenia sobie ze stresem i style radzenia
sobie z bólem są istotnymi psychologicznymi czynnikami wpływające na natężenie
odczuwanych objawów PMS. Rozliczne medyczne strategie stosowane w terapii PMS
powinny być wspierane oddziaływaniami psychologicznymi. Psychoterapia może pomóc
kobietom rozwinąć korzystne umiejętności radzenia sobie z frustracją i dyskomfortem
codziennego życia w okresie doświadczania PMS.
P-42 Artur Pełesz', Ewa Rojczyk-Gołębiewska1,Rafał Skowrone~
Feniksyna - nowy gracz osi gonadalnej
:Zakład ~istologii, Katedra Histologiii Embriologii, ŚląskiUniwersytetMedycznyw Katowicach
KatedraI Zakład MedycynySądoweji ToksykologiiSądowo-Lekarskiej,ŚląskiUniwersytetMedyczny
wKatowicach
Wstęp: Dynamiczny postęp biotechnologii skutkuje odkrywaniem i opisywaniem nowych
neuropeptydów, zlokalizowanych w różnych obszarach mózgu i wykazujących wielo-
kierunkowy zakres oddziaływań na poziomie różnych szlaków neuronalnych.
Cel: (1) Przegląd literatury dotyczącej nowo odkrytego neuropeptydu - feniksyny (PNX)
oraz (2) ocena jego dystrybucji w strukturach podwzgórza dorosłych szczurów.
Materiał i metody: (1) Przeszukanie dostępnych baz danych pod kątem prac dotyczących
PNX; (2) oznaczenie dystrybucji PNX w strukturach podwzqórza dorosłych szczurów
Spraque-Dawley (SD) z wykorzystaniem metod immunohistochemicznych (IHC) oraz
Immunofluorescencyjnych (IFC), przy udziale oryginalnego przeciwciała firmy Phoenix
Pharmaceuticals.
Wyniki,: (1) Znaleziono jedynie 2 prace oryginalne oraz 1 doniesienie zjazdowe;
(2) zarowno metodą IHC, jak i IFC potwierdzono obecność PNX w różnych strukturach
podwzgórza Szczurów SD.
48 49