Inequality trend of selected items of consumption household basket in Tehran: 1989-2006. [In Persian]

Abstract

Objective: The purpose of this research was to determine expenditure distribution and inequality changes in Tehran. It separately explored expenditures distribution for health, education, and food in rural and urban areas from 1989 till 2006. Method: Using Household Expenditure Survey conducted by Statistical Center of Iran, expenditure distribution and inequality changes for urban and rural areas in Tehran and whole of the country within the time span of 1989 to 2006 were calculated. Gini Coefficient and Theil's Index were calculated and the results were compared. Findings: Inequality in health and education expenditures are too severe (Gini=0.6-0.8) but, food and gross distribution expenditure are more equal (Gini=0.3-0.4). There was a significant difference between urban and rural areas in Tehran for gross expenditures. Heath expenditures distribution in urban of country was more equitable than Tehran, but in rural areas, there was an adverse condition. Regarding education expenditures, there was only a significant difference between rural areas in Tehran and whole of the country that means distribution expenditure in whole of the country in more equitable. Conclusion: With respect to the calculated indices, there are severe inequality in health and education expenditures both in Tehran and whole of the country, but a nearly equitable distribution about food and gross expenditures. These results show that food expenditures have a significant relationship with gross expenditures and therefore, food expenditure shows the real consumption of the households. For these, policymakers have to pay more attention to health and education expenditures in targeting subsidies.

Full text

315
ﻲﻤﻠﻋ ﺔﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
ـ
لﺎﺳ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﻓر ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻢﻫدزﺎﻳهرﺎﻤﺷ
،
40
ﻲﻨﻴﻣاﺪﺋﺎﻗ ﺎﺿﺮﻣﻼﻏ
*
،نﺎﻴﻔﻳﺮﺷ ﻢﻳﺮﻣﻲﻧﺎﺛ
**
ﺮﻔﻏار ﻦﻴﺴﺣ ،
***
ﻲﺤﻟﺎﺻ دﻮﻌﺴﻣ ،
****
ﻪﻠﺌﺴﻣ حﺮﻃ : لﺎﺳ ﻲﻃ ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا رد يﺎـﻫ1368 ﺎـﺗ 1384 ﻖﻃﺎـﻨﻣ ﻚـﻴﻜﻔﺗ ﻪـﺑ
ﻗ زا راﻮﻧﺎﺧ فﺮﺼﻣ ﺪﺒﺳ ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ياﺮﺑ ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻞﻴﺒ ﻪـﻳﺬﻐﺗ و ﻲﻠﻴﺼـﺤﺗ ،ﻲﺘـﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ.
شور : ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ،ﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ ﺪﻣآرد و ﻪﻨﻳﺰﻫ رﺎﻣآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻲﻳﺎﺘـﺳور و يﺮﻬـﺷ ﻖﻃﺎـﻨﻣ ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ رﻮﺸﻛ ﻞﻛ و ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا . ﻣ فاﺮـﺤﻧا ﺐﻳﺮـﺿ ،تاﺮـﻴﻴﻐﺗ ﺐﻳﺮﺿ ،ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ زا رﻮﻈﻨﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴ راﺰﻓا مﺮﻧ زا تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ مﺎﺠﻧا رد و ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ و ﻲﺒﺴﻧ
Access
،
Excel
و
Stata
ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ : ﺺﺧﺎـﺷ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺪﻧور ﻪﻛ ﺪﻫﺪﻴﻣ نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﻪـﻨﻳﺰﻫ ياﺮـﺑ هﺪـﺷ ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ يﺎـﻫ يﺎـﻫ
دراد ﺪﻳﺪﺷ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ زا نﺎﺸﻧ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ و ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ)8/0-6/0: ﻲﻨﻴﺟ ﺺﺧﺎﺷ ( رﻮﻣ رد و ﻪﻨﻳﺰﻫ د و ﻲﻛارﻮـﺧ يﺎـﻫ ﻪﻨﻳﺰﻫ لدﺎﻌﺘﻣ ﻊﻳزﻮﺗ ﻞﻛ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ يﺎﻫ ﻢﻜﺣ يﺮﺗ ﺖﺳﺎﻣﺮﻓ)4/
0-3/0 : ﻲـﻨﻴﺟ ﺺﺧﺎﺷ .( تﺎﻴـﺿﺮﻓ نﻮـﻣزآ ﺖـﻬﺟ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﺟوز ﻲﺗ و ﻞﻘﺘﺴﻣ ﻲﺗ نﻮﻣزآ زا ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ . ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻊﻳزﻮﺗ ﻦﻴﺑ ﻲﻳﺎﺘـﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ يﺎﻫ
ﻫ ﻊـﻳزﻮﺗ ،ﺪـﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا يﺮﻬﺷ و ﻪـﻨﻳﺰ رﻮﺸـﻛ يﺮﻬـﺷ ﻖﻃﺎـﻨﻣ رد ﻲﺘـﺷاﺪﻬﺑ يﺎـﻫ لدﺎﻌﺘﻣ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻦﻳا ﻊﻳزﻮﺗ و ناﺮﻬﺗ يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ زا ﺮﺗ لدﺎﻌﺘﻣ ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﺎﻫ يﺎﻫﺎﺘـﺳور زا ﺮـﺗ
ﻲﻣ رﻮﺸﻛ ﺺﺧﺎﺷ ناﺰﻴﻣ ﺪﻨﭼ ﺮﻫ ،ﺪﺷﺎﺑ دراد ﻪـﻘﻄﻨﻣ ود ﻦـﻳا رد ﺪﻳﺪـﺷ يﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ زا نﺎﺸﻧ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ يﺎﻫ . زا
ﻪﻨﻳﺰﻫ ظﺎﺤﻟ ﻓ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ يﺎﻫ ةﺪـﻨﻫد نﺎﺸـﻧ ﻪﻛ ﺪﺷ ﺖﻓﺎﻳ يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ناﺮﻬﺗ و رﻮﺸﻛ ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦﻴﺑ ﻂﻘ لدﺎﻌﺘﻣﺎﻧ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻦﻳا ﻊﻳزﻮﺗ ندﻮﺑ ﺮﺗ ﺖﺳا ناﺮﻬﺗ ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﺎﻫ.
ﺞﻳﺎﺘﻧ : ﺺﺧﺎﺷ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﻪﻨﻳﺰﻫ ياﺮﺑ هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ يﺎﻫ رد ﺪﻳﺪـﺷ يﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ ةﺪـﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ و ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ يﺎﻫ
نﺎﺘﺳا ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻲﻣ رﻮﺸﻛ ﻞﻛ و ناﺮﻬﺗ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻊﻳزﻮﺗ و ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻨﻳﺰﻫ و ﻲﻛارﻮﺧ يﺎﻫ ﺺﻟﺎـﺧﺎﻧ يﺎﻫ
لدﺎﻌﺘﻣ ﻞﻜﺷ ﻞﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻪﻛ دراد نآ زا نﺎﺸﻧ ﻦﻳا و ﺪﻧراد يﺮﺗ ﻞـﻛ جرﺎـﺨﻣ ﺎـﺑ يﺮﺗرادﺎـﻨﻌﻣ ﺔـﻄﺑار ﻲﻛارﻮـﺧ يﺎﻫ
ﻲﻣ نآ ياﺮﺑ ﻲﺑﻮﺧ ﺮﮔﺎﻤﻧ و ﻪﺘﺷاد راﻮﻧﺎﺧ ﺪﺷﺎﺑ . ﻲﻣ ﻪﻴﺻﻮﺗ ﺐﺒﺳ ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﻪﻛ دﻮﺷ ـﺑ يراﺬـﮔ ﺖﺳﺎﻴﺳ يﺎﻫ ﻪ
ﻪﻧارﺎﻳ ندﻮﻤﻧ ﺪﻨﻤﻓﺪﻫ صﻮﺼﺧ ﺶﻴـﺑ ﻢﻬﺳ ﺎﻫ ﺎـﺗ ﺪـﻨﻫد صﺎﺼـﺘﺧا ﻲﻠﻴﺼـﺤﺗ و ﻲﺘـﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪـﺧ ﻪـﺑ ار يﺮـﺗ
ﻲﮔﺪﻧز ﻲﺳﺎﺳا تﺎﻣﺪﺧ زا هدﺎﻔﺘﺳا رد ﺰﻴﻧ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦﻴﻳﺎﭘ تﺎﻘﺒﻃ يﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ)ﻞﻴﺼﺤﺗ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ (ﻲﺑﺪﻨﻧﺎﻤﻧ هﺮﻬﺑ.
هژاوﺪﻴﻠﻛ ﺎﻫ :كارﻮﺧ و ﻞﻴﺼﺤﺗ ،،ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ ،ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ،يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺳ يﺎﻫ،ﺖﻣﻼﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﻓﺮﺼﻣ يﺎﻫ.
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ:
13/4/88
شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ :
20/12/88
*ﻲﺸﺨﺒﻧاﻮﺗ و ﻲﺘﺴﻳﺰﻬﺑ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﻓر ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ>qaedamini@gmail.com<
**ﺰﻬﺑ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ ﺮﺘﻛدﻲﺸﺨﺒﻧاﻮﺗ و ﻲﺘﺴﻳ
***اﺮﻫﺰﻟا هﺎﮕﺸﻧاد ،دﺎﺼﺘﻗا ﺮﺘﻛد
****ناﺮﻳا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﺘﺴﻳز رﺎﻣآ ﺮﺘﻛد
ﺪﺒﺳ ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺪﻧو
ر
رد ﻲﻧاﺮﻬﺗ يﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ فﺮﺼﻣ
ودﻲﻧﺎﻣز ةر84-86

ﻲﻤﻠﻋ ﺔﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ـ ﻲﺸﻫوﮋﭘهﺎﻓر لﺎﺳ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻢﻫدزﺎﻳ، هرﺎﻤﺷ 40
316
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺪﻣآرد رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ زوﺮﻣا نﺎﻬﺟ رد) ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻊﻳزﻮﺗ ﺎﻳ ﻲﻓﺮﺼﻣ يﺎﻫ (يﺪﺟ زا ﻲﻜﻳ ﻞﺋﺎﺴـﻣ ﻦﻳﺮﺗ
ﻢﻴﺘﺴﻫ ﻪﺟاﻮﻣ نآ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا يدﺎﺼﺘﻗا . ﺶﻴﺑ رد ﻪـﻛ ﻲﻟﺎـﺣ رد ،ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺮﺗ
ﺮﮔو ﺮﻘﻓ زا مدﺮﻣ ﺖﻳﺮﺜﻛا ﻲﻣ ﺞﻧر ﻲﮕﻨﺳ توﺮـﺛ زا ﻲﻤﻴﻈﻋ ﺖﻤﺴﻗ داﺮﻓا زا ﻲﻛﺪﻧا ﺖﺸﻣ ،ﺪﻧﺮﺑ
هدﺮﻛ ﺐﺣﺎﺼﺗ ار ﻪﻌﻣﺎﺟﺪﻧا . لﺎـﺳ رد ،هﺪﺸـﻧ ﻞـﺣ زﻮﻨﻫ و ﻲﻤﻳﺪﻗ ﻞﻜﺸﻣ ﻦﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ يﺎـﻫ
ﺖـﺳا هﺪﺷ هﺪﻳد ﻢﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد ﺪﻣآرد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﻞﻜﺸﻣ ﺮﻴﺧا . ﻚـﻳ يﺎﻀـﻋا
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ،يرﺎﺘﻓر ،ﻲﻧﺎﺑز ،ﻲﻣﻮﻗ ﺪﻧﻮﻴﭘ ﻢﻫ ﺎﺑ ﻪﻛ عﺎﻤﺘﺟا ﻲـﻤﻧ ،ﺪـﻧراد ﻲﻧﺎﺴـﻧا و ﻪـﻛ ﺪﻧﺪﻨﺴـﭘ
ﺪــﻨﻨﻛ ﻲﮔﺪــﻧز ﺪﻳﺪــﺷ يﺮﺑاﺮﺑﺎــﻧ و ﺮــﻘﻓ رد ﻪــﻌﻣﺎﺟ داﺮــﻓا زا يداﺪــﻌﺗ . يﺮﺸــﺑ تﺎــﻋﺎﻤﺘﺟا
يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﻲﻤﻧ ار ﻲﻠﻘﻋ ﺮﻴﻏ و ﻲﻘﻄﻨﻣ ﺮﻴﻏ يﺎﻫ ﺖﻤـﺳ ﻪـﺑ ﺖـﻛﺮﺣ ﻲـﻌﻴﺒﻃ ﻞﻜﺷ ﻪﺑ و ،دﺪﻨﺴﭘ
يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﻢﻛ و لﻮﻘﻌﻣ يﺎﻫ ﻲﻣ ﺢﻴﺟﺮﺗ ار ﺮﺗ ﺪﻨﻫد) ،يﺮﻴﺼﻧ1384 .( اددﺎﺼـﺘﻗا ﻞﺒﻗ يﺪﻨﭼ ﺎﺗ نﺎﻧ
يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﻊﻓر و ﺪﻣآرد ﻊﻳزﻮﺗ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ يﺎﺟ ﻪﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ دﺎـﺣآ نﺎﻴﻣ يﺪﻣآرد ﺪﻳﺪﺷ يﺎﻫ
ﺪﻨﺘـﺷاد ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺮﻴﻘﻓ يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد هﮋﻳو ﻪﺑ نآ ﻊﻳﺮﺴﺗ و يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر دﺎﺠﻳا ﺮﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ . ﻲـﺘﺣ
يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﻲﻣ هدﺮﻤﺷ يدﺎﺼﺘﻗا ﻲﻳآرﺎﻛ و ﺪﺷر ﻪﻣزﻻ يﺪﻣآرد دﺎﻳز يﺎﻫ لﻻﺪﺘﺳا ﻦﻴﻨﭼ اﺮﻳز ﺪﺷ
ﻪﻛ ﺪﻳدﺮﮕﻴﻣ زاﺪـﻧا ﺲـﭘ ار نﺎـﺷﺪﻣآرد زا ﻲﻬﺟﻮـﺗ ﻞـﺑﺎﻗ ﺪـﺻرد اﺮـﻘﻓ ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ ناﺪﻨﻤﺗوﺮﺛ
ﻲﻣ ﻲﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺎﻫزاﺪﻧا ﺲﭘ ﺖﺷﺎﺒﻧا و ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﺪـﺷر و يراﺬـﮔ ﻪﻳﺎﻣﺮـﺳ دﻮـﺧ ﺔـﺑﻮﻧ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
نﺎﻜﻣا ار يدﺎﺼﺘﻗا دزﺎـﺳ ﺮﻳﺬـﭘ) ،يﺮﻫﺎـﻃ1381 .( ﺔـﻫد رد1950 و 1960 ﺪـﺷر GDP) ﺎـﻳ
ﻪﺠﻨﺳ ﺪﻣآرد ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ ( ﺪﻧا ﺖﻬﺟ ﻲﻠﺻا ﺺﺧﺎﺷهزا بﺎﺴـﺣ ﻪـﺑ يدﺎﺼـﺘﻗا ﺔﻌﺳﻮﺗ يﺮﻴﮔ
ﻲﻣ ﺪﻣآ . و ﻞﻐـﺷ دﺎـﺠﻳا ﻖـﻳﺮﻃ زا يدﺎﺼـﺘﻗا ﺪـﺷر ﻪﻛ دﻮﺑ ﻦﻳا نﺎﻣز نآ رد ﺐﻟﺎﻏ يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا
ﺶﻴﺑ تﺎﻣﺪﺧ و ﺎﻫﻻﺎﻛ ًﺎﺘﻳﺎﻬﻧ يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر ﺖﻳﺰﻣ و دﺮﻛ ﺪﻫاﻮﺧ دﺎﺠﻳا ﻲﻤﻴﻈﻋ توﺮﺛ ،ﺮﺗ ﻪـﺑ
ﺪﻴﺳر ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﻴﻘﻓ ﺮﺸﻗ . خﺮﻧ ﻢﻏﺮﻴﻠﻋ ﺎﻣا ﻮﺸـﻛ ﺮـﺜﻛا ،يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر يﻻﺎﺑ يﺎﻫ ﺎـﺑ زﻮـﻨﻫ ﺎﻫر
ﺪﻨﺘﺴـﻫ ور ﻪـﺑور توﺎـﻔﺘﻣ ﺔﺟرد و تﺪﺷ ﺎﺑ ،يﺪﻣآرد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ و ﺮﻘﻓ ﻞﺜﻣ ﻲﺗﻼﻜﺸﻣ . ﻦـﻜﻟ
ﺺﺨﺸـﻣ و ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﻘﻓ و يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ يﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ دﻮﺟو درﻮﻣ رد ﻲﻫﺎﮔآ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣرد
ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻪﻛ هﺪﺷ هوﺮﮔ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﺖﻬﺟ ﺪﻧراد ﺪﻴﻛﺄﺗ يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر ﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ ﺐﻴﺳآ يﺎﻫ ﺮﻳﺬﭘ
ﺖﺴﻴﻧ ﻲﻓﺎﻛ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻲﻣ ﺖﻟود ﻪﻛ ﺖﻘﻴﻘﺣ ﻦﻳا و ﺮـﻘﻓ و يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺶﻫﺎﻛ رد ﻲﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﺪﻧاﻮﺗ

ﻲﻧاﺮﻬﺗ يﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ فﺮﺼﻣ ﺪﺒﺳ ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺪﻧور
317
ﺖﺳا دﻮﻬﺸﻣ ًﻼﻣﺎﻛ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد) نﺎﺳ و ﻲﻧاﻮﻛﺎﻛ
1
،2003 .( ﺮـﺘﻬﺑ ﻪـﭼ ﺮﻫ دﻮﺒﻬﺑ تروﺮﺿ اﺬﻟ
ﻊﻳزﻮﺗ ﻦﻳا) ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺎﻳ ﺪﻣآرد ﻲﻓﺮﺼﻣ يﺎﻫ ( سﺎﺴـﺣا ﻲﻧﺎـﻣز ﺮـﻫ زا ﺶﻴـﺑ يﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ ﺶﻫﺎـﻛ و
ﻲﻣ دﻮﺷ . ﻪﻨﻳﺰﻫ زا ﺪﻌﺑ رﺎﻬﭼ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﺼﻣ يﺎﻫ راﻮﻧﺎﺧ ﻲﻓﺮ) ﻲﻳﺎﺘـﺳور و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد
ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا ( ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﻨﻌﻳ ﻪـﻨﻳﺰﻫ ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ ،شزﻮﻣآ يﺎﻫ ﺺﻟﺎـﺧﺎﻧ ﺔـﻨﻳﺰﻫ و ﻲﻛارﻮـﺧ يﺎـﻫ
ةرود ﻚﻳ ﻲﻃ ار راﻮﻧﺎﺧ17 ﻲـﻣ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻪﻟﺎﺳ ﺪـﻫد . ﻦـﻳا ﻪـﻛ دﻮـﻤﻧ هرﺎـﺷا ﺪـﻳﺎﺑ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻪﻨﻳﺰﻫ نﺎﻤﻫ ﻊﻗاو رد ﺎﻫ ﺖﻬﺟ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻳﺎﻫ ﺎﻳ ﻻﺎﻛ ﺖﻓﺎﻳرد
ﻲﻣ دﻮﺧ ﺐﻴﺟ زا ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻲﺘﻣﺪﺧ ﻪﻨﻳﺰﻫ نآ ﺎﺠﻨﻳا رد ﺎﻣ فﺪﻫ و ﺪﻧزادﺮﭘ ﻲﻧﺎﮕﻳار يﺎﻫ
ﺖﺴﻴﻧ) شزﻮﻣآ ﻞﺜﻣ ( ﻲـﻣ ﻲﻳﻻﺎـﻛ ﺎـﻳ ﺖﻣﺪـﺧ ﺖـﻓﺎﻳرد ﺖـﻬﺟ ﺖـﻟود ﻪﻛ دزادﺮـﭘ . ﺪـﻣآرد
لﻮﻤﻌﻣ ﻲﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يدﺎﺼﺘﻗا ﺖﻴﻌﺿو ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ ﺔﺠﻨﺳ ﻦﻳﺮﺗ ﺪﺷﺎﺑ . تﻼﻜﺸـﻣ ﺮﻃﺎـﺧ ﻪﺑ
هداد ﻪﺑ ﻲﺳر ﺖﺳد يﺎﻫ ﺶﻳﺎﻤﻴﭘ رد ﻖﻴﻗد ﺪﻣآرد ﻪـﺑ رﺮﻜﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ راﻮﻧﺎﺧ ﻪﻨﻳﺰﻫ ،راﻮﻧﺎﺧ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﻛ ﻪﺑ راﻮﻧﺎﺧ ﺪﻣآرد ةﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ناﻮﻨﻋ دﻮﺷ . ﺔـﻨﻳﺰﻫ هﮋـﻳو ﻪـﺑ ،راﻮﻧﺎﺧ ﺔﻨﻳﺰﻫ ،ﻊﻗاو رد
ﻦﻴـﺑ رد ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا يدﺎﺼـﺘﻗا يﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ ﺶﺠﻨـﺳ رد ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ،ﻲﮔﺪﻧز ﻲﺳﺎﺳا يﺎﻫزﺎﻴﻧ
ﻲﻣ ﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ ﺪﺷﺎﺑ . ﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد اﺬﻟهداد زا ﺰﻴ ﺔﺒﺳﺎﺤﻣ ﺖﻬﺟ راﻮﻧﺎﺧ ﺔﻨﻳﺰﻫ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ
ﺺﺧﺎﺷ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ يﺎﻫ.
ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ بﻮﭼرﺎﭼ
و يدﺎﺼـﺘﻗا ﺮﻴـﺳﺎﻔﺗ ﻪـﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ نآ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻪﭼﺮﮔ ،ﺖﺴﻴﻧ ﻪﺘﺧﺎﺳدﻮﺧ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ
ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺪﺷﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲﻧﻼﻘﻋ و ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا يﺎﻫ . ﻚـﻴﻛ ﻚـﻳ ﺎـﺑ ار ﻞﻛ ﺪﻣآرد ﺮﮔا
ﻛ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻲﻣ ار يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ،ﻢﻴﻨ ﻲـﻣ ﻢﻴﺴـﻘﺗ داﺮـﻓا نﺎﻴﻣ ﻚﻴﻛ نآ ﻪﻛ ﻲﺷور ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ناﻮﺗ دﻮـﺷ
دﻮﻤﻧ ﻲﻓﺮﻌﻣ . رﺎـﻴﻌﻣ ﻚـﻳ زا ﺪـﻣآرد ﻲـﻌﻗاو ﻊـﻳزﻮﺗ ﻪـﻛ ﺖﺳا ﻲﺷور يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ،ﺮﻴﺴﻔﺗ ﻦﻳا ﺎﺑ
ﺪﻣآرد ﻊﻳزﻮﺗ ﻪﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ
2
ﻲﻣ اﺪﻴﭘ فاﺮﺤﻧا ﺪﻨﻛ)Giovanni, 2006.(
1. Kakwani & Son
2. «benchmark» for income distribution

ﻲﻤﻠﻋ ﺔﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ـ ﻲﺸﻫوﮋﭘهﺎﻓر لﺎﺳ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻢﻫدزﺎﻳ، هرﺎﻤﺷ 40
318
هزاﺪﻧاهزاﺪﻧا و دﺮﻛرﺎﻛ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺪﻣآرد ﻊﻳزﻮﺗ يﺮﻴﮔ
ﻲﻣ ار ﺪﻣآرد ﻊﻳزﻮﺗ داد راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ مﻮﻬﻔﻣ ود ﺎﺑ ناﻮﺗ:
1(
يدﺮﻛرﺎﻛ ﺪﻣآرد ﻊﻳزﻮﺗ
1
:ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻊﻳزﻮﺗ عﻮﻧ ﻦﻳا ﻞﻣاﻮﻋ نﺎﻴﻣ ﻲﻠﻣ ﺪﻣآرد ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻪﻛﺪﻫد
ﻲﻣ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻦﻴﻣز و ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ،رﺎﻛ ،ﺪﻴﻟﻮﺗ دﻮﺷ . ﻲﻣ ار مﻮﻬﻔﻣ ﻦﻳا هزاﺪﻧا ياﺮﺑ ناﻮﺗ ﻢﻬﺳ يﺮﻴﮔ
ﺖﻓﺮﮔ رﺎﻛ ﻪﺑ ﺪﻴﻟﻮﺗ رد ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻚﻳ ﺮﻫ.
2( هزاﺪﻧا ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﺪﻣآرد ﻊﻳزﻮﺗ
2
: داﺮـﻓا ،ناﺮـﻴﻘﻓ ،ناﺪـﻨﻤﺗوﺮﺛ ﺪﻣآرد ناﺰﻴﻣ ﻊﻳزﻮﺗ عﻮﻧ ﻦﻳا
هداﻮﻧﺎﺧ ﺎﻳ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺔﻘﺒﻃ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ يدﺮﻛرﺎﻛ عﻮﻧ ﺮﻫ زا ار ﺎﻫ سﺎﻴﻘﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺐﻠﻏا و ﺪﻫد
ﻲﻣ ﺮﻴﺒﻌﺗ هﺎﻓر ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ دﻮﺷ . ﺪﻨﻄﺒﺗﺮﻣ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ دﺮﻛرﺎﻛ و سﺎﻴﻘﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﺪﻣآرد ﻊﻳزﻮﺗ .
ﻪﻛ ﺎﺟ نآ زا و ﺖـﺳا ﻪﺘﺴـﺑاو ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ يﺎﻫﻮﮕﻟا ﻪﺑ سﺎﻴﻘﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﻊﻳزﻮﺗ
ﺮـﺑ ﻲﻤﻬﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺪﻣآرد يدﺮﻛرﺎﻛ ﻊﻳزﻮﺗ ،ﺪﻧراد ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺪﻧور رد ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻚﻳ ﺮﻫ ﻪﻛ ﻲﺸﻘﻧ
ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺧ ﻪﻌﻣﺎﺟ هﺎﻓر) ،ﻲﻜﻣرا دازآ1379.(
يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ و يرﺎﺠﻨﻫ دﺮﻜﻳور
ﻪﺑرﻮﻃ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد دﺮﻜﻳور ود ،ﻲﻠﻛدراد دﻮﺟو يﺪﻣآرد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ عﻮﺿﻮﻣ:
ﻒﻟا(ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ دﺮﻜﻳور
ﻞﻴﻠﺤﺗ ،دﺮﻜﻳور ﻦﻳا رد ﺖـﻴﻌﻗﻮﻣ رد ﻪـﻛ نﺎـﻨﭽﻤﻫ يﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ زا يﺮﻳﻮﺼﺗ ﺮﮔA دراد دﻮـﺟو
ﻮﻳرﺎﻨـﺳ ﺖـﺤﺗ ار ﺪﻣآرد ﻊﻳزﻮﺗ رد تاﺮﻴﻴﻐﺗ و ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖـﻟﺎﺣ لﺎـﺜﻣ ياﺮـﺑ ،توﺎـﻔﺘﻣ يﺎـﻫB ،
ﻲﻣ ﻒﻴﺻﻮﺗ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻦﻳا ﺎﻣا ،ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻲﻣ ﻪﻛ ار ﻲﺗاﺪﻴﻬﻤﺗ ﺮﮔ ﻮﮔ ﺖﻴﻌﺿو ﺎﻳآ ﺪﻳA زا B ﺖﺳا ﺮﺘﻬﺑ
ﻲﻤﻧ رﺎﻨﻛ ،ﺲﻜﻋﺮﺑ ﺎﻳ دراﺬﮔ . ﺖﻟﺎﺣ رد ﺮﮔا ،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑA ،5 لوا ﻚـﻫد رد ﻞﻛ ﺪﻣآرد ﺪﺻرد
و10 ﺖﻴﻌﺿو رد ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد ،دراد راﺮﻗ ﻚﻫد ﻦﻴﻣود رد نآ ﺪﺻرد B ،7 ﻞـﻛ ﺪﻣآرد ﺪﺻرد
و لوا ﻚﻫد رد8 ﺖﻴﻌﺿو ﺎﻳآ ،دراد راﺮﻗ ﻚﻫد ﻦﻴﻣود رد نآ ﺪﺻرد A ﺖﻴﻌـﺿو زا ﺮﺘﻬﺑ B
1. functional distribution of income 2. size distribution of income

ﻲﻧاﺮﻬﺗ يﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ فﺮﺼﻣ ﺪﺒﺳ ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺪﻧور
319
ﺺﺧﺎﺷ ؟ﺖﺳا لﻮـﻣﺮﻓ ترﻮﺻ ﻪﺑ ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ يﺎﻫ ﺪﻨﺘﺴـﻫ ﻲـﺿﺎﻳر يﺎـﻫ . ﻦﻴـﻤﻫ رﻮـﻃ
ﻲﮔﮋﻳو ﺪﻧراد ﻲﺿﺎﻳر يﺎﻫ .ﻲﮔﮋﻳو تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻦﻴﺣ رد ﺺﺧﺎﺷ ندﻮﻤﻧ رﺎﺘﻓر شور ﻲﺿﺎﻳر يﺎﻫ
ﺖﻟﺎﺣ زا ﺪﻣآرد ﻊﻳزﻮﺗ
Aﻪﺑ Bﻲﻣ ﺺﺨﺸﻣ ار ﺪﻳﺎﻤﻧ)Giovanni, 2006.(
ب(يرﺎﺠﻨﻫ دﺮﻜﻳور
يرﺎﺠﻨﻫ دﺮﻜﻳور
1
ﻞﻴﻠﺤﺗ دﺎﻗ ار ﺮﮔﻲﻣ ر ﻊﻳزﻮﺗ ﺎﺗ دزﺎﺳ ظﺎﺤﻟ زا ار ﺪﻣآرد يﺎﻫ» ﻞـﻳﺎﻤﺗ ﺔـﺟرد
2
ﻦﻴﺋﺎﭘ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺎﻳ ﺮﺗ « ﻲﺳﺎﻴﻗ ﻲﺷزرا توﺎﻀﻗ ﻚﻳ ﻖﺒﻃ ﺮﺑ و
3
ﺪﻨﻛ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ . ﻦـﻳا ،ﺮـﮕﻳد ﻲﺗرﺎﺒﻋ ﻪﺑ
بﻮﺧ ﻦﻳا ناﺰﻴﻣ و ،ﺪﺑ ﺎﻳ ﺖﺳا بﻮﺧ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﻢﻴﻳﺎﻤﻧ ﺺﺨﺸﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ دﺮﻜﻳور
،دراد ﻪﻠـﺻﺎﻓ نآ زا رﺪـﻘﭼ ﻪﻌﻣﺎﺟ ،ﺖﺳا رﺪﻘﭼ ﺪﺑ ﺎﻳ ﻢـﻫ ﺎـﺑ رﻮـﻄﭼ ار داﺮـﻓا يﺎﻫﺪـﻣآرد و
ﻢﻴﻳﺎﻤﻧ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ . ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا هﺎـﻓر ﻊﺑﺎـﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ يرﺎﺠﻨﻫ دﺮﻜﻳور ،رﻮﻈﻨﻣ ﻦﻳا ياﺮﺑ
4
ﻲـﻣ
ﺪﺷﺎﺑ)نﺎﻤﻫ.(
ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴـﺑ داﺪـﻌﺗ ﺖـﺳا ﻦـﻜﻤﻣ ﻪـﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا يرﺎﺠﻨﻫ دﺮﻜﻳور زا هدﺎﻔﺘﺳا رد ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﻳﺮﺗ
ا ﻪﻌﻣﺎﺟ رد اﺮﻳز ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﻓر ﻊﺑﺎﺗ يدﺎﻳز ﻲـﻣ ﻲﮔﺪـﻧز يدﺎﻳز داﺮﻓ ﻪـﻛ ﺪـﻨﻨﻛ
توﺎﻀﻗ ﻲﻣ ﺲﻜﻌﻨﻣ ار ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫ ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ . ﻦـﻜﻤﻣ ﺪـﻣآرد رد يﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ ،سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ
دﻮﺷ نﺎﻳﺎﻤﻧ ﻢﻛ ﻲﻠﻴﺧ ﺎﻳ ﺪﻳﺪﺷ ﻲﻠﻴﺧ هﺪﺷ ﺶﻨﻳﺰﮔ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﻓر ﻊﺑﺎﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺖﺳا)نﺎﻤﻫ.(
ﺖﻣﻼﺳ و شزﻮﻣآ ،ﻪﻳﺬﻐﺗ ،يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ
ﻪﻳﺬﻐﺗ ﻲﻜﻳ ﻲﺳﺎﺳا دﺎﻌﺑا زا ﻲﮔﺪﻧز ﺖﻣﻼﺳ ، هﺎﻓر و ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺖـﺳا . هﺎﮔﺪـﻳد زا ﻌـﺳﻮﺗﺔ ﻲـﻠﻣ ،
ﺖﻟاﺪﻋ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يدﺎﺼﺘﻗاﺪﺷر و ﻪﺑ ﻞﻴﻟد ﮓﻨﺗﺎﮕﻨﺗ طﺎﺒﺗرا ﺖﻣﻼﺳ ﻪﻳﺬﻐﺗ يا ﺖـﻴﻔﻴﻛ ﺎﺑ ﻞـﻤﻋ
دﺮﻛ يوﺮﻴﻧ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻦﻴﻣﺄﺗ ، ياﺬﻏ ﻲﻓﺎﻛ ﺖﻴﻤﻛ ، ﺖﻴﻔﻴﻛ و يﻮﮕﻟا فﺮﺼﻣ ﺖﻣﻼـﺳو اﺬﻏ داﺮـﻓا
ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻲﻠﺻا رﻮﺤﻣ ، ﻦﻴﻴﻌﺗو ﻨﻛ هﺪﻨ ﺖـﻛﺮﺣ ﺮﺘﺴﺑ رد نﺎﺴـﻧا بﻮﺴـﺤﻣ ﻲـﻣ دﻮـﺷ) ﻲﻀـﻴﻓﺮﻴﻣ ،
1. normative approach 2. desirability
3. a priori value judgement 4. social welfare function

ﻲﻤﻠﻋ ﺔﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ـ ﻲﺸﻫوﮋﭘهﺎﻓر لﺎﺳ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻢﻫدزﺎﻳ، هرﺎﻤﺷ 40
320
1381(. ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻲﻠﺻا فﺪﻫ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﺘﺳﻮﻴﭘ ﻲﻳاﺬﻏ ﺖﻴﻨﻣا ﻪـﺑ ﻲـﺳر ﺖـﺳد و ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ
ﻪﻳﺬﻐﺗ ﺖﻣﻼﺳ و ﻲﻳاﺬﻏ داﻮﻣ ﻲﻓﺎﻛ راﺪﻘﻣ و ﻪﻌـﺳﻮﺗ يﺎـﻫرﻮﺤﻣ زا ﻲـﻜﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هراﻮﻤﻫ يا
ﻞﺴـﻧ شروﺮـﭘ و ﻢﻬﻣ ﺖﺧﺎﺳ ﺮﻳز يﺎـﻫ ﻮـﻣ بﻼـﻘﻧا زا ﺪـﻌﺑ رﻮﺸـﻛ هﺪـﻨﻳآ هدﻮـﺑ ﺪـﻴﻛﺄﺗ در
ﺖﺳا)يرﻮﻜﺷ
1383 .( ﻲﻳارﺎـﻛ و ﻲﻫدزﺎـﺑ ،ﻲـﻨﻫذ ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗ ،ﻲﻤﺴـﺟ ﻲﻳارﺎـﻛ ﺮﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ ءﻮﺳ
ﻲـﻧوﺰﻓ ًﺎـﺘﻳﺎﻬﻧ و يرﺎـﻤﻴﺑ تﺪـﻣ و تﺪـﺷ ،يرﺎـﻤﻴﺑ زوﺮـﺑ ناﺰـﻴﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ،ﻲﺷزﻮﻣآ ﻢﺘﺴﻴﺳ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺖﺒﻗاﺮﻣ و نﺎﻣرد يﺎﻫ ﻲﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ يﺎﻫ ﺮـﺑ ﻲﻟﺎﻣ ﻦﻴﮕﻨﺳ رﺎﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳا ﻪﺑ و دراﺬﮔ
و ﻪﻌﻣﺎﺟ دﺎﺼﺘﻗا ﻲﻣ درا و يﺪـﻨﻤﻧاﻮﺗ ،يﺮﻳﺬـﭘ شزﻮـﻣآ ﺶﻫﺎﻛ نﻮﭼ ﻲﺿراﻮﻋ ﺐﺟﻮﻣ و ﺪﻨﻛ
ترﺎﻬﻣ ﺐﺴﻛ رد ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ مﺪﻋ و ﻲﻳارﺎﻛ ﻲﻣ هﺪﻴﭽﻴﭘ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﻪﻛ دﻮﺷ هﺪـﻨﻳآ ﻞﺴﻧ ياﺮﺑ يا
ﻲـﻣ راﺮـﻗ ﺮﻄﺧ ضﺮﻌﻣ رد ﺰﻴﻧ ار رﻮﺸﻛ دﺎﺼﺘﻗا و ﻲﻠﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ و ﺖﺳا ناﺮﺒﺟ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﻴﻏ ﺪـﻫد
) ،هﺎﻓر ترازو1384 .( هار ﻦﻳﺮﺗﺮﺛﺆﻣ زا ﻲﻜﻳ ،ﺮـﻘﻓ ﺶﻫﺎـﻛو ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ﺖﻟاﺪـﻋ ﻖـﻘﺤﺗ يﺎـﻫ
ﺖﺻﺮﻓ يراﺮﻗﺮﺑ رﺎﺛآ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﻛ ﺖﺳا شزﻮﻣآ ﻪﺑ مدﺮﻣ مﻮﻤﻋ ﻲﺳر ﺖﺳد ياﺮﺑ نﺎﺴﻜﻳ يﺎﻫ
،رﺎـﻛ يوﺮـﻴﻧ يرو هﺮﻬﺑ ﺰﻴﻧ و ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺶﻳاﺰﻓا و ﺲﻔﻧ تﺰﻋ ندﺮﺑ ﻻﺎﺑ ﺮﻴﻈﻧ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ
ﻓر ﻻﺎﺑ نﻮﭽﻤﻫ ﻲﺒﻧﺎﺟ يﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ ،ناﺪـﻧزﺮﻓ ﻲﻠﻴﺼـﺤﺗ ﺖﻓﺮﺸـﻴﭘ ﺶﻳاﺰـﻓا ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺢﻄﺳ ﻦﺘ
دراد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺮﺑاﺮﺑ و ﻲﻧﺎﺴﻧا ﺔﻌﺳﻮﺗ ،ﺖﻴﻌﻤﺟ لﺮﺘﻨﻛ) ،هﺎﻓر تزازو1384.( ﺪـﻨﻧﺎﻣ شزﻮـﻣآ
ﻲﻧﺎﺴﻧا ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ رد يراﺬﮔ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ عاﻮﻧا ﺮﮕﻳد
1
و ﺪـﻨﻛ ﻚـﻤﻛ يدﺎﺼـﺘﻗا ﺔﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ،
ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ رد يراﺬﮔ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ
2
ﺮﻴﻈﻧ و ﻞﻘﻧ و ﻞﻤﺣ ﺮـﻴﻘﻓ داﺮﻓا ﺪﻣآرد ،تﺎﻃﺎﺒﺗرا
ﺪﻫد ﺶﻳاﺰﻓا ار) ،لﺎـﻫدوو ﻦﻳرﻮﻣ و سﻮﻟﻮﭘ ورﺎﺧﺎﺳ1985 .( ،شروﺮـﭘ و شزﻮـﻣآ نﻮـﭽﻤﻫ
دﻮـﺒﻬﺑ ،هﺪـﻨﻳآ رد ﻪـﭼ و ﺮـﺿﺎﺣ لﺎـﺣ رد ﻪـﭼ ،ار ﻲﻧﺎﺴـﻧا ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ
ﻲﻣ ﺪﺸﺨﺑ . يرﻮـﻓ و ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﻊﻓﺎﻨﻣ ،ناﺮﮔرﺎﻛ ياﺮﺑ ﺮﺘﻬﺑ ﺖﺷاﺪﻬﺑ) و ﺖـﻗﺎﻃ ،ترﺪـﻗ ﺶﻳاﺰـﻓا
ﺗ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ رﺎﻛ ﻦﻴﺣ رد ﺰﻛﺮﻤ ( ﻲﻣ ﻦﻴﻣﺄﺗ ﺪﻨﻛ . ﺔﻳﺬﻐﺗ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴـﻣ رﻮـﻃ ﻪﺑ نﺎﻛدﻮﻛ ﺮﺘﻬﺑ
هﺮﻬﺑ ﻲﻣ ءﺎﻘﺗرا ار ﻲﺗآ يرو ادﺮـﻓ ﻢﻟﺎـﺳ و يﻮـﻗ نﻻﺎﺴـﮔرﺰﺑ ،زوﺮﻣا ﺖﺳرﺪﻨﺗ نﺎﻛدﻮﻛ ،ﺪﺸﺨﺑ
دﻮﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺧ . رد ،ﺪـﻫﺪﻴﻣ ﺶﻳاﺰـﻓا ار ﻲﻧﺎﺴـﻧا ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﺖـﻴﻔﻴﻛ ﻂﻘﻓ شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ جرﺎﺨﻣ
1. human capital 2. physical capital

ﻲﻧاﺮﻬﺗ يﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ فﺮﺼﻣ ﺪﺒﺳ ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺪﻧور
321
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ ﻃ زا ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ ار ﺖـﻴﻤﻛ ،رﺎـﻈﺘﻧا درﻮﻣ يرﺎﻛ ﻲﮔﺪﻧز ندﺮﻛ ﻲﻧﻻﻮﻃ ﻖﻳﺮ
ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا هﺪﻨﻳآ رد ﺰﻴﻧ ﺪﻫد . اﺮـﭼ ،ﺖـﺳا شزﻮﻣآ يراﺬﮔ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﻞﻤﻜﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ هوﻼﻋ ﻪﺑ
هرود رد و ﺪﻨﻨﻛ رﺎﻛ ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ مدﺮﻣ ﺮﮔا ﻪﻛ ﻲﻧﻻﻮﻃ يﺎﻫ هدزﺎـﺑ ،ﺪـﻧزادﺮﭙﺑ ﺪـﻣآرد ﺐﺴـﻛ ﻪﺑ يﺮﺗ
ﺖﻓر ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺗﻻﺎﺑ شزﻮﻣآ . ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻪﻛ ﻦﻳا مﺎﺠﻧاﺮﺳ و رد ﻪـﻛ ﺪـﺷ ﺪـﻫاﻮﺧ ﺐـﺟﻮﻣ ،ﺮﺘﻬﺑ
ﺖﺒﻗاﺮﻣ ياﺮﺑ هﺪﺷ فﺮﺻ لﻮﭘ ياﺮـﺑ ار ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﺮـﻣا ﻦـﻳا ﻪﻛ دﻮﺷ ﻲﻳﻮﺟ ﻪﻓﺮﺻ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﮕﻳد ﻲﻣ دازآ ﺎﻫ دراﺬﮔ) ،ﻲﻜﻣرا دازآ1379 .( ﺔﻟﻮﻘﻣ ﺶﻘﻧ و ﺖﻴﻤﻫا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
ـﻋﻼﻃا ﻦﺘﺷاد رﺎﻴﺘﺧا رد ﺖﻴﻤﻫا و ﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ هﺎﻓر رد ﺖﺷاﺪﻬﺑ و ﻪﻳﺬﻐﺗ ،شزﻮﻣآ و ﺪﻨﺘﺴـﻣ تﺎ
ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺮﺒﺘﻌﻣ هﺮـﻬﺑ ناﺰﻴﻣ درﻮﻣ رد ﻖﻴﻘﺤﺗ و ﻲﺳرﺮﺑ تروﺮﺿ ﻲﻤﻠﻋ يﺎﻫ زا يﺪـﻨﻣ
ﻲﻣ رﺎﻜﺷآ و ﺺﺨﺸﻣ ًﻼﻣﺎﻛ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد تﺎﻣﺪﺧ ﻦﻳا دﻮﺷ.
ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺔﻨﻴﺸﻴﭘ
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ناﺪﻘﻓ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻲﺟرﺎﺧ و ﻲﻠﺧاد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا روﺮﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ رد يا
ﺶﻴﺑ ،ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا عﻮﺿﻮﻣ بﺎﺑ ﺗ ﻲـﻣ ﻲﺗﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎـﺘﻧ يﺮﮕﻧزﺎـﺑ ﻪـﺑ ﺮ ﻲـﻜﻳدﺰﻧ ﻪـﻛ ﻢﻳزادﺮـﭘ
ﺶﻴﺑ ﺪﻧراد عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ يﺮﺗ.
ﻲﺟرﺎﺧ ﻊﺑﺎﻨﻣ روﺮﻣ
ﻲﻟ و ﻮﻳرﻮﮔﺮﮔ يد
1
)2002( ةرود ياﺮﺑ يرﻮﺸﻛ ﻦﻴﺑ ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ رد ،90-1960 ﻪـﻛ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳرد ،
ﺖﺳد ﺶﻴﺑ ﻲﺳر ﻞﻜﺷ رد ار ﻲﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﻲﺷزﻮﻣآ تﺎﻧﺎﻜﻣا ﻪﺑ ﺮﺗ ﺮـﺑاﺮﺑ ﺪـﻣآرد ﻊـﻳزﻮﺗ يﺮـﻴﮔ
ﻲﻣ يزﺎﺑ ﺪﻨﻛ)د ،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻮﻳرﻮﮔﺮﮔ ي2002 .(ﺮﻬﺑ
2
) 2004( ﺮـﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ جرﺎﺨﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺰﻴﻧ ،
رد ﺪﻣآرد ﻊﻳزﻮﺗ و ﺮﻘﻓ50 دﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ار ﺎﻜﻳﺮﻣآ رﻮﺸﻛ ﺖﻟﺎﻳا . ﻪـﻛ ﺪﻴـﺳر ﻪـﺠﻴﺘﻧ ﻦـﻳا ﻪﺑ وا
هدﺮـﻛ ﻚـﻤﻛ ﺮـﻘﻓ خﺮـﻧ و يﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ ﺶﻫﺎـﻛ ﻪﺑ ﻞﺼﺤﻣ ﺮﻫ يازا ﻪﺑ ﻲﻣﻮﻤﻋ شزﻮﻣآ جرﺎﺨﻣ
ﺖﺳا) ،ﺮﻬﺑ2004 .( ﺮﺘﺳﻮﻠﻴﺳ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
3
)2002(، هداد ندﺮـﺑ رﺎﻛ ﻪﺑ ﺎﺑ ﻦـﻳا ﻪـﺑ ،ﻲـﻌﻄﻘﻣ يﺎـﻫ
ﺺﻟﺎـﺧﺎﻧ ﺪـﻴﻟﻮﺗ زا ﺪـﺻرد ﻚـﻳ ةزاﺪـﻧا ﻪـﺑ ﻲﻣﻮـﻤﻋ شزﻮﻣآ ﺔﻨﻳﺰﻫ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻛ ﺪﻴﺳر ﻪﺠﺒﺘﻧ
1. De Gregorio & Lee 2. Behr 3. Sylwester

ﻲﻤﻠﻋ ﺔﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ـ ﻲﺸﻫوﮋﭘهﺎﻓر لﺎﺳ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻢﻫدزﺎﻳ، هرﺎﻤﺷ 40
322
ﻲﻠﻣ)GDP ( ﻲﻨﻴﺟ ﺺﺧﺎﺷ زا ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺎﺑ راﺪﻘﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ) يﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ ﺺﺧﺎـﺷ ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ
رﻮﺸﻛ ﺢﻄﺳ رد يﺪﻣآرد ( راﺪﻘﻣ ﻪﺑ01/0 ﺎﺗ 017/0 ﻲﻣ دﻮﺷ . لﺎﺳ ﻚﻳ ،ﻂﺳﻮﺘﻣ رﻮﻄﺑ رﻮﻀﺣ
ﺶﻴﺑ زا ار ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺳرﺪﻣ رد ﺮﺗ006/0 ﺎﺗ 018/0 ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﻫد . ﺪﺻرد ﻚﻳ
دوﺪﺣ ار ﻲﻨﻴﺟ ﺺﺧﺎﺷ ،ﻲﻠﻣ ﺪﻣآرد زا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا جرﺎﺨﻣ رد ﺶﻳاﺰﻓا002/0 ﺪـﻫﺪﻴﻣ ﺶﻫﺎـﻛ
) ،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻮﻳرﻮﮔﺮﮔ يد2002 ﺮﺘﺳﻮﻠﻴﺳ زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ .(ﻲﺸﭼ
1
)2000 ( يﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ ﻦﻴـﺑ ﻪﻄﺑار
ﺗ ار ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ و يﺪﻣآرد ﻲـﻔﻨﻣ و يﻮـﻗ ﺔـﻄﺑار ﻪﻛ ﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ و دﻮﻤﻧ ﻞﻴﻠﺤ
لﺎﺳ ﻦﻴﺑ دراد دﻮﺟو يﺪﻣآرد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ و ﻞﻴﺼﺤﺗ يﺎﻫ . يﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ ﻪـﻛ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻪـﻨﻳﺰﻫ ﺎﺑ ﻲﺘﺒﺜﻣ ترﻮﺼﺑ و ﻪﻧاﺮﺳ ﺪﻣآرد ﻪﺑ ﻲﻔﻨﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ يﺪﻣآرد ﻲﻣﻮـﻤﻋ شزﻮـﻣآ يﺎـﻫ
،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻮﻳرﻮﮔﺮﮔ يد دراد ﻲﮕﺘﺴﺑ2002 ﻲﺸﭼ زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ .(ﻤﻴﺳنﻮﺴﭙ
2
)1990 ( ﻪﺑ ﺎﺑ ﻢﻫ
هداد ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ندﺮﺑ رﺎﻛ يﺎﻫ62 ةرود ياﺮﺑ رﻮﺸﻛ 75-1965 ﺔـﻄﺑار ﻪـﻛ ﺖـﻓﺎﻳرد ،U ﻞﻜـﺷ
خﺮﻧ ﻦﻴﺑ ﻲﺳﻮﻜﻌﻣ دراد دﻮﺟو يﺪﻣآرد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ و ﻪﺳرﺪﻣ رد رﻮﻀﺣ يﺎﻫ)نﺎﻤﻫ.(
نارﺎﻜﻤﻫ و نﻮﺴﻠﻧ
3
)2007 ( ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد رد ﻲﻳاﺬﻏ ﻢﻳژر و ﻪﻳﺬﻐﺗ ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ ﻲﺸﻳﺎﻤﻴﭘ يا
ﻪﺑ ﺪﻣآرد ﻢﻛ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻲـﻤﻧ ﺮـﻈﻧ ﻪـﺑ ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻞـﻴﺒﻗ زا ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ﻞـﻣاﻮﻋ ﺪـﺳر
هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﺎـﻳ اﺬـﻏ فﺮﺼـﻣ ظﺎـﺤﻟ زا هﺪﻨﻨﻛ دوﺪﺤﻣ ﻲﻠﻣﺎﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺰﭘ و ﺖﺨﭘ تﺎﻧﺎﻜﻣا و ﺎﻫ
يﺬﻐﻣﺰﻳر ﺖﻓﺎﻳرد ﺶﻴـﺑ طﺎﺒﺗرا ،شزﻮﻣآ ﺢﻄﺳ ﻪﻜﻠﺑ ،ﺪﻨﻨﻛ ﻞﻤﻋ ﺎﻫ ﻲﻳاﺬـﻏ ﺮـﺘﻬﺑ ﻢـﻳژر ﺎـﺑ يﺮـﺗ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد .ﻢﻳژر ﻢﻛ ﺖﻴﻌﻤﺟ رد ﻲﻳاﺬﻏ ﻒﻴﻌﺿ يﺎﻫ ﺶﻴـﺑ فﺮﺼـﻣ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﺪﻣآرد ناﺰـﻴﻣ ﺮـﺗ
ﻞﻜﻟاو رﺎﮕﻴﺳ) نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ فﺮﺼﻣ نﺎﻴﻣ رد( ﻢـﻛ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ و ، ﺖـﻴﻌﻤﺟ ﺎـﺑ ﻪﺴـﻳﺎﻘﻣ رد يﺮـﺗ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻲﻣﻮﻤﻋ . ﺮـﻄﺧ ﺖـﺳا ﻦـﻜﻤﻣ و ﺪﻨﺘﺴـﻫ يرﺎـﻤﻴﺑ ةﺪـﻨﻨﻛ دﺎـﺠﻳا ازﺮـﻄﺧ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻦﻳا
يرﺎﻤﻴﺑ ﺪﻨﻫد ﺶﻳاﺰﻓا ار ﺪﻣآرد ﻢﻛ ﺖﻴﻌﻤﺟ رد ﻪﻳﺬﻐﺗ ﻪﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ)ارﺎﻜﻤﻫ و نﻮﺴﻠﻧ ،ن2007.(
ﻲﻠﺧاد ﻊﺑﺎﻨﻣ روﺮﻣ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻖﺒﻃ ﻪﻧﺎﻴﺑا ﻲﻳﺎﻤﻫ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻛ يا)1376 ( ﺔـﻫد ﻲـﻃ ﻪـﻛ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
دﻮـﺒﻬﺑ ناﺮـﻬﺗ نﺎﺘـﺳا يﺮﻬـﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ رﺎﻴﻌﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺪﻣآرد ﻊﻳزﻮﺗ ،ﻪﺘﺷﺬﮔ
1. Checchi 2. Simpson 3. Nelson Michael et al.

ﻲﻧاﺮﻬﺗ يﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ فﺮﺼﻣ ﺪﺒﺳ ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺪﻧور
323
ﻲﻣ ﺮﺘﻬﺑ رﻮﺸﻛ ﻞﻛ ﺪﻣآرد ﻊﻳزﻮﺗ زا ،ﻲﺒﺴﻧ رﻮﻃ ﻪﺑ و ،ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺪﺷﺎﺑ. ﻖﺒﻃ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ مﺎـﺠﻧا هﺪـﺷ
سﺎﺳاﺮﺑ تﺎﻋﻼﻃا مﺎﺧ ﻪﻨﻳﺰﻫ و ﺟدﻮﺑﺔ يﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ يﺮﻬﺷ 20 ﺪﺻرد ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺪﻣآردﺮﭘ يﺮﻬﺷ
نﺎﺘﺳا ناﺮﻬﺗ ﻘﺒﻃ ﺔ ﺐﻟﺎﻏ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻲﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ. ﻪﻛ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻠﺻﺎﻓﺔ ﻦﻴﺑ ﻖﻃﺎﻨﻣ يﺮﻬﺷ
ﻲﻳﺎﺘﺳور و نﺎﺘﺳا ناﺮﻬﺗ لﺎﺳ رد 1373 ﺶﺣﺎﻓ هدﻮـﺒﻧ ﻊـﻳزﻮﺗ و ﻪـﻨﻳﺰﻫ ﻦﻴـﺑ رد ﻚـﻫد يﺎـﻫ
ﻣﻒﻠﺘﺨ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺖﺳا ﺮﮕﻳﺪﻤﻫ ) ،ﻪﻧﺎﻴﺑا ﻲﻳﺎﻤﻫ1376(.
يﺪﻤﺻ)1384( ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺎـﺑ و ﻲـﻨﻴﺟ ﺺﺧﺎـﺷ سﺎـﺳاﺮﺑ يﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ ﺪﻧور ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ يا
هداد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻧﺎﻣز ةرود رد ﻲﻧﺎﻣز يﺮﺳ يﺎﻫ1347 ﺎﺗ 1380 ﻪـﺠﻴﺘﻧ ﻦـﻳا ﻪـﺑ و ﺖـﺧادﺮﭘ
دراد ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ور ﺪﻧور ﺪﻣآرد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ رﻮﻛﺬﻣ ةرود ﻲﻃ ﻪﻛ ﺪﻴﺳر . يو ﻲﺸﻳﺎﻤﻴﭘ ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
يور ﺮﺑ ﻪﻛ300 ﻦﻴـﺑ يﺪﻳﺪـﺷ ﻲﺗﺎـﻘﺒﻃ فﻼﺘـﺧا ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ داد مﺎﺠﻧا ﻲﻧاﺮﻬﺗ راﻮﻧﺎﺧ
هوﺮﮔ دراد دﻮﺟو ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ . ﻲﻣ هرﺎﺷا يو ﻚـﻫد رد ﺪـﻣآرد ﻊﻳزﻮﺗ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ يﺪـﻣآرد يﺎـﻫ
ﻲـﻣ نﺎﺸﻧ ﻦﻳﺮﺗﺪـﻨﻤﺗوﺮﺛ ﻲﺒﺴـﻧ ﻢﻬـﺳ ﻪـﻛ ﺪـﻫد10 ﻞـﻛ زا ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﺖـﻴﻌﻤﺟ يﻻﺎـﺑ ﺪـﺻرد
ﺪﻣآرد59 ﺣرد ﺖﺳا ﺪﺻرد ﻦﻳﺮﺗﺮﻴﻘﻓ ﻢﻬﺳ ﻪﻛ ﻲﻟﺎ10 ﻪﺑ داﺮﻓا ﺪﺻرد8/0 ﻲﻣ ﺪﺻرد ﺪـﺳر . ﻪـﺑ
ناﺪﻨﻤﺗوﺮﺛ ﺮﮕﻳد نﺎﻴﺑ74 نﺎﻴﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻧراد ﺪﻣآرد اﺮﻘﻓ ﺮﺑاﺮﺑ ﻪـﻧﻻدﺎﻋﺎﻧ رﺎﻴﺴﺑ ﻊﻳزﻮﺗ ﺮﮔ
ﺖﺳا ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﺪﻣآرد . ﺦﺳﺎﭘ ﺮﻈﻧ زا يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ سﺎﺴﺣا ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ يو ﻦـﻳا ﻪﺑ نﺎﻳﻮﮔ
ﺦﺳﺎﭘ ﺮﻈﻧ زا ﻪﻛ ﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ نﺎﻳﻮﮔﺶﻴﺑ يﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ ﻦﻴـﺑ زا يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ سﺎﺴﺣا ناﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺗ يﺎـﻫ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ توﺮﺛ و ﺪﻣآرد رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﻪﺑ دﻮﺟﻮﻣ46/4 ﻢﻛ و ﺖـﺳد رد نآ ناﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺗ ﻲـﺳر
ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻪﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ51/3 ﻲﻣ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ سﺎﺴﺣا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و ﺪﺷﺎﺑ
84/3ﻲﻣ ﻦﻴﺑ رد ﻻﺎﺑ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ زا ﻲﻛﺎﺣ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑﺖﺳا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻴﻌﻤﺟ داﺮﻓا ) ،يﺪﻤﺻ1384.(
ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ دراد ﻲﻌـﺳ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا ،دﻮﺟﻮﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا روﺮﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
فاﺮـﺤﻧا ﺺﺧﺎـﺷ ،ﻞـﻳﺎﺗ ،ﻲﻨﻴﺟ ﺺﺧﺎﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ هﺪﺷ نﺎﻴﺑ فاﺪﻫا
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺎﺘﺳور و ﺮﻬﺷ ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا رد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺐﻳﺮﺿ و ﻲﺒﺴﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ يﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ و
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺖﻬﺟ زا ار و شزﻮﻣآ و ﻪﻳﺬﻐﺗ ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻲﻨﻌﻳ راﻮﻧﺎﺧ ﺪﺒﺳ ﻲﺳﺎﺳا يﻻﺎﻛ ﻲﻓﺮﺼﻣ يﺎﻫ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺪﻫد راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻞﻛ يﺎﻫ.

ﻲﻤﻠﻋ ﺔﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ـ ﻲﺸﻫوﮋﭘهﺎﻓر لﺎﺳ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻢﻫدزﺎﻳ، هرﺎﻤﺷ 40
324
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ شور
ﺶﻫوﮋﭘ عﻮﻧ
هرﺎـﻣآ زا يﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ ﺖﻴﻌـﺿو ﻲـﺳرﺮﺑ ياﺮـﺑ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ فاﺮـﺤﻧا يﺎـﻫ
ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ ،ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺐﻳﺮﺿ ،ﻲﺒﺴﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ و ـ ﻲﻔﻴـﺻﻮﺗ شور ،دﻮﺷ
ﻲﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻲﻠﻴﻠﺣ دﺮﻴﮔ. ﺺﺧﺎﺷ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﻪﻛ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﻤﺿ رد درﻮـﻣ يﺎﻫ
ﻲﻧﺎﻣز هرود ﻚﻳ ياﺮﺑ ار ﺮﻈﻧ17ﻲﻣ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻪﻟﺎﺳ ﻲﻣ ﻲﻟﻮﻃ ﻲﺳرﺮﺑ ﻚﻳ ﺪﻫد ﺪﺷﺎﺑ.
يرﺎﻣآ ﺔﻌﻣﺎﺟ
ﺎـﻫراﻮﻧﺎﺧ ﺔـﻴﻠﻛ ﻞﻣﺎـﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا يرﺎﻣآ ﺔﻌﻣﺎﺟ ي) ﻲﻟﻮـﻤﻌﻣ ( و يﺮﻬـﺷ طﺎـﻘﻧ رد ﻦﻛﺎـﺳ
ﻲﻣ ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا ﻲﻳﺎﺘﺳور ﺪﺷﺎﺑ) ﻴﺸـﻧ چﻮـﻛ ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﻦﻛﺎـﺳ ﺮـﻴﻏ يﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ ﻦـﻳا لﻮﻤﺸـﻣ نﺎﻨ
ﻲﻤﻧ ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﻨﺷﺎﺑ(.
شور ﻊﻤﺟيروآ تﺎﻋﻼﻃا
ﻞﻴﻤﻜﺗ ﺶﺳﺮﭘ ﺔﻣﺎﻧ ﻲﺳرﺮﺑ ﺔﺟدﻮﺑ راﻮﻧﺎﺧ زا ﻖﻳﺮﻃ ﺔﻌﺟاﺮﻣ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ناﺮﻴﮔرﺎﻣآ يدﺎﺼﺘﻗا ﺰـﻛﺮﻣ
رﺎﻣآ ﻲﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ناﺮﻳا ﻪﺑ ﺎﺧيﺎﻫراﻮﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﺎـﺑ رﻮﻀـﺣ ﺖـﺳﺮﭘﺮﺳ و ﺮﻳﺎـﺳ
يﺎﻀﻋا راﻮﻧﺎﺧ ترﻮﺻﻲﻣ دﺮﻴﮔ.
هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ شور ﺎﻫ
هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ يراﺰـﻓا مﺮﻧ ﺔﺘﺴﺑ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳارد ﺎﻫStata ،SPSS و Excel
ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .هداد اﺪﺘﺑا ﻪﻛ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳا ﻪﺑ اﻮﻧﺎـﺧ ﺪـﻣآرد ـ ﻪـﻨﻳﺰﻫ حﺮـﻃ مﺎـﺧ يﺎﻫ ﻪـﺑ ر
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ يﺎﻫ) ﻪـﻨﻳﺰﻫ و ﻪـﻳﺬﻐﺗ ،شزﻮﻣآ ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺺﻟﺎـﺧﺎﻧ يﺎـﻫ ( ،ﻚـﻴﻜﻔﺗ
ﻚـﻴﻜﻔﺗ ﻪـﺑ ﻲﺒﺴـﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ فاﺮـﺤﻧا و ﺮـﻴﻴﻐﺗ ﺐﻳﺮﺿ ،ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ ،ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ ﺲﭙﺳ
ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺮﻬﺷ و ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ ياﺮﺑ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ يﺎﻫ) رﻮﺸﻛ ﻞﻛ و ناﺮﻬﺗ ياﺮﺑ ( ﺪـﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
لﺎﺳ ﻲﻃ ار يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺪﻧور و ﻣ يﺎﻫ ﻞـﻴﻠﺤﺗ مﺎـﺠﻧا ﺖـﻬﺟ ﻢﻳدﻮـﻤﻧ ﻲـﺳرﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮ يﺎـﻫ

ﻲﻧاﺮﻬﺗ يﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ فﺮﺼﻣ ﺪﺒﺳ ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺪﻧور
325
ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻲﺳرﺮﺑ و يرﺎﻣآ نﻮﻣزآ زا ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا يﺎﻫ ﻞﻘﺘﺴـﻣ ﺖﺴـﺗ ﻲـﺗ يﺎﻫ
1
جودﺰـﻣ ﻲـﺗ و
2
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا . نآ زا دﻮﻤﻧ هرﺎﺷا ﺪﻳﺎﺑ هداد رد ﻪﻛ ﺎﺟ ،ﺎـﻫراﻮﻧﺎﺧ زا يرﺎﻴﺴﺑ ناﺮﻳا رﺎﻣآ ﺰﻛﺮﻣ يﺎﻫ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﻳﺰﻫ نﺎﺸﻳاﺮﺑ ،ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ و ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫﻪﻨ جرﺎـﺧ زا ﺪﻌﺑ ،دﻮﺑ هﺪﺸﻧ ﺖﺒﺛ يا
هداد زا ﺎـﻫراﻮﻧﺎﺧ ﻦـﻳا ندﻮﻤﻧ و ﻪـﺘﺧادﺮﭘ ﻞـﻳﺎﺗ و ﻲـﻨﻴﺟ ﺺﺧﺎـﺷ ﺔﺒـﺳﺎﺤﻣ ﻪـﺑ ًادﺪـﺠﻣ ﺎـﻫ
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ يرﺎﻣآ يﺎﻫ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻦﻳا ياﺮﺑ يا ﺎﻫ)ﻪﻨﻳﺰﻫ ناﺮﻬﺗ ياﺮﺑ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ و ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ
ﺎﺘﺳور و ﺮﻬﺷ ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ رﻮﺸﻛ ﻞﻛ و ( ﺮﺑ ﺰﻴﻧ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧاهداد ﻦﻳا ﻖﺒﻃ ﺎﻫ
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ.
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ
ةرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ رد1 ﺺﺧﺎـﺷ دروآﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪـﻨﻳﺰﻫ يﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ يﺎـﻫ ﻲﺘـﺷاﺪﻬﺑ يﺎـﻫ
ةرود ﻲـﻃ ناﺮـﻬﺗ نﺎﺘﺳا ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ84-68 ﺖـﺳا هﺪـﺷ هدروآ .
ةرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ2 ﺺﺧﺎـﺷ دروآﺮـﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪـﻨﻳﺰﻫ يﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ يﺎـﻫ ﻲﻠﻴﺼـﺤﺗ يﺎـﻫ
ةرود ﻲـﻃ ناﺮـﻬﺗ نﺎﺘﺳا ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﺎﻫرﻮﻧﺎﺧ84-68 دراد هرﺎـﺷا . لوﺪـﺟ
ةرﺎﻤﺷ3 ﺺﺧﺎﺷ دروآﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ يﺎﻫ رد ﺎـﻫراﻮﻧﺎﺧ ﻲﻛارﻮـﺧ يﺎﻫ
ةرود ﻲﻃ ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا يﺮﻬﺷ و ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ84-68 دراد هرﺎﺷا . هرﺎﻤـﺷ لوﺪﺟ رد و4
ﺺﺧﺎﺷ دروآﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ يﺎﻫ راﻮﻧﺎـﺧ ﻞﻛ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ يﺎﻫ ﻖﻃﺎـﻨﻣ رد ﺎـﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ةرود ﻲﻃ ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ.
1. independent t-test 2. paired t-test

ﻲﻤﻠﻋ ﺔﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ـ ﻲﺸﻫوﮋﭘهﺎﻓر لﺎﺳ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻢﻫدزﺎﻳ، هرﺎﻤﺷ 40
326
لوﺪﺟ1 :ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻪﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ نﺎﺘﺳا يﺮﻬﺷ و ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ و ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ
يﺎﻬﻟﺎﺳ ﻲﻃ ناﺮﻬﺗ84-86
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ ﺰﻫﻪﻨﻳ ﻞﻴﺼﺤﺗ يﺎﻫ
ﺐﻳﺮﺿﻲﻨﻴﺟ ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ
ﺐﻳﺮﺿﻲﻨﻴﺟ ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ
لﺎﺳ
ﻲﻳﺎﺘﺳور يﺮﻬﺷ ﻲﻳﺎﺘﺳور يﺮﻬﺷ ﻲﻳﺎﺘﺳور يﺮﻬﺷ ﻲﻳﺎﺘﺳور يﺮﻬﺷ
68
896/0 807/0 224/3 987/1 731/0 643/0 263/1 835/0
69
838/0 763/0 981/1 568/1 648/0 611/0 773/0 749/0
70
868/0 794/0 056/2 745/
1 674/0 673/0 925/0 041/1
71
831/0 894/0 981/1 448/3 61/0 6/0 771/0 692/0
72
74/0 776/0 257/1 56/1 662/0 709/0 943/0 017/1
73
788/0 811/0 773/1 88
/1 69/0 702/0 972/0 997/0
74
782/0 777/0 523/1 605/1 573/0 7/0 609/0 987/0
75
766/0 795/0 408/1 673/1 622/0 71/0 8/0 017/1
76
722/0 779/0 25/1
731/1 589/0 696/0 657/0 957/0
77
718/0 759/0 179/1 427/1 64/0 697/0 863/0 942/0
78
695/0 751/0 278/1 401/1 678/0 696/0 005/1 924/0
79
654/0 777/0 939/0 642/1 664/0 715/0 867/0 998/0
80
681/0 731/0 055/1 244/1 686/0 742/0 948/0 091/0
81
741/0 742/0 493/1 419/1 671/0 737/0 937/0 07/1
82
671/0 643/0 378/
1 005/1 75/0 763/0 31/1 181/1
83
786/0 797/0 471/1 597/1 766/0 74/0 27/1 074/1
84
794/0 854/0 516/1 179/2 765/0 765/0 267/1 174/1
هرود ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ 75/0 778/0 44/1 7/1 67/0 699/0 95/0 98/0
ﻊﺒﻨﻣ :ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻖﻘﺤﻣ يﺎﻫ

ﻲﻧاﺮﻬﺗ يﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ فﺮﺼﻣ ﺪﺒﺳ ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺪﻧور
327
لوﺪﺟ2 :ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻪﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ ﻪﻨﻳﺰﻫ و ﻲﻛارﻮﺧ يﺎﻫ و ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ رد راﻮﻧﺎﺧ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ يﺎﻫ
يﺎﻬﻟﺎﺳ ﻲﻃ ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا يﺮﻬﺷ84-86
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﻛارﻮﺧ يﺎﻫ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ يﺎﻫ
ﺐﻳﺮﺿﻲﻨﻴﺟ ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ ﺐﻳﺮﺿﻲﻨﻴﺟ ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ
لﺎﺳ
ﻲﻳﺎﺘﺳور يﺮﻬﺷ ﻲﻳﺎﺘﺳور يﺮﻬﺷ ﻲﻳﺎﺘﺳور يﺮﻬﺷ ﻲﻳﺎﺘﺳور يﺮﻬﺷ
68
34/0 512/0 197/0 554/0 396/0 393/0 268/0 299/0
69
339/0 34/0 189/0 193/0 392/0 355/0 252/0 231/0
70
361/0 339/0 234/0 202/0 406/0 363/0 274/0 243/0
71
331/0 332/0 183/0 181/0 306/0 373/0 161/0 264/0
72
363/0 345/0 213/0 2/0 352/0 374/0 205/0 252/0
73
362/0 342/0 266/0 196/0 359/0 36/0 234/0 235/0
74
359/0 353/0 215/0 212/0 327/0 38/0 247/0 262/0
75
344/0 347/0 199/0 207/0 347/0 374/0 199/0 247/0
76
336/0 332/0 186/0 183/0 362/0 366/0 231/0 264/0
77
33/0 323/0 192/0 177/0 335/0 349/0 204/0 216/0
78
327/0 357/0 19/0 223/0 32/0 361/0 175/0 232/0
79
348/0 328/0 221/0 179/0 339/0 378/0 205/0 254/0
80
338/0 324/0 199/0 177/0 324/0 39/0 176/0 272/0
81
319/0 315/0 185/0 178/0 337/0 383/0 2048/0 257/0
82
294/0 336/0 146/0 187/0 325/0 364/0 2047/0 233/0
83
316/0 278/0 172/0 131/0 35/0 352/0 237/0 211/0
84
307/0 298/0 154/0 157/0 309/0 374/0 168/0 254/0
هرود ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ 336/0 34/0 196/0 2/0 35/0 37/0 214/0 248/0
ﻊﺒﻨﻣ :ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻖﻘﺤﻣ يﺎﻫ

ﻲﻤﻠﻋ ﺔﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ـ ﻲﺸﻫوﮋﭘهﺎﻓر لﺎﺳ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻢﻫدزﺎﻳ، هرﺎﻤﺷ 40
328

ﻲﻧاﺮﻬﺗ يﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ فﺮﺼﻣ ﺪﺒﺳ ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺪﻧور
329
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ يﺎﻫ
ﻴﻣ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ ﺖﻬﺟ ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ و ناﺮـﻬﺗ نﺎﺘـﺳا ﻲﻳﺎﺘـﺳور و يﺮﻬـﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦﻴﺑ رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ناﺰ
نﻮـﻣزآ زا ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ رﻮﺸﻛ ﻞﻛ ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺎﺑ ناﺮﻬﺗ ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ
ﻢﻳدﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا جودﺰﻣ ﻲﺗ و ﻞﻘﺘﺴﻣ ﻲﺗ . ﻊـﻳزﻮﺗ ندﻮـﺑ لﺎـﻣﺮﻧ نﻮـﻣزآ ﻪـﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺎـﻣﺮﻧ ترﻮﺻ رد ،يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ يﺎﻫ ﻲـﻨﺘﻳو ـ ﻦـﻣ نﻮـﻣزآ زا ﻊـﻳزﻮﺗ ندﻮـﺒﻧ ل
ﻢﻳدﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا.
ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ
ةرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ3ﺺﺧﺎﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ، و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ يﺎﻫ
توﺎﻔﺗ يرادﺎﻨﻌﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻢﻴﺘﺧادﺮﭘ هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ يﺎﻫ .
نﺎﻤﻫﻃرﻮ ـﺷ لوﺪﺟ زا ﻪﻛ ةرﺎﻤ3 ﻲـﻣ هﺪﻫﺎﺸـﻣ ﻲـﻨﻴﺟ ﺺﺧﺎـﺷ ﻊـﻳزﻮﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ،دﻮـﺷ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ةرود ﻲﻃ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ17يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﻪﻟﺎﺳ 779/0 ﻲﻳﺎﺘـﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ رد و 763/0
ﺖﺳا . ﺖﺴﻴﻧ رادﺎﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا توﺎﻔﺗ ﻦﻳا)126/0p= .( ﺰـﻴﻧ ﻞـﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎـﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ)451/0p= .( ﺟ ﺺﺧﺎﺷ ﻊﻳزﻮﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﻨﻴ ﻲﻠﻴﺼـﺤﺗ يﺎـﻫ
يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد هرود ﻦﻳا ﻲﻃ699/0 ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ رد و 671/0 ﺰـﻴﻧ توﺎﻔﺗ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺖﺳا
ﺖﺴﻴﻧ رادﺎﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا)126/0p= .( ﻪـﺑ ﻲﻬﺑﺎﺸـﻣ ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﺰـﻴﻧ ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﺪﻣآ ﺖﺳد)589/0p= .( ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﺳرﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻴـﺑ ﻪـﻛ داد نﺎﺸـﻧ ﻞـﻛ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ يﺎﻫ
ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻲـﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮـﺿ ظﺎـﺤﻟ زا ﻢـﻫ ناﺮـﻬﺗ نﺎﺘـﺳا ﻲﻳﺎﺘـﺳور و يﺮﻬﺷ )005/0p= ( ﻢـﻫ و
ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ)002/0p=( دراد دﻮﺟو يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ . ﻦـﻳا ﻲـﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮـﺿ ﻊﻳزﻮﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﺎﻫ369/0 ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ رد و 347/0 ةﺪـﻨﻫد نﺎﺸـﻧ ﻪـﻛ ﺪـﺷﺎﺑ ﻲـﻣ
ﻪـﻨﻳﺰﻫ رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ناﺰﻴﻣ ندﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺎـﺧﺎﻧ يﺎـﻫ ناﺮـﻬﺗ نﺎﺘـﺳا يﺮﻬـﺷ ﻖﻃﺎـﻨﻣ رد ﻞـﻛ ﺺﻟ
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﺳرﺮﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦﻴﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ توﺎﻔﺗ ﻲﻛارﻮﺧ يﺎﻫ
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا ﻲﻳﺎﺘﺳور و.

ﻲﻤﻠﻋ ﺔﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ـ ﻲﺸﻫوﮋﭘهﺎﻓر لﺎﺳ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻢﻫدزﺎﻳ، هرﺎﻤﺷ 40
330
لوﺪﺟ3 :ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺢﻄﺳ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ ةرود ﻲﻃ ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﺎﻫ84-86
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻘﻄﻨﻣ داﺪﻌﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا لﺎﻤﺘﺣا راﺪﻘﻣ
يﺮﻬﺷ 17 779/0 053/0 ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ
ﻲﻳﺎﺘﺳور 17 763/0 069/0
446/0p=
يﺮﻬﺷ 17 712/1 524/0
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ
ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ
ﻲﻳﺎﺘﺳور 17 574/1 532/0
451/0p=
يﺮﻬﺷ 17 699/0 0469/0 ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ
ﻲﻳﺎﺘﺳور 17 671/0 0572/0
126/0p=
يﺮﻬﺷ 17 985/0 131/0
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ يﺎﻫ
ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ
ﻲﻳﺎﺘﺳور 17 951/0 214/0
589/0p=
يﺮﻬﺷ 17 369/0 0127/0 ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ
ﻲﻳﺎﺘﺳور 17 347/0 0276/0
005/0p=
يﺮﻬﺷ 17 247/0 0215/0
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ يﺎﻫ
ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ
ﻲﻳﺎﺘﺳور 17 214/0 0342/0
002/0p=
يﺮﻬﺷ 17 341/0 0481/0
ﺔﻨﻳﺰﻫ
ﻲﻛارﻮﺧ
ﺐﻳﺮﺿﻲﻨﻴﺟ
ﻲﻳﺎﺘﺳور 17 336/0 0197/0
688/0p=
ﻪﻨﻳﺰﻫ ياﺮﺑ ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻊﻳزﻮﺗ ﻪﻛ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ود ﺮـﻫ دﻮـﺒﻧ لﺎـﻣﺮﻧ ﻲﻛارﻮـﺧ يﺎﻫ
) دﻮﺑ لﺎﻣﺮﻧ ﺮﻴﻏ ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ( ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يرﺎﻣآ ﻞﻴﻠﺤﺗ مﺎﺠﻧا ﺖﻬﺟt زا ﻞﻘﺘﺴـﻣ
ﻮﻣزآ ﻲﻨﻌﻳ نآ يﺮﺘﻣارﺎﭘﺎﻧ لدﺎﻌﻣ نﻮﻣزآ نU ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻪﺑﺎﺸـﻣ ﻲﺠﻳﺎـﺘﻧو ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻨﺘﻳو ـ ﻦﻣ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ياﺮﺑ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا نﻮﻣزآ توﺎـﻔﺗ ﻲـﻨﻌﻳ ﺪـﻣآ ﺖـﺳد ﻪـﺑ ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ ﺎﺑ ﻲﻛارﻮﺧ يﺎﻫ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ﻲﻳﺎﺘـﺳور و يﺮﻬـﺷ ﻖﻃﺎـﻨﻣ ﻲﻛارﻮـﺧ يﺎـﻫ
لﺎﺳ ﻲﻃ ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ)491/0Z= ،689/0P=(.
رﻮﺸﻛ ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺎﺑ ناﺮﻬﺗ ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ
لوﺪﺟ سﺎﺳا ﺮﺑ4 ﻪﻨﻳﺰﻫ ظﺎﺤﻟ زا ، ﺐﻳﺮـﺿ ظﺎـﺤﻟ زا ﻢـﻫ يرادﺎـﻨﻌﻣ توﺎـﻔﺗ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ
ﻲﻨﻴﺟ)016/0p= ( ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ ﻢﻫ و)014/0p= ( هﺪﻫﺎﺸﻣ رﻮﺸﻛ و ناﺮﻬﺗ يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦﻴﺑ

ﻲﻧاﺮﻬﺗ يﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ فﺮﺼﻣ ﺪﺒﺳ ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺪﻧور
331
ﺪﺷ . ناﺮﻬﺗ يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ 779/0 رﻮﺸـﻛ يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ و752/0 ﻲـﻣ
ﻲـﻣ ناﺮـﻬﺗ يﺮﻬـﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ناﺰﻴﻣ ندﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ةﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻪﻛﺪﺷﺎﺑ ﺪـﺷﺎﺑ . نﻮـﻣزآ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺮﻈﻧ زا ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ لوﺪـﺟ رد نآ ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻪﻛ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ ياﺮﺑ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ
ﺖﺳا نﺎﻳﺎﻤﻧ . ﺸـﻛ ﻲﻳﺎﺘـﺳور ﻖﻃﺎـﻨﻣ ﻦﻴـﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ ظﺎﺤﻟ زا ﻂﻘﻓ و رﻮ
ﺶﻴﺑ ةﺪﻨﻨﻛ نﺎﻳﺎﻤﻧ ﻪﻛ ﺖﺷاد دﻮﺟو ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا ﻲﻳﺎﺘـﺳور ﻖﻃﺎـﻨﻣ رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ناﺰﻴﻣ ندﻮﺑ ﺮﺗ
ﻲﻣ رﻮﺸﻛ ﺪﺷﺎﺑ .
ﻪﻨﻳﺰﻫ ظﺎﺤﻟ زا و ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ ظﺎﺤﻟ زا رﻮﺸﻛ و ناﺮﻬﺗ يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦﻴﺑ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ يﺎﻫ
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ . زا ﻢﻫ رﻮﺸﻛ و ناﺮﻬﺗ ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦﻴﺑ ﻲﻟو
ﺮﻈﻧ ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ )034/0p= ( ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ ﻢﻫ و)03/0p= ( ﺪـﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ .
يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا ﻪﻨﻳﺰﻫ رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ناﺰﻴﻣ ﻪﻛ دراد نآ زا نﺎﺸﻧ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا يﺎﻫ رد ﻲﻠﻴﺼـﺤﺗ يﺎـﻫ
ﻲﻣ رﻮﺸﻛ ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ زا ﺮﺗﺪﻳﺪﺷ ناﺮﻬﺗ ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺪﺷﺎﺑ.
لوﺪﺟ4 :ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺢﻄﺳ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺎﻫ ﻫ نﺎﺘﺳا ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ و ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎ
ةرود ﻲﻃرﻮﺸﻛ ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺎﺑ ناﺮﻬﺗ84-86
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻘﻄﻨﻣ داﺪﻌﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا لﺎﻤﺘﺣا راﺪﻘﻣ
ناﺮﻬﺗ يﺎﻫﺮﻬﺷ 17
779/0 053/0
ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ
رﻮﺸﻛ يﺎﻫﺮﻬﺷ 17
752/0 033/0
016/0
p=
ناﺮﻬﺗ يﺎﻫﺮﻬﺷ 17 712/1 524/0
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ
ﺧﺎﺷﻞﻳﺎﺗ ﺺ
رﻮﺸﻛ يﺎﻫﺮﻬﺷ 17 572/1 245/0
014/0p=
ناﺮﻬﺗ يﺎﻫﺎﺘﺳور 17
763/0 069/0 ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ
رﻮﺸﻛ يﺎﻫﺎﺘﺳور 17
793/0 031/0
041/0p=
ناﺮﻬﺗ يﺎﻫﺎﺘﺳور 17 574/1 532/0
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ
ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ
رﻮﺸﻛ يﺎﻫﺎﺘﺳور 17 713/1 237/0
237/0p=

ﻲﻤﻠﻋ ﺔﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ـ ﻲﺸﻫوﮋﭘهﺎﻓر لﺎﺳ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻢﻫدزﺎﻳ، هرﺎﻤﺷ 40
332
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻘﻄﻨﻣ داﺪﻌﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا لﺎﻤﺘﺣا راﺪﻘﻣ
ناﺮﻬﺗ يﺎﻫﺮﻬﺷ 17
699/0 047/0
ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ
رﻮﺸﻛ يﺎﻫﺮﻬﺷ 17
697/0 039/0
715/0p=
ناﺮﻬﺗ يﺎﻫﺮﻬﺷ 17 985/0 131/0
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ يﺎﻫ
ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ
رﻮﺸﻛ يﺎﻫﺮﻬﺷ 17 02/1 124/0
337/0p=
ناﺮﻬﺗ يﺎﻫﺎﺘﺳور 17
671/0 057/0
ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ
رﻮﺸﻛ يﺎﻫﺎﺘﺳور 17
651/0 042/0
034/0p=
ناﺮﻬﺗ يﺎﻫﺎﺘﺳور 17 951/0 214/0
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ يﺎﻫ
ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ
رﻮﺸﻛ يﺎﻫﺎﺘﺳور 17 87/0 166/0
03/0p=
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻪﻨﻳﺰﻫ و ﻲﻛارﻮﺧ يﺎﻫ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ يﺎﻫ
لوﺪﺟ ﻖﺒﻃ5 ﺺﺧﺎﺷ ﻊﻳزﻮﺗ ﻦﻴﺑ ، يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ةﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ يﺎﻫ) ﻞـﻳﺎﺗ ﻢﻫ و ﻲﻨﻴﺟ ﻢﻫ ( ياﺮـﺑ
ﻪـﻨﻳﺰﻫ ﺮـﻈﻧ زا رﻮﺸـﻛ ﻞﻛ يﺮﻬﺷ و ناﺮﻬﺗ يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ يرادﺎـﻨﻌﻣ توﺎـﻔﺗ ﻲﻛارﻮـﺧ يﺎـﻫ
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ . رﻮﺸﻛ ﻞﻛ و ناﺮﻬﺗ ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ ظﺎﺤﻟ زا ﻲﻟو) ﻪﻨﻳﺰﻫ ياﺮﺑ ﻲﻛارﻮـﺧ يﺎﻫ (
ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ ظﺎﺤﻟ زا ﻢﻫ)001/0P< ( ﻞـﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ ﻢﻫ و)001/0P<( يرادﺎـﻨﻌﻣ توﺎـﻔﺗ
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ . ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا ﻪـﺑ ﺖﺒﺴـﻧ رﻮﺸـﻛ ﻞـﻛ يﺎﻫﺎﺘـﺳور رد يﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ ﻪـﻛ ﺪﻨﻫد
يﺎﻫﺎﺘﺳوردراد يﺮﺗﺪﺑ ﺖﻴﻌﺿو ناﺮﻬﺗ .
ﺶﻴﺑ ﻪﻨﻳﺰﻫ رد يرﺎﻣآ توﺎﻔﺗ ﻦﻳﺮﺗ ﺪﺷ نﺎﻳﺎﻤﻧ ﻞﻛ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ يﺎﻫ . لوﺪﺟ رد ﻪﻛ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺮﻈﻧ زا ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ و رﻮﺸـﻛ ﻢـﻫ و ناﺮﻬﺗ يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦﻴﺑ ﻢﻫ ﻞﻛ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ يﺎﻫ
دراد دﻮـﺟو يرادﺎـﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ رﻮﺸﻛ و ناﺮﻬﺗ ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦﻴﺑ. ﻖﻃﺎـﻨﻣ رد توﺎـﻔﺗ ﻦـﻳا
ﻢﻫ يﺮﻬﺷ ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ ﺎﺑ)001/0p< ( ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ ﻢﻫ و)015/0p= ( دﻮـﺑ رادﺎـﻨﻌﻣ . ﻖـﺒﻃ

ﻲﻧاﺮﻬﺗ يﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ فﺮﺼﻣ ﺪﺒﺳ ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺪﻧور
333
رﻮﺸـﻛ ﻞـﻛ ﻲﻳﺎﺘـﺳور و يﺮﻬـﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ،ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ ﺎﺑ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ
ﺶﻴﺑ ناﺮﻬﺗ ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﺳا ﺮﺗ.
لوﺪﺟ5 :ﺴﻳﺎﻘﻣﺔﻪﻨﻳﺰﻫ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺢﻄﺳ ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺎﻫ ﻨﻳﺰﻫ و ﻲﻛارﻮﺧ يﺎﻫﺔﻛ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﻞ
رود ﻲﻃرﻮﺸﻛ ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺎﺑ ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا ﻲﻳﺎﺘﺳورة 84-86
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻘﻄﻨﻣ داﺪﻌﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا لﺎﻤﺘﺣا راﺪﻘﻣ
ناﺮﻬﺗ يﺎﻫﺮﻬﺷ 17 341/0 048/0 ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ
رﻮﺸﻛ يﺎﻫﺮﻬﺷ 17 348/0 034/0
125/0p=
ناﺮﻬﺗ يﺎﻫﺮﻬﺷ 17 208/0 091/0
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﻛارﻮﺧ يﺎﻫ
ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ
رﻮﺸﻛ يﺎﻫﺮﻬﺷ 17 211/0 05/0
713/0p=
ناﺮﻬﺗ يﺎﻫﺎﺘﺳور 17 336/0 019/0 ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ
رﻮﺸﻛ يﺎﻫﺎﺘﺳور 17 381/0 021/0
001/0p<
ناﺮﻬﺗ يﺎﻫﺎﺘﺳور 17 196/0 028/0
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﻛارﻮﺧ يﺎﻫ
ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ
رﻮﺸﻛ يﺎﻫﺎﺘﺳور 17 263/0 034/0
001/0p<
ناﺮﻬﺗ يﺎﻫﺮﻬﺷ 17 369/0 012/0 ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ
رﻮﺸﻛ يﺎﻫﺮﻬﺷ 17 383/0 009/0
001/0p<
ناﺮﻬﺗ يﺎﻫﺮﻬﺷ 17 248/0 0215/0
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ يﺎﻫ
ﻞﻛ
ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ
رﻮﺸﻛ يﺎﻫﺮﻬﺷ 17 269/0 029/0
015/0p=
ناﺮﻬﺗ يﺎﻫﺎﺘﺳور 17 347/0 027/0 ﻲﻨﻴﺟ ﺐﻳﺮﺿ
رﻮﺸﻛ يﺎﻫﺎﺘﺳور 17 402/0 011/0
001/0p<
ناﺮﻬﺗ يﺎﻫﺎﺘﺳور 17 214/0 034/0
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ يﺎﻫ
ﻞﻛ
ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ
رﻮﺸﻛ يﺎﻫﺎﺘﺳور 17 288/0 18/0
001/0p<
تادﺎﻬﻨﺸﻴﭘ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻊﻳزﻮﺗ ﻲﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻞﻛ ﺎﺑ نآ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ و ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا رد ﻲﻓﺮﺼﻣ يﺎﻫ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ رﻮﺸﻛ . ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا يدﺮﺑرﺎﻛ فﺪﻫ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻊﻳزﻮﺗ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺎﻧﺎﻤﻫ ﻪ ﻲﻣ ﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ ﻂﺳﻮﺗ ﻲﻓﺮﺼﻣ يﺎﻫ ﻲﻣ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ﺪﺷﺎﺑ رد ﻪﻛ دﻮﺷ

ﻲﻤﻠﻋ ﺔﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ـ ﻲﺸﻫوﮋﭘهﺎﻓر لﺎﺳ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻢﻫدزﺎﻳ، هرﺎﻤﺷ 40
334
نﺎﺘﺳا ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ ،رﻮﺸﻛ ﺢﻄﺳ ﺎﻫ)ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ(هوﺮﮔرﺎﻛ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺎﺑ ، ﺐﻛﺮﻣ ﻲﻳﺎﻫ
ﻲـﺳرﺮﺑ ﺎـﺑ ﺖـﻳﺎﻬﻧ رد و هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻴﻨﭼ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ـ يدﺎﺼﺘﻗا نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ زا يﺎـﻫ
ﺎﻨﺷ دﻮﺟﻮﻣ ءﻼﺧ ﻖﻴﻗد و هدﻮـﻤﻧ ﻊـﻳزﻮﺗ ﺶﺨﺑ ﺮﺛا و ارﺎﻛ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ ار ﻊﺑﺎﻨﻣ ناﻮﺘﺑ ﺎﺗ دﻮﺷ ﻲﻳﺎﺳ
رﻮﺸـﻛ تﺪـﻣ زارد زاﺪـﻧا ﻢﺸـﭼ نﺎـﻤﻫ ﻪـﻛ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا يدﺎﺼـﺘﻗا ﺔﻌﺳﻮﺗ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ﺮﻴﺴﻣ رد
ﻲﻣ ﺖﺷادﺮﺑ ﻲﺳﺎﺳا ﻲﻣﺎﮔ ،ﺪﺷﺎﺑ.
ﻪﺠﻴﺘﻧيﺮﻴﮔ
لﻮﻤﻌﻣ ﺪﻣآرد ﻲـﻣ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا يدﺎﺼـﺘﻗا ﺖﻴﻌـﺿو ﻲـﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ ﻪﺠﻨﺳ ﻦﻳﺮﺗ ﺪـﺷﺎﺑ . ﺮﻃﺎـﺧ ﻪـﺑ
ﺳر ﺖﺳد تﻼﻜﺸﻣ هداد ﻪﺑ ﻲ ﺶﻳﺎﻤﻴﭘ رد ﻖﻴﻗد ﺪﻣآرد يﺎﻫ رﻮـﻃ ﻪـﺑ راﻮﻧﺎـﺧ ﺔﻨﻳﺰﻫ ،راﻮﻧﺎﺧ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﻛ ﻪﺑ راﻮﻧﺎﺧ ﺪﻣآرد ةﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ رﺮﻜﻣ دﻮﺷ . هﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺜﻛا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ راﻮﻧﺎﺧ ﻞﻛ يﺎﻫ) ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ و ﺺﻟﺎﺧ ( هﺪﺷ هداد صﺎﺼﺘﺧا ﻢﻛ و ﺪﻧا ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ ﺮﺗ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻦﻳا ﻲﺳرﺮﺑ و ﺎﻫ نآ ﻲﺋﺰﺟ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺎﻫﺪﻧا . هﮋـﻳو ﻪـﺑ ،راﻮﻧﺎـﺧ ﻞـﻛ ﺔـﻨﻳﺰﻫ ﻚﻴﻜﻔﺗ ،ﻊﻗاو رد
ﻢﻬﻣ ،ﻲﮔﺪﻧز ﻲﺳﺎﺳا يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﺔﻨﻳﺰﻫ ﻦﻴـﺑ رد ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا يدﺎﺼﺘﻗا يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺶﺠﻨﺳ رد ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺗ
ﻲﻣ ﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ ﺪﺷﺎﺑ .ﻢﻬﻣ ﻲﻣ ﺮﻳز راﺮﻗ ﻪﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳﺮﺗ ﺪﺷﺎﺑ:
ﺺﺧﺎﺷ ﻊﻳزﻮﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ يﺎﻫ)ﻲﻨﻴﺟ ﻞـﻳﺎﺗ و ( ﻪـﻨﻳﺰﻫ ياﺮـﺑ ﺺﻟﺎـﺧﺎﻧ يﺎـﻫ
يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ةرود ﻲﻃ ﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ
هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺺﺧﺎﺷ ود ﺮﻫ و ﺖﺷاد ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ) ﻞﻳﺎﺗ و ﻲﻨﻴﺟ ( ﺶﻴﺑ ةﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ندﻮﺑ ﺮﺗ
ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﻲـﻣ ﻲﻳﺎﺘـﺳور ﻖﻃﺎـﻨﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ يﺎﻫ ﺪـﺷﺎﺑ . ﻖـﺒﻃ
ﺐﻴﺸﻧ و زاﺮﻓ ﺪﻨﭼ ﺮﻫ ﺺﺧﺎﺷ ود ﻦﻳا ياﺮﺑ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ درﻮـﻣ ةرود ﻲـﻃ رد ﻲﻳﺎﻫ
ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﺳرﺮﺑ و ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ ياﺮﺑ ﻲﺸﻫﺎﻛ يﺪﻧور ﺺﺧﺎﺷود ﻦﻳا ﻞﻛ رد ﻲﻟو دﻮﺷ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ةرود ﻲﻃ يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺪﻨﻫد.
ﺺﺧﺎﺷ ﻊﻳزﻮﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻦﻴﺑ يﺮﻬـﺷ ﻖﻃﺎـﻨﻣ ياﺮﺑ هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ يﺎﻫ نﺎﺘـﺳا ﻲﻳﺎﺘـﺳور و
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺮﻈﻧ زا ناﺮﻬﺗ ﺮـﻫ ﺪﺸـﻧ هﺪﻫﺎﺸـﻣ يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻲﻛارﻮﺧ و ﻲﺷزﻮﻣآ ،ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ

ﻲﻧاﺮﻬﺗ يﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ فﺮﺼﻣ ﺪﺒﺳ ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺪﻧور
335
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻞﻳﺎﺗ و ﻲﻨﻴﺟ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻛ ﺖﺷاد نﺎﻴﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﺪﻨﭼ ةﺪـﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻲﺷزﻮﻣآ و ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ
ﻲﻣ يﺮﻬﺷو ﻲﻳﺎﺘﺳور ﺔﻌﻣﺎﺟ ود ﺮﻫ رد ﺪﻳﺪﺷ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺪـﺷﺎﺑ . ﻞـﻳﺎﺗ و ﻲـﻨﻴﺟ ﺺﺧﺎـﺷ ﻲـﻟو
ﻪﻨﻳﺰﻫ رﻮﺧ يﺎﻫ لدﺎﻌﺘﻣ ةﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻲﻛا ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻊﻳزﻮﺗ ندﻮﺑ ﺮﺗ ﻢﻫ و ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﻢﻫ ﺎﻫ
ﺖﺳا يﺮﻬﺷ . ﻪﻨﻳﺰﻫ ،ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ ﻖﺒﻃ ﻲـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ ةرود ﻲـﻃ ﻲﺘـﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ
يﺮﻬـﺷ ﻖﻃﺎـﻨﻣ رد ﻲﺸـﻳاﺰﻓا يﺪـﻧور و ﻲﻳﺎﺘـﺳور ﻖﻃﺎـﻨﻣ رد ﻲﺸـﻫﺎﻛ يﺪﻧور ةﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ.
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺮﻈﻧ زا يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﻲﺳرﺮﺑ رد ﺑ يﺎﻫ نﺎﺘـﺳا يﺮﻬـﺷ ﻖﻃﺎـﻨﻣ ﻦﻴـﺑ ،ﻲﺷزﻮﻣآ و ﻲﺘﺷاﺪﻬ
ﺺﺧﺎﺷ ﻊﻳزﻮﺗ ﻂﻘﻓ ،رﻮﺸﻛ ﻞﻛ يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ و ناﺮﻬﺗ ﻪـﻨﻳﺰﻫ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ ﻲﺘـﺷاﺪﻬﺑ يﺎـﻫ
) ﻲﻨﻴﺟ ﺺﺧﺎﺷ ﻊﻳزﻮﺗ ( ﺮﺗﻻﺎـﺑ ةﺪـﻨﻫد نﺎﺸـﻧ توﺎـﻔﺗ ﻦـﻳا و ﺖﺷاد دﻮﺟو يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺮﻈﻧ زا يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ناﺰﻴﻣ ندﻮﺑ ناﺮـﻬﺗ نﺎﺘـﺳا يﺮﻬـﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ ﻪـﺑ ﺖﺒﺴـﻧ
ﺖﺳا رﻮﺸﻛ ﻞﻛ يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ . ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺮﻈﻧ زا ﻲﻟو يرادﺎـﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻲﻛارﻮﺧ و ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻦﻴﺑ ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ يﺎﻫ . ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ هﺪـﺷ ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ يﺎـﻫ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ياﺮﺑ ﻲـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ ةرود ﻲـﻃ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑور ﺪﻧور ةﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .ﺺﺧﺎﺷ ﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻪﺑ ﻂ نﺎﺸـﻧ ار ﻲﺸـﻳاﺰﻓا و ﻢﻈﻨـﻣ يﺪﻧور ﺰﻴﻧ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
ﺪﻧداد .ﻪﻨﻳﺰﻫ درﻮﻣ رد ﻲﻟو ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﺸﻫﺎﻛ يﺪﻧور هرود يﺎﻬﺘﻧا ﺎﺗ اﺪﺘﺑا زا ﻲﻛارﻮﺧ يﺎﻫ.
ﺺﺧﺎﺷ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ رد و رﻮﺸـﻛ يﺎﻫﺎﺘـﺳور ﻦﻴﺑ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ ﺖﻬﺟ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ يﺎﻫ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺔﻴﻠﻛ ياﺮﺑ ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا يﺎﻫﺎﺘﺳور ﺎـﻫ) ﺘـﺷاﺪﻬﺑ ﻪـﻨﻳﺰﻫ و ﻲﻛارﻮـﺧ ،ﻲـﺷزﻮﻣآ ،ﻲ يﺎـﻫ
ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ( ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ) ﻪـﻨﻳﺰﻫ ياﺮـﺑ ﻞﻳﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ ﻊﻳزﻮﺗ ﺮﻈﻧ زا ﻪﺘﺒﻟا يﺎـﻫ
ﺪﺸـﻧ هﺪﻫﺎﺸـﻣ يرادﺎـﻨﻌﻣ توﺎـﻔﺗ هدﺮـﺑ مﺎـﻧ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦﻴﺑ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ .( ناﺰـﻴﻣ ،ﻦـﻳا ﺮـﺑ هوﻼـﻋ
ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻨﻳﺰﻫ ياﺮﺑ هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ يﺎﻫ ﺪﻳﺪـﺷ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ةﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺖﺷاﺪﻬﺑ و شزﻮﻣآ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ود ﺮﻫ رد ﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ ﻦﻴﺑ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺮﻈﻧ زا ﻲﻟو ﺪﺷﺎﺑ و ﻲﻛارﻮﺧ يﺎﻫ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻪﻧﻻدﺎﻋ ﻊﻳزﻮﺗ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ يﺎﻫ ﺖﺳﺎﻣﺮﻓ ﻢﻜﺣ يﺮﺗ . ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ هﺪـﺷ ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ يﺎﻫ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ياﺮﺑ ﻪـﻨﻳﺰﻫ ﻦﻳا يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ رد ﻲﺸﻫﺎﻛ يﺪﻧور ةﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ ﻲـﻣ ﺎـﻫ ﺪـﺷﺎﺑ .

ﻲﻤﻠﻋ ﺔﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ـ ﻲﺸﻫوﮋﭘهﺎﻓر لﺎﺳ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻢﻫدزﺎﻳ، هرﺎﻤﺷ 40
336
ﺺﺧﺎﺷ ﺰﻫ ﻪﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫﻪﻨﻳ يﺪﻧور اﺪﺘﺑا رﻮﺸﻛ رد ﻢﻫ و ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا رد ﻢﻫ ،ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
هدﻮﻤﻧ ﻲﻃ ار يدﻮﻌﺻ ﺲﭙﺳ و ﻲﻟوﺰﻧﺪﻧا .ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻪﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ ﺮـﻫ ﺰﻴﻧ ﻲﻛارﻮﺧ يﺎﻫ
ﺐﻴﺸﻧ و زاﺮﻓ ﺪﻨﭼ هدﻮﻤﻧ ﻲﻃ ار ﻲﻟوﺰﻧ يﺪﻧور ﻞﻛ رد ﻲﻟو ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ار ﻲﻳﺎﻫﺪﻧا
.
ﻪﻄﺑار رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺮﻴﺳﺎﻔﺗ و تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑﺺﺧﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻪﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ يﺎـﻫ
درﻮـﻣ ﻦـﻳا رد ﻲﺟرﺎﺨﻣ ًﻼﺻا ﻲﻳﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ دراد نﺎﻜﻣا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﺮﻛذ ﻞﺑﺎﻗ ﺔﺘﻜﻧ ،ﻞﻴﺼﺤﺗ
ﻢﻛ ﻲﻨﻴﻨﺳ رد ﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ ﻦﻳا ناﺪﻧزﺮﻓ ﺎﻳ نﻮﭼ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﺎـﻳ و ﺪﻧراد راﺮﻗ ﻞﻴﺼﺤﺗ ﻦﺳ زا ﺮﺗ
هﺪﻧﺎﺳر نﺎﻳﺎﭘ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﻞﻴﺼﺤﺗ ةرود ﻪﻛ ﻦﻳا ﻫراﻮﻧﺎﺧ ﺎﺴﺑ ﻪﭼ و ﺪﻧا شزﻮـﻣآ يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﻪﻛ ﻲﻳﺎ
نآ ناﺪﻧزﺮﻓ ﺎﻣا ﺪﻧراد ﻢﻬﻣ زا ﻪﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻳﻻد ﻪﺑ ﺎﻫ نآ ﻦﻳﺮﺗ ﻲﻣ ﺎﻫ ﻪـﺑ ردﺎـﻗ ،ﺪـﺷﺎﺑ ﺮﻘﻓ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﻨﺷﺎﺒﻧ ﻦﺘﻓر ﻪﺳرﺪﻣ . ﻪﻨﻳﺰﻫ نﺎﮕﻳار شزﻮﻣآ ﻪﺑ ﻲﺳر ﺖﺳد ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﻲﻫوﺮﮔ ﺎﻳ ﻲـﺷزﻮﻣآ يﺎـﻫ
ﺪﻧراد راﻮﻧﺎﺧ فﺮﺼﻣ ﺪﺒﺳ رد ﻲﻤﻛ . ﻲﻣ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻴﻟد ﻪﻛ دﻮﻤﻧ لﻻﺪﺘﺳا ﻦﻴﻨﭼ ناﻮﺗ ندﻮـﺑ ﻻﺎﺑ ﻞ
ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ ﻦﻴﻨﭼ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ و ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎﻴﺑ ﻲﻠﻳﻻد ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ ﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ ﻲﻌﻗاو جرﺎﺨﻣ و ﺎﻫزﺎﻴﻧ فﺮﻌﻣ ﻲﻳﺎﻫ . ﻪﻨﻳﺰﻫ درﻮﻣ رد ﺰﻴﻧ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻦﻳا ﻪﻛ دﻮﻤﻧ رﺎﻬﻇا ناﻮﺗ ﺎـﻫراﻮﻧﺎﺧ ﻲـﻌﻗاو جرﺎـﺨﻣ و ﺎـﻫزﺎﻴﻧ ﻲـﻌﻗاو فﺮﻌﻣ ﺰﻴﻧ ﺎﻫ
ﻧﺪﻨﺘﺴﻴ . ﺺﺧﺎﺷ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﻞﻳﻻد و دﻮـﻤﻧ ﻪﻴﺟﻮﺗ ترﻮﺻ ﻦﻳﺪﺑ ار ﺪﻣآرد ﻊﻳزﻮﺗ يﺎﻫ : ﻲﻀـﻌﺑ
ﻢﻟﺎـﺳ ﺮـﺘﻬﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ و تﺎﻧﺎﻜﻣا ﻪﺑ ﻲﺳر ﺖﺳد ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ ﺔـﻨﻳﺰﻫ ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ و ﺪﻨﺘﺴـﻫ ﺮـﺗ
ﻢﻛ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺪﻧراد يﺮﺗ . ﻪـﺑ ردﺎـﻗ ﻪـﻛ ﺪـﻧراد دﻮﺟو ﻲﻳﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ طﺮﻔﻣ ﺮﻘﻓ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻦﻴﻣﺄﺗ ﻧﺎﻣرد يﺎﻫ ﻪﻨﻳﺰﻫ رد ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﻲ نآ يﺎـﻫزﺎﻴﻧ ﺎـﻫراﻮﻧﺎﺧ يﺎـﻫ ﺎـﻫ
ﻲﻤﻧ ﺲﻜﻌﻨﻣ دﻮﺷ .هوﺮﮔ ،ﻪﻛ ﻦﻳا ﺮﮕﻳد و نﺎـﮕﻳار تﺎﻣﺪـﺧ ﻪـﺑ ﻲـﺳر ﺖـﺳد ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻳﺎﻫ
نآ راﻮﻧﺎﺧ ﺪﺒﺳ ﺔﻨﻳﺰﻫ رد ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ و ﺪﻧراد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ لزﺎﻧ مﻼﻗا ﺎﻫ ﻦﻳا ًﺎﺘﻳﺎﻬﻧ و دراد دﻮﺟو يﺮﺗ
ﺖﺳد ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﻪﻛ ﻬﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﻲﺳر ﻲـﺳﺎﺳا يﺎـﻫزﺎﻴﻧ زا ﺶﻴـﺑ ﻲﻐﻟﺎـﺒﻣ ﺎـﻫراﻮﻧﺎﺧ ﻲﻀـﻌﺑ ،ﺮـﺘ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ جرﺎﺨﻣ ﻞﺜﻣ ،ﺪﻧراد دﻮﺧ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺔﻨﻳﺰﻫ رد ﺖﻣﻼﺳ و ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﻲﺣاﺮﺟ يﺎﻫ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺎﻣا ،ترﻮﺻ ﻲﻳﺎﺒﻳز و ﻪﺘـﺷاد راﻮﻧﺎـﺧ ﻞـﻛ جرﺎـﺨﻣ ﺎـﺑ يﺮﺗرادﺎﻨﻌﻣ ﺔﻄﺑار ﻲﻛارﻮﺧ يﺎﻫ
ﻲﻣ نآ ياﺮﺑ ﻲﺑﻮﺧ ﺮﮔﺎﻤﻧ ﺪﺷﺎﺑ.

ﻲﻧاﺮﻬﺗ يﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ فﺮﺼﻣ ﺪﺒﺳ ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺪﻧور
337
ﻲﺟرﺎـﺧ و ﻲـﻠﺧاد تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻖﺒﻃ ﻊـﻳزﻮﺗ ﻲـﺳرﺮﺑ و ﻪـﺟﻮﺗ تروﺮـﺿ ،ﻪـﺘﻓﺮﮔ مﺎـﺠﻧا
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻢﺸـﭼ ﺖـﻴﻤﻫا زا ﺎـﻫﻻﺎﻛ ﻚـﻴﻜﻔﺗ و ﻲـﺋﺰﺟ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ ﻲﻓﺮﺼﻣ يﺎﻫ يﺮـﻴﮔ
ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ . ﻲـﻣ نﺎﺸـﻧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻲﺧﺮﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪـﻛﺪﻫد
ﺖﺳد ﺶﻴﺑ ﻲﺳر ﻞﻜﺷ رد ﻲﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﻲﺷزﻮﻣآ تﺎﻧﺎﻜﻣا ﻪﺑ ﺮﺗ ـﻌﺘﻣ ﺪـﻣآرد ﻊـﻳزﻮﺗ يﺮـﻴﮔ لدﺎ
ﻲﻣ ﺎﻔﻳا ﺪﻳﺎﻤﻧ) ،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻮﻳرﻮﮔﺮﮔ يد2002 ( رد هﺪـﺷ فﺮﺻ جرﺎﺨﻣ ﻪﻛ هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ و
دراد ﺪﻣآرد ﻊﻳزﻮﺗ و ﺮﻘﻓ ﺮﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ ﺮﺛا شزﻮﻣآ ﺮﻣا) ،ﺮﻬﺑ2004.(
ﻪـﺑ ﻪـﻛ ﺮﺿﺎﺣ ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﺪﻣآرد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺔﻨﻴﻣز رد ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺳرﺮﺑ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﺳرﺮﺑ ،ﻪـﺘﺧادﺮﭘ ﺎﻫﻻﺎﻛ ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ ناﺰـﻴﻣ ﺖﻴﻌـﺿو ﻲـﺳرﺮﺑ ﻪـﻛ دراد نآ زا نﺎﺸـﻧ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺖﺳار ﺎﻳ ﭗﭼ ﻪﺑ ندﻮﺑ ﻪﻟﻮﭼ ظﺎﺤﻟ زا ﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ ﻲﻓﺮﺼﻣ يﺎﻫ) ﻊﻳزﻮﺗ زا فاﺮﺤﻧا ناﺰﻴﻣ
لﺎﻣﺮﻧ ( ﻢﻴﻤﺼﺗ رد ﻲﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﻲﻣ ﺎﻔﻳا يراﺬﮔ ﺖﺳﺎﻴﺳ و يﺮﻴﮔ ءﻼـﺧ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﻛ اﺮﭼ ﺪﻳﺎﻤﻧ
ادرﻮﺧﺮﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺺﻴﺼﺨﺗ رد ﻲﻳﻻﺎﺑ ﺖﻳﻮﻟوا زا دﻮﺟﻮﻣ ﺖﻴﻌﺿو رد ﺺﻘﻧ وﻲﻣ ر ﺪﺷﺎﺑ.
ﺖـﺳﺎﻴﺳ ﺖﻬﺟ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﻞﺻﺎﺣ يراﺬـﮔ نﻼـﻛ يﺎـﻫ
ﻪـﻧارﺎﻳ ندﻮـﻤﻧ ﺪـﻨﻤﻓﺪﻫ صﻮﺼـﺧ ﻪﺑ شزﻮﻣآ و ﺖﻣﻼﺳ ةزﻮﺣ رد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يدﺎﺼﺘﻗا يﺎـﻫ
هزﻮﺣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲﻣ ﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ . ترﻮـﺻ ﻪـﺑ شزﻮﻣآ و ﺖﻣﻼﺳ تﺎﻣﺪﺧ ﻪﺑ ﻪﻧارﺎﻳ صﺎﺼﺘﺧا
ﻲﻣ ﺪﻨﻤﻓﺪﻫ ﺗ رد ﻲﺳﺎﺳا ﻲﻣﺎﮔ ﺪﻧاﻮﺗﺪﻳآ بﺎﺴﺣ ﻪﺑ رﻮﺸﻛ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يدﺎﺼﺘﻗا ﺔﻌﺳﻮ.

ﻨﻣﻊﺑﺎﺬﺧĤﻣ و
References
338

چا ﺰﻨﻴﻛﺮﭘ . رآ ساﺮﮔدﻮﻨﺳا و ﻞﻜﻳﺎﻣ ﺮﻣور ،ﺖﻳاود . ﺪﻠﻧاد)1379( ،
يدﺎﺼـﺘﻗا ﺔﻌﺳﻮﺗ
،
ﻪﻤﺟﺮﺗ :ﻲﻧ ﺮﺸﻧ ،ناﺮﻬﺗ ،ﺎﺿﺮﻣﻼﻏ ﻲﻜﻣرا دازآ.

ﻦﻳرﻮﻣ لﺎﻫدوو و جﺮﺟ سﻮﻟﻮﭘ ورﺎﺧﺎﺳ)1985( ،
ﻪﻌـﺳﻮﺗ ياﺮﺑ شزﻮﻣآ: زا ﻲـﻠﻴﻠﺤﺗ
يراﺬﮔ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ يﺎﻬﺸﻨﻳﺰﮔ
،
نﺎﻤﺟﺮﺘﻣ :و نﺎﻣزﺎـﺳ ،ﺪـﻴﻤﺣ ﻲﺑاﺮﻬﺳ و ﺖﺧﺪﻳﺮﭘ يﺪﻴﺣ
ﻪﺟدﻮﺑ و ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ.

ﻲـﻠﻋ ،يرﻮﻜﺷ)1383( ،
ناﺮـﻳا رد نآ ﻪـﺑ ﻲـﺳﺮﺘﺳد و ﻲﻳاﺬـﻏ ﺖﻴﻨﻣا
مﻮـﻠﻋ ﻪـﻣﺎﻧ ،
،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا24.

ماﺮﻬﺑ ،يﺪﻤﺻ)1384( يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ سﺎﺴﺣا و يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ،: رد ﺪﻣآرد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺪﻧور ﻲﺳرﺮﺑ
نﺎـﻳﺎﭘ ،ﻲـﻧاﺮﻬﺗ ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ﻦﻴﺑ رد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ سﺎﺴﺣا و ناﺮﻳا ،ﺪـﺷرا ﻲـﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻪـﻣﺎﻧ
ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ هوﺮﮔ ،ﻲﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ و تﺎﻴﺑدا هﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﺘﺸﻬﺑ ﺪﻴﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد.

مﺎﻨﻬﺷ ،يﺮﻫﺎﻃ)1381( ،
يﺰﻳر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و يدﺎﺼﺘﻗا ﻪﻌﺳﻮﺗ
ناﺮﻬﺗ ،هزﺎﺗ ياﻮﻫ ﺮﺸﻧ ،.

ﻼﻴﻟ ،ﻲﻀﻴﻓﺮﻴﻣ)1381( ،
ﻲﻳاﺬـﻏ ﺪﺒـﺳ ﺮـﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺎﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ لﻮﺻا
،زرﻮـﻬﺑ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼـﻓ ،
هرﺎﻤﺷ51.

ﻦﻴﺴﺣ ،يﺮﻴﺼﻧ)1384( ،
ﺺﺧﺎﺷ دروآﺮﺑ و ﻲﺳرﺮﺑ ناﺮـﻳا رد ﺪـﻣآرد يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ يﺎﻫ
ﻲﻣﻼﺳا ﻲﺑﺎﻳزرا ﺎﺑ
ﻲﺳﺎﻴﺳ و يدﺎﺼﺘﻗا مﻮﻠﻋ هﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﺘﺸﻬﺑ ﺪﻴﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ،.

ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻦﻴﻣﺄﺗ و هﺎﻓر ترازو)1384( ،
ناﺮـﻳا رد يﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ و ﺮﻘﻓ
: يراﺬـﮔ ﺖـﺳﺎﻴﺳ
ﺮﻘﻓ ﺶﻫﺎﻛ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا هﺎﻓر ياﺮﺑ.

ﺎـﺿر ﺪﻤﺤﻣ ،ﻪﻧﺎﻴﺑا ﻲﻳﺎﻤﻫ)1376( ،
ﻲﺳرﺮﺑ
ﺖﻴﻌﺿو ﻊﻳزﻮﺗ نﺎﺘﺳا رد ﺪﻣآرد ناﺮـﻬﺗ ،
ﻪﺟدﻮﺑ و ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
،لوا لﺎﺳ ، هرﺎﻤﺷ12.
 Behr, Todd (2004); «The effects of state public k-12 education
expenditures on income distribution»; National Education Association
(NEA) Research working paper.
 De Gregorio, Jose & Jong-Wha Lee (2002); «Education and income
inequality: new evidence from cross-country data»; Review of Income
and Wealth, series 48, number 3, PP. 395-416.
 Giovanni Bellù,Lorenzo (2006), Describing Income Inequality: Theil
Index and Entropy Class Indexes, Agriculture Policy Support
Services,Policy Assistance Division,FAO,Rome,Italy.
 Kakwani N. and Son Hyun (2003):On measures of inequality and
poverty with welfare implications, edited by: Shah, Anwar(2003),

ﻊﺑﺎﻨﻣﺬﺧĤﻣ و
References
339
Bringing civility in governance, vol. 3 of Handbook on public
performance reviews ,Washington D.C.:The World Bank.
 Nelson Michael et al.(2007),Low income diet and nutrition survey,
Food Standard Agency on behalf of the Controller of Her Majesty’s
Stationery Office,published by TSO,p.44: www.tsoshop.co.uk