Article

De rechter tussen bevel en norm

January 2001

Authors:

Het analytische onderscheid tussen de normatieve en de imperatieve hoedanigheid van het recht brengt twee verschillende maar noodzakelijke dimensies van het recht naar voren. In een conceptie van recht waarin recht gericht is op het verwezenlijken van rechtswaarden, vormen rechtsbeginselen de normatieve kern van het recht. De normatieve dimensie heeft echter de imperatieve dimensie nodig om in rechte hanteerbaar te worden. Zonder de imperatieve dimensie wordt de normatieve dimensie geen positief recht. Rechtsvorming betekent daarom idealiter het imperatief tastbaar maken van de normatieve nucleus doordat rechtsbeginselen geconcretiseerd en afgewogen worden tot rechtsregels die zelf weer de basis zijn voor specifieke rechtsoordelen. Rechtsvorming - door wetgever en rechter - bevindt zich dan steeds in het spanningsveld van de normatieve en de imperatieve dimensies van het recht. Aan de hand van twee positiefrechtelijke leerstukken - toetsing van wetgeving en navordering - is getoond welke rol beide dimensies spelen in het samenspel én de spanning tussen wetgever en rechter. Daarbij beperken institutionele randvoorwaarden de speelruimte van de rechter. De rechter bemiddelt tussen bevel en norm.

ResearchGate has not been able to resolve any citations for this publication.

ResearchGate has not been able to resolve any references for this publication.

Article

Pijn in voeten en knieën bij een 10-jarige voetbalster

January 2009

Koos Nugtere

Een jonge voetbalster kreeg geleidelijk pijn in beide voeten. De pijn trad vooral op tijdens en na wedstrijden en trainingen. Als ze begon met voetballen was er niets aan de hand maar na een half uur ontstond in toenemende mate pijn in vrijwel de hele voet (beiderzijds). De meeste pijn werd gevoeld aan de hiel. Als ze een week rust nam, verdween het probleem vanzelf weer. Zodra ze echter weer ... [Show full abstract] ging voetballen kwam de pijn weer terug. Na een half jaar kreeg ze ook nog anterieure kniepijn, links meer dan rechts. Ook deze pijn was zeer afhankelijk van de mate van belasten. Vooral hardlopen (sprinten!) provoceerde pijn.

Article

Full-text available

"Ik rouw" en " wij rouwen": het verband tussen samen en alleen

January 2008

Cas Wouters

Elk rouwproces is een mengeling van een gestandaardiseerde sociale verplichting en een hoogst persoonlijk gevoel: het is altijd zowel een openbaar als een privé-proces. In de jaren zestig raakten allerlei gestandaardiseerde rouwrituelen zoals het dragen van zwarte rouwkleding en zwarte rouwbanden of opgenaaide rouwdriehoekjes in onbruik, tegelijk met onderscheidingen zoals wanneer men tot lichte ... [Show full abstract] of zware rouw verplicht was. Dergelijke regels werden destijds steeds vaker ervaren als stijve sociale verplichtingen zonder veel gevoel of betekenis. Een typerend voorbeeld is de bewerking van Hoe hoort het eigenlijk? uit 1965. Daarin waren de formele regels van de vorige druk ongewijzigd gelaten, maar door de volgende toevoeging verloren ze hun kracht als dwingende voorschriften: ‘Deze regels houden zich bezig met formele rouw. Kritiek op diegenen, die deze regel om welke redenen dan ook negeren, past niemand. De ene mens belijdt zijn leed op een totaal verschillende wijze als de andere. Niemand heeft het recht hierover – afgaande op uiterlijke symptomen – een oordeel te vellen’ (Groskamp-ten Have 1965: 254). De toevoeging geeft duidelijk aan dat velen de oude gebruiken inmiddels als formeel en als ‘kunstmatig’ werden ervaren, terwijl het credo van het individualisme – iedereen is verschillend – er ook in werd uitgedrukt. In de jaren zeventig droeg niemand meer rouwkleding of andere tekenen van rouw. In steeds meer rouwadvertenties kwamen mededelingen als ‘geen bezoek’ of ‘de crematie heeft in stilte plaatsgevonden.’ Maar ongeveer tien jaar later bleek dat er een zoektocht naar nieuwe rituelen was opgekomen, tegelijk met een trend om de overledene tot aan de uitvaart thuis op te baren en om de leiding van de uitvaart voor een deel aan de uitvaartondernemers te onttrekken en weer meer in eigen hand te nemen. Kortom, ongeveer vanaf de jaren vijftig, dus in een betrekkelijk kort tijdsbestek, hebben zich in rouwrituelen en in rouwprocessen significante veranderingen voorgedaan (zie Wouters 2002).

Article

Arbeidsgerichte hulp aan werknemers met psychische klachten

January 2008

De GGZ Groningen heeft sinds een jaar of tien een afdeling Arbeidshulpverlening. Ook elders zijn zulke afdelingen opgezet. Een aantal daarvan is nu actief onder de naam Centrum voor Arbeid en Psyche. Dat is ook de naam die nu in Groningen wordt gebruikt. In dit hoofdstuk wordt de ontwikkeling van de arbeidshulpverlening besproken als een nieuwe manier van werken in de ggz. Dat gebeurt aan de hand ... [Show full abstract] van praktische voorbeelden. Kenmerkend voor de beschreven aanpak is dat er veel aandacht is voor het werk van de cliënt en dat werkhervatting wordt gestimuleerd. De auteurs beschouwen werkhervatting als een krachtige therapeutische techniek: bij de cliënten die zij behandelen is verzuim dikwijls een vlucht voor werkgebonden problematiek. Wordt het werk weer hervat, dan doorbreekt de cliënt zijn vermijdingsgedrag en moet hij wel aan zijn problemen gaan werken. De behandeling komt dan ook beter tot zijn recht. Gesprekken met een cliënt over de problemen op het werk tijdens verzuim hebben immers het karakter van ‘droogzwemmen.’ Aan de orde komt verder waarom psychologen en andere ggzmedewerkers vaak wat terughoudend zijn in hun contacten met de bedrijfsarts. De medewerkers van het Centrum voor Arbeid en Psyche stemmen juist geregeld af met de bedrijfsarts en zo nodig ook met de werkgever.

Article

Column Science Fiction

March 2012

Wim Van Vierssen

Science fiction U weet dat als het Higgs deeltje gevonden wordt, oorzaak en gevolg daarmee uitwisselbaar zijn geworden. Dat komt ervan als deeltjes sneller dan het licht gaan. Ik kan me er vreselijk op verheugen. Stampend, slingerend en rollend door de tijd terwijl je eigenlijk niet van je kosmische plek komt. Eeuwig deining, heerlijk! Het treft dus dat ik de afgelopen week het bestaan van het ... [Show full abstract] Higgs deeltje bij toeval heb kunnen aantonen. Het bewijs voor de uitwisselbaarheid van oorzaak en gevolg lag eerlijk gezegd op straat. Ik hoef ook echt niks na te rekenen. Het zit zo. Alfred D. Chandler is verantwoordelijk voor het uitvinden van het paradigma " Structure follows Strategy " (SfS). Midden jaren zeventig van de vorige eeuw baseerde hij zich op onderzoek aan de relatie tussen het doel van een organisatie en de inrichting ervan. Kern van de zaak; het doel is leidend, de structuur volgend. Uit de theorie van de complexe adaptieve systemen weten we echter ook dat ingrijpen in de structuur richting kan geven aan het doel. Actief biologisch waterbeheer is daar een goed voorbeeld van. Eigenlijk is dat een " Strategy follows Structure " (SfS) verhaal. We kunnen een systeem in de tijd dus van twee kanten aanvliegen en in oorzaak en gevolg naar keuze pendelen tussen twee alternatieve, stabiele toestanden. Oorzaak en gevolg worden hiermee dus uitwisselbaar. Q.e.d! Met mijn overkoepelende Wet van de Spiegelende Sf is " De Theorie " dus af. Inmiddels door het Kabinet onder m'n handen weggegrist en toegepast op de topsectoren. Onze kennisinfrastructuur wordt er op dit moment mee hervormd en rekent inmiddels op een groot goed doel. Ik verwacht overigens geen meetfouten maar natuurlijk wel post uit Stockholm. U krijgt t.z.t. allemaal een uitnodiging! Wim van Vierssen KWR Watercycle Research Institute

Article

Evaluatie van de dienst gemeenschapswachten aan de Vlaamse kust

Glenn DURIVAULT

Na verschillende extreme gewelddaden in 2006, denk maar aan de racistisch geÃ¯nspireerde schietpartij van Hans Van Themsche of de tragische dood van Joe Van Holsbeeck, besliste de federale overheid een algemeen kader in te stellen om alle publieke veiligheids- en preventiefuncties die niet tot de politionele diensten behoren te groeperen. De navolgende wet van 15 mei 2007 tot instelling van de ... [Show full abstract] functie van gemeenschapswacht had als doel meer coherentie en uniformiteit op te bouwen tussen die niet-politionele veiligheidsberoepen die toen het straatbeeld kleurden, bijvoorbeeld stadwachten, stewards, parkwachters, enz. Het creÃ«ren van een wettelijk kader moest verwarring en taakoverlapping voorkomen. De verschillende diensten gemeenschapswachten aan de Vlaamse kust worden gekenmerkt door het feit dat ze gefundeerd zijn op de vroegere dienst veiligheidsbeambten. Veel van deze veiligheidsbeambten zijn ex-werknemers van de Regie voor Maritiem Transport en werden na het faillissement van de RMT als federaal ambtenaar tewerkgesteld in Ã©Ã©n van onze kustgemeentes. Dit geeft de dienst gemeenschapswachten aan de kust een speciaal karakter. In deze thesis maak ik een stand van zaken op van die dienst gemeenschapswachten aan de Vlaamse kust. Dit gebeurde aan de hand van enquÃªtes onder de gemeenschapswachten en interviews met hun diensthoofden. Uit de verkregen resultaten kunnen we opmaken dat er over het algemeen weinig problemen worden ervaren omtrent de gemeenschapswachten aan de Vlaamse kust. De wet tot instelling van de functie van gemeenschapswacht is er in geslaagd meer coherentie en uniformiteit op te bouwen en heeft dus haar oorspronkelijke doel bereikt. Doch zijn er enkele tekortkomingen aan de wet. Zo kunnen de federaal ambtenaren die als veiligheidsbeambten binnen een kustgemeente tewerk werden gesteld, geen inbreuken vaststellen op de gemeentelijke reglementen en kunnen bij gevolg dus niet optreden als gemeenschapswachtï¿½ï¿½"vaststeller. De grootste troeven aan de functie van de gemeenschapswacht zijn dan weer hun laagdrempelige werking en de preventieve aanwezigheid in het straatbeeld. De grootste tekortkoming is het ontbreken van voldoende bevoegdheden, bijvoorbeeld op het vlak van identiteitscontrole.

Book

Full-text available

Spelsimulaties - Een kennismaking

January 2011

Regelmatig zien wij verwarde gezichten bij onze gesprekspartners als we vertellen dat we “spelsimulaties ontwikkelen”. Op de vraag of ze zich iets kunnen voorstellen bij een spelsimulatie, hebben we een grote diversiteit aan antwoorden gekregen, sommige dichterbij wat wij er onder verstaan dan andere. Welk antwoord dan ook, daarna hebben we vrijwel altijd een interessant gesprek. Sommigen zijn ... [Show full abstract] vervolgens zo enthousiast dat ze er meer van willen weten. Voor ons was dat een mooie aanleiding om voor hen – en diegenen die we nog gaan ontmoeten – deze kennismaking te schrijven. We zijn er ons zeer van bewust dat het schrijven van een boek- je over iets waarvan de kracht juist ligt in het ervaren licht paradoxaal is. Maar tenzij je zelf ooit deelnemer bent geweest aan een spelsimulatie (of aan een van onze introductiemiddagen) en er zo kennis over hebt opgedaan, is het mondeling of schriftelijk uitleggen toch nog de meest geëigende manier. Voor ons is een spelsimulatie een gesimuleerde situatie waarin we de kern van een specifiek, concreet probleem met een metafoor (spel) tot de essentie terugbrengen. Deelnemers ervaren in een veilige omgeving in korte tijd wat een probleem is en werken samen aan een aanpak of op- lossingen. In het spel voeren zij vanuit een bepaalde rol taken uit, nemen beslissingen en zien hier direct het resultaat van, op basis waarvan zij weer nieuwe keuzes maken. Dit altijd op een serieuze, maar uitdagende en leuke manier. Het is goed om er hier alvast op te wijzen dat wij alleen ingaan op wat wel wordt aangeduid als interactieve spelsimulaties, waarin deelnemers vanuit een bepaalde rol met elkaar in rechtstreeks contact interacteren. In de interactie tussen de deelnemers spelen computers geen of een ondergeschikte rol. In deze kennismaking startten we met een korte geschiedenis van spelsimulaties. In het derde hoofdstuk wordt het concept spelsimulaties uitgewerkt. Daarna beschrijven we een aantal spelsimulaties, waarna in hoofdstuk vijf – mede aan de hand van de genoemde voorbeelden – de mogelijke functies van spelsimulaties worden toegelicht. In hoofdstuk zes staan we stil bij de debriefing, de nabespreking waarin de spelervaringen vertaald worden naar de werkelijkheid. Hoofdstuk zeven gaat in op de randvoorwaarden en nadelen. We sluiten af met een tweetal vragen die mogelijk opgekomen zijn tijdens deze kennismaking.

Article

Activeren door participeren : De meerwaarde van de Wet maatschappelijke ondersteuning voor re-integr...

January 2011

De afgelopen jaren zijn de moeilijkst bemiddelbare cliënten in de bijstand steeds zichtbaarder geworden. Langs allerlei wegen wordt geprobeerd deze groep te laten participeren, in arbeid of andere zinvolle maatschappelijke activiteiten. Deze cliënten hebben meer nodig dan alleen arbeidsbemiddeling om weer mee te kunnen doen in de samenleving. In dit onderzoekrapport wordt dan ook de vraag gesteld ... [Show full abstract] of de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) naast de Wet Werk en Bijstand (WWB) een kader kan bieden voor succesvolle participatie. De Wmo kan de WWB ondersteunen met maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, vormen van vrijwilligerswerk of begeleiding bij dagelijkse activiteiten. De combinatie van de twee wetten blijkt een duidelijke meerwaarde te hebben. Daarbij blijft echter de vraag: is de WWB de harde hand die de zachte hand van de Wmo mogelijk maakt? Of is de Wmo de zachte hand die de harde hand van de WWB ondersteunt? Dit rapport evalueert drie succesvolle activeringsprojecten waarin gebruik gemaakt wordt van de Wmo en de WWB. Aan de hand van interviews met cliënten en professionals zijn de 'werkzame bestanddelen' geïnventariseerd van de integratie van beide wetten. Door de inzet van de Wmo wordt het vermogen van de bijstandscliënt om te participeren vergroot. Daarbij spelen vijf werkzame bestanddelen een grote rol: maatwerk, materiële opbrengsten, sociaal netwerk, de relatie met de begeleider en het oplossen van problemen. Door gebruik te maken van de evaluatiemethode 'realistisch evalueren' kon worden nagegaan welke mechanismen in welke context het gedrag van cliënten kunnen beïnvloeden

Book

Full-text available

Hoe punitief is België?

January 2010

Hoe punitief is België? De gevangenispopulatie stijgt al jaren, de gemeenschapsgerichte straffen kennen een sterke opmars en er worden gemeentelijke administratieve sancties ingevoerd. Het lijkt wel alsof we méér en harder straffen. Tegelijk spreekt men over straffeloosheid: er zou geen eenduidig vervolgingsbeleid zijn, de korte vrijheidsstraffen worden niet uitgevoerd, voorlopige ... [Show full abstract] invrijheidstellingen worden misbruikt om de overbevolking op te lossen, het softe karakter van elektronisch toezicht wordt aangeklaagd, enzovoort. De aandacht voor slachtoffers zou dan weer een strenger beleid in de hand werken. Hoe moeten we deze paradoxale tendensen begrijpen? Is er sprake van een verharding van het strafbeleid en waaruit zou dit dan blijken? Hoe verhoudt de bestraffingspraktijk zich tegenover de evoluerende criminaliteit? Wat is de visie van de burger over het straffen? Wordt er selectief opgetreden tegen bepaalde groepen in de samenleving? Hoe moeten we de samenhang zien met bredere maatschappelijke ontwikkelingen? Academici en bevoorrechte getuigen uit het bestraffingsveld geven in dit boek een eerste aanzet tot antwoord op deze vragen. Met bijdragen van Tom Daems, Paul Ponsaers, Eric Maes, Kristof Verfaillie, Ivo Aertsen, Paul De Hert, Karen Meerschaut, Johan Sabbe, Freddy Troch, Freddy Pieters, Erika Fieuws, Martin Moerings en Kristel Beyens.

Article

De parketcriminoloog in het jeugdparket

Lieve Martin

De wet op de jeugdbescherming werd in 2006 gewijzigd. Eén van de nieuwigheden was dat elk parket een parketcriminoloog tewerk moet stellen. De parketcriminoloog wordt geraadpleegd bij kindermishandeling, spijbelgedrag, herstelbemiddeling en ouderstage. In deel één en twee geef ik een korte bespreking van de jeugdrechtbank en het jeugdparket. Het derde deel bestaat uit vier delen, namelijk ... [Show full abstract] kindermishandeling, spijbelen, herstelbemiddeling en ouderstage. Eerst leg ik uit wat kindermishandeling is, welke vormen er zijn, wanneer men het beroepsgeheim mag verbreken en hoe kindermishandeling vanuit hulpverlening en justitie benaderd wordt. Dan leg ik uit wat spijbelen is en welke vormen er zijn om dan over te gaan naar de leerplicht. Vervolgens beschrijf ik welke gevolgen spijbelen kan hebben. Dan leg ik uit welke partijen er bij spijbelen kunnen betrokken worden. Tot slot leg ik het spijbelactieplan uit. Bij herstelbemiddeling geef ik een omschrijving van herstelbemiddeling. Vervolgens leg ik uit wat het doel is en wat de voorwaarden zijn. Dan geef ik weer welke vormen van herstelbemiddeling er zijn. Vervolgens bekijk ik wat de jeugdrechtbank en het jeugdparket doen. Tot slot leg ik uit wat de taken zijn van de bemiddelingsdienst. Tot slot is er de ouderstage. Hier beschrijf ik de term ouderstage. Vervolgens geef ik het doel weer en de voorwaarden die aan de ouderstage zijn verbonden. Dan ga ik over op wie de ouderstage moet uitvoeren en tot slot geef ik aan hoe de ouders kunnen gestraft worden bij het niet volgen van de ouderstage. In deel vier vindt u de functieomschrijving van de parketcriminoloog. Ook vindt u hier wat de parketcriminoloog doet in geval van kindermishandeling, spijbelgedrag, herstelbemiddeling en ouderstage. Tot slot is er deel vijf. Hierin beschrijf ik de verschillende taken die ik bij het openbaar ministerie in Turnhout heb mogen uitvoeren.

Article

Full-text available

Zalven of bestraffen? De staatshervorming als spelbreker voor een geïntegreerde overlastaanpak

January 2013

Elke Devroe

In deze bijdrage bestuderen we de toepassing in twee Belgische steden. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt immers dat de overlastproblematiek vooral een stedelijk probleem vormt (Devroe, 2012; Ponsaers & Vander Beken, 2008). In deze bijdrage bespreken we de steden Antwerpen en Luik om een aantal redenen. De steden hebben een vergelijkbare grootte naar inwonersaantal en oppervlakte. Beide ... [Show full abstract] ondervinden al een aantal jaren een overlastproblematiek en pakken de overlast aan. De wet op de gemeentelijke administratieve sancties werd in Luik benut sinds 2001 en in Antwerpen sinds 2005. In beide steden bestaat voldoende ervaring en werden experts gevonden met een ruime kennis en ervaring over het onderzoeksthema.Door steden van een verschillende taalrol te bestuderen, kan ook de diversiteit van de regionale invloeden – uitermate belangrijk bij overlast – op de steden een plaats vinden in de analyse. Het onder-zoek werd uitgevoerd van 2010 tot 2011; wijzigingen die na de gemeenteraadsverkiezingen werden doorgevoerd, komen dus niet aan bod in deze bijdrage. In de eerste plaats bespreken we de multi-agency- aanpak, een aanpak die diverse partners integreert en overlast niet uitsluitend bestraffend aanpakt. Hier bestuderen we de kern van inclusief beleid. De inbedding van gemeenschapswachten en de taken die ze krijgen toegewezen speelt hier ook een belangrijke rol in. Een volgend punt wordt gewijd aan een ander kenmerk van inclusief beleid, namelijk ‘geen bestraffing met een GAS-boete zonder zorg’. Verder bespreken we de al dan niet actieve rol voor de burger, en bestuderen deze rol voor beide steden. We sluiten af met de proactieve aanpak voor overlast, en bestuderen die ook voor beide steden. Deze bijdrage schetst ook de politiereglementen die in beide steden werden inge-steld en de overlastprioriteiten. We besluiten met een beantwoor-ding van de vraag of de steden bij de implementatie van het overlastbeleid kozen voor een inclusief beleid en geven daarbij gemeenschappelijke punten en verschilpunten weer.

Thesis

Verzamelen Fysiologische Gegevens bij Hartpatiënten met Smartphone

January 2018

De revalidatie van een hartpatiënt gebeurt meestal in een gecontroleerde omgeving in het ziekenhuis. Veel patiënten kijken hier tegenop: enerzijds omdat ze zich moeten verplaatsen en anderzijds omdat de oefeningen meestal repetitief zijn en als klinisch ervaren worden. Aangezien de sessies dikwijls niet verplicht zijn, zal het niet verbazen dat er regelmatig sessies worden overgeslagen wat een ... [Show full abstract] negatieve invloed heeft op het herstel van de patiënt. Om dit probleem aan te pakken moet de drempel om actief te revalideren omlaag. Dit kan worden bereikt door de patiënt zelf een locatie te laten kiezen met vrijere activiteiten. Om het revalidatieproces op te kunnen volgen, moet de patiënt een applicatie gebruiken die fysiologische gegevens zoals hartslag, snelheid en afstand registreert. Deze gegevens worden doorgestuurd naar de fysioloog die zo de voortgang van de patiënt kan monitoren. De applicatie die hiervoor gebouwd werd, slaagt erin om alle belangrijke parameters op te nemen met voldoende precisie. Zo wordt de hartslag opgemeten met een externe sensor en worden gps-gegevens gecombineerd met gevalideerde kaarten en hoogtemetingen. Dit alles wordt aan de hand van geavanceerde authenticatie doorgestuurd naar een server beheerd door het ziekenhuis. De huidige versie kan de gegevens enkel opslaan. De artsen kunnen hun patiënten nog niet opvolgen. Een belangrijke vervolgstap is dan ook de ontwikkeling van een dergelijk artsenplatform, maar dit lag buiten de scope van deze masterproef.

Chapter

8 Persisterende pijn op de linkerschouder bij een 32-jarige vrouw na een val van de trap

January 2007

Koos van Nugteren

Een 32-jarige vrouw maakte een misstap tijdens het trapaf lopen. Zij schoot onderuit en ving zich op door met haar onderarmen op beide trapleuningen te steunen. Zij hing daardoor even met de armen tussen de beide trapleuningen. Dit was behoorlijk pijnlijk voor beide schouders (links meer dan rechts). De pijn werd gevoeld op en iets lateraal van het acromion. Aangezien zij haar armen nog wel ... [Show full abstract] normaal kon bewegen na deze manoeuvre nam zij aan dat er niets ernstigs aan de hand was en dat de pijn vanzelf wel weer over zou gaan. Hoewel de pijn verminderde bleef zij daarna last houden van de linkerschouder, vooral wanneer zij haar arm omlaag liet hangen. Toen de klacht na twee maanden nog niet helemaal verdwenen was vroeg zij een consult aan bij de fysiotherapeut.