Content uploaded by Ümit Kebapçı
Author content
All content in this area was uploaded by Ümit Kebapçı on Nov 26, 2014
Content may be subject to copyright.
E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2006
E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 2006
Cilt/Volume 23, Ek/Suppl. (1/1): 173-177
Su Ürünleri Temel Bilimler / Hydrobiology
© Ege University Press
ISSN 1300 - 1590
http://jfas.ege.edu.tr/
Isparta İli Tatlısularında Yayılış Gösteren Hydrobioidea (Gastropoda:
Prosobranchia) Süperfamilyası Türlerinin Bazı Taksonomik Karakterleri
Mehmet Zeki Yıldırım1, *Seval Bahadır Koca2, Ümit Kebapçı3
1 Süleyman Demirel Üniversitesi Burdur Eğitim Fakültesi
2 Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi
3 Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi
*E mail: skoca@sdu.edu.tr
Abstract: The some taxonomic characters of species in superfamily Hydrobioidea (Gastropoda: Prosobranchia)
distrubuted in freshwater of Isparta. In this study, ıt has been given some anatomical characters of species in superfamily
Hydrobioidea collected from the Isparta provinces and determined 4 species in the wreshwater habitat. Falsipyrgula pfeiferi Weber
1927; Graecoanatolica lacustristurca Radoman 1973; Graecoanatolica kocapınarica Radoman 1973; Bythinella turca Radoman
1976) The anatomical diagrams using in description of species, except for Falsipyrgula pfeiferi Weber, 1927 has been given far the
first time.
Key Words: Isparta, Freshwater, Hydrobioidea, Gastropoda, Taxonomy.
Özet: Bu araştırmada Isparta ili sucul sistemlerinden toplanmış olan Hydrobioidea taksonuna ait olan 4 tür Falsipyrgula pfeiferi
Weber 1927; Graecoanatolica lacustristurca Radoman 1973; Graecoanatolica kocapınarica Radoman 1973; Bythinella turca
Radoman 1976 bazı anatomik karakterleri incelenmiştir. Tür ayrımında kullanılan morfolojik ve anatomik incelemeler Falsipyrgula
pfeiferi Weber 1927 türü hariç, diğer taksonlar için ilk kez verilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Isparta, Tatlısu, Hydrobioidea, Gastropoda, Taksonomi.
Giriş
Ülkemiz sergilediği farklı ve değişken karasal-sucul evrime
koşut, zengin bir faunaya sahiptir. Bu durum hava hariç bütün
yaşam ortamlarında geniş yayılışlar gösteren Gastropoda=
Salyangozlar için de geçerlidir. Ancak, ülkemizde var olduğu
bilinen bu zengin yapıyı araştırmaya yönelik yeterli araştırma
yaptığımız söylenemez. Şimdiye kadar yapılan çalışmaların
çoğu sınırlı alanlarda yapılmış, yabancı araştırmacılara aittir.
Bir başka dikkat çeken eksiklik ise çalışmaları yapan
araştırmacıların Orta Avrupa ülkelerinden olması nedeniyle,
bu araştırmacıların ülkemizden topladıkları türleri kendi
bölgelerindeki türlerin konkolojik özelliklerine dayalı ayırım
yapmalarıdır. Bu durumun tanımlamalarda ciddi yanlışlıklara
yol açtığı son yapılan çalışmalarla daha kesin bir şekilde
ortaya çıkmıştır.
Bu çalışma ile verilen Hyrobioidea süperfamilya üyeleri
acı ve tatlısularda yaşayan, karmaşık bir taksonomiye sahip,
genellikle 2-6mm boyutlarında küçük salyangozlardır. Böyle
küçük organizmaları sınıflandırma için, güvenilir taksonomik
karakterleri seçmek gerekmektedir. Bu grup üzerinde yapılan
çalışmalar göstermiştir ki, tanımlama için sadece bir
karakteristik yeterli değildir. Bu nedenledir ki, daha iyi bir
tanımlama için hiçbir karakteristik göz ardı edilmemelidir.
Çalışmalarda kabuk, sindirim sistemi (radula ve mide), sinir
sistemi ve üreme sistemi gibi karakteristikler kullanılmalıdır
(Radoman, 1983).
Türkiye’ de bu süperfamilyaya ait yerli ve yabancı
araştırmacılar tarafından, tatlı ve acısu sistemlerinden
yaklaşık 50 tür tespit edilmiştir (Yıldırım, 1999a).
Materyal ve Yöntem
2000-2002 yılları arasında yapılan bu çalışmada örnekler,
türlerin Isparta ili’nde yayılış gösterdiği bilinen sucul
sistemlerden toplanmıştır. İncelenen türler ve toplanıldığı
yerler Tablo 1’de verilmiştir.
Tablo 1. Çalışmada incelenen türler ve toplanma yerleri
Takson Toplanma
yeri Tarih Lokalite
özelliği
Falsipyrgula pfeiferi Eğirdir Gölü
Eğirdir-Isparta 30.08.2001 Göl
Graecoanatolica
lacustristurca
Eğirdir Gölü
Eğirdir-Isparta 10.06.2002 Göl
Graecoanatolica
kocapınarica
Kocapınar
Köyü
Eğirdir-Isparta
26.09.2000 Kaynak
suyu
Bythinella turca Cire Köyü
Eğirdir-Isparta 13.08.2001 Kaynak
suyu
Türlerin ayrımında genital anatomi, radular yapı, konkolojik
özellikler temel alınmış olup bu konuda standart yöntem ve
tekniklerden yararlanılmıştır (Zhadin, 1965, Radoman, 1983).
174 Yıldırım ve diğ. / E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 23 - Ek (1/1): 173-177
Örnekleme yapılırken, lokaliteleri kaynak suyu olanlar
taşlar üzerinden el ile toplanmıştır. Gölden alınan örnekler ise
sediment kepçesi atılarak alınmıştır. Daha sonra sediment
örnekleri elek takımından geçirilerek elenmiştir. Elde edilen
örnekler % 70’ lik etil alkol içersinde fikse edilmiştir.
Laboratuvar ortamına getirilen örneklerin morfolojik ve
anatomik çizimleri, çizim aparatlı stereo mikroskopta
yapılmıştır.
İlk olarak 30 örnek üzerinde kavk ölçümleri
yapılmaktadır. Bu ölçümler daha sonra istatistiksel
hesaplamalarda kullanılmaktadır. Kavk ölçümleri sırasında,
populasyonu temsil eden örnekler seçilmektedir ve anatomik
çizimler için kullanılmaktadır. İlk aşama olarak populasyonu
temsil eden örneklerden alınarak, kavk çizimi yapılmaktadır.
Daha sonraki aşama, kavkın kırılmasıdır. Gastropodların
kavkları çok ince ve küçük olduğu için, iç organları
parçalamamak amacıyla, saatçi pensi kullanılmaktadır.
Kavkın, pens ile narin bir şekilde kırılarak, manto kısmından
ayrılması sağlanmaktadır. Kavk ve mantonun ayrılmasından
sonra, ayak kısmına yapışık olan operkulum iğne yardımıyla
çıkarılmaktadır ve çizimi yine stereo mikroskopta
yapılmaktadır.
Kavkından ayrılan örnek, diseksiyon yapılmak üzere su
damlası içersinde mikroskop altına konmaktadır. Diseksiyon
iğneleri yardımıyla, manto kısmı yarılarak açılmaktadır. Manto
açıldıktan sonra, erkek ve dişi genital organları çıkarılarak,
daha iyi bir görünürlük sağlaması için metilen mavisi içine
konularak bekletilmekte ve çizimleri yapılmaktadır.
Radula çiziminde, kafa üsten iğne ile açılarak radula
bukkal boşluktan çıkarılmıştır. Radulanın sarılı olduğu kılıfın
eritilmesi amacıyla hipoklorür (çamaşır suyu) içerisinde
bekletilmektedir. Çamaşır suyu radulayı tüm dokulardan
temizlemektedir. Temizlenen radula görünürlük kazandırmak
amacıyla, metilen mavisi ile boyanmaktadır. Daha sonra
preparat haline getirelen radulanın çizimi, binoküler çizim
aparatlı mikroskopta yapılmıştır.
Türlerin sistematiklerine ilişkin bilgiler Radoman, 1983 ve
Yıldırım, 1999b’ dan alınmıştır.
Bulgular
Falsipyrgula pfeiferi (Radoman 1973) (Şekil 1a-d)
Pyrgula pfeiferi, Weber 1927
Xestopyrgula pfeiferi pfeiferi (Schütt 1965)
Falsipyrgula pfeiferi pfeiferi (Schütt 1990)
Falsipyrgula pfeiferi Radoman 1973
Kavk dekstral, minare şekillidir. Sarmal sayısı 7-8, ilk
sarmallar (2-3) hariç, diğerleri çok belirgin karinalıdır.
Sarmallar orta derinlikte süturlarla ayrılmıştır, umbilikus
genelde oyuk şeklinde değil kapalıdır. Apertur oval üste doğru
daralmıştır (Şekil 1a). Penis pigmentsiz, iç yapısı itibarıyla
çizgili, kafaya oranla çok büyüktür. Üzerinde herhangi bir
oluşumu yoktur (Şekil 1b). Dişi üreme sisteminde büyük bir
bursa kopulatrisk görülmektedir. Sperm kesesi iki tane olup rs2
siyah pigmentlidir (Şekil 1d).
Şekil 1. Falsipyrgula pfeiferi’nin morfolojik ve anatomik çizimleri (a. Türün
kavkı, b. Erkek, c. Penis, d. Dişi).
Graecoanatolica lacustristurca Radoman 1973 (Şekil 2a-f)
Türün sarmal sayısı 4-5’ dir. Kavk çok saydam, manto
dışarıdan görülebilmektedir. Sütur çizgileri kaybolmuş bu
bölümde düzleşme oluşmuştur, büyüme çizgileri barizdir.
Umbilikus genelde kapalıdır. Son helezon apertur açıklığına
doğru bombe yapmıştır, apertur oval ve dudaklar incedir.
Yüzde pigmentleşme vardır, bazı bireylerde tentaküller
çevresinde de pigmentleşme vardır, fakat genelde tentaküller
pigmentsizdir. Radulanın merkezi kesici dişinin, yanal dişleri 3’
er tane yanlarda 1 tane ortada olmak üzere 7 tanedir. Ayrıca
merkezi diş tabanında sağlı sollu 3’ er tane yanal diş
bulunmaktadır (Şekil 2f). Penis çok az pigmentlidir, tabandan
uca doğru sivrilen yapıdadır ve üzerinde herhangi bir oluşumu
yoktur (Şekil 2b). Dişi üreme organında bursa kopulatrisk
yoktur. Fakat çok büyük fasülye benzeri, bir tane sperm kesesi
mevcuttur ve kıvrımlı bir yumurta kanalına sahiptir (Şekil 2d).
Şekil 2. Graecoanatolica lacustristurca’ nın morfolojik ve anatomik çizimleri
(a. Türün kavkı, b. Erkek c.Penis, d. Dişi, e. Operkulum, f. Radula).
Yıldırım ve diğ. / E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 23 - Ek (1/1): 173-177 175
Bythinella turca Radoman, 1976 (Şekil 4a-f)
Graecoanatolica kocapınarica Radoman 1973 (Şekil 3a-f)
Kavk yıpranmış görünümdedir ve yeşilimsi sarı renktedir. Kavk
çok ince kırılgan, iğne ile dahi kırılabilen yapıdadır. Fakat
kavkın ince olmasına rağmen, dışarıdan manto
görünmemektedir. Muhtemelen kavkın mat olmasından
kaynaklanmaktadır. Kavk 3-3.5 sarmallıdır ve süturları
derindir. Dudaklar ince, dışa doğru yatmış durumdadır,
özellikle sol taraf umbilikus üzerine yatmıştır. Radulanın
merkezi dişi lateral dişlere göre çok geniş, merkezi dişin kesici
yanal dişleri 4’ er tane yanlarda 1 tane ortada toplam 9 tanedir
(Şekil 4f). Tentaküller kısa ve geniştir, uzun ince değildir ve
uçları pigmentsizdir. Penis pigmentsiz, üzerinde herhangi bir
oluşumu yoktur ve penis ucu hafif topuz şeklindedir. Bu cinste
penise bağlı olan elongated gland olarak nitelendirilen yapı,
bazen kafa kısmı yarılmadan dışarıdan görülmektedir (Şekil
4b). Penis kafada değişik pozisyonlarda görülebilmektedir.
Dişi üreme organında uzun ince bursa kopulatriks ve bir tane
sperm kesesi bulunmaktadır (Şekil 4d).
Kavkın sarmal sayısı 4-5 dir. Sarmalların süturları derindir.
Kavk yıpranmış görünümlü yeşil renktedir. Umbilikus genelde
geniş oyuk şeklindedir. Apertur ovaldir, dudaklar incedir. Surat
pigmentli, tentatüller ise çok az pigmentlidir. Radulanın
merkezi dişinin kesici yanal dişleri 3’ er tane yanlarda 1 tane
ortada olmak üzere 7 tanedir. Ayrıca merkezi diş tabanında
sağlı sollu 3’ er tane yanal diş bulunmaktadır (Şekil 3f). Penis
tabandan uca doğru incelmiş, çok az pigmentlidir. Bu türün
penisi büyük ve uzundur (Şekil 3b). Dişi genital sisteminde
bursa kopulatriks yoktur. Çok iyi gelişmiş sperm kesesi
mevcuttur (Şekil 3d).
Tartışma ve Sonuç
Birçok ülke için sınırlı alanlarda araştırmalar yapmak, o
ülkenin geneline yönelik gerçeğe yakın bilgileri verebilir. Fakat
Türkiye gibi, jeolojik, zoocoğrafik ve klimatolojik yapısı son
derece karmaşık olan bir ülkede bu tür genellemeye gitmek
oldukça zordur. Bu nedenledir ki, çalışmalarda Anadolu’nun
jeolojik, iklimsel ve biyocoğrafyası ile ilgili bilgilerin bilinmesi
gerekmektedir. Anadolu hem jeolojik hem de klimatolojik
bakımdan dünyanın en hareketli bölgesini oluşturur. Bu da
Anadolu’ nun bir tür ve alttür cenneti olmasına neden
olmuştur.
Şekil 3. Graecoanatolica kocapınarica’ nın anatomik çizimleri (a. Türün kavkı,
b. Erkek , c. Penis, d. Dişi , e. Operkulum, f. Radula)
Tablo 2. Falsipyrgula pfeiferi’ nin kavk ölçümleri
Kavk Yüksekliği Kavk Genişliği Apertur Yüksekliği Apertur Genişliği KY/KG AY/AG
Min. 4,50 1,41 1,16 0,94 2,08 1,03
Max. 7,72 3,00 2,22 1,78 4,63 1,59
Ort.±SE 5,95±0,131 2,36±0,060 1,78±0,039 1,42±0,033 2,55±0,080 1,26±0,023
Tablo 3. Graecoanatolica lacustristurca’ nın kavk ölçümleri
Kavk Yüksekliği Kavk Genişliği Apertur Yüksekliği Apertur Genişliği KY/KG AY/AG
Min. 1,340 0,780 0,620 0,440 1,540 0,857
Max. 2,690 1,260 0,940 0,840 2,505 1,704
Ort.±SE 2,127±0,068 0,995±0,026 0,768±0,021 0,569±0,023 2,138±0,049 1,371±0,046
Tablo 4. Graecoanatolica kocapınarica’ nın kavk ölçümleri.
Kavk Yüksekliği Kavk Genişliği Apertur Yüksekliği Apertur Genişliği KY/KG AY/AG
Min. 1,667 1,000 0,636 0,545 1,586 0,750
Max. 2,757 1,394 0,939 0,879 2,166 1,408
Ort.±SE 2,228±0,058 1,196±0,020 0,795±0,018 0,683±0,014 1,858±0,028 1,171±0,026
Tablo 5. Bythinella turca ’ nın kavk ölçümleri
Kavk Yüksekliği Kavk Genişliği Apertur Yüksekliği Apertur Genişliği KY/KG AY/AG
Min. 2,160 1,500 0,940 0,840 1,244 0,949
Max. 2,780 1,910 1,280 1,190 1,583 1,227
Ort.±SE 2,425±0,024 1,725±0,021 1,131±0,017 1,033±0,017 1,409±0,014 1,097±0,013
176 Yıldırım ve diğ. / E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 23 - Ek (1/1): 173-177
Şekil 4. Bythinella turca’ nın morfolojik ve anatomik çizimleri (a. Türün kavkı,
b. Erkek , c. Penis, d. Dişi, e. Operkulum, f. Radula).
Ülkemizde bugüne kadar yapılmış sistematik
çalışmaların çoğu tipolojik çalışmalardır. Populasyonlara
dayalı çalışmalarda ise, sadece bazı özelliklerin istatistiksel
analizlerinin yapılması ile yetinilmiştir. Bugün tür altı
kategoriler konusunda bazı belirsizlikler süregeldiği ve
özellikle alttür altı farklılıklar belirli bir tanıma oturtulmadığı
için, yanılgılardan kurtulmak mümkün olmamıştır.
Çalışmada, araştırma alanımızda süperfamilyaya ait 4
takson üzerinde incelemeler yapılmıştır. Daha önceki
çalışmalarda incelenen bu türler, temel olarak konkolojik
özelliklere bağlı bir ayrıma tabii tutulmuşlar, daha keskin
sonuçlar veren taksonomik karakterlere ise yerverilmemiştir.
Bu da ayrımlarda hata payını artıran sonuçlar vermiştir. Bu
yüzden çalışmamızda taksonlar üzerinde, anatomik yapıları
ön planda tutan incelemeler yapılmıştır.
Isparta ili çevresinde yayılış gösteren taksonlar
içersinde, Falsipyrgula pfeiferi türü hariç, diğer türler için
anatomik çizimler bulunmamaktadır. Bu sebeple literatür
bilgilerinde kıyaslama yapılamamaktadır.
Weber 1927 de ilk kez Eğirdir Gölü’n den Pyrgula
pfeifferi türünü tanımlamıştır (Yıldırım, 1999b). Daha sonra
Schütt Eğirdir’de bulunan bu türün adını Xestopyrgula pfeiferi
pfeiferi olarak değiştirmiştir (Schütt, 1965).
Radoman (1973) Weber’ in Eğirdir Gölü’nden Pyrgula
pfeiferi olarak tanımladığı türü yeni bir cins içine yerleştirmiştir
ve türün adını Falsipyrgula pfeiferi olarak değiştirmiştir
(Radoman, 1973).
Yıldırım 1999 ‘daki çalışmasında Burdur Gölü’ nden fosil
olarak aynı cinse ait Falsipyrgula osmana türünü kaydettiğini
belirtmiştir (Yıldırım, 1999).
Schütt ve Mansoorian, 1999 ‘da yaptıkları çalışmada
İran’ dan bu cinse ait Falsipyrgula bakhtarana olduğunu
bildirmişlerdir (Schütt ve Yıldırım, 1999).
Schütt ve Yıldırım 1999, Beyşehir Gölü’ den yeni bir tür
olan Falsipyrgula schuetti’yi belirlemişlerdir. Ayrıca gölde
bulunan diğer türlerden de bahsetmektedirler. Bunlar; Bithynia
pseudemmericia, Falsipyrgula beysehirana, Falsipyrgula
carinata, Graecoanatolica lacustristurca’dır.
Yukarıda verilen literatürler içerisinde sadece Radoman
1973’de Falsipyrgula pfeiferi türüne ait anatomik çizimlere
rastlanılmıştır. Buradaki çizimler ile çalışmadaki laboratuvar
çizimleri uyumludur. Erkek genital ve dişi genital sistemleri
Radoman 1973’de olduğu gibi bulunmuştur. Anatomik
çizimlerden önemli olan radula türde çok küçük olduğu için
şimdilik çizilememiştir.
Radoman 1983’ de verilen kavk ölçümlerinde; kavk
yüksekliği min. 5,67-max. 6,30 çalışmada min.4,50-max. 7,72;
kavk genişliği Radoman 1983’de min.2,10-max. 2,52
çalışmada min. 1,41-max. 3,00; apertur yüksekliği Radoman
1983’de min.1,68-max. 1,97 çalışmada min. 1,16-max. 2,22;
apertur genişliği Radoman 1983’de min. 1,26- max. 1,55
çalışmada min.0,94-max. 1,78 bulunmuştur. Radoman
1983’deki verilerle ölçüm sonuçları kıyaslandığında
çalışmadaki verilerin aralıkları geniş görülmektedir. Bunun da
örnekleme sayısı farklılığından kaynaklandığı
düşünülmektedir. Radoman 1983’deki verilerin ortalamaları
alındığında, çalışmadaki ortalamalarla aynı çıkmaktadır.
Radoman (1973)’ de Eğirdir Gölü’n den Greacoanatolica
lacustristurca ve Eğirdir- Kocapınar’dan Greacoanatolica
kocapınarica türlerini tanımlamıştır. Her iki tür için de anatomik
çizimler verilmemiştir. Bu nedenle bu türler için anatomik
çizimlerin kıyaslanabileceği herhangi bir literatür yoktur. Fakat
Radoman 1983’de verilen cins özelliklerine ilişkin anatomik
çizimlerle bu çalışmadaki çizimler uyum sağlamaktadır.
Birbirine lokaliteleri çok yakın olan bu iki türün kavk
ölçümlerine bakıldığında G. kocapınarica’ nın kavkının G.
lacustristurca’ dan çok az da olsa uzun ve geniş olduğu
görülmektedir. Yine kavk şekillerinde de bazı farklılıklar göze
çarpmaktadır. G. lacustristurca’ nın apertur açıklığı G.
kocapınarica’ dan daha ovaldir ve sağ üstte köşe yapmıştır.
Ayrıca G. lacustristurca’nın süturları kaybolarak düzleşmiştir.
G. kocapınarica’da sutürlar belirgindir. G. lacustristurca ve G.
kocapınarica’ da radulanın merkezi dişi büyüklük hariç aynı
bulunmuştur ve Radoman 1983’ deki cins özelliklerinde verilen
çizimle uyum sağlamaktadır. G. lacustristurca da verge küçük,
G. kocapınarica’da ise daha büyük ve uzundur. Radomanın
1983’ de bahsettiği G. kocapınarica’daki zayıf karinalar fark
edilememiştir.
Graecoanatolica cinsine ait yapılan araştırmalar daha
ziyade cinsin yayılımı hakkındadır. Anatomik çizimlere ilişkin
bilgiye rastlanılmamıştır.
Schütt 1964’de Pınarbaşı-Yeniköy-Antalya’ dan
Hydrobia cinsine ait Hydrobia pamphylica türünü
tanımlamıştır. Radoman 1973 yılında Schütt’ ün Hydrobia
pamphylica olarak yayınladığı türün, Hydrobia cinsine ait
olmadığını belirterek, bu türü Greacoanatolica cinsine dahil
etmiştir ve adını Greacoanatolica pamphylica olarak revüze
etmiştir.
Geldiay ve Bilgin 1969’ daki yayınlarında
Graecoanatolica cinsine ait Schütt’ ün 1964 yılında Hydrobia
pamphylica olarak tanımladığı türü Antalya civarından
bulduklarını belirtmişlerdir. Türün ismini bu yayında da
Hydrobia paphylica olarak vermişlerdir.
Yıldırım ve diğ. / E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 23 - Ek (1/1): 173-177 177
Schütt 1991’ deki Anadolu’ dan fosil türler yayınında,
Radoman’nın Eğirdir’ den ve Beyşehir Gölü’ n den tanımladığı
Graecoanatolica lacustristurca türünü Konya Platosu’nun
batısındaki quaterner sedimentlerinden bulduğunu belirtmiştir.
Yıldırım, 1999’ da Burdur Gölü havzasında yaşayan ve fosil
mollusk türlerini belirlediği çalışmasında, göl sedimentinden
Graecoanatolica lacustristurca türünü fosil olarak kaydetmiştir.
Bythinella turca’ yı Radoman 1976 yılında Eğirdir-Cire
Köyü’ nden tanımlamıştır. Radoman 1983’ de verilen kavk
ölçümlerine bakıldığında kavk yüksekliği min–max olarak
sırasıyla 2,27-2,81 çalışmada 2,16-2,78; kavk genişliği
Radoman 1983’ de 1,47-1,81 çalışmada 1,50-1,91; apertur
yüksekliği Radoman 1983’ de 1,09-1,30 çalışmada 0,94-1,28;
apertur genişliği Radoman1983’ de 0,95-1,11 çalışmada 0,84-
1,19 olarak bulunmuştur. Sonuçlar Radoman 1983 ile
uyumludur. Kavk tanımlaması Radoman 1976 ile uyumludur,
fakat anatomik çizimler verilmediği için kıyaslama
yapılamamıştır. Çalışmadaki çizimler ise Radoman 1983’ deki
cinse ait anatomik çizimlerle uyumlu bulunmuştur.
Schütt 1965 yılında yaptığı çalışmada İstanbul Belgrad
Ormanları’ndan Bythinella opaca türünü vermiştir.
Bilgin 1967 yılında İzmir civarında yaptığı çalışmasında
ise Bythinella byzanthina türünü bu civardaki lokalitelerden
bildirmiştir ve kavk özelliklerine ilişkin bilgiler vermiştir.
Boeters ve Falkner, 2001 yılında İzmir-Bozdağ-Kıroluk
mevkiden yeni bir tür olarak Bythinella occasiuncula türünü
verirken türe kavk özellikleri ve ait anatomik bilgilerden erkek
üreme organı bilgilerini vermişlerdir.
Türkiye’de yapılan daha önceki çalışmalarda bu türlere
ait anatomik ve morfolojik çizimlerin verilmemiş olması
nedeniyle, bu çalışmada tür teşhislerinde önemli olan bu
diagnostik karakterlerin verilmesi ve bundan sonraki
çalışmalara ışık tutması amaçlanmıştır.
Çalışma sonucunda anatomik çizimlerin Radoman 1983’
deki cins özelliklerine uyumlu olduğu sonucuna varılmıştır.
Böylelikle bu türlere ait yapılan tür teşhislerinin doğruluğu da
çalışma ile desteklenmiştir ve türlere ait anatomik çizimler ilk
kez verilmiştir.
Cins düzeyinde herhangi bir hata bulunmamıştır. Fakat
Türkiye’ deki daha önceden yapılan çalışmaların çoğunda
tespit edilen türlerin hepsi Hydrobiidae familyasına dahil
edilmiş olmasına rağmen, yaptığımız bu çalışmada Isparta
ilindeki türlerin Hydrobioidea süperfamilyasına dahil oldukları
tespit edilmiştir.
Kaynakça
Bilgin, F.H., 1967. İzmir Civarı Tatlısularında Yaşayan Gastropodlar Üzerinde
Sistematik ve Ekolojik Araştırmalar. Ege Univ. Fen Fak., Ilmi Raporlar
Serisi. No:36, 1-55.
Bilgin, H., 1980. Systematics and distribution of Mollusca species that
collected from some important fresh waters in West Anatolia. Tıp Fak.
Dergisi,Vol.8: 2, 1-64.
Boeters, H. Ve Falkner, G., 2001. Bythinella occasiuncula n.sp., ein neuer
Kleinprosobranchiaer aus der Türkei ( Gastropoda: Hydrobiidae). Heidia,
Band 3, Heft 2/3, S.51-52 München.
Geldiay, R., Bilgin, F.H., 1969. Türkiye'nin Bazı Bölgelerinde Tespit Edilen
Tatlısu Mollüskleri. E.Ü. Fen Fak. İlmi Rap. Serisi. no: 90, 1-34.
Radoman, P., 1973. New Classificacion of fresh and brakish Water
Prosobranchia from the Balkans and Asia Minor. - Prir. Muz. Beograd,
Mus. Hist. Nat. Beograd, 32: 1- 30. Beograd.
Radoman, P., 1976. Speciation within the family Bythinellidae on the Balkans
and Asia Minnor. Sond. aus Z.f. zool. Sys. u. Evol. Bd.14, H.2,p. 130-
152.
Radoman, P. 1983. Hydrobioidea a Superfamily of Prosobranchia
(Gastropoda) I. Systematics. Serb. Acad. Sci. Arts, Monogr. 547: 1-256
Schütt, H., 1964. Die Molluskenfauna eines reliktiiren Quellsees der südlichen
Türkei. Arch. Moll., 93: 173-180. Frankfurt a.M.
Schütt, H., & F.H. Bilgin, 1970. Pseudamnicola geldiayana n. sp., a spring-
inhabiting snail of the Anatolian Plateau. - Arch. Molluskenk. 100: 151-
158.
Schütt, H., 1965. Zur Systematik und Ökologie Türkischer
Süsswasserprosobranchier. Zoologische Mededelingen, Deel 41 no: 3,
43 –71.
Schütt, H., 1990. Die pleistozinen Mollusken dreier pisidischer Salzseen. -
Mitteilungen der deutschen malakozoologischen Gesellschaft 46: 15-24.
Frankfurt a. M.
Schütt, H., 1991. Fossile Mollusken dreier anatolischer Ovas. - Archiv für
Molluskenkunde. 120 (4/6) (1989): 131-147. Frankfurt a. M.
Schütt. H.. Şeşen. R.., 1993. Pseudamnicola species and other Freshwater
Gastropods (Mollusca-Gastropoda) from East Anatolia (Turkey), the
Ukraine and Lebanon. Basteria..57: 161-171.
Schütt, H.,Yıldırım, M.Z. 1999. A new freshwater snail from the Beyşehir Lake
in South-West Anatolica (Gastropoda : Prosobranchia : Hydrobioiden)
Malak. Abh. mus. Tierkde. Dresden Bd.19, Nr.22, 243-246.
Schütt H. Ve Mansoorian T.,1999. A new Freshwater Hydrobiid Snail From
İran. Club Conchylia Informationen. 31: 10-14, Desember, Ludwigsburg.
Şafak Ü. Ve Taner G., 1998. Kılbasan Yöresinde ( Karaman Kuzeyi ) Bulunan
Kuvaterner Tatlısu Faunası, MTA Dergisi, 120, 35-43.
Yıldırım, M.Z., 1999a. Living and Fossil Molluscs of The Burdur Lake Basin.
Club Conchylia Informationen. 31: (1/2), 27-35.
Yıldırım, M.Z., 1999b. Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) Species and
their Zoogeographic Distrubution, 1. Fresh and Brackish Waters. Tr. J.
Of Zoology 23: Supp.3: 877-900.
Zhadin, V.I., 1965. Mollusks of Fresh and Brackish Waters of the U.S.S.R.,
Keys to the Fauna of the Zoological Institute of the Academy of Sciences
of the U.S.S.R., No: 46, Moskva-Leningrad.
