
Wouter SmetsErasmus University Rotterdam | EUR · department of psychology education and child studies
Wouter Smets
PhD: educational sciences
About
60
Publications
43,122
Reads
How we measure 'reads'
A 'read' is counted each time someone views a publication summary (such as the title, abstract, and list of authors), clicks on a figure, or views or downloads the full-text. Learn more
290
Citations
Introduction
I am a scholar in the field of subject specific didactics of history and social sciences. I am interested in instructional design in these subjects. I am particularly focused on social and cultural heterogeneity, and how to use this in instructional design. I address questions related to curriculum, learning materials an teaching strategies in heterogeneous learning contexts.
Publications
Publications (60)
Which historical knowledge is worthwhile teaching? Over the last decades this question has been answered differently by history scholars. In many Western countries, arguments to avoid Eurocentric and nationalistic curricula challenge the current selections of historical knowledge in the curriculum. Epistemology in history education also changed fol...
In de media klinkt er regelmatig kritiek op de kwaliteit van leermiddelen, gaande van verouderde boeken, stigmatiserende teksten tot de betaalbaarheid ervan en de bijdrage aan het leerproces. Het debat over kwaliteitsvolle leermiddelen is complex, maar cruciaal voor het onderwijs. Wat maakt een leermiddel ‘kwaliteitsvol’? Hoe verschilt dit per onde...
In een maatschappij met een veranderende leerlingenpopulatie worden leraren geconfronteerd met de vraag of en hoe zij controverse in de klas kunnen behandelen. Docenten maken diverse afwegingen wanneer zij dat doen. Deze studie maakt deze afwegingen zichtbaar aan de hand van een thematische analyse van focusgroep-interviews met docenten burgerschap...
Differentiated instruction is an approach to teaching in which teachers respond proactively to the needs and preferences of students in their classroom. This study seeks to increase insight into which instructional design pre-service history teachers use to cater for heterogeneity in the classroom. It draws on pre-service history teachers’ lesson p...
Leraren geschiedenis moeten over een rijke vakdidactische kennis beschikken om effectieve lessen te kunnen voorbereiden. Het is daarom van cruciaal belang dat ze een goed begrip hebben van welke lesdoelen ze precies willen bereiken alsook van de moeilijkheden die leerlingen daar dikwijls bij ervaren. Een rijk arsenaal aan strategieën en werkvormen...
Het leermiddelendebat is een voorbeeld van hoe complex beleidsvraagstukken in onderwijs zijn. De kwaliteit van leermiddelen kan niet afgemeten worden aan één of enkele parameters: tal van factoren bepalen hoe leermiddelen bijdragen aan kwaliteitsvol onderwijs, niet in het minst wat betrokkenen zelf daarbij belangrijk vinden. In deze bijdrage wordt...
istory education would benefit from insight into teachers’ pedagogical content knowledge [PCK]. A thinking-out loud protocol was used to get insight into 12 pre-service history teachers’ PCK in Belgium and the Netherlands. A reconstructed lesson planning process was used to disentangle the individual constituent components of PCK. Not all PCK compo...
Substantive historical concepts are an essential part of the history curriculum. In contrast to the use of meta-historical concepts, this aspect of historical thinking has received relatively little attention from educational scholars in recent years. This article draws on theory from cognitive developmental psychology, and seeks to apply this in t...
Primary and secondary school teachers are expected to adapt their teaching to the diverse educational needs of students through differentiated instruction (DI). This review included 29 peer-reviewed published articles from 2010 to 2020 evaluating the contribution of preservice and in-service teacher programs for DI. We synthesized program component...
National canons of history sparked intense debate among historians over the last years, history educators have regularly shown concerns regarding these canons. The main arguments are that history is instrumentalized for political purposes, and that canons are incompatible with multiculturality. In this study, the cases of the Netherlands and Belgiu...
Hoe activerend moet onderwijs zijn? Dat is een vraag die veel lerarenopleiders bespreken met hun studenten. Wanneer stagelessen geobserveerd en nabesproken worden is het activerende karakter van een les heel vaak een thema van gesprek. 'Gebruik meer activerende werkvormen', is dan vaak de feedback die studenten krijgen. Deze beschouwende bijdrage o...
Het leermiddelendebat is een voorbeeld van hoe complex beleidsvraagstukken in onderwijs zijn. De kwaliteit van leermiddelen kan niet afgemeten worden aan één of enkele parameters: tal van factoren bepalen hoe leermiddelen bijdragen aan kwaliteitsvol onderwijs, niet in het minst wat betrokkenen zelf daarbij belangrijk vinden. In deze bijdrage wordt...
Stedelijk Onderwijs Antwerpen (AGSO) is een scholengroep die meer dan 50.000 leerlingen in 150 scholen telt, het is daarmee één van de onderwijsverstrekkers in Vlaanderen. Het gaat om scholen van primair en secundair onderwijs, volwassenonderwijs en deeltijds kunstonderwijs. Voor AGSO behoort burgerschap tot de kern van het pedagogische project van...
Purpose: This study investigates the challenges faced by European teachers when assessing student learning of democratic citizenship competences by asking about their experiences and opinions in their teaching practices.
Design/methodology/approach: Through focus group interviews conducted with the teachers, we investigate the underlying reasons f...
Er zijn zowel tegen de Canon van Nederland als de onlangs gelanceerde Canon van Vlaanderen bezwaren geopperd. In dit artikel gaan we in op de plaats van een canon in het geschiedenisonderwijs. We laten zien dat critici, waaronder de auteurs van het standpunt van de Vlaamse Koninklijke Academie, de inhoud van de Canon verwarren met de didactische mo...
This study presents a personal perspective of the role of a teacher-educator and researcher in the endeavor of studying and implementing differentiated instruction (DI) in practice. The three cases discussed examine teachers involved in an action research program in which they sought to implement DI in a superdiverse context. These cases are used t...
Burgerschap krijgt een steeds prominentere plaats in het onderwijs. Burgerschap kan verschillende belangen en morele waarden dienen. De functies van burgerschapseducatie kunnen raken aan de verschillende aspecten van goed onderwijs, het kan zowel kwalificerend, socialiserend als persoonsvormend zijn. Die verschillende visies weerspiegelen een pluri...
Vier ontwerpprincipes voor het leren van historische begrippen door leerlingen Een realistische reviewstudie Om kritisch te leren denken hebben leerlingen domeinspecifieke kennis nodig. In het vak geschiedenis zijn historische begrippen een essentieel onderdeel van die kennis. In tegenstelling tot het gebruik van meta-historische begrippen heeft di...
Er is weinig discussie over het hoe belangrijk kritisch denken is in de hedendaagse
samenleving. In tal van maatschappelijke discussies wordt het belang ervan impliciet of expliciet aan de orde gesteld. Zo wordt sinds de coronapandemie op sociale
en andere media volop gediscussieerd over de zin en onzin van vaccinaties. Het is
slechts één van de ve...
Historisch leren denken bekleedt een belangrijke plaats in het geschiedeniscurriculum in Nederland en Vlaan-deren. Een recente curriculumvernieuwing in Vlaanderen plaatst historisch denken meer dan ooit centraal in het geschiedenisonderwijs. Dit actieonderzoek probeert inzicht te krijgen in hoe student-leraren geschiede-nis hun lessen doelgericht v...
Een van de vaakst genoemde redenen dat de kwaliteit van ons onderwijs zou achteruitgaan is dat leraren onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd te werk gaan. Onderzoekers en lerarenopleiders klagen dan dat wetenschappelijke inzichten over 'wat werkt' niet voldoende worden toegepast op de klasvloer. Sommige leraren zouden een didactiek toepassen die...
Het voornemen van de Vlaamse regering om een canon van Vlaanderen te laten ontwikkelen krijgt kritiek van historici en geschiedenisdidactici. Het idee zou onverenigbaar zijn met de eisen van modern geschiedenisonderwijs, en zou contradictorisch zijn met de nieuwe eindtermen. Dit artikel onderzoekt welke randvoorwaarden er zijn om aan met deze kriti...
Vlaamse leraars worden verwacht om experts te zijn in het begeleiden van leerprocessen en in het opvoeden van kinderen. Ze hebben ook inhoudelijke vakexpertise nodig. Dat zijn vanzelfsprekende rollen die centraal staan in alle curricula van de Vlaamse lerarenopleidingen. Een aantal lerarencompetenties hebben minder vanzelfsprekend hun plaats in de...
As student populations in schools become more diverse in many western countries, the urge for teachers to provide instruction that caters for students' needs increases concurrently. Teachers however find it difficult to put differentiated instruction into practice. This study is based on an action research project that documented teachers' professi...
Sinds 1 september zijn de nieuwe eindtermen geschiedenis van kracht. Voor het eerst koos de Vlaamse overheid ervoor om geschiedenisleraren duidelijke en specifieke doelen op te leggen. Nu weten we dus ook veel helderder wat we mogen verwachten van leerlingen. In dit artikel gaan we dieper in op de rol van doelgericht werken in de geschiedenisles. W...
This study explores how four teacher teams introduced differentiated instruction into their practice. It draws on Tomlinson’s conceptualisation of differentiated instruction to respond to diversity in their classroom. The aim of this study is to document to which extent participating teachers achieved in doing so. A participatory action research de...
Catering for students’ different learning needs is advocated as good teaching practice. While teachers of all subjects are encouraged to adapt instruction to students’ individual needs, this is not an easy skill for teachers to acquire. In this article I discuss how history teaching can benefit from catering to students’ diverse learning needs. Dra...
Ondanks decennia van onderwijswijsonderzoek bestaat er geen consensus over hoe leraars best omgaan met verschillen tussen hun leerlingen in de klas. Het wordt verondersteld een vanzelfsprekendheid te zijn voor alle leraren, ongeacht het onderwijsniveau waarop ze lesgeven. De realiteit is evenwel weerbarstiger dan dat. Bij de invoering van het M-dec...
Debatten over ‘goed’ onderwijs zijn niet wetenschappelijk ‘oplosbaar’. Het zijn bij uitstek ideologische debatten: ze vertrekken vanuit een ideaalbeeld over onderwijs. Dit bemoeilijkt vaak een transparant debat over ‘goed’ onderwijs en bijgevolg over ‘goed’ onderwijsonderzoek. We
verduidelijken in deze bijdrage wat ‘goed’ onderwijs kan zijn vanuit...
Net als in veel andere landen vormt historisch denken de kern van het curriculum in het
geschiedenisonderwijs. Het doelgericht ontwerpen van lessen in functie van historisch
denken is voor veel leraars een complexe uitdaging. Nog moeilijker wordt het wanneer
leraars verwacht worden om doelgericht te differentiëren binnen hun klas. In dit rapport
wo...
In discussies over hoe onderwijs beter kan worden georganiseerd, vergeten we al te vaak de leraar. Sloganeske taal die de leerlingen of de leerstof centraal stelt, doet weinig recht aan de rol van de leraar als de uiteindelijke kwaliteitsdrager van onderwijs. In dit artikel verkennen we welke rol de persoon van de leraar in het huidige onderwijslan...
Differentiated instruction is a teaching philosophy and practice that deals with responding appropriately to student heterogeneity. In order to gain deep understanding of this complex concept, research methodology is challenged to use appropriate data collection and data analysis.The aim of this paper is to reflect on how system theory may be used...
The fight against early school leaving (ESL) is a common challenge
for all professionals engaged in equitable education. In order to tailor
educational pathways to students’ needs, different approaches have
been advocated. The aim of such approaches is generally to adapt
teachers’ instructional processes in the classroom. This, however, may
not be...
This literature review focuses on achieving educational equity through catering for differences in students’ instructional needs. In heterogeneous classes the need for tailored direct teacher instruction is dependent upon students’ instructional needs. Realist review methodology is used to study how instructional strategies can add to catering for...
1. Instructie bieden: maatwerk in plaats van eenheidsworst Het vak geschiedenis heeft traditioneel een sterke instructieve component (Claus, 1997). Het verhalende karakter van de geschiedenisdidactiek maakt dat instructie vanwege de leraar vaak een centraal karakter heeft in geschiedenislessen. Daar hoeft helemaal niets mis mee te zijn, directe ins...
De hervorming van het secundair onderwijs: duurzame oplossingen komen van binnenuit Wouter Smets en Luc De Man Sinds geruime tijd klinkt de roep om een grondige modernisering van het secundair onderwijs. De nood aan een onderwijsbeleid dat een echte systeemverandering oplegt is erg groot. Vandaag weten we dat de beloofde verandering niet vanuit pol...
In dit artikel wordt een actie-onderzoek besproken waarbij leraars wiskunde en geschiedenis uit 3 scholen systematisch probeerden in te spelen op de verschillen in instructiebehoefte in hun klas. Doel is om inzicht te geven in de complexiteit van het beslissingsproces van leraars die differentiëren. De focus lag op het bieden van bijkomende instruc...
Learning styles theory has been fiercely criticized, however, many educationalists continue to use learning style typologies. This study gives an argument as to why a hermeneutical perspective in the learning styles debate is needed. A critical discourse analysis (CDA) is presented on four critical texts that aim to discourage the use of learning s...
Reflective paper on how teaching in urban - heterogeneous - classes is challenged by nonformal and informal education. Plea to bridge the different worlds of formal, informal and nonformal education. (French language)
This paper presents a checklist that scaffolds teachers' professional decision-making with regard to differentiated instruction. It discusses the way the concept of differentiated instruction may be applied in an evidence-informed way by presenting a checklist for high-quality differentiated instruction (DI). We tried to tackle the question of how...
Het onderwijs staat vandaag voor de uitdaging om zichzelf te hervormen. Diepe structuurveranderingen in de samenleving, zoals superdiversiteit en de digitale revo-lutie, maken een grondige vernieuwing noodzakelijk. Moet het onderwijs daarvoor wachten op politieke beslissingen, vaak het resultaat van compromissen? Of kan het zelf de uitdagingen van...
Het BKD-leer-kracht model streeft naar maximaal leren bij elke lerende. De vraag blijft echter: hoe ontwerp je een gedifferentieerde les of lessenreeks? Hoe begin je eraan? Wat doe je eerst en wat vervolgens? We beschrijven in dit hoofdstuk een stappenplan, gebaseerd op het werk van Bombeke en Van Damme (n.d.) om je wegwijs te maken. Met de ‘check...
Als leerkracht word je vandaag in toenemende mate geconfronteerd met diversiteit in de klas, waardoor de nood aan binnenklasdifferentiatie groeit. Dat roept allerlei praktische vragen op:
• Wat doe ik met leerlingen die basiskennis missen?
• Hoe vermijd ik tijdverlies tijdens remediëringssessies?
• Hoe zorg ik dat ook sterke leerlingen geprikkeld b...
This paper presents a critical discourse analysis of scientific communication on learning styles, which a concept in educational theory that assumes that students learn through different patterns. Four texts are used in order to demonstrate the articulation of discourse on learning styles. Therefore three elements in these texts are analyzed: (1) a...
Flexibele leertrajecten maken opgang in het secundair onderwijs. Ze zijn een strategie waarmee scholen proberen onderwijs op maat te bieden door het leerstofjaarklassensysteem te doorbreken in functie van de individuele leernoden van leerlingen. De vraag rijst welke lerarencompetenties nodig zijn om flexibele leertrajecten te ontwerpen en te begele...
Het Vlaamse onderwijsbeleid heeft de afgelopen jaren verschillende keuzes gemaakt die zorgen voor hernieuwde aandacht voor binnenklasdifferentiatie. Terwijl intern differentiëren in het verleden eerder een pedagogische keuze was, wordt dit vandaag een onontkoombare noodzaak. Onderwijsbeleid dwingt scholen hiertoe. Toch blijft de weerstand op veel p...
Helemaal op eigen houtje aan differentiatie beginnen is wellicht weinigen gegeven. Voor iedereen die graag iets meer houvast heeft voor hij of zij een poging tot differentiëren in de eigen klas waagt is er ieders leerkracht. Dit boek is de langverwachte opvolger van de literatuurstudie waarmee Coubergs en Struyven zichzelf vestigden als experts in...
Aan de slag met binnenklasdifferentiatie: leraars innoveren samen de eigen onderwijspraktijk 1. Inleiding Diversiteit is overal. Op elke school in België worden leraars dagelijks geconfronteerd met de vaststelling dat de leerlingen in hun klas geen homogene groep vormen. De invalshoeken kunnen daarbij uiteenlopend zijn. Op sommige plaatsen springt...
This paper presents the results of a review study on differentiated instruction. It discusses the way the concept of differentiated instruction may be applied in an evidence-informed way by presenting a checklist for high-quality differentiated instruction (DI). This concept has been developed to handle differences in learning status, interests and...
De toenemende diversiteit in de klas stelt scholen voor grote uitdagingen. Uitdaging en extra ondersteuning bieden voor wie daar nood aan heeft wordt zo een kernopdracht voor scholen en leraars. Leraars hebben de keuze tussen een reeks proactieve en reactieve strategieën om met deze diversiteit aan de slag te gaan. In dit artikel bekijken we de bel...
Vlaanderen doet het nog steeds bijzonder goed in allerlei onderwijsrankings. De bezorgdheid om de kwaliteit van ons onderwijs groeit niettemin. In dit artikel buigen we ons over binnenklasdifferentiatie, een nieuwe trend in het onderwijs die de ambitie heeft om leerkansen te bieden aan alle leerlingen. Binnenklasdifferentiatie poogt door maatwerk h...