Mikolaj Banaszkiewicz

• PhD
• Research Associate at National Library of Poland

Przedłużająca się wojna i rewolucyjne wrzenie dowartościowały „kwestię polską” w oczach rosyjskich elit. W tym stanie rzeczy znacząco wzrosła rola prasy polskiej wydawanej w Rosji i uchodzącej za najbardziej miarodajną wyrazicielkę poglądów Polaków – poddanych imperium. W rzeczywistości funkcjonujące na rynku prasowym (a zarazem rynku idei) tytuły...

Referat ma na celu wydobycie z zapomnienia ważnej postaci polskiego życia dziennikarskiego i politycznego czasów rewolucji rosyjskich (1905, 1917) i konfliktów militarnych (I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej). Urodzony na Podolu, działający do 1918 roku w stolicy Rosji, Bohdan Kutyłowski (1863-1922) przejawiał aktywność na kilku polach...

Referat ma na celu omówienie inicjatyw prasowych Polonii petersburskiej / piotrogrodzkiej w okresie, którego cezury wyznaczyły rewolucja 1905 roku i przewrót bolszewicki. Ówczesna stolica Rosji była ważnym ośrodkiem kultury polskiej, promieniującym na całe imperium, od Ziem Zabranych na zachodzie po Syberię i Daleki Wschód. Formalne warunki do po...

Powstanie styczniowe nie pozostało bez wpływu na rozwój wewnętrzny Rosji w tzw. epoce wielkich reform. Kwestia polska stała się wyzwaniem dla kształtującej się wówczas rosyjskiej myśli społecznej, w tym liberalnej. W państwie carów liberalizm manifestował swoje istnienie za pośrednictwem prasy. Artykuł przedstawia recepcję literatury polskiej w dob...

Postać Ludwika Słonimskiego (1849-1918), potomka częściowo zasymilowanej rodziny żydowskiej, absolwenta studiów prawniczych na Uniwersytecie Kijowskim i adwokata, została unieśmiertelniona przez jego bratanka Antoniego (1895-1976) w "Kronikach tygodniowych" i "Alfabecie wspomnień". Był L. Słonimski przede wszystkim jednym z najbardziej oczytanych p...

Rozwój badań nad okresem utraty przez Polskę państwowości nakłada potrzebę stworzenia możliwie kompletnego i szczegółowego katalogu prasy ukazującej się w języku polskim, a wychodzącej na obszarach historycznie polskich zaanektowanych przez Imperium Rosyjskie („Ziemie Zabrane”, w nomenklaturze rosyjskiej „gubernie zachodnie”) i na terytoriach samej...

The article deals with the newspaper “Novoe Vremya” in the first years of its existence (1868-1871), when its editor-publisher Adam Honory Kirkor (1819-1886) set the tone. The subject of this article is the reputation of “Novoe Vremya” as an organ representing Polish interests in Russia. Discourse analysis method was used in the research. The basis...

Artykuł traktuje o największym przedsięwzięciu wydawniczym Adama Honorego Kirkora (1818/1819–1886) – ogólnorosyjskiej gazecie codziennej „Nowoje Wriemia”. Tytuł nieodmiennie kojarzony z nacjonalizmem rosyjskim był w swoich początkach (1868–1871) organem prasowym służącym porozumieniu polsko-rosyjskiemu po powstaniu styczniowym. Liczne prace o wydaw...

Artykuł dyskusyjny z rosyjsko-niemieckim podręcznikiem do historii XX w. Россия – Германия. Вехи совместной истории в коллективной памяти. Т. 3: XX в., Институт всеобщей истории РАН, Москва, Институт современной истории, Мюнхен-Берлин, ООО «Интеграция: Образование и наука», Москва 2015, ss. 400, il. http://historyofpoland.cbh.pan.pl/pl/dydaktyka-...

Сборник подготовлен по итогам международной научной конференции, организованной и проведенной 24-25 сентября 2018 г. Институтом истории и международных отношений Южного федерального университета при грантовой поддержке Фонда «Российско-польский центр диалога и согласия». Ее цель – привлечение внимания академического сообщества к тем аспектам прошло...

The chapter presents the ideological setting of the 900th anniversary celebrations of the Baptism of Rus’, which were held in 1888 in Kiev. This was the first event in the history of Russia to commemorate on a state-wide scale the baptism of Vladimir the Great in 988. The celebrations in 1888 were thoroughly ecclesial, rather than official and stat...

Remarks in the margin of the Polish edition of 'Lost Kingdom: The Quest for Empire and the Making of the Russian Nation' by Serhii Plokhy. Esej recenzyjny o książce: Sergii Plokhy, "Kwestia rosyjska : jak budowano naród i imperium", przeł. Łukasz Witczak, wyd. Znak Horyzont, Kraków 2019. "Przegląd Polityczny" 2019, nr 154, s. 148-156.

W grudniu 2018 r. Katolicki Uniwersytet Lubelski (KUL) świętować będzie 100-lecie swego istnienia. Rocznica ta stanowi doskonałą okazję do zaprezentowania lubelskiej społeczności akademickiej oraz zainteresowanym osobom realizowanego przez Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie projektu encyklopedii internetowej „Polski Petersburg” (www.polskipe...

Remarks in the margin of the abridged Polish edition of 'Vospominaniya' by Sergei Vitte.

The article is devoted to the subject of the 1150th anniversary of the Russian Statehood celebrated in September 2012. It was the liberal political commentary writings accompanying the original model of the jubilee celebrated in 1862 that was used as the point of reference of the rhetoric of the celebrations’ initiator, the President of Russian Fed...

The Depreciation of the Grand Jubilee’s Value: The Commemorative Celebration of the 1150th Anniversary of the Russian Statehood in Novgorod (2012) The article is devoted to the subject of the 1150th anniversary of the Russian Statehood celebrated in September 2012. It was the liberal political commentary writings accompanying the original model of...

The paper analyses a dispute which took place in Russia in the early 1870’s. The debate in the State Council (the supreme state advisory body to the Tsar in Imperial Russia until 1905) focused on advantages and disadvantages of the “classical” and the “real” educational models. The matter under the discussion was the draft law of the secondary scho...

Miejsce Niemców w rosyjskiej świadomości historycznej (na podstawie szkolnych podręczników do nauki historii) Wystąpienie wygłoszone 24.09.2015 r. na XX Seminarium Śląskim " Przeszłość – przyszłości. Modele obchodzenia się z trudną przeszłością w Europie Środkowo-Wschodniej po 1989 roku " .

Гран-тур и политическая рефлексия русских элит (середина XIX в.) Настоящая статья посвящена восприятию западной Европы русскими путешественниками в половине XIX в. Впечатления, полученные от Гран‑ тур как правило находили свое отражение в путевых записках или в личной переписке. Изучение этого материала позволяет, с некоторой долью условности, рек...

The National Symbols, State Ceremonies and the Patriotic Upbringing in the Russian Federation Despite the fact that its been two decades since the collapse of the USSR, the multi-ethnic and culturally diverse Russian society still seeks its identity. For most Russians the past is the best source of pride and patriotism as it is mostly associated w...

Changes brought to the Russian Empires internal policy throughout the reign of Alexander II are hard to be overestimated. Reforms from above contributed to the development of self -governance (zemstvo reform of 1864, municipal reform of 1870) and juridical culture (judicial reform of 1864), which, in turn, provoked an exposure of political aspirati...

Russian debate on the heritage of the past remains stormy. There is no one commonly accepted interpretation of history and it seems that discussion about bygone era is not to be closed. Russian authorities try to combine tradition of Russia of Tsars with Bolshevik period. This can be easily explained by striving to focus on the current goals. Russi...