Mariusz Filip

Adam Mickiewicz University | UAM · Institute of Anthropology and Ethnology

The paper is focusing on the question of gender in extreme right-wing Slavic Neopaganism in Poland. My aim is to explore the position(s) of women within this movement. I investigate the rival views of the male-female relationship – subordination and partnership – by comparing two groups related on ideological and personal level, and yet organized a...

The question about the (non)existence of Slovincians has been one of the more intriguing issues in Slavic studies. Slovincians, discovered initially as an “ethnic group” (Hilferding, 1862), was 130 years later rejected as a “fiction” (Szultka, 1992). Assimilating the lessons of the epistemological turn, which suggests shifting the emphasis from “wh...

In this paper I investigate the meaning of “ritual robes” within the contemporary Pagan movement. Although they are a kind of cultural icon, I argue that for some Pagans they may be of minor significance. In the case of the Order of Zadruga (Northern Wolf) from Poland, I seek to demonstrate how a paramilitary uniform may become a sign of extreme ri...

Readers of this volume encounter a colorful spectrum of vocabulary used to identify religious practices from a number of Central and Eastern European (CEE) languages. Some will look like pure jabberwocky to English-speaking readers: Újpogányság, Neoyazychnytstvo, Rodzimowierstwo. Yet such terms cannot be simply and completely replaced by English tr...

For the Culturalism of Cultural Heterogeneity: Towards the Anthropological Classification of Foreigners in Poznań This article discusses the premises and outcomes of the ethnographic project "Foreigners in Poznań: Cultural Heterogeneity in Big Cities on the Example of Poznań", by asking about the place of eth-nicity (fundamental for anthropologica...

Among ourselves? Some methodological reflections about anthropology at home The dichotomy between home and abroad, recently very popular in anthropology, but especially significant in the anthropology of Europe, assumes, in my opinion, an increase of Otherness in line with a geographic-political distance . The aim of my article is to demon- strate...

Neopaganism is not simply a 'religion of freedom'. There are paths where order, discipline and restriction are foundations of religious practice and this is particularly true regarding the extreme right-wing Neopaganism. Since these ideas manifest themselves largely in the field of food and drink, it seems sound to draw an analogy with the left-win...

Co to jest etnografia/etnologia/antropologia (jej miejsce wśród innych dyscyplin, cele, metody)? Jakie miejsce zajmuje w etnografii / etnologii / antropologii kulturowej problematyka badań nad przeszłością? W jakim stopniu możemy współcześnie mówić o dominujących stylach praktykowania antropologii; czy można by wskazać nurty i orientacje badawcze o...

Why Do the Slovincians not Want to Talk? On an Anthropological Reading of History The aim of this essay is to familiarize the reader with a very anthropological (ethnological) approach to the past. It will be done not by presenting or formulating any theoretical program, but by looking at how it is practiced, taking an intriguing group of Slovincia...

At the time of its existence Zakon Zadrugi “Północny Wilk” was a male society. In the ideology of this group, Paganism and masculinity are strongly interconnected. The rule “for men only” is also strongly exercised in everyday and ritual life. Taking these observations as a starting point for further considerations, I explore the position(s) of wom...

Przesuwanie się nazwy "Kaszuby" w kierunku wschodnim to powszechnie znany fakt historyczny, jednak znaczenie tego ruchu nie doczekało się stosownego wyjaśnienia. Uważam, że kwestia ta pozostaje nierozwiązana z powodu ograniczeń paradygmatu naturalistycznego czy też obiektywistycznego, dlatego też proponuję poszukać rozwiązania problemu w ramach par...

Chociaż uznaje się dzisiaj powszechnie, że między Słowińcami i Kaszubami występuje – jak ja to nazywam – nieciągłość prawdziwości, chciałbym pokazać, że jednych od drugich nie odróżnia wiele, jeśli chodzi o społeczny wymiar ich istnienia i jeszcze mniej, kiedy rzecz dotyczy ich społecznej genezy, czyli mechanizmów ich powstawania (tworzenia). Pytan...

Rozprawa dotyczy zagadnienia identyfikacji odrębności kulturowej, na tle procesów trwania i zmiany. Podejmuję w niej polemikę z konwencjonalnym podejściem do zjawiska zróżnicowania kulturowego analizowanego przez pryzmat etniczności oraz z klasyczną teorią zmiany kulturowej i asymilacji. Pretekstu do rozważań dostarcza spór o tożsamość Słowińców mi...

Analiza istniejących opracowań ruchu rodzimowierczego wskazuje, że podstawową strategią opisu doktryn i działalności poszczególnych ugrupowań jest taki sposób przedstawiania rzeczywistości, który uniwersalizuje zarówno opisywanych, jak i opisującego. W artykule postuluję o partykularyzację opisu opartego o długotrwałe badania terenowe – etnografię....

Celem pracy jest antropologiczna (etnologiczna) prezentacja tzw. neopogańskiego nacjonalizmu w skali mikro, czyli w ograniczeniu do jednej tylko grupy społecznej występującej na terenach Polski. Przedmiotem mojego zainteresowania stał się pomorski Zakon Zadrugi "Północny Wilk" z siedzibą w Koszalinie, nawiązujący do ideologii Jana Stachniuka i jego...

Referat wygłoszony na Międzynarodowej Interdyscyplinarnej Konferencji Studenckiej "Struktury społeczne od epoki kamienia do schyłku średniowiecza jako problem badawczy współczesnej humanistyki", Wrocław, 7–9 grudnia 2004 r.

Najnowsze ustalenia antropologii społeczeństw pierwotnych podważają wyobrażenie homo religiosus – perspektywizm skonceptualizowany przez amazonistę Eduarda Viveirosa de Castro zdecydowanie znosi kategorię sacrum. Zakładając podobieństwo światopoglądów współczesnych społeczeństw pierwotnych i archaicznych, sugeruję możliwość aplikacji tej koncepcji...