Lisbeth Verharen

• PhD
• Professor at HAN University of Applied Sciences

In 2020 verscheen de landelijke Kennis- en Onderzoeksagenda Sociaal Werk. In deze agenda wordt de sociale kwaliteit benadering als relevant en bruikbaar gezien voor de doorontwikkeling van het beroep sociaal werk. In dit artikel geven we de kern van deze benadering weer en belichten de potentie voor het sociaal werk. Op basis van de uitkomsten van...

Empowerment is central in gerontological social work. Operationalizing empowerment from the perspective of the target population is important to align with context specific interpretations of what empowerment means. This study aims at operationalizing psychological empowerment from the perspective of older people. A design was chosen that is based...

Social workers focus on changes and improvements in people’s social functioning and the social quality of society. To do so, they intervene at different levels: individuals and households (micro), groups, neighbourhoods and communities (meso), and organisations and policies (macro). Opportunities for multilevel interventions are under-utilized in t...

Purpose The growing number of people with multiple problems in different areas of life means that cross-domain interprofessional collaboration is becoming increasingly important. This study aims to focus on interprofessional collaboration between professionals from social work and financial and employment service organizations in The Netherlands. T...

Empowerment has a central position in social work and services for older people. It gives meaning and provides a framework for a value orientation in which people gain or maintain control over decisions and actions affecting their health in relation to their process of aging. Measurements in this regard help to understand how empowerment manifests...

The value of empowerment as a central concept for social work implies the potential benefits of measurement to understand how this value is materialised in social work. The way in which instruments are developed and constructed impact their quality. With regard to the complexity of measuring empowerment, this article aims to provide insights in exp...

It is often the case that distinct social services work independently of each other, and by providing integrative services this can be prevented. This study focuses on integrated care between the social service fields of social work and financial- and employment services in the Netherlands. This article examines client’s perspective, in terms of ne...

Empowerment is seen as an important thinking and working framework for social work. Ideally, it is possible to measure the empowering effects of social work. However, various factors complicate measuring empowerment, making it a difficult exercise. In past decades many instruments for measuring empowerment have been developed and there are many var...

Waarom is professionalisering van belang voor sociaal werk? Wat is professioneel kapitaal en welke benaderingen van professionalisering zijn er? Het beroep van sociaal werkers ontwikkelt zich continue. Zo wordt verwacht dat zij meer interdisciplinair samenwerken met andere professionals en aandacht hebben voor de digitalisering van de samenleving....

Aan de hand van een onderzoek naar eenzaamheid laten we zien hoe sociale kwaliteit een gids kan zijn in de praktijk en het beleid van de sociale basis. Het artikel is te vinden op https://www.socialevraagstukken.nl/wp-content/uploads/Sociale-Kwaliteit-in-de-Sociale-Basis-.pdf

Een interventie om financiële (opvoed-)vaardigheden te versterken. Het was tot in de puntjes doordacht, besproken en vormgegeven met sociaal werkers, een ervaringsdeskundige, studenten en onderzoekers. We voorzagen in alle randvoorwaarden volgens de theorie van Schaarste van Sendhil Mullainathan (2014) en noemden het 'het Zakg€ldproject'. We wachtt...

SAMENVATTINGEmpowerment is een centraal begrip binnen het sociaal werk in Nederland en Vlaanderen. Er is behoefte aan meetinstrumenten die de empowerende effecten van hulpaanbod blootleggen. De wijze waarop meetinstrumenten ontwikkeld worden, lijkt echter invloed te hebben op de kwaliteit van de instrumenten (Steenssens, Van Regenmortel & Schalk, 2...

This review aimed to examine the perceptions of parents, professionals and informal network members regarding support needs of parents with intellectual disabilities (ID). In accordance with the Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analyses (PRISMA) statement, five databases were systematically searched and 19 qualitative studi...

This essay gives an overview of the current dilemmas and choices in neighborhood practices in the social domain. Written amidst the social transition in The Netherlands following the reform due to the new Social Support Act 2015, this book provides reflections and insights with regard to the practice of working with municipal social support teams....

Voor zelfstandig wonende jongvolwassenen met lichte verstandelijke beperkingen (LVB) is omgaan met geld een uitdaging. Gemeente Nijmegen wilde graag weten hoe deze groep het beste ondersteund kan worden. Als onderzoekers van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen onderzochten we dat, samen met drie co-onderzoekers met een lichte verstandelijke beperk...

Hoe past het? Een kwalitatieve analyse van narratieven van jongeren met een ondersteuningsbehoefte op het gebied van passend onderwijs en passende arbeidIn zorg, welzijn en onderwijs hebben zich in de afgelopen jaren transities voorgedaan die van invloed zijn op jongeren die ondersteuning behoeven bij het succesvol doorlopen van hun schoolloopbaan...

Hoe wordt in zelfmanagementprogramma’s aandacht besteed aan naasten? En wat zijn de visie en ervaringen van zorgvragers, hun naasten en de professionals met het betrekken van de naasten in het zelfmanagementproces?

Als voorbereiding op de decentralisatie in de zorg startte de gemeente ’s Hertogenbosch in 2015 met twaalf wijkteams: zes sociale wijkteams en zes basisteams jeugd en gezin. Hoe werken deze teams in de praktijk? Wat zijn de succesfactoren en hoe kunnen we die vertalen naar het onderwijs voor aankomende beroepsprofessionals? Een studie van het lecto...

In this paper we briefly introduce the Capability Approach (CA) and focus on its opportunities for social work practice and research. As the CA is purposively underspecified, we provide theoretical handles for operationalization by pointing to four topics particularly relevant to social work theory: 1) conversion factors; 2) clustering of capabilit...

Background The quality standards of the Dutch Society of Intensive Care require monitoring of the satisfaction of patient’s relatives with respect to care. Currently, no suitable instrument is available in the Netherlands to measure this. This study describes the development and psychometric evaluation of the questionnaire-based Consumer Quality In...

Aims and objectives: To evaluate the impact of supportive interventions perceived by both the intensive care unit patients' relatives and the healthcare providers, such as deferred intake interviews for providing information and discussing the emotional impacts, encouragement to keep a diary, and the introduction of weekly psychosocial rounds, on...

Op donderdag 19 november sprak lector Lisbeth Verharen de Marie Kamphuis Lezing uit. In haar lezing onderzoekt zij de overeenkomsten en verschillen tussen sociaal werk en zorg, en de mogelijkheden van samenwerking. ‘Niet achteroverleunen tegen de fundamenten, maar ze gebruiken om verder te bouwen aan het beroep.’

Al jaren is duidelijk dat de zorg voor jeugd en gezin beter kan en moet. Om kinderen en gezinnen eerder, sneller en beter te ondersteunen, gaan heel wat beleidswijzigingen en professionele veranderingen aan de transitie vooraf. Aanvankelijk ligt de nadruk vooral op kwalitatieve verbetering, later komt daar nog de urgentie bij om ook in financiële z...

In trauma care, the patient is the primary focus of attention. However, patients' relatives also need attention, for two main reasons. First, the support of relatives is an important factor in the convalescence of patients. Second, the trauma means a serious disruption of not only the life of patients, but also that of their relatives. The purpose...

Sociale professionals zouden meer aansluiting moeten zoeken bij de alledaagse krachten van gezinnen. De lectoren Lisbeth Verharen en Erna Hooghiemstra roepen hen op samen met onderzoekers te ontdekken hoe je dat het beste in de praktijk doet.

This study describes the development and validation of the Consumer Quality Index Relatives in ICUs (CQI 'R-ICU'), which aims to measure the satisfaction of relatives and to identify aspect of care that need improvement in the ICU in a reliable and valid way. According to the quality standards of the Dutch Society of Intensive Care, every ICU needs...

Op 16 september 2010 promoveerde Lisbeth Verharen aan de Universiteit voor Humanistiek te Utrecht op een onderzoek naar psychosociale hulpverlening voor naasten van traumapatiënten. Een verslag van haar onderzoek.

Om te kunnen bepalen of de hulpverlening van maatschappelijk werk aan naasten van traumapatiënten aansluit bij hun behoeften is inzicht in deze behoeften nodig. Er is niet eerder onderzoek gedaan naar de behoeften van deze specifieke groep, maar er is wel veel bekend over de behoeften van naasten van patiënten die zijn opgenomen op de intensive car...

Daarnaast is met de sneeuwbalmethode aanvullende literatuur gezocht.

Naasten van traumapatiënten blijken behoefte te hebben aan psychosociale hulpverlening (zie hoofdstuk 3). Dergelijke hulp wordt geboden door medisch maatschappelijk werkers (Jagt, 2006; De Groot e.a., 2007). Beschrijvingen van de werkzaamheden van medisch maatschappelijk werkers zijn niet gebaseerd op empirisch onderzoek (De Groot e.a., 2007; Schol...

Uit het eerste deelonderzoek van deze studie blijkt dat naasten van traumapatiënten behoefte hebben aan psychosociale hulpverlening in de vorm van ondersteuning, hulp bij praktische problemen die ten gevolge van het ongeval ontstaan en hulp bij het (leren) omgaan met de consequenties van het ongeval (Verharen, 2009).

Het integreren van de conclusies van de literatuurstudie en de drie deelonderzoeken levert een antwoord op de vraag in hoeverre het medisch maatschappelijk werk in haar hulpverlening aansluit op de behoeften van naasten van traumapatiënten die in het ziekenhuis zijn opgenomen en welke baat (resultaat) deze naasten bij de hulpverlening ervaren.

Naar schatting worden jaarlijks duizenden traumapatiënten opgenomen in de Nederlandse ziekenhuizen: alleen al in de traumaregio Oost werden in 2005 in totaal 4124 patiënten opgenomen (TRO jaarverslag 2005). Niet in alle gevallen betreft het een ernstig trauma, maar wel altijd om letsel door geweld van buitenaf (Vles, 2004). Dit kunnen verkeersongev...

Een ernstig ongeval heeft een ontwrichtende werking op het leven van de patiënt en diens naasten. In het ziekenhuis is de zorg primair somatisch georiënteerd, maar aandacht voor de psychische, sociale en materiële gevolgen is eveneens nodig. Naast de mensen uit het eigen sociaal netwerk spelen diverse professionals in deze psychosociale zorg een ro...

Medisch maatschappelijk werkers bieden hulp aan de patiënt, maar ook aan familie en andere belangrijke naasten. Maar het is niet vanzelfsprekend dat zij bij de spoedopvang betrokken zijn. Hoe vergaat het de familie na een ongeluk van hun naaste? En wat kunnen maatschappelijk werkers alsnog doen als zij geen deel uitmaken van het multidisciplinaire...

Zoals Lydia Dekker-Groot beschrijft, is het maatschappelijk werk alleen in het UMC Groningen en het UMC Leiden actief op de Spoedeisende Hulp. Maatwerk was benieuwd naar de achtergrond hiervan en benaderde maatschappelijk werkers van beide ziekenhuizen.

Wanneer worden voorschriften zoals procedures en protocollen een zinvolle leidraad en wanneer worden ze als een knellende leiband ervaren? En in hoeverre worden maatschappelijk werkers op dit moment al geconfronteerd met dergelijke voorschriften? Die vragen staan centraal in deze toelichting op het themanummer over standaardisering.

Als wetenschappelijke richtlijnen en procedures het maatschappelijk werk domineren, komen intuïtie en empathie in het gedrang. Tijdens de derde Marie Kamphuis Lezing waarschuwde de Londense hoogleraar Munro voor de desastreuze gevolgen hiervan.

In de traumazorg, de zorg voor mensen met acuut somatisch letsel, gaat alle aandacht in eerste instantie naar de patiënt. Er zijn twee belangrijke redenen om ook aandacht te hebben voor diens naasten. Ten eerste omdat de steun van naasten een belangrijke factor is in het herstel van de patiënt. Ten tweede omdat het trauma niet alleen een ontwrichte...