Jan S Jukema

• PhD, MScN, BScN, Cert. Ed.
• Head of research at Dimence Groep

Aim Professional Doctorate Programmes (PDP) in nursing continue to develop across many countries. However, there is a lack of evidence demonstrating the impact on nurses who graduate from these programmes and the outcomes they deliver. This exploratory study aims to identify graduate outcome domains that can be applied internationally to evaluate p...

Objectives: The aim of this study was to reveal the challenges faced in exploring the patient's perspective as experienced by patients with chronic obstructive pulmonary disease or chronic heart failure and their health care professionals (HCPs), including the circumstances under which these challenges are experienced during palliative care convers...

Background Patients undergoing spinal surgery report high levels of insecurity, pain, stress, and anxiety before and after surgery. Unfortunately, there is no guarantee that surgery will resolve all issues; postsurgical recovery often entails moderate to severe postoperative pain, and some patients undergoing spinal surgery do not experience (long-...

Background Evidence from many parts of the world shows that sexual and gender minority (SGM) people have poorer health than their cisgender heterosexual counterparts. Minority stressors, particularly stigma and discrimination, have been identified as major contributors to sexual orientation- and gender identity-related health disparities, particula...

BACKGROUND Spinal surgery patients report high levels of insecurity, pain, stress and anxiety, before and after surgery. A digital health intervention, based on Acceptance and Commitment Therapy and positive psychology has been developed to enhance psychological flexibility and well-being and to reduce postsurgical pain. OBJECTIVE The objective of...

BACKGROUND There is a need to develop and coordinate dementia care plans that utilize technology, for vulnerable groups such as immigrant populations. However, immigrant populations are seldom included in various stages of the development and implementation of health technology which does not optimize technology acceptance. OBJECTIVE This study ai...

Background There is a need to develop and coordinate dementia care plans that use assistive technology for vulnerable groups such as immigrant populations. However, immigrant populations are seldom included in various stages of the development and implementation of assistive technology, which does not optimize technology acceptance. Objective This...

Background: Intimacy and sexuality are essential aspects of quality of life for older adults in long-term care. Numerous tools and interventions are available to support healthcare professionals in their conversations about intimacy and sexuality but they are often unfamiliar with these, or do not know when or how to use them. Aim: To develop a too...

Background The perspective of patients and informal caregivers is often not expressed in conversations with healthcare professionals which can have a negative impact on quality of care and quality of life. Objective Describe the development of a toolkit for patients with COPD or chronic heart failure and their informal caregivers enabling them to...

Professionals werkzaam in het domein van gezondheid en welzijn zijn gewend om tijdens de zorg voor en begeleiding van anderen te handelen in overeenstemming met de geldende standaarden, richtlijnen en protocollen. Tegelijkertijd worden zij regelmatig met complexe vragen geconfronteerd die vaak niet met algemene voorschriften zijn op te lossen, maar...

Background: There is a growing amount of research in which older adults contribute as co-researchers. The quality of this research depends, among other factors, on the nature of relationships between professional researchers and co-researchers. Reflections on these relationships can offer structured insight into this form of research. Aim: Our refl...

Background Although older adults are sexual, sexuality is infrequently discussed with them by health care professionals. Nursing students, as future professionals, can make an important contribution by developing competences in discussing intimacy and sexuality with older adults to increase quality of life and to prevent sexual problems. In order t...

“Not to be a burden” is a common phrase used by community-dwelling older adults in discussing their dependency on others in care for their daily life. This attitude may lead to conflicts with relatives, neighbors, or professionals when in their opinion, care is necessary and, ultimately, may result in unmet care needs. The goal of this study is to...

Two Dutch undergraduate programs in applied gerontology have teamed up with older volunteers to educate students in collaborating with older adults in the field of age-friendly service development. The research question of this study was: What are the motives and meanings of the older volunteers concerning their participation in an undergraduate pr...

Van senioren wordt gevraagd actief bij te dragen aan gezond en gelukkig ouder worden. Ook gezondheidsprofessionals zien hierin een taak. In de context van eigen regie en een terugtredende overheid vraagt dit om nieuwe vormen van samenwerking tussen senioren en gezondheidsprofessionals. Dat gaat met vallen en opstaan. Veranderende samenleving Nederl...

The Academy for Gerontology in Higher Education (AGHE) in 2014 approved the first integrative “Gerontology Competencies for Undergraduate and Graduate Education”©. This article describes the background, thought development, guiding framework and consensus process for its construction. A modified Delphi method utilizing seven review rounds within th...

Serious Gaming krijgt langzamerhand vaste voet aan de grond in het hoger onderwijs. Om studenten van de opleiding Verpleegkunde van Saxion op een zo authentiek mogelijk wijze te laten ervaren wat het werk van wijkverpleegkundigen inhoudt, is de serious game Carion ontwikkeld; een hybride leeromgeving. Een bijzondere vorm van serious gaming vindt p...

Het begrip mag ingewikkeld lijken, het idee erachter is simpel: samenwerken en met respect voor elkaars inbreng alle aanwezige kennis en vaardigheden benutten voor een gezamenlijk doel. Cocreatie bleek in Zwolle een effectieve methode om van onderop cultuursensitieve zorg op de maatschappelijke en politieke agenda te krijgen.

Inleiding Dagbesteding buitenshuis kan bijdragen aan het langer thuis wonen van mensen met dementie. Het onderwerp ligt echter vaak gevoelig. Het bepalen van de dagbesteding is bij uitstek iets om samen over te beslissen. Recent onderzoek laat zien hoe mensen met dementie bij deze beslissing betrokken kunnen worden.

Background: One approach to nursing is to value person-centred care as the preferred way of caring. Undergraduate nursing education may include specific courses that facilitate the development of person-centred care in students but it is not known which learning experiences students report as influential in this respect or which components of the c...

Mensen die op een zeker moment afhankelijk zijn van de zorg van verpleegkundigen, willen het liefst dat die zorg aansluit bij wat voor hen actueel en urgent is. Zorg die recht doet aan hun persoonlijke situatie, die aansluit bij voor hen belangrijke waarden en die is afgestemd op hun ritme en tempo. Veel verpleegkundigen zetten zich in om die zorg...

Mensen die op een zeker moment afhankelijk zijn van de zorg van verpleegkundigen, willen het liefst dat die zorg aansluit bij wat voor hen actueel en urgent is. Zorg die recht doet aan hun persoonlijke situatie, die aansluit bij voor hen belangrijke waarden en die is afgestemd op hun ritme en tempo. Veel verpleegkundigen zetten zich in om die zorg...

Lectorale rede

Objective To explore how people with dementia, their informal caregivers and their professionals participate in decision making about daycare and to develop a typology of participation trajectories. Design A qualitative study with a prospective, multiperspective design, based on 244 semistructured interviews, conducted during three interview round...

Professionals such as gerontologists play an important role in the design, development and implementation of age-friendly services. and products, by using working methods and principles of co-creation. A Dutch undergraduate applied gerontology programme aims to train students in the why, how and what of co-creation. The degree to which students are...

This study explores whether there is a common core of competencies in European gerontology education programs by doing a cross-comparison of five undergraduate level programs. Content analysis of competency profile documents at the five European educational programs were studied using thematic analysis. Study results document that there indeed is a...

Background People with dementia want to be involved in the many decisions they have to make over time in order to adjust care to their values and preferences. Involving informal caregivers in decision-making can promote autonomy for people with dementia by using their extant capacities. However, informal caregivers have their own interests in the d...

The Dutch and Flemish accreditation systems of higher education regulate educational quality of programs. Foundations include Dublin descriptors and ten general competencies of higher education. AGEC is an important body for benchmarking gerontology programs in an international context. This will enhance improve faculty and student movement and exc...

Involvement of people with dementia is not self-evident. The aim of this study was to gain insight into the ways in which people with dementia participated in developing the DecideGuide, an interactive web tool facilitating shared decision-making in their care networks. An explanatory case study design was used when developing the DecideGuide. A se...

Background: The Care for Better Region program was developed to achieve sustainable care improvement focusing on fall prevention. Key ingredients involved improvement teams developing and implementing a falls reduction plan, Practice Development; facilitation of improvement teams by lecturers and undergraduate health care students; an implementatio...

Background: This practice based explorative study aims to provide insight into the ways in which case managers shape and fill up the evaluation phase of their support of the informal care network of persons with dementia. Method: A combination of quantitative and qualitative research methods were used. A group of 57 case managers of persons with...

Purpose: The aim of this study was at gaining insight into the participatory design approach of involving people with dementia in the development of the DecideGuide, an interactive web tool facilitating shared decision-making in their care networks. Method: An explanatory case study design was used when developing the DecideGuide. A secondary analy...

In Zwolle werken studenten en ouderen in co-creatie samen met andere partijen aan het ontwikkelen en implementeren van authentieke leeftijdsvriendelijke diensten. Daartoe heeft de opleiding Toegepaste Gerontologie van Hogeschool Windesheim samen met ouderen een living lab ontwikkeld. Het Living Lab Toegepaste Gerontologie blijkt ook de intrinsieke...

Objective: This study describes the process elements of decision-making for dementia, in order to enrich a model to facilitate shared decision-making for professionals working with people with dementia and their informal caregivers. Methods: We performed a qualitative study based on secondary analysis of 117 interviews from 23 care networks cons...

Mensen met dementie en hun omgeving moeten in de loop der jaren veel beslissingen nemen die vaak diep ingrijpen in het leven van alle betrokkenen. Dan is het belangrijk dat zulke besluiten zorgvuldig plaatsvinden en in goed onderling overleg. Casemanagers dementie kunnen hierbij een handje helpen door gebruik te maken van een nieuw model dat is ont...

Improving care and support for people with dementia is a major issue across the world. Care and support provided by professionals in primary care, like district nurses, nurse practitioners, case managers and other members of local support teams, require a great deal of expertise. Case managers in The Netherlands, Belgium and Canada joined forces to...

This study explores whether there is a common core of competencies in European gerontology education programs by doing a cross-comparison of five undergraduate level programs. Content analysis of competency profile documents at the five European educational programs were studied using thematic analysis. Study results document that there indeed is a...

Background: Decision making is an important part of managing one's life with dementia. Shared decision making is the preferred way of involving people in decisions. Our study aimed to describe the challenges of shared decision making in dementia care networks. Methods: A multi-perspective qualitative study using face-to-face interviews with 113...

De hbo student heeft het voor het uitkiezen tegenwoordig met de studieboeken over ouder worden. De drie leidende uitgeverijen in het hoger beroepsonderwijs hebben elk een basisboek over ouderen in hun catalogus.

In hun werk om mensen met dementie en hun naasten zo goed mogelijk te ondersteunen en te begeleiden staan casemanagers voortdurend in het spanningsveld tussen de unieke leefwereld van hun cliënten en de systeemwereld van de betrokken zorgorganisaties. Deze werelden hebben ieder een eigen taal met unieke woorden, codes en regels van communiceren. In...

This prospective multiperspective study provides insight into the decision trajectories of people with dementia by studying the decisions made and related key events. This study includes three waves of interviews, conducted between July 2010 and July 2012, with 113 purposefully selected respondents (people with beginning to advanced stages of demen...

Veel veranderingen in het leven vragen om beslissingen. Die kunnen ingrijpend zijn en verstrekkende gevolgen hebben, voor mensen van alle leeftijden. De impact van een beslissing die een vitale oudere maakt kan net zo groot zijn als voor een jonge moeder. Het is niet altijd even gemakkelijk te kiezen, zeker als er meerdere min of meer gelijkwaardig...

De komende jaren gaat een nieuwe generatie ouderen een beroep doen op zorg- en dienstverlening. Veel van deze ouderen zijn mondig, hebben duidelijke voor- en afkeuren en zijn gewend om zelf richting te geven aan hun leven. Dit vraagt van professionals een radicale verandering in werkwijze: niet vóór, maar mét ouderen werken. Ofwel: co-creatie.

De komende jaren gaat een nieuwe generatie ouderen een beroep doen op zorg- en dienstverlening. Veel van deze ouderen zijn mondig, hebben duidelijke voor- en afkeuren en zijn gewend om zelf richting te geven aan hun leven. Dit vraagt van professionals een radicale verandering in werkwijze: niet vóór, maar mét ouderen werken. Ofwel: co-creatie.

De inhoud van deze werkmethodiek is het resultaat van een innovatieve praktijkstudie “Methodisch werken bij dementie”. Drie regionale netwerken dementie (Drenthe, Nijmegen en Twente) werkten mee aan deze studie. De methoden en tools zijn door deze professionals mede ontwikkeld. Deze werkmethodiek bestaat uit twee delen. Deel 1 gaat over de position...

Background: The practice of nursing is shaped partly by nurses’ professional perspective of good care, guided by a nursing framework. An example is the framework of preservative care, which defines good nursing care for vulnerable older people in nursing homes. Currently we lack an understanding of how this framework could help nurses in training;...

An interactive web tool has been developed for facilitating shared decision-making in dementia-care networks. The DecideGuide provides a chat function for easier communication between network members, a deciding together function for step-by-step decision-making, and an individual opinion function for eight dementia-related life domains. The aim of...

De afgelopen jaren zijn er, door zowel de samenleving als door de politiek, zorgen geuit over de kwaliteit van de diploma’s binnen het hoger beroepsonderwijs. Als gevolg daarvan wordt er veel waarde gehecht aan het extern valideren van de examenkwaliteit in het hbo. Als enige twee aanbieders van opleiding Toegepaste Gerontologie in Nederland geven...

Een zorgverlener is bijna altijd verantwoordelijk voor het verzorgen van meerdere mensen. Ga maar na: op het moment dat je een oudere wast, ligt er vaak iemand anders op je te wachten. Ook het verzorgen van een maaltijd voor meerdere zorgafhankelijke ouderen is eerder regel dan uitzondering. Het is in die situaties niet gemakkelijk alle ouderen eve...

Ouderen die door ziekte, handicap of ouderdom dag in dag uit afhankelijk zijn van de zorg van professionals, zijn heel kwetsbare mensen. In de dagelijkse praktijk van professionele zorgverlening lopen zij het risico niet meer gezien en gewaardeerd te worden als unieke mensen. Een van de oorzaken daarvan is dat professionals geneigd zijn de regels e...

Zorg bied je zelden alleen. Zorg wordt meestal vanuit een organisatie geregeld. Binnen zo’n organisatie wordt in teams gewerkt waarin regels en afspraken gelden. Je moet jouw handelen en keuzes afstemmen met jouw collega’s en andere zorgverleners. In teams heerst altijd een bepaalde werkcultuur. In het ene team wordt veel met elkaar afgestemd, in h...

De overheid roept haar burgers op tot actief burgerschap in de vorm van zorg voor kwetsbare ouderen (van de Maat & Veldhuysen, 2011). Opvallend is dat deze oproep niet lijkt te gelden voor de kwetsbare ouderen zelf. Dit lijkt samen te hangen met de overtuiging dat actief burgerschap en kwetsbaarheid onverenigbaar zijn. Op grond van een kleinschalig...

In de gezondheidszorg wordt het werken met een zorgplan belangrijk gevonden. Een zorgplan is voor een deel gebaseerd op een standaard. Dit is een richtlijn of protocol voor het handelen van professionals. Deze standaarden zijn te vinden in handboekjes of in werk- of naslagmappen in de organisatie. Een standaard geeft aan wat je wilt bereiken en hoe...

The aim of this study is to identify design issues (both weaknesses and strengths) that should be considered for designing a user-friendly design of an interactive web tool that facilitates shares decision making in care networks of people with dementia. Our research questions are: 1) What design issues can be identified? and 2) What is the unique...

To support shared decision making in care networks of people with dementia, an interactive web tool for people with dementia, informal caregivers, case managers and other professional caregivers is being developed. This study aims to identify user requirements for such a tool. A multiple method study with an iterative, participatory design was cond...

In de dagelijkse praktijk is het niet altijd even gemakkelijk voor zorgverleners om aan de menselijke invulling vorm te geven. Er zijn vaak veel factoren waarmee rekening gehouden moet worden. Dit boek 'Persoonsgerichte zorg' wil zorgverleners handvatten bieden om met een aantal veelvoorkomende keuzes uit de weerbarstige praktijk te kunnen omgaan....

Familiezorg in verpleeg- en verzorgingshuizen is noodzakelijk om bewoners in de huidige omstandigheden passende zorg te kunnen bieden. Maar in de praktijk blijkt het nog niet zo eenvoudig om familieleden op een goede manier te laten participeren in de zorg. Aan Hogeschool Windesheim te Zwolle is nu een methodiek ontwikkeld om invoering van familiez...

De toegepast gerontoloog vervult in de toekomst een brugfunctie tussen vraag en aanbod voor ouderen. In september 2014 studeren de eerste specialistische generalisten voor deze doelgroep af.

The positive effects of person-centred care on older clients have been demonstrated. However, relatively little is known about the effect that giving person-centred care has on caregivers. This literature review examines the job satisfaction of caregivers who deliver person-centred care in nursing homes. The research questions are: Do the various f...

Verplegingswetenschapper Jan Jukema promoveerde vorig jaar op een proefschrift over een nieuwe zorgvisie voor verzorgenden en verpleegkundigen, ‘bewarende zorg’ geheten. In dit artikel legt hij uit wat we onder deze term moeten verstaan. Frans Hoogeveen, lector aan De Haagse Hogeschool, reageert.

Hoe vindt praktijkverandering plaats? Wat is ervoor nodig? Wie is ervoor nodig? Op deze en andere vragen hebben talloze veranderkundigen al hun hoofd gebogen. De praktijk is immers weerbarstig, zo zegt men. Een verandering in de praktijk heeft vaak een tijdelijk karakter en veel veranderingen beklijven niet. Dat is jammer. In dit boek worden de met...

Older persons in nursing homes often describe their situation as difficult and hopeless. They face an all-encompassing dependence on care, a lack of control in daily routines of clothing, washing, eating and socializing, and loneliness. Reports show cases in which residents were actually harmed by a lack of care given by nurses. This inadequate car...