İbrahim Demirbaş

• Doctor of Education
• Professor (Assistant) at Kastamonu University

Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programlarında (SBDÖP) belirli zamanlarda çağın şartlarına göre çeşitli düzenleme ve güncellemeler yapılmaktadır. Bu araştırma, Türkiye’de uygulanmış/uygulanmakta olan SBDÖP’de yer alan vatandaşlık konularının genel amaç, kazanım, içerik, öğrenme-öğretme süreci açısından karşılaştırmalı olarak analizini ortaya koymakta...

Afet eğitimi, sık görülen küresel afet riskleriyle başa çıkmanın, afet önleme ve yardım önlemlerini uygulamanın ve afet kayıplarını azaltmanın etkili bir yoludur. Bu aynı zamanda insanlığın ortak görevi haline gelmiştir. Afet eğitimi, öğrencilerin ahlak, davranış ve insan ile doğa arasında uyumlu yaşamanın sürdürülebilir gelişimi hakkında bir kavra...

Kültür kelimesini kısa veya uzun bir cümleyle tek başına tanımlamak yeterli değildir. Kültürün kendi başına pek çok tanımı mevcuttur ve farklı kaynaklarda çeşitli şekillerde tanımlanmıştır. Kültür insan ve insan faaliyetlerinden meydana gelmektedir. Miras ise, geçmişten devraldığımız ve hayatımızda devam ettirdiğimiz, bilinçli veya bilinçsiz olarak...

Atatürk İlke ve İnkılaplarının temel konularını oluşturduğu ilköğretim 8. sınıf kademesinde okutulan Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi İlköğretim Sosyal Bilgiler müfredatı içerisinde yer alan ve Sosyal Bilgiler derslerinin devamı niteliğinde temel bir derstir. T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi, Millî Mücadele'yle teme...

Sosyal bilgiler dersi “ekonomi, sosyoloji, antropoloji, psikoloji, felsefe, siyaset bilimi ve hukuk yanı sıra tarih, coğrafya ve vatandaşlık bilgisi konularını ağırlıklı olarak içeren bir yapıya sahip, sosyal bilimler disiplinlerden elde edilmiş bilgilerin disiplinler arası bir yaklaşımla seçilip yoğrularak ilkokul ve ortaokul düzeyindeki öğrencile...

Doğa bilimleri mekân ya da maddi evren içindeki varlıkları, olay ve olguları konu alan ve doğal olayların yasalarını ya da yasallılıklarını araştıran bilim dalıdır (Cevizci, 2003). Doğa bilimlerinin konusu doğada olup-biten olaylardır. İnsan düşüncesinden bağımsız olarak var olan her şey doğal gerçekliktir. Buradan hareketle doğa bilimleri; fizik b...

Etkili vatandaşlık, demokratik toplumlarda bireylerin vatandaşlık konumlarının gerektirdiği bilgi, beceri ve değerlere sahip olma durumu (NCSS, 2002) iken, etkin vatandaş ise çevresindeki olaylara müdahale edebilen ve bundan sonuç alabilen kişi (Çevik- Kansu, 2015) olarak tanımlanabilir (Akt. Değirmenci ve Eskici, 2019). Kişilerin etkin vatandaşlık...

Kapsayıcı eğitim, öğrencilere fırsat ve imkân eşitliği sunar ve her bireyin nitelikli eğitim olanaklarından faydalanmasını destekler. Sosyal ve toplumsal dokularda oluşabilen uyum sorunlarının ortadan kalmasına imkân verir. Böylece bireyler okula entegre olurken, yaşadığı sosyokültürel çevreye de uyum sağlar. Bu yüzden kapsayıcı eğitimin okullarda...

Dr. Jonathan (Yoni) Furas, Tel-Aviv Üniversitesi Tarih Bölümünden mezun oldu. Yüksek lisans eğitimini “Musa Kazım Başa el-Hüseyni: Bir Politik Biyografi (Musa Kazim Basha al-Husseini: a Political Biography) adlı tezle bitirdi. Doktora eğitimini ise İngiltere’de bulunan Oxford Üniversitesinde Prof. James McDougall danışmanlığında “Yeni Bir Hikâyeye...

Birleştirilmiş sınıflı okullar eğitim sistemleri içerisinde en çok ihmal edilen okullardır. Birleştirilmiş sınıflı okullar toplumdan uzak kırsal alanlarda en çok düşük gelirli bölgelerde görülmektedir (Taşdemir, 2012). Öğrenci sayısının az olduğu yerlerde çok derslikli binaların yapılıp, her dersliğe bir öğretmen görevlendirilmesi ekonomik görülmem...

Oyun hem sözlü hem de sözsüz olarak geçmiş kültürü yeni nesle taşımakta ve nesillerce oynanarak süregelmektedir. Bu süreçte oyunlar donmuş ve kalıplaşmış şekilde kalmazlar ve her nesilden bir şeyler almaya devam ederler. Bu yönleri sebebiyle geleneksel çocuk oyunları donmuş kalıplaşmış bir kültürü temsil etmemekte, aksine nesilden nesile hayatını s...

Research Article Through geography education, students make connections between natural phenomena, environment and behavior, and climate and climate change. Climate Science is positioned as "a sub-branch of geography classified under physical geography as a basic field of study". Climate; It is expressed as the average condition of weather conditio...

This research aims to investigate the cognitive structures of social studies teacher candidates regarding political geography with the word association test. The scanning method was used in the research. 4th-grade social studies teacher candidates at a state university in Turkey in the 2022-2023 academic year participated in the research. We conduc...

Küreselleşme; dünya üzerinde, içinde artık “başkalarının” olmadığı yeni karşılıklı bağımlılıkbiçimlerini ortaya çıkarmaktadır (Giddens, 2004). Küreselleşen günümüz dünyasında bilgiye dayalı rekabet ile birlikte eğitimin önemi artmaktadır (Aslan ve Yılmaz, 2021). Teknolojinin, bilimin, ulaşımın geliştiği günümüz dünyasında artık küreselleşme etkisin...

Aim of study: The friendship between humankind and nature ended with the mechanization process initiated by the Industrial Revolution. Today, we are faced with the problems of global warming and climate change due to human factors such as fossil fuel consumption and the destruction of vegetation. These two problems promise us a warmer world, meltin...

Kapsayıcı eğitim, öğrencilere fırsat ve imkân eşitliği sunar ve her bireyin nitelikli eğitim olanaklarından faydalanmasını destekler. Sosyal ve toplumsal dokularda oluşabilen uyum sorunlarının ortadan kalmasına imkân verir. Böylece bireyler okula entegre olurken, yaşadığı sosyokültürel çevreye de uyum sağlar. Bu yüzden kapsayıcı eğitimin okullarda...

Tarih eğitiminin toplumun bilinçlenmesinde önemli bir rolü vardır. Okul hayatında birey; dersler vasıtası ile öğrenme faaliyetini devam ettirir, belli bilgiler ve beceriler kazanır. Bireyin bilgi ve beceri kazanmasını sağlayan ana derslerden biri tarih dersi yani tarih eğitimidir. Tarih eğitimine sadece güç ve değer göstergesi olarak bakmamak gerek...

Afetler, dünyamızda farklı çeşitleriyle ortaya çıkan, toplumu sosyal, ekonomik ve psikolojik yönden etkileyen, can ve mal kayıplarına sebep olan olaylardır. Afetler türlerine göre doğal, beşerî ve biyolojik kaynaklı felaketler olarak çeşitlendirilmektedir. Çevremizde yaşanan bir olayın afet olarak değerlendirilmesi insan hayatına etki etme derecesi...

Kaygı, bireyleri fizyolojik ve psikolojik olarak etkileyen önemli bir durumdur. Bireyler belirsiz durumlar karşısında kaygı yaşar. Gelecek konusunun da belirsiz olması bağlamında bir kaygı durumu olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle kaygı genç yetişkinlerde daha fazla görülmektedir. Eğitim fakültelerinde öğrenim gören genç yetişkinlerin bu husus...

Purpose: The main purpose of geography teaching in primary school is to give students a geographical identity, to introduce and make sense of the local and global environment. Qualifying questions and geographical inquiry skills play an essential role in achieving the goals as mentioned above of geography. The purpose of this research is to determi...

Türk’ün yaşadığı yer olarak tanımlanan Türkistan, Hunlar ve Göktürklerden beridir Türk soyunun ana yurdu olmuş günümüze kadar böyle kabul edilmiştir. Türkistan’da Hunlar, Göktürkler, Uygurlar, Karahanlılar ve Selçuklular gibi birçok köklü devlet hüküm sürmüştür. Bu devletler kadim Türk Medeniyetini meydana getiren başat organizasyonlardır. Özgün kü...

Arka Plan: Ülkemizdeki coğrafya eğitimiyle ilgili pek çok çalışma yapılmıştır. Ancak öğrencilerin ilgi ve yeteneklerine göre yetiştirerek hayata ve üst öğrenime hazırlamak için gerekli temel bilgi, beceri, davranış ve alışkanlıklar ilkokul döneminde kazandırılmaktadır. İlkokul dönemine yönelik “coğrafya eğitimi” ile ilgili yapılan çalışmaların değe...

Cumhuriyetin ilk yıllarında nüfusun büyük çoğunluğu kırsalda yaşamakta, köyler geri kalmış tarımsal yöntemlerin uygulandığı ve savaş yıllarının yokluğu ve tahribatının hayatın her kademsinde görüldüğü bir yerdi. Anadolu eğitim faaliyetleri açısından tamamen ihmal edilmiş bir haldeydi. Bu dönemde Misak-ı Maarif genelgesi, Birinci Heyeti İlmiye topla...

İnsanoğlu, yaşadığı mekânlardan hareketle dünyayı tanıma noktasında coğrafya bilimini öğrenmesi gerekmektedir. İnsanın yaşadığı dünyayı doğru şekilde algılayarak ondan gereğince faydalanabilmesi için ilkokul döneminde öğrenilen coğrafya konularının önemi büyüktür. İlkokulun ilk üç yılında hayat bilgisi dersinde yer alan, dünyanın şekli ve yapısı, d...

Günümüzde sıklıkla karşımıza çıkan doğal afetler, insanları ve insanların etkileşim altında bulunduğu çevrede ortaya çıkmaktadır. Ülkemizde, deprem kuşakları üzerinde bulunduğu için sık sık depremler yaşanmaktadır. Ayrıca küresel ısınmanın etkisiyle başta seller olmak üzere heyelan, orman yangınları, çığ vb. doğal afetlerle sıklıkla karşılaşmakta o...

Bu çalışmada 2018 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı’nda (SBDÖP) yer alan kazanımların Türkiye Yeterlilikler Çerçevesindeki (TYÇ) anahtar yetkinlik alanları ile ilişkisini ortaya koymak amaçlanmaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Elde edilen dokümanlar nitel araştırma modelinde kullanılan veri...

Araştırmanın amacı, yaşadığı yeri ve dünyayı farklı yönleri ile tanıyan, başta kendine olmak üzere topluma ve dünyaya yön verecek bireyler olan, ilkokul öğrencilerinin coğrafya okuryazarlığı düzeylerini belirlemek ve coğrafya okuryazarlıkları üzerinde çeşitli değişkenlerin etkisini ortaya koymaktadır. Araştırma 2020-2021 eğitim öğretim yılında Kast...

Bu çalışmada 2018 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı’nda (SBDÖP) yer alan kazanımların Türkiye Yeterlilikler Çerçevesindeki (TYÇ) anahtar yetkinlik alanları ile ilişkisini ortaya koymak amaçlanmaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Elde edilen dokümanlar nitel araştırma modelindekullanılan veri a...

Geçmişi konu edinen tarih, her dönemde yeniden yazılırken, işlevsel bir yönüyle yaşadığımız zamanın getirdiklerini daha iyi anlamamıza katkı sağlar. Geçmişi öğrenme arzusu insanoğlunun her zaman öncelikleri arasında yer almıştır. Bunun nedenleri olarak insanın geçmişini bilmesi ve geleceğine yön vermesi gösterilebilir. Bu durum eğitim sistemlerinin...

Geçmişi konu edinen tarih, her dönemde yeniden yazılırken, işlevsel bir yönüyle yaşadığımız zamanın getirdiklerini daha iyi anlamamıza katkı sağlar. Geçmişi öğrenme arzusu insanoğlunun her zaman öncelikleri arasında yer almıştır. Bunun nedenleri olarak insanın geçmişini bilmesi ve geleceğine yön vermesi gösterilebilir. Bu durum eğitim sistemlerinin...

Günümüz bilgi toplumunda 21. yüzyıl becerilerine sahip bireylerin yetiştirilmesi amaçlanmaktadır. Çünkü hızla değişen ve gelişen dünyaya uyum sağlama ihtiyacı duyulmaktadır (Bernal, 2014). Dolayısıyla eğitim sistemleri 21. yüzyıl becerilerini kazandırmada önemli bir konumdadır. Tüm dünyada güncel konular ve yapılan tartışmaların temel amacı eğitim...

fi bilgi, coğrafi beceri ve coğrafi bakış kazandıran bir bilim dalıdır. Bu kazanımlar iyi bir coğrafya eğitimi ile edindirilmektedir. Coğrafya eğitimi, doğal ve beşeri dünya hakkındaki problemleri farklı bakış açıları kazanarak incelemeyi ve değişik ölçekler belirleyip kullanarak bunlara cevap bulmayı sağlamaktadır. Coğrafya eğitimi, dünyanın bir b...

Geçmişi konu edinen tarih, her dönemde yeniden yazılırken, işlevsel bir yönüyle yaşadığımız zamanın getirdiklerini daha iyi anlamamıza katkı sağlar. Geçmişi öğrenme arzusu insanoğlunun her zaman öncelikleri arasında yer almıştır. Bunun nedenleri olarak insanın geçmişini bilmesi ve geleceğine yön vermesi gösterilebilir. Bu durum eğitim sistemlerinin...

The present study aims to determine the perceptions of multicultural competence and democratic values of science teachers in schools where international students study and to find out whether there is a relationship between them. The study surveyed 436 secondary school science teachers in the Western Black Sea region in the 2018–2019 academic year....

İklim değişikliği ve mevcut enerji kaynaklarının hızla tükenmesi nedeniyle tüm insanların enerji konusundaki farkındalığının geliştirilmesi kritik öneme sahip olup bu farkındalığa küçük yaşlarda başlanması önemlidir. Farkındalığın geliştirilebilmesi için enerjinin farklı yollardan özellikle doğal yollardan üretilmesi üzerine düşünülmesi ve bu yönde...

brahim DEMİRBAŞ 2 , Duran AYDINÖZÜ 3 Öz Bu çalışmada, üniversite öğrencilerinin belirli değişkenlere göre, vatandaşlık algılarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaca uygun ölçek formu; uzman görüşleri alınarak hazırlanmış, ön uygulama yapılarak ve tekrar alınan profesyonel görüşlerle son şekli verilmiştir. Çalışmanın evreni 2014-2015 eğitim-öğret...

Araştırmanın amacı, ilkokul öğrencilerine yön ve yön bulma ile ilgili kazanımların kazandırılmasına yönelik sınıf öğretmenlerinin görüşlerini tespit etmektir. Araştırma, nitel araştırma modeli ile yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu Kastamonu ilinde görev yapmakta olan 35 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veriler yapılandırılmış...

İklim değişikliği ve mevcut enerji kaynaklarının hızla tükenmesi nedeniyle tüm insanların enerji konusundaki farkındalığının geliştirilmesi kritik öneme sahip olup bu farkındalığa küçük yaşlarda başlanması önemlidir. Farkındalığın geliştirilebilmesi için enerjinin farklı yollardan özellikle doğal yollardan üretilmesi üzerine düşünülmesi ve bu yönde...

Kültürel farklılıklar açısından bakıldığında, Türkiye’nin farklı kültürel grupları barındıran çokkültürlü devletlerden biri olduğunu söylemek mümkündür. Türkiye’de kültür ve toplum diğer toplumlara benzer şekilde dinamiktir ve sürekli değişim içerisindedir. Bu değişimi anlamak ve süreci buna uygun olarak planlamak daha etkili bir eğitim sistemi ort...

Eğitim, toplumsal yaşama henüz hazır olmayanlar için bilgi, hüner ve beceri kazanmaya ilişkin uygulanan faaliyetlerin tamamıdır (Seyyar ve Genç, 2010). Bu faaliyetlerin gerçekleştirildiği yerler okullardır. Okullar, öğrencileri eğitim açısından ve ahlaki olarak yetişmesini sağlayan kurumlardır (Kaur, 2015). Ülkemizde ilköğretim, ortaöğretim ve yüks...

ÖZ Dünyada, hızlı sanayileşme ve nüfus artışına paralel olarak doğal kaynaklar bilinçsiz bir şekilde tüketilmektedir. Bu nedenle yaşanabilir ve sürdürülebilir bir çevrenin devamlılığı açısından çevre eğitiminin önemli bir rolü bulunmaktadır. Çocukların çevreye olan duyarlılığını artırabilmek için doğa sevgisinin içselleştirilmesi gerekir. Sosyal Bi...

zet Coğrafya, yeryüzünü, mekanı, yaşam alanlarını, ekolojik sistemleri, güç ve mekân arasındaki ilişkilerini, doğa ve insan tarafından oluşturulmuş arazi yapısını, insan-çevre ilişkisini inceleyen ve açıklayan bir bilimdir. Coğrafya, bireylere öncelikle bulunduğu çevre sonrasında yeryüzü hakkında birtakım coğrafi bilgi ve becerilerin kazanımı husus...