Heidi de Mare

• dr
• Research Director at Stichting IVMV, instituut voor maatschappelijke verbeelding [Dutch Foundation of Public Imagination]

Om inzicht te krijgen in de verbeelding van het openbaar bestuur in de Nederlandse fictie en welke invloed dat heeft op het denken daarover worden twee recente series besproken: thrillerserie Klem (2017), waarin een onkreukbare hoge belasting- ambtenaar integriteitsproblemen krijgt, en de komische serie Harkum (2019), over een plattelandsgemeente d...

In my archives I found a memo dated April 12, 2005 about establishing a research agency dedicated to public imagination.1 Loose thoughts, jotted down based on conversations Gabriël van den Brink and I had at the time. It was to be about taking a disciplined look at the role of imagination in society in such a way that account could be taken of two...

‘This is a very well written and beautifully argued chapter. The author provides a very convincing argument and contextualizes the main primary source, the architectural treatise of Simon Stevin, in an excellent manner. The ideas of privacy are intelligently argued in relation to ideas about “house as an arrangement of heterogeneous matter” and “wh...

Interview by Josephine de Vries, about my life & academic career that began during the second feminist wave, about my fields of study [history of the early modern arts, history of architectural thought, film studies and visual rhetoric] and the problem within them of women's and gender studies as political activism. Interview afgenomen door Josephi...

Interview by Josephine de Vries, about my life & academic career that began during the second feminist wave, about my fields of study [history of the early modern arts, history of architectural thought, film studies and visual rhetoric] and the problem within them of women's and gender studies as political activism.

Tijdens het prepareren van mijn artikel ‘#MeToo, Representation & the Cleansing of the Image. The Role of Gender Studies in Media, Art and Culture’ in het najaar van 2018 toen #MeToo haar eerste verjaardag vierde en er nog vrijwel dagelijks nieuwe daders en ervaringen openbaar werden gemaakt, bekeek ik toevallig enkele oude afleveringen van NCIS. E...

In 2021 verscheen bij Koninklijke Brill NV de bundel Rethinking Stevin, Stevin Rethinking. Constructions of a Dutch Polymath. De redacteuren beloven vernieuwende inzichten in leven en werk van de uit Vlaanderen afkomstige wiskundige Simon Stevin (1548-1620) die vanaf 1581 in Nederland werkzaam was. De wat raadselachtige titel – Stevin heroverwegen,...

In 2021, Koninklijke Brill NV published the volume Rethinking Stevin, Stevin Rethinking. Constructions of a Dutch Polymath. The editors promise innovative insights into the life and work of the Flemish mathematician Simon Stevin (1548-1620), who worked in the Netherlands from 1581 onward. The somewhat enigmatic title – Stevin reconsidered, Stevin r...

Prewar functionalism, postwar humanism and recent post-humanism share a belief in Designing the Social. In the 1980s, Women's Studies in Architecture, TU Delft, which arose from the second feminist wave, questioned this idea of social engineering. Architecture and urban design may offer many possibilities, but will never really fit social ambitions...

The topic of building and dwelling has been in the spotlight of the women’s movement and women’s studies for a number of years. In the Department of Architecture, Technical University Delft, that history dates back to 1978. This introduction, from 1986, aims to describe the specific position of Women's Studies in Architecture and hence our possibil...

A first delineation of the object of women’s studies in architecture’ Translation September 2022. Original in Dutch, ‘VAN HUISVROUW TOT VROUWENSHUIS, VAN MANNENHUIS TOT HUISMAN. Een eerste afbakening van het object van vrouwenstudies bouwkunde’, in: Lisl Edhoffer, Heidi de Mare & Anna Vos, Vrouwen en de stad [Women and the City]. Part 1, pp. 61-117...

Weten we eigenlijk wel wat 'wonen' is? Deze vraag vormt het thema van deze reader. Daarmee staat ook de plaats der gewoonten-de woning, het huis-centraal. 3. Woonculturen: een cultuurhistorische benadering Heidi de Mare Een geschiedenis van het wonen? Er bestaat in zijn algemeenheid geen 'geschiedenis van het wonen'. Al te gemakkelijk wordt de indr...

IN DE LACH SCHIETEN! Over humor en kunst in de klas Afgelopen jaren spraken docenten met enige regelmaat hun zorgen uit over het gebruik van beeldmateriaal in de klas. Vooral cartoons. Dat blijkt ook uit een recent bericht in de Volkskrant dat geschiedenis- en maatschappijleerdocenten geen cartoons meer willen laten zien, uit angst voor gedoe en a...

With numerous images, brought together in carefully chosen series, De Mare grants us a fresh look at the early modern period in terms of the conceptual universe of the time. In doing so, she designs an image science that looks at both works of art from the rich European history before the Enlightenment and our modern visual culture with new eyes.

Our imaginations fall short when we see the war that has been going on in the Ukraine for a week now. Our thoughts are with all who are affected by this. But this aggression also reminds us of the loss of our former Chairman of the Board of Supervisors, Willem Witteveen who died with his wife and daughter, and many others, in the MH17 disaster when...

In mijn huidige project over de genealogie van het kunstbegrip onderzoek ik hoe kunst, beeld en verbeelding in heden en verleden zoal zijn opgevat. De bundel Kunst Deo Volente (zo God het wil) biedt getuige de ondertitel een actueel inzicht in de vigerende '(neo)calvinistische perspectieven' en maakt dus nieuwsgierig naar de grondslagen daarvan. Ze...

Arthur Kok (red.) Bewegen en bewogen worden Retorisch handelen in taal, beeld en muziek Volgens Aristoteles is de kern van retorica, als de kunst van het overtuigen, dat de ziel erdoor in beweging wordt gebracht. Daarbij gaat het niet alleen om argumentatie (logos) maar ook om waarden (ethos) en gevoel (pathos). De retorica van Aristoteles richt zi...

Recently two studies were published by authors who, like me, are art historians and in which they present their findings on early modern phenomena that are related to my dissertation research from 2003, The House and the Rules of Thought. There is also a great deal of overlap between the two studies. The authors use the same textual and visual sour...

Recent verschenen er twee studies van auteurs die, net als ik, kunsthistoricus zijn en waarin zij hun bevindingen presenteren over vroegmoderne fenomenen die raken aan mijn dissertatieonderzoek uit 2003, Het huis en de regels van het denken. Ook onderling vertonen de studies flink wat overlap. Ze gebruiken hetzelfde tekst-en visuele bronmateriaal u...

Translation of Chapter 3 from my Thesis, The House and the Rules of Thought A cultural-historical research into the work of Simon Stevin, Jacob Cats, Pieter de Hooch and Samuel van Hoogstraten. [2003]

Heidi de Mare, Chapter 4, 'Visuele retorica en de potenties van het beeld', in: A. Kok (red.), Bewegen en bewogen worden. Retorisch handelen in taal, beeld en muziek, Thijmgenootschap, Valkhof Pers 2021: 118-164.

Jaren geleden las ik voor mijn dissertatie-onderzoek naar het zeventiende-eeuwse denken over Hollandse schilderkunst het artikel 'Het "realisme" van de oud-Nederlandse schilderschool. Opkomst en ontwikkeling van de term "realisme" in Nederland tussen 1850 en 1875' van de hand van Toos Streng. Haar betoog maakte indruk op mij. Die herinnering maakte...

Arthur Kok (red.) Bewegen en bewogen worden Retorisch handelen in taal, beeld en muziek Volgens Aristoteles is de kern van retorica, als de kunst van het overtuigen, dat de ziel erdoor in beweging wordt gebracht. Daarbij gaat het niet alleen om argumentatie (logos) maar ook om waarden (ethos) en gevoel (pathos). De retorica van Aristoteles richt zi...

Arthur Kok (red.) Bewegen en bewogen worden Retorisch handelen in taal, beeld en muziek Volgens Aristoteles is de kern van retorica, als de kunst van het overtuigen, dat de ziel erdoor in beweging wordt gebracht. Daarbij gaat het niet alleen om argumentatie (logos) maar ook om waarden (ethos) en gevoel (pathos). De retorica van Aristoteles richt zi...

Black people against white people! What has happened to the colorfulness of our flesh? Are we still able to look at each other carefully? Are we being compelled, in everyday life, to take a stand for or against a specific color? Why the color discrimination imposed by highly educated ‘black people’ and sanctioned by highly educated ‘white people’ i...

Heidi de Mare, Het huis en de regels van het denken. Een cultuurhistorisch onderzoek naar het werk van Simon Stevin, Jacob Cats en Pieter de Hooch [2003, cum laude dissertation Amsterdam], http://hdl.handle.

There have been two art historians in the Netherlands who have made an important contribution to the design of a scientific art-historical discipline in the sense of Warburg, H. van de Waal (1910-1972) and J.A. Emmens (1924-1971). Their intellectual affinity is already apparent from their affiliation with the Warburg Institute. This was also the ca...

The call to clean museums of faulty works of art, to purge films of patriarchal stereotypes, is based on a collective ignorance of the difference between fiction and reality and is related to the rise of gender and cultural studies which - through reference to work by Laura Mulvey [1975] and John Berger [1972] - propagate this one-dimensional world...

The call to clean museums of faulty works of art, to purge films of patriarchal stereotypes, is based on a collective ignorance of the difference between fiction and reality and is related to the rise of gender and cultural studies which - through reference to work by Laura Mulvey [1975] and John Berger [1972] - propagate this one-dimensional world...

Clashing or shared imagination? Viewing experiences by Muslim youngsters and police students with ISIS-videos and Hollywood fiction in the Netherlands Between 2013-2017 there were many ISIS videos circulating. It was generally assumed that these videos would encourage young Muslims to radicalize and join ISIS. But what do we actually know about the...

Between 2013-2017 there were many ISIS videos circulating. It was generally assumed that these videos would encourage young Muslims to radicalize and join ISIS. But what do we actually know about the imaginary world of young people? Do sociological aspects such as the economic, cultural and religious background play a decisive role in this? Can we...

Chapter 5.2.2. Art history according to Panofsky, Wittkower and Gombrich It is significant that it is not the work of Aby Warburg but that of Erwin Panofsky that is frequently quoted in postwar art historical literature. He shares this honor with researchers such as Rudolf Wittkower and later Ernst Gombrich. This common ground contributed to the fa...

My epistemological program (given my background in art history and film analysis) consists of a triptych: the two side panels include on the one hand a historiographical investigation into the foundations of traditional art and architectural history, on the other hand a critical analysis of postmodern cultural and visual culture studies as well as...

2019 - chapter 5.2.1, 'Aby Warburg and cultural history as scholarly field of study'

Is cultural studies an academic discipline? And does it want to be a discipline? Are we dealing with a specific Anglo-Saxon phenomenon? Is it a coincidence that in recent decades it has been able to establish itself in the least formalized disciplines of the humanities, such as media, television and film studies and art history? In this article I h...

In a previous issue of this magazine [Tijdschrift voor Historische Geografie, 2/2017], Gert Eijkelboom and Gerrit Vermeer criticized the claim of professor of art history Frans Grijzenhout, who indicated Vlamingstraat 40-42 in Delft as the location of the famous painting The Little Street (ca. 1658) by Johannes Vermeer. Eijkelboom and Vermeer doubt...

Looking is a prerequisite for all scholars who investigate visual artifacts from history – like photography, paintings, film, architectural drawings, prints and advertising. But in order to know what one is seeing, one must have concepts to be able to compare similar and simultaneous images. A disciplined approach therefore requires a reflection on...

The thought that marriage is primarily a straitjacket for women has been widely accepted thanks to the second feminist wave. Since the 1970s, many historians have tried to confirm and popularize this idea. For the Netherlands, it is now beyond doubt that the source of this evil must be sought in the seventeenth century. Moralistic literature by Jac...

Originally in Dutch, published in 2012

The manuscript was accepted on 22 June 2018 and published on line 14 August 2018 by the Journal of Language and Politics, 1–5. This article will later be assigned to an issue. It is available to the current subscribers at: http://doi.org/10.1075/jlp.18037.de This review is under copyright: the publisher should be contacted for permission to re-us...

The idea of Dutch domesticity is deeply rooted in our imagination. The Dutch household of the burgher, the tidy housewife and the orderly 17th-century house from the Golden Age all come to mind. Dutch genre paintings seem to represent this cosiness par excellence and we often believe that these paintings provide a glimpse into everyday reality and...

Kwalitatief goede verbeelding tovert een verzonnen wereld voor die overtuigt, die de kijker emotioneel raakt en hem daarmee in zekere zin zelfs transformeert. Fictie die dus letterlijk 'ver-maakt', zoals sprookjes, romans en schilderkunst al eeuwenlang doen. Wil een televisieserie als (politieke) verbeelding werken, dan komt het aan op betrokkenhei...

Er is een sluipende politisering van het openbare leven gaande. Mocht deze zich doorzetten, dan zal dat vroeg of laat het einde van ons klassieke onderscheid tussen feit en fictie zijn.

The image as historical source. Contemplation in response to recent research on The Little Street by Vermeer. In a previous issue of this magazine [Tijdschrift voor Historische Geograpie], Gert Eijkelboom and Gerrit Vermeer criticized the claim of professor of art history Frans Grijzenhout, who indicated Vlamingstraat 40-42 in Delft as the location...

Dubbelbespreking: Arnold Heumakers, De esthetische revolutie. Hoe Verlichting en Romantiek Kunst uitvonden [Boom 2015] en Peter Henk Steenhuis en René Gude, Door het beeld. Door het woord [ISVW 2015]

Review of two recent publications by cultural historians on image and imagination.

Pilot study commissioned by Nicole Bogers, national director of CTER [contra-terrorism, extremism and radicalization of the Dutch National Police]

De zwarten tegen de witten. Waar is de vleeskleurigheid gebleven? Kijken we nog wel? Worden we gedwongen, ook in het alledaagse leven, partij te kiezen voor of tegen een bepaalde kleur? Waarom de door hoogopgeleide ‘zwarten’ opgelegde en door hoogopgeleide ‘witten’ gesanctioneerde kleur-discriminatie evengoed een vorm van racisme is

On September 21th 2012, a sweet sixteen party in Haren (a Dutch village), announced on Facebook as PROJECT X Haren, turned into a riot in which youngsters clashed with the police. The blame was put on the film PROJECT X (2012) that would have inspired adolescents to become aggressive and violent. However, like other adolescent comedies, this movie...

Since the time of Adam Smith, scholars have tried to understand the role moral sentiments play in modern life, an issue that became especially urgent during and after the 2008 global financial crisis. Previous explanations have ranged from the idea that modern society is built on moral values to the notion that modernization results in moral decay....

BOOK REVIEW of The Technical Image: A History of Styles in Scientific Imagery. Horst Bredekamp, Vera Dünkel & Birgit Schneider (eds), University of Chicago Press, 2015. 208 pp., 92 b&w and 93 col. illus, cloth, $50.00. ISBN: 9780226258843

De ambitie om aan recht en literatuur ook films en tv-series toe te voegen, kan verschillend worden ingevuld. Wij menen dat de lat hoog moet liggen: juridische kijkervaring combineren met narratieve en met filmwetenschappelijke analyse. Deze methode is weliswaar intensief, maar vergroot de werkelijk toegevoegde waarde van de verbeelding voor het re...

Wat is een beeld? Hoe kijken we? Vragen die worden opgeroepen bij het bekijken van een beeldformatie – want wat zien we eigenlijk? We herkennen waarschijnlijk onderstaande meisjes uit het beeldarchief, maar of we de formele verschillen en de verschillende (esthetische, maatschappelijke) gevoelens die deze beelden oproepen ook (h)erkennen en kunnen...

Referenties bij BEELDOPVATTINGEN IN NL. EEN KLEINE EPISTEMOLOGIE VAN HET EUROPESE BEELDBEGRIP

CULTUREEL VACUÜM OF VERZADIGD DOMEIN? Publieke ruimte speelt een belangrijke rol in het debat over multiculturalisme, de islam en de omgang tussen moslims en Nederlanders. Wat is de aard van de openbare ruimte in Nederland en wat rekenen we daartoe? Zichtbaarheid als factor wordt daarbij zelden apart onder de loep genomen. Dat is vreemd, omdat jui...

In our modern, secularized world, we are surrounded by images of Jesus, from classical works of art to cartoons. Films about Jesus form a special category. Theologians usually look at Jesus' role and message in the film's story, and compare it to the Bible as a source. Film analysis on the other hand, starts from the film itself and tries to establ...

In de huidige beeldcultuur speelt de persfotografie een geheel eigen rol. Het zijn tegenwoordig wellicht niet meer de meest bekeken beelden, maar ze vormen als categorie toch een belangrijke graadmeter van de publieke voorstellingswereld. Wat doen beelden ons die we vanuit de ooghoek waarnemen? Een vraag naar aanleiding van een persoonlijke verzame...

Nummer 44 (2013) van De Groene Amsterdammer bevat een neerslag van wat zo'n 100 Nederlandse universiteitsmedewerkers vinden van de toekomst van hun eigen vakgebied (p.30-57). Veel hoogleraren, een paar instituutsbestuurders, directeuren, een enkele UHD en een handvol onderzoekers, allen werkzaam binnen de geesteswetenschappen. Het is deel drie gewi...

Airports look alike all over the world. Schiphol has conformed to the patterns of the airport, but its unique design makes it stand out. Megastructure Schiphol looks into the history of the Netherlands' most famous national airport and its sophisticated appearance. Schiphol has grown in fits and starts as a result of ever-expanding traffic in frei...