Hans Van der Wouden

• Erasmus University Rotterdam

U leest een artikel waarin verslag wordt gedaan van een gerandomiseerd onderzoek (randomised controlled trial- RCT) naar het effect van een nascholingsprogramma over de NHG-Standaard CVRM op patiëntenuitkomsten (bloeddruk, roken, BMI). In de methodeparagraaf stuit u op het woord ‘clusterrandomisatie’. Wat is dat, en waar moet u op letten bij een de...

Veel oudere vrouwen hebben een verzakking die gepaard gaat met klachten. Groningse onderzoekers gingen na of spieroefeningen helpen. Vrouwen van 55 jaar en ouder die bekkenbodemspieroefeningen kregen meldden na 3 maanden minder klachten dan de vrouwen bij wie werd afgewacht. Over de betekenis van deze uitkomsten valt te twisten.

Bijna de helft van de randomised controlled trials in de chirurgie wordt voortijdig gestaakt, of de uitkomsten van de RCT’s worden niet gepubliceerd. Dit lijkt zonde van het geld, en schept onduidelijkheid over de representativiteit van het gepubliceerde onderzoek. Zou het met het huisartsgeneeskundige onderzoek beter gesteld zijn?

CATS, critically appraised topics, proberen een evidence-based antwoord op een praktijkvraag te krijgen.

PEARLS bieden de lezer bruikbare wetenschap voor de werkvloer, op basis van de Cochrane Database of Systematic Reviews.

Auteurs van systematische reviews die zelf ook trials hebben uitgevoerd op het onderzochte gebied hebben verschillende, soms strijdige, belangen. Op zoek naar oplossingen.

‘Systematische preventie van hart- en vaatziekten in de huisartspraktijk is niet zinvol.’ Aldus de titel van een beschouwing van de hand van Boot en Meijman. Het stuk verscheen in augustus 1999 in H&W in reactie op het programma Preventie Maatwerk van LHV en NHG.

Een patiënte met knieartrose vraagt u of glucosamines haar zullen helpen. In de NHG-Standaard Niet-traumatische knieproblemen bij volwassenen staat dat dit een optie is, maar dat het therapeutische effect onvoldoende is aangetoond. De evidence voor dit advies is van het hoogste niveau, er wordt verwezen naar een systematische review van de Cochrane...

Ook mensen met een voedselallergie willen wel eens buiten de deur eten. Maar aan welke risico’s stellen zij zich bloot? In Engeland is dit onderzocht, met verrassende resultaten.

Brouwer ML, Rietmeijer-Mentink M, Sprong H, Van der Wouden JC, Bindels PJE. Tekenbeet: dilemma’s in de huisartsenpraktijk. Huisarts Wet 2013;56(7):… Tekenbeten komen geregeld voor en naar schatting bezoekt een op de vijftien mensen die een tekenbeet hebben opgelopen hun huisarts. In 2009 betrof het in Nederland 93.000 consulten, hetgeen een verdrie...

Samenvatting Schreuder F, Bernsen RM, Van der Wouden JC. Vitamine D bij pijn van het bewegingsapparaat. Huisarts Wet 2013;56(7):310-3. Doel Veel niet-westerse allochtonen komen bij hun huisarts met chronische of recidiverende aspecifieke pijn van het bewegingsapparaat. Wij onderzochten het effect van vitamine-D 3 -suppletie op de klachten in dez...

Het is bekend dat publicaties van onderzoek waarbij de farmaceutische industrie betrokken is, gunstiger resultaten laten zien dan ander onderzoek. Een recente update van een Cochrane- review concludeert dat dit nog steeds het geval is, ondanks de toegenomen aandacht voor dit probleem en de komst van trialregisters.

Regelmatig ziet de huisarts patiënten met een bijtwond, met name tijdens de dienst. De triagewijzer geeft aanwijzingen voor urgentie en beleid. Maar wat te doen wanneer de beet afkomstig is van een minder gebruikelijke diersoort?

Een recent verschenen rapport van de Gezondheidsraad brengt de nadelige effecten in kaart van het werken aan een beeldscherm. Die effecten worden vooral gevonden op hand en polsen, schouders, en nek. Langer werken geeft meer kans op klachten. In Europa loopt Nederland voorop als het gaat om het percentage computergebruikers. Zowel op het werk als t...

Samenvatting Elshout G, Kool M, Van der Wouden JC, Moll HA, Koes BW, Berger MY. Antibiotica bij kinderen met koorts. Huisarts Wet 2013;56(2):58-61. Inleiding Huisartsen schrijven vaak antibiotica voor aan kinderen met koorts. Patiëntkenmerken en symptomen die gerelateerd zijn aan antibioticavoorschriften geven zicht op de overwegingen van de huis...

Elke praktijkondersteuner wordt wel eens geconfronteerd met een vraag naar aanleiding van een patiëntencontact waarop hij het antwoord niet weet. Evidence based medicine leert ons dat je dan op zoek moet naar zo sterk mogelijk actueel bewijs. Als je in Pubmed naar onderzoek gaat zoeken, welk type bewijs heb je dan nodig bij welke vraag?

Artsen zien regelmatig bijwerkingen van de geneesmiddelen die ze hun patiënten voorschrijven, maar het melden van deze bijwerkingen bij de landelijke instanties laat te wensen over. Vergelijkend onderzoek laat zien dat een praktijkgeoriënteerde training tijdens de huisartsenopleiding helpt.

Achtergrond Peters-Veluthamaningal C. Hoe effectief zijn injecties met corticosteroïden bij hand- en polsklachten? Huisarts Wet. 2010;53(4):218-25. Achtergrond Hand- en polsklachten komen veel voor en worden meestal behandeld door de huisarts zelf. Daarvoor staan hem advies en voorlichting ten dienste, lokale of orale analgetica, oefentherapie,...

Doel: Inventariseren van kennis, opvattingen en werkwijze van huisartsen ten aanzien van kinderen met obesitas. Methode: Online vragenlijst aan huisartsen, met 25 vragen over kennis, attitude, gedrag en barrières ten aanzien van kinderen met obesitas. Resultaten: 333 huisartsen vulden de vragenlijst in. Het diagnosticeren van obesitas wordt meer al...

Middenoorontsteking is vervelend, in de eerste plaats voor de patiënt – meestal een kind –, maar ook voor de ouders. Het zou mooi zijn als er een goedkope interventie is die de aandoening voorkomt. In een recent gepubliceerde Cochrane-review zetten Canadese onderzoekers de evidence op een rijtje voor de effectiviteit van xylitol. Deze natuurlijke v...

Edzard Ernst is hoogleraar Complementary Medicine in Engeland en al jaren bezig om de zin en onzin van alternatieve geneeswijzen in kaart te brengen. Speciaal voor huisartsen zette hij de belangrijkste dwalingen van de alternatieve geneeswijzen op een rijtje.

Onderzoekresultaten kunnen elkaar tegenspreken, aanvullen of opheffen. Casus: het hebben van een partner, de kans op een myocardinfarct en tijdig hulp zoeken.

Onderzoek dat niet wordt opgeschreven en niet onder een breder publiek wordt verspreid zal altijd onbekend blijven, en is daarmee gelijkwaardig aan onderzoek dat nooit is uitgevoerd.

Welke student wordt huisarts? Canadese onderzoekers volgden een cohort van ruim 2000 medisch studenten vanaf het eerste jaar van hun opleiding tot het voltooien ervan. De studenten ontvingen vragenlijsten over carrièrekeuze, attitude ten opzichte van de praktijk en over hun demografische kenmerken. Van de ruim 1500 studenten van wie volledige gegev...

Differentiaaldiagnostisch zijn Parkinson- achtige klachten een uitdaging. Een adequate diagnose is van belang om de patiënt goed te kunnen adviseren. Onderzoekers van de afdeling Neurologie van de Radboud Universiteit in Nijmegen gingen na of het nog kunnen fietsen een bijdrage levert aan die diagnose.

Context Ruim 200 virussen veroorzaken influenza-achtige ziektebeelden (koorts, hoofdpijn, (spier)pijn, hoesten en loopneus). Daarvan wordt 7 tot 15% veroorzaakt door influenza. Influenza duurt ongeveer 3 dagen, de nasleep kan echter veel langer zijn. Complicaties van influenza zijn vooral van respiratoire aard; ernstige complicaties en ernstig ziek...

Nederlandse huisartsen behandelen wratten het meest met vloeibare stikstof. Dit lijkt niet in overeenstemming met de evidence. journaalbericht-wratten

Krul M, Van der Wouden JC, Schellevis FG, Van Suijlekom-Smit LWA, Koes BW. Acute niet-traumatische heupafwijkingen bij kinderen. Huisarts Wet 2010;53(10):529-32. Achtergrond Acute niet-traumatische heupafwijkingen bij kinderen kunnen het gevolg zijn van een onschuldige coxitis fugax, maar de onderliggende aandoening kan ook ernstiger zijn, zoals de...

Groen EJ, Van der Wouden JC, Bindels PJE. Antipsychotics: watch out for metabolic side effects. Huisarts Wet 2010;53(9):504-7. Five months after starting clozapine, a 38-year-old woman developed symptoms of fatigue and dry mouth. Her general practitioner initially thought that the symptoms were a temporary side effect of the antipsychotic, but late...

Molluscum contagiosum, of waterwratjes, is een huidaandoening die gepaard gaat met papels en meestal binnen enkele maanden spontaan geneest. De incidentie van molluscum contagiosum (ICPC-code S95) op het spreekuur van de huisarts is voor alle leeftijden huid (aandoening)-kleine kwalen-waterwratjes

Verwoerd JH, Duinkerken A, Van der Wouden JC. Jeugd-ggz: problemen rond verwijzen en communicatie. Een kwalitatief onderzoek onder Rotterdamse huisartsen. Huisarts Wet 2009;52(5):236-40. Doel De laatste tijd is er veel publiciteit rond de jeugd-geestelijke gezondheidszorg (jeugd-ggz) en jeugdzorg, vooral over wachttijden, samenwerking, communicati...

The Dutch mental health system for young people 'comprises several organizations and services, the most important being Youth Mental Health Care (leugd GGZ) and the Youth! pare Agency (Bureau Jeugdzorg). General practitioners (GPs) refer children with suspected mental health problems to a youth care agency, which is responsible for referring, if ne...

Inhalatiecorticosteroïden (ICS) zijn al jaren de belangrijkste vorm van onderhoudsbehandeling bij astma. De ontsteking wordt geremd, luchtwegsymptomen nemen af, de longfunctie verbetert en uiteindelijk is er bij normale dosering geen effect op de eindlengte van kinderen. astma-import-inhalatiecorticostero‹den-kinderen

Maanden achter elkaar gaat het goed. Aardige mensen, geen onvertogen woord. Maar dan is het opeens weer mis. Veel geschreeuw en gescheld, gegooi met deuren, rumoer tot diep in de nacht. Soms moet de politie eraan te pas komen. Als de rust is weergekeerd, wordt de schade opgenomen, een ruitje gerepareerd, beschadigd meubilair op straat gezet. Zij ga...

Uijen JHJM, Van Duijn HJ, Kuyvenhoven MM, Schellevis FG, Van der Wouden JC. Kinderen met hoesten, keelpijn en oorpijn: wie raadpleegt de huisarts? Huisarts Wet 2008;51(13):663-8. Inleiding Luchtwegklachten als hoesten, keelpijn en oorpijn komen bij kinderen vaak voor en gaan meestal vanzelf over. Toch raadplegen veel (ouders van) patiënten hiervoo...

Monteny M, Berger MY, Van der Wouden JC, Broekman BJ, Koes BW. Triage van kinderen met koorts op de huisartsenpost: wat bepaalt of er een consult volgt? Huisarts Wet 2008;51(13):646-51. Inleiding Ernstige infecties komen weliswaar weinig voor bij kinderen, maar wanneer ouders de huisartsenpost bellen omdat hun kind koorts heeft, zal de huisarts dat...

Engelse onderzoekers analyseerden video-opnames van spreekuurcontacten met kinderen van 6 tot 12 jaar en hun begeleidende ouder of verzorger. De kinderen zeiden meestal niet veel: slechts 5% van alle verbale uitingen tijdens het consult waren van het kind afkomstig.

Een experiment in een Amerikaanse kinderartsenpraktijk laat zien dat honing helpt tegen hoest. Ruim honderd kinderen (2-17 jaar) die bij de dokter kwamen met hoestklachten die niet gerelateerd waren aan een behandelbare aandoening, werden gerandomiseerd over drie armen: boekwijthoning, dextromethorfan of helemaal niets. Uitkomstmaat was het verschi...

Van der Wouden JC, Blankenstein AH, Huibers JH, Van der Windt DAWM, Stalman WAB, Verhagen AP. De wet van Lasagna. Problemen bij het werven van patiënten voor onderzoek in de huisartsenpraktijk. Huisarts Wet 2007:50(13):650/5. Achtergrond De laatste decennia is het onderzoek in de huisartsenpraktijk sterk toegenomen, maar het werven van patiënten g...

Dokters, verpleegkundigen en praktijkondersteuners maken in hun dagelijks werk voortdurend keuzes. Welk medicijn kies ik voor deze patiënt? Wat betekent deze bloedsuikerwaarde voor mijn beleid? Wanneer wil ik deze patiënt terugzien? Dergelijke keuzes komen niet uit de lucht vallen, maar zijn gebaseerd op wat men geleerd heeft, de richtlijnen van de...

Otters H, Van der Wouden JC, Schellevis FG, Van Suijlekom-Smit LWA, Koes BW. Verwijzing van kinderen naar de specialist: een vergelijking tussen 1987 en 2001. Huisarts Wet 2006;49(7):348-53. Achtergrond Hoewel huisartsen regelmatig kinderen verwijzen naar een medisch specialist, is er maar weinig gedetailleerde informatie beschikbaar over het patr...

Background: Although GPs regularly refer children to a medical specialist, there is little detailed information available on the pattern of referrals and still less on developments over time. Aim: To uncover the pattern of referrals of children aged from 0 to 17 years and to compare the pattern in 2001 with that in 1987. Study design: An analysis o...

eval; er is een nieuwe paragraaf 2.3.5 over voorzetseluitdrukkingen; de sectie (2.4.4) over complementen binnen her nominale domein is uitgebreid met een passage over complementen bij niet-verbale nomina; paragraaf 5.1 over discourse-markeerders is uitgebreid met extra voorbeelden; er is een nieuwe paragraaf 5.4 over de behandeling van anakoloeten...

Doel Impetigo is de meest voorkomende huidinfectie bij kinderen. Wij toetsten de hypothese dat fusidinezuur het behandeleffect van alleen desinfectie met povidonjood niet verbetert. Opzet Gerandomiseerd placebogecontroleerd onderzoek. Alle kinderen werden behandeld met povidonjoodshampoo en gerandomiseerd naar behandeling met fusidinezuurcrème of m...

Shared care is the situation in which physicians jointly treat the same patient. Shared care may occur with elderly patients suffering from several health problems, patients with chronic disorders such as diabetes, mellitus, obstructive pulmonary diseases, or cardiological disorders. For a number of health problems, including diabetes, shared care...

Introduction: Abdominal pain in children is a challenging complaint for general practitioners. After ruling out an acute organic reason for the pain he has to manage the non-specific or non-organic abdominal pain. From research performed in secondary and tertiary care and from cross-sectional surveys, we know that non-specific abdominal pain is a w...