Franciszek Czech

• Professor
• Jagiellonian University

Republika Filipin jest jednym z szesnastu państw świata zamieszkanym przez ponad sto milionów ludzi. Do tej pory jednak społeczeństwo, kultura, polityka i historia tego kraju nie stały się – jak zresztą cały obszar Azji Południowo-Wschodniej – intensywnie eksplorowanym przedmiotem badań polskich naukowców. Tymczasem Filipiny warte są lepszego pozna...

The chapter examines links between populism and conspiracy theories in the rhetoric of Rodrigo Duterte, the former president of the Philippines. In the first part, populist traditions and tendencies in the Philippines are outlined and the sources of their popularity are examined. Subsequently, Dutertismo, or Duterte’s rhetoric, is discussed as “hyb...

Raport powstał jako próba odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu obecne w przestrzeni narracje spiskowe związane z pandemią COVID-19 oraz rosyjską agresją na Ukrainę w 2022są przez obywateli uznawane za wiarygodne i akceptowane jako prawdziwe albo przynajmniej prawdopodobne. Podstawę raportu stanowią badania sondażowe zrealizowane na reprezentatywn...

Celem artykułu jest wykazanie, że kategorie legend miejskich oraz fałszywych wiadomości mogą znaleźć zastosowanie w badaniach nad relacjami międzykulturowymi. W pierwszej części przybliżono, czym są legendy miejskie i fałszywe informacje na tle innych problematycznych narracji, takich jak teorie spiskowe, panika moralna i makroplotki. Drugą część s...

Religion and democracy are not only social institutions but also objects of attitudes. This article focuses on conspiracy thinking and its links with attitudes toward religion and democracy. Due to its contextual character, the study is limited to Poland and the article intends to report the data on the subject from surveys conducted in this countr...

Do symptomatycznych cech dyskursu publicznego okresu pandemii COVID-19 – zarówno w Polsce, jak i w innych krajach – należy wielokrotnie powtarzane stwierdzenie, że aktualna sytuacja sprzyja szerzeniu się fałszywych informacji i teorii spiskowych. Fakt, że w przestrzeni publicznej dostrzega się takie zjawisko, stanowi impuls do podjęcia badań, które...

Artykuł dotyczy specyfiki separatyzmu w państwach postkolonialnych. Byłe kolonie borykają się współcześnie z najpoważniejszymi zbrojnymi konfliktami separatystycznymi. Wyrazistym przykładem jest trwający już niemal pół wieku konflikt muzułmańskich separatystów z rządem Republiki Filipin, byłej kolonii Hiszpanii i Stanów Zjednoczonych. W innych pańs...

Artykuł dotyczy specyfiki separatyzmu w państwach postkolonialnych. Byłe kolonie borykają się współcześnie z najpoważniejszymi zbrojnymi konfliktami separatystycznymi. Wyrazistym przykładem jest trwający już niemal pół wieku konflikt muzułmańskich separatystów z rządem Republiki Filipin, byłej kolonii Hiszpanii i Stanów Zjednoczonych. W innych pańs...

Artykuł ma trzy płaszczyzny: metodologiczną, teoretyczną i empiryczną. Punktem wyjścia do refleksji metodologicznej jest charakterystyka trzech głównych nurtów badawczych prowadzonych w ramach dynamicznie rozwijających się interdyscyplinarnych badań nad teoriami spiskowymi. Na takim tle omówiona jest analiza zawartości treści jako metoda badawcza p...

Using data from a nationally representative survey in Poland, this study looks at the links between post-election attitudes, ideology and conspiratorial distrust toward the public sphere. The reference point is an argument made by Joseph Uscinski and Joseph Parent. They provide evidence that conspiracy theories are more popular among election loser...

An illustrated volume of essays/articles by Polish and Filipino scholars on the civil resistance movement in Poland and the Philippines in the years 1980-1990. The volume includes documentary photographs from the period and is written in Polish and English. This book, which is the first to make a comparative analysis of the democratization process...

Zbiór esejów napisanych przez polskich i filipińskich badaczy o ruchach solidarnościowych w Polsce i na Filipinach w latch 1980-1990. Książka, napisana w języku polskim i angielskim, zawiera zdjęcia dokumentalne i jest pierwszą książką porównawczą historii oporu obywatelskiego oraz procesu demokratyzacji Polski i Filipin. Książka została projektowa...

Artykuł ma dwa główne cele-teoretyczny i empiryczny. Na po-ziomie teoretycznym jest on próbą wykazania związków między kulturą polityczną i narracjami spiskowymi. Aby zrealizować ten cel w pierwszych trzech częściach artykułu omówione zostało pojęcie kultury politycznej, wprowadzono kategorię krytycznego obywatela zaproponowaną przez Pippę Norris i...

Po przeczytaniu książki uważam, że jest to praca bardzo interesująca i ważna co najmniej z dwóch powodów. Po pierwsze dotyczy zagadnienia, które coraz częściej nurtuje nie tylko polityków, ale także środowiska naukowe, jest gorącym tematem i w polityce i w jej interpretacjach, jest więc ważnym intelektualnym wkładem Autora w rozwój refleksji i bada...

Antologia Struktura teorii spiskowych wypełnia zauważalną lukę w rodzimej literaturze przedmiotu. Daje ona mianowicie szansę polskiemu czytelnikowi zapoznania się z oryginalnymi, nierzadko już klasycznymi, jak też najnowszymi, a przede wszystkim poznawczo znakomitymi tekstami zachodnich badaczy teorii spiskowych. Książka ta może wnieść ożywczy powi...

Each conflict is dynamic and complex. Th e strife over the status of Mindanao Island and the Sulu Archipelago as well as Palawan Island has its origin in events predating the independence of the Philippines in 1946. Th e conflict itself has lasted for a couple of decades and within that time different phases can be distinguished. Th e intensity and...

W pierwszej części artykułu przedstawiona została geneza konfliktu na południu Filipin. Następnie, bardziej szczegółowo, ukazana została złożoność sytuacji politycznej w regionie na początku XXI wieku. W trzeciej części staram się zwrócić uwagę na międzynarodowy kontekst działalności ruchu Moro i odnioszę się do twierdzenia, że Filipiny stanowią dr...

Fragment książki Koszmarne scenariusze. Socjologiczne studium konstruowania lęku w dyskursie globalizacyjnym. Przedstawiony rozdział stanowi próbę konceptualizacji emocji jako kategorii socjologicznej i politologicznej. W pierwszym podrozdziale ukazany został społeczny charakter emocji. Drugi podrozdział podejmuje kwestię specyfiki lęku/strachu na...

Celem artykułu jest omówienie związków populizmu i teorii spiskowych. Główna teza tekstu sprowadza się do twierdzenia, że przekonanie o istnieniu teorii spiskowych prowadzi do poparcia populistycznych programów politycznych. Innymi słowy populizm jest rozumiany jako (anty)ideologia wyrażająca brak zaufania do podmiotów działających w sferze publicz...