Francisco Dubert-García

Verified

Francisco verified their affiliation via an institutional email.

Learn more

Verified

Francisco verified their affiliation via an institutional email.

Learn more

• PhD
• Lecturer at University of Santiago de Compostela

This chapter presents a basic description of the inflectional morphology of the Galician language: gender, number and morphological classes in nouns and adjectives; the allomorphy of the definite article; the paradigms of pronouns and determiners (including their allomorphic alternations and their contractions with the word forms of other lexemes);...

Based on toponymic data, Joseph-Maria Piel established a linguistic area, the Gallaecia Magna, which he considered the territory where Galician and Portuguese were born. This region occupied a wide coastal belt extending, approximately, from Aveiro (Portugal) to Xixón (Asturias). Interestingly, nowadays the Easternmost part of this territory speaks...

A expresión da 2ª persoa de singular do pasado perfectivo de indicativo (o conxunto de formas descendentes do sufixo verbal latino -ISTĪ) presenta no noroeste ibérico unha gran riqueza dialectal, pois sucesivas mudanzas lingüísticas causadas por fenómenos lingüísticos diacrónicos de diversa índole foron creando ó longo do tempo unha considerable va...

This study examines the correspondence between the borrowability indices from the Loanwoard Typology (LWT) project and Castilianization indices from the Atlas Lingüístico Galego (ALGa) across seven semantic fields. To this end, we identified all Castilianisms in the ALGa and conducted a quantitative analysis to compare these indices. Results obtain...

Charla para o ensino medio

Variation in verbal number and person morphs in Galician, Portuguese, and Asturian-Leonese.

http://hdl.handle.net/10347/33077 Creo que cos datos expostos podemos ver que, efectivamente, as falas constitutivas do noroeste da Península Ibérica, adscritas a linguas históricas diversas, intercambian e intercambiaron trazos ó longo da súa historia. Non son, pois, entidades illadas nin estáticas. Estes intercambios de sons, morfos, palabras, c...

El asturleonés, el gallego y algunos dialectos del portugués del noreste se caracterizan por presentar un radical fa- en la 2SG, 3SG y 3PL del Presente de Indicativo y en la 2SG del Imperativo del verbo facer/fazer/faer/fer. Estas formas aparecen también en las mismas personas del Presente de Indicativo del aragonés y del catalán (aunque no en la 2...

Minicurso que pretende mostrar o lugar do galego entre as linguas que o circundan.

Evolucionou o galego en ”estado salvaxe”? É conservador? Non tivo "apetencia para a innovación"? Está a súa evolución tan profundamente determinada polo castelán? As falas do no norte, constitutivas, non intercambian trazos entre si? Explícase a historia do galego basicamente coma unha lingua atrapada, reprimida, cuberta polo castelán? En definitiv...

Neste traballo pretendo analizar a obra dialectolóxica de Ricardo Carvalho Calero. Prestarei atención a como elaborou a súa proposta de clasificación das modalidades do galego e ós seus presupostos teóricos. Esta reflexión non ten un mero valor historiográfico local, senón que oculta importantes problemas teóricos previos á realización de investiga...

A principios de los años 60 del siglo XX existía una conciencia clara y generalizada sobre el profundo desconocimiento acerca del gallego popular; la mayoría de las gramáticas eran normativas y técnicamente poco eficientes. En el año 1962 apareció el primer volumen del ALPI, con datos del gallego popular recogidos a mediados de los años 30; esta pu...

Neste traballo pretendo analizar a obra dialectolóxica de Ricardo Carvalho Calero; en concreto, voume centrar na súa proposta de clasificación das variedades dialectais do galego. Para iso, presentarei, en primeiro lugar, a súa visión do galego como lingua unitaria: aínda que presenta variación dialectal, non contén dialectos no seu interior, senón...

No mundo existen na actualidade máis de 6000 linguas que son faladas por comunidades que viven en 195 países recoñecidos internacionalmente. En consecuencia, contra unha visión que propugna o monolingüismo como normalidade lingüística, resulta obrigado concluír que o contacto de linguas e variedades non é unha anormalidade, senón que é un feito ine...

Os dialectólogos galegos adoitan negar que o galego conteña no seu seo dialectos e interpretan esta ausencia como mostra da súa unidade. Con todo, estes investigadores agrupan as diversas falas en entidades que poden denominar bloques, áreas ou modalidades. Neste traballo analízase como os dialectólogos galegos establecen a unidade do galego, organ...

The quantitative analysis of linguistic data has been used in variational linguistics to reveal relationships between varieties and distribution patterns of linguistic variants that have often been hidden from traditional methodologies. This research approach helps to understand the spatial organization of varieties in a more comprehensive way, as...

Nesta contribución, eu voume centrar no contexto de creación da obra máis ca na análise da obra en si, pois xulgo que entender o contexto permitirá entender e valorar ponderadamente (i.e., con mente ponderada) o traballo como gramático de don Ricardo. Destarte, non serán obxecto de estudo nin o modelo gramatical da GEGC, nin as súas propostas norma...

In this work, I will defend a dialectology based on the study of the extension of individual linguistic items, against another vision that groups local varieties into supralocal entities like dialectal blocks or languages. The former orientation considers geolinguistic areas as open and relative entities; it seeks the items shared by different vari...

Defendo unha dialectoloxía baseada no estudo de fenómenos lingüísticos individuais e que evita trazar fronteiras entre dialectos, bloques dialectais ou linguas.

Pretendo mostrar como se percibe na gramática histórica galega a posibilidade de que certos fenómenos que caracterizan o galego estean relacionados co contacto. ¿Como as actitudes de cara ó contacto poden influír na explicación lingüística?

http://hdl.handle.net/10347/33662 Galician has been in contact with Spanish since the very origins of both languages. Galician and Spanish are strongly structurally, genetically and typologically related. As the intensity of the contact has been growing and the number of bilingual speakers has been steadily increasing along the 20th century, more a...

Reflections on the romance geolinguistic continuum of the northwestern corner of the Iberian Peninsula.

O presente volume recolle unha escolma de catorce contribucións que desenvolven diferentes aspectos da mudanza gramatical e a variación lingüística en galego, portugués europeo e brasileiro. Todas as achegas teñen a súa orixe en comunicacións presentadas no III Congreso Internacional de Lingüística Histórica, reunido na Universidade de Santiago de...

Saco Arce escribiu a súa gramática dentro dun marco coñecido como Gramática tradicional; este marco foi substituído tardiamente en Galicia polo estruturalismo, que non apareceu ata finais dos anos 60 do século XX. Ora ben, estar escrito neste marco teórico non torna esta gramática nin menos valiosa, nin menos rigorosa. Neste traballo pretendo comez...

This is a dialectometrical, quantitative, analysis of the indices of similarity between the standard variety of Galician and the dialectal data of 167 locations taken from the Altas Lingüístico Galego.

http://publicacions.iec.cat/repository/pdf/00000243/00000014.pdf Este artigo pretende chamar a atención sobre a existencia dalgúns fenómenos dialectais que mostran a existencia dunha área xeolingüística galego-asturiana (que inclúe o Baixo-Minho portugués) que xa ten a súa orixe no mesmo momento da romanización. De feito, retómase a noción xeo-hist...

Dentro da lingüística estrutural é común o axioma de que se pode (debe) realizar unha descrición lingüística sincrónica dunha variedade ignorando o cambio continuo a que esta se ve sometida. Fundaméntase este axioma na oposición metodolóxica saussureana entre diacronía e sincronía. Saussure é pai desta dicotomía, pero tamén doutras que foron preter...

p> Este traballo pretende ser unha revisión histórica dos estudos que se teñen realizado sobre a morfoloxía e a sintaxe do galego. Ora ben, o obxectivo da presente contribución é ofrecer unha panorámica das liñas mestras da produción gramatical galega, non unha prolixa enumeración de traballos publicados ata o presente. Tras analizar o atraso histó...

This book is as an essential tool for both Romance linguists and general linguists which brings together leading recent international scholarship in individual Romance varieties and from different theoretical frameworks and approaches, showing how each may cast new and necessary light on the other. It offers a detailed structural treatment of all t...

Charla para dar nos institutos de bacharelato. Talk at some highchools

http://www.publicacions.ub.edu/revistes/dialectologiaSP2016/ The essential objective of dialectology, and especially geolinguistics, is the study of spatial linguistic variation, special relevance being given to the presentation of results through cartographic representations. The methods of geolinguistic data analysis focused for a long period on...

O objetivo geral do projeto Contacto e câmbio linguístico em galego é determinar as consequências do contacto entre variedades no galego atual e analisar a sua relação com as mudanças linguísticas que se têm produzido ao longo das últimas décadas. Para conseguirmos este objetivo realizar-se-á uma análise da documentação de língua oral de distintas...

Simplificacións e complicacións na gramática do galego asociadas ó seu contacto co castelán

https://dspace.usc.es/handle/10347/13343

Analízanse os procesos de cambio e variación na forma do artigo definido en galego desde a Idade Media ata a actualidade.

A forma de palabra correspondente ó artigo definido galego é átona. A súa posición na sintaxe está regulada por criterios sintácticos e é produto da historia. Dado que é átono, debe apoiarse noutra palabra tónica, o seu hospedeiro fonolóxico, da que, en principio, se transforma nun clítico. Como mostra Dubert (2014), o artigo é un clítico ditrópico...

The Galician definite article seems to be a case of a ditropic clitic which, phonologically, attaches to the preceding word while maintaining direct, constitutive syntactic relations with following words. The article has three allomorphs whose selection is conditioned by the ending of the preceding word. In this paper I study the historical origins...

The word-forms corresponding to the 1SG.IND.PRT.PRF of regular Galician verbs of the 2nd and 3rd conjugations (batín ‘beat’ and partín ‘split’, respectively) end in a nasal consonant that does not exist in Standard Portuguese, Asturleonese and Spanish (batí and partí). In central and southern dialects of European Portuguese, the corresponding word-...

Maiden (2001) identified the properties of coherence and convergence in the perfect stems of Galician, Portuguese and Spanish irregular verbs. Coherence is responsible for analogical levelling. Convergence is responsible for the tendency shown by the irregular perfect roots of different lexemes to share morphological similarities. In this paper, I...

Galicia has traditionally been considered a community without yeismo. Galician has a lateral palatal segment in its inventory, a fact that contributes towards the maintenance of this sound in Galician Spanish. The current work shows that this belief is mistaken: the Spanish spoken in Galicia is yeista, as most Galician dialects. The presence of the...

En este trabajo se propone una descripción de la posición del acento en las formas de palabra del verbo regular gallego. El marco teórico adoptado es la fonología funcionalista basada en el uso y de modelos ejemplares; esta fonología se fundamenta en el almacenamiento de las formas verbales más comunes, ya sean regulares o irregulares. Las formas,...

In this article, I will present the problems of elaborating a phonetic database for a dialectometrical study. I will show (1) how the abstractness which is necessary to create the database conditions the interpretation of the results, (2) the difficulties of classifying the data as phonetic, morphological or lexical from a synchronic point of view,...

It is admitted that the origin of the height of the radical vowel of Galician and Portuguese sigo ~ siga ‘I follow / I go on’ and cubro ~ cubra ‘I cover’ is problematic: the expected vowel in that context, through a regular phonological evolution, should be mid high, not high. Given the irregular origin of the high vowel in Galician, Portuguese and...

Verbal stress in Galician.

This work tries to show the problems that emerge by classifying the dialectal features shared by most than one language as pertaining only to one. In order to reach this goal, the romance results of the latin groups -INU and -ENU in the northwest of the Iberian Peninsula will be analysed from a geolinguistic point of view. The notions of supra-regi...

This paper explores the syntactic nature of gender in Galician nouns. Gender in Galician is neither a morpheme nor a kind of meaning, but an inherent morphosyntactic category whose function it is to establish agreement structures. This fact introduces gender into the syntactic representation of words, making it necessary to consider it an inflectio...

O traballo pretende demostrar como unha poesía de Curros Enríquez escrita nunha variedade hoxe considerada subestándar permite realizar reflexións filosóficas.

Usando a noción de clase fonoléxica, analízase a distribución da gheada e dos castelanismos con /x/ na fala de Santiago de Compostela

En este trabajo pretendo mostrar qué tipo de interferencias del castellano han penetrado en el gallego popular. Tras presentar las nociones de lengua, variedad lingüística e interferencia, intentaré estudiar la lengua popular comparando unas variedades con otras. Como consecuencia de este método se obtiene una mayor riqueza de datos, pues se puede...

The aim of this paper is to demonstrate the lexical character of the thematic vowel of Galician verbs. With this aim, first I will try to show that the thematic vowel lacks a primarily inflectional nature; second, that the inflectional uses of the thematic vowel are secondary and not distinct from the inflectional uses of the root vowels, so that t...

García / R. Mariño Paz (2004): "Áreas marxinais no mapa dialectal galego", en R. Álvarez / F. Fernández Rei / A. Santamarina (eds.): A lingua galega: historia e actualidade. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega / Instituto da Lingua Galega, vol. 4, 337-351. __________________________________________________________________________ You...

Unha das series de crenzas máis difundidas entre os lingüistas profesionais, lingüistas afeccionados e polemistas das cousas da lingua galega refírese ás influencias que a falta de cultivo literario e de uso oficial exerceron sobre o proceso de fragmentación xeolectal do galego ó longo dos Séculos Escuros. Neste breve estudio vou defender que afirm...

En §1 pretendo elaborar unha breve descrición dos contextos en que se pode producir a aparición da 2FA e dos procesos a ela asociados; en §2 tentarei mostrar os problemas de análise fonolóxica e morfosintáctica que levanta este elemento gramatical; tras presentar os meus presupostos teóricos, fundamentados na fonoloxía léxica e na fonoloxía prosódi...

Con esta contribución pretendo realizar unha breve reflexión historiográfica sobre o método que os nosos precursores no labor gramatical seguiron para explicar o sistema fonolóxico da lingua galega. Voume deter nas obras redactadas polos precursores da lingüística galega actual, i.e., as gramáticas que van desde a de Saco y Arce (1868) ata a de Car...

"With this survey, we have tried to contribute to the development of the Galician dialectology studies in two different (but complementary) ways: first, we claim to improve the vast knowledge which scholars have about dialectal variation in Galician; second, we claim to create new methods of description of dialectal variation in Galician, integrati...