Bart Wissink

City University of Hong Kong | CityU · Department of Public and International Affairs

With the rise of wealth inequalities, our cities are changing dramatically. This book critically discusses the role of the international super-rich in these transformations. Fourteen chapters by international experts reveal crucial aspects of the real estate investment practices of the super-rich; their social spaces in the city; as well as the dis...

In 1915 Robert Park penned his seminal paper “The City: Suggestions for the investigation of human behaviour in the city environment”. This essay provided an agenda for the Chicago School of Urban Sociology, which formed the basis of urban research for decades. Given that China’s urban centres now occupy the spotlight that once belonged to American...

This paper discusses the impact of the Spanish housing movement on policies regarding residential squatting of municipalist coalitions in Madrid and Barcelona. Combining literatures on social movement outcomes, new municipalism, and the importance of capitalism for social movement studies, we address the following research questions: How has the Sp...

In May 2022, we received an announcement from the Institute of Commoning (InCom-mons) introducing a "taster course" for its new Masters in Commons Administration (MCA). Bringing together an impressive group of scholars, activists, and organizers "who want to understand the world better in order to be able to change it," this initiative reflects a g...

When a deadly protein and its macroscopic effects began to parasite their way from East Asia to Europe and the rest of the world at the end of 2019, a new pandemic paradigm cast the global present under the hyper-mediated glare of an unfolding dystopia more than ever before. Now zoom into the specter of Hong Kong. Cue the spectacular skyline backdr...

一個致命的蛋白質與其顯微的效應在2019年底從東亞啟程，一路橫 掃歐洲和地球上每個角落，展開它們的瘋狂寄生之旅，從此出現了一 個新的全球疫情範式，將今日的世界拋向方興未艾的反面烏托邦發 出的超媒介眩光之下。現在把焦點推近附纏著香港的惡靈。鏡頭帶 到的背景，是原本耀眼壯觀，但因2019年反對《逃犯條例修訂草案》 （反送中）抗爭運動而顯得陰鬱黯然的天際線。接著再看到這個城市 裡頻頻上演的經過協商布局的歐威爾式（Orwellian）（譯註一）過渡與 轉移，再再令人瞠目結舌：就在香港特首林鄭月娥向她的北京同胞舉 杯慶祝香港「回到正軌」的同時，香港媒體接二連三被迫關停，公民 社會組織紛紛解散，大半民主派人士被捕入獄。

This chapter reflects on the increased importance of the cultural domain for politics and commerce. It builds on the realisation that culture has become a crucial tool for states and corporations alike, to maintain and expand their influence, by ‘selling’ images of society that align with state interests or consumption practices befitting the aims...

As part of a remarkable wave of perennial contemporary art events in Thailand, the Bangkok Biennial was organised for the first time in 2018. Without central curation or funding, the organisational strategy of this artist‐led, open‐access event was strikingly different from the state‐organised Thailand Biennale and the corporate Bangkok Art Biennal...

This is the English version of an introduction to the book 'Common Dissent: Art and Politics in the Age of Radical Appropriation, which was published in 2021 by the inappropriate BOOK CLUB.

In 2011 the 15 M movement occupied squares across Spain demanding true democracy. Four years later, bottom-up municipalist initiatives won the 2015 local elections in seven medium-size and large cities. In coalition with traditional parties, these initiatives formed new left-wing governments that incorporated former activists as mayors and councilo...

ทุกวันนี้ศิลปะจะมีบทบาทอะไรได้ ด้วยโครงสร้างอำนาจแบบปิตาธิปไตยที่หยั่งรากฝงั ลึกและการปรับโครงสร้างทางเศรษฐกิจแบบทุนนิยมสุดโต่ง สภาพความเปน็จริงทางเศรษฐกิจการเมือง และสังคมของประเทศไทยเต็มไปด้วยความเหลื่อมล้ำอย่างยิ่งยวดที่ทำให้ผู้คนจำนวนมากไม่มีโอกาสมีชีวิตความเปน็อยู่ที่ดี ในเครือข่ายดังกล่าวนี้เช่นเดียวกับที่อื่น ๆ วัฒนธรรมได้กลายเปน็สมรภูมิหลัก...

This article argues that mega-events can become important sites for the contestation of a variety of justice claims, including recognition for regional identities. The existing literature explores the potential of mega-events to achieve redistribution but their impact on identity claims is underresearched. Our analysis of the Cantonese language con...

Is contemporary art one more complicit social practice, inevitably guided by the ulterior motives of the economy and the state, or can curatorial and artistic resistance somehow help to support a more critical role? Are biennials by implication bound to reinforce existing forms of domination, or can they help to undermine power and support more hop...

Responding to Open Philosophy’s call ‘Does public art have to be bad art?’, in this paper we argue that this discussion should pay attention to the consequences of structural transformations that guide the production and presentation of public art in today’s increasingly private city. While entrepreneurial governance and corporate branding strategi...

A risograph-printed zine, produced for Table 20 at the Bangkok Art Book Fair 2019, 5-8 September, Bangkok CityCity Gallery, Bangkok, Thailand. Printed by Lee Anantawat at Poop Press. | Thailand was late in jumping on the biennial bandwagon. But 2018 at once saw many large-scale, recurrent art events, including Bangkok Art Biennale, Bangkok Biennial...

This chapter questions the contemporary relevance of Western urban theory for China. It argues that urban theory generally prioritises time over space, stressing the universal character of urban transformation in different places. Meanwhile Western cities are presented as prototypes of this transformation. Human ecology, for instance presented Chic...

In 2015, one hundred years passed since Robert Park penned his seminal article “The City: Suggestions for the investigation of human behaviour in the city environment” in the American Journal of Sociology. It provided an agenda for the Chicago school of urban sociology, which came to shape urban research for decades to come. Since 1915 much has cha...

This chapter discusses the urban structure of China’s post-reform cities arguing that it constitutes a form of enclave urbanism: an urban structure with high degrees of cultural, functional and economic sorting of groups and activities over distinct areas, separated by physical, legal and/or social boundaries. Reproducing forms of in- and exclusion...

This chapter considers how the migration industries lens can be usefully employed in understanding how professional intermediaries enable, structure, and create transnational migration lifestyles of the superrich. In particular, we examine how intermediaries and their services (1) enable the continued sustenance of transnational migration lifestyle...

Der vorliegende Text wurde zuerst in englischer Sprache als Schlusskapitel des Sammelbandes Cities and the Super-Rich: Real Estate, Elite Practices and Urban Political Economies bei Palgrave Macmillan veröffentlicht. Der von den Autor_innen dieses Artikels herausgegebene Band versammelte Beiträge aus einem breiten Spektrum unterschiedlicher Diszipl...

This paper contributes to the literature on participation and marginality on the geoweb by exploring the politics of non-mapping on OpenStreetMap (OSM). To this end, we reflect on our collaboration with Grassroots Jerusalem (GJ) - a Jerusalem-based Palestinian non-­governmental organization (NGO) - and their engagement with OSM. Specifically, we dr...

This article considers how the migration industries lens can be usefully employed in understanding how professional intermediaries enable, structure, and create transnational migration lifestyles of the super-rich. In particular, we examine how intermediaries and their services (1) enable the continued sustenance of transnational migration lifestyl...

This introductory essay reflects on the continuing relevance of Ray Pahl's Whose City? It reassesses the original urban managerialist perspective, developed in the Europe of the late 1960s and early 1970s. When large-scale public institutions dominated access to scarce urban resources, Pahl argued that urban managers played a crucial role in the sh...

Cities, and particularly the leading world cities, are the sites where extreme inequalities find their most visible contemporary expression. They are, it seems, both the playgrounds and projects of a new overclass of super-rich. This introductory chapter sets out some of the conceptual key issues around these assumptions as a precursor to the more...

Hong Kong is highly unequal. In this chapter, we first show that wealth and inequality are structured by a political economy centring on small government and real estate profits. The underlying urban development model contains urbanisation, while restricting access to land to a small group that is fabulously rich. Next, we discern three reasons for...

This chapter summarises common themes covered in this volume and highlights areas for further empirical investigation. It is argued that there is a tendency to blame the ‘immoral’ super-rich for the dramatic growth of urban inequalities and the related hyper-division of cities. It is suggested that this accusatory reading should be complemented by...

In 1993 the Oslo Accords are signed. Soon thereafter, Edward Said critically characterises the negotiations that resulted in this agreement as an uneven confrontation between Israelis armed with ‘unmatched facts, files and power’ and Palestinians caught between ‘disaffection and unrealistic optimism’. Palestinians need to turn geography into resist...

The unprecedented pace and scale of economic, social and spatial transformations in urban China have by now been well documented. But while it is highly likely that these changes relate to far-reaching alterations in travel behaviour as well, so far this topic has received much less attention. With this paper, we aim to help fill this gap through t...

Sommige boeken veranderen haast ongemerkt de manier waarop je denkt. Voor mij is Om Recht en Staat zo’n boek. De basis hiervoor ligt op 10 november 1995, wanneer het Internet net bestaat en 450 gulden een hele normale huur is voor een woning in Amsterdam. Zoals elke week druppelen die vrijdagmiddag de deelnemers aan het ‘Strategische Ruimtelijke Pl...

This paper reflects on the social effects of gated living in Bangkok. Income inequalities in this little-researched Thai capital are among the highest in the world, while income groups live highly segregated and often behind walls and gates. According to one dominant criticism, this ‘enclave urbanism’ prevents intergroup encounters, thus underminin...

This essay introduces the special issue and explains its rationale. It argues that, while the residential location and neighbourhood remain significant, urban segregation needs to be understood and examined in terms of everyday activities, social networks and mobility within the context of broader social and political-economic processes. This broad...

In post-reform China, gated commodity housing estates play a crucial role in the provision of urban services. Such collective service provision is criticized in the urban studies literature, because ‘club goods’ are thought to exclude people that do not live in gated communities. This paper reflects on the global relevance of that argument with an...

This chapter conducts a critical review of the existing literature on the super-rich. We call for social science research to reconsider the super-rich in two interrelated ways. First, we highlight the need to examine the structural conditions that have led to the emergence and growth of super-rich wealth in certain cities. This entails examining ho...

In this paper, we analyze the effects of co-residence with elderly parents on gender differences in travel. The Household Responsibility Hypothesis (HRH) explains differences in the role of women regarding household responsibilities. However, research so far has studied “Western” household types while excluding households with co-residing elderly p...

In a setting of globalisation, rapid urbanisation, and neoliberal state restructuring, cities around the world have witnessed a dramatic increase in urban controversies over housing and other urban services. In theory and practice, the ‘right to the city’ is often invoked to support claims of underprivileged groups in these struggles. On the one ha...

PurposeThis chapter aims to share the Dutch experiences with the transformation of urban and regional planning practices towards sustainability. Design/methodology/approachThe chapter does so by answering the following research question: What were the main problems with the integration of environmental considerations in Dutch urban and regional pla...

In post-reform China, rapid motorisation causes various problems like traffic congestion, diminishing road safety and air pollution. Adequate policies necessitate an understanding of the forces behind changing mode choices, but the rapidly developing literature is not complete yet. This paper aims to help fill that gap with an analysis of mode choi...

This article discusses the role of the neighbourhood in an era of increased mobility. It explores the consequences of the “new mobilities paradigm”, which argues that the growing importance of flows – of people, goods and information – results in a deterritorialization of social practices. Flows thus gain prominence in comparison to places like reg...

This chapter discusses migrant integration in urban China. It supplements the limited English language research into this topic with a presentation of outcomes of a survey in Guangzhou. We conclude that migrants have very diverse characteristics. Some have a local ‘hukou’ while others have temporary residency. Many live concentrated in urban villag...

Mumbai is changing quickly. Condominiums and office towers shoot up everywhere, shopping malls and multiplexes are opened, train lines, motorways and other infrastructures are planned and built, and informal settlements grow. These changes are easily read in terms of the alarmist narrative on urban fragmentation that depicts ‘enclave urbanism’ as a...

While Western countries are trying to reduce car dependency on the back of low carbon objectives, the ownership and use of private cars in urban China is increasing dramatically. In this paper, light is shed on both developments through a comparative study of the travel behaviour in two regions with a very different built environment: Nanjing, Chin...

This paper starts with a discussion of the work of various authors on the ‘right to the city’. We argue that this work is highly relevant for the contemporary discussion of social justice in cities under globalization, but at the same time we observe an implicit tendency to frame the ‘right to the city’ in non-pluralist terms. However, many differe...

The loss of community worries academics and politicians the world over, and Japan is no exception. Over recent decades, in response to an outcry over diminishing social cohesion, Japan has seen a wave of neighbourhood projects, aiming to restore local social networks. At the same time, some argue that here urban neighbourhoods still function as org...

Following reforms enacted since the late 1970s, domestic and foreign investments are resulting in a dramatic transformation of China's landscape. The concentrated Maoist city with its cellular multifunctional work-unit structure is disappearing. In its place, cities now emerge as patchworks of mono-functional and mono-cultural enclaves, often demar...

Urban scholars in the West pay considerable attention to the neighborhood as a locus for social networks. Such an emphasis would be appropriate in China as well. Here work-units were the urban building blocks until the late 1970s, and social networks mainly developed within their boundaries. But economic reforms have generated a new urban structure...

Urban planners tackle problems through policies that adjust urban form. In the evaluation of these polities, planning studies tend to focus on urban planners and their success. However, urban planning is not the only practice determining urban developments. This paper perceives urban form as the outcome of a broad range of goal-oriented actors whos...

Both in The Netherlands and in China, because of the scarcity of land, spatial problems are at the center of public discussions and political attention. However, during the process of urbanization, The Netherlands and China have undergone different spatial and social developments. In China the urban social space becomes increasingly fragmented with...

Met de marktgerichte hervormingen heeft Guangzhou zich sinds 1978 stormachtig ontwikkeld. In korte tijd veranderde de compacte Maoistische industriestad in een enorm versplinterd stedelijk landschap van autowegen, shopping malls, industriele zones, ‘gated communities’ en kantoorkolossen. De stedelijke transformatie is mede gevoed door de komst van...

De opkomst van China als wereldmacht zet de internationale verhoudingen op de kop. Het toekomstige wereldbeeld wordt er een stuk minder voorspelbaar door dan tien jaar geleden. De Chinese groei wordt niet alleen veroorzaakt door economische en sociaal-culturele factoren, maar is ook mogelijk gemaakt door een geografisch ontwikkelingsregime dat groo...

Dingen, zoals gebouwen, spoorlijnen en bomen, spelen bij ruimtelijke planning een cruciale rol. Toch krijgen ze in de planologie opvallend weinig aandacht in vergelijking met de doelgerichte actoren en de institutionele constellaties. Actor-Netwerk-Theorie stelt deze gebrekkige rol van dingen ter discussie. De theorie maakt een betere analyse van d...

Het gebrekkige aanpassingsvermogen is een terugkerend probleem in de Nederlandse ruimtelijke ordening. Dit is des te urgenter nu de dynamische maatschappij en de toenemende internationale concurrentie een haast voortdurende verandering van stedelijke gebieden vragen. In Japan hebben ze daar al aardig wat ervaring mee. Het meest in het oog springend...

Terugkijkend op de verschillende bijdragen die in deze reactie op het gedachtegoed van Ton Kreukels zijn gegeven, willen wij niet als epiloog, maar als een tussenstand, een aantal van de conclusies tegen het licht houden. Want alhoewel soms nog onvoltooid of alleen in een eigen argumentatielijn afgerond, zijn de gegeven bijdragen dusdanig rijk, ges...

De Nederlandse wijken krijgen veel aandacht: verhoudingen verharden en met de gemeenschapszin zou het slecht gesteld zijn. Sociale en ruimtelijke problemen als uitsluiting, criminaliteit, activisme, verloedering en een verschaling van voorzieningen zijn het gevolg. Om die problemen op te lossen proberen verschillende bestuurlijke initiatieven de ge...

Dure appartementenflats naast krottenwijken, golfbanen naast vuilnisbelten, en exclusieve kantoortorens naast stinkende straten; welkom in Bangkok. De tegenstellingen tussen arm en rijk zijn duidelijk te zien in het straatbeeld. Die verschillen lijken steeds groter te worden. De rijken zouden zich terugtrekken in hun eigen enclaves en de minderbede...

Gemeenschapszin lijkt tegenwoordig wel een toverwoord, dé zaligmakende oplossing voor sociaal-economische problemen in (achterstands)wijken. Daarbij wordt al snel naar de overheid gekeken als bepalende partij die de problemen moet oplossen. Maar is gemeenschapszin wel van bovenaf op te leggen, kun je dat fysiek faciliteren? Bijvoorbeeld in een nieu...

Na een periode van betrekkelijke stuurloosheid heeft de Nederlandse planologie een nieuw richtpunt. De tekortkomingen van de ‘oude’ planologie zijn te wijten aan haar toelatingsgerichte karakter. In plaats daarvan moet een nieuwe aanpak komen die als ontwikkelingsplanologie wordt getypeerd. Een analyse van de ruimtelijke planning in Thailand leidt...

Oost-Azië verandert snel. De economische groei is er de laatste decennia overweldigend. De ruimtelijke gevolgen zijn enorm. Niet alleen groeien steden als Sjanghai, Bangkok en Manilla en stijgt hun inwonertal. Ook de interne structuur van deze metropolen verandert ingrijpend. Dit themanummer van S&RO brengt de dynamiek achter deze interne ruimtelij...

Het huidige Bangkok is onder invloed van onstuimige economische groei in slechts enkele decennia tot stand gekomen. In de afgelopen veertig jaar is het inwonertal verzesvoudigd tot naar schatting twaalf miljoen inwoners. Deze inwoners leven in een sterk gefragmenteerde stad waarin zeer diverse functies duidelijk zijn afgescheiden maar ook direct na...

De Nederlandse infrastructuur is regelmatig in het nieuws. Dat komt niet alleen door de snelle groei van deze fysieke netwerken en bijbehorende investeringen, maar ook door grootscheepse privatiseringsplannen. Maar wat zijn precies de fysieke netwerken in Nederland? Hoe verhouden ze zich tot maatschappelijke praktijken? Hoe zijn ze ontstaan, ontwik...

Steden verspilnteren, zo luidt de spraakmakende stelling van Stephen Graham en Simon Marvin. Oorzaak is volgens hen de privatisering van infrastructuur, waarmee de op integratie gerichte oriëntatie uit het publieke bestel teloor gaat. Uitsluiting van groepen van de bevolking - ruimtelijk en sociaal - zou het resultaat zijn. Recente discussies laten...

De regie van grote binnenstedelijke herstructuringsprocessen is een zaak van voortdurende anticipatie op nieuwe situaties, aldus Yap Hong Seng. Yap, opgeleid als ontwerper en mede-eigenaar van bureau Pau, benadrukt de rol van financiering en het procesmanagement. Daarentegen relativeert hij de rol van plannen en het ontwerp. Jochem de Vries en Bart...

Het gaat goed met de Europese binnenstad, zo lijkt het. Goed onderhouden en goed ingerichte pleinen, starten en wijken vormen een plezierig stadslandschap. Stedelijke manifestaties trekken drommen bezoekers. Nieuwe bewoners hebben hun pandjes opgeknapt. Het contrast met amper vijftien jaar geleden is enorm. Bedrijven en bewoners die genoeg hadden v...

Een bijdrage over de veranderende relaties tussen onderzoek en ontwerp vergt zicht op de eigen dynamiek binnen beide afzonderlijke werelden. Met een analyse van de ontwikkeling van het planologisch onderzoek nemen Bart Wissink, Willem Buunk en Ton Kreukels een deel van die taak op zich. Ze bepleiten dat dit onderzoek de komende jaren meer aandacht...

With the emergence of the network society, space is reorganized. The public space of the enlightenment project – a generally accessible, free and safe space – that emerged in the context of the nation state, is increasingly replaced by collective but exclusive spaces that are connected. The recent acknowledgement and description of this process of...

Het Nederlandse beleid is niet afdoende voor toekomstige milieuproblemen. Om te kunnen inspelen op milieuproblemen, zoals de klimaatverandering en de afnemende biodiversiteit, moet kennis worden gemobiliseerd over wat mis kan gaan. Die kennis moet bovendien breed maatschappelijk worden gedeeld en gedragen. Dat is de kern van het WRR-rapport Nieuwe...

Sinds jaar en dag wordtt de ruimtelijke ordening gedomineerd door het contrast tussen stad en land. het beleid is erop gericht dit contrast in stand te houden. Bart Wissink en Wendy Asbeek Brusse constateren echter belangrijke maatschappelijke veranderingen die een nieuwe geografie doen ontstaan. Hoe past het huidige ruimtleijke ordeningsbeleid bij...

It is argued that many of today's attitudes to the relationship between town and countryside are the result of profound changes in society. Taking as a starting point the Dutch debate on town and countryside and the new Dutch spatial policies that have ensued, it is shown that recent policy measures aimed at containing urbanization have failed to t...

De inrichting van de Nederlandse ruimte staat meer dan ooit ter discussie. De veranderende relatie tussen stad en platteland krijgt in deze discussie veel aandacht. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid heeft dan ook besloten aandacht te besteden aan het thema stad en land. Een van de producten die in dit kader tot stand is gekomen, i...

Beleidsmakers, zeker op milieugebied, kunnen slecht zonder betrouwbare kennis. Maar steeds vaker kan de wetenschap de gewenste zekerheid niet leveren. Hoe komt dat? En vooral: wat nu?

De vormgeving van het provinciale omgevingsbeleid staat ter discus sie. Het debat spitst zich toe op de vraag of de afzonderlijke plannen voor ruimte, milieu en water moeten worden vervangen door een omvattend omgevingsplan. Gebiedsgerichte projecten worden geïntroduceerd als middel om dit plan uit te voeren. In de praktijk en in de literatuur blij...

Omgevingsplanning en omgevingsbeleid zijn gevleugelde en veelgebruikte termen geworden. Ze verwoorden het idee dat er diverse beleidsmaatregelen en beleidsorganisaties zijn die eigenlijk allemaal gericht zijn op één en hetzelfde object – de fysieke omgeving. Het gefragmenteerde omgevingsbeleid moet daarom in samenhang worden bekeken. De laatste jar...

Al doende leert men, zo gaat het gezegde. De metafoor van de lerende organisatie wordt de laatste decennia in het denken over overheidsorganisaties vaak gebruikt. De recente discussie over het provinciale omgevingsplan doet echter twijfelen aan dit le-rend vermogen. In dit debat wordt zowel in de literatuur als in de praktijk bepleit de omgevingspr...

De provincie Flevoland heeft besloten een provinciaal omgevingsplan op te stellen. Dit plan moet, door de bestaande strategische plannen te integreren, de duidelijkheid over het provinciale omgevingsbeleid vergroten. Op grond van onderzoek in verschillende provincies wordt de wenselijkheid en mogelijke vorm van zo'n plan voor deze provincie bekeken...

Plans serve various functions. They can be political pamphlets, trying to influence decision-taking processes in a specific direction. They can be means to bring together different people to discuss future action. They can even be blueprints, telling us on the basis of scientific evidence which actions should be taken now, in order to achieve some...

In een aantal provincies wordt nagedacht over een betere samenhang tussen streekplan, milieubeleidsplan en waterhuishoudingsplan. Als oplossing voor het grote aantal plannen en hun gebrekkige afstemming wordt in de literatuur meer dan eens het 'integrale provinciale omgevingsplan' naar voren geschoven. Wissink en Lingbeek bekijken aan de hand van o...

On the regional level in the Netherlands, various provincial institutions are legally required to formulate policies concerning the physical environment. In recent years, statutory requirements for provincial water management planning and environmental management planning have been added to the practice of land use planning under the Physical Plann...