Alfred Lange

University of Amsterdam | UVA · Department of Clinical Psychology

Importance Personalized treatment choices would increase the effectiveness of internet-based cognitive behavioral therapy (iCBT) for depression to the extent that patients differ in interventions that better suit them. Objective To provide personalized estimates of short-term and long-term relative efficacy of guided and unguided iCBT for depressi...

Background: Almost nothing is known about the potential negative effects of Internet-based psychological treatments for depression. This study aims at investigating deterioration and its moderators within randomized trials on Internet-based guided self-help for adult depression, using an individual patient data meta-analyses (IPDMA) approach. Met...

Post-traumatic stress disorder (PTSD) and complicated grief are related disorders for which well-described and effective cognitive-behavioural therapeutic procedures exist that are fi rmly rooted in theoretical work. As a result, several research groups have been able to successfully translate these procedures into e-mental health applications for...

Background In recent years, armed conflicts in the Middle East have resulted in high rates of exposure to traumatic events. Despite the increasing demand of mental health care provision, ongoing violence limits conventional approaches of mental health care provision. Internet-based interventions for posttraumatic stress disorder (PTSD) have proved...

Burnout is a globally increasing illness, and as a result, many forms of burnout therapy have arisen. The use of digital games can be psychotherapeutically effective because they can transform exercises that are by themselves unattractive into intrinsically motivated action. This pilot study aims to test whether a specially designed game contribute...

Manualized cognitive–behavioural treatment (CBT) is underutilized in the treatment of bulimic symptoms. Internet-delivered treatment may reduce current barriers. This study aimed to assess the efficacy of a new online CBT of bulimic symptoms. Participants with bulimic symptoms (n = 105) were randomly allocated to online CBT, bibliotherapy or waitin...

Randomized controlled trails have identified online cognitive behavioral therapy as an efficacious intervention in the management of common mental health disorders. To assess the effectiveness of online CBT for different mental disorders in routine clinical practice. An uncontrolled before-after study, with measurements at baseline, posttest, 6-wee...

Dit artikel beschrijft de ontwikkeling van de Korte Klachten Lijst, de kkl. Het instrument bevat veertien items, die elk indicatief zijn voor een bepaalde psychologische problematiek. Het instrument blijkt betrouwbaar te zijn en hoog te correleren met de totaalscore van de scl-90. Bovendien geeft het patroon van samenhang tussen de afzonderlijke it...

Er bestaan geen betrouwbare instrumenten waarmee men psychose-achtige verschijnselen bij patiënten in kaart kan brengen zonder uitgebreide interviews met hen te houden. Dit vormt een lacune in onderzoek en praktijk. De auteurs beschrijven een eerste aanzet tot de constructie van een compacte Gewaarwordingenlijst (gl) die door cliënten en behandelaa...

Eerder presenteerden Renteria-Agirre en Lange in Directieve therapie een Interapy-protocol voor de online behandeling van bulimia nervosa. Dit artikel beschrijft een gecontroleerd onderzoek waarin de effecten van deze online behandeling worden vergeleken met die van zelfhulp en een wachtlijst. De resultaten zijn positief. Online cognitieve gedragst...

Therapie op afstand spreekt tot de verbeelding. Er is de afgelopen jaren flink wat onderzoek verricht naar de bruikbaarheid van computerprogramma's voor behandelingen waaraan geen behandelaar te pas komt. De resultaten hiervan zijn niet denderend. Het Internet biedt nieuwe mogelijkheden, zoals geprotocolleerde interventieprogramma's waarbij een beh...

Aan de hand van de onderzoeksliteratuur is besproken in hoeverre gezinsinteracties een rol spelen bij psychische stoornissen en bij sommige lichamelijke klachten. Relatie- en gezinstherapie blijken op diverse terreinen een aantoonbare meerwaarde te hebben boven individuele behandelingen. Dat geldt voor: schizofrenie, ambulant behandelde depressieve...

Therapie via internet biedt tal van evidente voordelen. Interapy voorziet in psycho-educatie, screening, effectmetingen en behandeling via internet voor mensen met onverwerkte rouw en posttraumatische stress-problemen. Dit artikel betreft een gecontroleerd onderzoek waarin deelnemers aan Interapy werden vergeleken met een wachtlijstcontrolegroep. D...

The field of Internet interventions is growing rapidly. New programs are continually being developed to facilitate health and mental health promotion, disease and emotional distress prevention, risk factor management, treatment, and relapse prevention. However, a clear definition of Internet interventions, guidelines for research, and evidence of e...

It is essential that outcome research permit clear conclusions to be drawn about the efficacy of interventions. The common practice of nesting therapists within conditions can pose important methodological challenges that affect interpretation, particularly if the study is not powered to account for the nested design. An obstacle to the optimal des...

Since 1996, researchers of the Interapy research group of the University of Amsterdam have been examining the effects of online cognitive behavioral treatment (online CBT). Over the years, the group conducted nine controlled trials of online CBT for a variety of mental health disorders, among a total of 840 participants. These studies suggest that...

In a recent uncontrolled trial of a new therapist-assisted Web-based treatment of adolescent victims of sexual abuse, the treatment effects were found to be promising. However, the study suffered a large pretreatment withdrawal rate that appeared to emanate from reluctance among the participants to disclose their identity and obtain their parents'...

This theme issue on e-mental health presents 16 articles from leading researchers working on systems and theories related to supporting and improving mental health conditions and mental health care using information and communication technologies. In this editorial, we present the background of this theme issue, and highlight the content of this is...

Dit artikel verschijnt eind 2010 als hoofdstuk in het handboek voor GZ-psychologen onder redactie van Marc Verbraak, Sako Visser, Peter Muris en Kees Hoogduin bij Boom uitgeverij, Amsterdam. Het artikel schetst in het kort de kenmerken van systeemtherapie en de manier waarop men behandelingen kan verrijken door gezinsleden bij de behandeling te bet...

This theme issue on e-mental health presents 16 articles from leading researchers working on systems and theories related to supporting and improving mental health conditions and mental health care using information and communication technologies. In this editorial, we present the background of this theme issue, and highlight the content of this is...

This article discusses techniques and attitudes which enable directive therapists to motivate their clients. The author distinguishes congruent techniques, where the therapist has no hidden agenda, from judo-like behaviour with a hidden agenda. The judo-attitude and techniques are necessary if there are clear indications that clients have an opposi...

Agoraphobic patients tend to retrospectively report their parents as more rejecting and less warm than controls. Previous research indicates that such a negative rearing history may be associated with negative outcome in behavioural treatment. It has been suggested that the detrimental effect of an unfavourable parental rearing history on outcome o...

Dit artikel beschrijft de ultrakorte behandeling van een vrouw met chronische paniekstoornis met agorafobie, die voor haar klachten in het verleden vele jaren in behandeling was geweest. De huidige behandeling bestond uit exposure, maar de motiveringstechnieken en de impactvergrotende factoren hebben waarschijnlijk in sterke mate bijgedragen aan he...

Dit artikel beschrijft het protocol van een cognitieve gedragstherapie voor bulimia nervosa die volledig via internet wordt uitgevoerd. De behandeling bestaat uit interventies zoals psycho-educatie, registratie, een op maat gemaakt zelfcontroleprogramma, het uitdagen van negatieve gedachten, technieken ter verbetering van lichaams- en zelfbeeld en...

Depression is common but undertreated. Web-based self-help provides a widely accessible treatment alternative for mild to moderate depression. However, the lack of therapist guidance may limit its efficacy. The authors assess the efficacy of therapist-guided web-based cognitive behavioural treatment (web-CBT) of mild to moderate depression. Fifty-f...

Depression is common but undertreated. Web-based self-help provides a widely accessible treatment alternative for mild to moderate depression. However, the lack of therapist guidance may limit its efficacy. The authors assess the efficacy of therapist-guided web-based cognitive behavioural treatment (web-CBT) of mild to moderate depression. Fifty-f...

Experiments with online therapy date back to the beginning of the internet. But eMental health really took off with the emergence of the World Wide Web, in the mid 90s. Presently, there are many eHealth initiatives, and clients may find it difficult to see the wood for the trees. Available programs vary from pure self-help (does any clinician to pa...

Background: Depression is common but undertreated. Web-based self-help provides a widely accessible treatment alternative for mild to moderate depression. However, the lack of therapist guidance may limit its e cacy. Objective: To assesses the e cacy of therapist-guided web- based Cognitive Behavioural Treatment (Web-CBT) of mild to moderate depres...

Daniel Wegner toonde als eerste experimenteel aan dat men zijn gedachten niet bewust moet proberen te onderdrukken. Hij ontving alom lof voor zijn ‘experimenten met witte beren’ (Wegner, 1989). Eerder was het in de directieve therapie van de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw al gebruikelijk om ongemakkelijke gedachten te accepteren in plaats van te...

The Heroic Client past qua achtergrond bij Dth, de auteurs voelen zich verwant met de strategische (lees directieve) therapie van Milton Erickson. Van de middelste auteur heb ik bovendien mogen vaststellen dat hij de systeemtherapie een warm hart toedraagt. Dit zijn niet de enige redenen om dit boek aan een beschouwing te onderwerpen. Net als Norcr...

Transgenerational aspects of trauma and dissociation: Empirical data We investigated the link between trauma history, dissociation and memories of parental rearing behaviour of 99 psychiatric patients (mainly with eating disorders) and their parents. A modest correlation was found between dissociation and trauma history of mothers and children (no...

Up till now research into dissociation has paid little attention to the relationship between current stress and family variables on the one hand and dissociative phenomena on the other hand. By contrast, however, many studies have investigated the link between traumatic experiences in the past and dissociative phenomena. To investigate, in a clinic...

Internetbasierte Psychotherapie ist eine neue Entwicklung im Bereich der Klinischen Psychologie, die neue Fragen in Bezug auf die Bedeutung und Qualität der therapeutischen Beziehung aufwirft, aber auch durch ihren innovativen Charakter Skepsis im Hinblick auf ihre Wirksamkeit hervorruft. Die therapeutische Beziehungzwischen Patient und Therapeut w...

achtergrond: Bij de studie van dissociatie is tot nu toe weinig aandacht besteed aan de samenhang tussen actuele stress en gezinsvariabelen enerzijds en de dissociatieve ervaringen anderzijds; dit in tegenstelling tot de vele studies over trauma in het verleden en dissociatie. doel: In een klinische populatie onderzoeken of dissociatie in meer of m...

In dit artikel wordt de ontwikkeling geschetst van de directieve therapie, zoals die in Nederland in de laatste decennia van de vorige eeuw heeft plaatsgevonden. Hierbij wordt speciaal aandacht geschonken aan de rol die Richard van Dyck hierin heeft gespeeld. This article describes the development of directive therapy in the Netherlands during the...

The aim of this study was to assess the effects of a 7-week standardized cognitive behavioural treatment of work-related stress conducted via e-mail. A total of 342 people applied for treatment in reaction to a newspaper article. Initial screening reduced the sample to a heterogeneous (sub)clinical group of 239 participants. Participants were assig...

Dit artikel vat het onderzoek samen dat tot nu toe is gedaan naar de Korte Klachten Lijst en de Positieve Uitkomsten Lijst. Deze lijsten operationaliseren samen drie belangrijke aspecten van psychisch functioneren: psychisch lijden, autonomie en sociaal optimisme.

Samenvatting Het aantal publicaties over de gecomputeriseerde en online psychotherapie is de laatste jaren sterk toegenomen. Hoewel er over een aantal klachtgebieden literatuurstudies verschenen (bijvoorbeeld: Copeland & Martin, 2004; Spek et al., 2007), ontbreekt het aan een totaaloverzicht. Isaac Marks, Kate Cavanagh en Linda Gega beogen deze lac...

Dit artikel gaat over een jongeman die in zijn jeugd jarenlang extreem werd gepest en onderdrukt door zijn broer en zus, terwijl zijn ouders toekeken. Tijdens een therapiecursus onderwierp hij zich aan een eenmalige imaginaire exposure (IE). In dit artikel beschrijft hij als eerste auteur de manier waarop hij de IE heeft beleefd, evenals het verand...

Dit artikel beschrijft een via een website uitgevoerde geprotocolleerde cognitieve gedragstherapie voor paniekklachten. Het artikel beschrijft de behandeling, de resultaten van een gerandomiseerde gecontroleerde effectstudie en, ter illustratie, de wederwaardigheden van één deelnemer. In de RCT werden de deelnemers aselect toegewezen aan ‘onmiddell...

Geen van deze gedachten klopt. Bügel (2006) bespreekt een aantal experimenten die onder andere beschreven worden in The powerful placebo (Shapiro & Shapiro, 1997). Zo heeft Beecher een beroemd geworden experiment uitgevoerd, waarin hartpatiënten at random werden ingedeeld. Bij de ene groep werd een arterieslagader gekoppeld aan een coronaire arteri...

Er zijn maar weinig mensen die het colofon steeds bekijken. Gelijk hebben ze. Er verandert maar zelden iets. Deze keer wel. Jean-Pierre van de Ven heeft zes jaar het eindredacteurschap vervuld en ons nu verlaten. In die tijd heeft hij vele aanmoedigende brieven aan auteurs geschreven en veel bijgedragen aan de kwaliteit van de manuscripten. Wij dan...

Eerder werden in Dth de resultaten beschreven van een gerandomiseerd, gecontroleerd onderzoek naar de effectiviteit van de Interapy Burnout-behandeling. Deelnemers in de behandelconditie (N= 96) toonden een significant sterkere afname in symptomen van burn-out, angst en depressie dan deelnemers die alleen psycho-educatie kregen (N = 37) (Lange, Van...

Een advocaat meldt het echtpaar Roelofs aan. Hij had mevrouw eenmaal gezien om een mogelijke scheiding te bespreken. Er is een hevige crisis. De vrouw is erachter gekomen dat haar man sinds enige tijd ‘contacten’ heeft met een andere vrouw, een collega. Voordat zij met advocaten verder gaan, willen zij laten bekijken of er nog wat aan het huwelijk...

Samenvatting Welkom bij het vierde nummer, met maar liefst negen – korte – artikelen. Zo zien we het graag.

The Family Assessment Device (fad; Epstein, Baldwin, & Bishop, 1983; Miller, Epstein, Bishop, & Keitner, 1985) is a self-report questionnaire that measures aspects of family communication, affective expression and involvement and behavioural control. The questionnaire has been used in several international studies and shows excellent validity (Kaba...

Psychodrama is in de directieve therapie nooit populair geweest. Zoveel gedoe. Klaas de Boer en Mark van der Gaag laten aan de hand van illustraties en theoretische verhandelingen zien dat dit misschien niet helemaal terecht is geweest. Psychodrama wordt door hen op een verantwoorde, nuchtere manier toegepast in de behandeling van schizofrene patië...

De auteur laat zien dat er in de afgelopen jaren forse vooruitgang is geboekt in de kwantiteit en kwaliteit van het onderzoek naar pathogeniserende processen binnen gezinnen en naar de resultaten van relatie- en gezinstherapie. Op bijna alle terreinen blijkt een meerwaarde. We zien dat de psycho-educatieve gezinstherapie vooral van belang is bij sc...

In this study, the relationship between current stress, as perceived by an individual, and dissociative phenomena is explored. All subjects were in an acute and naturally caused stress-situation-sudden threat of dismissal from their jobs in a large multinational corporation. Dissociation and stress were measured at two different times over three mo...

Uitgeverij Nieuwezijds is onder andere bekend door haar mooie boeken van en over Darwin en door een flink aantal boeken die cliënten kunnen lezen om wat beter te begrijpen wat er met hen aan de hand is. Toen ik Borderline-persoonlijkheidsstoornister beoordeling meenam dacht ik aan die zelfhulpreeks. De inleiding maakte algauw duidelijk dat het deze...

De eerste Interapy-behandeling via het internet is in 1999 gepubliceerd. Die betrof posttraumatische stress. Daarna zijn vele studies en publicaties gevolgd. Dit artikel beschrijft de achtergrond van de Interapy-behandelingen, de screening, de procedures, de instrumenten, de interventies en de resultaten van de drie behandelprotocollen die in geran...

Dit artikel beschrijft de storende preoccupaties die in het algemeen ten grondslag liggen aan problemen binnen partnerrelaties. Er worden interventies beschreven die de disfunctionele interpersoonlijke processen kunnen doorbreken. De discussie gaat in op constellaties, waarin de storende preoccupaties niet de volledige verklaring zijn voor de probl...

Psychologische behandelingen via internet bieden een nieuwe mogelijkheid voor de geestelijke gezondheidszorg. In samenwerking met de Stichting Mentrum ggzAmsterdam heeft Interapy een behandeling voor depressie via internet opgezet. De behandeling bestaat uit cognitief-gedragstherapeutische interventies, zoals psycho-educatie, schrijfopdrachten, reg...

Summary‘Interapy’ Burnout: Prevention and Therapy of Burnout via the Internet Background: In recent years a lot of computer-driven self-help programs have been developed in which no client-therapist interaction whatsoever takes place. These programs have yielded varying successes. The Internet offers new possibilities, including treatment programs...

Treatment of Panic Disorder by Internet: A Case Study A treatment protocol for panic disorder with agoraphobia by Internet is described and illustrated with a case study. Treatment components are Awareness, Cognitive restructuring, Interoceptive Exposure, Exposure in vivo and Relapse prevention. All treatment components are administered by e-mail....

Dit artikel beschrijft een retrospectief follow-up onderzoek bij twaalf personen die in de periode tussen 1995-2003 als deelnemer aan een cursus Relatie- en Gezinstherapie aan de uva een demonstratiebehandeling hadden ondergaan van een single-session imaginaire exposure. De setting en de behandelvorm worden beschreven en toegelicht aan de hand van...

Bij dit nummer in de 25stejaargang past de hoofdredacteur slechts bescheidenheid. Het nummer is volledig bedacht en geredigeerd door Martin Appeloen Kees Korrelboom. Zij waren het die het thema ‘storende gedachten’ ofwel ‘storende preoccupaties’ naar voren haalden als het centrale facet van de psychopathologie, waaraan wij in ons jubileumnummer en...

De Volkskrant van 14 januari jl. bevatte een interessant interview door Peter Giesen met de socioloog Frank Furedi, onder de prikkelende kop ‘Psychotherapie is slecht’. Het interview bereikte mij via een bevriende psychiater, die ervan onder de indruk was. Furedi is de auteur van het boek Therapy Culture: Cultivating Vulnerability in an Uncertain A...

John C. Norcross (red.) (2002). Psychotherapy relationships that work; Therapeutic contributions and responsiveness to patients. Oxford: Oxford University Press, 452 blz.

Gezinstherapie is een aantal jaren enorm populair geweest. Terecht. Het zou common sense moeten zijn om patiënten niet te behandelen zonder iets van hun omgeving te begrijpen, en die omgeving erbij te betrekken. Hoezo is de gezinstherapie dan toch een beetje in het verdomhoekje terechtgekomen? Ten dele door iets waar de gezinstherapeuten niets aan...

Dit artikel beschrijft in het kort de theoretische achtergrond en procedures van de eerder in Dth beschreven geprotocolleerde behandeling van posttraumatische stress via het internet. Vervolgens worden de resultaten gerapporteerd van een effectstudie van ernstig getraumatiseerde cliënten in de algemene populatie. Deelnemers in de behandelconditie (...

De Family of Origin Scale-Dutch is een vragenlijst van 22 items die de door volwassen respondenten ervaren mate van Harmonie en Openheid in het gezin van herkomst meet. De lijst is gebaseerd op een Amerikaanse lijst die eveneens uit 22 items bestaat (Yelsma, Hovestadt, Anderson, & Nilsson, 2000 ). In een eerdere publicatie hebben Lange, Kiss, Janse...

Online therapy offers many advantages over face-to-face therapy. Interapy includes psychoeducation, screening, effect measures, and a protocol-driven treatment via the Internet for people suffering from posttraumatic stress. The present article reports the results of a controlled trial on the Internet-driven treatment of posttraumatic stress and gr...

Er is de afgelopen jaren flink geëxperimenteerd met computerprogramma's waar geen behandelaar aan te pas komt. De resultaten hiervan zijn wisselend (Hester, & Delaney, 1997 ; Marks, Shaw, & Parkin, 1998 ; Miller & Gergen, 1998 ; Schneider, Walter, & O'Donnell, 1990 ; Servan-Schreiber, 1986 ). Het internet biedt nieuwe mogelijkheden, zoals geprotoco...

This paper describes the theoretical background and procedures (including psycho-education, screening, treatment protocol and outcome measurement) involved in a protocol-driven internet treatment of post-traumatic stress and grief in a group of people who have suffered from mild to relatively severe trauma. The paper examines the results of 3 outco...

A protocol for the short treatment of fighting couples is described. The treatment consists of three training sessions in which homework assignments are given, aimed at enhancing self-control. The participants received exact instructions on how to monitor their anger, to take time out and to write to the partner in a structured manner, instead of e...

Traumatic events may result in a variety of physical and psychological health problems. Self-confrontation with traumatic memories, by putting painful emotions and thoughts into (verbal) words, is associated with psychophysiological benefits. Self-confrontation may be invoked during sessions and enhanced by structural assignments, which the client...

The PACHIQ (Parent-Child Interaction Questionnaire) is designed to help clinicians and researchers assess how parents view relationship with their children (PACHIQ-Parent version), and how children evaluate their relationship with their parents (PACHIQ-Child version). The items in this questionnaire refer to both interpersonal behavior and feelings...

Drie jaar na een verkeersongeluk had de hoofdpersoon uit deze gevalsbeschrijving nog last van storende, intrusieve gedachten en beelden. De – succesvolle – behandeling bestond uit slechts één sessie van anderhalf uur, waarvan Imaginaire Confrontatie (ic) de hoofdschotel was. De ic wordt op de voet gevolgd en vergeleken met Eye Movement Desensitizat...

On-line therapy offers many advantages over face-to-face settings. Interapy includes psycho-education, screening, effect measures and protocol-driven treatment via the Internet for clients. The present paper reports the results of a controlled trial on the Interapy treatment of posttraumatic stress and grief in students, gaining course credits. The...

Randomised controlled trials provide evidence for the efficacy of psychotherapeutic interventions. Short protocolled courses of cognitive-behaviour therapy (e.g., 10 to 15 sessions, the typical format in RCT'S) lead to a greater decrease of complaints than no treatment. These findings from clinical research have made health care policy makers and i...

The results of a controlled experimental trial into an ultra-short protocolled treatment for quarrelling couples are reported. Fifty-five couples were randomly allocated to two treatment conditions and one waiting list/control condition. The treatment conditions focused on self-control by time-out including writing. In the interactional treatment t...

The present study examines the effectiveness of an online standardized treatment of posttraumatic stress and pathological grief administered through the Internet. Twenty students who had experienced traumatic life events and showed the symptoms of posttraumatic stress participated in the study. They received credit course points for inclusion in th...

An Internet system was developed for assessing psychopathology, for on-line, protocol-driven cognitive-behavioural psychological treatment and for measuring the effects of treatment. The system focused on the treatment of post-traumatic stress. The treatment comprised 10 writing sessions (45 min each) over five weeks. Participants were assessed on-...